با  برگزاری مسابقات کشتی آزاد و فرنگی گزینشی المپیک، تعداد سهمیه‌های ایران در بازی‌های توکیو به ۵۸ رسید. در مسابقات قاره‌ای که به میزبانی قزاقستان برگزار شد، محمدحسین محمدیان، یونس امامی و امیرمحمد یزدانی در کشتی آزاد و محمدرضا گرایی و محمدهادی ساروی در کشتی فرنگی توانستند جواز حضور در بازی‌های توکیو را کسب کنند. تعداد سهمیه‌های ایران به شرح زیر است: تیراندازی با کمان یک، دوومیدانی ۲، بسکتبال ۱۲، بوکس ۲، دوچرخه‌سواری یک، شمشیربازی ۴، کاراته ۴، تیراندازی ۶، تنیس روی میز یک، تکواندو ۲، والیبال ۱۲ و کشتی ۱۱.

مرتضی یعقوبی: فوتبال ایران بعد از گذشت ۴۰ روز از انتخابات فدراسیون و روی کار آمدن تیم مدیریتی جدید، همچنان در گیرودار مشکلات گذشته و تصمیمات بعضا شائبه‌برانگیز از سوی رئیس جدید این فدراسیون است. ۴۰ روز از روی کار آمدن تیم مدیریتی جدید و در راس آنها شهاب‌الدین عزیزی‌خادم به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال می‌گذرد. رئیس جدید و مدیران همراهش در شرایطی وارد این فدراسیون شده‌اند که تقریبا در هر بخشی، می‌توان چندین مشکل کوچک و بزرگ را یافت اما علاوه بر رسیدگی به این امور، مسائل و مشکلات دیگری هم به طور روزانه خبرساز می‌شود. در این گزارش به اتفاقات کوچک و بزرگ در این فدراسیون و نحوه مدیریت و تصمیمات تیم جدید فدراسیون فوتبال نگاهی خواهیم‌ داشت که می‌توان بر این اساس به یک دیدگاه اولیه نسبت به مدیران جدید فدراسیون فوتبال دست یافت. 

 

* میزبانی بحرین و شکایت ایران از AFC به CAS

عزیزی‌خادم و علاقه‌مندان به فوتبال در آخرین روزهای سال گذشته، با شوک بزرگی مواجه شدند. سلب حق میزبانی تیم‌ملی در انتخابی جام‌جهانی از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا و برگزاری این مسابقات به صورت متمرکز در بحرین، موضوعی است که مدیران فدراسیون و اهالی فوتبال را نسبت به آینده نگران می‌کند. 

برگزاری مسابقات در بحرین یعنی دشوارتر شدن کار تیم‌ ملی و احتمال از دست رفتن جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر که ضررهای مادی و معنوی بسیاری را برای فوتبال ایران به دنبال دارد و این موضوع به این معنی است که عزیزی‌خادم و همکارانش در دوره حاضر جام‌جهانی را تجربه نخواهند کرد. 

در نتیجه آنها بعد از چندین مرحله نامه‌نگاری با کنفدراسیون فوتبال آسیا، اکنون به دادگاه داوری ورزش مراجعه کرده‌اند تا قبل از برگزاری این رویداد، بتوانند آخرین تلاش‌های خود را برای پس گرفتن میزبانی انجام دهند یا از تکرار فاجعه برای مسابقات آینده جلوگیری کنند. 

 

* آماده‌سازی تیم‌ ملی برای رقابت‌های انتخابی جام جهانی

همان‌طور که گفته شد، علاوه بر حضور در جام‌جهانی قطر، مسائل مالی و پاداش‌های فیفا از دیگر مواردی است که فدراسیون فوتبال روی آن حساب باز کرده است. به همین علت مهم‌ترین ماموریت عزیزی‌خادم و همکارانش در روزها و ماه‌های آینده آماده‌سازی هر چه بهتر تیم ‌ملی است. 

