شاخص کل بورس در پایان معاملات روز گذشته با رشد خفیف ۸۶۱۰ و احدی به جایگاه یک میلیون و ۵۳۳ هزار واحد رسید. شاخص کل بورس در انتهای معاملات یکشنبه با رشد خفیف ۸۶۱۰ واحدی به جایگاه یک میلیون و ۵۳۳ هزار واحد رسید. نمادهای فولاد، فملی، شستا، شتران، نوری و فخوز بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل داشته و نمادهای فارس، خزامیا و شپدیس بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل بورس داشتند. 

گروه اقتصادی: بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی گمرک ایران، در 10 ماهه سال 1401 حدود 45 میلیارد و 300 میلیون دلار صادرات غیرنفتی برای کشور محقق شده و قریب به 48 میلیارد دلار نیز کالا به ایران وارد شده است. با در نظر گرفتن رقم صادرات نفتی کشور که طی سال‌های گذشته به‌صورت میانگین سالانه حدود 30 میلیارد دلار بوده است، می‌توان گفت تراز تجاری کشور در وضعیت مطلوبی قرار دارد، کما اینکه بانک مرکزی اخیرا اعلام کرده 80 میلیارد دلار ارز برای مصارف وارداتی تامین شده است که نشان از رشد 30درصدی تجارت خارجی کشور در سال جاری نسبت به سال گذشته دارد. به گزارش «وطن امروز»، روز گذشته یکی از مسؤولان بانک مرکزی خبر امیدوارکننده‌ای با مضمون تامین 80 میلیارد دلار  برای مصارف وارداتی در سال جاری اعلام کرد. شیوا راوشی، مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی در این باره گفت: سال جاری بیش از ۸۰ میلیارد دلار ارز برای تامین مصارف وارداتی تخصیص یافت که ۶۰ میلیارد دلار آن به حساب فروشندگان وصول و کالا وارد شده یا در راه برای واردات است. وی افزود: در تامین ارز کالاهای اساسی نیز بیش از ۱۸ میلیارد دلار برای کالاهای اعلامی وزارت جهاد کشاورزی اختصاص یافت که ۱۴ میلیارد دلار تامین شده و بقیه نیز در حال تامین توسط واردکنندگان است. به گفته مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی، امسال 3.2 میلیارد دلار نیز برای واردات اقلام مورد نیاز وزارت بهداشت با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین شده و این روند همچنان ادامه دارد. این مقام مسؤول اظهار داشت: آمار و ارقام عملکرد بانک مرکزی در امر تجارت امسال نیز نشان‌دهنده این است که ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشتیم. 

* تجربه تلخ سهامداران در سال 99 اتفاق نیفتد

مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی بیان کرد: درباره وضعیت بازار ارز، افراد باید توجه داشته باشند این شرایط برای بازارهای مشابه (بازار سهام) در ۲ سال گذشته نیز مشاهده شد و افراد باید از واکنش هیجانی جلوگیری کنند تا منجر به ضرر مالی نشود. وی بیان کرد: از نظر فرآیند تجارت و آمار و ارقام در بانک مرکزی قابل پیگیری است و نشان‌دهنده این است که وضعیت تجارت کشور بهتر شده است و نرخ‌های اعلامی در بازار کاملا حباب است و نباید نسبت به آن عکس‌العمل نشان داد.

* تراز تجاری مثبت ایران با در نظر گرفتن صادرات نفت

یکی از اصلی‌ترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز و دارایی‌های ارزی، تراز تجاری است. این یعنی اگر تراز تجاری کشور منفی باشد پیش‌بینی روند افزایشی نرخ ارز بدیهی است اما زمانی که تراز تجاری مثبت باشد نشان‌دهنده ثبات دارایی‌های ارزی و قدرت عمل بانک مرکزی در بازار است. بر این اساس، مجموع مبادلات بازرگانی کشور از ابتدای امسال تا انتهای دی‌ماه افزایش صادرات و کاهش واردات کالاهای غیرنفتی نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته را نشان می‌دهد. از ابتدای فروردین تا پایان دی‌ماه سال ۱۴۰۱ میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید، همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی) 45 میلیارد و 300 میلیون دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش 17.66 درصدی در ارزش دلاری داشته است. همچنین میزان واردات کشور در همین مدت‌زمان به رقم 48 میلیارد و 500 میلیون دلار رسیده است. 

