گروه سیاسی: مهرماه امسال بود که قرارگاه حمزه سیدالشهدای نیروی زمینی سپاه در چند نوبت مقر گروهک‌های تروریستی تجزیه‌طلب در منطقه اقلیم کردستان عراق را مورد حملات موشکی و پهپادی قرار داد. این حملات سپاه پس از آن صورت گرفت که گروهک‌های تروریستی از قبیل کومله و حزب دموکرات به بهانه فوت مهسا امینی، اقدام به ایجاد آشوب و ناامنی در کشور کردند. سپاه پاسداران همزمان با انجام این حملات، به مسؤولان عراق و اقلیم کردستان هشدار داد مرزهای خود با ایران را از وجود تروریست‌ها تخلیه کنند. سپاه هشدار داده بود اگر اقدامی در این باره انجام نگیرد، حملات خود به پناهگاه‌های تروریست‌ها را ادامه خواهد داد. از همین رو دور جدید عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه گروهک‌های تروریستی تجزیه‌طلب روز گذشته آغاز شد. سردار محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه در اظهاراتی به ارائه جزئیاتی از این حمله که با پهپاد و موشک انجام شد، پرداخت و گفت: قبل از عملیات ربیع که ششم مهرماه امسال انجام شد ما به طور مرتب به اقلیم شمال عراق و دولت مرکزی عراق هشدار دادیم گروهک‌های تجزیه‌طلبی که در شمال اقلیم عراق هستند و مقرهای مختلفی در منطقه شمال عراق دارند را یا اخراج و خلع سلاح و یا اردوگاه‌نشین کنند اما به هر شکل این اتفاق رخ نداد. وی افزود: گروهک‌های تجزیه‌طلب اقدامات تروریستی خود را هم در داخل ایران از مبدأ عراق انجام دادند و هم در برخی اغتشاشاتی که در منطقه شمال ‌غرب کشور به وقوع ‌پیوست ما جای پای عناصر ضدانقلاب و تجزیه‌طلب که در شمال عراق مقرهای مختلفی داشتند را مشاهده ‌کردیم. سردار پاکپور با اشاره به عملیات ربیع نیروی زمینی سپاه که 6 مهرماه سال جاری علیه تروریست‌های اقلیم شمال عراق انجام شد، تاکید کرد: عملیات ربیع را در یک حجم گسترده انجام دادیم که مقرهای آنها به طور کامل آسیب دید و تعدادی هم به هلاکت رسیدند. پس از عملیات ربیع هم به طور مرتب با دولت مرکزی عراق و مسؤولان اقلیم شمال عراق ارتباط داشتیم. ارتباط مسؤولان وزارت امور خارجه کشورمان و عناصری که قرار بود با این افراد مذاکره کنند با برگزاری جلساتی جهت خلع سلاح و اخراج گروهک‌های تروریست از شمال عراق برقرار بود و جلسات مختلفی هم وجود داشت. 

وی ادامه داد: آنها هم قول دادند در این جهت گام‌های اساسی برداشته و اقدامات عملی را در محل استقرار تروریست‌ها شاهد باشیم. هم درباره مقرهای تروریست‌ها در حاشیه مرزهای ما و هم مقرهای عمقی آنها که تا ۱۲۰ کیلومتری عمق شمال عراق مستقر هستند، قرار بود اتفاقاتی رخ بدهد و آنها را جمع کنند اما اکنون با گذشت 50 روز از این موضوع هیچ اقدام عملی‌ای صورت نگرفته است. فرمانده نیروی زمینی سپاه با اشاره به تاکتیک تروریست‌ها برای مستقر شدن در میان مردم عادی تصریح کرد: تروریست‌ها مقرهایی که در عملیات ربیع منهدم شده بود را تخلیه کرده و در میان جمعیت مستقر شدند. این موضوعی است که برای امنیت مردم شمال عراق بسیار مهم است. وی افزود: ما برخی مقرهایی که تروریست‌ها در اختیار داشتند و آنچنان در تراکم جمعیتی واقع نشده بودند را امروز - ‌دیروز - با یک برنامه‌ریزی، عملیاتی را علیه آنها انجام دادیم. سردار پاکپور با بیان اینکه هم دولت مرکزی عراق و هم اقلیم شمال عراق مسؤول امنیت مردم خودشان هستند، بیان کرد: از طرفی هم ما مسؤول امنیت مردم خودمان هستیم و اگر عناصر تجزیه‌طلب و تروریست بخواهند با فرصت در محلی تجهیز شده، تمرین و طرح‌ریزی کنند و از طرف آمریکایی‌ها پشتیبانی شوند و برای اقدامات ضدامنیتی در داخل و اقدامات تروریستی برنامه‌ریزی کنند، همان‌طور که در سنوات قبل هم مطرح کردیم این را برنمی‌تابیم و این مقرها را در هر نقطه‌ای که باشند مورد هدف قرار می‌دهیم. فرمانده نیروی زمینی سپاه گفت: پس از عملیات ربیع شاهد بودیم در بسیاری از اتفاقاتی که در شمال غرب کشورمان رخ می‌دهد، اینها یا با هدایت یا اعزام تیم‌هایی که برای هدایت اغتشاشگران جهت تخریب اموال عمومی می‌فرستند یا در برخی اقدامات تروریستی که منجر شده به برخی ترورهایی که در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه رخ داده، دست دارند. عمدتا دستگیری‌هایی که داشتیم از گروه‌های ضدانقلاب و تجزیه‌طلبی هستند که در اقلیم شمال عراق هستند. سردار پاکپور با بیان اینکه ما درباره امنیت خودمان با هیچ کس تعارف نداریم، گفت: بار دیگر تاکید می‌کنم ما در رابطه با امنیت خودمان با هیچ کس تعارف نداریم و چندین بار هم این نکته را اعلام کرده‌ایم. چندین مکان است که من از آنها اسم می‌برم که بدانند ما نسبت به همه آنها اشراف داریم و قبلا هم به مسؤولان اقلیم شمال عراق و دولت مرکزی عراق اسامی آنها را اعلام کرده‌ایم. وی افزود: منطقه‌ای به نام بکر جو در منطقه سلیمانیه یکی از مناطقی است که پس از اینکه ما مقررهای آنها را منهدم کردیم در این منطقه مستقر شدند. اینجا منطقه‌ای است که جمعیت عادی هم در آن حضور دارد. مردم بکر جو باید این تروریست‌ها را طرد کنند تا امنیت‌شان برقرار شود. فرمانده نیروی زمینی سپاه با اشاره به سایر مناطقی که تروریست‌ها در آنجا مستقر هستند، بیان کرد: روستای توپوزآباد دیگر منطقه‌ای است که در کنار این روستا آمده‌اند یک اردوگاه ایجاد کرده‌اند و در آنجا مستقر هستند که حتماً اینها را در عملیات‌های بعدی مورد هدف قرار خواهیم داد. شهر کوی‌ سنجق و روستاهای اطراف آن و قلعه‌ای که تروریست‌ها دارند، همچنین برخی نقاط مانند آزادی و امیریه نقاطی هستند که در آنجا مستقر شده‌اند که مراکز جمعیتی هستند. 

وی با بیان اینکه هدف از حضور تروریست‌ها در میان جمعیت استفاده از مردم عادی به عنوان سپر دفاعی برای خودشان است، تصریح کرد: ما قطعا ملاحظاتی داریم تا مردم بی‌گناه و خانواده‌ها مورد اصابت قرار نگیرند. هم‌اکنون نیز به همه این عزیزان اعلام می‌کنیم ما نمی‌دانیم مناطقی که این افراد حضور دارند خانواده‌ای مستقر هست یا خیر. ما بالاخره برای امنیت خودمان اینها را هدف قرار می‌دهیم. سردار پاکپور ضمن برشماری سایر نقاط استقرار تروریست‌ها گفت: زرگوییز، گرد چال، جژنه‌کال و پاکشهر جزو مناطقی است که هم روستا هستند و هم جزو مناطق شهری و شهرکی. تروریست‌ها در کنار این روستاها و شهرک‌ها مستقر هستند و ما حتما در عملیات‌های بعدی آنها را مورد هدف قرار می‌دهیم. ما از مردم این روستاها و شهرها می‌خواهیم و تقاضا داریم یا تروریست‌ها را طرد کنند یا اطراف مقرهای آنها حضور نداشته باشند تا دچار آسیب نشوند. این نکته‌ای است که هم باید مردم منطقه، هم دولت اقلیم شمال عراق و هم دولت مرکزی عراق به آن توجه جدی داشته باشند. فرمانده نیروی زمینی سپاه با بیان اینکه ما بنا نداریم حتی خانواده‌های تروریست‌ها دچار آسیب شوند، تاکید کرد: همین‌ها هم باید به شکلی باشد که مقرهای آنها در خانه‌های سازمانی آنها نباشد. اکنون در برخی مناطق شاهد هستیم که تیم‌های ترور این گروهک‌ها در خانه‌های سازمانی مستقر هستند و ما به طور دقیق از جزئیات آنها مطلع هستیم و اینکه در چه منطقه‌ای قرار دارند. وی افزود: اما به لحاظ ملاحظه‌ای که درباره افراد بی‌گناه و خانواده‌ها داریم از منهدم کردن آنها پرهیز داریم. اما بعداً نمی‌دانیم اینها اطراف‌شان خانواده هست یا نیست و حتماً مورد هدف قرار خواهیم داد. ان‌شاءالله هم مردم منطقه، هم دولت مرکزی عراق و هم دولت اقلیم شمال عراق نسبت به این موضوع حساسیت نشان بدهند و اقداماتی که در جهت امنیت مردم خودشان است را انجام بدهند که اخراج و خلع سلاح این گروهک‌های تجزیه‌طلب و تروریستی از اقلیم شمال عراق است. 

