گروه فرهنگ و هنر: مراسم اختتامیه چهلمین جشنواره فیلم فجر به دبیری مسعود نقاش‌زاده دیشب با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برج میلاد تهران برگزار شد. در ابتدای مراسم مسعود نقاش‌زاده روی صحنه آمد و عنوان کرد: در راستای عدالت فرهنگی، نمایش فیلم‌ها را در سراسر کشور داشتیم. سختی‌های زیادی هم در مسیر ما بود؛ دشواری‌های توأم با وضعیت کرونا. در مقابل سختی‌ها، تهدیدها و ناامیدی‌ها، همکارانم تلاش کردند کار را درست انجام دهند. ما باید مسائل و مشکلات را بازشناسی کنیم، چه در سینما و چه در جشنواره و راه‌حلی اصولی برای آنها پیدا کنیم. مماشات و مصلحت‌اندیشی مشکلات را حل نمی‌کند. گاه باید برای اصلاح رویه‌ها رنج‌هایی را تحمل کنیم. باید با نواقص رو‌به‌رو شده و برای رفع آنها تلاش کنیم. من سعی کردم به قدر وسع این کار را انجام دهم. این سینما نیاز به مراقبت و مهربانی دارد، باید با هم مهربان‌تر باشیم. 

همچنین در این مراسم از احمدرضا معتمدی، فیلمساز تجلیل به عمل آمد. استاد علی نصیریان، بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر در این بخش گفت: خوشحالم که تئاتر و سینما در جشنواره‌های بین‌المللی می‌درخشد، خدا را شکر می‌کنم که هر چند در خرابه‌ها تمرین می‌کردیم اما امروز به شرایط خوبی رسیده‌ایم. این رشد شکرگزاری هم دارد. خوشحالم که زنده ماندم تا شماها را ببینیم. 

وی ادامه داد: با احمدرضا معتمدی یک فیلم کار کرده‌ام و بابت شخصیت ایشان از لحاظ کردار، اخلاق، اندیشه، تسلط بر کار و درک سینما، بسیار از همکاری با ایشان لذت بردم. پشتوانه یک هنرمند در هر زمینه هنری، فرهنگ است. 

در ادامه این مراسم نوبت به اهدای جایزه سردار وطن (جایزه ویژه سردار سلیمانی) به بهترین فیلم از نگاه ملی رسید و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی به «بدون قرار قبلی» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی محمود بابایی اهدا شد. بهروز شعیبی در این بخش گفت: جایزه نگاه ملی خیلی برای ما ارزش دارد اما جای برخی دوستان‌مان که برای این فیلم زحمت کشیدند، اینجا خالی است. توقع و خواهش ما این بود که حداقل بازی این عزیزان دیده شود. این جایزه را به نمایندگی از یک گروه گرفتیم. گروهی که نزدیک به یک سال مشغول ساخت این فیلم بودند. این فیلم برخلاف برخی اظهارنظرها، حمایت عجیبی نداشت، فقط یک انگیزه داشت که فیلمی برای ایران ساخته شود. خدا را شکر که جایزه اصلی خود را گرفت. این جایزه یک صاحب دارد که در روزهای آینده آن را به صاحب اصلی‌اش می‌رسانیم. 

همچنین در بخش بهترین عکس، سیمرغ بلورین به حبیب مجیدی برای مجموعه عکس‌های فیلم «منصور» اهدا شد. در بخش بهترین پوستر اما هیات داوران هیچ پوستری را شایسته سیمرغ ندانست و دیپلم افتخار این بخش به احسان برابادی برای فیلم سینمایی «پیرمردها نمی‌میرند» اهدا شد.  سیمرغ بلورین بهترین آنونس هم به امید میرزایی برای ساخت آنونس ۲ فیلم «صحنه‌زنی» و «تک‌تیرانداز» رسید. در بخش بعدی اهدای جوایز، سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه به رضا نجاتی برای «ارفاق» تعلق گرفت. 

همچنین سیمرغ بلورین بهترین مستند جشنواره فیلم فجر به حجت طاهری و عبدالخالق طاهری برای مستند «احتضار» اهدا شد. 

در ادامه این مراسم، سیمرغ‌های بخش‌های مختلف جشنواره چهلم به برگزیدگانش اهدا شد و در نهایت سیمرغ بهترین فیلم جشنواره به فیلم«موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر رسید.

***

بهترین  بازیگر نقش مکمل مرد

 

سایر نامزدها...

علی‌اکبر اصانلو برای فیلم «نگهبان شب»* دیپلم افتخار

روح‌الله زمانی برای فیلم «موقعیت مهدی»

مهدی زمین‌پرداز برای فیلم «علف‌زار»

مجید صالحی برای فیلم «برف آخر»

پیام احمدی‌نیا برای فیلم «ملاقات خصوصی»

***

بهترین فیلمبرداری

 

سایر نامزدها...

علیرضا برازنده برای فیلم «شهرک»

هادی بهروز برای فیلم «علف‌زار»

محمد حدادی برای فیلم «بدون قرار قبلی»

وحید ابراهیمی برای فیلم «موقعیت مهدی»

***

بهترین طراحی صحنه

 

سایر نامزدها...

امیر زاغری برای فیلم «موقعیت مهدی»

محمدرضا شجاعی برای فیلم «دسته دختران»

سهیل دانش‌اشراقی برای فیلم «خائن‌کشی»

آیدین ظریف برای فیلم «2888»

علی نصیری‌نیا برای فیلم «برف آخر»

اشکان صدیق: پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 57 در حقیقت یک نوع بازگشت جمعی به هویت مستقل ملی بود. شاهد این مدعا را به وضوح می‌توان در شعارها و آرمان‌های مطروح در راهپیمایی‌ها و سخنرانی‌های ابتدای انقلاب مشاهده کرد. مردم مجاهد و انقلابی ایران در کنار شعارهای اساسی‌ای چون عدالت، آزادی، جمهوریت، استکبارستیزی و استبدادستیزی، پیوسته طالب و خواستار بازیابی و حفظ هویت ملی و میهنی خود بودند؛ مساله‌ای که در دوران رژیم پهلوی به صورت جدی آسیب دیده بود و در صورت تداوم به اضمحلال و نابودی ختم می‌شد. باستان‌گرایی ظاهری و تحریف‌شده رژیم پهلوی در حقیقت پوششی برای حمله به دین اسلام و مذهب تشیع به مثابه یکی از ۲ ستون هویتی مردم ایران بود و الا جمهوری اسلامی در سال‌های متمادی به همه نشان داد دوگانه «ایران- اسلام» از اساس دوگانه‌ای کاذب و شیطانی بوده و دین و اعتقادات مردم با حس میهن‌دوستی آنها نه تنها تعارضی ندارد، بلکه یکدیگر را تقویت نیز می‌کنند. به منظور تبیین بیشتر این موضوع با دکتر «موسی حقانی» استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر گفت‌وگو کردیم.

***

*  انقلاب اسلامی ایران چگونه توانست هویت ملی ما را از خطر اضمحلال و تخریب در مقابل غرب‌زدگی و سایر تهدیدها حفظ و صیانت کند؟

تاریخ ایران چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام متعلق به این سرزمین و این مردم است و اساسا این دو به طور خاصی به یکدیگر آمیخته شده‌اند. به عبارتی اسلام و تشیع، تاریخ مشترک، زبان فارسی، آداب و رسوم و سنت‌های ایرانی، همه، مؤلفه‌های هویتی این سرزمین هستند. 

جریان غرب‌گرا اساسا با سنت‌های ایرانی و اسلامی مشکل دارد، بویژه از دوره قاجار که جریان غرب‌گرا در ایران فعالیت‌هایش آغاز می‌شود و اینها عمدتا روی فرهنگ دینی ما و فرهنگ سنتی ایران متمرکز می‌شوند و یکسری کارهای تخریبی را آغاز می‌کنند. 

