روزنامه روسی کامرسانت به نقل از منابع ناشناس نوشت ۵ قدرت هسته‌ای جهان اوایل ماه جاری میلادی اجلاس ۲ روزه‌ای را در شهر دوبی به منظور بحث درباره مسائل مربوط به عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای برگزار کردند. کارگروه‌هایی از جانب وزارت خارجه آمریکا و وزارتخانه‌های خارجه انگلیس، فرانسه، چین و روسیه نشستی را در تاریخ‌های‌ ۲ و ۳ فوریه (۱۳ و ۱۴ بهمن) برگزار کردند. در این گزارش جزئیات و اطلاعات بیشتری درباره این مذاکرات یا نتیجه آن ارائه نشده است.

با گذشت ۳ روز از زلزله ویرانگر جنوب فلات آناتولی که دامنه تخریب آن تا شمال شام و سواحل شرقی مدیترانه را هم در برگرفته، ابعاد فاجعه وحشتناک‌تر از آن به نظر می‌رسد که ابتدا تصور می‌شد. 

زمین لرزه‌های بزرگ 7.8 و 7.6 ریشتری و سلسله پس‌لرزه‌های بین 4 تا 6.6 ریشتری که از بامداد تا ظهر دوشنبه گذشته به مرکزیت کانون‌هایی نزدیک به هم در مرکز گسل جنوبی فلات آناتولی رخ داده، تنها در ترکیه بر اساس آمار رسمی دولت آنکارا تا دیروز چهارشنبه 9 هزار قربانی بر‌جا‌گذاشته است.

این بر اساس آماری بود  که معاون رئیس‌جمهور ترکیه نیمه‌شب سه‌شنبه اعلام کرد و گفت شمار کشته‌شدگان به مرز ۶ هزار نفر و تعداد مصدومان به حدود ۳۵ هزار نفر رسیده است. در سوریه نیز آمار رسمی دیروز سازمان دفاع مدنی حاکی از درگذشت 1400 نفر و مصدومیت 27 هزار نفر در این سانحه طبیعی است.

با این حال همان طور که پیش‌تر هم اشاره شد، چنین آمارهایی صرفا تنها مبتنی بر شمارش اجساد کشف شده قربانیان از نقاط آوار‌برداری شده است و با توجه به مساحت وسیعی که تحت تاثیر ویرانگری این زلزله‌های مهیب قرار گرفته، حجم خرابی‌ها و کوهستانی بودن بخش عمده جغرافیای این زمین لرزه، گمانه‌زنی‌های واقعی درباره رقم کل قربانیان و سانحه‌دیدگان ممکن است برای افکار عمومی شوک‌برانگیز باشد؛  منطقه بزرگی به وسعت تقریبی نیم‌دایره‌ای به قطر 580  کیلومتر که یک سر آن در شمال استان ارسنجان در جنوب ترکیه و سر دیگرش در استان ادلب در شمال غرب سوریه  است و مناطق جمعیتی مهمی مثل غازی عینتاب، مرعش، ملطیه، الازیق، شانلی اورفا، دیاربکر، آدیامان، عثمانیه، اسکندرون، انتاکیه و آدانا در ترکیه و حلب، منبج، الباب، عفرین، ادلب و لاذقیه در سوریه را شامل می‌شود به طوری که بر اساس نخستین برآوردهای سازمان ملل، زندگی حدود 23 میلیون نفر را در ۲ سوی مرز این ۲ کشور به هم ریخته است. 

از نخستین روز بعد از زلزله، برآوردهای بین‌المللی درباره تعداد کل قربانیان حاکی از آن بود که رقم نهایی می‌تواند تا 8 برابر ارقام رسمی اعلام‌شده درباره قربانیان بالا برود.