سردار پاکپور با اشاره به جزئیات عملیات دیروز نیروی زمینی سپاه علیه تروریست‌های تجزیه‌طلب اقلیم شمال عراق بیان کرد: ما در این عملیات مقرهایی را هدف قرار دادیم که در جوار جمعیت نبود و مقرهایی بود که در عملیات ربیع برخی جاها مورد اصابت قرار گرفته بود و تروریست‌ها مجددا در آنها مستقر شده بودند که این مقرها را با موشک و پهپادهای انتحاری و رزمی هدف قرار دادیم. همچنین مقرهای حاشیه مرز را هم با توپخانه هدف قرار دادیم. 

حمله به تروریست‌ها در عمق 80 کیلومتری اقلیم

سردار محمدتقی اصانلو، فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدای سپاه نیز درباره حمله موشکی و پهپادی روز گذشته سپاه اظهار داشت: ما مقر گروهک‌های تروریستی در اقلیم شمال عراق را تا عمق ۸۰ کیلومتری هدف قرار دادیم. وی بیان کرد: این گروهک‌ها در اغتشاشات اخیر از جمله آتش‌سوزی‌های بانک‌ها، کشته‌سازی‌ها و ورود سلاح‌های جنگی به کشور نقش داشتند. فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدای سپاه تصریح کرد: بعد از عملیات ربیع تعدادی از مسؤولان سیاسی دولت مرکزی و اقلیم شمال عراق به ایران آمدند و جلساتی را با وزیر امور خارجه برگزار کردند. مسؤولان سیاسی دولت مرکزی و اقلیم شمال عراق در این جلسات زمان خواسته بودند تا هر چه سریع‌تر خواسته جمهوری اسلامی ایران را محقق کنند. متأسفانه در این مدتی که فرصت دادیم و حتی بنا به خواسته خودشان تمدید هم شد، اقدام خاصی صورت نگرفت. سردار اصانلو اظهار داشت: آنان به آنچه قول داده بودند عمل نکردند و هیچ مقری از ضدانقلاب و گروه‌های تجزیه‌طلب در مرز تخلیه نشد. مقرهایی هم که قبلا در اقلیم شمال عراق هدف قرار داده بودیم، در جاهای دیگر مستقر شدند که آنها را شناسایی کردیم و امروز هدف قرار دادیم. 

سپاه: مقامات اقلیم شمال عراق ثبات و امنیت منطقه را صیانت کنند

سپاه پاسداران با انتشار اطلاعیه‌ای درباره حمله موشکی و پهپادی خود به مقر گروهک‌های تجزیه‌طلب، اعلام کرد: در پی تداوم بی‌عملی‌ها و برخی غفلت‌های آشکار و بعضا تعمدی مقامات اقلیم شمال عراق در برخورد با فعالیت‌های گروهک‌های تروریستی ضدانقلاب و ضدایرانی تجزیه‌طلب که سال‌هاست برای توطئه و تعرض علیه ملت ایران در اقلیم لانه کرده‌اند؛ به رغم عملیات ماه گذشته، مجددا تروریست‌ها در صدد تحرک و اقدام برای ایجاد ناامنی در ایران اسلامی برآمده‌اند. لذا با توجه به شرایط و اشراف اطلاعاتی و برنامه‌ریزی عملیاتی از صبح امروز (دوشنبه) مقرها، مراکز و همچنین معابر حمل و انتقال سلاح و مهمات تروریست‌ها به ایران مورد اصابت عملیات موشکی و پهپادی رزمندگان اسلام قرار گرفت. این اطلاعیه افزوده است: یگان‌های عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا نیروی زمینی سپاه این عملیات را پس از هشدار‌های مجدد در جلسات دیپلماتیک و امنیتی مشترک اخیر مبنی بر تعطیلی اردوگاه‌ها، خلع سلاح و اخراج گروهک‌ها از منطقه و تاکید بر عدم بر هم خوردن امنیت و آرامش مردم شمال عراق و متاسفانه عدم مشاهده اقدام عملی و عینی موثر از طرف مقابل، آغاز کردند. این اطلاعیه با تاکید بر اینکه «در عین حال اشرار و تروریست‌های مزدور استکبار جهانی همچنان به شرارت‌های مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران ادامه داده‌اند»، تصریح کرده است: از آنجا که امنیت مرزی و داخلی کشور از خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است، ادامه این وضعیت را تحمل نخواهیم کرد. روابط عمومی کل سپاه در ادامه این اطلاعیه با اشاره به توصیه‌های صورت گرفته به مسؤولان و دولت مرکزی و اقلیم عراق و همچنین ساکنان منطقه برای فاصله گرفتن از محل استقرار مراکز و فعالیت تروریست‌ها، تاکید کرده است: خلع سلاح و برچیدن بساط تروریست‌ها از تعطیلی مقرها تا اقدام اطمینان‌بخش مقامات اقلیم نسبت به دور‌سازی تروریست‌های مزدور و جنایتکار از منطقه خواسته مشروع، قانونی و قطعی نیروهای مسلح و ملت عزیز ایران بوده و انتظار است مقامات اقلیم شمال عراق با اقدامات عملی خود، ثبات و امنیت پایدار منطقه را مورد صیانت و پشتیبانی قرار دهند. این اطلاعیه در پایان تاکید کرده است: بار دیگر از مسؤولان دولت مرکزی و اقلیم شمال عراق می‌خواهیم در راستای حفظ حسن همجواری و برقراری امنیت مرزهای مشترک 2 کشور نسبت به تعهدات خود در قبال جمهوری اسلامی ایران عمل کنند تا از وارد آمدن خسارات بیشتر به مردم 2 کشور و برهم خوردن آرامش و امنیت به واسطه حضور تروریست‌ها در منطقه جلوگیری به عمل آید.

گروه سیاست خارجی: برخی کشورهای اروپایی تصمیم گرفته‌اند با کنار زدن ملاحظات دیپلماتیک و بدون هیچ پرده‌پوشی با مداخله در امور داخلی کشورمان، ایران را وارد بی‌ثباتی کنند. غربی‌ها در کنار مواضع دخالت‌جویانه در امور ایران و ترتیب دادن دیدارهای کمیک و مضحک با عناصر دسته چندمی که خود را رهبران خودخوانده یک انقلاب فرض شده می‌خوانند، با وضع تحریم‌های جدید ضدایرانی، اثبات کردند علاوه بر اینکه همچنان درک درستی از ایران و تحولات آن ندارند، طرف‌های غیرقابل اعتمادی نیز هستند. 

بر این اساس، اتحادیه اروپایی روز دوشنبه با اتهاماتی مداخله‌جویانه 29 فرد و 3 نهاد ایرانی را وارد لیست تحریم‌های خود کرد. «جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما در کنار مردم ایران می‌ایستیم و از حق آنها برای تظاهرات مسالمت‌آمیز و صدا زدن خواسته‌ها و دیدگاه‌های‌شان به صورت آزادانه حمایت می‌کنیم». از جمله کسانی که در لیست تحریم‌های اتحادیه اروپایی قرار گرفته‌اند «احمد وحیدی» وزیر کشور ایران است. از جمله اشخاص دیگری که در این فهرست قرار گرفته‌اند امیرکیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سردار وحید مجید رئیس پلیس سایبری هستند. فرماندهان نیروی انتظامی استان‌ها نیز تحت تحریم‌های اتحادیه اروپایی قرار گرفته‌اند. همچنین شبکه خبری برون‌مرزی پرس‌تی‌وی نیز تحت تحریم قرار گرفته است. این در حالی است که «آنالنا بائربوک» وزیر خارجه آلمان دوشنبه پیش از ورود به نشست شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپایی در بروکسل گفت: «بسته تحریمی جدید اتحادیه اروپایی علیه ایران اعمال می‌شود که حلقه داخلی سپاه پاسداران [انقلاب اسلامی] را هدف می‌گیرد». وی در ادامه اظهارات مداخله‌جویانه در امور داخلی ایران، مدعی شد: «آنها نمی‌توانند. جهان و اروپا نظاره‌گر است. تحریم‌های جدید، به‌صورت خاص، حلقه داخلی قدرت در سپاه و ساختارهای تأمین مالی آنها را هدف قرار می‌دهد». دولت انگلیس اعلام کرد به بهانه نقض حقوق بشر در ایران و در حمایت از اغتشاشگران 24 فرد و نهاد ایرانی را در فهرست تحریم‌های خود قرار می‌دهد. نام عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ایران هم در میان تحریم‌شدگان دیده می‌شود. 

اقدام اتحادیه اروپایی در تحریم‌های ضدایرانی به سردمداری ۳ کشور آلمان، انگلستان و فرانسه در شرایطی است که این تحرک همزمان با صدور برخی فراخوان‌ها برای زنده نگه داشتن آشوب‌ها و اغتشاشات در ایران طی روزهای آینده صورت می‌گیرد. این حرکت اروپایی‌ها به معنای ورود مستقیم به فاز تقابل با کشورمان و مداخله مستقیم در آشوب‌ها و بی‌ثبات‌سازی ایران است. ۳ کشور اروپایی که این روزها صحنه اعتراضات وسیع مردمی علیه سیاست‌های ناتو در اوکراین و بحران‌های فزاینده اقتصادی و انرژی هستند تلاش می‌کنند با ترکیب تحریم و دمیدن در آتش فتنه‌گری و ناامنی در ایران، ضربه‌ای اساسی به اقتصاد کشورمان وارد آورند. 