برخی از اینها پیشنهاد می‌کنند باید به ایران پیش از اسلام بازگردیم و عملا دین‌ستیزی و نابودی اساس اسلام را توصیه می‌کنند. این در حالی بود که ملت ایران طی سال‌هایی که به سلام اسلام پاسخ مثبت داد، آموزه‌های اسلامی با تار و پود زندگی ایرانی عجین و آمیخته شد. اتفاقا ایرانی مسلمان شیعه خیلی تصادم و تضاد با ظرفیت‌ها و فرهنگ ایران قبل از اسلام ندارد. البته از لحاظ دینی، دین کامل یعنی اسلام را پذیرفته ولی سنت‌های ملی که اسلام هم روی آن تأکید دارد نظیر نوروز، در بین ایرانی‌ها پایدار ماند و بخوبی ایرانی‌ها توانستند سنت‌های قبل و بعد از اسلام و دستورات دینی را با هم جمع کنند. 

جریان غرب‌زده چون معتقد بود ایرانی ‌باید از فرق سر تا ناخن پا غربی شود، عملا هم با سنت‌های ملی و هم سنت‌های دینی ما درافتاد. 

هر چند شعار بازگشت به ایران قبل از اسلام و سنت‌های ملی را می‌داد اما عملا وقتی کسی می‌گوید از فرق سر تا ناخن پا باید غربی شویم، حتما این را دریافته که فرهنگ غربی هیچ نسبتی با فرهنگ ایرانی ندارد. هر کشوری فرهنگ خود را دارد. توصیه به غربی شدن در شرایطی که در غرب هم شاهد یک دگردیسی و دگرگونی فرهنگی عمیق نسبت به یک مقطع از تاریخ جوامع غربی موسوم به قرون وسطی و عبور از دین و سکولاریزه شدن جامعه و فرهنگ و سیاست هستیم، نگاهی نسنجیده نسبت به تفاوت‌های جوامع غربی با جوامع اسلامی بود که با نادیده گرفتن بسیاری از ویژگی‌های طبیعی و فطری انسان در جوامع غربی مسلمانان را به غربی شدن و دست کشیدن از یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های هویتی خود تشویق می‌کرد. این خطای آشکاری بود که جریان روشنفکری در ایران مرتکب شد؛ خطایی که بعدها به اساس سیاست‌های فرهنگی دوره پهلوی تبدیل شد. 

توصیه جامعه‌ای با ویژگی‌های فرهنگی ـ اجتماعی ایران به غربی شدن؛ آن هم در شرایطی که غرب جدید با مؤلفه‌هایی نظیر همجنس‌گرایی که در کشورهای غربی به طور جدی مطرح است و الان کاملا رسمیت پیدا کرده و هیچ نسبتی با فرهنگ انسانی ندارد، چه برسد به فرهنگ مسیحی و اسلامی در هم آمیخته، یا بی‌توجهی به موضوع خانواده‌محور بودن شخصیت انسان شرقی نسبت به انسان غربی که بیشتر فردمحور است، ناشی از نادیده گرفتن فرهنگ حاکم بر جامعه ایرانی بود. در عصر قاجار و پهلوی برخی می‌خواستند این فرهنگ را با همه ویژگی‌هایش به جامعه ایرانی تحمیل کنند. البته آنها برای اینکه جامعه ایرانی را غربی کنند، ابتدا باید اسلام را از سر راه برمی‌داشتند، لذا مجبور بودند با شعارهای ناسیونالیستی و طرح بازگشت به ایران قبل از اسلام و ترویج ناسیونالیسم نژادپرستانه، جامعه را تشویق به عبور از اسلام و صرف‌نظر کردن از میراثی 1400ساله کنند. البته آنها از ایران باستان هم استفاده ابزاری می‌کردند تا بتوانند در نهایت با حذف اسلام، جامعه ایرانی را به سمت غرب سوق دهند و در اصل شعارهای باستان‌گرایانه پلی بود برای عبور از اسلام و سوق دادن جامعه ایرانی به سمت غربی شدن. 

همین تز را رضاخان در دوره پهلوی در دستور کار خود قرار داد. او ضمن سر دادن شعارهای باستان‌گرایانه، همزمان به تغییر لباس و کلاه مردان و پوشش زنان ایران دست زد که یکی از مصادیق آن منع حجاب و کشف حجاب بود. رضاخان در جریان تغییر پوشش مردان و زنان می‌گفت ایرانی باید صورتاً و سیرتاً اروپایی شود، این همان حرف تقی‌زاده بود که ایرانی از فرق سر تا ناخن پا باید غربی شود. شعارهای ملی‌گرایی و هزاره فردوسی هم عمدتا پوششی برای اسلام‌ستیزی و ایجاد تقابل یا دوگانه‌سازی بین اسلام و ایران بود. 

مقصود اصلی‌شان این بود که پایه‌های عقیدتی جامعه ایرانی را سست کنند تا راحت‌تر به دامن غرب و تفکر غربی بیفتد. بنابراین شما می‌بینید پهلوی‌ها نه ‌تنها هویت ملی ایرانیان را تقویت نکردند، بلکه با هجوم به یکی از ارکان هویت ملی ایرانیان یعنی اسلام و استفاده ابزاری از بخش دیگری از تاریخ ایران، درصدد نابودی هویت ملی ایرانیان برآمدند. 

تداوم این امر را ما در دوره رضاخان به شکل گسترده مشاهده می‌کنیم. نمایشی بودن آن هم آنجا معلوم می‌شود که از یک طرف رضاخان در تهران برای فردوسی هزاره می‌گیرد و از طرف دیگر بین ایلات و عشایر هر کسی شاهنامه داشت یا در جمع شاهنامه‌خوانی شرکت می‌کرد، او را سرکوب و زندانی و شکنجه می‌کرد! داشتن شاهنامه در بین ایلات عشایر ایرانی جرم بود و به خاطر آن زندانی و شکنجه می‌شدند. بنابراین معلوم می‌شود هزاره گرفتن عمدتا برای تشدید اسلام‌ستیزی، استفاده ابزاری از ایران باستان و چهره‌های ملی نظیر فردوسی و فراهم کردن زمینه برای غربی کردن جامعه ایران بود. 

 

* این اقدامات که برای نابودی هویت دینی و مذهبی مردم انجام می‌گرفت، در دوره پهلوی دوم به چه شکل بود؟ آیا تغییری را در این رویه در زمان محمدرضا شاه شاهد هستیم؟

در دوره محمدرضا این جدی‌تر دنبال شده و حتی اقداماتی می‌شود که همان زمان در کشورهای غربی مرسوم نبود. یک نمونه آن جشن هنر شیراز بود. اینکه ادعا می‌شود رژیم پهلوی هویت ایرانی را تقویت کرد، یک ادعای کذب و دروغ است. در فرهنگ ایرانی ما برهنگی و بی‌عفتی و بی‌حیایی جایی ندارد اما شما در جشن هنر شیراز در ماه مبارک رمضان می‌بینید تئاتر «خوک- بچه- آتش» اجرا می‌شود که در آن صحنه‌های زشت جنسی به چشم می‌خورد که موجب اعتراض مردم شیراز می‌شود. سفیر انگلستان می‌گوید اگر ما می‌خواستیم این تئاتر را در انگلستان به اجرا بگذاریم قطعا نمی‌توانستیم و جامعه با ما برخورد می‌کرد. حتی از سفیر آمریکا هم نقل شده است ما نمی‌توانستیم این تئاتر را در نیویورک اجرا کنیم. ببینید اینها چه میزان شیفته غرب و فرهنگ غربی در زندگی خود بودند که حتی از خود غربی‌ها هم در بی‌حیایی و ساختارشکنی پیشی می‌گرفتند.  همین الان هم بقایای این خانواده و نوادگان آنها به‌ سختی فارسی صحبت می‌کنند و هیچ نسبتی مانند پدران خود با جامعه ایرانی ندارند. فرح پهلوی رکن اصلی اقدامات به اصطلاح فرهنگی دوره پهلوی است که سعی می‌کند مقداری هم جنبه سنتی به کارهایش بدهد اما رویکرد اصلی کارهایی که انجام می‌داد، ترویج فرهنگ غرب بویژه فرهنگ برهنگی جوامع غربی است و آن هم فراتر از آنچه در غرب مرسوم بود که جشن هنر شیراز بخوبی این معنا را نشان داد. 

