پایان تعمیرات اساسی بزرگ‌ترین سکوی نفتی خلیج‌ فارس

مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران گفت عملیات تعمیرات اساسی سکوی سلمان به عنوان بزرگ‌ترین سکوی نفتی خلیج ‌فارس  در کمترین زمان با موفقیت به پایان رسید و این میدان مشترک نفتی به مدار تولید بازگشت. علیرضا مهدی‌زاده افزود: پس از سپری شدن بیش از 3 دهه از تعمیرات اساسی سکوی سلمان و با توجه به ضرورت‌های عملیاتی و نیاز سکو به انجام این تعمیرات، همچنین به منظور جلوگیری از وقوع توقف طولانی‌مدت تولید نفت، این پروژه، از اواخر اردیبهشت سال جاری آغاز شد و پس از ۳ هفته کار طاقت‌فرسا به پایان رسید. وی گفت: از اقدامات انجام شده می‌توان به ترمیم ترک خط لوله هدر، تعویض خطوط لوله فرسوده با خط لوله‌های جدید، تعویض شیرآلات فرسوده، رفع نشتی از سیستم هوای ابزار دقیق سکو و... اشاره کرد که با توجه به مشترک بودن میدان و ضرورت بازگرداندن تولید، در کوتاه‌ترین زمان به سرانجام رسید. مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران اظهار کرد: برای انجام تعمیرات اساسی سکوی سلمان، مجوز یک ماه خاموشی سکو از شرکت ملی نفت ایران دریافت شد که خوشبختانه با تلاش شبانه‌روزی کارکنان شرکت نفت فلات قاره ایران در همه بخش‌ها، این عملیات یک هفته زودتر از برنامه به پایان رسید. وی با بیان اینکه در این عملیات مشارکت بی‌نظیر همکاران منطقه لاوان، سکوی سلمان و سایر سکوها شکل گرفت، گفت: با توجه به اینکه مشکلات فنی سکوی سلمان به دلیل فرسودگی و... انجام کار عملیاتی را برای همکاران با دشواری‌های زیادی مواجه کرده بود، همکاران حتی در زمان استراحت خود نیز برای مشارکت در این پروژه ابراز تمایل کردند و به همین دلیل توان نیروی اجرایی برای این عملیات 2 برابر شد و با انجام ۱۶ ساعت کار اجرایی در روز، یک هفته زودتر از برنامه زمان‌بندی به نتیجه رسید. مهدی‌زاده افزود: دست‌اندرکاران این پروژه با استفاده از فرصت خاموشی سکو، اقدامات دیگری از جمله تعویض خط لوله ورودی گاز از سکوی سلمان گازی به سلمان نفتی را هم با موفقیت اجرا کردند که با این اقدامات، عملا 2 برابر حجم کار پیش‌بینی شده در این پروژه انجام شد. مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران در پایان از همه مسؤولان و کارکنانی که در این پروژه بزرگ مشارکت داشتند، بویژه مهندس حقیقی مدیر منطقه لاوان، تشکر و قدردانی کرد.