عزیزی‌خادم در این مدت کوتاه اقدامات موثری در جهت تدارک اردویی در کیش با آماده‌سازی یک زمین تمرین مناسب، رزرو پرواز چارتر برای تیم ملی، استخدام دستیاران جدید برای اسکوچیچ و... انجام داده است اما مهم‌ترین موضوع تدارک بازی دوستانه است که در ماه‌های اخیر تیم ‌ملی از این موضوع رنج برده است. 

تیم ملی با عبور از این مرحله، می‌تواند ضرر و زیان‌های ناشی از شکست‌های تیم ‌ملی در دوران ویلموتس را جبران کند و در موقعیت بهتری برای مرحله سوم انتخابی جام‌جهانی قرار گیرد. 

 

* تغییر زیرساخت‌های فوتبال

از نخستین اقدامات عزیزی‌خادم در فدراسیون فوتبال می‌توان به تعیین کارگروهی برای تغییر ساختار سازمان لیگ فوتبال اشاره کرد. رئیس جدید معتقد است ساختار فعلی جوابگوی فوتبال نیست و قصد دارد سازمان لیگ را از اداره فدراسیون فوتبال خارج و به باشگاه‌ها محول کند؛ مشابه اتفاقی که در کشورهای اروپایی از جمله در انگلیس رخ می‌دهد. 

در نتیجه تیم حقوقی و فنی برای این منظور تعیین شده و باید دید این اتفاق چه زمانی به واقعیت بدل می‌شود و در عمل چه اتفاقی رخ می‌دهد و آیا تغییر آشکار و مثبتی به وقوع خواهد پیوست. 

 

* انتصاب‌های شائبه‌برانگیز

مهم‌ترین انتقادات در ۴۰ روز گذشته مربوط به انتصاب‌ها و مدیرانی است که عزیزی‌خادم آنها را به عنوان همکاران خود برگزیده است. در واقع تا به حال اهالی فوتبال از انتخاب‌های رئیس جدید شگفت‌زده شده‌اند و این موضوع تاحدودی فوتبالی‌ها را نگران کرده است. کما اینکه عزیزی‌خادم در مصاحبه اخیر خود به این موضوع اشاره کرده و واقف است که انتصاب‌هایش چندان راضی‌کننده نبوده اما او فعلا دلایل خود را برای هر انتخابی دارد و می‌گوید سعی کرده طیفی از مدیران را انتخاب کند که وزنه اقتصادی آنها سنگین‌تر است. 

با این حال در حوزه‌ای مانند تیم‌ ملی فوتبال و انتخاب مجتبی خورشیدی به عنوان یک فرد ناشناخته در فوتبال، انتقادات پابرجاست و توضیحات عزیزی‌خادم هم به اندازه کافی راضی‌کننده نیست و همچنان شایعات حول محور این انتخاب وجود دارد. 

هنوز تغییر و تحولات و انتصاب‌های عزیزی‌خادم کامل نشده که او خبر داده رایزنی با چهره‌های فوتبالی از طریق میرشاد ماجدی آغاز شده است. باید دید عملکرد عزیزی‌خادم تا چه حد اهالی فوتبال را ترغیب به همکاری می‌کند. 

به گزارش ایسنا، تا به حال عزیزی‌خادم درباره نواقص و ایرادهای مختلف و همین‌طور برنامه‌های خود برای سروسامان دادن به این اوضاع سخن گفته و در همین حین اشاراتی هم به مدیریت سابق شده که آنها مسبب وضعیت موجود هستند. اگر چه عاملان و علت وضعیت کنونی فوتبال مشخص است اما انتظار می‌رود تیم جدید از جمله عزیزی‌خادم که با علم به این وضعیت پای به عرصه گذاشته‌اند، انرژی خود را روی بهبود اوضاع نابسامان فوتبال ایران بگذارند تا 4 سال بعد خودشان هم گرفتار مشکلی نشوند که مدیران سابق را از صحنه فوتبال حذف کرد.

CAS میزبانی را از بحرین می‌گیرد؟

تلاش‌های پنهان و دیپلماتیک فدراسیون فوتبال برای بازگرداندن میزبانی بازی‌های باقیمانده مقدماتی جام‌جهانی در گروه C به تهران ادامه دارد.