انقلاب اسلامی دوگانه‌سازی غلطی را که رژیم پهلوی سعی داشت آن را القا کند، یعنی دوگانه «ایران- اسلام» از بین برد. یکی دیگر از مؤلفه‌های هویت ملی زبان است. زبان فارسی به عنوان زبان ملی و رسمی کشور که یکی از ارکان هویتی ایرانی‌هاست، توسط جمهوری اسلامی نه ‌تنها تضعیف نشد، بلکه تقویت شد. این در حالی است که در دوره پهلوی با ترویج غربی‌مآبی عملا زمینه تضعیف زبان فارسی فراهم می‌شد. هجوم فرهنگ غربی و لغات و واژه‌های غربی چه در دوره رضاخان و چه در دوره محمدرضا واقعا زبان فارسی را داشت به حاشیه می‌راند؛ به این معنا که افتخار افراد این بود که در صحبت‌های‌شان ۴ کلمه فرنگی حتما استفاده کنند. درست جایی که رضاخان با تأسیس فرهنگستان تلاش کرد واژه‌های اسلامی را از ادبیات فارسی به اسم بیگانه‌زدایی حذف کند، در همان مقطع می‌بینید واژه‌های فرنگی رواج پیدا می‌کند. در دوره محمدرضا پهلوی هم آداب و رسوم و هم زبان بیگانه در ایران رواج پیدا می‌کند و زبان فارسی تضعیف می‌شود. بعد از انقلاب بویژه شخص مقام معظم رهبری اهتمام جدی بر پاسداری از زبان فارسی به عنوان زبان ملی دارند اما در دوره پهلوی این رکن از هویت ملی ما تضعیف می‌شد. 

آداب و رسوم و سنت‌های ملی و ایرانی، به عنوان یکی دیگر از ارکان هویت‌ساز هیچ وقت در کشور از سوی دستگاه‌های رسمی نظام تضعیف نشد. این در حالی است که در رژیم پهلوی با اجرای جشن هنر شیراز و امثال آن و نیز فرهنگسازی از طریق مطبوعات و سینما این رکن از هویت ایرانی- اسلامی جامعه ما مورد تهاجم فرهنگ غرب در چارچوب برنامه‌های رژیم شاه قرار گرفت. 

سرزمین مشترک و حفظ تمامیت آن یکی دیگر از مؤلفه‌های هویت ملی است که رژیم پهلوی در این زمینه نیز کارنامه قابل قبولی ندارد. پهلوی اول به راحتی آرارات کوچک و قره‌سو و بخش‌های مهمی را در مرزهای ما با ترکیه به آتاترک واگذار می‌کند. 

دشت ناامید را به دولت افغان واگذار می‌کند که کاملا وابسته به انگلستان بودند. حقوق ایران در اروند را به عراق که باز عملا مستعمره انگلستان بود، واگذار کرد. ماجرای بحرین را پیگیری نکرد در صورتی که بحرین بخشی از خاک ایران بود و فرزند ایران محسوب می‌شد که در نهایت به شکل مفتضحانه‌ای در دوره فرزند رضاخان از ایران جدا شد. این واگذاری هم به وقیحانه‌ترین شکل ممکن با این استدلال بود که بحرین دیگر نفت و مروارید ندارد و نگه داشتن آن نه ‌تنها فایده‌ای برای ایران ندارد، بلکه می‌تواند مشکلاتی هم به وجود آورد. 

این را بگذارید کنار 8 سال مقاومت مردم مسلمان ایران و نظام اسلامی در مقابل ارتش تا بن‌دندان مسلح صدام و رژیم بعث. همچنین مقابله نظام اسلامی با تلاش گروهک‌های مختلف با همکاری آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشورهای اروپایی برای تجزیه ایران در چندین نقطه از کشور. صدام تنها نبود، بلکه 34 کشور از صدام حمایت می‌کردند اما یک وجب از خاک ایران از این سرزمین جدا نشد. انقلاب اسلامی هم نگاه ملی دارد و هم نگاه امتی. نگاه ملی ما ایجاب می‌کند از کشور و زادگاه خود صیانت کنیم و نگذاریم کسی نگاه سوء و تجاوزکارانه به کشورمان داشته باشد. متأسفانه می‌بینیم این مؤلفه هویتی چه در دوره رضاخان و چه در دوره محمدرضا تضعیف شده و بخش‌های مهمی از کشورمان جدا می‌شود.

اساسا پهلوی برای ستیز با اسلام و تشیع، روی کار آمد. تشیع و اسلام 1400 سال است یکی از مؤلفه‌های اصلی هویت جامعه ما است. چطور کسی می‌تواند ادعا کند من از هویت ملی ایران صیانت می‌کنم و به ستیز با اسلام و تشیع برخیزد؟ چطور می‌شود کسی اساسا مأموریتش نابودی تشیع و اسلام باشد و همزمان ادعای حفظ و صیانت از هویت ملی را هم داشته باشد؟

 

* اگر امکان دارد مصادیق و موارد عینی این اسلام‌ستیزی و مذهب‌زدایی حکومت پهلوی را بفرمایید.

رژیم پهلوی حجاب را منع می‌کند و عزاداری امام حسین(ع) را که جزو شعائر و سنت‌های دینی و ملی ما شده است، منع و از برگزاری آن ممانعت کرده و برخورد می‌کند و در این راه از زندان و شکنجه عزاداران هم ابایی ندارد. در دوره پهلوی دوم هم هیات‌ها مشکلات جدی داشتند برای اینکه بتوانند یک دهه محرم را با خیال راحت عزاداری کنند. 

شما می‌بینید در همه عرصه‌های دینی، پهلوی‌ها هم به جهت شخصی و هم به جهت اعمال حاکمیتی کاملا ضد این مؤلفه مهم هویتی جامعه ایران حرکت می‌کنند. تغییر تقویم و تاریخ شمسی کشور ما که جزو دقیق‌ترین تاریخ‌ها در تاریخ بشر است به تاریخ شاهنشاهی، یک اقدام دیگر ضد ملی رژیم سابق است. 

چطور می‌شود شما بخشی از تاریخ کشور خود و تمدن ۷ هزار ساله ایران را نادیده بگیرید و محدود کنید به یک تاریخ من درآوردی به نام تاریخ 2500 ساله و آن را مبنای تاریخ خود قرار دهید؟ در صورتی که تاریخ هجری شمسی که ابداع دانشمندان ایرانی است، دقیق‌ترین سال‌شمار در بین تقویم‌های جهان است. 

ستیز با فرهنگ و سنت‌های اجتماعی و خانوادگی ایرانیان با ترویج فرهنگ برهنگی در روزنامه‌ها، نشریات، سینماها و تلویزیون که با عفت اجتماعی و پاکیزگی ملی ایرانی‌ها و پاکدامنی بانوان ایرانی در تضاد بود، بخش دیگری از ستیز پهلوی‌ها با عناصر هویت‌‌ساز جامعه ایرانی بود. شما می‌بینید در دوره رضاخان به یک شکل و در دوره محمدرضا هم با ابزارهای مختلف مانند سینما و تلویزیون و نشریات، بی‌عفتی و برهنگی ترویج می‌شود. در دوره رضاخان، تیمورتاش در کلوپ ایران که سال 1306 تأسیس می‌شود، برای نخستین‌بار رقص مختلط زنان و مردان را راه می‌اندازد و در همان جا آقای تیمورتاش وقتی چشمش به همسر رجال دولتی می‌افتد، هر کدام را که اراده می‌کرد، تصرف می‌کرد. در کجای جامعه و فرهنگ ایرانی چنین چیزی پسندیده بود و رواج داشت؟ همین کار را تیمور بختیار در دوره محمدرضا پهلوی می‌کند. علیرضا پهلوی، فرزند رضاخان در خیابان‌های تهران به زور می‌آمد و زنان و دختران مردم را می‌ربود و مورد تعرض قرار می‌داد. اینها در فرهنگ ایرانی قبیح است و هیچ وقت ایرانی رضایت به این ننگ و آلودگی نمی‌دهد. محمدرضا پهلوی برای خوشگذرانی سلطان عمان و شاه اردن و دیگر متحدان خود ـ‌ بنا بر آنچه در خاطرات علم ثبت شده است ـ دختران ایرانی را در اختیار آنان می‌گذاشت. این در حالی است که حرمت زنان و بانوان و عدم پرده‌دری در مناسبات خانوادگی بخش مهمی از سبک زندگی ایرانیان محسوب می‌شود که در ادبیات و فرهنگ ایرانی به وضوح دیده می‌شود. در ادبیات داستانی ما در شاهنامه و امثال آن که برای مثال به دلدادگی زال و رودابه و به دنیا آوردن رستم اشاره می‌کند، آنچه بیان می‌شود کاملا عاری از واژه‌ها و صحنه‌سازی‌های سخیف است اما در سینما و تلویزیون و نشریات دوره پهلوی شما وقیح‌ترین تصاویر را مشاهده می‌کنید. تبدیل بانوی پاکدامن ایرانی به مدل برهنه جهت تبلیغات کالا و فیلم، قدم دیگر آنها برای غربی کردن جامعه ایران بود که اگر ادامه پیدا می‌کرد می‌توانست منجر به یک از‌هم‌گسیختگی اجتماعی در کشور شود. 

