دانلود تمام صفحات این نسخه
صفحه 1 : صفحه اول
صفحه 2 : سیاسی
صفحه 3 : اقتصاد
صفحه 4 : اجتماعی
صفحه 5 : شعر و ادب
صفحه 6 : ورزشی
صفحه 7 : بین الملل
صفحه 8 : فرهنگ و هنر
صفحات روزنامه + PDF
انتخاب روزنامه :
جستجو بر اساس تاریخ
|
|
|
می‌خواهند در آستانه انتخابات جامعه را دوقطبی کنند
حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به مواضع اخیر رئیس‌جمهور در زمینه مذاکرات وین گفت: این نوع حرف زدن‌های آقایان روحانی و ظریف، برای دوقطبی‌سازی جامعه است که وقتی دلار 3700 تومانی را به 30 هزار تومان رسانده‌اند و سکه، مسکن، خودرو و بورس را هم به این وضعیت کشانده‌اند، در آستانه انتخابات با فرافکنی و قلب واقعیت، می‌خواهند یک قطب جدید را به نفع خودشان ایجاد کنند.
ارسال به دوستان
اظهارات اخیر ظریف چگونه تناقضات نظری رئیس دستگاه دیپلماسی را در حوزه روابط بین‌الملل عیان کرد
اصالت میدان بر دیپلماسی
گروه سیاسی: انتشار فایل صوتی گفت‌وگوی محمدجواد ظریف با مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاستجمهوری ذیل پروژه تاریخ شفاهی مرکز تحت مدیریت حسام‌الدین آشنا، فارغ از اظهارات غیرملی و نادرست وزیر امور خارجه، نشان از فهم حداقلی ظریف و همچنین اعوجاج و تناقضات جدی نظری رئیس دستگاه دیپلماسی کشور از حوزه منافع ملی و واقعیات روابط بین‌الملل دارد؛ گویی وزیر امور خارجه در دنیای فانتزی‌ای که در ذهن ساخته سیر می‌کند.
به گزارش «وطن‌امروز»، محمدجواد ظریف در قسمتی از گفت‌وگوی خود با سعید لیلاز می‌گوید هیچگاه رئالیسم و واقع‌گرایی در روابط بین‌الملل را قبول نداشته و منتقد هانس مورگنتا و کنت والتز بوده است. صرف نظر از اینکه ظریف با نظریه غالب و مسلط امروز روابط بین‌الملل مخالفت می‌ورزد -که تقریبا تمام کشورهای دنیا کسب منافع ملی خود در سیاست خارجی را با واقع‌گرایی پیگیری می‌کنند- در جایی دیگر در تناقضی آشکار با گفته قبلی خود به نظریه کنت والتز متوسل می‌شود! وزیر امور خارجه می‌گوید: اگر من سال ۲۰۱۰ قبل از صدور قطعنامه 1929 سازمان ملل به جای ۲۰۱۲ مذاکره کرده بودم، حتما بسیار بهتر از برجام نتیجه می‌گرفتم. چیزی که ظریف می‌گوید اذعان به نظریه نوواقع‌گرایی یا رئالیسم ساختاری کنت والتز است. اصلی‌ترین بحث این نظریه تاثیرات ساختار نظام بین‌الملل بر رفتار دولت‌ها و واحدهای سیاسی است، بدین معنی که از نظر نوواقع‌گرایان این ساختار نظام بین‌الملل است که تعیین‌کننده اصلی رفتار بازیگران است.
ظریف در این گفتوگو گلایه می‌کند که در 8 سال گذشته میدان هزینه دیپلماسی نکرده است و بالعکس این دیپلماسی بوده که در خدمت میدان بوده است. در جهان امروز و روابط بین‌الملل حاکم بر آن این میدان است که اصالت دارد و خطای راهبردی و نظری رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در این است که دیپلماسی را به عنوان هدف مفروض می‌گیرد. پاسخ اظهارات وزیر خارجه را شاید بهتر باشد با سند امنیت ملی آمریکا در دولت بایدن که چندی قبل- مارس 2021- منتشر شد داد؛ جایی که دولت بایدن هم میدان را هدف قرار می‌دهد و دیپلماسی را ابزار در اختیار آن ارزیابی می‌کند.
در صفحه 14 این سند 28 صفحه‌ای تصریح شده است: در پیشبرد منافع آمریکا در سطح جهان، ما انتخاب‌های اصولی و هوشمندانه‌ای بر مبنای دفاع ملی و استفاده مسؤولانه از نیروی نظامی‌مان اخذ خواهیم کرد، در عین حال دیپلماسی را به عنوان نخستین ابزار مورد مراجعه‌مان مورد توجه قرار می‌دهیم.