از طرف دیگر، رئیس‌جمهور فرانسه که در روزهای اخیر در حمایت از اغتشاش و آشوب در ایران کم نگذاشته، ادعاهایی جدید را مطرح کرد. «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه که در روزهای اخیر در حمایت از اغتشاش و آشوب در ایران کم نگذاشته و پیش‌تر نشان داده بود معنای انقلاب را نمی‌فهمد، در اظهارنظری مشابه مدعی شد «فرزندان انقلاب ایران، در حال انجام انقلاب خود هستند». به گزارش رویترز، وی دوشنبه ۱۴ نوامبر (۲۳ آبان) در مصاحبه با رادیو فرانسه، همچنین در اشاره به مذاکرات رفع تحریم‌ها ادعا کرد اعتقاد ندارد که هیچ پیشنهاد جدیدی بتواند به احیای توافق هسته‌ای با ایران در آینده نزدیک کمک کند و احتمالا به چارچوب جدیدی برای رسیدگی به این موضوع نیاز است. به ادعای وی، «وضعیت سیاسی کنونی در ایران، جایی که اعتراضات علیه دولت آغاز شده، وضعیت را در رابطه با توافق هسته‌ای ایران تغییر زیادی داده و احتمال توافق با این کشور را سست کرده است». رئیس‌جمهور فرانسه در ادامه ادعاهای ضدایرانی خود، در پاسخ به این سوال که آیا معتقد است مذاکرات رفع تحریم‌ها می‌تواند احیا شود، گفت «همچنان بسیار محتاط خواهم بود» و افزود: فکر نمی‌کنم هیچ پیشنهاد جدیدی وجود داشته باشد که در حال حاضر [برای نجات توافق هسته‌ای] ارائه شود. مکرون که پیش‌تر در کودتای ونزوئلا، خوان گوایدو، رئیس‌جمهور خودخوانده این کشور را به رسمیت شناخته بود چندی قبل با سرشکستگی با نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا ملاقات کرد و از ترسیم روابط نوین با این کشور سخن گفت تا بلکه از بحران‌های پاریس کمی کاسته شود. 

 

گروه اقتصادی: بازار مسکن در حال حاضر از چند جهت تحت فشار قرار گرفته و همین امر موجب شده است نرخ رشد قیمت مسکن در مقایسه با بازارهای موازی از جمله ارز، سکه و طلا  و بازار سهام پیشتاز باشد. البته ناگفته نماند قیمت مسکن همبستگی پایین‌تری نسبت به قیمت سکه، طلا و بازار سهام با قیمت دلار دارد. این موضوع به این معنی است که اگر قیمت دلار افزایش یابد، به دلیل همبستگی بالایی که با قیمت سکه دارد می‌تواند سریعا بر قیمت سکه و طلا اثر بگذارد و باعث افزایش بهای آن شود اما اثر‌گذاری قیمت دلار بر قیمت مسکن به صورت آنی نیست و در لحظه، همبستگی پایینی با یکدیگر دارند. این موضوع در کوتاه‌مدت صادق است و در بلندمدت روند قیمتی مسکن همراستا با قیمت دلار خواهد شد. به عبارت دیگر، می‌توان گفت قیمت دلار در میان‌مدت و بلندمدت تاثیر زیادی بر قیمت مسکن خواهد داشت. عوامل متعدد دیگری نیز بر رشد قیمت مسکن تاثیر گذاشته است که در این گزارش با بررسی این عوامل به راهکارهایی که دولت می‌تواند با استفاده از آنها نرخ رشد مسکن را کاهش دهد می‌پردازیم.

به گزارش «وطن ‌امروز»، در حال حاضر مساله تورم مصالح ساختمانی یکی از دغدغه‌‌‌های اصلی سرمایه‌گذاران ساختمانی در ماه‌‌‌های اخیر بوده که تاثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده مسکن داشته است. این موضوع به عنوان یکی از عوامل اصلی انصراف سرمایه‌گذاران و فعالان ساخت‌وساز از ساخت مسکن در این مدت مطرح می‌شود. در هفته‌‌‌های اخیر نیز بحث رابطه قیمت مصالح ساختمانی و مسکن بیش از پیش مورد توجه فعالان ساختمانی قرار گرفته و این دغدغه پررنگ‌‌‌تر از قبل مطرح شده است که با وجود بازار متورم مصالح، نمی‌توان به کاهش محسوس تورم مسکن امیدوار بود و در این شرایط همچنان حلقه آخر بازار یعنی فروش به مصرف‌کننده درست کار نمی‌‌‌کند.

البته ذکر این نکته نیز ضروری است که تورم مصالح ساختمانی تنها یکی از متغیرهای مختلفی است که روی قیمت نهایی ملک تاثیر می‌گذارد. به عبارت دیگر، در میان متغیرهای موثر بر قیمت مسکن در حال حاضر متناسب با وضعیت روز اقتصادی، مصالح ساختمانی، نرخ دلار، قیمت زمین و تورم عمومی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر قیمت ملک دارند. 

نگاهی به بازار مسکن از ابتدای سال 96 تاکنون نشان می‌دهد در سال 96  بازار مسکن در وضعیت پیش‌‌‌رونق قرار گرفت اما بتدریج تورم ملکی افزایش یافت و جهش قیمت مسکن را در سال 97 رقم زد که این روند  تا بهار 1401 ادامه داشت و قیمت مصالح ساختمانی به طور میانگین 7.8  برابر شد. این در حالی است که در همین فاصله زمانی میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان مسکونی در شهر تهران 9.1 برابر افزایش داشته است. البته از آنجا که هنوز گزارش رسمی از تغییرات شاخص قیمت مصالح در بهار امسال منتشر نشده، مقایسه مذکور بر اساس این شاخص در پایان سال 1400 انجام شده است. همچنین قیمت دلار از ابتدای سال 96 تا پایان بهار 1401 رشد حدود 7.9 برابری داشته است.

بنابراین مسکن چه در مقایسه با بازار ارز و چه در مقایسه با بازار مصالح ساختمانی، تورم به‌مراتب بیشتری در این فاصله زمانی داشته و از تغییرات متغیرهای اثرگذار همیشگی بر بازار ملک، تأثیر گرفته است. نکته قابل تامل این است که میزان رشد قیمت مصالح و نرخ دلار در مدت مورد مقایسه بسیار به یکدیگر نزدیک بوده که این امر محصول وابستگی تولید برخی مصالح ساختمانی به اقلام و مواد اولیه وارداتی و نیز استفاده از تجهیزات و تاسیسات خارجی در بسیاری از ساخت‌وسازهاست. به این ترتیب در سال‌های اخیر جهت قیمت مصالح تا حد زیادی با رشد ارزی همسو بوده است. 

تأثیر تورم عمومی بر مسکن

موضوع اثر تورم بر قیمت مسکن همواره در تحلیل‌های کارشناسان اقتصادی به عنوان یک اصل مهم و اثرگذار در بازار مسکن مطرح بوده است. به گفته کارشناسان، یکی از عوامل اصلی رشد جهشی قیمت مسکن، تقاضای سرمایه‌گذاری به جای مصرفی و سفته‌بازی در بازار مسکن است که ریشه در مشکلات ساختاری اقتصاد کلان از جمله رشد شتابان نقدینگی و عدم ظرفیت‌پذیری سایر بخش‌های اقتصادی و بازار سرمایه برای جذب این نقدینگی دارد. با مقایسه تورم مسکن با نرخ تورم عمومی نیز این واقعیت روشن می‌شود که مسکن بیشتر از حد متعارف رشد کرده است. به طور کلی قیمت مسکن همواره تابعی از نرخ تورم عمومی است و رابطه میان آنها تقریبا همیشه به این ترتیب بوده که تورم مسکن در بازه‌‌‌های بلندمدت و در مقاطع جهش، حدود 3 تا 4 واحد ‌درصد بیشتر از تورم عمومی بوده است اما در دوره جهش اخیر، مسکن در حالی 9.1 برابر شده که شاخص قیمت کالاها و خدمات تقریبا نصف این میزان رشد کرده است. این ارقام بخوبی نشان می‌دهد که مسکن همیشه تابع روند تغییرات تورم عمومی نبوده و رفتار قیمتی متفاوتی نشان داده که اکنون به قله رسیده و سرمایه‌گذاران را از ساخت‌وساز منصرف کرده است.

رشد قیمت زمین

در کنار تاثیر تورم عمومی بر قیمت مسکن نباید از تاثیر افزایش قیمت زمین بر قیمت مسکن غافل بود. در فاصله سال‌های 96 تا ابتدای بهار 1401 (آمار رسمی تورم زمین در پایتخت طی بهار امسال هنوز منتشر نشده است) میانگین قیمت هر مترمربع زمین در شهر تهران 11.9 برابر شده است. ظاهر آمار یاد شده ممکن است این تصور را ایجاد کند که با این وصف، تورم مسکن هنوز به تورم زمین نرسیده و از این بابت جا برای رشد قیمت مسکن دست‌‌‌کم از بابت تاثیرپذیری از متغیر زمین وجود دارد اما اگر به 2 نکته ظریف در این رابطه دقت شود، مشخص خواهد شد که قیمت مسکن حتی با پیروی از این متغیر نیز جایی برای رشد مضاعف ندارد. نکته اول این است که از دهه 70 به بعد که داده‌‌‌های تغییرات قیمت زمین گردآوری شده است، فارغ از نوسان‌‌‌های مقطعی تقریبا همیشه تورم سالانه زمین حدود 5 درصد بیشتر از تورم مسکن بوده است. در نتیجه بعید نیست که در مقطعی که قیمت مسکن تقریبا 9 برابر شده، قیمت زمین نزدیک 12 برابر شده باشد.

نکته دوم این است که مهم‌تر از قیمت زمین، این نسبت قیمت زمین به مسکن است که رابطه میان روند تورم این 2 گونه ملکی را نشان می‌دهد. نسبت قیمت زمین به مسکن در شهر تهران در دهه 70 زیر یک دهه 80 نزدیک یک و دهه 90 بیشتر از یک بوده است که ناشی از سرعت گرفتن تورم زمین با توجه به طبیعت این بازار ناشی از محدودیت عرضه زمین در شهرهاست. این نسبت در مقاطعی از دهه 90 تا 1.5 نیز رسید و در بهار امسال نیز 1.38 محاسبه شده است؛ به این معنا که به طور میانگین هر مترمربع زمین در تهران 1.38 برابر آپارتمان مسکونی قیمت دارد. کاهش این نسبت به زیر 1.5 گواه این مدعاست که حتی بر اساس تراز تغییرات تورم زمین نیز جایی برای رشد قیمت مسکن وجود ندارد.