***

باد و خورشید و آب به کمک نیروگاه‌های برق می‌آیند

صبح دیروز وزارت نیرو از افتتاح ۱۳ نیروگاه جدید تجدیدپذیر در ۷ استان کشور خبر داد که ۷۴ مگاوات برق به شبکه تزریق می‌کنند. برق تولید شده توسط این ۱۳ نیروگاه چراغ مردم در شهری با جمعیت مشابه رشت را روشن می‌کند. از ۳۰ سال پیش تا اول خرداد امسال توان نیروگاه‌های تجدیدپذیر ایران به ۱۰۹۰ مگاوات رسیده که 1.1 درصد ظرفیت نیروگاهی ایران است. ۱۳ نیروگاه تجدیدپذیر آماده افتتاح از باد، خورشید و آب انرژی می‌گیرند، همچنین ۱۱ شرکت بخش خصوصی از میان ۱۴ هزار سرمایه‌گذار در صنعت تجدیدپذیر ایران، سازنده نیروگاه‌های تجدیدپذیر، در حال افتتاح هستند. جراحی اقتصاد برق تجدیدپذیر، مهم‌ترین دلیل سرعت ‌گرفتن توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در ایران عنوان می‌شود. سعید هدایتی، کارشناس انرژی پرداخت یارانه به صنعت تجدیدپذیر را عامل حیات این صنعت دانسته و معتقد است اگر یارانه این صنعت از طرف دولت تحت عنوان خرید تضمینی متوقف شود، صنعت تجدیدپذیر در ایران زمین می‌خورد و دولت نباید روی صنایع ناپایدار سرمایه‌گذاری کند. در مقابل، علی محسنی، کارشناس اقتصادی می‌گوید نرخ تجدیدپذیرها در ایران یارانه‌ای نیست، بلکه در بورس عرضه شده و خریدار نهایی ارزش برق را می‌پردازد، مضافا اینکه تولید گاز طبیعی به عنوان مهم‌ترین سوخت نیروگاهی ایران رو به کاهش است و کشور برای تامین برق چاره‌ای جز حرکت به سمت سایر منابع ندارد. مرکز پژوهش‌های مجلس لازمه استمرار رشد تجدیدپذیر در ایران را ارتقای امنیت سرمایه‌گذاری عنوان کرده است. به عبارت دیگر سازوکار طرح‌ریزی شده توسط دولت سیزدهم باید توسط دولت‌های آینده نیز محترم شمرده شده و از دخالت‌های دولتی اجتناب شود تا ضمن جلب اعتماد بخش خصوصی، سرمایه مردمی هم به این حوزه سرازیر شود.

***

افزایش ۱۹ هزار بشکه‌ای تولید نفت ایران در ۲ ماه

جدیدترین گزارش اوپک نشان می‌دهد تولید نفت ایران در 2 ماه نخست امسال به 3 میلیون و 226 هزار بشکه در روز افزایش یافته است. آمار جدید اوپک نشان می‌دهد ایران با تولید 3میلیون و 226 هزار بشکه نفت در روز در ماه مه ‌(اردیبهشت 1403) همچنان سومین تولیدکننده بزرگ نفت این سازمان است. ایران در فروردین 3 میلیون و 219 هزار بشکه در روز نفت تولید کرده بود؛ به این ترتیب تولید نفت ایران در اردیبهشت 7 هزار بشکه در روز افزایش یافته است. تولید نفت ایران در 2 ماه نخست امسال 19 هزار بشکه در روز افزایش یافته است. ایران در 3 ماه نخست 2024، روزانه 3 میلیون و 177 هزار بشکه نفت تولید کرده است. تولید نفت عربستان با کاهش 32 هزار بشکه‌ای به روزانه 9 میلیون بشکه نفت در روز رسیده است و در جایگاه نخست قرار دارد. عراق با تولید روزانه 4 میلیون و 195 بشکه در جایگاه‌ دوم قرار دارد؛ تولید نفت این کشور هم 7 هزار بشکه در روز کم شده است. ایران از مردادماه ۱۴۰۲ (آگوست ۲۰۲۳) با پیشی گرفتن از امارات جایگاه سوم تولید نفت در اوپک را از آن خود کرد و از آن زمان تاکنون این جایگاه را حفظ کرده است. کشورهای الجزایر، کنگو، عراق، کویت، لیبی، عربستان و ونزوئلا در این ماه کاهش تولید داشتند اما سایر کشورها افزایش داشته‌اند. تولید اوپک هم با افزایش 28 هزار بشکه‌ای در روز به 26 میلیون و 629 هزار بشکه در روز رسیده است.

در معاملات دیروز مرکز مبادله ارز و طلای ایران، هر دلار آمریکا با افزایش 45 هزار و 624 تومان و حواله دلار نیز 42 هزار و 599 تومان معامله ‌شد. قیمت هر یورو در مرکز مبادله ایران نیز با افزایش به 48 هزار و 967 تومان و نرخ حواله یورو به 45 هزار و 720  تومان رسید. از سوی دیگر درهم امارات با افزایش، 12 هزار و 423 تومان ارزش‌گذاری شد و نرخ حواله درهم نیز  11 هزار و 599 تومان بود.