در این سند همچنین با تهدید برشمردن چین، روسیه و ایران به عنوان چالش‌های امنیتی ایالات متحده بر مهار این کشورها (یعنی میدان) با ابزار دیپلماسی تاکید شده است. در این سند آمده: چین به سرعت به کشوری جسور تبدیل شده است. چین تنها رقیب بالقوه است که قادر به ترکیب قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری خود است تا یک چالش ادامه‌دار علیه نظام ثابت و باز بین‌المللی به راه بیندازد. روسیه مصمم است تاثیر جهانی خود را بالا ببرد و نقشی مخرب در عرصه جهانی ایفا کند. پکن و مسکو بشدت در اقداماتی که به دنبال بررسی قدرت آمریکا است، سرمایه‌گذاری کرده و مانع ما در دفاع از منافع و متحدان‌مان در سراسر جهان می‌شوند. بازیگران منطقه‌ای مانند ایران قابلیت‌هایی که می‌تواند نتیجه را به نفع آنها تغییر دهد و فناوری‌های‌شان را دنبال می‌کنند؛ در حالی که متحدان و شرکای آمریکا را تهدید کرده و ثبات منطقه‌ای را به چالش بکشانند». اما در این متن تصریح شده در قبال ایران از ابزار دیپلماسی استفاده خواهد شد، همچنین آمده: ما گفت‌وگوی معنادار با روسیه و چین درباره توسعه‌های تکنولوژیک نوظهور نظامی که نشان‌دهنده ثبات راهبردی‌مان است برگزار می‌کنیم.
همچنین سند امنیت ملی دولت بایدن با برشمردن برخی اهرم‌های فشار آمریکا در قبال این کشور نظیر ائتلاف‌سازی، آورده است: «آمریکا از تایوان که یک شریک اقتصادی و امنیتی حیاتی است در راستای تعهدات درازمدت آمریکایی، پشتیبانی خواهد کرد و مطمئن خواهد شد شرکت‌های آمریکایی ارزش‌های آمریکایی را فدای انجام معامله با چین نخواهند کرد. آمریکا برای دموکراسی، حقوق بشر در هنگ‌کنگ، شینجیانگ و تبت خواهد ایستاد و برای ایجاد یک رویکرد مشترک با کشورهای هم‌فکر درباره این مسائل کار خواهد کرد».
اما در نهایت این سند اینگونه ابزار دیپلماسی به خدمت گرفته شده توسط میدان را تصریح می‌کند: «آمریکا بر این نکته تاکید می‌کند که زمانی که امنیت ملی آمریکا مطرح است، رقابت راهبردی با چین نباید مانع از همکاری با این کشور شود. از این رو، دیپلماسی عملی و مبتنی بر نتیجه در رابطه با چین به کار گرفته خواهد شد و این اقدامات قدرت مذاکره و قدرت عزم جمعی را برای آمریکا تقویت می‌کند».
وزیر امور خارجه مصداق گلایه‌هایش از میدان را با مواردی انتقادآمیز از مدیریت منطقه‌ای سپهبد شهید سردار سلیمانی همراه می‌کند. به عنوان نمونه وزیر امور خارجه می‌گوید: «هیچگاه نشد من از سردار سلیمانی بخواهم مثلا فلان عملیات را فعلا متوقف کنید تا ما در مذاکرات پیشرفت کنیم. نه اینکه نخواهم، سردار سلیمانی قبول نمی‌کرد. اما در مقابل بارها می‌شد که او از من می‌خواست در مذاکرات پیش‌رو فلان موضوعات را پیگیری کنم».
قضاوت درباره کارنامه دیپلماسی پیگیری شده توسط ظریف و میدان، برای هر ناظر بی‌طرفی نتایج روشن و ملموسی دارد و این نکته که میدان در اختیار دیپلماسی قرار نگرفته اظهارنظری کاملا خلاف واقع از سوی وزیر امور خارجه است، چه اینکه ظریف خود در ادامه گفت‌وگویش در تناقض با این گفته خود به کمک‌ها و همراهی‌های سردار سلیمانی (میدان) اعتراف می‌کند. ظریف بیان می‌کند: درباره منطقه باید انصاف را رعایت کنیم. در مذاکرات افغانستان در سال ۲۰۰۱ با آمریکا، اگر سردار سلیمانی نبود من دستاوردی نداشتم. در سال ۲۰۰۳ درباره عراق نیز اگر اطلاعات سردار سلیمانی نبود من هیچ دستاوردی نداشتم. در بخش دیگری می‌گوید: وقتی من وزیر خارجه شدم قبل از شروع مذاکرات برجام، شهید سلیمانی را دیدم و از او درباره منطقه پرسیدم. بحرین و عراق و سوریه و لبنان نقاط اختلاف ما با عربستان بود. شهید سلیمانی تاکید کردند که یمن هم هست. حتی سردار سلیمانی قبول کرد که با سعودی‌ها گفتوگو کند. از طرف سعودی عبدالعزیز سقر در این مذاکرات بود. به سقر اعلام کردم که آمادگی گفتوگو درباره این ۵ حوزه را داریم و اگر مقام همسطح سردار سلیمانی را بیاورید ایشان نیز حضور پیدا می‌کنند. جواب سقر این بود: جهان عرب به شما ربطی ندارد.
