امیر سرتیپ امیر حاتمی، وزیر دفاع در مراسم امضای توافقنامه همکاری راهبردی وزارت دفاع و وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در شرایط تحریم که با فشار آمریکا بسیاری از کشور‌های خارجی کشور را ترک کرده‌اند و در زمانی که رونق تولید و جهش تولید مورد تأکید خاص مقام معظم رهبری است، ورود و کمک صنایع دفاعی با ظرفیت‌ها و قابلیت‌های بالای علمی- فناورانه به بخش‌های مختلف کشور ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است و ان‌شاءالله با استفاده از سرریز دانش دفاعی، نیازهای وزارت جهاد را بویژه در حوزه صنعتی تأمین خواهیم کرد.

گروه سیاسی: انتشار فیلمی از حاشیه راهپیمایی 22 بهمن اصفهان در فضای مجازی تبدیل به حاشیه‌ای پررنگ‌تر از متن شد. گروه محدودی موتورسوار در اقدامی غیرقابل قبول پس از آنکه بلندگوی تظاهرات شعار «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» سر می‌داد، به جای تکرار این شعار، شعاری توهین‌آمیز را خطاب به رئیس‌جمهور تکرار می‌کردند. از نخستین ساعات انتشار این ویدئو در فضای مجازی می‌شد واکنش دولتی‌ها و رسانه‌های‌شان را پیش‌بینی کرد. آنها همان‌طور که انتظار می‌رفت حرکت این گروه محدود را به عنوان نشانی از هجمه به رای مردم تعریف کردند و تا جایی پیش رفتند که مصطفی تاجزاده، عنصر بدنام فتنه 88 با انتشار توئیتی، گروه مذکور را «دواعش وطنی» توصیف کرد. 

پس از موضع تاجزاده، چهره‌های دولتی نیز یکایک وارد عمل شدند و از لزوم اشد برخورد با موتورسواران سخن گفتند. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری طی نامه‌ای به رئیس دستگاه قضا نوشت: «از آنجا که پیشگیری از اینگونه اعمال مجرمانه در سایه اجرای قانون میسر است و اینگونه رفتارهای مجرمانه در روز روشن نسبت به منتخب ملت ریشه در تعلیق تبعیض‌آمیز اجرای مجازات در موارد مشابهی داشته است، خواهشمند است با دستور اقدام و پیگیری قاطع موضوع، زمینه اشاعه مفاسد اجتماعی و سیاسی آن و سوءاستفاده مخالفان ایران اسلامی و نظام مرتفع گردد». لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور نیز در گفت‌وگو با ایرنا خواسته جهانگیری را تکرار کرد و گفت: «درباره ابعاد حقوقی، باید توجه داشت که رفتارهای مورد ارتکاب براساس مواد متعددی از قانون مجازات اسلامی از جمله مواد ۶۰۸، ۶۰۹ و ۶۱۸ جرم و درخور مجازاتند. مطابق این مواد و با توجه به نوع رفتار شکل گرفته از سوی آن افراد، جرم‌های توهین، تهدید و هیاهو و اخلال در نظم و آسایش و آرامش عمومی به وقوع پیوسته که شماری از آنها نیازمند شکایت و شماری دیگر به موجب قوانین کیفری گذشت‌ناپذیر و دارای جنبه غالب عمومی است». محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور هم در ادامه مطالبه محاکمه موتورسواران گفت: «همه باید بدانیم که اگر با عاملان این اقدام کاملا سازمان‌یافته برخورد قانونی نشود و با عناوین ناموجهی همچون «خودسر» به آنها آزادی عمل داده شود، تبعات اقدامات اینچنینی در آینده، غیرقابل کنترل خواهد بود».

