گروه سیاسی: همزمان با هفدهم ربیع‌الاول، خجسته سالروز میلاد پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) و حضرت امام صادق(ع)، مسؤولان نظام، میهمانان شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت اسلامی، سفرای کشورهای  اسلامی و جمعی از قشرهای مختلف مردم، صبح دیروز با حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی دیدار کردند. به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار ضمن تبریک سالروز میلاد پیامبر عظیم‌الشأن اسلام(ص) و حضرت امام صادق(ع) با اشاره به دمیده شدن روح زندگی و معنویت واقعی و احیای دنیای مرده و آفت‌زده جاهلیت با ظهور اسلام و ولادت و بعثت پیامبر(ص)، مهم‌ترین وظیفه امروز دنیای اسلام بویژه علما و روشنفکران راستین را «تلاش مجدانه و مجاهدانه» برای دمیدن روح واقعی اسلام و معنویت در دنیای پر از ظلم و تبعیض و قساوت کنونی دانستند و تأکید کردند: امروز نوبت دنیای اسلام است که با استفاده از دانش و ابزارهای جهانی و همچنین عقل و خردمندی و تدبر و بصیرت، در جهت برپایی «تمدن نوین اسلامی» حرکت کند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای گرامیداشت میلاد پیامبر(ص) را در مقابل وظیفه مورد انتظار از دنیای اسلام، بسیار کوچک برشمردند و گفتند: امروز وظیفه امت اسلامی، فقط گرامیداشت میلاد یا بعثت پیامبر اسلام(ص) نیست بلکه دنیای اسلام باید اهتمام خود را رسیدن به تمدن نوین اسلامی قرار دهد. ایشان افزودند: تمدن نوین اسلامی به معنای تجاوز به سرزمین‌ها، پایمال کردن حقوق انسان‌ها و تحمیل کردن اخلاق و فرهنگ خود به ملت‌ها نظیر آن چیزی نیست که تمدن غربی انجام داد بلکه به معنای هدیه کردن فضیلت الهی به بشریت و ایجاد زمینه برای تشخیص مسیر صحیح به وسیله خود انسان‌هاست. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به استفاده غرب از دانش و فلسفه دنیای اسلام برای پایه‌ریزی تمدن خود، خاطرنشان کردند: این تمدن اگرچه جلوه‌های زیبایی از فناوری، سرعت، سهولت و ابزارهای مختلف زندگی ارائه کرد اما برای بشریت خوشبختی، سعادت و عدالت به ارمغان نیاورد و در درون خود نیز دچار تضاد شده است. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای تأکید کردند: تمدن غرب با ظاهر پرزرق و برق خود، اکنون از لحاظ اخلاقی فاسد و از لحاظ معنوی پوک شده است به گونه‌ای که خود غربی‌ها به این واقعیت اذعان می‌کنند. ایشان با تأکید بر اینکه اکنون نوبت دنیای اسلام است تا در جهت پایه‌ریزی شالوده تمدن نوین اسلامی گام بردارد، گفتند: برای رسیدن به این هدف، امیدی به سیاستمداران دنیای اسلام نیست و باید علمای دین و روشنفکران راستین که قبله آنها غرب نیست، اقدام به روشنگری در میان امت اسلامی کنند و بدانند که برپایی این تمدن، امکانپذیر است. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ظرفیت‌ها و توانایی‌های دنیای اسلام از جمله سرزمین‌های خوب، موقعیت جغرافیایی ممتاز، منابع طبیعی فراوان و نیروی انسانی با استعداد، خاطرنشان کردند: اگر این ظرفیت‌ها با تعالیم واقعی اسلام در هم آمیخته شوند، امت اسلامی می‌تواند آفرینش‌های هنرمندانه خود را در عرصه‌های علم، سیاست و فناوری و همچنین عرصه‌های اجتماعی به ظهور برساند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای نظام جمهوری اسلامی ایران را یک نمونه از امکان رسیدن به این اهداف بزرگ برشمردند و افزودند: ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، از لحاظ علمی، سیاسی و اجتماعی، عقب افتاده و از لحاظ سیاسی، منزوی و از لحاظ شؤونات کشور کاملاً وابسته بود اما امروز به برکت اسلام، ملت ایران هویت و شخصیت خود را نشان داده و کشور به پیشرفت‌های مهمی در علم و فناوری و دانش‌های نوین رسیده و جزو چند کشور برتر در این عرصه‌ها است. ایشان این نمونه را قابل تعمیم برای همه دنیای اسلام دانستند و تأکید کردند: رسیدن به این جایگاه شرط دارد و شرط آن نیز، کوتاه شدن سایه سنگین ابرقدرت‌ها از ملت‌ها است که البته هزینه هم دارد زیرا رسیدن به اهداف بزرگ بدون دادن هزینه امکانپذیر نیست. رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در تمدن اسلامی برخلاف تمدن غرب، هیچ کشوری با زور تحت سلطه  قرار نمی‌گیرد، افزودند: در پایه‌ریزی تمدن نوین اسلامی نباید نگاه‌مان به غربی‌ها باشد و نباید به لبخند و اخم آنها توجه کنیم بلکه باید با اتکا به توانایی‌ها و ظرفیت‌های خود، در مسیر صحیح حرکت کنیم. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای یکی از ابزارهای دشمنان برای جلوگیری از برپایی تمدن نوین اسلامی را ایجاد تفرقه میان مسلمانان دانستند و گفتند: از هنگامی که موضوع شیعه و سنی در ادبیات مقامات و سیاستمداران آمریکایی مطرح شد، اهل فهم و اهل نظر نگران شدند زیرا مشخص بود آنها به دنبال یک توطئه جدید و خطرناک‌تر از قبل هستند. ایشان با تاکید بر اینکه آمریکایی‌ها با اصل اسلام مخالف هستند و نباید فریب اظهارات آنها را در حمایت از برخی فرقه‌ها خورد، خاطرنشان کردند: اظهارات رئیس‌جمهور قبلی آمریکا بعد از ماجرای 11 سپتامبر که سخن از جنگ صلیبی بر زبان آورد، در واقع نشان‌دهنده جنگ دنیای استکبار با اسلام است. رهبر انقلاب اسلامی، اظهارات مقامات فعلی آمریکا مبنی بر موافقت با اسلام را خلاف واقع و نشانه نفاق آنها دانستند و گفتند: مقامات فعلی آمریکا با اصل اسلام مخالف و برخلاف اظهاراتی که می‌کنند، به دنبال ایجاد اختلاف میان مسلمانان هستند و نمونه آن هم ایجاد فرقه‌های تروریستی همچون داعش و فرقه‌های دیگر است که با پول وابستگان به آمریکا و کمک‌های سیاسی آنان به وجود آمده و فجایع کنونی را در دنیای اسلام به بار آورده‌اند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای با تأکید بر اینکه اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر موافقت با سنی و مخالفت با شیعه، دروغ است افزودند: مگر مردم غزه که آنگونه مورد تهاجم و تعرض قرار گرفتند، سنی نبودند یا مردم کرانه باختری که اینگونه تحت فشار هستند سنی نیستند. ایشان با اشاره به اظهارات یک سیاستمدار آمریکایی مبنی بر اینکه «دشمن آمریکا، اسلامگرایی است» تأکید کردند: برای آمریکایی‌ها شیعه و سنی تفاوتی ندارد، آنها با هر مسلمانی که بخواهد براساس احکام و قوانین اسلامی زندگی و برای آن مجاهدت کند، مخالف هستند. رهبر انقلاب اسلامی مشکل اصلی آمریکایی‌ها با مسلمانان را، پایبندی و تقید به احکام و دستورات اسلام و تلاش برای پایه‌ریزی تمدن اسلامی دانستند و خاطرنشان کردند: به همین دلیل است هنگامی که بیداری اسلامی آغاز شد، آنها سراسیمه و نگران شدند و تلاش کردند آن را مهار کنند که در برخی کشورها نیز موفق شدند اما بیداری اسلامی نابود شدنی نیست و به لطف الهی، به اهداف خود خواهد رسید. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای هدف اصلی جبهه استکبار را ایجاد جنگ داخلی میان مسلمانان و نابودی زیرساخت‌های کشورهای اسلامی همچون سوریه، یمن و لیبی دانستند و گفتند: نباید در مقابل این توطئه ساکت نشست و تسلیم شد بلکه باید با کسب بصیرت و حفظ استقامت در مقابل توطئه‌ها ایستاد. ایشان با انتقاد از سکوت دنیای اسلام در قبال استمرار فشار بر مسلمانان بحرین و همچنین نزدیک به یک سال بمباران شبانه‌روزی یمن و اوضاع سوریه و عراق، به قضایای اخیر نیجریه اشاره کردند و افزودند: چرا باید در مورد شیخِ مصلحِ تقریبی و مؤمن اینگونه فاجعه‌آفرینی شود و حدود یکهزار نفر کشته شوند و فرزندان او به شهادت برسند و دنیای اسلام ساکت بماند؟ رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: اهداف دشمنان اسلام بسیار خطرناک است و وظیفه همه، بصیرت و بیداری است و در این میان وظیفه علمای اسلام و روشنفکران راستین است که با مردم و سیاستمداران دارای وجدان بیدار صحبت و واقعیت‌ها را بیان کنند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای خاطرنشان کردند: هنگامی که دنیای زر و زور با همه توان به دنبال طراحی‌های خطرناک برای دنیای اسلام است، کسی حق ندارد به خواب برود و متوجه واقعیت‌ها نباشد.
پیش از بیانات رهبر انقلاب اسلامی، آقای روحانی رئیس‌جمهور با تبریک میلاد نبی مکرم اسلام(ص) و حضرت امام صادق(ع)، پیامبر اسلام را اسوه اخلاق و پاکدامنی خواند و افزود: حضرت محمد(ص) درس وحدت، اتحاد و برادری را برای جهان به ارمغان آورد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند پیروی از نبی مکرم اسلام هستیم، گفت: با وحدت ملت و هدایت رهبر بزرگمان در برابر قدرت‌های جهان به پیروزی رسیدیم و راه این پیروزی ادامه خواهد داشت.  وی با اشاره به در پیش بودن دو انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، این انتخابات‌ها را آزمون عظمت جهانی کشور دانست و افزود: همه باید به فکر پیروزی نظام اسلامی و کشور در این انتخابات باشیم. آقای روحانی به حماسه ایرانیان در 9 دی سال 88 نیز اشاره و تاکید کرد: 9 دی، روز دفاع ملت ایران از خاندان رسالت، دفاع از نظام، قانون و دفاع از ولایت فقیه و ولی‌فقیه بود. رئیس‌جمهور گفت: امنیت امروز جمهوری اسلامی ایران در سایه برنامه‌ها و تدابیر رهبر معظم انقلاب تامین شده است و شکر این نعمت با وحدت بیشتر و کمک به دنیای اسلام برای نجات کشورها از تروریسم و دخالت بیگانگان میسر خواهد بود. آقای روحانی با بیان اینکه دشمنان، جهان اسلام را به جان یکدیگر انداخته‌اند، گفت: اگر کشورهای بزرگ اسلامی در کنار یکدیگر به فکر مسائل عامه مسلمین بودند، به راحتی مشکلات منطقه حل و فصل می‌شد. وی با بیان اینکه برخی کشورهای اسلامی به جای تعامل فرهنگی و اقتصادی با یکدیگر، با قدرت‌های بیرون منطقه تعامل می‌کنند، افزود: جای تاسف است که کشوری از پیروزی یک ملت در عرصه سیاسی ناراحت باشد و سرمایه سیاسی جهان اسلام را به ثمن بخس در اختیار قدرت‌های بیگانه قرار دهد. رئیس‌جمهور اضافه کرد: کشوری که بیشترین نقش را در کاهش قیمت نفت داشت، اکنون بودجه سال آینده خود را با کسری صد میلیارد دلاری بسته که این نشان می‌دهد کسی که چاه برای دیگران می‌کند اول خود در آن خواهد افتاد. در پایان این مراسم جمعی از میهمانان شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت اسلامی، از نزدیک با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند.

مهدی محمدی: این نوشته، بخشی از یک فصل از کتابی است که درباره ابعاد مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی بر فتنه 88 نوشته شده است. این فصل تلاش می‌کند توضیح دهد که راهبرد رهبر معظم انقلاب اسلامی در مدیریت فتنه 88 چگونه شکل گرفت و همچنین اندکی به این بحث می‌پردازد که ریشه‌های راهبردی- امنیتی خیابانی شدن مبارزه انتخاباتی در سال 88 چه بود. این نوشته به گونه‌ای ویرایش شده که به عنوان یک بحث مستقل قابل ارائه باشد. از خداوند متعال مسألت می‌کنم توفیق تکمیل این نوشته را در زمان مناسب فراهم کند.
***
اگر امروز در موقعیتی هستیم که می‌توان از زوال پدیده‌ای به نام فتنه 88 سخن گفت در واقع یک دلیل بیشتر ندارد و آن هم این است که این فتنه با استفاده از دقیق‌ترین و ظریف‌ترین شیوه‌های ممکن – که بسیاری از ابعاد آن ناگفته است- مدیریت شد. به دلیل وجود چند ویژگی بسیار مهم در فتنه 88، می‌توان استدلال کرد اگر این فتنه توسط یک مرکز مدیریتی خلاق، همه‌جانبه‌نگر، آگاه به جزئیات، بسیار هوشمند و البته متکی بر اصول و مبانی کاملا روشن دینی، مدیریت نمی‌شد، هیچ ضمانتی وجود نداشت که هر چه بیشتر عمق پیدا نکند، تا زمانی دراز تداوم نیابد و خسارات آن به نحوی غیرقابل پیشگیری و پیش‌بینی رشد نکند.
آن ویژگی‌ها، اجمالا چنین است:
1- نخست اینکه فتنه 88 یک فتنه عمیقا برنامه‌ریزی شده بود. جداگانه باید بحث کرد که کیفیت این برنامه‌ریزی چگونه بود و هویت برنامه‌ریزان پس صحنه داخلی و خارجی فتنه 88 چه بود، از چه زمانی کار خود را آغاز کردند، چه مراحل و مواقفی را برای کار خود در نظر گرفته بودند و هدف‌های نهایی آنها چه بود؟ اما این جزئیات تغییری در اصل این مساله ایجاد نمی‌کند که فتنه 88 امری کاملا برنامه‌ریزی شده بوده است. بخشی از این برنامه‌ریزی در داخل ایران و در نهانخانه احزاب و گروه‌های سیاسی و تشکل‌های ظاهرا اجتماعی مختلف انجام شد اما بخش مهم‌تری هم بود که کسانی در بیرون از ایران عهده‌دار آن بودند. هر دو دسته برنامه‌ریزان داخلی و خارجی بخشی از کار خود را قبل از انتخابات انجام دادند و بخشی دیگر را پس از انتخابات. مشاهده صحنه و تحلیل ابعاد و زوایای گوناگون آنچه رخ می‌داد، ماهیت برنامه‌ریزی شده و طراحی محور فتنه 88 ایجاب می‌کرد برای مهار آن نیز نوعی برنامه‌ریزی و فرآیند متمرکز مدیریتی شکل بگیرد. در این نوشته با تکیه بر مجموعه مستنداتی که در اختیار است و تا آنجا که مقدور بوده نشان خواهیم داد این فرآیند تقریبا به طور کامل حول محور رهنمودها، دیدگاه‌ها و در موارد مهمی دستورات، اقدامات و فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی شکل گرفت. اگر بخواهیم از یکی از تعبیرات رهبر معظم انقلاب اسلامی استفاده کنیم که فرموده‌اند «فتنه 88 یک رزمایش عظیم برای نظام جمهوری اسلامی بود» این تعبیر را اینگونه می‌توان ادامه داد که این رزمایش به سرعت بدل به یک عملیات واقعی شد و کارزاری عظیم خلق کرد که در آن پیچیده‌ترین تصمیم‌ها باید در کمترین زمان گرفته می‌شد.  بدون شک، اگر از همان روز نخست ماجرا، فرآیند مدیریت و مهار فتنه 88 از سوی رهبری آغاز نمی‌شد یا اگر توصیه‌های مدیریتی دیگران به جای دیدگاه‌های ایشان مبنای عمل قرار می‌گرفت، این فتنه سرنوشتی متفاوت پیدا می‌کرد.
2- ویژگی دوم فتنه 88 که ایجاب می‌کرد یک مدیریت متمرکز بر نحوه مقابله با آن اعمال شود، گستردگی ابعاد مساله بود، به گونه‌ای که می‌توان گفت تقریبا تمام بخش‌ها و نهادهای کشور را با خود درگیر کرد. آشکار شدن ابعاد ملی فتنه 88 و کثرت عناصر و نهادهای درگیر در آن، شرایطی را پدید آورد که روشن شد مدیریت این فتنه نیز باید ابعادی فرادستگاهی و ملی داشته باشد و نمی‌توان آن را با تکیه بر توانمندی‌های بخشی –هرچند قدرتمند- در کشور حل کرد. بیش از 8 ماه وقوع پی‌درپی پدیده‌هایی که سرجمع آنها را فتنه 88 می‌نامیم، گستره‌ای از تحولات را پیش چشم نهاد که جز با اعمال یک مدیریت ملی، قابل مهار نبود. رهبر معظم انقلاب اسلامی به اذعان دوستان و دشمنان تنها مرجع دارای قدرت ملی در کشورند؛ به این معنا که هم از مقبولیت اجتماعی بسیار وسیع، فراگیر و مبتنی بر باورهای دینی مردم برخوردارند و هم از لحاظ جایگاه در ساختار حقیقی و حقوقی قدرت در نظام، تنها مرجعی هستند که می‌توانند بخش‌های کاملا تفکیک‌شده در ساختار نظام جمهوری اسلامی را به کارآمدترین شکل ممکن با یکدیگر هماهنگ کنند. استفاده از این کارویژه بسیار مهم و منحصر به‌فرد جایگاه رهبری در نظام جمهوری اسلامی از سوی ایشان، یکی از کلید‌های گشاینده بن‌بست‌هایی بود که فتنه 88 برای کشور ایجاد کرده بود.