***
فرزند شهید سلیمانی و دبیر شورای عالی امنیت ملی هم به اظهارات ضدملی ظریف واکنش نشان دادند
نکوهش نامحرم
گروه سیاسی: وزیر امور خارجه در نهایت پس از حجم گسترده واکنش‌های منفی به مصاحبه منتشرشده‌اش در یکی از شبکه‌های معاند، به یک پاسخ مبهم و گنگ اکتفا کرد.
به گزارش «وطن‌امروز»، با گذشت بیش از 48 ساعت از انتشار مصاحبه محمدجواد ظریف با سعید لیلاز و ادعاهای ضدملی و وهن‌آمیزی که در این مصاحبه پیرامون سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی و سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی مطرح شده بود، کماکان واکنش‌ها به این اظهارات ادامه دارد. با این حال محمدجواد ظریف که همواره عادت به واکنش آنی به وقایع مختلف در شبکه‌های اجتماعی دارد، روز گذشته بدون ارائه هیچ‌گونه توضیحی، به انتشار چند ثانیه از مصاحبه مذکور در صفحه اینستاگرامی‌اش بسنده کرد؛ بخش کوتاهی که وزیر امور خارجه در آن اظهار داشته بود: «من معتقدم کار برای تاریخ نکنید چون خطاب به تاریخ دارم می‌گویم خیلی نگران تاریخ نباشید؛ نگران خدا و مردم باشید».
این برش کوتاه ظریف برای دفاع از مصاحبه و عملکردش البته با واکنش‌هایی نیز همراه بود که در مهم‌ترین آنها زینب سلیمانی، فرزند شهید حاج‌قاسم سلیمانی با انتشار توئیتی در صفحه شخصی توئیترش در کنار تصویری از دست آن شهید بزرگوار نوشت: «هزینه میدان برای دیپلماسی»؛ کنایه‌ای که به شکلی آشکار معطوف به بخشی از اظهارات ظریف در مصاحبه مورد نظر و تعابیری پیرامون نسبت دیپلماسی و میدان به حساب می‌آمد. با این حال زینب سلیمانی از ۲ هشتگ «برای خدا و مردم» و «جریان تحریف» نیز استفاده کرد که هشتگ ابتدایی را می‌توان واکنشی به پست اینستاگرامی ظریف و عبارت «خیلی نگران تاریخ نباشید نگران خدا و مردم باشید» دانست.
* دوگانه‌ای در اجرای سیاست‌های نظام نداریم
دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز از دیگر چهره‌هایی بود که نسبت به اظهارات وزیر امور خارجه و مباحث مطرح‌شده در گفت‌وگوی او با مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاستجمهوری واکنش نشان داد. دریابان علی شمخانی در توئیتی نوشت: «سیاست‌های قطعی نظام در میدان و دیپلماسی حاصل گفت‌وگوهای اقناعی و پنهان از نگاه زهرآلود نامحرمان و دشمنان بوده و هست. دوگانه‌ای در اجرای بدون تنازل این سیاست‌ها که منبعث از اصول قطعی انقلاب اسلامی است وجود ندارد».
* جا خالی دولت از انتقادات به ظریف
پس از سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه که ساعاتی پس از انتشار بخش‌هایی از فایل صوتی ظریف در یکی از شبکه‌های خارجی با ارائه توضیحاتی فایل مذکور را «تقطیع‌شده» خوانده بود و از ضبط آن برای عدم انتشار گفته بود، روز گذشته سخنگوی دولت نیز به ارائه توضیحاتی پیرامون اظهارات وزیر امور خارجه پرداخت. علی ربیعی با بیان اینکه انتشار این فایل حواشی زیادی داشته است، گفت: رئیس‌جمهور به وزارت اطلاعات دستور داده ربایندگان فایل صوتی را شناسایی کنند. این ربایش اسناد توطئه‌ای علیه دولت، نظام، انسجام داخلی، نهادهای کارآمد و سرافراز ما در میدان‌ها و همچنین توطئه‌ای علیه منافع ملی ما است. سخنگوی دولت در ادامه و بدون ارائه توضیحاتی پیرامون محتوای اظهارات وزیر امور خارجه، این مهم را به شخص ظریف واگذار کرد و افزود: البته ما منتظر خواهیم بود ظریف به ایران بازگردد و توضیحات لازم در زمینه سوءبرداشت‌ها را ارائه خواهد داد. این مصاحبه زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاستجمهوری برای تاریخ شفاهی ۸ ساله دولت انجام شده است. وی تاکید کرد: این گفتوگو بخشی از برنامه «آن سوی دولت» با موضوع گزارش و روایت خدمات و اقدامات و چالش‌ها و دستاوردهای دولت‌های یازدهم و دوازدهم بود که زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاستجمهوری مصاحبه‌هایی با وزیران و معاونان رئیس‌جمهور در چارچوب تاریخ شفاهی دولت‌های یازدهم و دوازدهم انجام شده است. سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: بنا بود فایل کامل نسخه صوتی، تصویری و مکتوب گفتوگوها در دفتر هیات دولت با درجه طبقه‌بندی آرشیو شود و یک نسخه گزیده از هر گفتوگو با توافق مصاحبه‌شونده‌ها در یک نهاد مطالعاتی آرشیو و سپس منتشر شود و در دسترس عموم قرار گیرد. در مورد مصاحبه با ظریف، فایل گفتوگو با ایشان به دلیل روشن که همه ابعاد آن روشن نیست، ولی توطئه‌آمیز بودن آن روشن است، توسط افرادی که هویت آنان در حال بررسی است به سرقت رفت و منتشر شد.