با این حال همه‌ چیز به واکنش چهره‌های دولتی محدود نماند؛ چهره‌های سیاسی حامی دولت با دستاویز قرار دادن حرکت تعدادی از موتورسواران در راهپیمایی 22 بهمن اصفهان، این حادثه را نمادی از تفکر منتقدان دولت دانستند. رسانه‌های اصلاح‌طلب هم در خطی هماهنگ با مانور روی کلیدواژه «توهین به جمهوریت» سعی کردند این اقدام ساختارشکنانه را تبدیل به بهانه‌ای برای دفاع از دولت و مظلوم توصیف کردن آن کنند. روزنامه «ایران» ارگان رسمی دولت در حالی از تیتر «اهانت به جمهور» استفاده کرد که روزنامه «سازندگی» ارگان رسمی حزب کارگزاران سازندگی نیز در تیتری مشابه «هتاکی به جمهوریت» را در صفحه اول خود کار کرد. روزنامه «اعتماد» در گزارشی با تیتر «برخورد با حاملان پیام مرگ» نوشت: «قطعا به عملکرد حسن روحانی در قامت رئیس‌جمهوری نیز انتقادهای جدی از جمله ایستادگی نکردن در مقابل همین گروه وارد است اما به نظر می‌رسد هم شعارهای توهین‌آمیز سر دادن به رویه‌ای مرسوم تبدیل شده و هم عده‌ای استفاده از این رویه را حق قانونی و شهروندی خود تلقی می‌کنند». باقی رسانه‌های اصلاح‌طلب هم در خطی مشابه با روزنامه‌های مذکور تلاش کردند با مانور روی گزاره تعرض به جمهوریت، دولت را قربانی هتاکی منتقدانش نشان دهند و با تعمیم دادن الگوی یک گروه کوچک به جبهه منتقدان دولت، آنها را در جایگاه متهم قرار دهند. 

 

* هتاکی خوب؛ هتاکی بد!

یقینا اتفاق صورت‌گرفته در اصفهان به هیچ‌وجه قابل دفاع نیست، اصل توهین چه به مقامات و مسؤولان نظام و چه در مواجهه با افراد و اقشار مختلف امری مذموم است. فارغ از منطق اخلاقی این مساله که به آن اشاره شد، رفتارهایی از این سنخ همواره منتج به نتایجی واضح شده است و با قرار دادن مسؤول یا نهاد مورد نظر در جایگاه مظلوم، فرصتی را ایجاد کرده تا مقامات مورد نظر به جای پاسخگویی به مطالبات مردم در جایگاه طلبکار حاضر شوند و بیشترین بهره را از این رفتارهای نابهنجار ببرند. از همین رو رهبر حکیم انقلاب نیز بارها در سال‌های اخیر یادآور این مساله شده‌اند و با تذکر به اقشار و گروه‌های مختلف درصدد آن برآمده‌اند تا فضای نقد و نقادی وارد حیطه تندروی، هتاکی و... نشود. 

با این حال، آنچه در حادثه اخیر مورد پرسش است، جایگاهی است که دولتمردان برای خود تعریف کرده‌اند. مقامات دولتی و رسانه‌های نزدیک به دولت در شرایطی جلودار اخلاق سیاسی شده‌اند که فارغ از هتاکی‌های جریانات رسانه‌ای‌شان که بارها تا توهین به مقدسات نیز پیش رفته است، تجربه دولت حاضر گواه بر آن می‌دهد که در 7 سال گذشته دولتمردان و حامیان‌شان رکورددار توهین و هتاکی به منتقدان‌شان هستند. نیاز چندانی به یادآوری ندارد تا مردم لیست توهین‌هایی را که رئیس‌جمهور و دولتمردانش خطاب به منتقدان‌شان به زبان آورده‌اند به یاد بیاورند. بی‌سواد، بی‌شناسنامه، بزدل، ترسو، افراطی، کاسب تحریم، بی‌عقل، تازه به دوران رسیده، همنوا با اسرائیل و... تنها بخش کوچکی از سیاهه توهین‌هایی است که از سمت پاستور به سمت منتقدان دولت حواله شده است؛ توهین‌هایی که اگر یکی از آنها توسط چهره‌های جریان انقلابی و اصولگرا خطاب به اصلاح‌طلبان گفته می‌شد تا ماه‌ها باید به انتظار سلسله درس‌های اخلاق دولتی‌ها می‌نشستیم. به عبارت دیگر، ضمن محکوم کردن رفتار گروهی معدود در اصفهان، نباید اجازه داد دولت رکورددار توهین به منتقدان، خود را مظلوم و قربانی هتاکی جا بیندازد. اگر جریانی بخواهد از بدزبانی و نابهنجاری در فضای سیاسی کشور گلایه کند، یقینا دولت باید در انتهای این صف بایستد. مضاف بر این تجربه سال‌های سیاه مطبوعات در دوران حکمرانی اصلاح‌طلبان در دهه70 که مملو از توهین به مقدسات مردم بوده است، نشان از میزان پایبندی این جریان به اخلاق و ادب در مواجهه با مخالفان و منتقدان خود دارد. 