تراز تجاری ایران بدون در نظر گرفتن صادرات نفت حدود 3 میلیارد دلار منفی است اما اگر درآمدهای نفتی را نیز در نظر بگیریم، می‌توان گفت کشورمان از نظر منابع ارزی هیچ محدودیتی ندارد.

* نرخ‌سازی‌ها مبنای واقعی و متناسب با مؤلفه‌های تجارت کشور ندارد

در همین باره مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی گفته است نرخ ارز در بازارهای فردایی مبنای واقعی با مولفه‌های تجارت کشور ندارد. وی در پاسخ به این سوال که نرخ‌سازی در بازارهای فردایی موجب ایجاد انتظارات تورمی شده، سیاست بانک مرکزی برای تعادل بازار چیست؟ گفت: این نرخ سازی‌ها، مبنای واقعی و متناسبی با مولفه‌های تجارت کشور ندارد. راوشی ادامه داد: چند سال است با وجود تحریم‌ها تمام نیاز ارز وارداتی کشور از طریق ظرفیت صادرکنندگان محقق شده است.

* بازار مبادله به سوداگری پایان می‌دهد؟

موضوع قابل توجه دیگر که چند روز است مسؤولان بانک مرکزی وعده آن را می‌دهند رونمایی از سیاست جدید ارزی در روزهای آینده است؛ اصلی‌ترین این سیاست‌ها راه‌اندازی بازار مبادله ارز و طلاست که می‌تواند ضمن پایان دادن به تقاضای سوداگرانه این ۲ دارایی، تامین‌کننده نیازهای واقعی مردم باشد.

بر این اساس، راه‌اندازی و فعالیت مرکز مبادله ارز و طلا ۲ هفته پیش در جلسه شورای پول و اعتبار مورد تصویب قرار گرفت. به گفته مقامات این بانک، موضوع و هدف فعالیت این مرکز ساماندهی و توسعه بازار ارز و طلا است و انجام معاملات ارزی از جمله اسکناس و حواله و فلزات گرانبها، شمش و سکه در این مرکز انجام خواهد شد. البته گفته شده بود این مرکز نیمه اول بهمن‌ماه افتتاح می‌شود که به دلیل مشکلات زیرساختی فنی افتتاح آن با تاخیر مواجه شده است. بنا بر اطلاع‌رسانی بانک مرکزی در گام نخست همه ارزهای خدماتی مورد نیاز مردم مانند ارز دانشجویی، گردشگری، درمانی، حمل‌ونقل و... در این مرکز عرضه می‌شود و مقرر شده است به محض راه‌اندازی این مرکز، عرضه ربع سکه نیز در این مرکز به تعداد بالا انجام شود. آنچه مشهود است آنکه سیاست بانک مرکزی  در این رابطه در مرحله اول کاهش تقاضای کاذب در بازار و سپس پاسخگویی به تمام نیازهای ارزی در قالب یک مرکز مبادله رسمی است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی جزئیات تفاهم ایران و چین در بخش کشاورزی را تشریح کرد و گفت: رئیس‌جمهور به همه بخش‌های مرتبط دستور داده است برای عملیاتی شدن این تفاهمنامه‌ها هر چه زودتر اقدام کنند. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