طبیعتا هر چه پیش می‌رویم بر میزان کمبود زمین نیز افزوده می‌شود و به طور طبیعی رشد قیمت زمین سرعت بیشتری می‌گیرد. در نتیجه سازنده‌‌‌ها نمی‌توانند منتظر کاهش قیمت زمین به میزانی که مثلا نسبت زمین به مسکن به حدود یک واحد بازگردد باشند؛ کما اینکه نباید منتظر افزایش شدید قیمت مسکن برای بازگشت نسبت مذکور به حول و حوش یک باشند. 

نگاهی به آمارها

بر اساس جدیدترین آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، متوسط قیمت مسکن در تهران طی مهرماه 1401 بالغ بر 43 میلیون و 720 هزار تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب 1.2 و 38.2 درصد افزایش یافته است. همچنین در مهرماه سال 1401، تعداد آپارتمان‌های مسکونی معامله شده در شهر تهران به 5.4 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 10.2 و 0/1 درصد کاهش داشته است. 

نگاهی به وضعیت بازار مسکن طی 9 سال اخیر، یعنی از سال 92 تا 1401 نشان می‌دهد روند افزایش قیمت در برخی سال‌ها به شکل باور‌نکردنی و افسارگسیخته بوده و حتی به بالای 40 درصد رشد نیز رسیده است. در مرداد سال 92 قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران 3 میلیون و 834 هزار تومان بود که در پایان عمر دولت حسن روحانی متوسط قیمت به 30 میلیون و 970 هزار تومان رسید؛ یعنی رشد حدود 710 درصدی طی 8 سال. از مرداد سال گذشته تا مهرماه امسال نیز روند رشد قیمت مسکن ادامه داشته و 41 درصد افزایش یافته است. 

طرح‌های دولت به کجا رسید؟

دولت سیزدهم با وعده ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی، این نوید را داد که با ساخت و عرضه مسکن در قالب طرح نهضت ملی مسکن، نه تنها نیاز بازار را تأمین خواهد کرد بلکه با پاسخ به نیاز مصرفی جامعه، دست دلالان و سودجویان را از این بازار قطع خواهد کرد. این در حالی است که معاون وزیر راه‌وشهرسازی اعلام کرده است: علاوه بر ۴۳۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن که با مدیریت وزارت راه‌و‌شهرسازی در مراحل مختلف ساخت قرار دارد، واحدهای روستایی، خودمالکی، نیروهای مسلح و... را داریم. در بخش روستایی نیز ۱۸۰هزار واحد به پیشرفت بیش از ۵۰ درصد رسیده است. به ‌طور کلی هم‌اکنون دست کم یک میلیون واحد نهضت ملی مسکن با میانگین پیشرفت حدود ۳۰ درصد در حال اجراست. 

هادی عباسی‌اصل درباره برآورد قیمت واحدهای مسکن ملی همچنین گفته است: قیمت تمام‌شده بستگی به شرایط دارد. اگر واحدها یک طبقه و دوطبقه یا دارای مشاعات حداقلی باشد و آسانسور نیاز نداشته باشد، ارزان‌تر است. از طرف دیگر در نظر داریم تا برخی پروژه‌ها به‌ صورت تدریجی تکمیل شود.

با توجه به صحبت‌های معاون وزیر راه‌وشهرسازی بعید است با توجه به پیشرفت 30 درصدی پروژه‌های نهضت ملی مسکن، آن هم در نیمه دوم سال،  وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی تا پایان سال 1401 محقق شود.  عباسی‌اصل در واکنش به این موضوع که شنیده می‌شود بعضی پروژه‌ها متوقف شده است، تاکید کرد: متوقف نشده بلکه ممکن است کارها کند شده باشد. منابع از طریق آورده مردم و تسهیلات بانکی به پروژه‌ها تزریق می‌شود.

اما در نهایت با توجه به شرایط فعلی دولت و کمبود جدی منابع مالی که طرح‌های عمرانی دولتی را زمین ‌زده است، نمی‌توان به تقویت مالی سمت عرضه و تقاضا از سوی دولت امیدوار بود. در نتیجه می‌توان تنها راهکار عملی برای دستیابی به هدف کنترل بازار اجاره را در تسهیل ساخت‌وساز توسط بخش خصوصی یافت. در کنار این فاکتور البته لازم است دولت انرژی بیشتری صرف کنترل نرخ تورم کند تا کار در حوزه کنترل تورم اجاره‌بها هم آسان شود! میزان رشد اجاره‌بها طی یک سال گذشته (تا پایان مهرماه) در شهر تهران و کل مناطق شهری به ‌ترتیب معادل 40.9 و 46.8 درصد بوده است. در همین حال نرخ تورم سالانه هم تا پایان مهرماه معادل 42.9 درصد بوده است. این روند حاکی از پیروی قیمت اجاره‌بها از نرخ تورم است. گفتنی است نرخ تورم سالانه در شهریورماه هم 42.1 درصد بوده و به عنوان پیشران تورم مسکن و اجاره‌بها عمل کرده است. نتایج همین بررسی اجمالی، کنترل نرخ تورم را به عنوان اصلی‌ترین وظیفه دولت برای ساماندهی بازار مسکن از جمله بازار اجاره‌بها مطرح می‌کند.

مالیات بر خانه‌های خالی چه شد؟

مردادماه سال جاری معاون درآمدهای سازمان مالیاتی اعلام کرد تا ۱۰ شهریور فهرست نهایی خانه‌های خالی مشمول مالیات آماده می‌شود. در مهر سال جاری سازمان امور مالیاتی اعلام کرد در مجموع ۵۱۵ هزار و ۴۹۳ خانه خالی به این سازمان معرفی شده است. به گفته رئیس سازمان امور مالیاتی، سال ۱۴۰۰ عملاً از خانه‌های خالی، مالیاتی دریافت نشده زیرا پایان سال گذشته تکلیف خانه‌های خالی روشن شد، یعنی مشخص شد کدام یک از خانه‌ها خالی هستند. در نتیجه مالیات سال گذشته را باید در ۱۴۰۱ اخذ کنیم. داوود منظور همچنین به تازگی درباره دریافت مالیات از خانه‌های لوکس گفته است: در حال محاسبه مالیات خانه‌های لوکس برای ۱۴۰۱ هستیم.

اخذ مالیات از خانه‌های خالی و خانه‌های لوکس قرار بود به عنوان یکی از طرح‌های مهم دولت و با هدف کنترل بازار مسکن بویژه در بخش اجاره در سال 1401 اجرا شود. این در حالی است که سازمان امور مالیاتی در نیمه نخست سال و به‌رغم شناسایی بیش از 500 هزار خانه خالی، هیچ گونه مالیاتی از این خانه‌ها دریافت نکرده است و از سوی دیگر همچنان در حال محاسبه مالیات بر خانه‌های لوکس است. به این ترتیب می‌توان یکی از دلایل تاثیرگذار بر وضعیت بازار مسکن را عدم اجرای طرح‌های مالیاتی دولت در حوزه مسکن دانست.

راهکارهای پیش ‌روی دولت

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان «بررسی تجارب جهانی مدیریت بازار مسکن» به این نکته اشاره کرده است که  تجربه اکثر کشورها نشان می‌دهد یکی از شیوه‌های برون‌رفت از بحران تأمین مسکن برای اقشار فرودست، کنترل و مداخله دولت در مواقع شکست بازار است. شکست بازار در شرایط مختلف اتفاق می‌افتد. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های آن، برهم‌ خوردن بازار عرضه و تقاضا و استفاده سودجویانه، انحصارگرایانه و بورس‌بازی است. با توجه به اینکه مسکن یکی از نیازهای مبرم زندگی افراد جامعه است، در بیشتر کشورها یک کالای مهم و حساس خانوار به‌ شمار می‌رود و گاه ماهیت سرمایه‌ای آن پررنگ‌تر از ماهیت مصرفی سکونتی آن می‌شود. بدیهی است که یکی از شیوه‌های مؤثر و مطلوب دولت‌ها برای کنترل سوداگری در بازار زمین و مسکن و هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید مسکن، استفاده از ابزارهای مالیاتی است، لذا دولت و سازمان امور مالیاتی باید هر چه سریع‌تر برای اخذ مالیات از خانه‌های خالی و خانه لوکس اقدام کنند. ضرورت تسریع در ساخت و عرضه مسکن که در قالب طرح نهضت ملی مسکن در حال اجراست، به دولت کمک می‌کند تا آرامش و ثبات را به بازار مسکن بازگرداند. ارتقای ساخت‌وساز مسکن توسط بخش خصوصی که سالانه بین ۳۲۰ تا ۳۵۰ هزار واحد است، تحریک تقاضا در بافت‌های فرسوده، ساخت واحدهای مسکونی برای دهک‌های اول تا سوم با حداکثر حمایت دولت (نقطه کانونی طرح نهضت ملی مسکن)، ساخت مسکن برای دهک‌های متوسط با حمایت نسبی دولت، احداث واحدهای مسکونی روستایی و تأمین مسکن اجاره‌ای نیز به عنوان راهکارهای دیگری برای برون‌رفت از بحران مسکن مطرح می‌شود.

