رئیس‌جمهور چین پس از 14 سال به کره‌شمالی سفر کرد تا بحران هسته‌ای شبه‌جزیره را حل کند اما به شیوه‌ای کاملاً سوسیالیستی!
بازگشت بلوک شرق
دیدار تاریخی رئیس‌جمهور چین از پیونگ‌یانگ چنان اهمیت بنیادینی در بسط نفوذ پکن بر شبه جزیره کره داشته که نه‌تنها آمریکایی‌ها از تبعات آن به هراس افتاده‌‌اند، بلکه روس‌ها نیز به عنوان شریک راهبردی کره‌شمالی و چین چندان به آن روی خوش نشان نداده‌اند. هواپیمای «شی جین پینگ» روز پنجشنبه در حالی در پیونگ‌یانگ نشست که سال‌هاست از سفر رهبر، رئیس‌جمهور یا نخست‌وزیر یک کشور معتبر به آن سوی دیوار آهنین کمونیستی نظام کره‌شمالی می‌گذرد، چه رسد به اینکه میهمان خاندان حاکم اون، مقتدرترین رهبر دوران معاصر چین به عنوان دومین قدرت اقتصادی جهان و مقتدرترین رقیب آمریکا باشد. شی اولین مقام اول حاکمیتی یا اجرایی چین یا هر کشور دیگری بود که پس از ۱۴ سال پا به خاک کره‌شمالی می‌گذاشت، به همین دلیل این سفر پیش از هر چیز به معنای این بود که اژدهای زرد تنها بازیگر تعیین‌کننده شبه‌جزیره کره است، چرا که تنها مقامات ارشد حزب کمونیست چین هستند که می‌توانند به سئول و پیونگ‌یانگ سفر کنند و مورد استقبال ویژه مردم شمال و جنوب کره قرار گیرند و دولت‌های آنها را با وجود همه اختلافات به هم نزدیک کنند.
ضمنا شبه‌جزیره کره تنها بخش جهان است که پس از تقسیم به 2 بخش شمالی و جنوبی- متعاقب جنگ کره در دهه 1950- همچنان منطبق بر بلوک‌‌‌بندی شرقی- غربی دوران جنگ سرد استوار است، در حالی که جمهوری خلق چین و ایالات متحده آمریکا، تنها بازماندگان اصلی آن دوران هستند. «شی جین پینگ» که گفته می‌شود پیش از رسیدن به مقام ریاست‌جمهوری کشورش نیز سفر به پیونگ‌یانگ را تجربه کرده بود این‌بار در قامت یک قهرمان پا به این شهر گذاشت.
او برای ساعتی از هیأت همراهش شامل همسر، چند مشاور کلیدی، «وانگ یی» وزیر خارجه، «یانگ جیه‌چی» دیپلمات ارشد و «هه لی‌فنگ» مشاور کلیدی اقتصادی دولت چین جدا شد و سوار بر خودروی تشریفات اون و در کنار او از جمعیت استقبال‌کننده 250 هزار نفری سان دید که پرچم‌‌های هر دو کشور و بنرهای به افتخار ورود او با عناوینی مثل «ما عاشق شی هستیم» را تکان می‌دادند. اما از زاویه دید واشنگتن، سئول، توکیو و حتی مسکو، بازگشت او از کره‌شمالی به همان اندازه ورودش می‌تواند حیاتی باشد، چرا که حضور او در پیونگ‌یانگ حقیقتا بازتابی فراتر از یک سفر میانجی‌گرانه میان کیم جونگ اون و دونالد ترامپ یا حتی احیای مذاکرات شش‌جانبه هسته‌ای پکن در عرصه بین‌المللی داشت. این یک قدرت‌نمایی تمام عیار از سوی اژدها بود و این پیام صریح را به جهان مخابره کرد که پکن می‌تواند بسادگی گره از بغرنج‌‌‌‌‌ترین و کهنه‌‌‌‌‌ترین بحران‌‌های به جا مانده در دنیای دیپلماسی از زمان جنگ سرد- که رهبران قدیم و جدید کاخ سفید و کرملین هم نتوانستهاند آن را حل کنند- بگشاید. با آنکه «KCNA» خبرگزاری رسمی کره‌شمالی در جریان این دیدار 2 روزه، اخبار نسبتا مبسوطی از مذاکرات و گفته‌‌های اون و شی را منتشر کرد اما آگاهان معتقدند آن بخشی از مذاکرات و توافقات این دو که منتشر نشده اهمیتی صد چندان دارد به طوری که