 

برای نجات بازار سرمایه

طی روز‌های اخیر مسعود پزشکیان و محمدباقر قالیباف، 2 نامزد ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳، در جریان گفت‌وگو‌ها در برنامه زنده تلویزیونی و صفحه اجتماعی ایکس درباره برنامه خود برای دوران ریاست‌جمهوری به موضوع بازار سرمایه و بورس اشاره کردند. به نظر می‌رسد اظهارنظر مستقیم این 2 کاندیدا درباره بورس به وضعیت نامناسب این بازار در سال‌های اخیر مرتبط است؛ به همین دلیل در تلاش هستند با ارائه راهکار‌هایی درباره رفع این موضوع نظر فعالان این حوزه را به خود جلب کنند. مسعود پزشکیان پس از حضور در برنامه صف اول در تلویزیون، در شبکه اجتماعی ایکس نظرات خود را درباره بازار سرمایه بیان کرد. پزشکیان در سلسله توئیتی نوشت: «بورس اوراق بهادار تهران بدترین دوران خود را در ۴ سال گذشته سپری کرده است. مشکل بورس همان مشکل اقتصاد کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب‌و‌کار‌ها و تحریم‌های بین‌المللی. ‏قرار بود 3 روزه مشکل بورس حل شود اما بحران ۳ سال کامل ادامه یافت. برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چند برابر کردند و مصوبه را 2 ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمی‌ها فرصت کافی برای خالی کردن پورتفوی‌شان را داشته باشند. اینطور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت. ‏قرار بود از بورس حمایت کنید نه اینکه فرصت‌های استفاده از مصوبه‌های پنهان را برای نورچشمی‌ها فراهم کنید». محمدباقر قالیباف نیز در برنامه صف اول موضع خود را در برابر بازار بورس به این شکل بیان کرد: «وقتی دولت دست در بازار سرمایه می‌اندازد و از شرکت‌های بزرگ دستوری پول برمی‌دارد، بازار سرمایه چطور از سرمایه‌های خرد جذب سرمایه کند؟ نتیجه این می‌شود که بخش خصوصی شرکت نمی‌کند، صندوق‌های سرمایه و پروژه‌ها شکل نمی‌گیرند، چون منفعتی نمی‌برند نسبت به تورمی که وجود دارد». راهکاری هم توسط محمدباقر قالیباف درباره افزایش عملکرد بورس و بازار سرمایه ارائه شد. طبق این راهکار، کاهش نرخ بهره بانکی باعث هدایت سرمایه‌ها به بازار بورس می‌شود. واقعیت این است که طی 3 سال گذشته بازار سرمایه بازدهی‌ای به اندازه سال‌های پایانی دهه 90 نداشته است دلیل آن هم سیاست‌های کلی دولت سیزدهم است که هدف خود را مهار تورم تعیین کرده بود و مسیر رسیدن به این مهم هم اعمال سیاست‌های انقباضی بود. مسلما دولت سیزدهم علاقه‌ای به فروکش کردن بازدهی بورس نداشته اما سیاست‌هایی که اجرا کرد روی این مساله تاثیرگذار بود. به طور کلی مسؤول سیاست‌گذاری اقتصادی کشور باید انتخاب کند که قیمت ارز و قیمت محصولات صنایع را کنترل و مهار کند یا برای توسعه بازار سرمایه، قیمت‌ها را تعدیل و اجازه افزایش قیمت ارز را بدهد. 

***

پیش‌بینی رشد اقتصادی جمهوری اسلامی ایران از سوی بانک جهانی در سال مالی ۲۰۲۵-۲۰۲۴ به میزان ۵ درصد اعلام شد که بیش از رقم 3.8 درصد سال ۲۰۲۲ است.

بانک جهانی پیش‌بینی رشد اقتصاد جهانی برای سال جاری را به 2.6 درصد افزایش داد که این رقم نسبت به پیش‌بینی قبلی آن 0.2 درصد صعود کرده است.

این بانک در آخرین گزارش چشم‌انداز اقتصاد جهانی خود اعلام کرد پیش‌بینی می‌شود این رقم برای نخستین‌بار طی ۳ سال گذشته با وجود تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی و نرخ‌های بهره بالا نسبت به سال گذشته ثابت بماند. 

بانک جهانی پیش‌بینی کرد رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال‌ ۲۰۲6-۲۰۲5 به ‌طور متوسط به 2.7 درصد افزایش یابد که کمتر از میانگین 3.1 درصد در دهه قبل از همه‌گیری است.