نامه‌نگاری‌های ابتدایی با کنفدراسیون فوتبال آسیا انجام شد که پاسخ دبیرکل به فدراسیون فوتبال قانع‌کننده نبود. دبیرکل کنفدراسیون فوتبال آسیا با اشاره به اینکه رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا در جریان این تصمیم‌گیری نبوده، اذعان کرده در آینده نزدیک پذیرای رئیس فدراسیون فوتبال ایران خواهد بود! این در حالی است که در همان شروع اعتراض، کنفدراسیون فوتبال آسیا درخواست ویدئوکال رئیس فدراسیون فوتبال ایران با شیخ سلمان را رد کرد و حالا فدراسیون فوتبال نامه‌‌نگاری‌ها را با دادگاه بین‌المللی ورزش انجام می‌دهد. 

تصمیم‌گیری کنفدراسیون فوتبال آسیا برای برگزاری بازی‌ها در یک کشور به بهانه کرونا تصمیمی غیرمنطقی به نظر نمی‌رسد و فدراسیون فوتبال ایران با این موضوع مشکلی ندارد اما سوال مهم و اساسی فدراسیون فوتبال ایران این است: چرا این میزبانی باید به بحرین برسد؟ آن هم در حالی که شیخ سلمان بحرینی ریاست کنفدراسیون فوتبال آسیا را بر عهده دارد. 

کنفدراسیون فوتبال آسیا در حالی تصمیم گرفته میزبانی را به منامه محول کند که در بازی‌های دور برگشت بحرین باید بیشتر بازی‌های خود را در خارج از خانه انجام می‌داد و حالا از این تصمیم سود می‌برد. حتی برگزاری بازی‌ها در کشوری که در گروه C حاضر نبود بیشتر می‌توانست به عدالت نزدیک باشد که مورد اشاره فدراسیون فوتبال آسیا در گفتمان با دادگاه بین‌المللی ورزش بوده است. یعنی بازی‌های باقیمانده در کشوری جز ایران، بحرین، عراق، کامبوج و هنگ‌کنگ برگزار شود؛ اتفاقی که در بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا و در فصل گذشته مرسوم بود.

کنفدراسیون فوتبال آسیا در حالی تصمیم گرفته بازی‌های باقیمانده مقدماتی جام‌جهانی را به صورت متمرکز برگزار کند که در اروپا و با آنکه در برخی کشور‌ها شیوع ویروس کرونا بیشتر از کشورهای آسیایی است، همچنان بازی‌ها به صورت رفت و برگشت برگزار می‌شود. فدراسیون فوتبال ایران همانند فدراسیون فوتبال عراق معتقد است عادلانه‌ترین تصمیم این بود که با این همه صبر به بهانه کرونا بازی‌ها همانند گذشته به صورت رفت و برگشت در کشورها و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار می‌شد. فدراسیون فوتبال ایران برای نقض تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا ادله‌ متعددی را طرح کرده است و باید دید در روزهای آینده این پرونده سرانجام خوشی خواهد داشت یا خیر؟

فدراسیون فوتبال ایران تلاش‌های خود برای تغییر وضعیت را اعلام رسمی نمی‌کند تا در مسیر رسیدگی به پرونده چالشی ایجاد نشود بویژه که اخبار داخلی در رسانه‌های خارجی بازتاب خواهد داشت و برای رسیدن به هدف با وکلای خارجی هم طرح مشورت کرده است. از سویی برنامه‌ریزی‌های فدراسیون فوتبال توأم با اعتراض کنفدراسیون فوتبال آسیا برای تیم ‌ملی ادامه دارد، چون یک درصد احتمال دارد رای نهایی دادگاه بین‌المللی ورزش به سود ایران نباشد. تیم‌ ملی از 4 تا 10 خرداد در کیش اردو می‌زند و دهم با پرواز اختصاصی کیش‌ایر قرار است راهی منامه شود.

