مروری بر رمان «ادواردو» اثر بهزاد دانشگر
این یک رمان پلیسی است
حسام آبنوس: رمان «ادواردو» اثر بهزاد دانشگر را باید یک رمان پلیسی معرفی کرد. این یک جمله برای معرفی این کتاب کفایت می‌کند ولی خب! در ادامه اندکی این رمان را باز می‌کنیم تا بیشتر به ذهن‌ها نزدیک شود.
از نام رمان بر می‌آید که قرار است اثری با محوریت شخصیت ادواردو آنیلی بخوانیم، فرزند سناتور آنیلی که مالک باشگاه فوتبال یوونتوس و کارخانه خودروسازی فیات بود ولی وقتی کتاب را شروع می‌کنید، می‌بینید خبری از ادواردو نیست و نویسنده با شخصیت‌های کتابش در جست‌وجوی سایه‌ای از او است و خود شخصیت نقش زیادی در کتاب ندارد.
شخصیت‌های این کتاب همه به اندازه و کافی هستند. بویژه در بخشی که دوربین با 2 روزنامه‌نگار ایتالیایی همراه است و دنبال سرنخ‌ها می‌گردند. در بخشی که ایرانی‌ها مشغول مصاحبه گرفتن و ساختن مستند خود درباره آنیلی هستند تعدد شخصیتها و تک‌صدایی بودن آنها سبب می‌شود گاهی خواننده نتواند آنها را از هم تفکیک کند و این تنها نکته منفی این اثر محسوب می‌شود. در غیر این‌صورت شخصیتها بویژه شخصیت‌های ایتالیایی بخوبی پرداخت شده‌اند.
فضاسازی نویسنده ملموس و باورپذیر است و این سوال را ایجاد می‌کند که نویسنده برای نوشتن رمانش به ایتالیا سفر کرده و تمام صحنه‌هایی را که توصیف می‌کند از نزدیک دیده و حاصل مشاهدات خود را برای خواننده بازگو کرده است. به همین خاطر است که خواننده در مواجهه با این اثر احساس نمی‌کند نویسنده بدون توجه به موقعیت و فضایی که داستانش در آن می‌گذرد، روایتش را شکل داده است.
این داستان را یک کتاب پلیسی معرفی کردم پس باید برای آن دلایلی بیاورم. معمای مرگ ادواردو آنیلی اصلی‌ترین عاملی است که سبب می‌شود خواننده خود را وسط یک معرکه پلیسی و کارآگاهی ببیند؛ معرکه‌ای که با مرگ آنیلی آغاز می‌شود ولی هیچ‌کس حاضر نیست به علت مرگ وی و نحوه مرگش توجه کند. در این میان یک خبرنگار کنجکاو آرام نمی‌نشیند و وارد ماجرا می‌شود، حتی چند بار به وی برای رها کردن موضوع هشدار داده می‌شود ولی او می‌خواهد سر از راز مرگ فرزند مالک فیات در بیاورد. در بخشی که خواننده اتفاقات گروه مستندساز ایرانی را دنبال می‌کند و هم در بخشی که «جوانی» و «آنجلا» (2 روزنامه‌نگار ایتالیایی) مشغول یافتن سرنخ‌هایی برای پرده برداشتن از راز مرگ آنیلی هستند، اتفاقات بموقع روی می‌دهد و گره‌افکنی و گشایش آنها در نقاط درست داستان شکل می‌گیرد. در کنار این، تعلیق لازم در فصل‌ها تزریق شده و علاوه بر این نویسنده اطلاعات لازم را بموقع در فصل‌ها ارائه می‌کند و به همین خاطر خواننده اتفاقات را دنبال می‌کند تا بتواند به پایان کار نزدیک شود و راز مرگ برایش آشکار شود؛ طرحی که برخاسته از یک توطئه پلیسی است و نشان می‌دهد نویسنده به طرحی که برای اثرش در نظر گرفته مسلط است، زیرا تا انتهای کتاب ضرباهنگ و روال پیشرفت داستان افت نمی‌کند.
نویسنده با مهارتی در خور توجه از کنار مسأله اصلی گذر کرده و بدون اینکه اشاره مستقیم کند، حرفش را زده است. این سبب شده اثرش به ورطه شعار دادن نیفتد و البته حرفی را که مطلوبش است هم منتقل کند. خواننده بر خلاف نام کتاب اثر خیلی زیادی از ادواردو مگر در بخش‌هایی که آن هم در تخیل یکی از شخصیت‌هاست، نمی‌بیند و به همین خاطر می‌شد نام کتاب را چیز دیگری گذاشت تا مخاطبان بیشتری را به سوی خودش جذب کند. شخصیت‌های کتاب همه در جست‌وجوی حقیقت هستند و از این حیث آنها نیز سایه‌ای از ادواردو آنیلی را در کتاب ترسیم می‌کنند، زیرا آنیلی به‌خاطر اینکه در جست‌وجوی حقیقت بود و نخواست با وضع موجود کنار بیاید و دنبال مطلوب خویش رفت به طرز مشکوکی کشته شد تا نتواند به هدفی که در سر داشت دست پیدا کند. شخصیت‌های کتاب نیز به همین شیوه هستند و هرکدام حقیقتی را می‌جویند. به همین دلیل می‌توان گفت نویسنده نشان داده حقیقت‌خواهی و در پی حقیقت بودن فراموش نمی‌شود، حتی اگر جریان اصلی عالم به سمتی خلاف این ماجرا پیش برود.
سرگرمی یکی از موضوعاتی است که در مواجهه با محصولات فرهنگی مدنظر است و اثری را که نتواند سرگرمی ایجاد کند و به عبارتی سرگرم‌کننده نباشد، اثر موفقی نمی‌دانند. برای همین می‌توان با قاطعیت گفت رمان «ادواردو» اثری سرگرم‌کننده است که نه‌تنها خواننده را راضی نگه می‌دارد، بلکه می‌تواند دستمایه تولید آثار در قالب‌های دیگر باشد؛ اثری که فراز و فرودهایش خواننده را پا به پای اتفاقات پیش می‌آورد.
دانشگر در این کتاب هم شرحی از زندگی ادواردو آنیلی را به خواننده با روش غیرمستقیم‌گویی ارائه می‌کند و هم اینکه داستانی جذاب و پرکشش خلق کرده که می‌تواند برای ساعاتی خواننده را سرگرم کند.
رمان «ادواردو» اثر بهزاد دانشگر در دوازدهمین دوره از پویش مطالعاتی «روشنا» عرضه شده است. این رمان ۲۸۰ صفحه‌ای را که نشر «عهد مانان» آن را منتشر کرده می‌توانید با قیمت ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری کنید.