شاهپور اعلایی‌مقدم افزود: یک تفاهمنامه به ارزش 3.5 میلیارد دلار در بخش شیلات، مکانیزاسیون، زراعت، گلخانه،‌ کشت دیم و تبادل دانش در بخش‌های کشاورزی منعقد شد. علاوه بر آن تفاهمنامه‌ای به ارزش 4.6 میلیارد دلار برای فاینانس مالی 2 طرح 550 هکتاری خوزستان و زهکشی طرح بزرگ شمال کشور انجام شد. علایی‌مقدم تصریح کرد: از امروز کمیته‌های مربوط‌ به این تفاهمنامه تشکیل و به بخش‌های خصوصی، بخش‌های بازرگانی و اتاق ایران و چین هم موارد لازم برای همکاری ابلاغ می‌شود. وی‌ با بیان اینکه اجرای این تفاهمنامه از ابتدای سال 1402 آغاز خواهد شد، گفت: در ‌یک ماه مانده به پایان سال مقدمات کار انجام می‌شود و پس از آن برای اجرای کامل تفاهمنامه آماده خواهیم شد. معاون امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی همچنین تصریح کرد: رئیس‌جمهور هم به همه بخش‌های مرتبط دستور داده برای عملیاتی شدن این تفاهمنامه‌ها هر چه زودتر اقدام کنند. محمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی در پاسخ به این سوال که چه میزان ظرفیت صادرات به چین وجود دارد؟ گفت: در حال حاضر 40 درصد ظرفیت اسمی کارخانه‌های لبنی کشور خالی است و در صورتی که زیرساخت‌ها فراهم باشد، میزان صادرات ما 10 تا 20 درصد افزایش می‌یابد. به گفته وی، سال گذشته ارزش صادرات محصولات لبنی کشور 75 میلیون دلار بوده است. همچنین سیدرضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران هم از لزوم آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای صادرات سیب به کشور چین خبر د‌اد و گفت: کانتینر‌های یخچالی کهنه است و باید برنامه تردد دریایی هم طوری باشد که کالاها به موقع ارسال شود. وی تاکید کرد: ظرفیت‌های خوبی در صادرات محصولات کشاورزی وجود دارد که در صورت رفع مشکلات زیرساخت‌ها افزایش خوبی در صادرات خواهیم د‌اشت.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین از عزم شرکت‌های چینی برای توسعه روابط با ایران خبر داد و گفت دفتر بازرگانی ایران نیز تا پایان سال در چین ایجاد می‌شود تا پیگیر قراردادهای جدید ایران و چین و توسعه همکاری‌های اقتصادی باشد. مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در برنامه صبح بخیر ایران شبکه یک سیما درباره دستاورد‌های سفر رئیس‌جمهور به چین و قرارداد‌های منعقد‌شده در این سفر گفت‌وگو کرد. رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در ادامه به انعقاد قرارداد‌های تجاری میان فعالان اقتصادی ایران و چین اشاره کرد و گفت: برای پیگیری قرارداد‌ها و توسعه روابط تجاری، دفتری در چین ایجاد و برای حضور فعالان اقتصادی چین در کشور نیز بررسی و اقدام می‌شود. حریری با اشاره به همراهی 17 نفر از فعالان بخش خصوصی کشور در سفر رئیس‌جمهور به چین گفت: این همراهی با نشست‌های تخصصی همراه نبود و نمایش جنبه حمایتی بخش خصوصی از دولت بود. حریری گفت: به علت حفظ اصل محرمانگی این روابط تحت تأثیر تحریم‌ها، بیان بخش‌های مهمی از روابط اقتصادی ایران چین ممکن نیست اما می‌توان گفت در صنایع واگن سازی، فولاد، معدن وصنایع معدنی، نفت، گاز و پتروشیمی و کشاورزی قرارداد‌هایی منعقد شده است. رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین افزود: در زمینه کشاورزی، با گفت‌وگو‌های انجام شده مشکلات مربوط به قرنطینه و مشکلات بهداشتی صادرات محصولات کشاورزی حل شد. حریری با تأکید بر اینکه قرارداد‌های آتی ایران و چین در حوزه خودرو باید بر اساس توانمندی و پیشرفت چین در تولید خودرو‌های برقی باشد، گفت: اگر قرار به همکاری در این زمینه باشد باید برنامه‌های بلندمدت و دیربازدهی داشته باشیم و خودرو‌های برقی چینی هم گزینه‌های مناسبی برای واردات هستند اما این به معنای اشباع کردن بازار ایران از این خودرو‌ها نیست.