ایندرمیت گیل، اقتصاددان ارشد گروه بانک جهانی گفت ۴ سال پس از تحولات ناشی از همه‌گیری، درگیری‌ها، تورم و انقباض پولی، به نظر می‌رسد رشد اقتصاد جهانی ثابت باقی مانده است.

پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی در اقتصادهای در حال توسعه در سال‌ ۲۰۲5-۲۰۲4 به طور متوسط ۴ درصد افزایش یابد و طی سال جاری در اقتصادهای پیشرفته 1.5 درصد صعود کند و در سال آینده به 1.7 درصد برسد.

گیل بر نیاز اقتصادهای در حال توسعه برای یافتن راه‌هایی به منظور تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی، کاهش بدهی عمومی و بهبود آموزش، بهداشت و زیرساخت‌های اساسی تاکید کرد.

این گزارش تاکید می‌کند انتظار می‌رود از هر 4 اقتصاد در حال توسعه یک کشور فقیرتر از سال ۲۰۱۹ باقی بماند.

* پیش‌بینی رشد اقتصادی نخستین اقتصاد جهان

بانک جهانی در آخرین گزارش چشم‌انداز رشد اقتصاد جهانی اعلام کرد انتظار دارد تولید ناخالص داخلی (GDP) در ایالات‌متحده در سال ۲۰۲۴ به میزان 2.5 درصد رشد کند که به ‌طور قابل‌توجهی از پیش‌بینی اعلام شده در ماه ژانویه که 1.6 درصد بود، بیشتر شده است. همچنین سال آینده رشد 1.8 درصدی را ثبت می‌کند که این ارقام به ترتیب 0.9 و 0.1 امتیاز صعود کرده‌اند.

همچنین بانک جهانی پیش‌بینی رشد خود برای چین در سال جاری را 0.3 درصد افزایش داد و به 4.8 درصد رساند که دلیل آن فعالیت اقتصادی قوی‌تر از حد انتظار در اوایل سال ۲۰۲۴ بویژه در بخش صادرات بوده است. پیش‌بینی می‌شود دومین اقتصاد بزرگ جهان در سال ۲۰۲۵ با 0.32 درصد کاهش نسبت به گزارش ماه ژانویه، 4.1 درصد رشد کند.

پیش‌بینی می‌شود رشد تولید ناخالص داخلی منطقه یورو نیز در سال ۲۰۲۴ به 0.7 درصد برسد که همان میزان اعلام شده در گزارش قبلی است و رقم 1.4 درصد را در سال ۲۰۲۵ ثبت کند.

از سویی پیش‌بینی رشد اقتصاد جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲5-۲۰۲4 به میزان ۵ درصد اعلام شد که بیش از رقم 3.8 درصد سال ۲۰۲۲ است. بانک جهانی اعلام کرد در میان صادرکنندگان نفت، برآورد می‌شود رشد جمهوری اسلامی ایران در سال مالی ۲۰۲4-۲۰۲3 به ۵ درصد افزایش یابد. از آنجا که این کشور از توافق اوپک پلاس مستثنا شده است، تولید و صادرات نفت افزایش یافته و رشد در بخش غیرنفتی از جمله خدمات نیز قوی بوده است.

همچنین بانک جهانی پیش‌بینی رشد اقتصادی عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ را به میزان 2.5 درصد اعلام کرد که این رقم در مقایسه با رقم منفی 0.9 درصد سال ۲۰۲۲ است. همچنین پیش‌بینی رشد اقتصادی عراق منفی 0.3 درصد، لبنان 0.5 درصد، عمان ۱.۵ درصد، قطر 2.1 و بحرین 3.5 درصد اعلام شده است. پیش‌بینی رشد اقتصادی ترکیه نیز با 0.1 واحد کاهش به ۳ درصد برای سال ۲۰۲۴ و با 0.3 واحد به 3.6 درصد برای سال آینده نزول کرد.

بانک جهانی میانگین تورم جهانی در سال جاری را هم 3.5 درصد و در سال ۲۰۲۵ به میزان 2.9 درصد پیش‌بینی کرده است.