 

* معارضان به جمهوریت چه کسانی هستند؟

فارغ از هتاکی جبهه غرب‌گرایان و اصلاح‌طلبان در مواجهه با منتقدان، بررسی اجمالی الگوی رفتار سیاسی این جریان حکایت از نبود کوچک‌ترین تعهدی به جمهوریت و ساختارهای قانونی کشور دارد. جریانی که این روزها مدعی تعرض به جمهوریت به بهانه حرکت خودسرانه‌ای در جریان یک راهپیمایی است، سابقه ننگین فتنه 88 و صف‌آرایی کامل در برابر آرای مردم را در کارنامه خود دارد. اصلاح‌طلبان پس از آنکه دهه 80 را در کمال ناباوری با شکست به رقبای خود آغاز کردند، شاهد سلسله شکست‌هایی بودند که مبدأ تمام آنها صندوق رای و آرای عمومی مردم بود. جریانی که همواره رقبای خود را به اقتدارگرایی محکوم می‌کرد میدان‌های انتخابات را یکی پس از دیگری به رقبای خود واگذار کرد تا جایی که انتخابات سال 88 را به عنوان مرحله مرگ و زندگی برای خود تعریف کرد؛ آنها با تمام قوا به میدان رقابت پا نهادند اما در نهایت امر در انتخاباتی که با مشارکتی بی‌سابقه همراه بود، به رقیب خود باختند. 

مواجهه اصلاح‌طلبان با این شکست نشانی کامل از یک کودتا در مصاف با آرای عمومی مردم داشت، اعلام پیروزی پیش از پایان رای‌گیری، طرح دروغ تقلب با ادله متقن(!) داماد لرستان، دعوت هواداران به حضور و آشوب خیابانی و فریاد «مرگ» سر دادن برای رقیب انتخاباتی، عدم پذیرش پیشنهاد نهادهای نظارتی برای بررسی شکایات در چارچوب قانون، چراغ سبز نشان دادن به گروه‌های ضدانقلاب برای ادامه هنجارشکنی‌ها و تعرض به مبانی و اصول انقلاب و حتی عدم عذرخواهی پس از اقرار به افسانه بودن تقلب انتخاباتی شعار علیه اصل ولایت فقیه، حرمت شکنی روز عاشورا و...، همه و همه نشان از بزرگ‌ترین تعارض با جمهوریت و ساختارها و جایگاه‌های قانونی در سال‌های پس از انقلاب دارد. اصلاح‌طلبانی که سال 88 تمام اهتمام خود را بر مشروعیت‌زدایی از نهاد انتخابات و جمهوریت نظام گذاشته بودند، 4 سال بعد در همان چارچوبی که آن را بی‌اعتبار می‌خواندند حائز اکثریت آرا شده و پاستور را فتح کردند. اما همین پیروزی نیز باعث نشد آنها از گذشته سیاسی خود و ضرباتی که به جمهوریت نظام و انسجام اجتماعی کشور زدند عذرخواهی کنند. عمده چهره‌هایی که جلودار فتنه 88 بودند سال92 سمت‌های بالایی در دولت روحانی کسب کردند و بسیاری از آنها امروز در جایگاه وزیر، سخنگو و معاون رئیس‌جمهور قرار دارند. بازخوانی تفصیلی ضربات هدفمندی که این جریان به جمهوریت نظام وارد کردند خارج از حوصله این متن است، با این حال یادآوری سرفصل‌های فتنه 88 بخوبی روشن می‌کند چه جریانی بیشترین دشمنی را با جمهوریت داشته و هتاکی را به عنوان الگوی رفتار سیاسی خود انتخاب کرده است. شعارهای جریان فتنه در کف خیابان‌های پایتخت در سال88 و عملیات بی‌سابقه رسانه‌ای برای هتاکی به منتخب مردم در انتخابات مذکور، به گونه‌ای که در رسانه‌های خود عکس وی را با «سُم» منتشر کردند؛ یا حتی در دوره اول ریاست جمهوری‌اش در مقابل او عکسش را آتش زدند؛ شایستگی ایستادن در جایگاه منتقدان هتاکی را از این جریان می‌گیرد. به بیان ساده‌تر اگر بنا بر آن باشد که با جریان هتاک سیاسی و معارضان به جمهوریت برخوردی شود، اصلاح‌طلبان و فتنه‌گران 88 به عنوان متهمان ردیف اول باید در دادگاه افکار عمومی پاسخگو باشند. اصلاح‌طلبان این روزها در حالی تومار محاکمه یک جریان هنجارشکن در حاشیه راهپیمایی 22 بهمن اصفهان را امضا می‌کنند که از پیاده‌نظام‌های فتنه 88 که فراتر از چند مقام مسؤول، به مقدسات دینی مردم نیز هتاکی کردند، به نیکی یاد می‌کنند. فتنه‌گرانی که بی‌هیچ ابایی در کف خیابان‌های شهر به عزاداران امام حسین(ع)، بنیان‌گذار انقلاب و اصل ولایت فقیه هتاکی می‌کردند و آن را نشانی از «مردم خداجو» می‌خواندند بهتر است اگر عذرخواهی نمی‌کنند لااقل در چنین مواردی سکوت پیشه کنند. 