دیروز پس از برخاستن هواپیمای اختصاصی رئیس‌جمهور چین از باند فرودگاه پیونگ‌یانگ به مقصد پکن، نخستین جرقه‌‌های هراس و نگرانی از رسمیت یافتن عضویت کره‌شمالی در باشگاه هسته‌ای در رسانه‌‌های شرق و غرب به چشم آمد. هراس و نگرانی از اینکه هدف اصلی رهبر چین از این سفر، حل قطعی بحران شبه‌جزیره کره اما نه از منظر «نظم جهانی غربی» بلکه از زاویه دید جاده ابریشمی امپراتوری نوین فرزندان اژدها باشد؛ یعنی کنار گذاشتن کامل واشنگتن از مذاکرات صلح دو کره. آیا اینکه بلافاصله پس از بازگشت شی از پیونگ‌یانگ، درخواست رسمی همتایی کره‌جنوبی‌‌‌‌‌اش از کاخ آبی سئول مبنی بر نخستین سفر یک مقام عالی جنوبی از شمال شبه‌جزیره صادر می‌شود، به منزله گام عملی سئول در همین راستاست؟ آن هم در حالی که همزمان سامسونگ، غول دیجیتالی کره‌جنوبی در خط مقدم جنگ فناورانه جدید و بسیار حیثیتی چین علیه آمریکا یعنی معرفی اینترنت 5 جی قرار گرفته که در انحصار چینی‌هاست. خبرگزاری رسمی کره‌شمالی روز پنجشنبه از تاکید 2 رهبر بر بازسازی روابط کمرنگ شده 2 طرف خبر داد و از قول هر دوی آنها نوشت: «تحکیم روابط دوجانبه در راستای درک منافع مشترک 2 کشور، تضمین صلح، ثبات و توسعه در منطقه خواهد بود». بر این اساس اون، نظرات خود درباره وضعیت جدی و پیچیده منطقه‌ای و بین‌المللی را با رئیس‌جمهور چین در میان گذاشته و شی نیز از آمادگی خود در راستای رفع نیازهای امنیتی و توسعه‌محور و ایفای نقشی سازنده در روند خلع‌سلاح اتمی شبه‌جزیره کره خبر داده است. به نوشته روزنامه «گاردین»، چین قصد دارد طی قراردادی تجاری، صدها هزار تن برنج به کره‌شمالی صادر کند. اگرچه روزنامه «رودونگ سینمون» که تریبون حزب حاکم پیونگ‌یانگ است نوشت شی به کیم پیشنهاد کرده چین به‌عنوان پلی برای پر کردن فاصله میان روابط کره‌شمالی و آمریکا ایفای نقش کند اما «لیم اول چول» استاد مسائل کره‌شمالی در دانشگاه «کیونگنام» کره‌جنوبی در این باره گفت: «از دید کره‌شمالی این ملاقات به آمریکا نشان می‌دهد چین هوای این کشور را دارد و به واشنگتن این پیام را می‌دهد که باید موضع فشار حداکثری خود را متوقف کند».
اما دیروز تحلیلگر دیپلماتیک روزنامه انگلیسی‌زبان «ساوث چاینا مورنینگ پست» از ابعاد دیگر اظهارنظرهای 2 طرف پرده برداشت. «لی چیونگ هو» با پر رنگ کردن آن بخش از سخنان شی و اون در دیدارهای 2 روز گذشته‌شان که بر همکاری راهبردی و اتحاد سوسیالیستی 2 کشور تاکید داشتند، تصویری غافلگیر‌کننده برای آمریکا و متحدانش از این سفر ترسیم کرد. در این مقاله آمده است که در جشنی که به مناسبت سفر یک رئیس‌جمهور خلق چین به جمهوری دموکراتیک خلق کره پس از 14 سال با عنوان «سوسیالیسم شکست‌ناپذیر» در ورزشگاه روز کارگر رانگرادو برگزار شد، میهمان چینی که نمایش جمعی عظیم را که سنت مشترک هر دو کشور است، روی یک نیمکت در کنار میزبان جوانش کیم جونگ اون- که هنگام آخرین سفر هو جینتائو، سلف شی جین پینگ در مقام ریاست‌جمهوری به پیونگ‌یانگ، یک نوجوان در حال تحصیل در سوییس، کیلومترها دورتر از موطنش بود- تماشا می‌کرد، دست آخر برای حاضران سخنانی ایراد کرد که حتی اغلب مردم چین را هم متعجب کرد. او