مروری بر کارنامه رژیم پهلوی در عرصه هویت ملی ایرانیان، بیانگر بیگانگی آنها با عناصر اصلی هویتی مردمان این سرزمین است.

حجت‌الاسلام غلامرضا منتظری*: وقتی اقدامات و خدمات شایسته‌ای در بخش‌های مختلف کشور در دوران باشکوه ۴۳ ساله انقلاب اسلامی انجام شده، یکی از وظایف همه ما آن است که تصویری روشن، صادقانه و عالمانه از کمیت و کیفیت فعالیت‌ها، پیامدها و آثار مثبت آن ارائه دهیم تا موجب ارتقای سطح دانش و بینش مردم نسبت به وقایع و اقدامات و تلاش‌های صورت‌گرفته برای توسعه و پیشرفت کشور شود، ضمن اینکه این کار قطعا موجب افزایش ضریب امیدواری و آرامش بیشتر جامعه خواهد شد که همین موضوع منجر به تقویت سرمایه اجتماعی می‌شود. باید احساس مسؤولیت اجتماعی خود را در جهت‌های مختلف فرهنگی تقویت کنیم زیرا ما مسؤولیت داریم در این باره پاسخگو باشیم و مدیران همواره باید نسبت به عملکرد خود به افکار عمومی توضیح دهند. 

نقش رسانه‌ها برای ارائه تصویری روشن از جهاد تبیین و ابعاد مختلف جبهه، جنگ و جهاد تبیین این است که صادقانه درباره آن مطلب منتشر کنند؛ وقتی از جهاد سخن می‌گویم معمولا این واژه برای تلاش‌های مقدس و کارهای ویژه به کار برده می‌شود و نمی‌توانیم این واژه را به هر حرکت و کوششی اطلاق کنیم. 

حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی، وقتی واژه «جهاد» را به کار برده‌اند، معنایش آن است که این واژه برای یک فعالیت معمولی برای معرفی و تبیین نبوده است بلکه این تلاش و اقدام نشأت‌گرفته از یک کار همه‌جانبه است. وقتی براساس جهاد تبیین تصویری ارائه شود این تصویر باید کاملا روشن بوده و بدون ابهام باشد، ضمن اینکه باید بدانیم اگر این اقدام شکل نگیرد زمینه اظهارنظرهای غلط و قضاوت‌های ناروا و برچسب‌های ناچسب را در داخل به وجود خواهد آورد که می‌تواند موجبات سوءاستفاده و بهره‌برداری بیگانگان در رسانه‌ها و مواضع کلی کشورهای خارجی را فراهم آورد. هر کدام از دستگاه‌ها و سازمان‌ها متناسب با مأموریتی که دارند، باید برای تحقق جهاد تبیین برنامه‌ریزی ویژه‌ای کنند و از زیرمجموعه خود بخواهند مدل شایسته‌ای برای پرداختن به این بحث ارائه دهند و به عنوان یک شاخص ارزیابی قلمداد کنند؛ باید رئیس یک سازمان یا یک وزیر آغازگر جهاد تبیین باشد و بتواند حاصل تلاش‌ها، کوشش‌ها و راهبردها را جمع کرده و ارائه دهد و بتواند سوالات، ابهامات، شبهات و دغدغه‌هایی که در ذهن مردم وجود دارد را پاسخی شایسته دهد و مستمراً آن را در مجموعه خود رصد کرده و بر آن نظارت داشته باشد. اگر برای افرادی که کشورمان و نظام مقدس جمهوری اسلامی را دوست دارند در موعد مقرر اطلاع‌رسانی درست را انجام ندهیم، آنها تصویر ناقصی از جمهوری اسلامی در ذهن‌شان خواهند داشت که اسیر قضاوت‌ و عمدتا اظهارنظرات ناصحیح قرار خواهند گرفت. 

حضرت امام خمینی(ره) بارها اعلام کردند اگر کار خوبی انجام می‌دهید حتما آن را اعلام کنید و باید اقدامات مثبت در جمهوری اسلامی برای افکار عمومی تشریح شود؛ بعد از گذشت ۴۳ سال از پیروزی انقلاب اسلامی دستاوردهای بسیار زیادی در بخش‌های مختلف کشور شامل نظامی، صنعتی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشی داشته‌ایم که اگر تشریح نشود، قطعا به انقلاب جفا کرده و خیانت کرده‌ایم که خیلی از این دستاوردها در منطقه بی‌نظیر است و تعدادی از آنها در مقیاس جهانی حرف‌ها برای گفتن دارد که البته قطعا به برکت انقلاب اسلامی بوده است چرا که برای به ثمر رسیدن و حفظ آن خون تعداد زیادی از شهدا به زمین ریخته شده و مدیریت داهیانه رهبر بزرگوار انقلاب منجر به رشد و توسعه کشورمان شده است. جمهوری اسلامی در حوزه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای، نانو، هوافضا، صنایع نظامی، دانش‌بنیان، پزشکی و... رتبه‌های بالای جهانی را دارد اما بخش‌هایی از جامعه به دلیل غفلتی که مسؤولان برای اطلاع‌رسانی دقیق این دستاوردها داشته‌اند، منجر به بی‌توجهی جامعه به این مساله شده که باید با جهاد تبیین آن را برطرف کرد. 

همواره انگشت تهدید استکبار جهانی به سمت ایران است اما به دلیل مقاومت و اقدامات فوق‌العاده نخبگان، کشورمان به سمت و سویی رفته که تهدیداتش کاهش پیدا کرده است که البته یکی از دلایل آن دستاوردها و اقدامات علمی و نظامی جمهوری اسلامی است. رهبر عظیم‌الشأن انقلاب اخیرا فرمودند پیشرفت‌های انقلاب اسلامی در برخی حوزه‌ها محیرالعقول است و وقتی حضرت معظم‌له از این تعبیر فاخر و بسیار مهم به عنوان دستاورد نقل کرده‌اند اگر مسؤولان و مدیران برای تبیین این دستاوردها به وظایف خود عمل نکنند قطعا فرمایش ایشان در حد یک سخن باقی می‌ماند و جنبه اجرایی پیدا نمی‌کند. اما اگر برای جهاد تبیین اقدامات اجرایی صورت گیرد، موجب می‌شود امید و اعتماد مردم بیشتر شده و سرمایه اجتماعی نظام جمهوری اسلامی تقویت شود. 

* نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس

همزمانی بزرگداشت یوم‌الله 22 بهمن با روز جمعه باعث شد سخنرانی سالانه رئیس‌جمهور نیز در این مراسم پیش از خطبه نماز جمعه در مصلای بزرگ تهران انجام شود. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در سخنانی با تاکید بر اینکه دور شدن از مردم دور شدن از انقلاب شکوهمند اسلامی است، خاطرنشان کرد: در این ایام آنچه برای همه ما و همه دوستداران انقلاب اسلامی بویژه نسل جوان ما ضرورت دارد شناخت انقلاب اسلامی، بویژه شناخت عناصر هویت‌ساز آن است. وی با تاکید بر اینکه «عناصر هویت‌ساز انقلاب اسلامی» باید دقیق شناخته شود، به بیانات رهبر انقلاب درباره «جهاد تبیین» اشاره کرد و گفت: «جهاد تبیین» از اموری است که بسیار ضرورت دارد و ابعادش همچنان باید بیان شود. رئیس‌جمهور با اشاره به عناصر هویت‌ساز انقلاب اسلامی تصریح کرد: یکی از عناصر مهم، هویت دینی انقلاب اسلامی است. دین در عرصه زندگی انسان معاصر، می‌خواهد همه شئون براساس دین و آموزه‌های دینی اداره شود. مردمی بودن هم یکی از عناصر هویتی انقلاب اسلامی است. این انقلاب مردم‌پایه است. اساس را مردم شکل دادند و رقم زدند. حامیان این انقلاب مردم هستند. ادامه‌‌دهندگان این مسیر باز هم مردم‌ هستند. رئیسی غیرطبقاتی بودن این انقلاب را یکی دیگر از عناصر هویت‌ساز انقلاب برشمرد و خاطرنشان کرد: انقلاب‌ها و خیزش‌هایی که در شرق و غرب اتفاق افتاد بر یک قشر و طبقه خاص استوار بود اما این انقلاب، انقلاب غیرطبقاتی است. همه مردم به معنی وسیع «کلمه مردم» از همه طبقات حضور دارند. وی «استقلال‌جویانه بودن»، «آزادی‌خواهانه بودن» و «عدالت‌طلبانه بودن» را از دیگر عناصر این انقلاب دانست و خاطرنشان کرد: این انقلاب در درون خودش عدالت‌خواه و عدالت‌طلب است. هیچ ‌زمان نمی‌توان عنصر عدالت را از انقلاب اسلامی جدا کرد، زیرا در درون انقلاب اسلامی عدالت‌خواهی و عدالت‌طلبی و ضدظلم و ضد فساد بودن نهادینه شده است. رئیس‌جمهور تصریح کرد: در درون این انقلاب ضد استکبار بودن نهادینه شده است. یعنی هاضمه انقلاب شکوهمند اسلامی، فساد و ظلم را نمی‌پذیرد، این موضوع مثل کسی است که غذای مسمومی را بخورد اما هاضمه انسان سم را نمی‌پذیرد. هاضمه انقلاب اسلامی ضدظلم و ضدفساد است. رئیسی درباره ویژگی‌های رژیم ستم‌شاهی گفت: رژیم ستم‌شاهی مظهر تام و تمام وابستگی، استبداد، دیکتاتوری، خضوع در مقابل قدرت‌های سلطه‌گر، گردنکشی در مقابل خواست مردم، آلوده به انواع فسادها و ظلم به مردم و کشور بود. وی اظهار داشت: انقلاب اسلامی آمد که این رژیم فاسد و مورد حمایت قدرت‌های سلطه‌گر را از میان بردارد و نظامی مبتنی بر دین و آنچه مردم بارها فریاد زدند «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» را برپا کند. رئیس‌جمهور افزود: پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تمدنی را رقم زد که این تمدن به نام اسلام و جمهوریت در مقابل تمدن‌هایی که قطب‌بندی‌های جهان را شکل می‌داد، تمدنی نوین بود. این مدنیت همراه خودش سعادت را برای انسان معاصر فریاد می‌زند. این تمدن دارای شاخصه‌های مهمی است که می‌طلبد در وقتی دیگر درباره این شاخصه‌ها سخن گفته شود. رئیسی با طرح این سوال که انقلاب اسلامی چه می‌گوید، گفت: سخن انقلاب اسلامی آزادی، اخلاق، عقلانیت و عدالت است. آنچه انقلاب اسلامی فریاد می‌زند، عبارت است از استقلال، عزت ملی، برادری و نفی سلطه و ظلم. هیچ‌ کدام از شعارهای انقلاب که مردم فریاد زدند کهنه نشده است. باید شعاری که در ۲۲ بهمن ۵۷ بر زبان مردم جاری می‌شد، امروز نیز جریان داشته باشد. وی با اشاره به اینکه در نظام اسلامی ارزش‌ها همواره ثابت بوده و تغییر نمی‌کند، افزود: این ارزش‌ها، ارزش‌هایی است که مردم همواره بر آن تأکید کردند، لذا شما می‌بینید ایرانی در هر کجای عالم به این انقلاب افتخار می‌کند. امروز نه فقط مردم مسلمان عالم، بلکه مردم غیرمسلمان اما آزادی‌خواه و عدالت‌خواه عالم، محرومان و مستضعفان در اقصی نقاط عالم به این انقلاب عشق می‌ورزند. رئیس‌جمهور ادامه داد: علاقه‌مندان به این انقلاب ممکن است مسلمان هم نباشند اما وقتی با شما مواجه می‌شوند، می‌گویند به انقلاب شما و به حضرت امام و به رهبر انقلاب و مواضع بصیرت‌آفرین ایشان عشق می‌ورزیم. اینها برای این است که شعارهای انقلاب فطری و جهان‌شمول است. 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه در دولت مردمی اجرای عدالت‌ محوری‌ترین کار در دوره تحول محسوب می‌شود که باید همواره مورد تأکید قرار بگیرد، تصریح کرد: عنصر چهارم که در مکتب سیاسی امام و رهبری بسیار مهم است، ضدظلم بودن و ضداستکباری بودن انقلاب اسلامی است. مکتب سیاسی امام و رهبری همواره ضد ظلم، ضداستکبار و ضدفساد بودن را همراه خود دارد. رئیسی با بیان اینکه امام و رهبری همواره بر وحدت و انسجام ملی تأکید داشته و دارند، تصریح کرد: همه سلایق باید به دور از هرگونه اختلاف زیر پرچم این کشور و این نظام، اجازه ندهند این وحدت و انسجام خدشه‌دار شود. همه کسانی که دل در گرو انقلاب و اهداف بلند انقلاب اسلامی دارند بدانند پیشرفت کشور در گرو انسجام و وحدت است. وی خاطرنشان کرد: نکته‌ای که می‌خواهم محضر نمازگزاران عزیز جمعه و کسانی که امروز با وجود شرایط کرونایی به خیابان‌ها آمدند، عرض کنم، این است که ما مصمم هستیم به عنوان دولت برخاسته از رأی و اراده شما مردم در رفع مشکلات، در توجه به ظرفیت‌های کشور، توجه به اقتصاد ملی و اقتصاد مقاومتی، رفع مشکلات فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی که مردم عزیزمان را رنج می‌دهد با کمک شما گام‌های بسیاری برداریم. گام‌های مقدماتی برداشته شده و برای آینده برنامه‌ریزی‌های لازم انجام گرفته است. رئیسی درباره تلاش دولت برای صیانت از جان مردم، گفت: کرونا مردم را بسیار رنج می‌داد. روزی که دولت را آغاز کردیم، ۷۰۰ خانواده در روز داغدار می‌شدند اما امروز با لطف خداوند متعال و کمک مردم و مسؤولان بهداشتی، شرایط متفاوت شده است. ان‌شاء‌الله در سویه جدید هم عزیزان رعایت می‌کنند و بتوانیم آن را هم پشت سر بگذاریم. 

رئیس‌جمهور درباره توانمندسازی ظرفیت‌های کشور در دولت سیزدهم، تصریح کرد: رشد اقتصادی کشور با سرمایه‌گذاری قابل قبول خواهد شد و در این میان کسانی هستند که می‌خواهند سوءاستفاده کنند. افرادی هستند که می‌خواهند با روابط ناسالم مردم را نگران کنند. رئیسی در این باره خطاب به مردم تاکید کرد: این دولت آمده است که فساد، بی‌عدالتی، رشوه و روابط ناسالم نباشد. ما با همه قدرت در مقابل «رانت‌خواری‌ها» و «مفسدان» خواهیم ایستاد و ریشه آنها را خواهیم کند. وقتی می‌گوییم عدالت، یعنی عدالت در همه شئون باید اجرا شود؛ نظام عادلانه در تولید، توزیع، جذب، پرداخت و ارتقای کارکنان دولت در همه شئون. وی ادامه داد: روابط‌مان در سیاست خارجی ایجاد توازن است. نگاه به غرب کشور را نامتوازن کرده است. باید به همه کشورها و ظرفیت‌ها بویژه همسایگان توجه داشته باشیم. اما امیدمان به خداست، امیدمان به خوزستان، به خراسان، به آذربایجان، شرق، غرب، شمال و جنوب کشور است و هرگز امید به وین و نیویورک نداریم. رئیسی خاطرنشان کرد: همه عزیزان که دغدغه انقلاب و نظام را دارند، بدانند ما به آینده بسیار امیدواریم، نه امیدواری در شعار، نه! محضر مقام معظم رهبری حفظه‌الله تعالی عرض کردم هر روز که در این دولت حضور دارم، ظرفیت‌ها، حمایت مردم، نیروهای مصمم جوان و فرهیختگانی که دلسوز انقلاب و نظامند را می‌بینم و امیدم به آینده بیشتر و بیشتر می‌شود. رئیس‌جمهور افزود: می‌خواهم به پسران، دختران و جوانان برومند کشور عرض ‌کنم آینده بسیار روشن و امیدوارکننده است. ۲۲ بهمن پیام امید به ملت ایران، امید به همه مستضعفان و محرومان و مظلومان عالم و پیام یأس و ناامیدی و استیصال به سلطه‌گران و ظالمان عالم است. 