سازمان بهداشت جهانی این ضریب را حول و حوش چهار برابر می‌دانست ولی به نظر می‌رسد ابعاد فاجعه بسیار فراتر از اینها باشد. به عنوان مثال کمتر از ۸ ساعت پس از آنکه فواد اوکتای، معاون رئیس‌جمهور ترکیه از افزایش تعداد کشته‌های زلزله به ۶ هزار نفر خبر داد، بنا بر اعلام سازمان مدیریت بحران و مقابله با بلایای طبیعی ترکیه (آفاد) تعداد کشته‌ها به 7108 نفر رسید. آمار مصدومان هم در همین مدت از 35 هزار نفر به 40 هزار نفر رسید.

به گزارش خبرگزاری آناتولی، دیروز «مراد کوروم» وزیر مسکن و شهرسازی ترکیه با تاکید مجدد بر اینکه مرکز زمین لرزه اصلی استان قهرمان مرعش این کشور بوده اعلام کرد که این واقعه زندگی 13.5 میلیون نفر از مردمان کشورش را تحت تأثیر قرار داده است. صبح دیروز اما سخنان صریح فاطمه شاهین، شهردار غازی عینتاب، نزدیک‌ترین کلانشهر به کانون زلزله، آنچه را که خیلی‌ها از شنیدنش هراس داشتند گوشزد کرد. 

او که آثار غمی عمیق بر چهره‌اش نمایان بود احتمالا نخستین مقام بلندپایه ترک یا سوری محسوب می‌شود که بر آن شد صادقانه مردم جهان را از عمق فاجعه‌ای که رخ داده مطلع کند. خانم شهردار بدون ‌تعارف گفت تنها در یک مورد، در یکی از شهرستان‌های کوچک استان غازی عینتاب که 60 هزار نفر جمعیت دارد، دست‌کم از سرنوشت 40 هزار نفر از شهروندان اطلاعی در دست نیست. این اعتراف تلخ خانم شاهین نشان می‌دهد قرار است در ساعات و روزهای آتی، به‌ یک‌باره شاهد بالا رفتن بیش از حد آمار قربانیان زلزله ترکیه باشیم بویژه که با مرور سرخط اخبار مربوط به امدادرسانی‌های 3 روز گذشته در دو مرز ترکیه و سوریه، عمده خبرها به شهرهای بزرگ مناطق زلزله‌زده معطوف می‌شود نه شهرهای کوچک، شهرک‌های حومه‌ای و دهستان‌ها. گویی ابعاد فاجعه چنان بزرگ است که کل بضاعت امدادی ۲ طرف تنها به شهرهای اصلی می‌رود.

صبح دیروز سازمان مدیریت بحران و مقابله با بلایای طبیعی ترکیه اعلام کرد تعداد بناهای ویران شده بر اثر سلسله زلزله‌های دوشنبه گذشته به 6217 باب رسیده است. شاید آمار بناهای ویران شده، ملاک بهتری برای تخمین کل قربانیان به دست دهد. 

در مقام مقایسه در زلزله 7.1ریشتری هائیتی در سال 2021 بیش از 60 هزار ساختمان ویران شد و بیش از 2000 نفر جان خود را از دست دادند. سال 2018 میلادی بیش از 2000 نفر در زلزله 7.5 ریشتری اندونزی جان باختند. پیش از آن نیز بهار 2015 بیش از 9000 نفر در زلزله بزرگ 7.8ریشتری نپال که مناطقی از هند و چین را هم تحت تاثیر قرار داد جان خود را از دست دادند. از میان ۳ زلزله مرگبار اخیر که پیش از زمین لرزه اخیر قهرمان مرعش ترکیه کره خاکی را لرزانده‌اند، وضعیت جغرافیای کوهستانی نپال، به مناطق کوهستانی مشترک فلات آناتولی و شامات شبیه‌تر است. به طور کلی شدت تخریب بناها در مناطق زلزله‌زده کوهستانی افزایش می‌یابد. همچنین سطح تخریب و تلفات ناشی از آن در الگوی سکونتی برج و آپارتمان با الگوی خانه‌های ویلایی و روستایی متفاوت است. بخش مهمی از مناطق جمعیتی زلزله‌زده نپال را روستاهای کوهستانی فلات تبت با تراکم جمعیتی پایین تشکیل می‌دادند، در حالی که درباره زمین لرزه اخیر ترکیه و سوریه، بسیاری از مناطق جمعیتی سانحه‌دیده را شهرها و شهرک‌های آپارتمانی با تراکم جمعیتی بالا تشکیل می‌دهند. بر این اساس می‌توان گفت زلزله 6 فوریه 2023 آناتولی و شام، به شدیدترین شکل ممکن از تمام ملاک‌های تخریب و تلفات حداکثری در زلزله‌های مرگبار هائیتی، اندونزی و نپال در ۸‌سال اخیر برخوردار بوده است.