***

دبیر: با این بودجه، رئیس‌جمهور هم نمی‌تواند کشتی را موفق کند

رئیس فدراسیون کشتی درباره اعتبارات اختصاصی به این رشته گلایه و اعتراض کرد. به گزارش فارس، علیرضا دبیر بعد از کسب ۵ سهمیه المپیک کشتی آزاد و فرنگی عنوان کرد: به مردم خوب، به همه کسانی که زحمت کشیدند، مسؤولان ورزش و سرمربیان تبریک می‌گویم. کمترین زحمت را من کشیدم. 

رئیس فدراسیون کشتی ادامه داد: می‌توانستیم ۶ سهمیه بگیریم که با اشتباه کوچک این اتفاق رخ نداد که آن هم با تجربه‌ای که بنا دارد کسب خواهد شد. دوستان مجلس و دولت با این اعتبارات نمی‌شود، نمی‌گویم وزارت ورزش، هر چند به آنها هم برمی‌گردد. کشتی مانند نفت، فرش، خاویار و انرژی هسته‌ای ما است. کشتی برای خودمان و مزیت رقابتی ما است. آقایان! این پول‌هایی که شما می‌دهید برای دلار ۳۰۰۰ تومان بوده است نه الان. دلار الان ۸ برابر شده است. 

دبیر با اعتراض به اعتبارات، تصریح کرد: با اعتباراتی که می‌دهید روی مدال المپیک نه در توکیو، بلکه در بازی‌های بعدی هم حساب نکنید. برای المپیک‌های بعدی باید از حالا برنامه‌ریزی کنیم و رئیس فدراسیون بعدی که می‌خواهد روی کار بیاید من باید برایش زیرساخت‌ها را فراهم کنم. من باید نوجوانان و جوانان را برای فدراسیون بعدی آماده کنم اما با این پول‌ها نمی‌توانم. 

وی با اشاره به هزینه‌های انجام شده، یادآور شد: همین فروردین ۶ اعزام داشتیم؛ ببینید هزینه‌های ما چقدر می‌شود؟ نزدیک به ۱۴۴ هزار یورو هزینه کرده‌ایم. ۱۷۰۰ تا ۲ میلیارد هزینه بلیت مسابقات آسیایی و 7۰۰-6۰۰ میلیون تومان هزینه بلیت بلغارستان شده است. بودجه ما چقدر است؟ 5/7 میلیارد! این هزینه‌هایی که گفتم فقط برای یک ماه بوده است. 

رئیس فدراسیون کشتی افزود: آقایان نمی‌چرخد. دوستان ما در مجلس و دولت ببینید کشتی روز به روز خراب می‌شود. اگر می‌خواهید کشتی در المپیک موفق شود در جیب‌تان دست کنید و درست خرج کنید. با این پول‌ها رئیس‌جمهور هم بیاید کشتی نمی‌چرخد. چون کشتی را دوست دارم وظیفه خودم می‌دانستم بگویم. دبیر گفت: ۱۰ مرداد المپیک است و با این اعتبارات کشتی موفق نمی‌شود. ۲ سال پیش هم گفتم، الان هم می‌گویم. باید از آقای علی‌نژاد ویژه تشکر کنم، او به ما کمک زیادی کرد. بحث من وزارت ورزش نیست، دولت و مجلس است. کشتی برای من نیست، برند جمهوری اسلامی است. وظیفه دولت و مجلس است که کمک کنند.