شکل دیگر نگاه به این مساله این است که توجه کنیم ابعاد پیچیده فتنه 88، تنوع بازیگران دخیل در آن و غموض روش‌هایی که دشمن برای تحقق سناریوهای خود برای نخستین‌بار در این فتنه از آن بهره برد، یک معضل مدیریتی بسیار پیچیده به‌وجود آورده بود که نمی‌شد اداره آن را بر عهده نهادهایی گذاشت که به دلیل تعریف سازمانی خود از نگاهی محدود به مسائل برخوردارند و نمی‌توانند ابعاد مساله را به طورکامل و با در نظر داشتن همه پیچیدگی‌های آن ببینند. مدیریت این فتنه مستلزم آن بود که تلفیقی موثر از استراتژی‌های سیاسی، رسانه‌ای، اجتماعی، امنیتی و حقوقی در کنار همدیگر اعمال شود و چنین کاری، جز از رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان تنها فردی در کشور که هم از اطلاعات کافی در همه این حوزه‌ها برخوردارند و هم توان شکل دادن به یک راهبرد مدیریتی تلفیقی و ترکیبی در ابعاد ملی را دارند ساخته نبود.
3- سومین ویژگی فتنه 88 که مدیریتی متمرکز و هوشمند را می‌طلبید این بود که این فتنه درست است که کار خود را با زیر سوال بردن نتیجه انتخابات در کشور آغاز کرد ولی به سرعت با کنار رفتن پرده و آشکار شدن ماهیت و اهداف حقیقی‌اش، جهت‌گیری خود را به سمت درگیری با اصل نظام جمهوری اسلامی و حتی فراتر از آن، درگیری با ارزش‌های اسلامی تغییر داد و هجمه‌ای علیه مبانی اسلام و انقلاب شکل داد که در طول تاریخ جمهوری اسلامی بی‌سابقه بود. شکل گرفتن چنین هجمه بی‌سابقه‌ای و آغاز مداخله مستقیم طرف‌های خارجی در آن، موقعیتی را به‌وجود آورد که اقتضا می‌کرد دفاعی در عالی‌ترین و موثرترین سطح ممکن از مبانی اسلامی و عملکرد نظام جمهوری اسلامی صورت پذیرد که طبعا انجام چنین کاری جز از رهبر معظم انقلاب اسلامی از هیچ کس ساخته نبود. به عبارت دیگر اینطور می‌توان گفت که وقتی تهدید عظیم این فتنه نمایان شد، انگیزه‌های خفته و پس پرده پدیدار و دست‌های پنهان آشکار شد و تردیدی در این باقی نماند که توطئه‌ای علیه اصل انقلاب اسلامی شکل گرفته است که در آن دشمن تمام سرمایه‌ها و اندوخته‌های سالیان دور خود را به میدان آورده. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز به عنوان اصلی‌ترین مدافع و نگهبان ارزش‌های دینی و انقلابی ملت ایران وارد صحنه شدند و مدیریت کلان مقابله با این توطئه عظیم را بر عهده گرفتند. اعمال مدیریت کلان از جانب رهبری بر فتنه 88 بیش از هر چیز محصول آن بود که این فتنه با اساس انقلاب اسلامی درگیر بود و بی‌سابقه‌ترین امکانات و طراحی‌ها برای تحقق آن به میدان آمده بود. بنابراین اقتضای جایگاه رفیع رهبری این بود که در مقابل توطئه‌ای چنین عمیق، خود وارد میدان شده و نقش حداکثری در مدیریت آن ایفا کنند.
این 3 ویژگی فتنه 88 شرایطی را به‌وجود آورد که رهبر معظم انقلاب اسلامی یک فرآیند مدیریت راهبردی را در مقابل آن سامان دادند. اگرچه ممکن است در ظاهر اینگونه به نظر برسد که این فرآیند برای همگان شناخته شده است و امر پیچیده‌ای که نیازمند توضیح باشد در آن وجود ندارد، ولی مطالعه مجدد ابعاد این بسته مدیریتی، ریزه‌کاری‌ها و جزئیاتی را آشکار می‌کند که بسیار بعید است در نگاه اول به چشم هیچ ناظری – هرچه هم باریک‌بین و نکته‌سنج – بیاید. به‌علاوه، بسیاری از زوایا و ریزه کاری‌های مدیریتی که از جانب رهبر انقلاب بر این پدیده اعمال شد تا امروز به دلیل ملاحظاتی عموما قابل درک، بازگو نشده است. ابعاد این مدیریت بسیار فراتر از جنبه‌های آشکار آن بوده که در سخنرانی‌های عمومی یا دستورات علنی قابل پیگیری است.    
این نوشته تلاش خواهد کرد تنها به یکی از ابعاد این پروژه مدیریتی بسیار مهم نگاهی مجدد انداخته و جنبه‌های گوناگون آن را از منظری راهبردی تحلیل کند. ورود به جزئیات فقط تا جایی انجام خواهد شد که به درک جنبه‌های راهبردی مساله کمک کند تا در نهایت بتوان درکی جامع در این باره به دست آورد که رهبر معظم انقلاب اسلامی چه فرآیندی را برای مدیریت این توطئه بزرگ طراحی کردند و چگونه آن را به اجرا گذاشتند.
مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی بر فتنه 88 یک مدیریت راهبردمحور بوده است. در موارد مختلف می‌توان دید ایشان در مواجهه با جنبه‌های مختلف فتنه 88 حتی در سطوح تاکتیکی و خرد نیز به اعمال مدیریت پرداخته‌اند اما تمام این مداخلات مدیریتی مبتنی بر یک نگاه راهبردی به موضوع بوده است، نگاهی که اصول اساسی آن از همان ابتدای فتنه در سخنرانی‌ها و تدابیر رهبر معظم انقلاب اسلامی نمایان است و برای عموم نیز تبیین شده و در عین حال در طول ماه‌های درگیری با فتنه به تدریج به بلوغ و کمالی حداکثری نیز رسیده است. کشف این راهبردهای مدیریتی و بررسی سیر تکامل آنها در طول دوران فتنه اصلی‌ترین موضوعی است که باید در آن تامل کرد.
بی شک آنچه در اینجا از آن سخن می‌گوییم همه چیزی نیست که می‌توان در این باره گفت. دسته‌بندی راهبردی روند اعمال مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی بر فتنه 88 تا حدود زیادی مبتنی بر یک ارزیابی تحلیلی از خود فتنه است که طبعا می‌تواند به گونه‌هایی متفاوت انجام شده و به دسته‌بندی‌هایی متفاوت نیز منتهی شود. از این جهت، می‌توان فرض کرد باب این بحث همیشه باز است و ما هرگز در موقعیتی قرار نخواهیم گرفت که بتوان اعلام کرد بحث درباره این موضوع برای همیشه پایان یافته است. در پیش گرفتن رویکردهای خلاقانه و نگریستن به موضوع از نقاط دید متفاوت، همواره دارای این قابلیت خواهد بود که جنبه‌های جدیدتری از روند اعمال مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی به این صحنه را کشف کرد و پیش چشم مخاطبان گذارد. این نوشته به طور طبیعی فقط یکی از آن منظرهاست که راقم این سطور با مطالعه و دسته‌بندی شواهد و کدها و تامل در آنها به آن دست یافته است.  به عقیده من، می‌توان مجموعه مدیریت اعمال شده از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی بر فتنه 88 را در قالب 6 راهبرد دسته‌بندی کرد. در این نوشته فقط یکی از این راهبردها بررسی خواهد شد و بحث تفصیلی درباره همه آنها، موکول به فرصتی وسیع‌تر است.
1- راهبرد استناد به پیش‌بینی‌های گذشته و آشکار بودن نسخه فتنه
2- راهبرد تاکید بر دفاع از جمهوریت نظام
3- راهبرد تولید شاخص، تبیین و مرزبندی صریح
4- راهبرد نشان دادن دست دشمن
5- راهبرد تولید بصیرت و مردمی‌سازی مهار فتنه
6- راهبرد برخورد نیمه سخت با بخش سازمان‌یافته فتنه
  تئوری مهار فتنه
فرآیند مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی برفتنه 88، قبل از هر چیز بر شالوده مجموعه پیش‌بینی‌ها، تحلیل‌ها و ارزیابی‌هایی استوار شده است که ایشان پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 به تفصیل و در موقعیت‌های مختلف به آنها اشاره و طی آن تلاش کرده بودند یک افق دید کم و بیش روشن از طراحی‌ای که برای تبدیل انتخابات ریاست جمهوری سال 88 به یک فتنه انجام شده بود را پیش روی مخاطبان قرار دهند. پس از انتخابات، رهبر معظم انقلاب اسلامی مکررا آنچه را که پیش از انتخابات پیش‌بینی می‌شد و تقریبا تمام آنها پس از انتخابات رخ داد، مورد استناد قرار دادند و نتیجه گرفتند ما با اجرای نقشه‌ای در کشور روبه‌رو هستیم که ابعاد آن آشکار بوده و در موارد متعدد از جانب شخص ایشان – و دیگران- در موقعیت‌های پیش از انتخابات تشریح شده بود. در واقع اینطور می‌شود گفت که نسخه فتنه 88 در سطح راهبردی به هیچ وجه نسخه پنهانی نبود. ماه‌ها قبل از انتخابات، رهبر معظم انقلاب اسلامی و برخی دیگر از تحلیلگران هشدار داده بودند آنچه از جانب برخی گروه‌ها و چهره‌های سیاسی در حال رخ دادن است مقدمات حضور سالم و روشمند در یک انتخابات نیست، بلکه مقدمات تبدیل کردن انتخابات به کودتا و فتنه‌انگیزی است که هدف اول آن از بن برکندن خود انتخابات است.
پس از انتخابات وقتی روشن شد این پیش‌بینی‌ها صحیح بوده و بخش‌هایی از آن عینا واقع شد؛ رهبر معظم انقلاب به عنوان بخشی از راهبرد مدیریتی خود در مقابل فتنه به یادآوری این مساله پرداختند که آنچه رخ داد در واقع هم قابل پیش‌بینی بود و هم عملا پیش‌بینی شده بود بنابراین بازیگران فتنه درون سناریویی ایفای نقش می‌کنند که کل این سناریو از قبل توسط کسانی که در عداوت آنها با مردم ایران شکی نیست، نوشته شده است.
از منظر مدیریتی استناد به جنبه‌های از قبل پیش‌بینی شده و آشکار شده آنچه در حال رخ دادن بود و گرفتن این نتیجه که آنچه پس از انتخابات به عنوان فتنه شناسایی شد در واقع چیزی غیر از تحقق یک سلسله پیش‌بینی‌های دارای جزئیات انجام شده قبل از انتخابات نیست، چند کارکرد اصلی داشت.
یکم- نخستین کارکرد این راهبرد این بود که حقانیت دیدگاه رهبری و نظام درباره ماهیت فتنه‌گون و کودتایی آشوب‌های 88 را مستند و مسجل می‌کرد. در واقع وقتی مردم دیدند همه یا بیشتر آنچه در حال رخ دادن است تقریبا به طور کامل همان مواردی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی و برخی دیگر از تحلیلگران با تاسی به ایشان قبل از انتخابات پیش‌بینی کرده و نسبت به وقوع آن هشدار داده بودند، به تدریج یک باور عمومی شکل گرفت که آنچه در حال رخ دادن است اعتراض خودجوش مردمی به نتیجه انتخابات نیست بلکه پروژه‌ای از پیش طراحی شده و بسیار مفصل برای تبدیل انتخابات به فتنه و در نهایت کودتا علیه رای مردم است که اتفاقا نظام هم نسبت به آن غافل نبوده و بر آن اشراف داشته است. به این ترتیب ماهیت برنامه‌ریزی شده و توطئه‌آمیز فتنه 88 با سرعت بسیار بیشتری در ذهن مردم جا افتاد و باعث شد اولا نسبت به ادعاهای ظاهری سران داخلی و خارجی فتنه دچار تردید شوند و ثانیا به تدریج یک بسیج عمومی علیه فتنه در کشور شکل بگیرد.
مرور هشدار‌های داده شده قبل از انتخابات به یک معنا دارای این پیام برای افکار عمومی بود که نسخه فتنه از قبل آشکار بوده است و کم و بیش روشن بوده که طراحان اصلی فتنه در خارج از ایران و همکاران داخلی آنها درصدد اجرای چه برنامه‌ای هستند. نه فقط این، بلکه جزئیات این طراحی از قبل به طور عمومی تشریح شده و هشدارهای لازم برای درنغلتیدن مردم و خواص در آن نیز داده شده بود. بنابراین وقتی مردم مشاهده کردند تمام آن پیش‌بینی‌ها درست بوده و یک به یک در حال رخ دادن است، به طور طبیعی تردیدی جدی درباره حقانیت ادعاهای فتنه‌گران و مشروعیت اقدامات و اهداف آنها شکل گرفت.
دوم- دومین کارکرد این راهبرد این بود که استناد به آشکار بودن توطئه طراحی شده علیه کشور در سال 88 نوعی اتمام حجت با کسانی تلقی می‌شد که به نوعی در این ورطه گرفتار شده بودند. علنی بودن جزئیات نقشه طراحی شده دشمن دیگر جایی برای این بهانه‌جویی باقی نمی‌گذاشت که کسانی مدعی شوند نمی‌دانند در چه دامی گرفتار شده‌اند و جدول چه کسی را پر می‌کنند.
سوم- از یک منظر مدیریتی کارکرد دیگر این راهبرد این بود که توجیهی کامل و دقیق برای برخورد با کسانی که با وجود آشکار بودن نقشه دشمن، هشدارهای داده شده در این باره را نادیده گرفته و باز هم در پازل دشمن بازی می‌کردند، فراهم می‌کرد. در حالی که از مدت‌ها قبل روشن بود چه برنامه‌ای برای انتخابات سال 88 ریخته شده است، تکمیل خانه‌های خالی جدول دشمن از جانب کسانی در  داخل، دیگر به هیچ‌وجه نمی‌توانست یک اقدام اتفاقی یا غیرعمدی تلقی شود. اگر از قبل روشن نبود چه طراحی برای انتخابات انجام شده و اگر جزئیات آن تشریح نشده و درباره آن هشدارهای لازم در عالی‌ترین سطح و به طور علنی و در ابعاد ملی داده نشده بود، شاید پذیرفتنی بود که کسانی مدعی شوند نمی‌دانسته‌اند در چه بازی‌ای گرفتار شده‌اند اما وقتی همه چیز از پیش روشن بود، تکمیل بازی دشمن و اجرای پروژه‌هایی که دشمن برای تکمیل برنامه‌اش به آن نیاز داشت، بی‌شک می‌توانست و باید یک اقدام «عمدی» در نظر گرفته شود که مستوجب برخورد است. در واقع استناد به پیش‌بینی‌های گذشته، توجیه لازم برای برخورد با آن دسته از افراد را که عالمانه و عامدانه به سهم‌پذیری و نقش‌پذیری در بازی دشمن مشغول شده بودند، فراهم کرد و افکار عمومی نیز به آسانی می‌پذیرفت – و پذیرفت- که این برخورد عادلانه است، چرا که همه هشدارهای لازم برای مصونیت‌بخشی به جامعه و خواص انجام شده و با این حال کسانی همچنان – با انگیزه‌های مختلف- بازی در زمین دشمن را به گرفتن جانب حق ترجیح می‌دهند و بنابراین باید با آنها برخورد و جلوی راه پروژه‌هایشان سد شود.