اگرچه پیش‌بینی‌های اولیه درباره تلفات ترکیه روی عدد 10 هزار نفر ثابت مانده است اما اعتراف تلخ شهردار غازی عینتاب، نشان می‌دهد ممکن است آمار تلفات ورای بدترین تصورات ما باشد، شاید در همان سطح رقم وحشتناک بیش از 100 هزار قربانی که یک موسسه ژئوفیزیک اروپایی در نخستین ساعات پس از زلزله‌های 7.8  و 7.6 ریشتری بر اساس مطالعه تصاویر ماهواره‌ای مناطق جنوب ترکیه و  شمال سوریه برآورد کرده بود.

* احتمال فاجعه‌ای عظیم‌تر در فلات زلزله‌خیز

وزیر محیط‌زیست و بازسازی ترکیه نیز دیروز اعلام کرد تا روز چهارشنبه 684 پس‌لرزه در مناطقی که زمین‌لرزه مهیب اخیر رخ داد، ثبت شده که برخی از این پس‌لرزه‌ها شدید بوده است.

همچنین بر اساس اطلاعات موجود در تارنمای رصدخانه قندیلی دانشگاه بوغازیچی استانبول، بیش از 190 پس‌لرزه در 24 ساعت منتهی به صبح چهارشنبه در ترکیه و مناطق اطراف آن رخ داده که حداقل 150 مورد آنها بین ۲ استان الازیق و حاتای در خط گسل آناتولی شمالی رخ داده است، این همان مسیر شناخته‌شده‌ای است که یکی از 3 گسل عظیم ترکیه در شرق آناتولی را در بر می‌گیرد و سال‌هاست زمین‌شناسان و زلزله‌شناسان از آن وحشت دارند. 

فلات آناتولی یکی از زلزله‌خیزترین نقاط جهان است که روی 3 گسل عظیم شمالی، شرقی و مدیترانه‌ای (دریای اژه در غرب این کشور) قرار گرفته است. نکته اینجاست که گسل شرقی به مراتب کوچک‌تر از گسل شمالی ولی بسیار نزدیک به آن است به طوری که بعید نیست باعث فعال شدن گسل شمالی و بروز فاجعه‌ای عظیم‌تر شود.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در پنجمین نشست گفت‌وگوی امنیت منطقه‌ای که با حضور دبیران و مشاوران امنیت ملی کشورهای همسایه افغانستان در مسکو آغاز به کار کرد طی سخنان مبسوطی، شرایط کنونی در افغانستان و راهکارهای ایجاد صلح و ثبات پایدار در این کشور را تبیین کرد. در این اجلاس که با سخنرانی نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه آغاز شد، دبیران و مشاوران و نمایندگان نهادهای امنیت ملی کشورهای روسیه، ایران، هند، چین، تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان، و ترکمنستان شرکت کرده‌اند.

دریابان شمخانی با اشاره به اینکه تلاش جمعی همسایگان به تنهایی نمی‌تواند زمینه‌ساز ایجاد صلح و ثبات پایدار در افغانستان باشد، راه برون‌رفت از چرخه معیوب ناامنی - بی‌ثباتی را  اراده و اقدامات ملموس هیات حاکمه‌ سرپرستی افغانستان و سایر بازیگران داخلی آن دانست.