گروه سیاسی: گرامیداشت چهل‌و‌سومین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی روز گذشته با حضور پرشور مردم در سراسر کشور با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در تهران و بسیاری از شهرهای کشور برای دومین سال متوالی به علت شیوع ویروس کرونا راهپیمایی به صورت خودرویی و موتوسیکلتی برگزار شد. صبح روز گذشته مردم تهران سوار بر خودرو و موتوسیکلت از مسیرهای اعلام شده به سمت میدان آزادی حرکت کرده و با در دست داشتن پرچم ایران و تصاویری از امام خمینی(ره)، رهبر حکیم انقلاب و شهیدان انقلاب و دفاع‌مقدس با آرمان‌های انقلاب اسلامی تجدید پیمان کردند. با این حال امسال نیز برای سومین سال پیاپی تصاویر سردار دل‌ها شهید حاج‌قاسم سلیمانی به شکل چشمگیری در دستان مردم مشاهده می‌شد که نشان از جایگاه والای این شهید به‌ عنوان تبلوری از ارزش‌های انقلابی در میان مردم ایران دارد. در میان مقامات کشوری و لشکری حاضر در راهپیمایی، حضور محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور که سوار بر موتوسیکلت به میان مردم آمده بود در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازخورد زیادی داشت. حضور اسکیت‌سواران نیز از دیگر جلوه‌های ویژه جشن انقلاب در تهران بود. 

مردم در شهرستان‌ها نیز طبق برنامه‌ای که پیش از این اعلام شده بود بسته به شرایط هر شهر به شکل پیاده‌روی یا خودرویی در این مراسم شرکت کردند. حضور ۴۳ عروس و داماد البرزی در راهپیمایی کرج و رژه اسب‌سواران ترکمن در گنبد کاووس از جمله اخباری بود که حکایت از حضور متفاوت اقشار و اقوام مختلف در مراسم پاسداشت چهل‌و‌سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در سراسر کشور داشت. 

همچنین در قطعنامه پایانی مراسم ۲۲ بهمن نیز با محکوم کردن مواضع مقامات ارشد غربی درباره مبانی دفاعی ایران و تقدیر از تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده بر تبعیت از منویات رهبر انقلاب و توجه به قوانین مجلس شورای اسلامی با تکیه بر عزم خلل‌ناپذیر جوانان مومن انقلابی کشور در فتح قله‌های پیشرفت و توسعه کشور تاکید شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: ادامه مسیر پرفروغ انقلاب اسلامی، درس‌آموزی و عمل به بیانیه گام دوم انقلاب است و با جهاد تبیین به عنوان فریضه قطعی و فوری می‌توان به بلندای تشخیص نیاز لحظه و قله‌های رفیع آن دست یافت و ارتقای روزافزون حوزه‌های علمی و فناوری، اقتصادی و نظامی و بویژه استیفای کامل حقوق هسته‌ای ملت ایران و تقویت روزافزون بنیه صنایع بازدارنده دفاعی و موشکی را مطالبه همگان دانسته و ضمن محکوم نمودن مواضع مقامات ارشد غربی درباره مبانی دفاعی ایران، با تقدیر از تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده، خواهان تبعیت از منویات ولی امر مسلمین و توجه به قوانین مجلس شورای اسلامی با تکیه بر عزم خلل‌ناپذیر جوانان مومن انقلابی کشور در فتح قله‌های پیشرفت و توسعه کشور هستیم. در بخش دیگری از این بیانیه با تاکید بر اینکه تحقق اقتصاد مقاومتی در سایه جهش و جهاد تولید تنها راهکار حل مشکلات اقتصادی کشور است، آمده: ضمن مطالبه جدی و تاکید بر اهتمام مضاعف مسؤولان، نهادهای قانون‌گذار و دستگاه‌های اجرایی به منظور پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها، ارتقای کیفیت محصولات داخلی را از تولید‌کنندگان خواستاریم و این مهم را در سایه توجه به افسران و رزمندگان جنگ اقتصادی، یعنی کارآفرینان و کارگران، قابل تحقق می‌دانیم. در بند پایانی این بیانیه آمده است: ما ملت انقلابی و استکبارستیز ضمن حمایت از رویکرد جدید دولت در ایجاد تعادل و توازن در تعامل با کشور‌ها و وقوف کامل به نقشه‌های شوم شیطان بزرگ آمریکای جنایتکار و آگاهی از جنگ شناختی و رسانه‌ای دشمن، هرگونه مداخله و شبهه‌افکنی و تخریب چهره نظام مقدس جمهوری اسلامی را خیال خام دانسته و از پیشرفت‌ها و دستاوردهای بزرگ در حوزه‌ علم و فناوری، نظامی، امنیتی و سیاسی حمایت قاطع نموده و آمادگی خود را برای جان‌فشانی و دفاع در مقابل هرگونه تهدید احتمالی اعلام می‌نماییم. 

 