روز گذشته امیررضا خادم مصاحبه‌ای تفصیلی و نسبتا طولانی‌ با خبرگزاری فارس انجام داد. قهرمان سابق کشتی ایران و جهان در این مصاحبه به صراحت لب به انتقاد از وزارت ورزش گشود و حرف‌های مهمی را به زبان آورد. امیررضا خادم در بخشی از این مصاحبه گفت: اگر عملکرد ۵ سال اخیر ورزش کشور را از تاریخ ورزش حذف کنیم، فکر نکنم تاثیری مثبت یا منفی بر کلیت آن بگذارد! یعنی می‌خواهم بگویم آنقدر این سال‌ها خنثی و بدون فراز و فرود خاصی گذشته که بدون اغراق می‌شود کلا آن را ندیده گرفت و هیچ اظهارنظری درباره آن نکرد. به نظر من وزیر ورزش جفای بزرگی به ورزش کشور در این ۵ سال کرد. با وجود تمام توانایی‌هایی که شخص او به علاوه معاونت‌های خوب داشت مانند خانم فرامرزیان که بسیار توانمند است اما می‌دانم سیاست‌هایش درباره مبالغ سنگین ارزش افزوده عملیاتی نشده یا آقای داورزنی و علی‌نژاد که مدیران باتجربه‌ای در ورزش هستند یا در حوزه جوانان آقای تندگویان فردی است که کاملا حوزه کار جوان را می‌شناسد اما متاسفانه ترمزی به نام وزیر در بخش‌های مختلف وجود دارد که زمینه‌ای می‌شود تا کار با مصلحت‌اندیشی پیش برود. ما متاسفانه در حوزه مالی نتوانستیم خیلی خوب بودجه را خرج و مدیریت کنیم، در حوزه قهرمانی هم همین‌طور.

تغییر چند باره در تاریخ ورود سرمربی روس تیم‌ ملی والیبال به ایران ابهاماتی را درباره شروع کار وی به وجود آورده که مشخص نیست این بی‌برنامگی مربوط به «ولادیمیر آلکنو» است یا فدراسیون والیبال؟

تیم ملی والیبال ایران با آرمان کسب سکوی المپیک توکیو تمرینات خود را از ۱۱ فروردین‌ماه سال جاری آغاز کرده است. ابتدا قرار بود ملی‌پوشان از ۷ فروردین‌ در اردوها حاضر شوند و ولادیمیر آلکنو، سرمربی تیم‌ ملی از ۲۲ فروردین‌ماه به اردوها ملحق شود تا پس از برگزاری اردوی ۱۰ روزه، تیم‌ ملی راهی روسیه شود تا پیش از مسابقات لیگ ملت‌ها اردویی در کازان برگزار شود. 

 

* تأخیر در برگزاری اردوی تیم ملی

با شروع سال جدید اما برنامه‌ریزی فدراسیون بخوبی پیش نرفت. ملی‌پوشان از ۱۱ فروردین‌ماه وارد اردو شدند، البته بازیکنانی مانند سعید معروف، سیدمحمد موسوی و میلاد عبادی‌پور به همراه سایر لژیونرها پس از پایان مسابقات باشگاهی خود و استراحت به اردو ملحق می‌شوند. آلکنو که نتایج ضعیفی با تیم باشگاهی زنیت‌کازان کسب کرده است، هر روز حضور خود در ایران را به تعویق می‌اندازد و مشخص نیست سرمربی تیم‌ ملی چه زمانی وارد ایران خواهد شد. 

 

* زمان حضور؛ نامعلوم 

تا امروز و پس از کنسلی تاریخ ورود سرمربی در ۲۲ فروردین‌، تاریخ‌های ۲۵، ۲۶ و ۲۷ فروردین‌ برای ورود او به ایران اعلام و دلیل تاخیر اولیه، ملاقات آلکنو با مادرش عنوان شده است! لیگ روسیه ۲۱ فروردین‌ماه به پایان رسید و با توجه به ناکامی تیم زنیت و کسب عنوان پنجمی و پایان کار زودهنگام این تیم در سوپرلیگ روسیه، انتظار می‌رفت سرمربی تیم‌ ملی زودتر یا حداقل در تاریخ مقرر در ایران حاضر شود اما نه تنها این اتفاق رخ نداد، بلکه بر خلاف وعده مسؤولان فدراسیون حتی «توتولو» دستیار آلکنو نیز دیرتر از تاریخ اعلام شده وارد کشور می‌شود. 

امیر خوش‌خبر، سرپرست تیم‌ ملی با اشاره به اینکه توماس توتولو، کمک‌مربی ایتالیایی تیم‌ ملی کشورمان ۲۴ فروردین‌ماه وارد ایران می‌شود، گفت: ولادیمیر آلکنو، سرمربی تیم‌ ملی نیز ۲۷ فروردین به تهران خواهد آمد. 