شمخانی، ارتقای وحدت ملی افغانستان از طریق فراهم کردن زمینه مشارکت همه‌ مردم این کشور در سیاست و حکومت، بدون سوگیری قومی و نژادی و ایفای کامل تعهدات افغانستان در زمینه‌های گوناگون بویژه درباره همسایگان و تلاش جدی برای مهار گروه‌های تروریستی را از جمله اقدامات ضروری برای رسیدن به ثبات در افغانستان ذکر کرد. شمخانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران بدون ورود به چگونگی تشکیل حکومتی فراگیر در افغانستان، معتقد است تحمیل هر نوع نظام سیاسی با توسل به دخالت خارجی یا تقابل داخلی حاصلی جز تشدید بی‌ثباتی و ناامنی نخواهد داشت. او با اشاره به تلاش مستمر آمریکا برای تبدیل افغانستان به سکویی برای ترویج ناامنی و تروریسم گفت: نباید اجازه داد ناامنی که همواره بلای جان افغانستانی‌ها بوده با مداخلات فرامنطقه‌ای تبدیل به بلای مشترک تمام مردم منطقه شود.

* رایزنی شمخانی و نیکلای پاتروشف 

دبیر شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در دومین روز از سفر خود به مسکو با نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه دیدار و گفت‌وگو کرد. علی شمخانی با اشاره به روند رو به رشد همکاری‌های ۲ کشور در حوزه‌های مختلف، بر تقویت همگرایی و هم‌افزایی تهران - مسکو بویژه در برخورد با تهدیدات مشترک تاکید کرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان همچنین تسریع در اجرای توافقات میان ۲ کشور بویژه در حوزه اقتصادی را حائز اهمیت ذکر کرد و اجرای سریع و دقیق توافقات شانزدهمین نشست کمیسیون همکاری‌های ایران و روسیه  را موجب جهش در روابط اقتصادی ۲ کشور دانست. دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان همچنین ضرورت افزایش هماهنگی میان ۲ کشور در سازمان‌ها و مجامع جهانی و تقویت همکاری‌های چندجانبه در پیمان‌ها و معاهدات بین‌المللی همچون شانگهای و بریکس را مورد تاکید قرار داد. در ادامه این نشست مشترک، نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه نیز گفت: پیشرفت مناسب توافقات میان رؤسای جمهور ۲ کشور، حاصل تلاش و هماهنگی نهادهای امنیت ملی ایران و روسیه و پیگیری‌های منظم انجام شده در این باره است. پاتروشف گفت: تسریع در فعال‌سازی پروژه‌های مشترک مهم بویژه در حوزه ترانزیت و نفت و گاز می‌تواند نقش موتور محرکه در سایر حوزه‌های همکاری را ایفا کند. دبیر شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه اظهار امیدواری کرد سفر دریابان شمخانی به مسکو علاوه بر افزایش سطح تعاملات و همکاری ۲ کشور به تقویت همگرایی کشورهای منطقه برای ثبات‌بخشی به اوضاع افغانستان و سایر کانون‌های بحرانی در منطقه کمک کند.

***

گروه بین‌الملل: وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با هدف حمله به شهروندان فلسطینی در کرانه باختری و شهر اشغالی قدس به بهانه تامین امنیت شهرک‌نشینان صهیونیست، دستور داد مجوز حمل سلاح برای این شهرک‌نشینان هر ماه 5 برابر افزایش یابد.

به گزارش شبکه ۷ تلویزیون رژیم صهیونیستی، «ایتمار بن گویر» وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی دستور داد مجوز حمل سلاح شخصی شهرک‌نشینان از ۲ هزار به ۱۰ هزار در ماه بویژه برای شهرک‌نشینان کرانه باختری افزایش یابد. پیش از این ماهانه ۲۰۰۰ مجوز حمل سلاح در سرزمین‌های اشغالی صادر می‌شد که اکنون بن گویر آن را به ماهانه ۱۰ هزار مجوز افزایش داده است.