چهارم- باز هم اگر فقط نگاه مدیریتی داشته باشیم، هشدارهای رهبر معظم انقلاب اسلامی قبل از انتخابات درباره اینکه دشمن چه خوابی برای روزهای پس از انتخابات دیده و  جدول دشمن دارای چه مشخصاتی است، برای نهادها و دستگاه‌های مسؤول برخورد با پروژه‌های اینچنینی هم بسیار مفید بود، چرا که باعث شد آنها بتوانند پیشاپیش آمادگی‌های لازم را برای مقابله با پروژه‌ها و ترفندهای دشمن به دست آوردند و از آنچه به لحاظ مدیریتی غافلگیری نهادی و غافلگیری سازمان یافته خوانده می‌شود پیشگیری شود. فتنه 88 از بسیاری جهات پدیده‌ای منحصر به‌فرد و فاقد نمونه مشابه در گذشته ملت ایران بود. نمونه‌های اجرا شده کودتای انتخاباتی در کشورهای دیگر هم فقط شباهت‌هایی کلی به آنچه در ایران اجرا شد داشت و مطالعه آنها به هیچ‌وجه نمی‌توانست ابعاد آنچه را که برای ایران برنامه ریزی شده بود - و فقط بخشی از آن مجال اجرا یافت- روشن کند. اگر نبود هشدارها و پیش‌بینی‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی که عمدتا مبتنی بر درک عمیق ایشان از الگوی رفتار دشمن در بیش از 3 دهه گذشته علیه انقلاب اسلامی بود، بی‌شک دوران یادگیری برای دستگاه‌های کشور در سال 88 بسیار طولانی می‌شد و آنها نمی‌توانستند بموقع نسبت به صحنه شناخت کافی پیدا کرده و راهبردهای مقابله‌ای خود را تدوین کنند. از لحاظ مدیریتی این هشدارها نقشه دشمن را پیشاپیش برای دستگاه‌های متولی برخورد با این صحنه باز کرد، ابعاد آن را شکافت، حتی برخی جزئیات را پیش‌بینی کرد و به دستگاه‌ها این امکان را داد پیش از فرارسیدن ایام فتنه آمادگی‌های لازم برای مواجهه با آن را در ساختار و سازمان و شیوه‌های کار خود به‌وجود آورند.
اکنون زمان آن است که ببینیم رئوس پیش‌بینی‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره فتنه 88 که قبل از انتخابات بر آن تاکید کردند چه بود و پس از انتخابات ایشان چگونه با استناد به آنچه از قبل گفته بودند، مسیر مدیریت صحنه سخت و دشوار فتنه را هموار کردند.
پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 رهبرمعظم انقلاب اسلامی موارد زیر را به عنوان رئوس برنامه‌ای که دشمن در صدد تعقیب آن در انتخابات یا اجرای آن با استفاده از فضا و فرصت به‌وجود آمده در انتخابات بود، مطرح کردند و بر ضرورت هشیاری نسبت به آنها تاکید فرمودند.
1- القای جدی نبودن رقابت و شبهه در سلامت انتخابات: رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از انتخابات در چند نوبت تذکر دادند دست‌هایی در کار است تا به مردم این پیام را بدهد که انتخابات ریاست‌جمهوری در کشور جدی نیست و آنچه به نام انتخابات اجرا خواهد شد نمایشی است با نتایج از پیش تعیین شده که اراده و رأی مردم نمی‌تواند در آن تغییری ایجاد کند. مراجعه به ادبیاتی که از جانب ضدانقلاب طرفدار تحریم پیش از همه انتخابات‌های پس از انقلاب بویژه قبل از انتخابات خرداد 88 تولید شده نشان می‌دهد این خط حقیقتا وجود داشته و هدف از آن هم
2 چیز بوده است. نخست اینکه با ایجاد یأس و ناامیدی در مردم جلوی مشارکت گسترده آنها در امر انتخابات گرفته شود و مردم حس کنند چه آنها رأی بدهند و چه ندهند تکلیف انتخابات از پیش روشن است و دوم، در بین بخش‌هایی از جامعه انگیزه‌هایی ایجاد شود برای اینکه به تخریب فرآیند انتخابات در کشور پرداخته و به اصطلاح این نمایش و بازی از پیش طراحی شده را به هم بزنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی از پیش از انتخابات هشدار دادند دور جدیدی از این نوع عملیات روانی روی جامعه ایرانی در حال آغاز شدن است و باید نسبت به آن هشیار بود.
مساله جدی نبودن رقابت در 2 قالب مختلف از جانب گروه‌های مختلف سیاسی و اپوزیسیون در ایام قبل از انتخابات مطرح می‌شد که رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره هر دوی آنها قبل از انتخابات تذکرات لازم را به جامعه، نخبگان سیاسی و کاندیداها داده بودند. اولین قالب تاکید بر این موضوع از جانب محافل سیاسی مختلف - عمدتا در بیرون از ایران - بود که نظام اساسا اجازه نخواهد داد همه سلایق سیاسی وارد صحنه انتخابات شوند و مردم بتوانند آزادانه از میان آنها گزینه خود را انتخاب کنند. اگرچه واقعیت صحنه انتخابات بویژه کاندیدا شدن محمد خاتمی، مهدی کروبی و در نهایت میرحسین موسوی به هیچ‌وجه این خط تبلیغاتی را تایید نمی‌کرد ولی منادیان جدی نبودن رقابت همچنان تاکید می‌کردند کل این صحنه غیرواقعی است و نظام بازی درون جریان‌های مورد اعتماد خود را به راه انداخته است.
برخی گروه‌ها و جریان‌های اصلاح‌طلب در داخل کشور اما از این منظر به مسأله جدی نبودن رقابت نگاه نمی‌کردند. این جریان‌ها حداقل 3 کاندیدای قدرتمند در صحنه داشتند بنابراین به هیچ‌وجه در موقعیتی نبودند که ادعا کنند نظام به کاندیدای آنها اجازه حضور در صحنه را نداده و آنها از عرضه خود به آرای عمومی محروم مانده‌اند. در عوض، این جریان‌ها از چند ماه مانده به انتخابات نغمه‌هایی در این‌باره ساز کردند که حتی اگر رقابتی واقعی شکل بگیرد، نتایج اعلام شده نتایج واقعی نخواهد بود و اراده‌ای برای مهندسی نتیجه انتخابات یا دستکاری در نتایج انتخابات به‌رغم رأی و نظر مردم وجود دارد. رهبر معظم انقلاب اسلامی از یک سال قبل از انتخابات هشدار دادند چنین خطی با هدف تشکیک در اعتماد مردم به مکانیسم برگزاری و اعلام نتایج انتخابات در حال تعقیب است و نباید کسانی در داخل کشور در حالی که خود بهتر از هر کسی می‌دانند فرآیند برگزاری انتخابات همواره کاملا سالم بوده و نظام به نتیجه رأی مردم  - هرچه بوده - پایبند مانده است، حرف‌هایی را که منشأ اصلی آن دشمن بیرونی است تکرار کنند.
رهبر حکیم انقلاب پس از وقوع فتنه 88 تاکید کردند عدم توجه به این هشدارها که قبل از انتخابات به صراحت از جانب ایشان بیان شده بود و تکرار حرف‌های دشمن از جانب کسانی در داخل کشور و حتی برخی کاندیداها، حداقل 2 نتیجه منفی بسیار جدی به بار آورد.
نخست اینکه بذر بی‌اعتمادی را در بخش‌هایی از جامعه که برای نخستین‌بار تصمیم به شرکت در انتخابات گرفته بودند کاشت و در نتیجه زمینه‌هایی برای آغاز برخی ناآرامی‌ها قبل از انتخابات و تداوم و اوج گرفتن آن در ماه‌های بعد از انتخابات را فراهم آورد. جالب است که رهبر حکیم انقلاب در جایی به علت این مسأله اشاره‌ای بسیار ظریف داشته‌اند. ایشان در یکی از سخنرانی‌های خود چند هفته مانده به انتخابات می‌گویند کسانی از حدود یک سال قبل از انتخابات خط تشکیک درباره سلامت آن را آغاز کرده‌اند و علت اینکه زمانی چنین طولانی از جانب این افراد برای تبلیغ این ایده در نظر گرفته شده چیزی جز این نیست که «می‌خواهند اثرگذاری بیشتری بر افکار عمومی داشته باشند».  بنابراین آغاز پروژه تشکیک در سلامت انتخابات از دید رهبر معظم انقلاب اسلامی در واقع مبتنی بر یک تحلیل استوار بر روانشناسی اجتماعی بوده که می‌گوید اگر جامعه در زمانی کم و بیش طولانی و از کانال‌های مختلف و به ظاهر مستقل در معرض دریافت یک پیام واحد قرار بگیرد، در هر حال از آن اثر خواهد پذیرفت ولو اینکه هیچ شواهدی در تایید آن وجود نداشته باشد.
دوم، دشمن را نیز نسبت به نتیجه‌بخش بودن پروژه خود در داخل کشور امیدوار کرد. طراحان اصلی پروژه تبدیل انتخابات به کودتا در بیرون از ایران وقتی دیدند حرف‌های آنها درباره احتمال وقوع تقلب در داخل از جانب عده‌ای خریدار دارد و به سرعت بدل به شعار سیاسی برخی جریان‌های خاص شده است، بر شدت تبلیغات و شاید هم تماس‌ها و لابی‌های خود در این‌باره افزودند و نتیجه این شد که منادیان عدم سلامت انتخابات در داخل کشور هم در حرف‌های خود جازم‌تر شدند و هم اینکه نوعی فضای گسترده تبلیغاتی ابراز تردید درباره نتیجه انتخابات شکل گرفت که در آن رسانه‌ها و تریبون‌های داخلی و خارجی در کنار هم و به پشتوانه هم پیام واحدی را برای بخش‌های خاصی از جامعه ارسال می‌کردند.
نکته مورد تاکید در اینجا این است که رهبر معظم انقلاب اسلامی حداقل یک سال قبل از انتخابات به صراحت تمام این موارد را پیش‌بینی کرده و هشدارهای لازم درباره آنها را به کسانی که مسأله به آنها مربوط می‌شد داده بودند. اینگونه نبود که مسأله تقلب یا دستکاری در آرای مردم یکباره و در شب انتخابات از جانب کاندیدایی که تصور می‌کرد رأی او درست خوانده نشده مطرح شده باشد. موضوع در واقع سابقه‌ای چندماهه داشت و به‌رغم اینکه رهبرانقلاب و دیگر کسانی که مسؤولیت ارزیابی و رصد پروژه‌های دشمن را داشتند دائما درباره آن هشدار دادند اما این باعث نشد برخی کاندیداها و جریان‌های سیاسی دست از تکرار حرف دشمن در داخل که در واقع تکمیل پازل دشمن برای تبدیل انتخابات به کودتا بود بردارند. این سر جای خود بحثی مفصل است که یا مدعیان و منادیان تقلب و آنها که پی در پی اعلام می‌کردند یا ما انتخابات را خواهیم برد یا اینکه حتما تقلب شده است در واقع می‌دانستند در حال تکمیل اجزای چه پروژه‌ای هستند و عالمانه به تقسیم نقش با دشمن بیرونی پرداخته بودند یا اینکه نه، پیوند و ارتباطی میان آنها و طراحان پروژه تبدیل انتخابات به کودتا در بیرون از ایران وجود نداشت و این عده صرفا چیزی را که به آن عقیده داشتند بیان می‌کردند. هر کدام که باشد در اصل این مسأله تغییری ایجاد نمی‌کند که:
اولا؛ رهبر حکیم انقلاب پیش از انتخابات با جزئیات در این باره هشدار داده بودند که نداهای عدم وجود رقابت واقعی در انتخابات و تردیدکنندگان در سلامت انتخابات ندای دشمن و هدف از آن هم مخالفت با اصل انتخابات در کشور است.
ثانیا؛ ایشان این را هم پیش‌بینی کرده بودند که کسانی در داخل با دشمن بیرونی همصدا خواهند شد و درباره عواقب و تبعات این کار هشدار داده بودند.
ثالثا؛ پس از انتخابات رهبری با یادآوری هشدارهای خود [قبل از انتخابات] نتیجه گرفتند آنچه با آن مواجه هستیم پروژه‌ای است از پیش طراحی شده که طراحان آن به‌رغم اینکه طراحی‌شان افشا شده بود از اجرای آن دست برنداشتند و مجریان داخلی آن هم با وجود اینکه به آنها درباره مشارکت در این پروژه هشدار داده شده بود از ایفای نقش در آن کوتاه نیامدند.
آنچه مردم پس از انتخابات مشاهده کردند این بود که جزئیات موضوع دقیقا آنگونه که رهبری قبل از انتخابات توصیف کرده بودند در حال رخ دادن است و همین امر نقشی مهم در تبدیل فضای ابهام به فضای بصیرت، از دست رفتن بدنه اجتماعی فتنه، اعتبارزدایی از ادعاهای فتنه‌گران و اثبات همدلی و همراهی و شراکت آنها با دشمنان خارجی ملت ایران ایفا کرد و به یکی از ارکان مدیریت فتنه از جانب رهبر معظم انقلاب اسلامی بدل شد.
2- دومین مساله‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی از قبل از انتخابات آن را پیش‌بینی کرده بودند و یادآوری همین پیش‌بینی به جامعه، بعد از انتخابات بدل به یکی از ابزارهای موثر نظام در مدیریت فتنه شد، این بود که ایشان با دقت از این امر پرده برداشته بودند که دشمن قصد دارد با مشارکت برخی از دنباله‌ها و هواداران داخلی خود انتخابات را که یکی از منابع اصلی تولید امنیت و اقتدار در کشور است، به عاملی برای تولید بی‌ثباتی مزمن در جامعه تبدیل کرده و کشور را در ورطه بی‌ثباتی، آشوب و درگیری بلندمدت گرفتار کند.
رهبر فرزانه انقلاب پیش از انتخابات از توجه ویژه دشمن به انتخابات سخن گفته و تاکید کرده بودند این بار تمرکزی روی جامعه و گروه‌های سیاسی درگیر در انتخابات از جانب برخی محافل خاص داخلی و خارجی آغاز شده است تا آنها را به این نتیجه برساند که به نفع آنها خواهد بود اگر فضای انتخابات تبدیل به یک فضای کارناوالی و مبارزه انتخاباتی به یک مبارزه خیابانی بدل شود.  این موضوع که چرا برخی گروه‌های سیاسی در ایران به چنین نتیجه‌ای رسیدند و افشای این موضوع پیش از انتخابات از جانب رهبر حکیم انقلاب و سپس آشکار شدن این حقیقت که ایشان این مسأله را به درستی و دقت پیش‌بینی کرده بودند، چه نقشی در مدیریت فتنه ایفا کرد، یکی از مهم‌ترین مسائل مرتبط با فتنه 88 و اداره آن از جانب رهبر معظم انقلاب اسلامی بوده است. برای اینکه بتوانیم این مسأله را به درستی تحلیل کنیم در واقع چاره‌ای جز این نیست که ابتدا با ماهیت مسأله درگیر شویم و ببینیم چرا برخی جریان‌ها به این نتیجه رسیدند که باید کار را به کف خیابان بکشانند. وقتی اندکی در این مسأله تامل کردیم آن وقت می‌توان دوباره به موضوع مدیریت رهبر حکیم انقلاب بر فتنه 88 بازگشت و خواهیم دید در آن صورت مسأله تا چه حد قابل فهم‌تر شده است.
سوال این است: چرا حرکت خیابانی به یکی از اصلی‌ترین پدیده‌های شکل‌دهنده مبارزات انتخاباتی سال 1388 بدل شد؟ این سوالی است که یافتن یک پاسخ دقیق و جامع برای آن می‌تواند یکی از اضلاع مهم فتنه 88  را رمزگشایی کند. آنچه همین ابتدا باید به آن توجه کرد این است که به این سوال نمی‌توان دقیق و کامل پاسخ داد الا اینکه ابتدا آن را به سوال‌های کوچک‌تری تجزیه و تلاش کنیم برای هر سوال پاسخی مناسب و مستند به شواهد پیدا کنیم. پاسخ نهایی به این  مسأله که چگونه رقابت سیاسی در انتخابات 88 به مبارزه خیابانی تبدیل شد، ترکیبی از پاسخ‌هایی خواهد بود که به سوال‌های کوچک‌تر مرتبط با آن داده می‌شود.