گروه بین‌الملل: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا که در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ کشورش بارها مدعی تقلب انتخاباتی شده بود، بار دیگر این ادعاها را برای انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره مطرح کرد. روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌تایمز» در این خصوص نوشت: دونالد ترامپ گفته است ایالت «آریزونا» باید یک انتخابات میان‌دوره‌ای جدید برگزار کند و مسؤولان بی‌کفایت را برای مشکلات مربوط به دستگاه‌های رأی‌گیری مقصر دانست. بر اساس این گزارش، ترامپ درست پس از آنکه چندین رسانه خبری گزارش کردند «مارک کلی» سناتور دموکرات در مقابل رقیب جمهوری‌خواه خود «بلیک مسترز» در ایالت آریزونا پیروز شده و به سنا راه یافته است، خواستار برگزاری مجدد انتخابات در این ایالت شد. ترامپ در این باره گفت: «مقام‌های احمق و احتمالا فاسد کنترل انتخابات آلوده در آریزونا را از دست دادند. دستگاه‌های رأی‌گیری در مناطق جمهوری‌خواه از کار افتاده بود. هر چه سریع‌تر باید انتخابات جدیدی برگزار شود». طبق این گزارش، آریزونا در روز انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره با مشکلات مربوط به دستگاه‌های شمارش آرا در برخی مکان‌های رأی‌گیری در شهر «ماریکوپه» مواجه شد و همین مساله برخی جمهوری‌خواهان را بر آن داشت ادعاهای ترامپ درباره تقلب انتخاباتی را تکرار کنند. گزارش‌ها حاکی از آن است برخی دستگاه‌ها قادر به خواندن برخی برگه‌های رأی چاپ شده نبودند. بر اساس آخرین نتایج سی‌ان‌ان از رقابت بر سر کرسی‌های مجلس نمایندگان آمریکا در انتخابات میان‌دوره‌ای این کشور که نتیجه آن اکثریت این مجلس را برای 2 سال آینده تعیین خواهد کرد، جمهوری‌خواهان با ۲۱۱ کرسی در مقابل 206 کرسی تصاحب شده توسط دموکرات‌ها، پیش هستند. جمهوری‌خواهان برای تسلط بر مجلس نمایندگان آمریکا باید دست‌کم به ۲۱۸ کرسی دست یابند. پیش‌تر با پیروزی «کاترین کورتز ماستو» سناتور ایالت نوادا در مقابل رقیب جمهوری‌‌خواه خود «آدام لاکسالت»، دموکرات‌ها توانستند ۵۰ کرسی سنا را در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره به دست آورند و کنترل این مجلس در دست حزب رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا باقی ماند.

این نخستین بار نیست که ترامپ ادعای تقلب در انتخابات آمریکا را مطرح می‌کند. وی در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ نیز بارها در دادگاه‌های مختلف ایالات متحده این ادعاها را مطرح کرد. در همین رابطه با موج مخالفت جمهوری‌خواهان علیه ترامپ، تامی لارن، مجری فاکس‌نیوز برای اتحاد جمهوری‌خواهان گفت: اشتباه نکنید. اگه ترامپ نامزد ما جمهوری‌خواهان برای انتخابات 2024 بشه، من خیلی بیشتر از قبل برای موفقیت اون تلاش می‌کنم ولی باید این رو هم بگم که حزب باید کارهای زیادی برای بازسازی خودش انجام بده. جنبش «آمریکا را دوباره باشکوه کن» چه با ترامپ و چه با دِسانتیس و چه با هر شخص دیگه ادامه داره ولی اگه استراتژی انتخاباتی خودمون رو اصلاح نکنیم، وجود هیچ کدام از این افراد، برامون اهمیت نداره. به همین دلیل بیشتر جمهوری‌خواهان به سمت دسانتیس و پنس رفته‌اند.

در پی تداوم آلودگی هوای تهران، پایتخت‌نشینان 5 روز متوالی است هوای ناسالم استشاق می‌کنند و این احتمال وجود دارد در صورت عدم وزش باد یا بارش باران، آلودگی هوا در روزهای آینده نیز ادامه‌ یابد. بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، دیروز کیفیت هوا باز هم در محدوده ناسالم برای گروه‌های حساس قرار گرفت. پیش‌بینی‌های انجام‌شده از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران حاکی است با توجه به کاهش تندی باد و افزایش تردد خودروها امروز بر میزان غلظت آلاینده‌ها افزوده خواهد شد که برقراری وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس در برخی مناطق پرتردد را در پی دارد. شکل‌گیری ناپایداری جوی همراه با افزایش نسبی تندی باد در طول روز پراکندگی آلاینده‌ها را تسهیل خواهد کرد، همچنین با وزش باد نسبتاً شدید در برخی ساعات بعدازظهر احتمال گسیل موقت گرد و خاک در مناطق مستعد وجود خواهد داشت. بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوا، دیروز شاخص آلاینده «ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون» روی عدد ۱۰۹ یعنی شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار گرفت، همچنین آلاینده شاخص هوای پایتخت طی ۲۴ ساعت گذشته «ذرات‌ معلق کمتر از 2.5 میکرون» با میانگین ۱۱۹ بود و کیفیت هوای پایتخت در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشت. بر اساس دستورالعمل احتیاطی صادره از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، مبتلایان به بیماری قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان جزو گروه‌های حساس محسوب می‌شوند و باید فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند. فعالیت طولانی عبارت است از هر گونه فعالیت خارج از منزل که افراد به‌ طور متناوب به مدت چند ساعت انجام می‌دهند و سبب می‌شود نفس کشیدن تا حدی سخت‌تر از حالت طبیعی انجام شود؛ کار کردن در باغچه، فعالیت شدید خارج از منزل مانند دویدن و... از جمله این مثال‌هاست. 

از ذرات معلق تا ازن؛ هجوم آلاینده‌ها به شهروندان تهرانی

تهران روزهایی خاکستری را پشت‌ سر می‌گذارد. بار دیگر با سرد شدن و سکون هوا، آسمان پایتخت غبارآلود و نفس کشیدن سخت شده است. در حالی پایتخت‌نشینان در این شرایط زندگی می‌کنند که تنفس انواع و اقسام آلاینده‌ها آسیب‌های بعضا جبران‌ناپذیری را برای سلامت آنان در پی دارد. طبق تعریف ارائه شده در قانون هوای پاک، آلودگی هوا عبارت است از انتشار یک یا چند آلاینده اعم از آلاینده‌های جامد، مایع، گاز، پرتوهای یون‌ساز و غیریون‌ساز، بو و صدا در هوای آزاد، به‌صورت طبیعی یا انسان‌ساخت، به مقدار و مدتی که کیفیت هوا را به ‌گونه‌ای تغییر دهد که برای سلامت انسان و موجودات زنده، فرآیندهای بوم‌شناختی (اکولوژیک) یا آثار و ابنیه زیان‌آور است یا سبب از بین رفتن یا کاهش سطح رفاه عمومی شود، بنابراین ترکیبات و مواد مختلفی با حضور در جو می‌توانند به عنوان آلاینده هوا ذکر شوند. به گفته زهره عبادتی، معاون نظارت و پایش حفاظت محیط‌زیست استان تهران بر اساس مطالعات سیاهه انتشار که برای کلانشهرها انجام شده است، در تهران ۵۹ درصد وسایل نقلیه و ۴۱ درصد منابع ساکن در انتشار آلودگی هوا نقش دارند. منابع ساکن باتوجه به اینکه آلاینده شاخص بویژه در نیمه دوم سال ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون است عمدتا واحدهای صنعتی و پالایشگاهی مراکزی هستند که در انتشار آلودگی هوا می‌توانند نقش داشته باشند. مجموعه وسیعی از تحقیقات موجود به ‌طور قطعی نشان داده قرارگیری در معرض آلودگی هوا به‌ صورت کوتاه‌مدت از چند روز تا یک هفته و طولانی‌مدت از ماه‌ها تا سال‌ها می‌تواند تاثیرات جدی بر سلامت افراد داشته باشد. بار بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا قابل توجه است و این معضل زیست‌محیطی سهم بالایی از مرگ‌ومیرهای ناشی از بیماری‌های مهم در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است. آلاینده ازن باعث کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس، تشدید آسم و سایر بیماری‌های ریوی، افزایش استفاده از دارو، مراجعات و پذیرش بیمارستانی، اورژانس و مرگ‌ومیر زودرس می‌شود. مواجهه کوتاه‌مدت با ذرات معلق کمتر از 2.5 و ۱۰ میکرون می‌تواند منجر به تشدید علائم بیماری‌های قلبی، ریوی و علائم تنفسی، افزایش نیاز به استفاده از دارو و پذیرش بیمارستانی شود. مواجهه طولانی‌مدت عامل مرگ‌ومیر زودرس و تشدید بیماری‌های قلبی و ریوی است. 

در کنترل آلودگی هوا سهل‌انگاری می‌شود

سخنگوی کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها گفت: باید یک اراده و انگیزه جدی برای مقابله با معضل آلودگی هوا شکل گیرد و دستگاه‌های مختلف با انسجام بین دستگاهی به وظایف زیست‌محیطی خود عمل کنند. علی حدادی با اشاره به آلودگی هوا در فصل سرد سال بیان کرد: دستگاه‌های مختلف و متعدد برای اجرای قانون هوای پاک وظایفی برعهده دارند و باید انسجام لازم را برای کنترل پدیده آلودگی هوا داشته باشند. سخنگوی کمیسیون امور داخلی کشور ادامه داد: کمیسیون‌های اجتماعی، بهداشت و امور داخلی مجلس نیز در این موضوع نقش دارند و از جنبه نظارتی باید موضوع را دنبال کرد. 

وی اظهار کرد: بعضا با تداخل وظایف یا سهل‌انگاری‌ها در اجرای وظایف از سوی دستگاه‌ها مواجه هستیم که باید انسجام بین‌دستگاهی در کنترل آلودگی هوا بیشتر شود. حدادی به ایسنا گفت: کارآمد‌سازی درست و اجرای وظایف تعریف شده در دستگاه‌ها دیده نمی‌شود، باید یک اراده و انگیزه جدی برای کنترل پدیده آلودگی هوا شکل بگیرد. دستگاه‌ها باید وظایف قانونی تعریف‌شده خود را اجرایی کنند. بدون انسجام و اراده نمی‌توان بر آلودگی هوا غلبه کرد.

 گروه بین‌الملل: انفجار ۲ روز قبل خیابان استقلال استانبول باعث کشته شدن 6 و زخمی شدن 81 نفر شد؛ انفجاری که به گفته وزارت کشور ترکیه کار گروه «پ‌ک‌ک» است. 