سرلشکر  سلامی: 

هیچ صحنه‌ای برای سپاه بن‌بست ندارد

فرمانده کل سپاه با تاکید بر اینکه هیچ صحنه‌ای برای سپاه بن‌بست ندارد، گفت: هنر سپاه شکستن قدرت‌های استکباری است. به گزارش سپاه‌نیوز، همزمان با ایام سالروز عملیات غرور‌آفرین والفجر 8 و روز حفاظت اطلاعات، سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ارتباط ویدئو‌کنفرانسی با فرماندهان نیروها، سپاه‌های استانی و سازمان حفاظت اطلاعات سپاه با تاکید بر اینکه هیچ صحنه‌ای برای سپاه بن‌بست ندارد، گفت: هنر سپاه شکستن قدرت‌های استکباری است. سپاه در دامنه قله‌ای است که از آن قله ولی‌فقیه با تدابیر نورانی خود چشمه‌های حکمت را جاری می‌کند و فرمول‌های غلبه را می‌آموزاند، با این منطق سپاه در هیچ صحنه‌ای شکست نمی‌خورد. سرلشکر سلامی با تاکید بر اینکه سپاه خود را خادم ملت ایران می‌داند و پیشگام برای رفع مشکلات مردم است، گفت: مردم عزیز ما نیز در تمام صحنه‌های سخت، سپاه را تنها نگذاشتند و مادامی که ارتباط سپاه، مردم و امام امت برقرار است هیچ قدرتی قادر نیست ما را شکست دهد. فرمانده کل سپاه در پایان اطلاعات را حیاتی‌ترین سرمایه نهاد قدرتمندی مانند سپاه توصیف و با قدردانی از تلاش‌ها و مجاهدت‌های فرماندهان و کارکنان سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، تصریح کرد: دشمن نباید کرانه‌های قدرت ما را ببیند؛ ابهام‌سازی برای دشمن بخشی از قدرت ما است. اگر امروز قدرت نیروهای هوافضا، دریایی و زمینی ما دست‌نخورده باقی مانده و دشمن نمی‌تواند اجزا و ارکان و گسترش این قدرت را ببیند، محصول این است که بین فرماندهی، حفاظت و تک‌تک پاسداران عزم و اراده جدی در صیانت از سپاه وجود دارد؛ هر چند گاهی برای ایجاد بازدارندگی و دقیق کردن محاسبات دشمن در رزمایش‌ها یا مصاحبه‌ها بخش‌هایی از قدرت‌مان را نشان می‌دهیم. 