هر انتخاباتی به طور طبیعی تا حدودی ماهیت کارناوالی دارد. در ایران، تا آنجا که به انتخابات پس از انقلاب بویژه رقابت‌های پس از آغاز دهه 70 مربوط می‌شود، همواره شکلی از حرکات کارناوالی و خیابانی قبل و بعد از هر انتخابات وجود داشته است. در دسترس‌ترین نمونه از این نوع، رقابت‌های انتخاباتی سال 1384 است که بویژه در فاصله یک هفته‌ای 27 خرداد تا 3 تیر، شور و حرارتی بی‌مانند یافت. با این حال، نه در آن انتخابات و نه در هیچ مورد مشابهی قبل از آن، حرکت‌های «کارناوالیستی» آستانه انتخابات تبدیل به پدیده امنیتی نشد بلکه در حد فعالیت‌های تبلیغاتی، بیان احساسات هواداران یا حداکثر بحث و گفت‌وگوی خیابانی
 – که همه آنها طبیعی است- باقی ماند. اما در سال 88 پدیده‌ای کاملا متفاوت بروز  کرد. از چند هفته قبل از انتخابات تقریبا هر شب خیابان‌های تهران پر می‌شد از کسانی که هدف ظاهری‌شان هواداری از یک کاندیدای خاص بود اما چند ساعت نمی‌گذشت که آشوب، ناآرامی و ناامنی بخش‌هایی از شهر را در خود فرو می‌برد. سوال این بود – و هست - که چرا چنین شد؟ این پدیده را چگونه باید فهمید؟ آنچه در سال 88 - قبل و بعد از انتخابات- در خیابان‌های تهران گذشت، محصول چه عواملی بود و چه نتایجی به بار آورد؟ 2 سوال کلیدی هست که می‌تواند این مسأله را توضیح دهد؛ سوال اول این است که چرا برخی گروه‌های سیاسی قبل و بعد از انتخابات مردم را به خیابان‌ها فراخواندند؟ و سوال دوم این است که آنها که به خیابان آمدند صرف نظر از اینکه سیاسیون چه می‌خواستند، که بودند و در مقاطع مختلف چه هدفی داشتند؟
مشارکت مردم در انتخابات عموما یک معنا بیشتر ندارد: حضور پای صندوق‌های رأی و اثرگذاری آنها بر نتیجه انتخابات هم فقط به یک روش امکانپذیر است: رأی دادن. هر نوع حضور  انتخاباتی دیگر توسط مردم و استفاده از هر روش دیگری توسط آنها برای اثرگذاری بر نتیجه انتخابات، اگر استانداردهای معینی را نقض کند، می‌تواند به نقض غرض دموکراسی منجر شود. به طور مشخص، تلاش برای تغییر دادن شرایط برگزاری انتخابات و تاثیرگذاری بر شیوه برگزاری و نتیجه آن از طریق تولید فشار اجتماعی در کف خیابان، معنایی جز زائد شدن مسیری که از صندوق‌های رأی می‌گذرد ندارد. بویژه اگر نتیجه‌ای که از داخل صندوق‌ها بیرون می‌آید، خلاف دیدگاه کسانی باشد که خیابان را به عنوان محل تعیین تکلیف منازعات سیاسی انتخاب کرده‌اند، موضوع خطرناک‌تر هم می‌شود. موقعیتی را فرض کنید که در آن تعدادکسانی که واقعا به کاندیدای x  رأی داده‌اند بسیار بیشتر از کسانی باشد که به کاندیدای y (رقیب x) رأی داده‌اند اما به دلیل پایگاه اجتماعی خاص کاندیدای y، تعداد افرادی که حاضرند به نفع او به خیابان بریزند و به پیروزی کاندیدای x اعتراض کنند بیشتر است و در نتیجه آنها می‌توانند فشار اجتماعی بیشتری روی حکومت (برگزارکننده انتخابات) وارد کنند. در این صورت اولا این امکان وجود دارد که طرفداران کاندیدای y احساس کنند که در واقع آنها پیروز انتخابات بوده‌اند، چرا که دائما در خیابان یکدیگر را ملاقات کرده و کثرت خویش را مشاهده می‌کنند و ثانیا حکومت در معرض انتخابی سخت خواهد بود به این دلیل که طرفداران کاندیدای y اگرچه آنقدر کثیر نبوده‌اند که انتخابات را ببرند اما به قدری زیاد هستند که بتوانند شرایط کشور  را بحرانی و امور جاری را قفل کنند. در این صورت چه باید کرد؟ آرمان دموکراسی اقتضا می‌کند که حکومت بایستد و از رأی اکثریت – اکثریتی که به هر دلیل در مقابل هواداران کاندیدای رقیب مقابله به مثل نمی‌کنند - دفاع کند اما اگر به دلیل رادیکال شدن اعتراض‌ها اساس نظام سیاسی در مقطعی کوتاه در معرض خطر قرار گرفت، چه باید کرد؟ اجازه بدهید این  مدل صوری  را کمی بیشتر بسط بدهیم. سرمایه اجتماعی که برای ایجاد آشوب، امنیتی کردن فضای کشور و حتی براندازی حکومت لازم است بسیار کمتر از میزان سرمایه اجتماعی است که برای بردن یک انتخابات پای صندوق رأی لازم است. یک تخمین امنیتی که در خارج از ایران انجام شده نشان می‌‌دهد در حکومت‌های فعلی جهان اگر یک جریان اپوزیسیون بتواند جمعیتی از مردم را که تعداد آنها مضربی از 100 هزار باشد، به خیابان بکشاند و برای مدتی کم و بیش طولانی (چند ماه) در خیابان نگه‌ دارد و پایداری آن جمعیت چنان باشد که در مقابل فشار پلیسی و امنیتی خیابان را ترک نکنند، آن وقت به طور قطع قادر خواهد بود یا سیستم سیاسی را واژگون کند یا از آن امتیازهای سیاسی بسیار بزرگ بگیرد. برای آنکه بحث روشن‌تر پیش برود، خوب است همین جا 2 مفهوم سرمایه رأی و سرمایه آشوب را از هم تفکیک کنیم. سرمایه رأی، آن بخش از سرمایه اجتماعی است که پای صندوق ظاهر می‌شود و رأی خود را به صندوق می‌اندازد اما پس از آن فعالیتی از او نمی‌توان دید تا انتخابات دیگر که دوباره پای صندوق مشاهده شود. فعال شدن سرمایه رأی هم منوط به وجود 2 شرط است: نخست اینکه رأی‌دهندگان حتما باید مشروعیت اصل سیستم سیاسی را که برگزارکننده انتخابات است قبول داشته باشند و دوم اینکه کاندیدایی مناسب برای رأی دادن بیابند. سرمایه آشوب اما آن بخش از سرمایه رأی است که آماده است پس از انداختن رأی خود به صندوق، به خیابان بیاید، در خیابان بماند و از رأی خود –یا توهمی که درباره آن پیدا کرده - ولو در فضایی خشونت‌بار دفاع کند. مدل صوری که توصیف کردیم به این شکل قابل بازسازی است که فرض کنید سرمایه رأی کاندیدای x از سرمایه رأی کاندیدای y بیشتر باشد اما کاندیدای y سرمایه آشوب بیشتری از کاندیدای x داشته باشد و تصمیم بگیرد از این سرمایه برای مخدوش کردن فضای سیاسی کشور، تبدیل کردن باخت خود به باختی برای کلیت نظام سیاسی از طریق تولید آشوب وناامنی و به هم زدن ثبات استفاده کند.
 این مدل صوری می‌تواند تا حدودی شرایطی را که کشور ما پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 88  در آن قرار گرفت توصیف کند، همان شرایطی که توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از انتخابات با دقت پیش‌بینی و توصیف شده بود.  اما برای فراتر رفتن از سطح صوری باید سوال کرد این وضعیت واقعا چگونه شکل پیدا کرد و چرا برخی کاندیداها و هواداران آنها تصمیم گرفتند از این روش برای جلو بردن پروژه سیاسی خود استفاده کنند؟
اجازه بدهید بررسی را از سوال اول آغاز کنیم. چرا برخی جریان‌های سیاسی خاص در انتخابات 88  و به طور مشخص اصلاح‌طلبانی که با آقای هاشمی رفسنجانی به یک ائتلاف استراتژیک رسیده بودند تصمیم گرفتند مردم را از چند هفته قبل از انتخابات به خیابان فرا بخوانند؟ در اینکه به واقع چنین اتفاقی رخ داده، تردیدی نیست. آغاز حرکت‌های خیابانی قبل از انتخابات، در اواسط اردیبهشت‌ماه و زمانی بودکه برخی احزاب اصلاح‌طلب اعلام کردند برای گفت‌وگو با مردم و ترغیب آنها به رأی دادن به کاندیدای مدنظر خود، هر شب در برخی خیابان‌ها و میادین اصلی شهر تهران حاضرخواهند شد. این اقدام پیش‌تر و در ایام انتخابات 84 هم رخ داده بود اما آنچه در آن سال اتفاق افتاد، نه عمق و گستردگی حوادث سال 88 را داشت و
نه -مهم‌تر از این- هدفگذاری شبیه به آن داشت.
فراخوانی مردم به خیابان در ایام انتخابات ریاست‌جمهوری سال 88  از مبانی خاصی نشأت می‌گرفت که ریشه در سال‌ها قبل بویژه تجربه دوران اصلاحات داشت. یکی از تئوریسین‌های این جریان حدود یک دهه قبل در تئوری معروف خود با عنوان «فشار از پایین، چانه‌زنی در بالا» تلاش کرد الگوی عمل سیاسی جریان اصلاحات در ایران را آسیب‌شناسی کند.  مهم‌ترین جنبه این آسیب‌شناسی آن بود که وی از مطالعه ساخت قدرت در ایران و تفکیک جنبه‌های حقوقی و حقیقی آن از یکدیگر، نتیجه گرفت هیچ نوع عمل سیاسی درون حکومت، بدون برخورداری از توان اعمال فشار به نظام توسط یک بدنه اجتماعی فعال نمی‌تواند به نتیجه مورد نظر منتهی شود. این مطالعه نظری خیلی زود تبدیل به یک برنامه عملی شد طوری که می‌توان با اطمینان گفت از مقطعی به
بعد - مشخصا از زمانی که اصلاح‌طلبان دریافتند توان باز‌سازی سیاسی آنها به عنوان اپوزیسیون درون حاکمیت بسیار کاهش یافته و عن قریب توسط مردم از سیستم اخراج خواهند شد - مهم‌ترین برنامه سیاسی اصلاح‌طلبان این شد که هر طور شده یک بدنه اجتماعی قابل اتکا، پای کار و حرفه‌ای برای خود به‌وجود بیاورند تا اگر دوباره حوادثی شبیه تحصن مجلس ششم رخ داد سنگ روی یخ نشوند.  

زمزمه‌های مربوط به این موضوع را که باید به سمت آنچه «اجتماعی شدن» خوانده می‌شد، حرکت کرد، از همان اوایل سال 1383 و بویژه در آستانه سال 84 و انتخابات ریاست‌جمهوری نهم از درون اردوگاه اصلاحات به‌وضوح  می‌شد شنید. این حرکت به سمت اجتماعی شدن به سرعت خود را در قالب پروژه‌ای نشان داد که می‌توان آن را با دقت «شبکه‌سازی از خرده‌‌فرهنگ‌های طبقه متوسط، با هدف ساختن اپوزیسیون واحد و حرفه‌ای» نامید. در آستانه انتخابات سال 84 اصلاح‌طلبان برای نخستین‌بار شعار اصلاحات را –که شعاری درون سیستمی تلقی می‌شد - کنار گذاشتند و شعار «دموکراسی‌خواهی» و «حقوق‌بشر» را به عنوان تابلوی خود برگزیدند  - شعاری که مشخصا ساختار نظام را هدف می‌گرفت- و در عین ناباوری و مخالفت بخش‌های بزرگی از جبهه اصلاحات کاندیدایی را در رأس مبارزه انتخاباتی خود قرار دادند که حاضر باشد با این شعار در صحنه انتخابات حاضر شود.  با مشاهده این رفتار عجیب بسیاری در آن مقطع این بحث را مطرح کردند که «معین» کاندیدایی نیست که حتی از حیث توانایی‌های پیش پا افتاده‌ای مانند قدرت تکلم و برقراری ارتباط، بتوان کوچک‌ترین امیدی به پیروزی او داشت، بنابراین باید دید کسانی که او را جلو انداخته و پشت سرش سنگر گرفته‌اند واقعا دنبال چه هدفی هستند. جریان اصلاحات البته برای ارائه پاسخ به این سوال چندان ملاحظه‌کاری نکرد. کسانی در میان بزرگان جریان اصلاح‌طلب خیلی زود - چند نفری قبل از انتخابات و بسیاری هم بعد از انتخابات - اذعان کردند که اساسا هدف آنها از حضور در این انتخابات و کاندیدا کردن فردی مانند معین پیروزی در انتخابات نیست یا لااقل این هدف اصلی نیست و هدف اصلی آن است که به بهانه انتخابات و با استفاده از فرصت ایام انتخابات بتوانند هوادارانی را که به طور طبیعی فعال می‌شوند شناسایی، جذب و در نهایت وارد پروژه شبکه‌سازی کنند.
پس در واقع نوع حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات سال 1384 بیش از آنکه ناشی از تمایل آنها برای به دست گرفتن دوباره دولت باشد، مبتنی بر پروژه‌ای بود که می‌گفت اصلاح‌طلبان اگر می‌خواهند در این نظام به عنوان یک گروه سیاسی موثر که حاکمیت ناچار است آن را جدی بگیرد باقی بمانند باید یک بار برای همیشه مشکلی به نام نداشتن بدنه اجتماعی پای کار یا همان ابزار فشار از پایین را حل کنند. حل این مشکل مستلزم کلید خوردن یک پروژه
2 مرحله‌ای بود که مجموعا از 5 مرحله شناسایی، جذب، آموزش، سازماندهی و شبکه‌سازی تشکیل می‌شد. 2 مرحله نخست از این 5 مرحله قبل از انتخابات و
3 مرحله باقیمانده باید بعد از انتخابات اجرا می‌شد. در مرحله اول باید از فرصت یک انتخابات استفاده می‌شد تا بتوان هواداران را که به طور طبیعی فعال شده بودند شناسایی و جذب کرد. این خود نیازمند آن بود که کسی کاندیدا شود که بتواند با سردادن شعارهای تند، انتقاد صریح از حاکمیت و حمله به ساختار نظام رادیکال‌ترین و عمیق‌ترین لایه‌های اجتماعی هوادار جریان اصلاحات را فعال کند و به صحنه بکشاند. مسلما چهره‌های سابقه‌دار و استخوان خردکرده جریان چپ لااقل در آن مقطع هرگز حاضر نمی‌شدند آبرو و اعتبار خود درون نظام را قربانی چنین پروژه‌ای کنند، بنا بر این باید کسی کاندیدا می‌شد که حرف گوش‌کن باشد و بتوان او را متقاعد کرد آنچه خود می‌اندیشد را – البته اگر واقعا اندیشه‌ای در کار باشد - کنار بگذارد و فقط آنچه را که طراحان پشت پرده می‌گویند اجرا کند. مصطفی معین دقیقا چنین فردی بود. او برای مدتی کوتاه در صحنه ظاهر شد، نقش خود را به شکلی نه چندان هنرمندانه ولی در مجموع قابل قبول بازی کرد و درنهایت بلافاصله پس از تکمیل فاز نخست پروژه یعنی پایان انتخابات از صحنه کنار رفت. تنها کاری که معین در این مدت کرد آن بود  که با اجرا کردن همه دستورالعمل‌هایی که به او داده می‌شد و بویژه با حضور در نمایشی تلویزیونی با حضور سعید حجاریان، رادیکال‌ترین و تندترین انتقادها را به نظام وارد و حداکثر مقدار تهییج و بسیج ممکن را در میان هواداران جریان اصلاحات ایجاد کند.  
اصلاح‌طلبان توانستند در فاز اول (قبل از انتخابات) 2 مرحله شناسایی و جذب را تا حدودی جلو ببرند. با پایان یافتن انتخابات، فاز دوم پروژه شبکه‌سازی از خرده‌فرهنگ‌های سازنده طبقه متوسط آغاز شد که می‌توان آن را در یک فرآیند
 3 مرحله‌ای خلاصه کرد. مرحله اول (پس از شناسایی و جذب) آموزش است. جریان اصلاحات بویژه 2 حزب مشارکت و سازمان مجاهدین تلاش کردند تقریبا بلافاصله بعد از پایان انتخابات 84 نوعی فرآیند آموزش درونی را آغاز کنند. ظاهری‌ترین جلوه این آموزش به راه افتادن موجی درون جبهه اصلاحات با محوریت احزابی چون مشارکت بود که آن را نهضت نقد درونی نامیدند. آنچه به طور عمومی گفته می‌شد این بود که هدف این به اصطلاح نهضت، تامل در علل شکست جریان اصلاحات در انتخابات و یافتن راهکارهایی برای احیای دوباره آن است ولی آنچه واقعا مد نظر بود این بود که مجموعه نیروهای شناسایی و جذب شده در ایام انتخابات دور هم جمع شوند و طی یک بازه زمانی کم و بیش طولانی درباره مجموعه مسائلی که می‌تواند آنها را تبدیل به نیروهای سیاسی حرفه‌ای کند آموزش ببینند. در همین دوران است که می‌‌توان دید آرام آرام هویت‌های صنفی از دل خرده‌فرهنگ‌های سیاسی بیرون می‌آید. احزاب اصلاح‌طلب به سرعت و تقریبا یکی پس از دیگری شاخه‌های دانشجویی، زنان، کارگری و حتی هنرمندان ایجاد می‌کنند. این دقیقا به معنی جدی شدن پروژه‌ای بود که می‌گفت تلاش برای پیوند با خرده‌فرهنگ‌ها و تبدیل کردن آنها به بدنه اجتماعی پای کار برای احزاب اصلاح‌طلب که در موقع لزوم هم  می‌توانند با استفاده از مرجعیت خود در میان مردم رأی‌سازی کنند و هم اگر ضرورتی پیش آمد نقش میلیشیاهای خیابانی را بر عهده بگیرند، بخش ضروری ایجاد بدنه اجتماعی است که اصلاح‌طلبان از آن عقب مانده‌اند و دقیقا به همین دلیل است که نمی‌توانند اهداف سیاسی خود را محقق کنند.  مرحله بعد از آموزش، سازماندهی بود و این سازماندهی عموما با استفاده از مجموعه نسبتا وسیع سازمان‌های غیردولتی انجام گرفت که با هدایت غربی‌ها در دوران اصلاحات و با یک برنامه‌ریزی کاملا حساب شده از سوی دولت محمد خاتمی ایجاد شد. در سال‌ 78 و یکی، دو سال ما بعد آن که سیاست «ان‌جی‌او»سازی با جدیت – و تحت عنوان کمک به قدرتمند شدن جامعه مدنی - در دستور کار وزارت کشور، سازمان محیط‌زیست و چند نهاد دیگر دولت محمد خاتمی قرار داشت به دست آوردن یک فهم درست از اهداف واقعی این سیاست دشوار بود چرا که همه چیز تازه در مرحله شکل‌گیری قرار داشت و بسیار کم بودند کسانی که حتی یک درک ابتدایی از کارکردهای غیردولتی‌سازی از درون دولت داشته باشند. تنها بعد از سال 84 بود که این موضوع ابعاد واقعی خود را نشان داد. تئوری اغلب پنهان جریان اصلاحات در آن مقطع این بود که «ان‌جی‌او»‌سازی به عنوان نوعی ترجمه نهادی غیردولتی شدن، دارای این ویژگی مهم است که  در میان‌مدت می‌تواند مجموعه اختیارات، نیروها، منابع و کارکردهای دولت را به بخش غیردولتی منتقل کند و با ساختن آنچه یک جامعه مدنی قدرتمند خوانده می‌شد، شرایطی فراهم کند که در روز مبادا، یعنی روزی که بناست  تقابل نهایی علنی  شود، نظام دست خود را از مجموعه آنچه برای کنترل وضعیت لازم است خالی ببیند. اکنون اسنادی در دست است که این یک پروژه کاملا سازمان یافته بوده است و دولت محمد خاتمی آگاهانه میلیاردها تومان صرف این کرده که انبوهی از سازمان‌های غیردولتی  با عناوین و اسامی  مختلف ایجاد و با تزریق سخاوتمندانه و  گاه مسرفانه اموال دولتی توانمند شوند تا بتوانند حتی سال‌ها پس از آنکه اصلاح‌طلبان دولت را به رقیب واگذار کردند در میدان بمانند و به فعالیت خود ادامه دهند.