رسانه‌های ترکیه روز گذشته تصاویر لحظه بازداشت عامل بمب‌گذاری و انفجار تروریستی در محله «بی‌اوغلو» واقع در استانبول را منتشر کردند. بر این اساس، نیروهای ویژه و پلیس ترکیه در عملیاتی ضدتروریستی در فاصله کمتر از یک روز بعد از انفجار در استانبول، به محل اختفای زنی که بمب را در خیابان رها کرده بود، یورش برده و وی را دستگیر کردند. اداره امنیت استانبول بعد از بازجویی از این فرد اعلام کرد نام او «احلام البشیر» و تبعه سوریه است که اعتراف کرده توسط گروه تروریستی «پ‌ک‌ک» به‌ عنوان یک افسر اطلاعاتی آموزش دیده و از طریق منطقه عفرین در ادلب (سوریه) وارد خاک ترکیه شده است. به نوشته خبرگزاری آناتولی، تعداد افراد مرتبط با بمب‌گذاری در استانبول که توسط پلیس بازداشت شده‌اند، به ۴۶ نفر افزایش یافته است. پیش از این، «سلیمان سویلو» وزیر کشور ترکیه با سرزنش دولت آمریکا به دلیل این حمله تروریستی و کشتار مردم در استانبول، توضیح داد پیام تسلیت واشنگتن مانند بازگشت مجرم به صحنه جنایت خود است. عصر یکشنبه بود که رسانه‌های ترکیه از وقوع انفجاری مهیب در محله بی‌اوغلو در شهر استانبول خبر دادند. دولت ترکیه نیز با بیان اینکه بمب‌گذاری توسط یک زن انجام شده، اعلام کردند در این حمله تروریستی حداقل ۶ نفر کشته و ۸۱ نفر مجروح شدند. اداره پلیس استانبول با انتشار اطلاعیه‌ای درباره انفجار تروریستی خیابان استقلال این شهر اعلام کرد: مظنون به بمب‌گذاری در خیابان استقلال دستور اجرای این عملیات تروریستی را از مرکز گروه تروریستی «پ‌ک‌ک»/«پ‌ی‌د»/«ی‌پ‌گ» در شهر کوبانی سوریه دریافت کرده است. در اطلاعیه پلیس استانبول با بیان اینکه در پی انفجار تروریستی در منطقه بی‌اوغلو، تصاویر ضبط شده توسط 1200 دوربین مداربسته موجود در مسیر تردد بمب‌گذار زن از سوی نیروهای امنیتی بررسی شده، آمده است: با اجرای عملیات در 21 آدرس مختلف، 46 مظنون دستگیر شدند. اداره پلیس استانبول هویت مظنون اصلی بمب‌گذاری در خیابان استقلال در میدان تقسیم را «احلام البشیر» زنی تبعه سوریه اعلام کرده است. در این اطلاعیه همچنین تاکید شده است: بمب‌گذار خیابان استقلال در بازجویی توسط پلیس، اقرار کرده توسط گروه تروریستی «پ‌ک‌ک»/«پ‌ی‌‌د»/«ی‌پ‌گ» به عنوان عنصر اطلاعاتی آموزش‌ دیده و از راه‌های غیرقانونی از عفرین سوریه وارد ترکیه شده است. بازجویی از فرد دستگیر شده در اداره پلیس استانبول ادامه دارد. در همین ارتباط وزیر کشور ترکیه طی نشست خبری در استانبول با اشاره به بازداشت زنی که بمب را در خیابان استقلال مشرف به میدان تقسیم در این شهر رها کرده بود، گفت: گروه تروریستی «پ‌ک‌ک» و شاخه آن در شمال سوریه یعنی «پ‌ی‌د» مسؤول این حمله تروریستی هستند. سلیمان سویلو در رابطه با عوامل تروریستی گفت: اگر عوامل بمب‌گذاری در خیابان استقلال را دستگیر نمی‌کردیم، قصد داشتند امروز (دیروز) به یونان فرار کنند. در شنود فنی این اطلاعات حاصل شد که گروه تروریستی دستور کشتن تروریست را صادر کرده و خواسته وی را از منزلش به زمین یا به کانال آبی پرت کنند تا از اقدام به کشف شبکه اصلی پشت آن ممانعت کرده باشند. وی گفت: استانبول 6 سال بود صحنه چنین حوادثی نشده بود. امسال بیش از 200 طرح حمله تروریستی خنثی شد. سویلو اعلام کرد: به همراه تروریست دستگیر شده، طراح این اقدام و شاید گروه تروریستی ناراحت شود اما فرد موظف به قتل این تروریست نیز دستگیر شد. وزیر کشور ترکیه با تاکید بر لزوم ادامه عملیات برون‌مرزی گفت: رویکرد ترکیه علیه تشکیل کریدور تروریستی (در شمال سوریه) اقدامی برای جلوگیری از ایجاد بی‌ثباتی در ترکیه است. دستور ۲ حمله تروریستی اخیر در مرسین و استانبول از کوبانی یا عین‌العرب و منبج صادر شده است. به نوشته رسانه‌های ترکیه، وی با سرزنش دولت آمریکا به دلیل این حمله تروریستی و کشتار مردم در استانبول، توضیح داد پیام تسلیت واشنگتن مانند بازگشت مجرم به صحنه جنایت خود است. وزیر کشور ترکیه اظهار داشت: دستور انجام این بمب‌گذاری از مرکز فرماندهی «پ‌ک‌ک» و «ق‌س‌د» در منطقه «عین‌العرب» (کوبانی) واقع در شمال سوریه صادر شده و عامل این حمله نیز از طریق شهر عفرین وارد ترکیه شده بود. «فخرالدین آلتون» مدیر ارتباطات ریاست‌جمهوری ترکیه نیز در بیانیه‌ای گفت: «جامعه جهانی باید بداند حملات تروریستی علیه شهروندان ما عواقب مستقیم و غیرمستقیم حمایت برخی کشورها از سازمان‌های تروریستی است». البته گروه حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) هرگونه ارتباط خود با انفجار استانبول را که منجر به کشته شدن 6 نفر و زخمی شدن بیش از 80 نفر شد، رد کرد. برخی گروه‌های سیاسی معتقدند این انفجار باب میل اردوغان هم هست تا به وسیله آن کردها را تحت فشار قرار داده و در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری بتواند رأی بیاورد. 

گروه ورزشی: سرانجام روز گذشته لیست نهایی تیم‌ ملی فوتبال ایران برای حضور در جام‌جهانی 2022 اعلام شد و بازیکنان تیم‌ ملی بعد از آخرین تمرین در محل کمپ تیم‌های ملی طی مراسمی که با حضور خانواده یکی از شهدا برگزار شد، به نهاد ریاست‌جمهوری رفتند و پس از آن مستقیم به سمت فرودگاه امام خمینی(ره) تا از آنجا به قطر بروند؛ کشوری که دست‌کم برای چند هفته چشم همه جهان به آنجاست.
 

مادر شهیدان خالقی‌پور: قول بدهید حرف خانوادگی در دنیا پخش نشود

مادر شهیدان خالقی‌پور در مراسم بدرقه ملی‌پوشان اظهار داشت: تک‌تک شما فرزندان من هستید. دلم برای تک‌تک شما می‌تپد. اگر اجازه بدهید دستان‌تان را می‌‌بوسم، زیرا همه شما فرزندان و چشم و چراغ این ملت هستید. به من قول بدهید همان‌طور که زیبا بازی می‌کنید، با اخلاق ورزشی پرچم ایران را به دنیا بشناسانید. هر خانواده فرزندانی دارد. ما خانواده ایران بزرگ هستیم. در یک خانواده ممکن است تنش ایجاد شود. هر خانواده کمبود دارد و همه می‌دانیم مشکلاتی هست اما اعضای خانواده مشکلات را در بیرون نشان نمی‌دهند. به برخی حرف‌ها کاری ندارم اما اینجا آمده‌ام تا زنده بگویم اینگونه نیست که می‌خواهند ایران را خوب نشان دهند. همه ما اعضای خانواده ایران هستیم. یک چیز را هم از شما می‌خواهم به عنوان یک خانواده و می‌خواهم قول بدهید هر کاری از دست‌تان بر می‌آید برای ایران انجام دهید. قول بدهید حرف خانوادگی در دنیا پخش نشود. مادر شهیدان خالقی‌پور گفت: مانند فرزندان خودم با شما صحبت می‌کنم و بلد نیستم کلاس بگذارم. می‌خواستم اینجا بیایم و برای شما اسپند دود کرده و نوازش‌تان کنم. قول می‌دهم اگر زنده بودم در بازگشت شما به استقبال‌تان بیایم. این مادر شهید که پیراهن شماره 7 تیم‌ ملی را هدیه گرفته بود، در گفت‌وگویی کوتاه خطاب به شاگردان کی‌روش گفت: من این لباس قشنگ شما را که می‌خواهید با آن آبرو کسب کنید، روی کفنم می‌گذارم تا با خودم ببرم. 
 

دلیل انتخاب 4 دروازه‌بان

سرمربی تیم‌ ملی فوتبال ایران ضمن اشاره به دلیل انتخاب 4 دروازه‌بان در لیست نهایی جام‌جهانی قطر، به شایعات روز یکشنبه درباره لیست تیم‌ ملی هم واکنش نشان داد و گفت: منافع تیم همیشه بالاتر است. کارلوس کی‌روش در حاشیه تمرین دیروز تیم‌ ملی فوتبال ایران گفت: اجازه بدهید عذرخواهی کنم به خاطر لغو کنفرانس خبری دیروز. قرار بود لیست را اعلام کنیم ولی مجبور به لغو نشست شدم. بعد از آخرین مشاهدات‌مان تا شب گذشته بویژه در ترکیه، لیست ۲۵ نفره را اعلام کردیم. وی افزود: 4 دروازه‌بان در لیست داریم. نه تنها به خاطر اینکه آنها استحقاقش را دارند، بلکه می‌توانند از تمرینات ما حمایت کنند. اعتقاد شخصی من این است که این بازیکنان تعادل بهتری در تیم از بعد گروهی به ما خواهند داد.