* امیدمان به خدا و مردم است نه وین و نیویورک

همزمانی بزرگداشت یوم‌الله 22 بهمن با روز جمعه باعث شد سخنرانی سالانه رئیس‌جمهور نیز در این مراسم پیش از خطبه نماز جمعه در مصلای بزرگ تهران انجام شود. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در سخنانی با تاکید بر اینکه دور شدن از مردم دور شدن از انقلاب شکوهمند اسلامی است، خاطرنشان کرد: در این ایام آنچه برای همه ما و همه دوستداران انقلاب اسلامی بویژه نسل جوان ما ضرورت دارد شناخت انقلاب اسلامی، بویژه شناخت عناصر هویت‌ساز آن است. وی با تاکید بر اینکه «عناصر هویت‌ساز انقلاب اسلامی» باید دقیق شناخته شود، به بیانات رهبر انقلاب درباره «جهاد تبیین» اشاره کرد و گفت: «جهاد تبیین» از اموری است که بسیار ضرورت دارد و ابعادش همچنان باید بیان شود. رئیس‌جمهور با اشاره به عناصر هویت‌ساز انقلاب اسلامی تصریح کرد: یکی از عناصر مهم، هویت دینی انقلاب اسلامی است. دین در عرصه زندگی انسان معاصر، می‌خواهد همه شئون براساس دین و آموزه‌های دینی اداره شود. مردمی بودن هم یکی از عناصر هویتی انقلاب اسلامی است. این انقلاب مردم‌پایه است. اساس را مردم شکل دادند و رقم زدند. حامیان این انقلاب مردم هستند. ادامه‌‌دهندگان این مسیر باز هم مردم‌ هستند. رئیسی غیرطبقاتی بودن این انقلاب را یکی دیگر از عناصر هویت‌ساز انقلاب برشمرد و خاطرنشان کرد: انقلاب‌ها و خیزش‌هایی که در شرق و غرب اتفاق افتاد بر یک قشر و طبقه خاص استوار بود اما این انقلاب، انقلاب غیرطبقاتی است. همه مردم به معنی وسیع «کلمه مردم» از همه طبقات حضور دارند. وی «استقلال‌جویانه بودن»، «آزادی‌خواهانه بودن» و «عدالت‌طلبانه بودن» را از دیگر عناصر این انقلاب دانست و خاطرنشان کرد: این انقلاب در درون خودش عدالت‌خواه و عدالت‌طلب است. هیچ ‌زمان نمی‌توان عنصر عدالت را از انقلاب اسلامی جدا کرد، زیرا در درون انقلاب اسلامی عدالت‌خواهی و عدالت‌طلبی و ضدظلم و ضد فساد بودن نهادینه شده است. رئیس‌جمهور تصریح کرد: در درون این انقلاب ضد استکبار بودن نهادینه شده است. یعنی هاضمه انقلاب شکوهمند اسلامی، فساد و ظلم را نمی‌پذیرد، این موضوع مثل کسی است که غذای مسمومی را بخورد اما هاضمه انسان سم را نمی‌پذیرد. هاضمه انقلاب اسلامی ضدظلم و ضدفساد است. رئیسی درباره ویژگی‌های رژیم ستم‌شاهی گفت: رژیم ستم‌شاهی مظهر تام و تمام وابستگی، استبداد، دیکتاتوری، خضوع در مقابل قدرت‌های سلطه‌گر، گردنکشی در مقابل خواست مردم، آلوده به انواع فسادها و ظلم به مردم و کشور بود. وی اظهار داشت: انقلاب اسلامی آمد که این رژیم فاسد و مورد حمایت قدرت‌های سلطه‌گر را از میان بردارد و نظامی مبتنی بر دین و آنچه مردم بارها فریاد زدند «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» را برپا کند. رئیس‌جمهور افزود: پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تمدنی را رقم زد که این تمدن به نام اسلام و جمهوریت در مقابل تمدن‌هایی که قطب‌بندی‌های جهان را شکل می‌داد، تمدنی نوین بود. این مدنیت همراه خودش سعادت را برای انسان معاصر فریاد می‌زند. این تمدن دارای شاخصه‌های مهمی است که می‌طلبد در وقتی دیگر درباره این شاخصه‌ها سخن گفته شود. رئیسی با طرح این سوال که انقلاب اسلامی چه می‌گوید، گفت: سخن انقلاب اسلامی آزادی، اخلاق، عقلانیت و عدالت است. آنچه انقلاب اسلامی فریاد می‌زند، عبارت است از استقلال، عزت ملی، برادری و نفی سلطه و ظلم. هیچ‌ کدام از شعارهای انقلاب که مردم فریاد زدند کهنه نشده است. باید شعاری که در ۲۲ بهمن ۵۷ بر زبان مردم جاری می‌شد، امروز نیز جریان داشته باشد. وی با اشاره به اینکه در نظام اسلامی ارزش‌ها همواره ثابت بوده و تغییر نمی‌کند، افزود: این ارزش‌ها، ارزش‌هایی است که مردم همواره بر آن تأکید کردند، لذا شما می‌بینید ایرانی در هر کجای عالم به این انقلاب افتخار می‌کند. امروز نه فقط مردم مسلمان عالم، بلکه مردم غیرمسلمان اما آزادی‌خواه و عدالت‌خواه عالم، محرومان و مستضعفان در اقصی نقاط عالم به این انقلاب عشق می‌ورزند. رئیس‌جمهور ادامه داد: علاقه‌مندان به این انقلاب ممکن است مسلمان هم نباشند اما وقتی با شما مواجه می‌شوند، می‌گویند به انقلاب شما و به حضرت امام و به رهبر انقلاب و مواضع بصیرت‌آفرین ایشان عشق می‌ورزیم. اینها برای این است که شعارهای انقلاب فطری و جهان‌شمول است. 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه در دولت مردمی اجرای عدالت‌ محوری‌ترین کار در دوره تحول محسوب می‌شود که باید همواره مورد تأکید قرار بگیرد، تصریح کرد: عنصر چهارم که در مکتب سیاسی امام و رهبری بسیار مهم است، ضدظلم بودن و ضداستکباری بودن انقلاب اسلامی است. مکتب سیاسی امام و رهبری همواره ضد ظلم، ضداستکبار و ضدفساد بودن را همراه خود دارد. رئیسی با بیان اینکه امام و رهبری همواره بر وحدت و انسجام ملی تأکید داشته و دارند، تصریح کرد: همه سلایق باید به دور از هرگونه اختلاف زیر پرچم این کشور و این نظام، اجازه ندهند این وحدت و انسجام خدشه‌دار شود. همه کسانی که دل در گرو انقلاب و اهداف بلند انقلاب اسلامی دارند بدانند پیشرفت کشور در گرو انسجام و وحدت است. وی خاطرنشان کرد: نکته‌ای که می‌خواهم محضر نمازگزاران عزیز جمعه و کسانی که امروز با وجود شرایط کرونایی به خیابان‌ها آمدند، عرض کنم، این است که ما مصمم هستیم به عنوان دولت برخاسته از رأی و اراده شما مردم در رفع مشکلات، در توجه به ظرفیت‌های کشور، توجه به اقتصاد ملی و اقتصاد مقاومتی، رفع مشکلات فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی که مردم عزیزمان را رنج می‌دهد با کمک شما گام‌های بسیاری برداریم. گام‌های مقدماتی برداشته شده و برای آینده برنامه‌ریزی‌های لازم انجام گرفته است. رئیسی درباره تلاش دولت برای صیانت از جان مردم، گفت: کرونا مردم را بسیار رنج می‌داد. روزی که دولت را آغاز کردیم، ۷۰۰ خانواده در روز داغدار می‌شدند اما امروز با لطف خداوند متعال و کمک مردم و مسؤولان بهداشتی، شرایط متفاوت شده است. ان‌شاء‌الله در سویه جدید هم عزیزان رعایت می‌کنند و بتوانیم آن را هم پشت سر بگذاریم. 

رئیس‌جمهور درباره توانمندسازی ظرفیت‌های کشور در دولت سیزدهم، تصریح کرد: رشد اقتصادی کشور با سرمایه‌گذاری قابل قبول خواهد شد و در این میان کسانی هستند که می‌خواهند سوءاستفاده کنند. افرادی هستند که می‌خواهند با روابط ناسالم مردم را نگران کنند. رئیسی در این باره خطاب به مردم تاکید کرد: این دولت آمده است که فساد، بی‌عدالتی، رشوه و روابط ناسالم نباشد. ما با همه قدرت در مقابل «رانت‌خواری‌ها» و «مفسدان» خواهیم ایستاد و ریشه آنها را خواهیم کند. وقتی می‌گوییم عدالت، یعنی عدالت در همه شئون باید اجرا شود؛ نظام عادلانه در تولید، توزیع، جذب، پرداخت و ارتقای کارکنان دولت در همه شئون. وی ادامه داد: روابط‌مان در سیاست خارجی ایجاد توازن است. نگاه به غرب کشور را نامتوازن کرده است. باید به همه کشورها و ظرفیت‌ها بویژه همسایگان توجه داشته باشیم. اما امیدمان به خداست، امیدمان به خوزستان، به خراسان، به آذربایجان، شرق، غرب، شمال و جنوب کشور است و هرگز امید به وین و نیویورک نداریم. رئیسی خاطرنشان کرد: همه عزیزان که دغدغه انقلاب و نظام را دارند، بدانند ما به آینده بسیار امیدواریم، نه امیدواری در شعار، نه! محضر مقام معظم رهبری حفظه‌الله تعالی عرض کردم هر روز که در این دولت حضور دارم، ظرفیت‌ها، حمایت مردم، نیروهای مصمم جوان و فرهیختگانی که دلسوز انقلاب و نظامند را می‌بینم و امیدم به آینده بیشتر و بیشتر می‌شود. رئیس‌جمهور افزود: می‌خواهم به پسران، دختران و جوانان برومند کشور عرض ‌کنم آینده بسیار روشن و امیدوارکننده است. ۲۲ بهمن پیام امید به ملت ایران، امید به همه مستضعفان و محرومان و مظلومان عالم و پیام یأس و ناامیدی و استیصال به سلطه‌گران و ظالمان عالم است. 