در اینجا مجالی برای یک بحث روشمند و کامل درباره پروژه شبکه‌سازی اجتماعی وجود ندارد، آنچه تا اینجا گفتیم و گفتنش لازم بود فقط این بود که اولا برای علاج نبود سرمایه اجتماعی کافی با هدف تامین نیروی لازم برای فشار از پایین، با هدایت ذهن‌هایی که مشخصا از الگوهایی بیرونی تغذیه می‌کردند نوعی پروژه ساختن اپوزیسیون حرفه‌ای از طریق شبکه‌سازی از خرده‌فرهنگ‌های طبقه متوسط در پیش گرفته شد و ثانیا آنچه را در سال 88  کف خیابان‌های تهران دیدیم می‌توان تا حدود قابل توجهی نتیجه آن پروژه دانست که البته با عواملی اضافی ترکیب شده بود.   
اگر بخواهیم از یک منظر کلان به موضوع نگاه کنیم، تبدیل شدن مبارزه انتخاباتی به آشوب خیابانی در سال 88 به این علت بود که اصلاح‌طلبان سعی کردند پروژه فشار از پایین، چانه‌زنی در بالا را بازسازی و آن را با اهدافی متفاوت دوباره اجرا کنند. در واقع تشویق مردم به حضور خیابانی در سال 88 توسط اصلاح‌طلبان به هیچ‌وجه یک پدیده  انتخاباتی عادی نبود بلکه محصول یک تفکر  استراتژیک بود که طی زمان شکل گرفته بود و می‌گفت نظام جمهوری اسلامی امتیاز نمی‌دهد مگر اینکه بترسد و نمی‌ترسد مگر اینکه مردم را در خیابان ببیند. به عبارت دیگر، درک تاریخی اصلاح‌طلبان از مناسبات قدرت در ایران به این نتیجه انجامیده بود که تا زمانی که نظام خیل مردم معترض را در خیابان نبیند، چانه‌زنان درون حکومت قادر به چانه‌زنی موفق و گرفتن امتیاز از نظام نخواهند بود. دقیقا به همین دلیل است که اصلاح‌طلبان از ماه‌ها قبل از انتخابات 88 تلاش کردند با ایجاد نهادهایی جدید از دل پروژه شبکه‌سازی، تشکل‌‌هایی از هواداران خود به‌وجود آورند که به وقت لزوم به سرعت قابل فراخوانی به خیابان بوده و حداقل مهارت‌های لازم برای اعتراض و آشوب را پیش‌تر آموخته و تمرین کرده باشد.
تمرکز روی حساس کردن جامعه و سیاسیون نسبت به این پروژه یکی از اصلی‌ترین جنبه‌های تلاش‌های پیشگیرانه رهبر معظم انقلاب اسلامی قبل از انتخابات بود که پس از انتخابات درستی آن تقریبا با جزئیات بر همگان روشن شد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی قبل از انتخابات هشدار داده بودند دشمن با 2 هدف درصدد تبدیل کردن مبارزه انتخاباتی به عاملی برای ایجاد آشوب و ناامنی است.
اول- نخستین هدف‌گذاری دشمن مربوط به جامعه است و تلاش دارد با انتقال شکاف‌ها و تعارضات سیاسی به جامعه و اجتماعی کردن فتنه محیط جامعه را قبل از انتخابات به نحو مزمن ناامن کند.   
دوم- هدف بعدی مربوط به سیاسیون است و رهبر معظم انقلاب اسلامی از آن با تعبیر «تبدیل رقابت انتخاباتی به درگیری» یاد کرده‌اند.  مقصود از این تعبیر این است که رقابت که اساسا مفهومی چارچوب‌دار، زمانمند و مسالمت‌جویانه است به پدیده‌ای بدون چارچوب و قاعده، وحشی، بدون محدودیت زمانی و کشدار (وحتی به یک معنا بی‌پایان) و بسیار خشن تبدیل شود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از انتخابات به چند دلیل هشدار داده بودند باید از وقوع چنین پدیده‌ای جلوگیری کرد.
1- نخستین استدلال ایشان این بود که این پدیده با قاعده فصل‌الخطاب بودن صندوق رأی که یکی از قواعد بنیادین مردم‌سالاری است منافات دارد و عملا اگر قرار باشد پس از آنکه یک رقابت انتخاباتی پای صندوق رأی تعیین تکلیف شد، تبدیل به پدیده‌ای خیابانی شود، دیگر مفهومی به نام دموکراسی باقی نخواهد ماند و جای آن را هرج و مرج، آشوب و حکومت دیکتاتورها و قلدرها و اوباش خواهد گرفت.
2- دلیل دوم از دید ایشان این بود که بدون تردید خیابانی کردن پدیده مبارزه سیاسی و انتخاباتی به سرعت از دست کسانی که آن را برنامه‌ریزی کرده‌اند در می‌رود. حتی اگر برنامه‌ریزان اولیه چنین حرکت‌هایی نیت سوء نداشته باشند، به سرعت خواهند دید که کار از دست آنها خارج شده و گروه‌های آشوب‌طلب، ضدانقلاب، تروریست‌ها و سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه هدایت روند را به عهده گرفته‌اند.  این یکی از اصلی‌ترین پیش‌بینی‌های رهبر معظم انقلاب بود که تحقق آن پس از انتخابات نقشی عمده در ریزش بدنه اجتماعی فتنه و مدیریت نهایی آن ایفا کرد.
3- سومین استدلال رهبر معظم انقلاب اسلامی این بود که چنین حرکت‌هایی هرگز به هدفی که برای خود پیش‌بینی کرده‌اند نخواهند رسید و نمی‌توانند نتیجه انتخابات را دگرگون کنند اما روند زندگی عادی مردم را به هم می‌ریزند و باعث خواهند شد نظم، امنیت و ثبات زندگی شهروندان عادی و مردم معمولی به مخاطره بیفتد. از طرف دیگر وقتی چنین شرایطی پدید آمد طبیعی است که نظام هم به آن واکنش نشان خواهد داد و در این واکنش ممکن است خشونت‌هایی تولید شود یا حتی اشتباهاتی رخ دهد که خود منجر به شکل‌گیری فتنه‌هایی جدید شود.
4- استدلال چهارم این بود که در صورت فراگیر شدن چنین پدیده‌هایی بدعتی برای آینده گذاشته خواهد شد که هم صندوق رأی را به عنوان مدنی‌ترین مکانیسم تصمیم‌سازی سیاسی بی‌اعتبار کرده و هم به دیگران جرأت می‌دهد در هر انتخاباتی در آینده چنانچه نتیجه انتخابات را باختند سر و صدا راه انداخته و با به خیابان کشاندن هواداران خود به باج‌خواهی از اصل نظام بپردازند. به عبارت دیگر دیدگاه ایشان این بود که اگر اجازه داده شود چنین پدیده‌ای به هدف خود برسد آن وقت دیگر باید فاتحه انتخابات را خواند و صندوق رأی برای همیشه ارزش و اعتبار خود را از دست خواهد داد و رکن جمهوریت نظام صدمه‌ای جبران‌ ناشدنی می‌بیند.
از همین رو است که دیدیم رهبر معظم انقلاب اسلامی هم بر جلوگیری از اصل چنین پدیده‌ای تاکید کردند و هم اینکه از همان ابتدای کار این موضوع را روشن ساختند که نظام جمهوری اسلامی زیر بار زور نخواهد رفت و اجازه نخواهد داد هیچ مکانیسم غیرقانونی برای آن تعیین
تکلیف کند.  
 

امیرعلی جهاندار: بررسی فتنه سال 88 و نگاه به اتفاقات آن سال از زوایای مختلف یکی از مطالباتی است که رهبر حکیم انقلاب از جریان‌های مختلف خواسته‌اند؛ پیچیدگی فتنه، وقایع تو در تو اما مهم و هر آنچه در آن سال اتفاق افتاد نیاز به چند صد کتاب دارد و گفتن در چند پاراگراف تنها نوک‌زدن به دریایی است؛ اما آنچه فی‌الحال مورد نظر قرار گرفته است، پیش و پس فتنه 88 و دلایل ایجاد حماسه 9 دی است.
شرایط پیش از فتنه 88
برخلاف بسیاری از تحلیل‌های مغرضانه که وضعیت ایران را نابسامان دانسته و 4 سال دولت نهم را سال‌های سیاه تصور می‌کردند؛ آنچه از گزاره‌های دشمنان ایران برمی‌آید این نتیجه را می‌دهد که در آستانه انتخابات سال 88 اولین بار است که جریان ضدانقلاب به این جمع‌بندی رسیده است که نمی‌تواند قدرت ایران را نادیده بگیرد و دیگر نمی‌تواند از تغییر نظام در ایران صحبت کند و باید بپذیرد ایران مقتدر و محوری در منطقه است که می‌تواند گره‌گشای مشکلات منطقه باشد. رابرت گیتس، وزیر وقت دفاع آمریکا در اسفندماه سال 87 می‌گوید: «هیچکس به دنبال تغییر نظام در ایران نیست».  پیش از آن نیز «دیوید میلیبند»، وزیر وقت خارجه انگلستان در مصاحبه با العربیه می‌گوید: «انگلستان به دنبال تغییر نظام ایران نیست». «برژینسکی»، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا ۲۸ آبان ۸۷ و در گفت‌وگو با مجله آلمانی «اشترن» به واقعیت قدرتمند شدن ایران معترف می‌شود و می‌گوید: «واقعیت این است که دوران حماقت ابرقدرتی آمریکا به پایان رسیده است، درباره ایران و برنامه هسته‌ای ایران نیز ما به رویکرد «واقع‌گرایانه»، «منعطف‌تر» و «منطقی‌تر» نیازمندیم. ما باید مذاکره کنیم؛ ما ممکن است حتی بدون پیش‌شرط مذاکره کنیم. رویکرد موفقیت‌آمیز برای ایران باید با منافع امنیتی تهران و واشنگتن منطبق باشد».  «اوباما»، رئیس‌جمهور آمریکا مجبور می‌شود ایران را به رسمیت بشناسد و در پیام نوروزی سال 88 می‌گوید: «‌می‌خواهم با رهبران ایران صریح صحبت کنم». اقتدار و استحکام داخلی در جمهوری اسلامی، مقامات آمریکایی را مجبور کرده از مواضع خود عقب‌نشینی کنند. گویی جهان به یک واقعیت مهم پی برده است که مشکلات منطقه بدون حضور ایران حل نخواهد شد. تحلیل‌های اندیشکده‌های آمریکایی و صاحب‌نظران سیاست بین‌الملل در روزهای نزدیک به انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران و با پیش‌بینی مشارکت گسترده مردم در این انتخابات همگی یک نتیجه مشترک دارد؛ که ایران قوی را نمی‌شود تهدید کرد.
برنامه‌های انتخاباتی و روزهای پیش از انتخابات
رفتارهای انتخاباتی در روزهای پیش از انتخابات رنگ و بوی مشکوکی دارد. سیاهنمایی صرف از وضعیت کشور، انتخاب رنگ واحد، شعارهای رادیکال، تهییج بیش از حد مردمی، و چند نشانه از دستورات جین شارپ برای انقلاب مخملی؛ اینها برخی از مسائلی است که در لابه‌لای مسائل انتخابات می‌شود دید. و بعد از مناظره‌های انتخاباتی یک نامه جامعه را به شوک وامی‌دارد. نامه‌ای بدون سلام و والسلام به شخص اول کشور از طرف «هاشمی‌رفسنجانی» در 19 خرداد یعنی تنها 3 روز پیش از انتخابات صادر می‌شود. نامه‌ای با لحنی تهدیدآمیز به نظام که یا نظر هاشمی باید جلب شود یا «بی‌شک بخشی از مردم و احزاب و
جریان‌ها این وضع را بیش از این برنمی‌تابند و آتش‌فشان‌هایی که از درون سینه‌های سوزان تغذیه می‌شوند، در جامعه شکل خواهد گرفت که نمونه‌های آن را در اجتماعات انتخاباتی در میدان‌ها، خیابان‌ها و دانشگاه‌ها مشاهده می‌کنیم». این صحبت هاشمی‌رفسنجانی، صبح روز انتخابات توسط همسرش -که به گفته بسیاری امروز اداره‌کننده هاشمی است- تکمیل می‌شود. «عفت مرعشی» پس از ریختن رأی به صندوق می‌گوید: «...اگر تقلب شود، از مردم می‌خواهم با حضور در خیابان‌ها واکنش نشان دهند، اما در صورتی که تقلب انجام نشود، مطمئن هستم که میرحسین موسوی رأی خواهد آورد...». انتخابات برگزار می‌شود و حضور
40 میلیونی مردم پای صندوق‌های رأی که در هیچ دموکراسی قابل مشاهده نیست چشم جهانیان را به خود خیره کرده است. همه می‌دانند انتخابات محملی است برای آنکه جمهوریت و نظر مردم تثبیت شود، هر انتخاباتی برنده‌ای دارد و بازنده یا بازندگانی؛ همه منتظر نتیجه انتخابات هستند اما پیش از آنکه مهلت رأی‌ریزی پایان یابد، یک اظهارنظر همه چیز را متفاوت می‌کند.  میرحسین موسوی در یک کنفرانس خبری اعلام می‌کند: «برنده قطعی با نسبت آرای بالا اینجانب هستم».  به فاصله چند ساعت پس از این اظهارنظر فضا برای اظهارنظرهای شتاب‌زده شدت می‌گیرد؛ و از آنجا که اظهارنظر کاندیدای مغلوب، تصور عمومی بسیاری از کسانی که به وی رأی داده‌اند را شکل می‌دهد، باور نتیجه واقعی و آنچه پس از شمارش آرا مشخص شد برای برخی شائبه‌هایی ایجاد می‌کند. این مساله در اظهارنظر‌های محکومان فتنه مشخص است. چنانکه «محمدعلی ابطحی» در دادگاه می‌گوید: اصلی‌ترین اتفاقی که در این انتخابات افتاد و البته در طول برگزاری، قبل و بعد از انتخابات هم مطرح بود، مساله تقلب است. بنده البته جایی مطرح کردم که تقلب یک اسم رمز آشوب شده است که در آن لشکرسازی برای تقلب وجود داشت و تمرین پهن شدن مردم در خیابان‌ها هم در آن موجود بود. تمرین نگه داشتن گسترده مردم در خیابان‌ها در چارچوب تقلب بود که می‌توانست معنا پیدا کند.  نگه‌داشتن گسترده مردم در خیابان‌ها برای صحنه گردانان حوادث پس از انتخابات تنها به یک شکل امکانپذیر بود؛ اینکه مطالبات فراقانونی و ساختارشکنانه خود را از طریق فشار، البته براساس قواعدی که دیکته شده «جین شارپ» در انقلاب مخملی بود، پیش ببرند. جین شارپ در کتاب خود می‌گوید: «باید مردم را به خیابان‌ها کشاند، از نمادهای رنگی برای اعتراض‌ها استفاده کرد تا وحدت در بین معترضان ایجاد شود، آتش زدن وسایل عمومی می‌تواند به تشنج کمک کند». یک هفته خیابان‌های تهران در تلاطم به سر می‌برد و دعوت جریان‌های رادیکال اصلاح‌طلب خیابان‌های شهر را برای مردم ناامن می‌کند؛ این تحرکات آنها البته عده بسیاری را هم در ابهام فرو برده است اما 29 خرداد همه چشم‌ها به دانشگاه تهران خیره می‌شود؛ تا فصل‌الخطاب را بشنوند. رهبری در خطبه نمازجمعه 29 خرداد می‌فرمایند: «این تصور هم غلط است که بعضی خیال کنند با حرکات خیابانی، یک اهرم فشاری علیه نظام درست می‌کنند و مسؤولان نظام را مجبور می‌کنند، وادار
می‌کنند تا به عنوان مصلحت، زیر بار تحمیلات آنها بروند. نه، این هم غلط است. اولاً؛ تن دادن به مطالبات غیرقانونی، زیر فشار، خود این، شروع دیکتاتوری است. این اشتباه محاسبه است؛ این محاسبه‌ غلطی است. عواقبی هم اگر پیدا کند، عواقبش مستقیماً متوجه فرماندهان پشت صحنه خواهد شد. اگر لازم باشد، مردم آنها را هم در نوبت خود و وقت خود خواهند شناخت. من از همه‌ این دوستان، این برادران، می‌خواهم بنا را بر برادری بگذارید، بنا را بر تفاهم بگذارید، قانون را رعایت کنید. راه قانون باز است. راه محبت و صفا باز است، از این راه بروید. و امیدوارم خدای متعال توفیق بدهد که همه از این راه بروند. خب، همه پیشرفت کشور را می‌خواهند. جشن پیروزی 40 میلیونی را این برادران گرامی بدارند و نگذارند دشمن این جشن را خراب کند؛ همچنانی که دشمن می‌خواهد خراب کند. البته اگر کسانی بخواهند راه دیگری را انتخاب بکنند، آنوقت بنده دوباره خواهم آمد و با مردم صریح‌تر از این صحبت خواهم کرد».