***

مسجدی:

نظامیان آمریکایی از عراق خارج خواهند شد

سفیر ایران در عراق با بیان اینکه دولت عراق در حال مذاکره با آمریکایی‌ها برای ایجاد یک جدول زمان‌بندی جهت خروج نظامیان آمریکایی است، گفت: نظامیان آمریکایی از عراق خارج خواهند شد.  به گزارش مهر، ایرج مسجدی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق در جلسه هماهنگی همایش بین‌المللی مطالبات حقوقی-بین‌المللی دفاع‌مقدس درباره وضعیت اجرای مصوبه دولت عراق مبنی بر خروج نظامیان آمریکایی از عراق گفت: آمریکایی‌ها زور خودشان را می‌زنند که از عراق خارج نشوند اما شرایط عراق طوری نیست که هر چه آنها می‌خواهند رقم بخورد. مؤلفه‌های قدرت شیعه در عراق مثل مرجعیت و حشدالشعبی، مؤلفه‌های قدرتمندی است. سفیر ایران در عراق تأکید کرد: خروج آمریکایی‌ها مصوبه پارلمان بود و برای دولت عراق لازم الاجراست، البته آمریکایی‌ها بشدت نیروهای خود را در عراق کاهش دادند و نیروهای باقیمانده را نیز در ۲ پایگاه عین‌الاسد و حریر جمع کردند. مسجدی افزود: دولت عراق در حال مذاکره با آمریکایی‌ها برای ایجاد یک جدول زمان‌بندی جهت خروج نظامیان آمریکایی است و این اتفاق به نظر من خواهد افتاد چون هم مصوبه پارلمان عراق و هم مطالبه جریان مقاومت و مردم عراق است. وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند ماندگاری خود را حفظ کنند، گفت: شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که فشار روی دولت عراق برای حل این مساله و تعطیل کردن ۲ پایگاه آمریکایی زیاد است و این اتفاق خواهد افتاد و نظامیان آمریکایی از عراق خارج خواهند شد. 

***

ارتش به قدرت پهپادی جهانی تبدیل شده است

فرمانده کل ارتش گفت: نیروهای مسلح کشور از جمله ارتش جمهوری اسلامی ایران به لحاظ توان پهپادی به یک قدرت جهانی تبدیل شده‌اند. به گزارش دفاع پرس، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران، درباره برگزاری رزمایش‌های اخیر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، اظهار داشت: ارتش و سپاه طی هفته‌های گذشته چندین رزمایش را برگزار کردند تا قدرت و آمادگی رزمی خود را به توان صد درصدی برسانند تا اگر کار غیرعاقلانه‌ای از سوی دشمن سر زد، بتوانند بموقع، محکم، سریع و قاطع پاسخ دهند.  امیر سرلشکر موسوی افزود: ارتش جمهوری اسلامی در این مدت رزمایش پهپادی، رزمایش دریایی و رزمایش زمینی را با موفقیت انجام داد که در رزمایش سمنان بخشی از توان پهپادی ارتش جمهوری اسلامی به نمایش گذاشته شد. فرمانده کل ارتش همچنین با اشاره به توان پهپادی نیرو‌های مسلح، خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر، بحمدالله نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران از جمله ارتش در حوزه سامانه‌های پهپادی به یک قدرت پهپادی جهانی تبدیل شده‌اند و در روزهای اخیر بخشی از این توانمندی‌ها به نمایش گذاشته شد که از این توان گسترده، متنوع و متعدد در زمان خودش استفاده خواهیم کرد. 