* احضار ظریف به مجلس شورای اسلامی
در ادامه واکنش شخصیت‌های مختلف به اظهارات مطرح‌شده از سوی ظریف، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز از نامه مجلس به ظریف برای احضار وی به دنبال فایل صوتی منتشرشده خبر داد. روز گذشته ابوالفضل عمویی در گفتوگو با خبرنگاران اظهار داشت: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس طی نامه‌ای از آقای ظریف خواسته است در نخستین جلسه پیش‌روی کمیسیون امنیت ملی حاضر شود. وی افزود: موضوع جلسه ۲ بحث است؛ اولا ارائه توضیحات از سوی ظریف درباره فایل صوتی درز پیدا کرده، ثانیا تعدادی سوال از عملکرد وزارت خارجه در دستور کار است.
ارسال به دوستان
اخبار
ابراز تشکر رهبر انقلاب
از پیام‌های تسلیت آقایان نصرالله و هنیه در پی درگذشت سردار حجازی
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در پیام‌های جداگانه‌ای به آقایان سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان و اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) از پیام‌های تسلیت آنان به مناسبت درگذشت سردار مجاهد سیدمحمد حجازی تشکر و برای مجاهدان حزب‌الله و حماس و ملت فلسطین آرزوی توفیق و سلامتی کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری متن پیام‌های رهبر حکیم انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
جناب مستطاب حجه‌الاسلام والمسلمین آقای سیدحسن نصرالله برادر عزیز دامت‌برکاته
سلام علیکم
پیام تسلیت مهربانانه و برادرانه جنابعالی را به مناسبت درگذشت تأسفبار سردار مجاهد سیدمحمد حجازی رضوان‌الله‌علیه دریافت کردم و از ابراز محبت شما متشکرم. آن مرحوم عمری در حال جهاد فی‌سبیل‌الله گذرانید و در حال جهاد فی‌سبیل‌الله به لقاءالله پیوست و این سرگذشت مبارک و غبطه‌انگیزی است. رحمت خدا بر او باد. خداوند جنابعالی را در کنف حمایت خود حفظ کند و برکات وجود شما را برای اسلام و مسلمین مستدام بدارد. حقیر همیشه دعاگوی شمایم و به همه برادران حزب‌الله سلام می‌رسانم.
والسلام علیکم و رحمه‌الله - سیدعلی خامنه‌ای
۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ برابر با ۱۴ رمضان‌المبارک ۱۴۴۲
***
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
برادر مجاهد جناب آقای اسماعیل هنیه دامت‌توفیقاته
سلام علیکم
از پیام محبت‌آمیز جنابعالی به مناسبت درگذشت سردار مجاهد سیدمحمد حجازی رحمه..الله‌علیه متشکرم. آن مرحوم با جهاد زندگی کرد و در حال جهاد به لقاءالله پیوست. ما همواره در قضیه فلسطین با برادران مجاهد فلسطینی همدل و همراهیم و خود را در یک سنگر می‌دانیم و از خداوند قادر حکیم نصرت ملت فلسطین را مسألت می‌کنیم. خداوند شما را در این راه پراجر و پرافتخار کمک فرماید. به برادران در حماس سلام می‌رسانم.