 سرمربی تیم‌ ملی ایران تاکید کرد: از بعد شخصی، کار بسیار دشواری برایم بود که چند بازیکن را از لیست کنار بگذارم. برای یک سرمربی همیشه تصمیم دشواری است چون آن بازیکنان هم استحقاقش را داشتند که در تیم‌ ملی باشند. وقتی می‌خواهیم بهترین تصمیم را بگیریم، باید تصمیمی باشد که تعادل خوب و راهکار عمیقی به تیم بدهد. سرمربی تیم‌ ملی ایران ادامه داد: من شرایط را پنهان نکردم. یکسری مسائل و مشکلات هست ولی وظیفه ما است این مشکلات را حل کنیم. همیشه تلاش می‌کنم بجنگم و مسائل را حل کنم. شما مرا سال‌هاست می‌شناسید. علاقه دارم بهترین راهکار را برای تیمم پیدا کنم. مبنای تصمیمات من این است که منافع تیم بالاتر از منافع بازیکن و مربی باشد. تلاش کرده‌ام تیم را در نقطه بالاتری قرار دهم. مهم‌ترین مساله این است که امروز اینجا هستیم و آخرین جلسه تمرین را انجام می‌دهیم. تیم پیشرو ایران از الان کارش را شروع کرده است.

هواداران مقابل نهاد ریاست‌جمهوری ملی‌پوشان را بدرقه کردند

اعضای تیم‌ ملی فوتبال ایران پیش از اعزام به قطر به منظور برگزاری مسابقات جام‌جهانی در نهاد ریاست‌جمهوری حاضر شدند و با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی دیدار کردند. در این دیدار رئیس‌جمهور ضمن آرزوی توفیق و موفقیت روزافزون بازیکنان تیم‌ ملی در مسابقات پیش رو، ابراز امیدواری کرد ملی‌پوشان بتوانند در این رقابت‌ها بدرخشند و عامل خوشحالی یکایک مردم ایران شوند. اعضای تیم‌ ملی زمانی که از نهاد ریاست‌جمهوری خارج شدند، در خیابان پاستور با بدرقه مردم و هواداران فوتبال روبه‌رو شده و به ابراز احساسات آنها پاسخ دادند. 
 

کی‌روش به رئیس‌جمهور چه قولی داد؟

مهدی تاج می‌گوید کی‌روش در جلسه با رئیس‌جمهور قول داد تیم‌ ملی در جام‌جهانی برای ایران شادی بیاورد. مهدی تاج در حاشیه اعزام تیم‌ ملی فوتبال ایران به جام‌جهانی گفت: اتفاق خوبی افتاد. جو خوبی بود. ‌ای کاش بقیه بازیکنان را هم در اینجا داشتیم. او درباره دیدار اعضای تیم‌ ملی ایران با رئیس‌جمهور گفت: آقای رئیسی گفتند «این تیم‌ ملی کشور است و ما هم بشدت حمایت می‌کنیم» و واقعا این کار هم تا الان انجام شده است. به هر حال ایشان رئیس‌جمهور کشور و این هم تیم‌ ملی کشور عزیزمان است. مهم‌تر از همه اظهارنظر آقای کی‌روش را دیدم که به رئیس‌جمهور قول داد ما مطمئنا برای شما خوشحالی می‌آوریم. این خبر خوبی بود. بازیکنان هم یک به یک صحبت کردند. بیرانوند، امیری و پورعلی‌گنجی صحبت کردند. او درباره افزایش توقعات از تیم‌ ملی گفت: ما برای پیروزی و کسب شادی به میدان می‌رویم. اینکه کسی توقع داشته باشد جلوی انگلیس نتیجه بسیار بسیار خوبی بگیریم، از آن سوی پشت بام افتادن است. بازیکنان ما قدرتمند و کشورمان پهناور است. تاج درباره قول رئیس‌جمهور به ملی‌پوشان برای پرداخت پاداش گفت: بله! قول پاداش هم دادند.

 

رئیسی: انگیزه، غیرت و شجاعت شما مهم‌ترین سرمایه برای تیم‌ ملی است

سیدابراهیم رئیسی در مراسم بدرقه تیم‌ ملی فوتبال برای حضور و افتخارآفرینی در جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر ضمن تقدیر از تلاش‌های کادر فنی برای آماده‌سازی این تیم، گفت:‌ جوانان ما با اراده و فدراسیون ما نیز با اراده و پای کار هستند. از تیم پشتیبانی خوبی شده، مربیان محترم بویژه آقای کی‌روش نیز مدیری توانا و دلسوز هستند و وقت می‌گذارند. وجود رابطه خوب بین بازیکن و مربی نکته مهمی است. علاقه خوب بین بازیکن و مربی از نکات خوب این دوره از تیم است. انگیزه، غیرت و شجاعت شما مهم‌ترین سرمایه برای تیم‌ ملی است. بارها در دولت‌ و پیروزی‌های مختلف که ورزشکاران دارند گفته‌ام تمام دغدغه ورزشکاران را حل کنید. یک تیم بااراده متوکل به خدا و با تلاش مداوم برای کسب پیروزی‌های پی‌درپی برای جمهوری اسلامی داشته باشید. امروز هیچ کسی که در مقابل شما بخواهد برای خودش جایگاه پیروزی داشته باشد در چشم خود نمی‌بینید. می‌گویید بر همه فائق خواهیم شد. این پیروزی است و باید این نگاه را تبریک گفت. یقین داریم شما پیروز میدان خواهید شد. اراده شما نوید پیروزی می‌دهد. 

صحبت‌های کی‌روش در نهاد ریاست جمهوری

هنگام حضور اعضای تیم‌ ملی فوتبال ایران در نهاد ریاست‌جمهوری، کارلوس کی‌روش به نمایندگی کادر فنی و چند بازیکن دیگر صحبت‌هایی را بیان کرد. سرمربی تیم‌ ملی خطاب به رئیس‌جمهور گفت: ابتدا تشکر می‌کنم به خاطر حضورمان در اینجا که خانه ‌مردم است. اطمینان دارم در زمان بازگشت همه از عملکرد تیم‌ ملی راضی خواهند بود. جام‌جهانی امسال نسبت به دوره‌های پیش متفاوت است. ما تصمیمات خاصی را برای آمادگی ‌جسمانی بازیکنان گرفته‌ایم تا در زمین ‌بازی نتایج خوبی را به دست بیاورند. ایمان دارم تک‌تک بازیکنان مثل همیشه، بیشترین و بالاترین تلاش‌شان را برای موفقیت تیم‌ ملی خواهند کرد. روحیه جنگجویانه و روحیه برد بازیکنان در تمام ثانیه‌های بازی جاری خواهد بود. پس از پایان صحبت‌های کی‌روش، بازیکنان هم به صورت کوتاه حرف‌هایی را زدند که در ادامه به صورت تیتروار به آنها اشاره می‌شود. 

علیرضا بیرانوند: خیلی خوشحال هستم که همراه سایر بچه‌ها اینجا هستیم. از شما (رئیس‌جمهور) نیز ممنون هستیم که ما را دعوت کردید و این موضوع باعث افتخار است. باید تاریخ را در جام‌جهانی بسازیم. امیدوارم بتوانیم برای اولین ‌بار از گروه‌مان صعود کنیم. باز هم از دعوت شما تشکر می‌کنم و از شما خواهش می‌کنم همه جوره ما را حمایت کنید. 

وحید امیری: از شما به خاطر وقتی که در اختیار تیم‌ ملی قرار دادید خیلی ممنون هستم. همیشه نسبت به ورزش کشور بویژه فوتبالیست‌ها که واقعا از سرمایه‌های کشور هستند لطف دارید. 

مرتضی پورعلی‌گنجی: خیلی خوشحال هستم که ما را به جمع خود دعوت کردید و می‌خواهید حمایت خود را به ما نشان دهید. تنها چیزی که می‌توانم بگویم، این است که راه دشوار است اما انگیزه ما هم زیاد است. تمام تلاش خود را می‌کنیم به عنوان فوتبالیست و بازیکن تیم‌ ملی در زمین بازی دل مردم کشورمان را شاد کنیم. 

رامین رضاییان: فقط می‌خواهم به عنوان عضو کوچکی از تیم‌ ملی حرفی کوچک بزنم. این قول را می‌دهم تمام بازیکنانی که در این جلسه هستند و نفراتی که قرار است در قطر به تیم‌ ملی ملحق شوند و هرکسی که بازی می‌کند یا روی نیمکت است، با جان و دل و با قدرت در زمین می‌جنگیم.

 

حنیف غفاری*: فرانسیس فوکویاما، نظریه‌پرداز و استراتژیست مشهور آمریکایی، اخیرا به نکات قابل تأملی درباره جنگ اوکراین اشاره کرده است. نظریه‌پرداز «پایان تاریخ» در این باره می‌گوید:

«باید مراقب باشیم ناتو تضعیف نشود. آنچه بسیار مهم است این است که اوکراین در تابستان مقداری پیشرفت کند و تحرک نظامی را مجددا به دست بیاورد، زیرا اتحاد در غرب واقعا به این بستگی دارد که مردم باور کنند یک راه‌‌حل نظامی برای این مشکل در کوتاه‌مدت وجود دارد».

فوکویاما این جملات را در واکنش به قرار گرفتن نام خود در لیست تحریم اعلام‌شده از سوی مقامات کاخ کرملین اعلام کرد. هر چند بسیاری از تحلیلگران از فوکویاما به عنوان خالق تئوری‌های کلان در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی و تاریخ یاد کرده‌اند اما به نظر می‌رسد وی هنوز قدرت ایجاد ارتباط میان «متن منازعات» و فرامتن آنها را ندارد. مشابه این خطا را در جریان پیش‌بینی اولیه فوکویاما از پایان تاریخ مشاهده کردیم. فوکویاما در نظریه پایان تاریخ، از لیبرال - دموکراسی آمریکایی به عنوان بهترین نظام سیاسی و فراتر از آن، سرنوشت محتوم بشریت یاد می‌کند. همین نگاه ایده‌آل‌گرایانه، به یکی از مستندات فکری و نظری نومحافظه‌کاران آمریکا در حمله به افغانستان و عراق و اشغال این 2 کشور در دوران ریاست‌جمهوری بوش پسر تبدیل شد. با این حال سال 2013 میلادی، فوکویاما اعتراف کرد منظور وی از پایان تاریخ، صرفا پایان حرکت تاریخ در یک جهت بوده نه سرنوشتی محتوم! حتی او یک گام فراتر نهاد و گفت مشخص نیست در نهایت، ما (تاریخ) به سمت پذیرش لیبرال - دموکراسی می‌رویم یا نظام فکری - حکومتی جایگزین دیگری در این باره وجود دارد!