 

هشدار آژانس بین‌المللی انرژی به اروپا:

زمستان آینده سخت‌تر خواهد بود

رئیس آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) که در کنفرانس امنیتی مونیخ شرکت کرده است، طی اظهاراتی هشدار داد زمستان آینده برای اتحادیه اروپایی به‌دلیل «بحران گاز» سخت‌تر خواهد بود. آنطور که خبرگزاری تاس گزارش داده است، فاتح بیرول گفت: من از تلاش‌های اتحادیه اروپایی برای غلبه بر بحران گاز در طول زمستان تمجید کردم اما زمستان آینده حتی سخت‌تر خواهد بود. وی بدون اشاره به جزئیات پیشنهاد خود گفت: نیاز فوری به یک طرح جامع جدید برای صنعت اروپا وجود دارد. بر اساس این گزارش، دولت‌های اروپایی با قطع واردات گاز خط لوله از روسیه با بحران انرژی روبه‌رو شدند. این کشورها از گاز طبیعی مایع (LNG) که گران‌قیمت است و از طریق دریا از ایالات متحده و قطر وارد می‌شود، برای جبران کسری گاز خود استفاده کرده‌اند.

***

دهه گذشته دهه شوک اقتصادی بود

رئیس اتاق ایران با بیان اینکه دهه گذشته دهه شوک اقتصادی بود، گفت: سعی کردیم وظیفه خود را که همان مشاوره به رؤسای قواست انجام دهیم اما نتوانستیم نقش تاثیرگذاری داشته باشیم. غلامحسین شافعی اظهار کرد: من و همکارانم در این سال‌ها سعی کردیم مشکلات بخش خصوصی را به گوش دولت برسانیم و آنها را از اتخاذ تصمیم‌های غلط برای بخش خصوصی کشور و انجام ریسک‌های بی‌مورد برحذر داریم اما متاسفانه نتوانستیم به جایی

 برسیم. 

وی همچنین با بیان اینکه کلیات بودجه ۱۴۰۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و کمیسیون تلفیق بودجه در حال بررسی تبصره‌های بودجه است، اظهار کرد: بررسی‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران نشان می‌دهد رویکردها و سیاست‌های اتخاذشده در لایحه بودجه، تقویت‌کننده فعالیت‌های تولیدی بخش خصوصی نیست و می‌تواند تنگناهای جدیدی را برای فعالیت آنها در سال آینده وجود آورد.

***

خرید و فروش امتیاز مسکن ملی جرم است

مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران گفت: به مشاوران املاکی که اقدام به خرید و فروش غیرقانونی امتیاز طرح‌های اقدام ملی و نهضت ملی مسکن می‌کنند، هشدار می‌دهیم این اقدام، غیرقانونی و مجرمانه است. خلیل محبت خواه اظهار کرد: بنا بر گزارش‌های واصله مردمی و مراجع نظارتی، تعدادی از مشاوران املاک در سطح شهرستان‌های استان تهران اقدام به خرید و فروش غیرقانونی امتیاز طرح‌های اقدام ملی مسکن و نهضت ملی مسکن می‌کنند که این امر با توجه به ناآگاهی برخی خریداران امتیازها و در نهایت درگیری پروژه‌ها با پرونده‌های حقوقی و قضایی ناشی از این تخلفات و جرائم، موجب متضرر شدن مردم می‌شود. مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران افزود: قانون پیش‌فروش ساختمان و آیین‌نامه اجرایی طرح اقدام ملی مسکن مشخص کرده تمام امور مربوط به این ۲ طرح (اقدام ملی و نهضت ملی مسکن) باید مطابق دستورالعمل و نمونه قراردادهای ابلاغی وزارت راه و شهرسازی باشد، پس خرید و فروش‌های امتیاز این طرح‌ها توسط مشاوران املاک غیرقانونی و اقدامی مجرمانه است. محبت‌خواه تاکید کرد: از شهروندان و هم‌استانی‌های عزیز درخواست دارم فریب مشاوران املاک سودجو را نخورند.