 

* عقب‌ماندگی اقتصادی نتیجه فرصت ندادن به مردم است

رئیس مجلس شورای اسلامی نیز که برای شرکت در راهپیمایی 22 بهمن در جمع مردم مشهد مقدس حاضر شده بود، در سخنانی در حرم مطهر رضوی(ع) با بیان اینکه باور به سنت‌های الهی و مردم‌باوری، ارکان انقلاب اسلامی بودند، اضافه کرد: انقلاب اسلامی یک باور بالنده است که هر روز با عظمت‌تر و باشکوه‌تر در مسیر خود پیش می‌رود. برگزاری مراسم ۲۲ بهمن تنها یک حرکت نمادین و نمایشی نیست، بلکه یک باور حقیقی است. در دوران پس از پیروزی انقلاب نیز سنت‌های الهی و باورمندی به مردم در کشور جاری است. در دوران دفاع‌مقدس نیز همین ۲ رکن باور به سنت‌های الهی و مردم‌باوری، ما را به پیروزی رساند. محمدباقر قالیباف ادامه داد: باید با انجام جهاد تبیین که مورد تاکید رهبری است، آرمان‌های انقلاب و دفاع‌مقدس در جامعه مطرح شود تا بفهمیم ریشه مشکلات و چالش‌های امروز در کجاست و این مشکلات چه نسبتی با انقلاب اسلامی دارد. باید در جهاد تبیین به این مسائل توجه شود. در دوران دفاع‌مقدس، چند ماهی بنی‌صدر رئیس‌جمهور و فرمانده کل قوا بود و اعتقادی به سنت‌های الهی نداشت و معتقد بود توان ما در حدی نیست که بتوانیم مقابل دشمن دفاع کنیم، لذا بنی‌صدر در مقابل دشمن حرکتی انجام نمی‌داد و به دنبال برقراری آتش‌بس بود، در حالی ‌که ما طبق تجربه تاریخی خود می‌دانیم هر موقع از موضع ضعف اقدام به برقراری آتش‌بس کردیم، دشمنان سرزمین ما را تکه‌تکه کردند. وی با تاکید بر اینکه امام و انقلاب اسلامی حقیقت زنده هستند، گفت: به هر نقطه از ۴۰ سال گذشته که نگاه کنیم، می‌بینیم آنجایی که مبتنی بر این مبانی حرکت کرده‌ایم، افتخار آفریدیم. آنانی که زمانی با انقلاب همراه بودند و امروز پشیمان هستند، فکر می‌کنند اشکالاتی که امروز در کشور وجود دارد، ناشی از انقلاب و آرمان‌های امام است، در حالی ‌که این مشکلات آن زمانی پیدا شد که ما از آرمان‌های انقلاب و مکتب امام فاصله گرفتیم. رئیس مجلس اظهار کرد: ما در حوزه مسائل اقتصادی مشکلاتی داریم و گرفتار یک جنگ رسانه‌ای هستیم که دشمنان با ما راه انداخته‌اند. چون ما از مبانی انقلاب فاصله گرفته‌ایم، نتوانستیم بر این مشکلات فائق آییم. امروز ما برای حل این مشکلات نیازمند ثبات در این مبانی هستیم و از طرف دیگر نیازمند یک تحول اساسی در رویکردها هستیم، نه اینکه به اصول انقلاب پشت کنیم. قالیباف با اشاره به پیشرفت‌های کشور در زمینه‌های علمی بیان کرد: این پیشرفت‌ها از روحیه «ما می‌توانیم» و فرصت دادن به جوانان به دست آمده است اما چون در عرصه اقتصادی فرصت‌ها را از مردم گرفتیم، مفاسد و عقب‌ماندگی‌هایی در اقتصاد به وجود آمده است. امروز چالش‌های اقتصادی ما به دلیل نبود امکانات نیست، بلکه ما نیاز داریم از این دالان کارآمدی بگذریم و برای این کار به یک تحول در نظام حکمرانی، اداری و اجرایی کشور نیاز داریم. ما نیازمند یک تحول از بعد رویکردها هستیم. وی تصریح کرد: امروز بخشی از اقتصاد ما درگیر رباست و بارها هم علما در این باره تذکر داده‌اند. ربا جنگ با خداست و خدا با کسی عقد اخوت نبسته است. به همین دلایل است که ما دچار چالش‌های اقتصادی هستیم. دشمن بر تضعیف روحیه مردم و تضعیف اراده مسؤولان تمرکز دارد و می‌خواهد بین امام و امت فاصله ایجاد کند و بین حکومت و مردم شکاف شکل دهد. 

 

* بازتاب راهپیمایی 22 بهمن در رسانه‌های خارجی

راهپیمایی روز گذشته مردم ایران و شیوه برگزاری آن که در عمده شهرها به صورت خودرویی بود، بازخورد گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت. خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در گزارش خود نوشت: با توجه به شیوع ویروس کرونا، برای دومین سال هزاران خودرو و موتوسیکلت، روز جمعه در مراسم جشن چهل‌و‌سومین سالگرد انقلاب ۱۹۷۹ ایران رژه برگزار کردند. در گزارش این خبرگزاری آمده است: انبوه مردم با در دست داشتن پرچم ایران، شعارهای «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» سر داده و خیزش و بیرون راندن شاه تحت حمایت غربی‌ها و به قدرت رساندن رهبران اسلامی را جشن گرفتند. خبرگزاری «آناتولی» ترکیه هم در گزارشی نوشت: مردم تهران در سالگرد انقلاب اسلامی این کشور از اوایل صبح جمعه در حالی که پرچم‌های ۳ رنگ کشورشان را از شیشه خودروهای خود بیرون آورده بودند، به سمت میدان آزادی حرکت کردند. این خبرگزاری نوشت: تمام مسیرهای منتهی به میدان آزادی مملو از خودروها و موتوسیکلت بود و آهنگ‌ها و سرودهای انقلابی در خیابان‌ها طنین‌انداز شده‌ بود. خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی نوشت: مردم ایران راهپیمایی سالگرد انقلاب اسلامی را «پشت فرمان خودروها» برگزار کردند. در این گزارش آمد: بخشی از شرکت‌کنندگان در این جشن نیز مانند سال‌های گذشته به ‌صورت پیاده در خیابان‌ها حاضر شدند. این خبرگزاری فرانسوی نوشت: با وجود سرمای هوا، مردم سوار بر خودرو، موتوسیکلت و دوچرخه خود را به میدان نمادین آزادی رساندند. برخی روی خودروهای خود رنگ‌های سبز و سفید و قرمز کشیده بودند و شعارهای «مرگ بر آمریکا» و «تا آخر ایستاده‌ایم» و «تسلیم نمی‌شویم» از شیشه خودروها در فضای خیابان‌ها می‌پیچید. در خیابان‌ها نیز پرچم‌های آمریکا و اسرائیل به آتش کشیده شد. خبرگزاری رویترز هم با اشاره به برگزاری مراسم سالگرد انقلاب شکوهمند ایران به پوشش سخنرانی رئیس‌جمهور پرداخت و به نقل از وی نوشت:‌ «امید ما به شرق، غرب، شمال و جنوب کشورمان است و هرگز به وین و نیویورک امید نمی‌بندیم». همچنین بخش عربی خبرگزاری روسی «اسپوتنیک» همزمان با آغاز راهپیمایی در تهران با انتشار یک ویدئو از راهپیمایی موتوری و چند تصویر از حضور مردم در این جشن نوشت: آغاز فعالیت مردم در تهران، پایتخت ایران، به مناسبت بزرگداشت چهل‌و‌سومین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی ایران. پایگاه خبری «العهد» نیز در گزارشی نوشت: میلیون‌ها ایرانی در مراسم راهپیمایی چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی شرکت کردند. در این گزارش آمده است: استان‌ها و شهرهای مختلف ایران از ساعات اولیه روز جمعه شاهد برگزاری مراسم راهپیمایی سالروز پیروزی انقلاب اسلامی بود. راهپیمایی خودرویی و موتوری در بیشتر مراکز استان‌ها برگزار شد و در شهرهایی که از نظر انتشار ویروس کرونا شرایط مناسبی داشتند، راهپیمایی پیاده نیز برگزار شد. شبکه «ای‌بی‌سی نیوز» نیز نوشت: هزاران ماشین و موتوسیکلت در جشن چهل‌و‌سومین سالگرد پیروزی جمهوری اسلامی ایران شرکت کردند، در حالی که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا تعداد افراد پیاده‌ای که در این جشن شرکت می‌کردند کمتر بود. در ادامه گزارش این شبکه آمده است: در تهران مردم از چندین نقطه به حرکت درآمدند و به سوی میدان آزادی راهی شدند. رئیس‌جمهور ابراهیم رئیسی هم قبل از نماز جمعه به سخنرانی پرداخت.