والسلام علیکم و رحمه‌الله - سیدعلی خامنه‌ای
۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ برابر با ۱۴ رمضان‌المبارک ۱۴۴۲
***
بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات را با دقت بیشتری انجام می‌دهیم
دبیر شورای نگهبان گفت: بررسی و احراز صلاحیت داوطلبان انتخابات امر بسیار مهمی است که ان‌شاءالله با توجه به مر قانون این وظیفه را مثل گذشته با دقت هر چه بیشتر انجام خواهیم داد. آیت‌الله احمد جنتی در جلسه فوق‌العاده شورای نگهبان، با تبریک به مناسبت ولادت امام حسن مجتبی(ع) گفت: ماه مبارک رمضان به نیمه رسیده و باید با خواندن دعا و مناجات‌های وارده، از فیوضات این ماه که ماه بخشش و مغفرت است، بهره کافی را ببریم. دبیر شورای نگهبان در ادامه به موضوع مهم انتخابات اشاره کرد و گفت: انتخابات در نظام اسلامی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و همه باید نسبت به انتخابات که سرنوشت کشور را می‌سازد، حساس باشند و برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر آن، تلاش کنند. وی با بیان اینکه انتخابات ریاستجمهوری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، افزود: هر چه به انتخابات نزدیک می‌شویم، فعالیت جریان‌های مختلف سیاسی در کشور جهت حضور در این عرصه مهم بیشتر می‌شود که بحمدالله شاهد افزایش این فعالیت‌ها هستیم. آیت‌الله جنتی با تأکید بر اینکه بخش مهمی از فرآیند برگزاری انتخابات که همان بررسی صلاحیت‌های داوطلبان و نظارت بر اجراست بر دوش شورای نگهبان است، تأکید کرد: بررسی و احراز صلاحیت داوطلبان انتخابات امر بسیار مهمی است که ان‌شاءالله با توجه به مر قانون این وظیفه را مثل گذشته با دقت هر چه بیشتر انجام خواهیم داد.
***
سخنگوی کاخ سفید:
درباره مذاکرات وین به هیأت اسرائیلی گزارش می‌دهیم
سخنگوی کاخ سفید می‌گوید اطلاعات جدیدی را از دور دوم مذاکرات احیای برجام در وین به هیأت مقام‌های صهیونیستی که به واشنگتن سفر کرده‌اند، ارائه می‌کنند. «جنیفر ساکی» سخنگوی کاخ سفید شامگاه دوشنبه از اطلاع‌رسانی آمریکا به رژیم صهیونیستی درباره مذاکرات احیای توافق هسته‌ای ایران در وین خبر داد. ساکی در نشست خبری روزانه در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد به هیأت اسرائیلی گفته شود در حال تضعیف تلاش‌های واشنگتن برای بازگرداندن تهران به برجام است، توضیح داد: «ما قطعا به آنها گزارش خواهیم داد. مطمئنم این بخشی از گفتوگوها خواهد بود، همان‌طور که معمولا درباره وضعیت مذاکرات اطلاع‌رسانی می‌کنیم». به نوشته وبگاه اطلاع‌رسانی کاخ سفید، وی در این باره گفت: «ما بتازگی دور دوم مذاکرات در وین را جمع‌بندی کردیم. ما به آنها (هیأت اسرائیلی) اطلاعات جدیدتر را خواهیم داد و انتظار دارم چنین مباحثاتی مطرح شود».
***
دولت از فشارهای دشمن به مردم سوءاستفاده سیاسی کرد
رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت: ما دنبال برد- برد در مذاکرات هسته‌ای نیستیم و نباید هم باشیم و اصلا چرا باید دشمن در مذاکرات هسته‌ای از ما ببرد؛ دشمن تاکنون هر چه خواسته تخریب و تحریم کرده و دلیلی ندارد ما در مذاکرات به دشمن اجازه دهیم باز هم ما را تحریم کند و باز هم در اجرای تعهداتش تأخیر داشته باشد. فریدون عباسی در گفتوگو با فارس با اشاره به دوگانه مذاکره- معیشت اظهار داشت: سال 92 با در دست گرفتن دستگاه اجرایی و تجاربی که کسب کردند، آمدند و کشور را در مذاکرات هسته‌ای تحت فشار گذاشتند و دوقطبی مذاکره- معیشت را راه انداختند. مانند دوقطبی صنعت- معیشت که سال 92 آن را پیگیری کردند؛ متأسفانه این جریان از فشارهایی که دشمن به مردم آورده بود سوءاستفاده سیاسی کرد.
ارسال به دوستان
نشانه‌شناسی رفتار تیم رسانه‌ای دولت و اصلاح‌طلبان
امیر فرشباف: تفسیر نشانه‌شناسانه- به‌مثابه روشی کلی- مستلزم تحلیل یک ساختار و فرم به اجزا و کشف «خطوط رابط» میان اجزای آن فرم است و نه خود اجزا. تحلیل نشانه‌شناسانه - در اصطلاح متعارفش- حتما نقاط قابل نقد و کاستی‌هایی دارد؛ از جمله بی‌توجهی به زمینه‌های تاریخی و تقابل با تاریخی‌نگری که ریشه آن را باید در دوگانه «درزمانی/ همزمانی» سوسور جست که از یک سو، مورد پذیرش ساختارگرایان پسین قرار گرفت و از سوی دیگر، تبدیل به پاشنه آشیل نشانه‌شناسی شد. اما عجالتا می‌توان گفت بازنگری در زمینه‌های تاریخی متن، می‌تواند این نقص را تا حدودی جبران کند. نوشتار حاضر نیز تفسیری نشانه‌شناسانه در تحلیل کنش تیم رسانه‌ای دولت و اصلاح‌طلبان است؛ نشانه‌شناختی نه صرفا به معنای متعارف آن - یعنی آن سبک تفسیری مورد پذیرش ساختارگرایان متقدم مثل لوی‌استروس و یاکوبسن و سایر فرمالیست‌ها- بلکه علاوه بر تلاش برای یافتن برخی خطوط رابط در کنش رسانه‌ای جریان دولت و اصلاح‌طلبان، سعی شده است این کنش در بافت تاریخی هویت خود نیز تحلیل شود تا کشف ساختار رفتار رسانه‌ای ایشان با دقت، سهولت و اطمینان بیشتری صورت گیرد.