خطاب به جمعیتی که تصویرش را روی سکوها ساخته بودند، گفت: «سوسیالیسم هسته دوستی «دی‌پی‌آرکی» و چین است... ما باید سوسیالیسم را همراه هم ایمن ساخته و گسترش دهیم». بر زبان آوردن نام رسمی «دی‌پی‌آرکی» که مخفف جمهوری خلق دموکراتیک کره است، به جای کره‌شمالی که در مجامع دیپلماتیک رواج یافته و همچنین ارجاع به سوسیالیسم آن هم در روزگاری که خود حزب کمونیست چین، رویه‌ای کاپیتالیستی پیشه کرده، قطعا به مذاق غربی‌ها و متحدان‌شان خوش نیامده است. رئیس‌جمهور چین همچنین اعلام کرد اگر تحریم‌های بین‌المللی علیه «پیونگ‌یانگ» لغو نشود، چین از رویه راهبردی جدید کره‌شمالی که کیم جونگ اون چندی پیش عنوان کرده بود و راهبردی غیر هسته‌ای نیست، حمایت می‌کند. به عبارت دیگر او تعارف را با آمریکا و اروپا و ژاپن کنار گذاشته و کره‌شمالی را همانند دوران اوج بلوک شرق چنان متحد کلیدی خود دانسته که فارغ از هر تحولی در ماه‌ها و سال‌های آینده، چین به مثابه همان برادر بزرگ‌‌‌‌‌‌تر سوسیالیستی خود را ملزم به حمایت همه‌جانبه آن می‌داند و چه کسی است که نداند روند هسته‌ای شدن کره‌شمالی با حمایت مستقیم پکن و در سال‌های منتهی به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شکل گرفت، چرا که چینی‌ها می‌هراسیدند با فروپاشی بلوک شرق در مقابل تهدیدهای همه‌جانبه غرب تنها خواهند ماند.
مدیر پیشین گلدمن‌ساکس: یوآن می‌تواند جای دلار را بگیرد
مدیر پیشین بزرگترین موسسه مالی چندملیتی در آمریکا معتقد است چینی‌ها می‌توانند در بلندمدت یوآن را به عنوان ارز ذخیره جهانی جایگزین دلار کنند. «جیم اونیل» مدیر سابق گلدمن‌ساکس با پیش‌بینی اینکه طی یک تا 2 دهه آینده 4 اقتصاد در حال خیزش عضو گروه بریکس یعنی برزیل، روسیه، هند و چین اقتصاد جهان را تغییر خواهند داد، گفت: «طی 10 تا 20 سال آینده هیچ راهی برای مشتریان آمریکایی وجود ندارد که همچنان سهم برتر را داشته باشند». به گفته او، چین در حال توسعه نقش ارز ملی خود است و می‌تواند بر رشد قدرت مشتریانش برای تقویت موقعیت جهانی خود تمرکز کند، چرا که در حال حاضر مصرف داخلی چین تنها 40 درصد تولید ناخالص این کشور را در مقایسه با سهم 70 درصدی مصرف داخلی از تولید ناخالص ملی آمریکا تشکیل می‌دهد. به گزارش شبکه آرتی، اونیل معتقد است چین می‌تواند به آرزوی تبدیل یوآن به ارز نخست بین‌المللی دست یابد. مشتریان چینی نیز به رشد خود ادامه خواهند داد اما به شرطی که این اقتصاد بزرگ چشم‌اندازی بلندمدت برای رشد خود داشته باشد.
او همچنین پیش‌بینی کرد که روند خرید انبوه اوراق قرضه آمریکا توسط سرمایه‌گذاران چینی در سال‌های آتی متوقف شود. اونیل گفت: «برخی می‌گویند سلاح نهایی برای چین فروش مقدار زیادی اوراق قرضه آمریکاست ولی این کار به ارزش سرمایه‌گذاری‌‌های چین آسیب می‌رساند».
از نظر مدیر سابق یکی از 5 شرکت بزرگ خدمات مالی و بانکداری در آمریکا، اقتصاد چین به مرحله‌ای از رشد رسیده که حتی تضعیف ارزش یوآن هم به نفع غربی‌ها نیست. او در این‌باره می‌گوید: «یک یوآن ضعیف اطمینان سرمایه‌گذار را هم کاهش می‌دهد. من فکر نمی‌کنم تضعیف یوآن اصلاً درست باشد».
دانلود تمام صفحات این نسخه