پس از 29 خرداد؛ ادامه فتنه‌گری فتنه‌گران و جدا شدن مردم از آنها
بسیاری از کسانی که حتی در جناح سیاسی کاندیدای پیروز هم نبودند و کاندیدای آنها در انتخابات مغلوب شده بود؛ نمازجمعه 29 خرداد را فصل‌الخطاب می‌دانستند؛ و آغازی بر پایان رفتارهای خیابانی؛ 2 کاندیدای مدعی تقلب اما مسیری جز به خیابان کشاندن مردم بنا بر دیکته نوشته شده براساس فکر دولت‌های غربی را بلد  نبودند و به همین دلیل با اظهارنظرهای غیرواقعی و ایجاد شبهه در رسمیت انتخابات 40 میلیونی تلاش می‌کردند فضا را همچنان فتنه‌گون نگه دارند. روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» عصر روز 29 خرداد در یادداشتی می‌نویسد: «مانند دخالت آمریکا در اغتشاشات سال 2008 تبت، انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2005 مصر و حمله روسیه به تاجیکستان، آمریکا می‌خواهد درباره مسائل ایران نیز دخالت کرده و از این موقعیت به‌دست آمده ‌‌نهایت استفاده را بکند». و باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگو با «سی‌بی‌اس» اعلام می‌کند: «من قبلاً هم گفته‌ام عمیقاً نگران انتخابات ایران هستم، مخالفان رژیم ایران بدانند که جهان به آنها چشم دوخته است… تظاهرات‌کنندگان ایرانی فقط در پی عدالت هستند. ما از کسانی که در پی عدالت از یک راه مسالمت‌آمیز هستند پشتیبانی می‌کنیم و من می‌خواهم تکرار کنم که ما در کنار کسانی که متوجه راه حلی مسالمت‌آمیز برای این کشمکش خواهند بود، می‌ایستیم». این حمایت‌ها باعث می‌شود تجمع بدون مجوز حامیان موسوی به دعوت مجمع روحانیون مبارز در 30 خرداد به‌وقوع بپیوندد. موسوی طی بیانیه‌ای بر ادامه حضور خیابانی تاکید کرد و در ابتدای بیانیه خود با اشاره به اینکه «نقطه عطفی در تاریخ ملت ما در حال شکل گرفتن است»، نوشت: «آمده بودم تا بگویم گریز از قانون به استبداد می‌انجامد، آمده بودم تا بار دیگر به انقلاب اسلامی آنگونه که بود و جمهوری اسلامی آنگونه که باید باشد، دعوت کنم اما آنچنان که می‌دانید همگی ما در راه این تجدید حیات ملی و تحقق آرمان‌هایی که در دل و جان پیر و جوان ما ریشه دارند با دروغ و تقلب روبه‌رو شدیم». «محسن مخملباف»، سخنگوی ستاد موسوی در خارج از کشور در یادداشتی که روزنامه گاردین آن را منتشر کرد، نوشت: «مردم در خیابان‌ها خواهان بازشماری آرا نیستند، بلکه می‌خواهند نتایج انتخابات کل ابطال شود... دنیا ما را مملکتی تروریست می‌داند که به‌دنبال جنگ می‌گردد. ما اوبامایی می‌خواهیم که بتواند برای مشکلات ایران راه‌حل بیابد».
اما همه فتنه‌گران را به قانون دعوت می‌کنند. جریان‌ها و گروه‌های مختلف تلاش دارند تا با قانون‌گرایی به شائبه‌ها پاسخ دهند. اغتشاش‌ها ادامه دارد و 26 تیر در دانشگاه تهران، نمازجمعه‌ای با امامت همان کسی که آن نامه تهدیدآمیز را نوشته بود اقامه می‌شود؛ هاشمی در این نماز جمعه نیز تردید و تشکیک را دوباره مطرح می‌کند. و همین پالس‌های داخلی خارج را پای کار فتنه نگه می‌دارد.  اوباما می‌گوید: من درباره وقایع ایران نمی‌توانم سکوت کنم، هیچ راهی برای تایید صحت انتخابات ایران وجود ندارد. جهان بدون در نظر گرفتن نتیجه انتخابات، نظاره‌گر وقایع ایران است و از مشارکت مردمی الهام گرفته است. ما دپیلماسی سرسختانه‌ای را در قبال ایران دنبال خواهیم کرد».  «کلینتون»، وزیر وقت خارجه آمریکا در مصاحبه با مجله آتلانتیک گفت: «بر ما واجب‌تر شده است که هرکاری می‌توانیم برای حمایت از کسانی که برای حقوق بشر و دموکراسی واقعی در ایران می‌کوشند انجام دهیم».  «کاندولیزا رایس» در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی «ای‌بی‌سی» می‌گوید: «برای براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران هرکاری که بتوانیم، انجام می‌دهیم». حمایت‌ها از اغتشاشات در ایران ادامه دارد؛ «شیمون پرز» هم برای فتنه‌گران گریه می‌کند؛ هیلاری کلینتون جلوی تعطیلی توئیتر را می‌گیرد و درباره آن می‌گوید: دولت آمریکا از بیرون ایران هر حمایتی از دستش برمی‌آمد از معترضان کرد، از جمله از سایت توئیتر خواست که اعمال تغییرات خود را مدتی به تعویق بیندازد، اما در عین حال مراقب بود که زیاده‌روی نکند...». در داخل هم جریان مدعی تقلب با ادعاهای هر روزه و رفتارهای غیرمنطقی آب بر آسیاب فتنه می‌ریزد. اگرچه با نظر رهبر انقلاب صندوق‌ها بازشماری شد و مشخص گردید ادعای تقلب دروغی بیش نیست اما ادعاهای جریان فتنه همچنان ادامه دارد.  آنچه تا اینجا فتنه‌گران برای غرب و ضدانقلاب انجام دادند، امیدوار کردن آنها به این مساله بود، که می‌شود براندازی نظام ایران را نیز در ذهن پروراند. این بعد از تهمت تقلب به نظام جمهوری اسلامی، اولین و بزرگ‌ترین خیانتی بود که فتنه‌گران به نظام کردند.
روز قدس و کنار گذاشتن آرمان امام خمینی(ره)
 فتنه به ایستگاه روز قدس رسید. اغتشاشگران و کاندیدای مدعی تقلب با الهام از شبکه‌های ضدانقلاب شعار «نه غزه نه لبنان» را برای راهپیمایی انتخاب کردند که به معنای فراموش کردن آرمان فلسطین بود. حال آنکه 5 سال بعد همه فهمیدند که اگر فلسطین و لبنان فراموش می‌شد، ناامنی‌های منطقه دامن ایران را هم گرفته بود و امنیت داخلی حاصل پشتیبانی از مقاومت منطقه بوده است. حضور سران مدعی تقلب در این تجمعات حاکی از این است که با ادامه تحرکات خیابانی به فرجام رساندن ادعای دروغ دل‌بسته‌اند و این را حتی تا فراموشی خط امام و شعار اصلی روز قدس و مبارزه با رژیم اشغالگر قدس پیش بردند. با شروع مهرماه و بازگشایی دانشگاه‌ها، برخی فرصت‌طلبان زمینه برای سوءاستفاده از فضای دانشجویی را آماده می‌بینند؛ تلاش دارند با تحریک دانشجویان با همان ادعاهای دروغ قبلی ماه‌های پرچالشی را برای دانشگاه رقم بزنند. 13 آبان نزدیک است؛ در حالی که به قاعده همه سال‌های پیش از این، این روز با شعار «مرگ بر آمریکا» شناخته می‌شود، جریان معدودی بر قریب به اتفاق مردم کشور با طرح شعارهای انحرافی، تلاش می‌کردند مرگ بر آمریکا را به چالش بکشند. شعارهایی که با اهداف انقلاب اسلامی و آرمان‌های امام(ره) تناقضی آشکار داشت. 16 آذر 88 در حالی که دانشجویان دانشگاه‌های تهران به دنبال برگزاری برنامه‌ای برای بزرگداشت 3 شهید دانشجوی 16 آذر 32 که در مقابل پای «نیکسون» قربانی شدند، بودند، گروهی با طرح همان ادعاهای قبلی که هیچ سندی برای آنها نیاورده بودند، این بار به قلب مردم زدند، و با بی‌حرمتی به تصویر امام راحل بر ادامه ضدیت با اصل جمهوری اسلامی پافشاری کردند.
بازگشت غرب به راهبرد فشار و تحریم
کشور روزهای آشفته‌ای را پشت سر می‌گذارد؛ به‌رغم آگاهی مردم و مقابله هر روزه آنان در تجمعات گسترده با فتنه و فتنه‌گر، سکوت برخی خواص و تردیدافزایی آنان به جای گره‌گشایی، کار را پیچیده‌تر می‌کند. متاثر از فضای داخلی و فتنه مدعیان دروغ تقلب، در آن سوی مرزها دشمنان چندین و چند ساله جمهوری اسلامی به فکر نقشه‌های تازه‌ای هستند؛ تحریم‌هایی که از ابتدای انقلاب یکی از حربه‌های مبارزاتی‌شان بوده را تشدید می‌کنند.  باراک اوباما با تمدید شرایط اضطراری و خطر ایران، تحریم‌های ایالات متحده علیه تهران را که به موجب قانون «اعمال قدرت اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی» (IEEPA) عمل می‌کرد، تمدید می‌کند. و در تاریخ ۱/۱۰/۲۰۱۰ نیز «قانون جامع تحریم‎ها، مسؤولیت‌پذیری و محرومیت ایران» (CISADA) در کنگره آمریکا تصویب و به اجرا گذاشته شد که شامل تحریم انرژی، بانکی و فروش بنزین به ایران می‌شد. اینها یعنی فتنه آرام‌آرام تاثیر و خسارت‌های خود را بر اقتصاد ایران نشان می‌دهد. چندی قبل از آن نیز خسارت‌های داخلی فتنه برآوردی چند میلیارد دلاری شده است. افزایش فشارها همراهی برخی کشورهای اروپایی و وارد شدن آنان به پروژه فشار بر ایران را منجر می‌شود. با اطمینان می‌توان گفت بسیاری از مشکلات اقتصادی فعلی نتیجه همان روزهای تشنج‌آفرین پس از انتخابات است. در حالی که رفتار اروپایی‌ها تا قبل از این تاحدودی متفاوت بود، آنها نیز با نادیده گرفتن شورای امنیت و تصمیمات آن، به سوی تحریم‌های فراقطعنامه‌ای ناشی از تصمیمات شورای امنیت رو آوردند که مجموعه‌ای از تحریم اقلام «دارویی»، «نظامی»، «صادراتی و وارداتی»، «سرمایه‌گذاری»، «مسافرت»، «حمل‌ونقل»، «همکاری‌های فنی» و برخی موارد دیگر را در بر می‌گرفت. در سال‌های پس از فتنه همه شاهد اثرات جبران‌ناپذیر دارویی از سوی برخی کشورهای اروپایی بودند. آنچه پس از انتخابات سال 88 و براساس یک ادعای بی‌سند و در واقع با طرح «دروغ تقلب» از سوی جریان بازنده انتخابات مطرح  می‌شود و در بیانیه‌های مکرر سران فتنه بر آن پافشاری می‌شود، شرایط پیچیده‌ای در فضای بین‌الملل به وجود می‌آورد. اتفاقات پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ اگرچه ارتباطی به فعالیت‌های هسته‌ای نداشت اما کشورهای غربی آشوب‌های داخلی را بهانه افزایش فشار در برنامه هسته‌ای کردند. حمایت ایالات متحده و تروئیکای اروپایی از عوامل فتنه که اوج آن با «الهام‌بخش دانستن موسوی» توسط اوباما علنی شد، نشان داد آمریکا و متحدانش در 1+5 فتنه را رهیافتی برای بازگشت به شرایط گذشته یافته‌اند. دیوید پترائوس، فرمانده سابق نیروهای آمریکایی در منطقه در مصاحبه با   «CNN» می‌گوید: «حتما می‌توان تاسیسات هسته‌ای ایران را مورد هدف قرار داد. تاسیسات ایران در مقابل حملات بمب‌ها آسیب‌پذیر هستند».  فتنه باعث شد آمریکایی‌هایی که ایران قدرتمند را به رسمیت شناخته بودند دوباره در موضع فشار بر ایران برآیند و روش تحریم را دست بگیرند، روزبه‌روز که تاریخ جلوتر می‌رفت همه این را به چشم می‌دیدند مثل 19 خرداد 1389 که  قطعنامه ۱۹۲۹ با فشارهای فراوان آمریکا تصویب می‌شود. «کیم‌آر هولمز»، تحلیلگر ارشد نشریه «واشنگتن‌تایمز» حدود ۲ ماه پیش از قطعنامه ۱۹۲۹ در سرمقاله این نشریه می‌نویسد: «تحریم به تنهایی کافی نیست. ما باید دیپلماسی عمومی را به نقض حقوق‌بشر در ایران متمرکز کنیم. جمهوری اسلامی به دلیل وجود اپوزیسیون داخلی دچار نقاط ضعف شده و باید بر این نقطه فشار وارد کرد». «آدام ارلی»، سفیر آمریکا هم در بحرین قبل از مذاکرات اکتبر ۲۰۰۹ در ژنو می‌گوید: «اگر مذاکرات ژنو موفقیت‌‌آمیز نباشد و در آن پیشرفتی حاصل نشود، آمریکا قصد دارد همزمان با تشدید تحریم‌ها، اعمال فشار سیاسی علیه تهران را با حمایت «رسمی»، «علنی» و «گسترده» از موسوی و خاتمی وسعت بخشد چرا که هیچ فشاری به دولت ایران بدون تقویت جریان‌های طرفدار غرب در ایران کارساز نیست. همین حالا هم این موضوع پنهانی نیست که ما از موسوی و خاتمی حمایت می‌کنیم اما علنی شدن این حمایت همزمان با اعمال تحریم‌ها می‌تواند این فایده را داشته باشد که مردم ایران به این نتیجه برسند که تنها راه رهایی از تحریم‌ها گرایش به این افراد است. قطعنامه ۱۹۲۹ در واقع اقدام علنی آمریکا در حمایت از فتنه ۸۸ بود». تا اینجای کار فتنه‌گران از اصول اساسی انقلاب و امام عبور کرده بودند اما رهبری همچنان با تبیین و ملاطفت با آنها سخن می‌گفت. ایشان 22 آذر 88 فرمودند: «آن کسی که برای انقلاب، برای امام، برای اسلام کار می‌کند، به‌مجردی که ببیند حرف او، حرکت او موجب شده است که یک جهت‌گیری علیه این اصول به وجود بیاید، فوراً متنبه می‌شود. چرا متنبه نمی‌شوند؟ وقتی شنفتند که از اصلی‌ترین شعار جمهوری اسلامی - «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» - اسلامش حذف
می‌شود، باید به خود بیایند؛ باید بفهمند که دارند راه را غلط می‌روند، اشتباه می‌کنند؛ باید تبری کنند. وقتی می‌بینند در روز قدس که برای دفاع از فلسطین و علیه رژیم غاصب صهیونیست است، به نفع رژیم غاصب صهیونیست و علیه فلسطین شعار داده می‌شود، باید متنبه بشوند، باید خودشان را بکشند کنار، بگویند نه نه، ما با این جریان نیستیم. وقتی می‌بینند سران ظلم و استکبار عالم از اینها حمایت
می‌کنند، رؤسای آمریکا و فرانسه و انگلیس و اینهایی که مظهر ظلمند - هم در زمان کنونی، هم در دوره‌ تاریخى 100 سال و 200 ساله‌ تا حالا - دارند از اینها حمایت می‌کنند، باید بفهمند یک جای کارشان عیب دارد؛ باید متنبه بشوند. وقتی می‌بینند همه‌ آدم‌های فاسد، سلطنت‌طلب، از اینها حمایت می‌کند، توده‌ای از اینها حمایت
می‌کند، رقاص و مطرب فراری از کشور از اینها حمایت می‌کند، باید متنبه بشوند، باید چشم‌شان باز بشود، باید بفهمند؛ بفهمند که کارشان یک عیبی دارد؛ بلافاصله برگردند بگویند نه، ما نمی‌خواهیم حمایت شما را. چرا رودربایستی می‌کنند؟ آیا می‌شود با بهانه‌ عقلانیت، این حقایق روشن را ندیده گرفت، که ما عقلانیت به‌خرج می‌دهیم! این عقلانیت است که دشمنان این ملت و دشمنان این کشور و دشمنان اسلام و دشمنان انقلاب، شما را از خود بدانند و برای شما کف و سوت بزنند، شما هم همین طور خوشتان بیاید، دل خوش کنید؛ این عقلانیت است؟! این نقطه‌ مقابل عقل است. عقل این است که به‌مجردی که دیدید برخلاف آن مبانی‌ای که شما ادعایش را می‌کنید، چیزی ظاهر شد، فوراً خودتان را بکشید کنار، بگویید نه نه نه، ما نیستیم؛ به‌مجردی که دیدید به عکس امام اهانت شد، به جای اینکه اصل قضیه را انکار کنید، کار را محکوم کنید؛ بالاتر از محکوم کردن کار، حقیقت کار را بفهمید، عمق کار را بفهمید؛ بفهمید که دشمن چه جوری دارد برنامه‌ریزی می‌کند، چه می‌خواهد، دنبال چیست؛ این را باید این آقایان بفهمند. من تعجب می‌کنم!»