اقدامات رسانه‌ای تیم مشاوران و نزدیکان حسن روحانی، اجزایی دارد که به آنها اشاره می‌شود اما همان‌طور که گفته شد، هدف نهایی این نوشتار، تحلیل اتمی موضوع به اجزا نیست، بلکه هدف، کشف ساختار نهایی یعنی خطوطی که این اجزا را به هم مرتبط می‌کنند یعنی غایات، انگیزه‌ها و اهداف ایشان از این بازی‌های رسانه‌ای اخیر، خاصه انتشار فایل صوتی گفت‌وگوی محمدجواد ظریف با سعید لیلاز توسط شبکه سعودی ایران اینترنشنال است.
پرسشی که اینجا خودنمایی می‌کند این است: تیم رسانه‌ای دولت می‌توانست این فایل را به هر رسانه اصلاح‌طلب دیگری بدهد اما چرا ایران‌اینترنشنال سعودی؟ رخداد اخیر را باید رخدادی نمادین و بسیار مهم تلقی کرد و از این جهت باید گفت تمام متن حاضر به نوعی پاسخی به پرسش پیشین است.
اگر روزی قبله رسانه‌ای اصلاح‌طلبان، رسانه‌های انگلیسی و به طور خاص بی‌بی‌سی‌فارسی بود، اکنون و پس از بازداشت و اعدام مؤسس کانال تلگرامی آمدنیوز، این رسانه‌های وابسته به دربار سعودی و به طور خاص ایران اینترنشنال به عنوان یکی از قطب‌های پیشران عملیات روانی علیه جمهوری اسلامی ایران هستند که تبدیل به مجاری ارتباطی هماهنگ با اصلاح‌طلبان شده‌اند و می‌توان میان‌شان نوعی تقسیم کار -چه مقرر و چه نانوشته- را تشخیص داد. به بیان دیگر، اگر روزی مرجعیت ادراک‌سازی جریان ضدانقلاب با کمک اصلاح‌طلبان در اختیار و انحصار بی‌بی‌سی بود (از انتشار نامه محرمانه حسینعلی منتظری در بهمن ۶۷ تا ساخت و پخش کلیپ «کودتای خزنده» توسط حسین باستانی در مهر ۹۹ و...) اما اکنون رسانه‌هایی همچون ایران اینترنشنال، العربیه فارسی، شرق‌الاوسط و ایندیپندنت فارسی هستند که از داخل ایران تلاش‌هایی می‌شود تا نسبت به آنها مرجعیت‌بخشی صورت بگیرد.
* نشانه‌های سه‌گانه
ابتدا به چند نشانه، اشاره و پس از آن به تحلیل آن نشانه‌ها و نسبت آنها با یکدیگر پرداخته خواهد شد.
1- ۲۹ فروردین سال جاری، روز ارتش، پیامی به‌غایت مشکوک و مملو از القائات ضدامنیت ملی توسط حسن روحانی به این مناسبت منتشر شد. به استناد رصدهای صورت‌گرفته، بیشترین حجم تولید محتوا پیرامون این پیام، توسط رسانه‌های وابسته به دولت سعودی مانند ایندیپندنت فارسی و ایران اینترنشنال صورت گرفت و این، حاکی از استقبال این رسانه‌ها از تضعیف مؤلفه‌های سخت و نرم قدرت و امنیت در کشور است که بارها شاهد اتخاذ این رویکرد توسط این رسانه‌ها بوده‌ایم؛ از پخش زنده گردهمایی سازمان منافقین و مصاحبه با اعضای گروه تروریستی «الاهوازیه» توسط ایران اینترنشنال تا انتشار اخبار و گزارش‌های غیرواقعی و مغرضانه علیه توانمندی دفاعی کشور توسط ایندیپندنت فارسی. برای مثال پس از صدور پیام روحانی در روز ارتش امسال، بلافاصله گزارشی ضدارتش توسط مژگان غفاری‌شیروان روی خروجی ایندیپندنت رفت. غفاری‌شیروان از خبرنگاران فعالی است که کار خود را در رسانه‌های اصلاح‌طلب در ایران شروع کرد و اکنون برای ایندیپندنت فارسی و ایران اینترنشنال کار می‌کند. وی همچنین سابقه کار در برنامه اتاق خبر شبکه من‌وتو را هم در کارنامه دارد که به دلیل اجرای ضعیف کنار گذاشته شد و اکنون، همزمان که در بخش سیاسی ایندیپندنت علیه جمهوری اسلامی و در راستای منافع دربار سعودی از جمله در توجیه تجاوز به یمن می‌نویسد، دستی هم در نوشتن برای سازمان‌های حقوق بشری معاند با انقلاب از جمله سازمان حقوق بشر در ایران دارد و به نظر می‌رسد در آینده نزدیک شاهد نقش‌آفرینی بیشتری از سوی او باشیم. غفاری‌شیروان همان‌طور که گفته شد، کارش را با نوشتن در نشریات زنجیره‌ای دوم خردادی آغاز کرد و از اعضای حلقه مترجمان جوان که ذیل حلقه روشنفکران طبقه‌بندی می‌شوند، است.
