محسن شهمیرزادی: در سالهای اخیر مقوله «موسیقی» در سینمای مستند بسیار برجسته شده است به گونهای که برخلاف گذشته مستندها به جای استفاده از موسیقی آرشیوی، به دنبال تولید موسیقی مخصوص به خود بوده و همین مساله باعث شده است تا جشنواره سینما حقیقت بخش بهترین موسیقی را در لیست جوایز خود قرار دهد. بسیاری از رسانهها «حبیب خزائیفر» را نامزد دریافت جایزه بهترین موسیقی فیلم مستند در این جشنواره میدانند.
این موسیقیدان که در 2 سال گذشته موسیقی «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» را برعهده دارد، این بار باز هم در همکاری با محمدحسین مهدویان «ترور سرچشمه» را صاحب موسیقی کرده و در عین حال تولید موسیقی مستند «پنجشنبهسوری» که پیرامون حادثه پلاسکو است را برعهده داشته است. حبیب خزائیفر که با ساخت موسیقی فیلمهای «ترور سرچشمه» محمدحسین مهدویان و «پنجشنبهسوری» محمدحسن فردوسیزاده در این دوره از جشنواره سینما حقیقت حضور دارد، در گفتوگو با «وطنامروز» درباره موسیقی مستند «پنجشنبهسوری» اظهار داشت: فضای «پنجشنبهسوری» بسیار متفاوت با ترور سرچشمه است. فضای موسیقی این مستند ارکسترال بوده و به دلیل حماسه و غم توامان در آن از سازهایی مثل ساز ترومپت در آن استفاده کردم به نوعی که بتواند تداعیکننده حماسهسازی و در عین حال مصیبت آتشنشانان ما در حادثه پلاسکو باشد. وی پیرامون موسیقی مستند «ترور سرچشمه» نیز اظهار داشت: حدود 80 درصد این فیلم دارای موسیقی است. فضای آن برخلاف پنجشنبهسوری، کاملا معمایی، مبهم و غربی است که به صورت الکترونیکی تولید شده است. خزائیفر در پاسخ به اینکه چرا به تازگی موسیقی برای سینمای مستند اهمیت یافته و پیش از این در اولویتهای چندم محسوب میشد، بیان داشت: من معتقدم اهالی مستند اهمیت موسیقی در این ژانر را خیلی دیر فهمیدند. شاید من به نوعی رکورددار تولید موسیقی برای فیلمهای مستند محسوب میشوم و در رزومهام هم اگر مشاهده کنید تعداد بالایی از آثار مستند دیده میشود اما همواره انگیزه کار در این حیطه از من سلب شده است، چرا که موسیقی در مستند نه دیده میشود و نه اهمیت چندانی به آن میدهند. اما در 2 سال اخیر که من وارد سینما شدهام، متوجه شدم به تدریج موسیقی برای مستند هم پراهمیت شده است، این اتفاق هم دلایل متعددی دارد. یکی از مهمترین مسائل، بودجه پایین مستند نسبت به فیلمهای داستانی است که همه خرجهای تولید را انجام میدهند و موسیقی را در اولویت آخر قرار میدهند، عمدتا هم موسیقیهای آرشیوی به مستندها میرسند و دغدغهای برای تولید آنها وجود ندارد. بابت همین مساله هم ارزیابی موسیقی در مستند چندان در جشنوارهها پراهمیت نبوده و هیچگاه به این امر توجه نمیشد. حال اینکه در 2 سال اخیر چه اتفاق مثبتی افتاده است که این مقوله پر اهمیت شده باید از مسؤولان امر پرسیده شود اما در طول این سالها همواره بنده تلاش میکردم تا توصیههای خود را برای پراهمیتتر کردن موسیقی در سینمای مستند به افراد اثرگذار در این حوزه برسانم. خزائیفر در رابطه با جدیدترین همکاری خود با محمدحسین مهدویان در فیلم «لاتاری» اظهار کرد: به دلیل کمبود زمان برای رسیدن فیلم به جشنواره فجر، احتمالا تولید موسیقی همزمان با تصویربرداری انجام شود. وی درباره فضای موسیقی و سازهای احتمالی که در فیلم مورد استفاده قرار خواهد گرفت، نیز گفت: من به تازگی فقط فیلمنامه را خواندم و بخش زیادی از فیلم در هنگام تصویربرداری شکل میگیرد که باید منتظر ماند تا فیلمبرداری انجام شود اما
قطع به یقین فضای آن با «ماجرای نیمروز» و
«ایستاده در غبار» متفاوت خواهد بود. وی درباره آلبوم «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» گفت: از ابتدا هم بنا نبود موسیقی متن ماجرای نیمروز منتشر شود، هر چند شاید بعدها با دیگر موسیقیها به صورت آلبومی ترکیبی منتشر شود. اما درباره موسیقی متن «ایستاده در غبار» از همان ابتدا بنا بود منتشر شود اما با مشکلاتی روبهرو شد و به نظر میرسد بزودی وارد بازار خواهد شد.
گفتوگوی «وطنامروز» با حبیب خزائیفر آهنگساز مستند «ترور سرچشمه»
موسیقی در مستند، اولویت آخر است!