بن گویر به بخش صدور مجوز سلاح گرم نیز دستور داده دستگاه امنیت داخلی این رژیم مجموعه‌ای از اقدامات را در این زمینه انجام دهد. بر اساس این گزارش، قانون انجام مصاحبه برای دریافت مجوز حمل سلاح برداشته شده است و افسران ذخیره ارتش صهیونیستی و ماموران زندان‌ها مجوز حمل سلاح شخصی دریافت خواهند کرد. پیش‌تر به دنبال تحولات اخیر در سرزمین‌های اشغالی فلسطین و افزایش عملیات‌های ضدصهیونیستی فلسطینی‌ها در دفاع از خود در برابر جنایات روزانه نظامیان صهیونیست، نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس از تسریع روند صدور مجوز حمل سلاح توسط صهیونیست‌ها خبر داده بود. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اخیرا طی سخنانی در جلسه هفتگی کابینه این رژیم با چشم‌پوشی از اقدامات جنایتکارانه روزانه صهیونیست‌ها علیه ملت فلسطین گفت: آماده مقابله با هر احتمالی هستیم و مجوز حمل سلاح برای هزاران اسرائیلی را گسترش می‌دهیم و تسریع می‌کنیم.

رسانه‌های صهیونیست پیش‌تر گزارش داده بودند بنیامین نتانیاهو پیشنهاد تسریع در اعطای مجوز حمل سلاح به شهرک‌نشینان صهیونیست را به کنست (پارلمان) خواهد داد.

شرایط این روزهای سرزمین‌های اشغالی و به طور خاص کرانه باختری بسیار ویژه است و رزمندگان فلسطینی با هر وسیله‌ای پاسخ جنایات بی‌شمار صهیونیست‌ها را می‌دهند و همین امر شرایط ویژه‌ای را برای صهیونیست‌های غاصب رقم ‌زده است.

پیش از این صهیونیست‌ها فقط در جنوب سرزمین‌های اشغالی و در منطقه غزه با فلسطینی‌ها درگیر بودند ولی هم‌اکنون کرانه باختری در شرق فلسطین به دلیل مسلح شدن جوانان آن به کمینگاهی برای صهیونیست‌ها تبدیل شده و خواب راحت را از چشمان آنها گرفته است.

در همین حال نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تأکید کرد هیچ جایگزینی برای کنترل امنیتی این رژیم بر کرانه باختری در هر سناریویی در آینده وجود ندارد. به گزارش خبرگزاری فلسطینی سما، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی طی بازدید از مقر یگان «دوفدوفان» وابسته به فرماندهی مرکزی ارتش این رژیم با مشارکت یوآو گالنت وزیر جنگ، هرتزی هالوی رئیس ستاد ارتش، رونن بار رئیس شاباک، تساحی هنگبی مشاور امنیت داخلی، یهودا فاکس فرمانده منطقه مرکزی و دیگر رهبران دستگاه‌های امنیتی گفت: تشکیلات خودگردان فلسطین به نقش امنیتی خود عمل نمی‌کند. ما می‌بینیم به نقش خود عمل نمی‌کند و در بیشتر موارد با آنچه باید با آن مواجه شود مواجه نمی‌شود. معلوم نیست این وضعیت تا کی ادامه خواهد داشت اما بی‌تردید ما نمی‌توانیم به آن تکیه کنیم.

بازدید نتانیاهو شامل جلسه‌ای درباره ارزیابی اوضاع میدانی و عملیات فرماندهی منطقه مرکزی وابسته به ارتش در کرانه باختری و دریافت گزارشی درباره وضعیت کرانه باختری و قدس اشغالی بود. نتانیاهو گفت: نیروهای یگان «دوفدوفان» رأس قدرت امنیت اسرائیل در کرانه باختری و دیگر مناطق هستند. این یک جنگ بزرگ است. در سطح خارجی ایران این تلاش‌ها را رهبری می‌کند. ایران دشمن بزرگ ما است و با آن مبارزه می‌کنیم. وی گفت: هیچ جایگزینی برای سیطره امنیتی ما بر منطقه در هر سناریویی در آینده وجود ندارد. زمانی که ما درباره کنترل بر منطقه صحبت می‌کنیم درباره ورود به منطقه حرف می‌زنیم. زمانی که درباره ورود به منطقه صحبت می‌کنیم درباره تعدادی از فعالیت‌ها صحبت می‌کنیم اما این قدرت قبل از هر چیز در دستان شماست.