تدارک برای عاشورایی ضدانقلابی
مردم فتنه‌گران را طرد کرده‌اند و ایام محرم است و مشغول عزاداری هستند اما خبرهای ضد و نقیضی از یک اتفاق در روز عاشورا حکایت دارد. علیرضا نوری‌زاده در گفت‌وگو با تلویزیون العربیه می‌گوید: روز عاشورا شعارهای بسیار جدیدی خواهیم دید و این بار نه احمدی‌نژاد بلکه شخص رهبری هدف شعارها خواهد بود. فراخوان تلویزیون سازمان مجاهدین خلق، مردم ایران را به شورش عمومی و سردادن شعار مرگ بر اصل ولایت فقیه برای یکسره کردن کار رژیم در روز عاشورا فراخوانده بود. شب عاشورا در جماران نیز یکی از سران فتنه سخنرانی دارد.  سران مدعی دروغ تقلب، به جای آنکه برائت خود از توهین‌کنندگان به امام حسین(ع) را اعلام کنند، در بیانیه‌هایی که بلافاصله پس از بی‌حرمتی روز عاشورا صادر می‌کنند، حرمت‌شکنان را «مردمی خداجو» و «فرزندان زهرا(س)» خطاب می‌کنند. آنها که سال‌های انقلاب را هم درک کرده بودند می‌دانستند جریانی که روز عاشورا سوت و کف می‌زند و می‌خواهد مرگ بر آمریکا فراموش شود، زمان امام هم حضور داشته است و امام در مقابل آنها با قدرت ایستادگی کرد. امام درباره این جریان فرمودند: «ما شعار سرنگونی رژیم شاه را در عمل نظاره کرده‌ایم، ما شعار آزادی و استقلال را به عمل خود زینت بخشیده‌ایم، ما شعار «مرگ بر آمریکا» را در عمل جوانان پرشور و قهرمان و مسلمان در تسخیر لانه فساد و جاسوسی آمریکا تماشا کرده‌ایم،... نباید ما فراموش کنیم که در جنگ با آمریکا هستیم. ما در جنگ با آمریکا و تفاله‌های آمریکا [هستیم‌]، این تفاله‌هایی که قالب زدند خودشان را و ما غفلت کردیم، الآن هم هستند.... خط این بود که اصلاً آمریکا منسی بشود. یک دسته شوروی را طرح می‌کردند تا آمریکا منسی بشود، یک دسته «الله‌اکبر» را کنار می‌گذاشتند، سوت می‌زدند و کف می‌زدند آن هم روز عاشورا. خط این بود که این قضیه مرگ بر آمریکا منسی بشود». مردم دیگر ادامه مدارا با فتنه‌گران را جایز نمی‌دانستند و یکبار برای همیشه خط فتنه را باطل کردند. 9 دی 1388 و حضور چند ده میلیونی مردم در راهپیمایی عاشوراییان خط بطلانی بود بر جریانی که تلاش داشت جمهوریت و اسلامیت این نظام را مورد خدشه قرار دهد و 9 دی واکسنی بود که هم دفع فتنه کرد و هم تضمین اقتدار نظام جمهوری اسلامی!
دستاوردهای حماسه 9 دی و پیام‌های این حضور حماسی را می‌توان در موارد زیر خلاصه دانست:
1- فروخواباندن شعله‌های آتش فتنه و منزوی کردن فتنه‌گران به دست مردم
2- نمایش عظمت و شکوه ملت ایران با مختصاتی چون عمل بر مبنای تکلیف دینی، داشتن بصیرت سیاسی و هوشمندی در برابر توطئه‌ها و فتنه‌های دشمنان، روحیه استکبارستیزی و...
3- حمایت همه‌جانبه مردم از نظام مقدس جمهوری اسلامی در برابر توطئه‌ها و فتنه‌ها
4- تجدید میثاق مردم با آرمان‌های
امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی
5- نمایش عشق به ولایت، روحیه ولایتمداری و تجدید عهد و پیمان با مقام معظم رهبری
6- پایان‌بخشی به دوره 8 ‌ماهه آشوب‌ها و ناآرامی‌ها در کشور
7- زدن مهر تایید بر صحت و سلامت انتخابات دهمین ‌دوره ریاست‌جمهوری
8- خط کشیدن بر تفکر فرضی غرب مبنی بر توان براندازی نظام.

گروه اجتماعی: روز گذشته و با وجود تعطیلی، شاخص آلاینده‌ها عدد 150را درنوردید و تهران را برای دومین بار وارد وضعیت قرمز کرد.  این در حالی است که برخی مناطق تهران وضعیت بغرنج‌تری را سپری کردند و شاخص آلودگی در این مناطق از عدد 170 هم گذشت. قرار گرفتن  تهران در رتبه سی‌امین شهر آلوده جهان بدون تردید حاصل بی‌برنامگی‌ها و انجام دست و پا شکسته طرح‌هایی است که چندان از جانب دولت‌ها مورد توجه قرار نگرفته‌اند. نگاهی به حال و اوضاع آسمان پایتخت طی
20 روز گذشته مهر تایید دیگری بر انفعال و اهمال کاری‌هایی  است که نتیجه‌ای جز سنگینی تنفس پایتخت‌نشینان به دنبال نداشته است. نکته قابل توجه اینجاست که با وجود طرح‌هایی که اثرات کوتاه‌مدت و مسکن در برابر آلودگی هوا دارند و در سنوات گذشته امتحان خود را برای این کار پس داده‌اند، امسال دولت تصمیمی برای به‌کارگیری هیچ نوع محدودیت ترافیکی یا تعطیلی ادارات ندارد. البته تنها راهکار عملیاتی دولت برای مقابله با آلودگی هوا تعطیلی یک خط در میان مدارس است که این شیوه تعطیلی هم بیش از آنکه بتواند برای ساماندهی اوضاع موثر واقع شود بر ابهام در تصمیم‌گیری‌ها و نبود سیاست واحد در برابر شرایط بحرانی دامن زده است. در همین حال اجرای تعطیلی مدارس به صورت انتخابی یا راهی کردن دانش‌آموزان به مدرسه در روزی خاص همه و همه بر غفلت دولت از سلامت شهروندان بویژه دانش‌آموزان دلالت دارد که طی هفته‌های گذشته در روزهای آلوده و شرایط اضطراری پایتخت به نمایش درآمد. وضعیتی که بر ابهام تصمیم‌گیری‌ها افزود و این پرسش را در افکار عمومی به‌وجود آورد که چرا با وجود پیشی گرفتن شاخص آلودگی در برخی از روزها مانند دوشنبه هفته جاری تنها تعداد محدودی مدارس تعطیل شد و باقی دانش‌آموزان راه مدرسه را در پیش گرفتند؟ این شرایط که به طور مستقیم سلامت دانش‌آموزان را تحت تاثیر قرار خواهد داد به بهارستان هم کشیده شد و 107 نماینده مجلس با تذکر کتبی به رئیس‌جمهور خواستار مقابله جدی با آلودگی هوا و توجه به سلامت دانش‌آموزان شدند.
هوای پایتخت در شرایط هشدار
سه‌شنبه برای دومین  بار طی یک بازه زمانی کوتاه وضعیت قرمز برای پایتخت‌نشینان تکرار شد. محمد رستگاری، معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط‌زیست درباره وضعیت هوای سه‌شنبه پایتخت اظهار داشت: براساس شاخص‌های کیفی به دست آمده از ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا برای پایتخت‌نشینان با میانگین شاخص کیفی 157 برای ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون در وضعیت ناسالم برای تمام گروه‌ها  قرار گرفت. وی افزود: براساس اعداد به دست آمده از ایستگاه‌های سنجش هوا در سطح شهر، ایستگاه‌های پارک شکوفه و سوهانک به ترتیب با میانگین 175 و174  برای ذرات کمتر از 5/2میکرون آلوده‌ترین نقطه شهر از نظر آلاینده‌ها هستند.
کمیته اضطرار تشکیل جلسه داد
همچنین روز گذشته و به دنبال اعلام وضعیت قرمز در پایتخت از نظر کیفیت هوا، کمیته اضطرار تشکیل جلسه داد تا برای بهبود وضعیت برنامه‌هایی را به تصویب برساند. این در حالی است که در آخرین لحظات تنظیم این گزارش مصوبات کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران اعلام شد. بنابر اظهارات مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش‌وپرورش شهر تهران طبق تصمیم کمیته اضطرار آلودگی هوا، تمام مهدهای کودک، پیش‌دبستانی‌ها و مدارس ابتدایی استان تهران به جز شهرستان‌های فیروزکوه، دماوند و پردیس روز چهارشنبه(امروز) تعطیل است. همچنین اجرای طرح زوج و فرد از در منزل نیز از دیگر مصوباتی است که در این روز به اجرا در می‌آید.
تذکر کتبی۱۰۷ نماینده به روحانی درباره آلودگی هوا
این در حالی است که یکصد و هفت نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز درباره آلودگی هوا به رئیس‌جمهور تذکر داده‌اند. مهرداد بذرپاش، نماینده مردم تهران و ۱۰۶ نماینده دیگر در تذکر کتبی مشترک به حسن روحانی رئیس‌جمهور، خواستار اتخاذ تدابیر لازم برای نجات جان مردم و بویژه کودکان بی‌گناه و کهنسالان در برابر آلودگی هوا شدند.
لزوم توجه جدی دولت به آلودگی هوا
البته نمایندگان مجلس هم برای کاستن از آثار مخرب آلودگی هوا اقدامی مانند تصویب هرچه سریع‌تر لایحه هوای پاک را در دستور کار دارند. موید حسینی‌صدر، سخنگوی فراکسیون محیط‌زیست و توسعه پایدار مجلس با انتقاد از وضعیت هوای پایتخت و سایر کلانشهرها، بر ضرورت توجه جدی دولت بر رفع این معضل تاکید کرد و اظهارداشت: در این زمینه مجلس می‌تواند بررسی سریع‌تر لایحه هوای پاک را در دستور کار قرار دهد. وی در توضیح جزئیات لایحه هوای پاک، گفته است: لایحه هوای پاک در کمیسیون‌های مربوطه فرعی بررسی و اصلاحات لازم انجام گرفته است و در کمیسیون کشاورزی هم به عنوان کمیسیون اصلی در حال نهایی شدن است.
 

گروه سیاسی: همان زمان که عباس عراقچی، مسؤول کمیته پیگیری برجام در وزارت امور خارجه ایران، تلاش کرد نقض آشکار برجام توسط رئیس‌جمهور آمریکا را توجیه کند، همه متوجه شدند دولت حسن روحانی با چه هدفی وارد مذاکرات هسته‌ای شد و به چه خاطر به‌رغم حفره‌های فراوان برجام، این سند به کشور تحمیل شد.  به گزارش «وطن امروز»، پس از آنکه باراک اوباما مصوبه کنگره مبنی بر محدودیت تردد به خاک آمریکا را امضا کرد، همه به اتفاق اذعان کردند این مصوبه تعهد آمریکا در برجام مبنی بر عدم سنگ‌اندازی بر سر عادی شدن روند تجارت با ایران را نقض کرده است! انتظار عمومی در ایران مقابله به مثل دولت بود! این انتظار وجود داشت که ایران تعهدات خود را معلق کرده و به کمیسیون مشترک شکایت ببرد تا با استفاده از نارضایتی اروپا، هم این مصوبه نقض تحریم امکان اجرا نیابد و هم یک واکنش قاطع برای جلوگیری از شیطنت‌های محتمل آمریکا باشد. با این حال اما در یک اتفاق بی‌سابقه، آنان که مسؤول دفاع از حقوق ملت ایران بودند، شروع به توجیه و تخفیف اقدام ضدایرانی دولت آمریکا کردند تا رسانه‌های آمریکایی مدعی شوند دولت ایران به دلیل نیاز انتخاباتی به اجرای برجام، با نقض برجام رفتار تندی نخواهد داشت.  البته این موضوع یادآور طرح دغدغه‌های انتخاباتی جواد ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا بود.  به هر حال و در کمال حیرت افکار عمومی، روز گذشته علی‌اکبر صالحی از اراده جدی ایران برای انجام تعهدات خود خبر داد و گفت 11 تن اورانیوم غنی‌شده ایران، یعنی ثمره خون شهدایی همچون شهید مصطفی احمدی‌روشن، براساس برجام از کشور خارج شد! رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه 11 تن اورانیوم غنی‌شده به روسیه ارسال و 200 تن کیک زرد دریافت کردیم، گفت: براساس محاسبات باید 80 تن کیک زرد می‌گرفتیم ولی شرایطی پیش آمد که 200 تن دریافت کردیم. علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی با تایید پایان تبادل اورانیوم غنی‌شده با کیک زرد گفت: براساس برجام متعهد هستیم تا قبل از روز اجرایی شدن برجام تکلیف اورانیوم غنی‌شده مازاد بر میزان تعیین شده را روشن کنیم. وی با بیان این نکته که سه راه برای این امر متصور است، اظهار داشت: یا اینکه اورانیوم مازاد را به مجتمع‌های سوخت تبدیل کنیم که 3-2 سال طول می‌کشد و راهی نیست که ما اتخاذ کنیم چون زمانبر است.   راه دوم اینکه اورانیوم غنی‌شده را رقیق کنیم که باید از اورانیوم تولید شده استفاده کنیم و کار نامعقولی است که این همه زحمت کشیدیم و غنی‌سازی کردیم و آن را به حالت اول برگردانیم.  راه سوم که منطقی‌تر و سهل‌الوصول بود این بود که ما اورانیوم غنی‌شده مازاد خود را مبادله یا عرضه کرده و بفروشیم.  در این فروش هم هزینه غنی‌سازی، هزینه تبدیل اورانیوم و هزینه مواد اولیه را بگیریم.  صالحی که با خبر نیمروزی شبکه اول سیما گفت‌وگو می‌کرد، خاطرنشان کرد: لذا تحت عنوان تبادل سوخت این را مطرح می‌کنیم.  در بین کشورهای در حال توسعه کشوری را سراغ نداریم که بتواند وارد بازار خرید و فروش اورانیوم غنی‌شده شود و ما اولین کشور در این زمینه هستیم.  وی گفت: الان موضوع تبادل تمام شده و حدود 11 تن اورانیوم غنی‌شده مازاد را عرضه و حدود 200 تن اورانیوم طبیعی یا همان کیک زرد را دریافت کردیم.  معاون رئیس‌جمهور یادآور شد: اگر براساس محاسبات باید انجام می‌دادیم ما باید 80 تن می‌گرفتیم ولی شرایطی پیش آمد که به نحو بسیار مطلوبی از این فرصت استفاده کردیم.  اما علی‌اکبر صالحی دیروز در حالی به اعلام جزئیات انتقال اورانیوم غنی‌شده ایران پرداخت که تا قبل از این بارها هرگونه انتقال اورانیوم از ایران را بشدت تکذیب می‌کرد.  او حتی در حالی که در سفر به روسیه موضوع انتقال اورانیوم به این کشور را مطرح کرده بود اما پس از بازگشت به ایران، در یک گفت‌وگوی تلویزیونی، چشم در چشم میلیون‌ها ایرانی موضوع انتقال اورانیوم به روسیه را تکذیب کرد!  او البته روز گذشته و هنگام اعلام خبر خروج اورانیوم غنی‌شده از ایران، هیچ نگرانی‌ای بابت تناقض‌گویی‌هایش نداشت! کما اینکه عباس عراقچی نیز گویا اساسا کمترین نگرانی‌ای به خاطر رفتارش در این ماجرا ندارد!