***

اختلاف وزیر جنگ رژیم صهیونیستی با نتانیاهو در ارتباط با موضوع ایران

«بنی‌ گانتس» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی شامگاه جمعه در مصاحبه با مرکز پخش تلویزیونی رژیم صهیونیستی (کان)، اقدامات اخیر «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر این رژیم را بشدت مورد انتقاد قرار داد. 

به گزارش فارس، وبگاه خبری روزنامه «العربی الجدید» به نقل از شبکه صهیونیستی یادشده گزارش داد وزیر جنگ رژیم صهیونیستی با حمله به روش مقابله نتانیاهو با پرونده هسته‌ای ایران، از اقدام او در تعیین «مئیر بن‌شابات» مشاور امنیتی رژیم صهیونیستی به عنوان مسؤول مذاکره با دولت بایدن، قدرت‌های جهانی و شرکای منطقه‌ای در موضوع توافق هسته‌ای ایران آن هم بدون سهیم کردن دیگر سازمان‌های ذی‌ربط این رژیم انتقاد کرد. بنی ‌گانتس در این باره گفت: «ما در یک سیستم ریاستی نیستیم! نتانیاهو مانند یک شاه اداره امور را بر عهده دارد، از این رو تلاش خواهم کرد تمام سازمان‌ها در این باره (انتخاب مئیر بن‌شابات)‌ اظهار‌نظر کنند».

گروه سیاسی: عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب به شروط اعلامی ایران مبنی بر لغو تحریم‌ها برای بازگشت موثر دولت جدید آمریکا به برجام، به شرح و تفسیر شرایط کشورمان در دوره جدیدی از توافق هسته‌ای پرداخت. 

به گزارش «وطن امروز»، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایرانی در مذاکرات هسته‌ای در بخشی از این گفت‌وگو به خوش‌بین نبودن رهبر انقلاب به طرف مقابل در مذاکرات اشاره کرده و اعتراف می‌کند حق با رهبر انقلاب بوده است. عراقچی در این باره می‌گوید: مهم‌ترین و شیرین‌‌ترین خاطره من از حمایت‌‌هایی است که رهبر انقلاب در طول دوران مذاکرات داشتند. ایشان هیچ‌گاه نسبت به مذاکره و نیت طرف‌‌های مقابل خوش‌‌بین نبودند و از روز اول تا آخر هم فرمودند که خوش‌بین نیستند. البته مشخص هم شد که حق با ایشان بود و در همه‌ موارد این مساله روشن شد. 

عراقچی بلافاصله ادعا می‌کند: ما هم طبق فرمایش رهبر انقلاب، بر اساس بدبینی مذاکره کردیم. ایشان توصیه‌‌ای که همواره به ما داشتند این بود که حتما با بدبینی و عدم اعتماد نسبت به طرف مقابل مذاکره کنید و ما هم روی همین مسیر حرکت کردیم ولی در عین حال همیشه از نفس مذاکره و تیم مذاکره‌‌کننده حمایت کردند. معاون ظریف در ادامه می‌افزاید: رهبر انقلاب در طول مذاکرات، به اصول کلی، خطوط قرمز و کلیات مذاکرات اشراف داشتند و رهبری می‌‌کردند ولی در جزئیات دخالتی نداشتند و خودشان هم بارها فرمودند. 

ادعای عباس عراقچی اما در اشاره به این نکته که ما هم طبق فرمایش رهبر انقلاب بر اساس بدبینی مذاکره و روی همین مسیر حرکت کردیم در شرایطی است که بازخوانی مواضع و راهبرد پیگیری شده دولت روحانی در سیاست خارجی طی سال‌های 92 تا 95 بر پایه اعتمادسازی و تعامل قرار گرفته و در تعارض و تناقض کامل با این قسمت از اظهارات معاون سیاسی وزارت امور خارجه مبنی بر بی‌اعتمادی تیم مذاکره‌کننده ایرانی به طرف مقابل است. 