2- رویداد دیگر، همزمانی مذاکرات وین با مذاکراتی در سطح پایین‌تر در عراق میان مقامات ایرانی و سعودی است که پس از یکی دو تکذیب پراکنده و ضعیف، در نهایت توسط مقامات ۲ کشور تایید شد. نیاز انتخاباتی دولت روحانی و وزارت امور خارجه به طور خاص، به توافقی با عربستان برای کاهش تنش‌ها و بازنمایی آن به عنوان فتح‌الفتوحی دیپلماتیک در افکار عمومی، در کنار نیاز دولت عربستان سعودی به فرار از باتلاق یمن به هر قیمت ممکن، موضوعی است که هر ۲ دولت را ولو به طور موقت، به یکدیگر نزدیک کرده که خود این اتفاق نیز می‌تواند نشانه‌ای دال بر چرخش اصلاح‌طلبان به سوی رسانه‌های سعودی باشد. نرم‌تر شدن لحن این رسانه‌ها نسبت به دولت و تمرکز سلبی بر حاکمیت را در همین راستا باید تحلیل کرد.
3- اصلی‌ترین، مهم‌ترین و آخرین نشانه چرخش رسانه‌ای اصلاح‌طلبان به سوی رسانه‌های سعودی نیز انتشار فایل صوتی گفت‌وگوی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه با سعید لیلاز، فعال رسانه‌ای اصلاح‌طلب در یکی، دو روز گذشته توسط شبکه ایران اینترنشنال است؛ رخدادی که در این نوشتار، نه محتوای آن اهمیتی برای تحلیل دارد و نه پاسخ به این پرسش که چه کسی آن را برای ایران‌اینترنشنال ارسال کرده و آنچه بنا به موضوع این نوشتار اهمیت دارد، نفس ارسال این فایل صوتی از مجموعه‌ای دولتی برای شبکه‌ای ضدانقلاب و وابسته به دولتی متخاصم است. حتی انگلیسی یا سعودی بودن این رسانه‌ها هم اهمیت درجه‌اولی ندارد، بلکه آنچه در درجه نخست اهمیت دارد، عناد و دشمنی این رسانه‌ها با انقلاب اسلامی و مردم ایران است؛ رسانه‌هایی که از حیث ماهیت، اهداف، ساختار اداری و کارمندانی که نسبت‌های خانوادگی و دوستانه دارند، میان‌شان پیوندی عملی و عمیق اما مغفول و نامحسوس برقرار است. بنابراین آنچه در اینجا اهمیت دارد، ارتباطات کارمندان ارشد و دون‌پایه رسانه‌های مذکور با جریانی در داخل کشور است.
* بررسی چند نمونه
بنگرید به این نمونه‌ها و نشانه‌ها: کاملیا انتخابی‌فرد، علی‌اصغر رمضان‌پور، حسین رسام، خواهران قاضی‌زاده (فرناز و ساناز)، سینا مطلبی (همسر فرناز)، آرش عزیزی و مژگان غفاری‌شیروان که ذکرش گذشت و...