 

* لغو اردو و دیدارهای تدارکاتی

بی‌برنامگی دیگر، لغو دیدارهای تدارکاتی و اردوی کازان بود؛ اردویی که میلاد تقوی، دبیر کل فدراسیون دلیل لغو آن را تاخیر مسابقات لیگ ملت‌ها عنوان کرد. این در حالی است که قرار بود با حضور سرمربی در ایران درباره برگزاری اردوهای تدارکاتی تصمیم‌گیری شود اما پیش از زمان حضور نامعلوم سرمربی در ایران، سرپرست تیم‌ ملی آب پاکی را روی دست همه ریخت. 

خوش‌خبر تاکید کرد: برای رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی و برگزاری اردو در محیط امن، تمرینات تا اعزام به ایتالیا ادامه دارد و قبل از سفر به شهر ریمینی برای حضور در لیگ ملت‌ها، بازی تدارکاتی نخواهیم داشت. پیش از این قرار بود تیم به کازان اعزام شود که به دلیل مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا لغو شد. 

 

* کاهش سهمیه مربی ایرانی

اما عدم برنامه‌ریزی فدراسیون به همین جا ختم نمی‌شود. پس از انتخاب سرمربی خارجی در رأس تیم ملی، برای رسیدن به آرمان کسب سکوی المپیک تصمیم بر این شد ۲ مربی ایرانی حتما کنار آلکنو در المپیک توکیو روی نیمکت حضور داشته باشند؛ مربیانی که با هدف کسب تجربه، فدراسیون را در رسیدن به هدف بزرگ یعنی استفاده از مربیان ایرانی در رأس تیم‌ ملی در المپیک ۲۰۲۴ یاری کنند. 

پس از خلف وعده آلکنو و تاخیرهای هر روزه‌اش برای ورود به ایران، این بار کاهش سهمیه مربیان ایرانی روی نیمکت المپیک توکیو جدی‌تر شده است. سرمربی تیم‌ ملی اصرار دارد از مترجم روس استفاده کند تا سرعت انتقال صحبت‌هایش به ملی‌پوشان در شرایط حساس بازی‌های المپیک امکان‌پذیر باشد. درخواستی منطقی که هر روز قوت می‌گیرد اما این اتفاقات شائبه‌های قرارداد سرمربی تیم‌ ملی را بیشتر می‌کند. 

 

* شائبه قرارداد سرمربی تیم ملی

آلکنو مربی‌ای حرفه‌ای در دنیای والیبال است که مدال طلا و برنز المپیک را در کارنامه دارد. همچنین او به عنوان یک مربی منضبط و سختگیر شناخته می‌شود، از این رو بعید است پا را فراتر از مفاد قراردادی بگذارد که امضا کرده است. مشخص نیست به چه دلیل سرمربی تیم‌ ملی هر روز برنامه حضورش در ایران را به تاخیر می‌اندازد و کاهش سهمیه مربی ایرانی در حال رخ دادن است. شاید در قرارداد آلکنو بر خلاف آنچه گفته می‌شود، از ابتدا تاریخ دقیق حضور یا حتی عدم حضورش در ایران آمده است که رسانه‌ها و مردم ایران از آن بی‌خبرند. درباره سهمیه مربی ایرانی هم ممکن است در مفاد قرارداد نکاتی ذکر شده باشد که باز هم مردم و رسانه‌ها از آن اطلاعی ندارند.