این تحولات در حالی رخ می‌دهد که چند روز قبل برخی منابع خبر دادند رژیم صهیونیستی خواهان آرام‌سازی فضا از جانب مقاومت فلسطین و عدم مداخله جنبش جهاد اسلامی در قدس و کرانه باختری حتی در صورت ادامه عملیات‌ها در این منطقه است.

حاشیه‌های نطق جنجالی بایدن در کنگره آمریکا

دومین سخنرانی سالانه جو بایدن موسوم به «وضعیت کشور» که شامگاه سه‌شنبه به وقت آمریکا برگزار شد، حاشیه‌هایی داشت؛ از ریتم صحبت آهسته و گاف گرفته تا هو شدن به دست نمایندگان حاضر در کنگره. به گزارش دیلی‌میل، «جو بایدن» رئیس‌جمهوری آمریکا سخنرانی خود در کنگره را با گاف آغاز کرد و سناتور «چاک شومر» دموکرات را «رهبر اقلیت» نامید، در صورتی که این حزب در اکثریت مجلس سنای کنگره قرار دارد. بایدن گفت «تبریک به چاک شومر. خب... یک دوره دیگر به عنوان رهبر اقلیت سنا». او صحبتش را لحظه‌ای متوقف کرد و با اصلاح جمله‌اش گفت: «می‌دانید، من فکر می‌کنم شما... فقط این بار شما اکثریتی دارید که کمی بزرگ‌تر است، آقای رهبر. شما یک رهبر اکثریت هستید». همچنین زمانی که بایدن افزایش مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد موادمخدر را به دلیل فنتانیل محکوم کرد، یکی دیگر از جمهوری‌خواهان فریاد زد: «این تقصیر شماست». بایدن در صحبت‌هایی که ۷۳ دقیقه ادامه داشت، گفت: «برخی جمهوری‌خواهان، فقط برخی، می‌خواهند به بیمه پزشکی سالمندان و تامین اجتماعی پایان دهند. نمی‌گویم اکثریت اینطور هستند». در واکنش به این سخنان، «مارجری تیلور گرین»  از صندلی خود برخاست و در حالی که جمهوری‌خواهان فریاد می‌زدند «صحت ندارد»، گفت: «دروغگو» اما بایدن کوتاه نیامد و گفت: «اینها حقایق هستند. بررسی کنید، بررسی کنید». در همین حین کوین مک‌کارتی، رئیس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان هم به نشانه مخالفت سری تکان داد. برخی اعضای جمهوری‌خواه کنگره هم فریاد «نه» سر دادند. این تنش‌ زمانی بالا گرفت که بایدن بدهی آمریکا را گردن دونالد ترامپ انداخت. او گفت: «در دولت قبلی کسری بودجه آمریکا افزایش یافت. هیچ رئیس‌جمهوری در طول ۴ سال ریاستش، بیشتر از سلف من به بدهی‌های ملی اضافه نکرده است». در واکنش به این سخنان، لورن بربوت جمهوری‌خواه و بسیاری دیگر از جمهوری‌خواهان سر تکان دادند. در دیگر بخش‌های سخنان بایدن هم، جمهوری‌خواهان به وضوح به رئیس‌جمهوری دموکرات آمریکا خندیدند؛ از جمله زمانی که گفت تولید نفت ممکن است بعد از یک دهه متوقف شود. حتی زمانی که صدای فریادهای جمهوری‌خواهان خیلی بلند شد، بایدن در تلاش برای کنترل اوضاع و بازگرداندن نظم برآمد و گفت: خوشحالم این را می‌بینم، من از گفت‌وگو لذت می‌برم. الان تامین اجتماعی و «مدیکر» در دسترس نیست، درست است؟ ما اتفاق‌نظر داریم! 