 با وارد شدن برنامه جامع اقدام مشترک به ششمین سال خود و حالا که واقعیت این توافق عجیب در تاریخ معاهدات بین‌المللی- که از تامین حداقلی منافع ملی و اقتصادی کشور ناتوان مانده - آشکار شده، عباس عراقچی و همکارانش در وزارت امور خارجه را وادار به ساختن دیوار بلند بی‌اعتمادی میان دولت و همتایان آمریکایی کرده است. این دیپلمات ارشد ایرانی در حالی امروز می‌گوید طبق فرمایش رهبری روی مسیر بی‌اعتمادی به آمریکا مذاکره کرده‌اند که فراموش کرده زمانی که رهبری از خدعه طرف مقابل در مذاکرات می‌گفتند، رئیس دولت و رئیس سیاست خارجی کشور در حال تئوریزه کردن این گزاره بودند که خوش‌بینی و بدبینی در دنیای سیاست معنا ندارد و هر توافقی بهتر از عدم توافق است. 

 

* خوش‌بینی و بدبینی در دنیای سیاست معنا ندارد!

بر این مبنا رئیس‌جمهور در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی خود با مردم در 9 اردیبهشت‌ماه سال 93، با بیان اینکه دنیا امروز می‌بیند که ما با منطق با جهان حرف می‌زنیم، گفت: دنیای سیاست دنیای شعار نیست و آنها که فکر می‌کنند اگر با صدای بلند و با درشتی با دیگران صحبت کنند در دنیا پیروز می‌شوند، مسائل سیاسی را خوب نمی‌شناسند البته اگر قصدمان تعامل باشد نه تقابل. 

روحانی با بیان اینکه اگر مبنا تعامل سازنده باشد، می‌دانیم که تعامل سازنده راه خود را دارد و دولت این راه را بخوبی می‌شناسد و تا امروز موفق بوده و خواهد بود، افزود: خوش‌بینی و بدبینی در دنیای سیاست معنا ندارد و باید واقع‌بین باشیم. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: به سهم خودم با‌ شناختی که از دنیا و مساله دارم، نسبت به مذاکرات بدبین نیستم اما اینکه آیا در زمان 6 ماه بتوانیم به توافق برسیم، وابسته به این است که طرف مقابل ما آماده تعامل درست باشد. 

اما پس از نقض برجام توسط دولت اوباما، روزنامه «شرق» گزارش داد: «به دنبال اعتراض ظریف [به قانون محدودیت ویزا که نقض برجام از سوی آمریکا بود] جان کری، وزیر خارجه آمریکا در نامه‌ای خطاب به ظریف نوشت این قانون به‌هیچ‌وجه مانع ما نمی‌شود که تعهدات خود طبق برجام را اجرا کنیم». عراقچی هم ۳۰ آذر ۹۴ تأکید کرد: این نامه، امضای وزیر خارجه آمریکا را دارد و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است. وی در ادامه گفت: آنچه برای ما مهم است این است که برجام در مرحله اجرا با هیچ‌گونه خدشه و صدمه‌ای مواجه نشود، آقای کری این تضمین را به ‌عنوان وزیر خارجه آمریکا به‌ صورت کتبی با امضای رسمی داده است! 

با این وجود مشخص نیست عراقچی امروز چگونه مدعی است او و همکارانش با بدبینی مذاکره و توافق کردند. 

 

* اعتماد به قول اوباما

افزون بر عراقچی، مرور اظهارات محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با شبکه پی‌بی‌اس آمریکا در شهریور 93 کاملا فضای بی‌اعتمادی دولت روحانی به آمریکا را نشان می‌دهد(!) ظریف می‌گوید: ما محدودیت‌هایی را که پرزیدنت اوباما برای وادار کردن کنگره به لغو تحریم‌ها با آن مواجه است، درک می‌کنیم و همان‌طور که نمی‌پذیریم آنها از ما امری غیرممکن را بخواهند، ما هم از آنها نمی‌خواهیم اقدامی غیرممکن انجام دهند. ظریف افزود: ما در امور داخلی آمریکا دخالت نمی‌کنیم، اگر اوباما به ما قول می‌دهد که کاری بکند، ما آن را می‌پذیریم و به قولش احترام می‌گذاریم. 