میثم مهرپور*: انحصار یا محدودیت‌های موجود در صدور مجوزهای کسب‌و‌کار، نامناسب بودن فضای کسب‌و‌کار و رتبه پایین ایران در این شاخص و شرطی کردن اقتصاد به مسائل خارج از مرزها مانند لغو یا تمدید تحریم‌ها را می‌توان از جمله موانع اصلی تولید در اقتصاد ایران دانست. در کنار موانع موجود، ایجاد امنیت برای سرمایه‌گذاران و هدایت منابع بانکی به سمت تولید را نیز می‌توان از مهم‌ترین پشتیبانی‌های دولت از تولید به شمار آورد. موانعی که اگر برداشته شود، در کنار پشتیبانی‌های صورت‌گرفته از تولید، بدون شک منجر به افزایش قابل ملاحظه‌ای در تولید کالا خواهد شد. در روزهای گذشته از آغاز سال 1400 و طرح شعار «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» از سوی رهبر حکیم انقلاب، عمده تحلیل‌ها و مطالب بیان‌شده درباره پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها از تولید مربوط به مسائل پیش‌تولید یا حین تولید کالا بوده و کمتر از مسائل مربوط به پساتولید سخن گفته شده است. این در حالی است که اصولا موفقیت در تولید [هر محصولی] محدود به تولید آن محصول در کارگاه، کارخانه یا زمین کشاورزی نیست، چرا که تولید را باید پروسه‌ای دانست که از پیش‌تولید (فکر تولید کالا، تامین منابع مالی و امکانات مورد نیاز برای تولید) آغاز و سپس به مرحله تولید آن کالا می‌رسد (پایان تولید) و در مرحله نهایی که پساتولید است، کالای تولیدشده باید به دست مصرف‌کننده نهایی برسد. اگر به رغم فراهم شدن زمینه حضور سرمایه‌گذاران در تولید کالا و موفقیت تولید آن کالا، محصول نهایی به هر دلیلی در اختیار مصرف‌کننده قرار نگیرد، طبیعتا پروسه تولید با شکست مواجه شده است. نمونه بارز این موضوع را می‌توان در موضوع انتشار کتاب دید. وقتی کتابی با بهترین محتوا و کیفیت نوشته و منتشر شود اما به دلیل ضعف در برنامه‌ریزی و بازاریابی یا قیمت بالای آن، دیده و خوانده نشود و در نهایت در اختیار مخاطب یا جامعه هدف خود قرار نگیرد، طبیعتا به اهداف خود نرسیده است. در این حالت اگر چه ممکن است آمار تولید کتاب و عناوین منتشرشده افزایش یابد اما هدف از تولید آن (اهداف اقتصادی یا فرهنگی) محقق نشده و در نهایت کتاب‌ها از تیراژهای 5 هزار نسخه‌ای به تیراژهای 500 نسخه‌ای خواهند رسید. ماجرای تولید سایر کالاها نیز شبیه همین روند است. فرض کنید با توجه به حمایت‌ها و مانع‌زدایی‌های شکل‌گرفته در مرحله پیش‌تولید و تولید، میزان تولید محصولات صنعتی، خدماتی، کشاورزی و... در سال جاری با رشد قابل توجهی همراه شود اما اگر به دلایلی چون عدم بازاریابی مناسب آن کالا برای صادرات، عدم افزایش قدرت خرید مردم متناسب با نرخ تورم یا وجود کالاهای مشابه خارجی در بازار، محصولات تولیدشده در بازار مورد استقبال قرار نگرفته و به دست مصرف‌کننده نهایی نرسد، به این معناست که پروسه تولید به سرانجام خود نرسیده و این موفقیت صرفا در آمار میزان تولید خود را نشان خواهد داد؛ افزایشی که البته قطعا مقطعی خواهد بود، چرا که تداوم چرخه تولید در صورت عدم فروش کالا در بازار به بن‌بست خواهد رسید، بنابراین ممانعت از واردات کالاهای مشابه، مقابله جدی با قاچاق کالا از طریق شناسنامه‌دار کردن تمام کالاهای موجود در بازار در کنار افزایش قدرت خرید شهروندان متناسب با تورم‌های تحمیلی، ۳ اصل مهمی است که در صورت عدم توجه به آنها حتی اگر روند تولید کالا نیز تسهیل شود، موفقیتی در پروسه تولید رخ نخواهد داد. باید اذعان داشت پساتولید نه‌‌تنها به اندازه پیش‌تولید و تولید دارای اهمیت است بلکه شاید از اهمیت بیشتری نیز برخوردار باشد چرا که در صورت موفقیت در این مرحله است که چرخ‌های تولید همچنان خواهد چرخید و این روند ادامه خواهد داشت. 

* کارشناس ارشد اقتصاد