***

مجوز عبور ناوهای ایرانی از کانال پاناما

مقامات پاناما اعلام کردند ناوهای ایرانی اجازه عبور از کانال پاناما را تا زمانی که از استانداردهای بین‌المللی پیروی کنند، خواهند داشت. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، مقام‌های پانامایی پس از انتشار گزارش‌هایی مبنی بر قصد ایران برای اعزام ناو به آبراه استراتژیک پاناما اعلام کردند ناوگروه نیروی دریایی ایران تا زمانی که استانداردهای بین‌المللی را رعایت می‌کند، مجاز به عبور از کانال پاناما خواهد بود. حضور نظامی ایران در این کانال باعث خشم ایالات متحده خواهد شد که این آبراه را برای اتصال اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام در آغاز قرن بیستم ایجاد کرد. واشنگتن پیش‌تر هشدار داده بود از نزدیک فعالیت‌های تهران در نیمکره غربی را زیر نظر دارد. مقامات پانامایی با استناد به معاهده بین‌المللی سال ۱۹۷۷ که کنترل این کانال را به پاناما سپرده و آن را بی‌طرف اعلام کرده است، خاطرنشان کردند این آبراه باید ایمن بماند و برای رفت و آمد باز باشد و کشتی‌ها نیز می‌بایست تابع استانداردهای جهانی باشند؛ عوارض بپردازند و دست به اقدام خصمانه‌ای نزنند. آنها با اعلام مجوز عبور ناوهای ایرانی از کانال پاناما در بیانیه‌ای تاکید کردند پاناما براساس مقررات ذکر شده، ملزم است مجوز عبور را به هر کشتی‌ای که این مقررات را رعایت کند، ارائه دهد.

***

گروسی: امیدوارم بتوانیم گفت‌وگوها با ایران را احیا کنیم

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشستی ادعا کرد توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تایید مسالمت‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران، به نفع خود این کشور است. رافائل گروسی روز سه‌شنبه در نشستی در اندیشکده چتم‌هاوس عنوان کرد: روند مذاکرات در حال حاضر در وضعیت پیچیده‌ای قرار دارد. برخی می‌گویند مرده است، برخی می‌گوینده نمرده است، برخی می‌گویند مرگ یا زندگی توافق را طرفین توافق باید تعیین کنند. من در این باره نظری ندارم. ما تنها وظیفه‌ای را که به ما محول کنند، انجام می‌دهیم. ایران به دلیل بدتر شدن روابط میان طرفین، اجرای برخی تعهداتش ذیل توافق را متوقف کرد. از زمانی که آنها دست به این کار زدند، بتدریج دید آژانس اتمی بر سر خیلی مسائل را محدود کردند. مدیر کل آژانس ادامه داد: نمی‌خواهم بگویم غیرممکن است اما احیای تصویر کامل درباره زیرساخت‌های هسته‌ای ایران بسیار دشوار است. باید بگویم ما در آنجا حضور داریم و به بازرسی ادامه می‌دهیم، چرا که هنوز توافق پادمانی باقی مانده است اما این روند بدون مشکل نیست. آژانس در آنجاست اما دید محدودتری درباره آنچه در حال وقوع است، دارد. گروسی اظهار کرد: خواست ما این است که همیشه به دنبال راه‌ حل‌های دیپلماتیک و گشایش باشیم و تلاش من نیز همین است اما در این لحظه کانال برجام و همچنین کانال دوجانبه آژانس با ایران در بهترین وضعیت قرار ندارد. امیدوارم بتوانم این گفت‌وگوها را احیا و تقویت کنم؛ اگرنه بدون آن شرایط بسیار بدتر می‌شود. مدیرکل آژانس اتمی گفت: من امیدوارم بتوانم گفت‌وگوها را از سر بگیرم. تاکید می‌کنم این گفت‌وگوها قطع نشده است اما در شرایط شکننده‌ای قرار دارد.