وزیر امور خارجه ادامه می‌دهد: هیچ فرد جدی‌ای در ایران به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، چرا که مردم محاسبات استراتژیک بسیار جدی دارند. مردم ایران به آمریکا اعتماد ندارند، ما می‌توانیم آن را تغییر دهیم(!) و این برای همه ما مهم است که به‌جای زندگی در گذشته، تاریخ جدیدی را رقم زنیم! رقم‌ زدن این تاریخ جدید با تلاش برای ایجاد سازوکارهایی است که به‌طور علمی مانع ساخت بمب هسته‌ای توسط ایران می‌شود! همچنین حسن روحانی آذر 98 در همایش ملی بیمه و توسعه، که برای نخستین‌بار مکالمات تلفنی خود با اوباما را فاش کرد، اظهار می‌کند: برای نخستین‌بار تقریبا بعد از انقلاب اسلامی در سال 92 در آغاز دولت یازدهم بین وزیر امور خارجه ایران و وزیر خارجه آمریکا گفت‌وگو و مذاکره آغاز شد، این کار ممکن است از دید مردمی که در سیاست خیلی سررشته ندارند کار ساده‌ای باشد اما کار عظیم و بزرگی بود. دلیلش این بود که ما به مردم قول داده بودیم طی 100 روز مردم شاهد نخستین تحول در زمینه این ریسک باشند. رئیس‌جمهور بیان کرد: مشاوران و همراهان من در سفر نیویورک مرا قانع کردند که برای پیشرفت در مذاکرات خوب است من جواب تلفن رئیس‌جمهور آمریکا را بدهم و در آخرین لحظاتی که داشتم نیویورک را ترک می‌کردم رئیس‌جمهور آمریکا در هتلی که من بودم، به من تلفن زد و من پاسخ تلفن او را دادم. رئیس‌جمهور اظهار کرد: این صحبت کوتاه یک ربع تا 20 دقیقه‌ای یک لکوموتیو بسیار قوی برای حرکت قطار مذاکره بود، یعنی باعث شد چارچوب را با ایشان مشخص کردیم. رئیس‌جمهور پیش از نخستین حضور خود در اجلاس سازمان ملل در قامت رئیس‌جمهور، شهریور 92 طی یادداشتی اختصاصی در واشنگتن‌پست می‌نویسد: در حالی که برای حضور در افتتاحیه مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک می‌شوم، به همتایان خودم توصیه می‌کنم از فرصتی که انتخابات اخیر ایران فراهم کرده، استفاده کنند. به آنها توصیه می‌کنم از اختیاری که مردم برای تعامل محتاطانه به من داده‌اند، استفاده کنند و به تلاش‌های دولت من برای به جریان انداختن گفتمانی سازنده، صادقانه پاسخ دهند. 

رئیس‌جمهور همچنین در همان ایام طی گفت‌وگو با شبکه NBC آمریکا با اشاره به نامه رد و بدل شده با اوباما و همچنین احتمال دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا در سازمان ملل می‌گوید: ما گفتیم اگر در قدم‌های اولیه حسن‌نیت ببینیم، اعتماد متقابل ببینیم، آمریکا از موضع برابر حرف بزند، می‌تواند بسیاری از مسائل در دستور مذاکرات قرار بگیرد. موضوع مذاکرات هسته‌ای مهم‌ترین آزمایش در این مساله است. اگر ما در موضوع هسته‌ای توانستیم با حسن‌نیت از ۲ طرف و با اراده سیاسی به اعتماد متقابل برسیم، زمینه مذاکره درباره سایر موضوعات فراهم خواهد شد. روحانی می‌افزاید: بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری و مراسم تحلیف یعنی شروع به کار رسمی من، آقای اوباما نامه‌ای خطاب به من نوشتند. در آن نامه تبریک گفتند و برخی مسائل مورد نظرشان را مطرح کردند، من هم به آن نامه پاسخ دادم. از ایشان تشکر کردم و مواضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به مواردی را که ایشان مطرح کرده بود و برخی موارد دیگر را در پاسخ نامه مطرح کردم. به نظر من لحن هر ۲ نامه مثبت و سازنده بود.