اگر چه فوکویاما نظریه خود درباره پایان تاریخ بر مبنای تثبیت نظام لیبرال - دموکراسی آمریکایی در تار و پود جهان را با ادبیاتی کلاسیک ابطال کرد اما در بین سال‌های 2000 تا 2013 میلادی تحت تاثیر همین نظریه اغواگرانه و متوهمانه، میلیون‌ها انسان بیگناه جان خود را در عراق و افغانستان از دست دادند و آشوب و آوارگی نصیب زنان و کودکان بی‌گناهی شد که اساسا تصوری از پایان تاریخ و جنگ تمدن‌ها نداشتند! 

هم‌اکنون فوکویاما از عرصه نظریه‌پردازی به چینش نقشه نبرد در اوکراین رو آورده است. او صراحتا از آمریکا و اعضای اروپایی ناتو می‌خواهد از استمرار جنگ در اوکراین حمایت کرده و دیپلماسی پنهان را جایگزین نبرد و تقابل نظامی مستقیم با روس‌ها نکنند. این جملات در حالی از سوی فوکویاما بیان می‌شود که اضمحلال یا دفرمه شدن ناتو در آینده‌ نزدیک، حکم یک گزاره کاملا ملموس و واقع‌گرایانه را در حوزه روابط بین‌الملل دارد. آتلانتیسم دیگر از یک خط قرمز تبدیل به یک موضوع مناقشه‌برانگیز شده و فرانسه و آلمان تلاش مضاعفی برای تشکیل ارتش واحد اروپایی و عبور از ساختار کنونی ناتو صورت داده‌اند. 

فوکویاما مانند بسیاری از تحلیلگران آمریکایی، کمترین اشاره‌ای به اصلی‌ترین عامل شکل‌گیری نبرد اوکراین نمی‌کند! او به گونه‌ای وانمود می‌کند که گویا اصرار آتلانتیکی‌ها درباره گسترش ناتو به شرق، نقشی در شکل‌گیری این منازعه تمام‌عیار نداشته است! فراتر از آن، زمانی که جنگ اوکراین آغاز شد، بارها مقامات آمریکایی و انگلیسی مانع چینش میز مذاکره میان کی‌یف و مسکو شدند. برخی استراتژیست‌های آمریکایی مانند «هنری کسینجر» 100 ساله معتقدند واشنگتن قدرت هدایت و مدیریت این بازی را در طولانی‌مدت نخواهد داشت. در چنین فضایی فوکویاما، استمرار جنگ اوکراین و آشکارسازی مداخله نظامی آمریکا و انگلیس در این نبرد را نقطه‌ای ایده‌آل ‌تلقی می‌کند. بهتر است فوکویاما قبل از اینکه تئوری‌پردازی و به عبارت بهتر خیال‌پردازی بیشتری درباره جنگ اوکراین و قدرت مانور کاخ سفید در این نبرد صورت دهد، تجربه ابطال نظریه کلان خود درباره پایان تاریخ را به یاد آورد! در زمان اشغال افغانستان و عراق (در دوران ریاست‌جمهوری جورج واکر بوش)، این نظریه حکم یک «متغیر مستقل تئوریک» را در حوزه نظریه‌پردازی آمریکا ایفا می‌کرد اما این منظومه فکری به اصطلاح شکست‌ناپذیر(!) براحتی در هم شکست. اکنون نظریه پایان تاریخ تبدیل به نظریه پایان فوکویاما شده است! در چنین شرایطی تکلیف ایده‌پردازی وی در قبال جنگ اوکراین نیز کاملا مشخص است. شاید در آینده نزدیک، فوکویاما بار دیگر در گفت‌وگویی مدعی شود سخنان وی درباره استمرار مداخله نظامی در اوکراین بدرستی درک نشده و منظور وی از ادامه جنگ، روی آوردن به صلح و دیپلماسی بوده است!

* دکترای روابط بین‌الملل 

نوید مؤمن: طی روزهای اخیر بار دیگر چالش‌هایی بر سر برگزیت در انگلیس به وجود آمده است. ریشی سوناک، نخست‌وزیر محافظه‌کار انگلیس که دارای دولتی متزلزل و کابینه‌ای به‌شدت آسیب‌پذیر است، قدرت مدیریت منازعه با اتحادیه اروپایی در دوران موسوم به «پسابرگزیت» را از دست داده است. فراتر از آن، بسیاری از شهروندان انگلیسی که در ابتدا طرفدار خروج از اتحادیه اروپایی بوده‌اند، پس از خروج کشورشان از این مجموعه با محیطی ناامن، غیرقابل پیش‌بینی و سیاستمدارانی پرادعا اما ناکارآمد مواجه شده‌اند. درست در چنین موقعیتی، اظهارات «جان کورتیس» رئیس شورای انتخاباتی انگلیس بسیار قابل تامل است:

«باید بگویم نظر کلی جامعه انگلیس درباره برگزیت دچار تغییراتی شده است. در تازه‌ترین نظرسنجی رسمی، 57 درصد شهروندان مخالف و 43 درصد آنها موافق برگزیت هستند. برگزیت احتمالا به پایین‌ترین سطح محبوبیت خود از ژوئن 2016 رسیده است».

صورت مساله در انگلیس مشخص است! اگر روند کنونی ادامه پیدا کند شاهد جدایی اسکاتلند و حتی ایرلند شمالی از انگلیس به علت اشتیاق آنها نسبت به ادغام در جامعه اروپایی هستیم. فراتر از آن، به سبب عدم توانایی هر ۲ حزب سنتی انگلیس (کارگر و محافظه‌کار) در مدیریت تحولات داخلی انگلیس، شاهد شکل‌گیری فضای بحرانی و غیرقابل مهاری در داخل این کشور خواهیم بود. به نظر می‌رسد در این شرایط خاص، مقامات انگلیسی نسبت به برگزاری دوباره همه‌پرسی بر سر برگزیت - با هدف تجدیدنظر در تصمیم اولیه- بی‌میل نیستند. اظهارات جان کورتیس، نقطه آشکارساز این تاکتیک محسوب می‌شود. فراموش نکنیم تاکنون مقامات رسمی انگلیس به صراحت درباره مخالفت اکثریت شهروندان نسبت به تصمیم اولیه برگزیت سخنی به میان نیاورده‌اند. برخی سیاستمداران معتقدند می‌توان با تکرار یک گزاره ناممکن، آن را در آینده نزدیک یا دور به گزاره‌ای ممکن و قابل تحقق تبدیل کرد! این قاعده حداقل درباره بازنگری در خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی صدق می‌کند. 

مقامات حزب کارگر از جمله «کایر استارمر» رهبر این حزب، مدعی هستند در صورت حضور در مسند قدرت، تصمیمی مبنی بر برگزاری همه‌پرسی دوباره برگزیت در کشورشان نخواهند گرفت اما رفتار مقامات انگلیسی در طول تاریخ و حتی در قبال شهروندان‌شان هیچ‌گاه قابل پیش‌بینی نبوده است. استارمر که بخت اول نخست‌وزیری انگلیس در صورت برگزاری انتخابات زودهنگام محسوب می‌شود، نسبت به تمایل اکثر شهروندان کشورش مبنی بر بازگشت به اتحادیه اروپایی آگاه است.

 د قیمت انرژی است- شکاف بین طرفداران برگزیت و کسانی که از آن پشیمان هستند را بیشتر کرده است. طبق تقویم سیاسی انگلیس، انتخابات عمومی بعدی این کشور قرار است ژانویه 2025 برگزار شود اما با توجه به افزایش احتمال استعفای ناخواسته ریشی سوناک از مسند قدرت، ممکن است قبل از این تاریخ، شاهد جا‌به‌جایی قدرت میان حزب محافظه‌کار و حزب کارگر در خانه شماره 10 داونینگ استریت باشیم.

اکثر تحلیلگران امنیتی و سیاسی انگلیس معتقدند تنها راه پیشگیری از تجزیه این کشور، بازگرداندن آن به اتحادیه اروپایی است با این حال حتی اگر انگلیسی‌ها بتوانند این نقشه را با تمام جزئیات و ظرافت‌های آن اجرا کنند، سال‌ها به عقب بازخواهند گشت! احیای همه‌پرسی برگزیت و بازگشت انگلیس به اتحادیه اروپایی، به معنای عقبگرد 10 ساله این کشور خواهد بود، هر چند اصرار بر ادامه زیست سیاسی- اقتصادی در دوران پسابرگزیت نیز به معنای قدم نهادن به آینده‌ای تاریک و مبهم است. همان گونه که مسجل است، هر گزینه‌ای که انگلیسی‌ها دست به انتخاب آن بزنند برای لندن هزینه‌ساز و غیرقابل مدیریت بوده و مولد هزینه‌ها و بحران‌های پیش‌بینی‌ناپذیری برای انگلیسی‌ها خواهد بود. باید تصریح کنیم انگلیس پشت سدی قرار گرفته است که شکستن یا باقی ماندن پشت آن هر دو ساختار امنیتی و اقتصادی این کشور را به چالش خواهد کشید. اکنون در پشت پرده معادلات قدرت در انگلیس، شاهد جدال طرفداران و مخالفان برگزیت بر سر اتخاذ تصمیم نهایی در این کشور هستیم. این یک انتخاب بین «روشنایی» و «تاریکی» نیست، بلکه انگلیسی‌ها باید میان «وضعیت بحرانی» و «وضعیت بحرانی‌تر» دست به انتخاب بزنند! فرجام هر یک از این 2 انتخاب، شکست است و دیگر هیچ!