گروه سیاسی: همزمان با هفدهم ربیع‌الاول، خجسته سالروز میلاد پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) و حضرت امام صادق(ع)، مسؤولان نظام، میهمانان شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت اسلامی، سفرای کشورهای  اسلامی و جمعی از قشرهای مختلف مردم، صبح دیروز با حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی دیدار کردند. به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار ضمن تبریک سالروز میلاد پیامبر عظیم‌الشأن اسلام(ص) و حضرت امام صادق(ع) با اشاره به دمیده شدن روح زندگی و معنویت واقعی و احیای دنیای مرده و آفت‌زده جاهلیت با ظهور اسلام و ولادت و بعثت پیامبر(ص)، مهم‌ترین وظیفه امروز دنیای اسلام بویژه علما و روشنفکران راستین را «تلاش مجدانه و مجاهدانه» برای دمیدن روح واقعی اسلام و معنویت در دنیای پر از ظلم و تبعیض و قساوت کنونی دانستند و تأکید کردند: امروز نوبت دنیای اسلام است که با استفاده از دانش و ابزارهای جهانی و همچنین عقل و خردمندی و تدبر و بصیرت، در جهت برپایی «تمدن نوین اسلامی» حرکت کند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای گرامیداشت میلاد پیامبر(ص) را در مقابل وظیفه مورد انتظار از دنیای اسلام، بسیار کوچک برشمردند و گفتند: امروز وظیفه امت اسلامی، فقط گرامیداشت میلاد یا بعثت پیامبر اسلام(ص) نیست بلکه دنیای اسلام باید اهتمام خود را رسیدن به تمدن نوین اسلامی قرار دهد. ایشان افزودند: تمدن نوین اسلامی به معنای تجاوز به سرزمین‌ها، پایمال کردن حقوق انسان‌ها و تحمیل کردن اخلاق و فرهنگ خود به ملت‌ها نظیر آن چیزی نیست که تمدن غربی انجام داد بلکه به معنای هدیه کردن فضیلت الهی به بشریت و ایجاد زمینه برای تشخیص مسیر صحیح به وسیله خود انسان‌هاست. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به استفاده غرب از دانش و فلسفه دنیای اسلام برای پایه‌ریزی تمدن خود، خاطرنشان کردند: این تمدن اگرچه جلوه‌های زیبایی از فناوری، سرعت، سهولت و ابزارهای مختلف زندگی ارائه کرد اما برای بشریت خوشبختی، سعادت و عدالت به ارمغان نیاورد و در درون خود نیز دچار تضاد شده است. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای تأکید کردند: تمدن غرب با ظاهر پرزرق و برق خود، اکنون از لحاظ اخلاقی فاسد و از لحاظ معنوی پوک شده است به گونه‌ای که خود غربی‌ها به این واقعیت اذعان می‌کنند. ایشان با تأکید بر اینکه اکنون نوبت دنیای اسلام است تا در جهت پایه‌ریزی شالوده تمدن نوین اسلامی گام بردارد، گفتند: برای رسیدن به این هدف، امیدی به سیاستمداران دنیای اسلام نیست و باید علمای دین و روشنفکران راستین که قبله آنها غرب نیست، اقدام به روشنگری در میان امت اسلامی کنند و بدانند که برپایی این تمدن، امکانپذیر است. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ظرفیت‌ها و توانایی‌های دنیای اسلام از جمله سرزمین‌های خوب، موقعیت جغرافیایی ممتاز، منابع طبیعی فراوان و نیروی انسانی با استعداد، خاطرنشان کردند: اگر این ظرفیت‌ها با تعالیم واقعی اسلام در هم آمیخته شوند، امت اسلامی می‌تواند آفرینش‌های هنرمندانه خود را در عرصه‌های علم، سیاست و فناوری و همچنین عرصه‌های اجتماعی به ظهور برساند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای نظام جمهوری اسلامی ایران را یک نمونه از امکان رسیدن به این اهداف بزرگ برشمردند و افزودند: ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، از لحاظ علمی، سیاسی و اجتماعی، عقب افتاده و از لحاظ سیاسی، منزوی و از لحاظ شؤونات کشور کاملاً وابسته بود اما امروز به برکت اسلام، ملت ایران هویت و شخصیت خود را نشان داده و کشور به پیشرفت‌های مهمی در علم و فناوری و دانش‌های نوین رسیده و جزو چند کشور برتر در این عرصه‌ها است. ایشان این نمونه را قابل تعمیم برای همه دنیای اسلام دانستند و تأکید کردند: رسیدن به این جایگاه شرط دارد و شرط آن نیز، کوتاه شدن سایه سنگین ابرقدرت‌ها از ملت‌ها است که البته هزینه هم دارد زیرا رسیدن به اهداف بزرگ بدون دادن هزینه امکانپذیر نیست. رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در تمدن اسلامی برخلاف تمدن غرب، هیچ کشوری با زور تحت سلطه  قرار نمی‌گیرد، افزودند: در پایه‌ریزی تمدن نوین اسلامی نباید نگاه‌مان به غربی‌ها باشد و نباید به لبخند و اخم آنها توجه کنیم بلکه باید با اتکا به توانایی‌ها و ظرفیت‌های خود، در مسیر صحیح حرکت کنیم. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای یکی از ابزارهای دشمنان برای جلوگیری از برپایی تمدن نوین اسلامی را ایجاد تفرقه میان مسلمانان دانستند و گفتند: از هنگامی که موضوع شیعه و سنی در ادبیات مقامات و سیاستمداران آمریکایی مطرح شد، اهل فهم و اهل نظر نگران شدند زیرا مشخص بود آنها به دنبال یک توطئه جدید و خطرناک‌تر از قبل هستند. ایشان با تاکید بر اینکه آمریکایی‌ها با اصل اسلام مخالف هستند و نباید فریب اظهارات آنها را در حمایت از برخی فرقه‌ها خورد، خاطرنشان کردند: اظهارات رئیس‌جمهور قبلی آمریکا بعد از ماجرای 11 سپتامبر که سخن از جنگ صلیبی بر زبان آورد، در واقع نشان‌دهنده جنگ دنیای استکبار با اسلام است. رهبر انقلاب اسلامی، اظهارات مقامات فعلی آمریکا مبنی بر موافقت با اسلام را خلاف واقع و نشانه نفاق آنها دانستند و گفتند: مقامات فعلی آمریکا با اصل اسلام مخالف و برخلاف اظهاراتی که می‌کنند، به دنبال ایجاد اختلاف میان مسلمانان هستند و نمونه آن هم ایجاد فرقه‌های تروریستی همچون داعش و فرقه‌های دیگر است که با پول وابستگان به آمریکا و کمک‌های سیاسی آنان به وجود آمده و فجایع کنونی را در دنیای اسلام به بار آورده‌اند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای با تأکید بر اینکه اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر موافقت با سنی و مخالفت با شیعه، دروغ است افزودند: مگر مردم غزه که آنگونه مورد تهاجم و تعرض قرار گرفتند، سنی نبودند یا مردم کرانه باختری که اینگونه تحت فشار هستند سنی نیستند. ایشان با اشاره به اظهارات یک سیاستمدار آمریکایی مبنی بر اینکه «دشمن آمریکا، اسلامگرایی است» تأکید کردند: برای آمریکایی‌ها شیعه و سنی تفاوتی ندارد، آنها با هر مسلمانی که بخواهد براساس احکام و قوانین اسلامی زندگی و برای آن مجاهدت کند، مخالف هستند. رهبر انقلاب اسلامی مشکل اصلی آمریکایی‌ها با مسلمانان را، پایبندی و تقید به احکام و دستورات اسلام و تلاش برای پایه‌ریزی تمدن اسلامی دانستند و خاطرنشان کردند: به همین دلیل است هنگامی که بیداری اسلامی آغاز شد، آنها سراسیمه و نگران شدند و تلاش کردند آن را مهار کنند که در برخی کشورها نیز موفق شدند اما بیداری اسلامی نابود شدنی نیست و به لطف الهی، به اهداف خود خواهد رسید. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای هدف اصلی جبهه استکبار را ایجاد جنگ داخلی میان مسلمانان و نابودی زیرساخت‌های کشورهای اسلامی همچون سوریه، یمن و لیبی دانستند و گفتند: نباید در مقابل این توطئه ساکت نشست و تسلیم شد بلکه باید با کسب بصیرت و حفظ استقامت در مقابل توطئه‌ها ایستاد. ایشان با انتقاد از سکوت دنیای اسلام در قبال استمرار فشار بر مسلمانان بحرین و همچنین نزدیک به یک سال بمباران شبانه‌روزی یمن و اوضاع سوریه و عراق، به قضایای اخیر نیجریه اشاره کردند و افزودند: چرا باید در مورد شیخِ مصلحِ تقریبی و مؤمن اینگونه فاجعه‌آفرینی شود و حدود یکهزار نفر کشته شوند و فرزندان او به شهادت برسند و دنیای اسلام ساکت بماند؟ رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: اهداف دشمنان اسلام بسیار خطرناک است و وظیفه همه، بصیرت و بیداری است و در این میان وظیفه علمای اسلام و روشنفکران راستین است که با مردم و سیاستمداران دارای وجدان بیدار صحبت و واقعیت‌ها را بیان کنند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای خاطرنشان کردند: هنگامی که دنیای زر و زور با همه توان به دنبال طراحی‌های خطرناک برای دنیای اسلام است، کسی حق ندارد به خواب برود و متوجه واقعیت‌ها نباشد.
پیش از بیانات رهبر انقلاب اسلامی، آقای روحانی رئیس‌جمهور با تبریک میلاد نبی مکرم اسلام(ص) و حضرت امام صادق(ع)، پیامبر اسلام را اسوه اخلاق و پاکدامنی خواند و افزود: حضرت محمد(ص) درس وحدت، اتحاد و برادری را برای جهان به ارمغان آورد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند پیروی از نبی مکرم اسلام هستیم، گفت: با وحدت ملت و هدایت رهبر بزرگمان در برابر قدرت‌های جهان به پیروزی رسیدیم و راه این پیروزی ادامه خواهد داشت.  وی با اشاره به در پیش بودن دو انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، این انتخابات‌ها را آزمون عظمت جهانی کشور دانست و افزود: همه باید به فکر پیروزی نظام اسلامی و کشور در این انتخابات باشیم. آقای روحانی به حماسه ایرانیان در 9 دی سال 88 نیز اشاره و تاکید کرد: 9 دی، روز دفاع ملت ایران از خاندان رسالت، دفاع از نظام، قانون و دفاع از ولایت فقیه و ولی‌فقیه بود. رئیس‌جمهور گفت: امنیت امروز جمهوری اسلامی ایران در سایه برنامه‌ها و تدابیر رهبر معظم انقلاب تامین شده است و شکر این نعمت با وحدت بیشتر و کمک به دنیای اسلام برای نجات کشورها از تروریسم و دخالت بیگانگان میسر خواهد بود. آقای روحانی با بیان اینکه دشمنان، جهان اسلام را به جان یکدیگر انداخته‌اند، گفت: اگر کشورهای بزرگ اسلامی در کنار یکدیگر به فکر مسائل عامه مسلمین بودند، به راحتی مشکلات منطقه حل و فصل می‌شد. وی با بیان اینکه برخی کشورهای اسلامی به جای تعامل فرهنگی و اقتصادی با یکدیگر، با قدرت‌های بیرون منطقه تعامل می‌کنند، افزود: جای تاسف است که کشوری از پیروزی یک ملت در عرصه سیاسی ناراحت باشد و سرمایه سیاسی جهان اسلام را به ثمن بخس در اختیار قدرت‌های بیگانه قرار دهد. رئیس‌جمهور اضافه کرد: کشوری که بیشترین نقش را در کاهش قیمت نفت داشت، اکنون بودجه سال آینده خود را با کسری صد میلیارد دلاری بسته که این نشان می‌دهد کسی که چاه برای دیگران می‌کند اول خود در آن خواهد افتاد. در پایان این مراسم جمعی از میهمانان شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت اسلامی، از نزدیک با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند.

آیین افتتاحیه ششمین دوره جشنواره مردمی فیلم «عمار» با حضور شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی و خانواده شهدای مسیحی و شهدای اهل سنت در سالن سالن شهید بهنام محمدی(حجاب) تهران برگزار شد. در این مراسم که به شکل زنده از شبکه 5 سیما پخش شد، از برگزیدگان بخش‌های «نماهنگ»، «تیزر تبلیغاتی و آگهی بازرگانی»، «فیلم ما» و «نقد و مقالات سینمایی» و «پوستر فیلم» تقدیر شد. همچنین پذیرایی میهمانان جشنواره از طرف بانوان جهادگر 8 سال دفاع‌مقدس صورت یافت. بانوان پیشمرگ نهاوندی علاوه بر تهیه و ارسال کلوچه‌های محلی برای رزمندگان در دوران دفاع‌مقدس، به‌دلیل خیانت‌های منافقین مواد غذایی را پیش از ارسال به جبهه‌ها تست می‌کردند تا توسط منافقین آلوده و مسموم نشده باشد و به همین خاطر هم به زنان پیشمرگ معروف شدند. ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار همه روزه از ساعت 13 آغاز شده و تا ساعت 22:40 در سالن‌های سه‌گانه سینما فلسطین تهران ادامه خواهد داشت. همچنین، در حاشیه برگزاری ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار، همانند دوره گذشته کارگاه‌های آموزشی و نشست‌های هنر - واقعیت با موضوعات مختلف در حوزه سینما و مستند در سالن شماره 3 سینما فلسطین و با حضور اساتید پیشکسوت و فیلمسازان جوان دایر خواهد شد.
 

دکتر حمیدرضا اسماعیلی: استاد آیت‌الله محمد شجاعی که روز دوشنبه در 75‌سالگی از غرب به شرق عالم وجود پر کشیدند از شاگردان امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی و از استادان عزلت‌نشین اخلاق و عرفان بودند. اگرچه مشهور است استاد، مفسر قرآن بودند اما ایشان را همچنین باید مفسر مثنوی معنوی و دیوان حافظ دانست که با ذوق عرفانی خود نکات نغزی از گنجینه ادبیات فارسی در اختیار شاگردان و خوانندگان آثار خویش قرار دادند. اگرچه استاد از قیل و قال بحث و مدرسه به دور بودند و از این جهت طبیعی بود که به شهرت نرسند، اما تقدیر به گونه‌ای رقم خورد که پس از پخش مباحث تفسیر قرآن ایشان از رادیو قرآن بیش از گذشته در جامعه شناخته شوند.
استاد شجاعی، نماینده مردم زنجان در دوره نخست مجلس شورای اسلامی بودند اما پس از آنکه احساس کردند فضای سیاسی ممکن است برای آینده معنوی ایشان موانعی ایجاد کند از نمایندگی استعفا کردند و به سیر و سلوک روحانی خویش و تربیت شاگردانی پرداختند که به‌رغم عزلت‌گزینی سالکانه او مقام معنوی استاد را دریافته بودند. آیت‌الله شجاعی اگرچه برای طریقت معنوی خویش دوری‌گزینی از سیاست و حتی مدارس علمی و محافل عمومی را ترجیح دادند اما به گواه شاگردان، ایشان دور از سیاست اصولی نبودند و شاگردان را به پیروی از خط ولایت فقیه توصیه می‌کردند.
سلوک این عالم بزرگ اسلامی و اندیشه و آموزه‌های او به بهترین شکل نشان از زیبایی‌های مکتب اسلامی داشت. ایشان به مانند دیگر حکمای صدرایی میان عقلانیت و ذوق عرفانی پیوند زده بودند و عینیت پیوند طریقت و شریعت بودند. در زمانه‌ای که مکاتب مختلف عرفانی میان طریقت و شریعت جدایی می‌آفرینند، ایشان نه در نظر که در عمل پیوند این راه را نشان دادند. در زمانه‌ای که ارتجاع وهابیت و سلفی‌گری در تحولات خود به داعش و القاعده ختم می‌شود و چهره سیاهی از اسلام را در تمام رسانه‌های جهان به نمایش می‌گذارد که خشونت به ساده‌ترین انگاره در آن «اسلام برآمده از عرب جاهلی» تبدیل می‌شوداسلام حکیمی چون آیت‌الله شجاعی ا‌ست که آنچنان از خوف خدا و یاد «معاد» انسان را به مراقبه از رفتار خویش می‌کشاند که همواره از کوچک‌ترین ظلمی که ممکن است از او صادر شود از خداوند بیم دارد. با وجود این، اسلام این حکیم بزرگ، اسلام بندگی و برآمده از «غم دوزخ و حرص بهشت» نبود، اسلام عاشقانه و عارفانه بود، اسلامی که خداوند را معشوق می‌گیرد و به سوی چنین نگرشی از جهان می‌کشاند. ابعادی از اندیشه و جهان‌بینی آیت‌الله شجاعی را می‌توان در کتاب 3 جلدی «مقالات» یا کتاب 2 جلدی «معاد» مشاهده کرد. «مقالات» بیان ساده و صادقانه عرفان اسلامی از زبان این حکیم صدرایی است. مرحوم آیت‌الله شجاعی(ره) در جلد نخست مباحث نظری عرفان اسلامی را که محصول سال‌ها جهد علمی و عملی ایشان بود با ادبیاتی محکم و روان ارائه می‌کنند و در 2 جلد بعد ضمن بیان بیشتری از بنیان‌های نظری این عرفان به تشریح ابعاد عملی آن می‌پردازند. در کتاب معاد نیز براساس حرکت جوهری ملاصدرا و با استناد به روایات اسلامی در پی تفسیر فلسفی معاد برمی‌آیند.
در این مقام مجازی به جز پیاله مگیر
در این سراچه بازیچه غیر عشق مباز