تمام افراد مذکور درکنار فهرستی بسیار بلندبالاتر از این موارد، افرادی هستند که در بستر رسانه‌ای دولت اصلاحات رشد کردند و تبدیل به فرماندهان و سربازان عملیات روانی علیه ساختارهای جمهوری اسلامی شدند و اکنون در رسانه‌های ضدانقلاب خارجی از جمله رسانه‌های سعودی فعالیت می‌کنند؛ کاملیا انتخابی‌فرد سردبیر بخش فارسی ایندیپندنت شد، علی‌اصغر رمضان‌پور که معاون وزارت ارشاد دولت خاتمی بود، پس از تأسیس ایران اینترنشنال سردبیر خبر آن شد، حسین رسام کارمند سفارت انگلیس، فردی نام‌آشنا برای دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی است که بازداشتش در ناآرامی‌های سال ۸۸، پرده از چهره روابط پنهان شخصیت‌های سرشناس اصلاح‌طلب ازجمله همین سعید لیلاز با سفارت انگلستان برداشت. رسام اکنون از مدیران ارشد ایران اینترنشنال (مدیر تأمین) است و یکی از مهم‌ترین آثاری که تهیه‌کنندگی آن را برعهده داشت، مستند «مشت مخملی» با موضوع انقلاب‌های نرم و آموزش شیوه‌های مبارزات مدنی است. فرناز قاضی‌زاده و همسرش سینا مطلبی نیز از همین فضای دوم خرداد شروع کردند و پس از خروج از کشور به بی‌بی‌سی پیوستند، ساناز (خواهر فرناز) نیز پس از همکاری با شبکه من‌وتو به ایران اینترنشنال رفت، یا آرش عزیزی خبرنگار ایندیپندنت فارسی -که اخیرا با محمود احمدی‌نژاد هم مصاحبه کرد- در مقطعی دبیر سرویس بین‌الملل روزنامه کارگزاران بود.
همچنین اکثر افراد نامبرده و تعداد زیادی از خبرنگاران رسانه‌های ضدانقلاب که سابقه کار در نشریات اصلاح‌طلب را دارند، از میان حلقه مترجمان هستند که هنوز نیز آثارشان در کشور چاپ می‌شود.
* زهدان فرهنگی خبرنگاران معاند
برای درک ساختار کنش رسانه‌ای کنونی اصلاح‌طلبان، علاوه بر افراد مشهوری همچون حسام‌الدین آشنا، سعید لیلاز و... که در واقع، نمادها و اجزای کنشگری اقدامات رسانه‌ای دولت و اصلاح‌طلبان هستند، باید به ساختار فرهنگی قوام‌بخش به این جریان اشاره کرد. در این زمینه، به ۳ طبقه مرتبط می‌توان اشاره کرد؛ نخست، حلقه روشنفکران داخلی یا خارج‌نشین که نقش مرشد را برای گروه بعدی دارند، دوم، حلقه مترجمان جوان که عمدتا شاگردان رسمی یا معنوی گروه پیشین هستند و اکنون بدنه اجرایی خبرنگاران رسانه‌های معاند را تشکیل می‌دهند، و سوم، گروه‌ها و سازمان‌های انتشاراتی که کار چاپ و نشر آثار این ۲ گروه را برعهده دارند. در این میان، دولت‌ها و افراد صاحب منصب در حاکمیت نیز فضا را برای پرورش و فعالیت این گروه‌ها مهیا می‌کنند و در صورت نیاز مانند همین ماجرای فایل مصاحبه ظریف، عملا با ایشان وارد تعامل می‌شوند و از ظرفیت ایشان استفاده می‌کنند. نکته تلخ و قابل پیگیری ماجرا اینجاست که این اتفاق، از طریق صرف امکانات و منابع رسمی اقتصادی، رسانه‌ای و فرهنگی کشور که متعلق به تمام مردم ایران است، صورت می‌گیرد.
* آینده
به نظر می‌رسد با توجه به اهمیت حیثیتی انتخابات ریاستجمهوری برای دولت و جریان تجدیدنظرطلب از یک سو، و با توجه به سابقه و اهداف اتاق فکر دولت و حامیانش و ارتباطات فراگیر با کارکنان رسانه‌های معاند از سوی دیگر، باز هم در روزهای آینده اتفاقاتی از این دست تکرار شود. از سوی دیگر، تکرار یا عدم تکرار چنین رخدادهایی، بستگی وثیقی به نحوه مواجهه حاکمیت و نهادهای نظارتی و قضایی نسبت به این سنخ اتفاقات دارد؛ هر چند یکی از اهداف اتاق فکر دولت اعتدال نیز ایجاد فضای رادیکال از طریق دوقطبی‌سازی‌های هیجانی در جامعه در موسم انتخابات است و حاکمیت باید نسبت به این بازی خطرناک و پیچیده هوشیار باشد. در نهایت، به نظر می‌رسد شیفت به سوی رسانه‌های سعودی، تاکتیکی و موقت باشد و پس از انتخابات، دوباره شاهد مرجعیت‌بخشی مجدد به رسانه‌های ضدانقلاب انگلیسی همچون بی‌بی‌سی فارسی باشیم، هرچند شبکه‌های سعودی مذکور نیز در لندن مستقر هستند و مجری تهیه امکانات سخت‌افزاری همه آنها یک شرکت مستقر در لندن یعنی گروه تحقیق و بازاریابی سعودی (SMRG) است؛ موضوعی که گاردین در گزارشی مفصل به آن پرداخت و سرنخ‌های وابستگی ایندیپندنت و ایران‌اینترنشنال به دربار سعودی را فاش کرد.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|
