دانلود تمام صفحات این نسخه
صفحه 1 : صفحه اول
صفحه 2 : سیاسی
صفحه 3 : اقتصاد
صفحه 4 : اجتماعی
صفحه 5 : طنز
صفحه 6 : ورزشی
صفحه 7 : بین الملل
صفحه 8 : فرهنگ و هنر
صفحات روزنامه + PDF
انتخاب روزنامه :
جستجو بر اساس تاریخ
|
|
|
اخبار
رئیس‌جمهوری به قاهره رفت
رئیسجمهور به منظور شرکت و سخنرانی در یازدهمین اجلاس گروه دی ۸ تهران را به مقصد قاهره، پایتخت مصر ترک کرد. مسعود پزشکیان بعدازظهر دیروز به منظور شرکت و سخنرانی در یازدهمین اجلاس سران گروه دی ۸ و نیز نشست غزه، با بدرقه معاون اول رئیسجمهور و معاون امور بین‌الملل دفتر رهبر معظم انقلاب عازم مصر شد. رئیسجمهور در حاشیه این اجلاس با سران برخی کشورهای عضو این گروه دیدار و گفت‌وگو خواهد داشت. گروه 8 کشور اسلامی در حال توسعه موسوم به دی ۸، سال ۱۹۹۷ میلادی با حضور کشورهای ایران، ترکیه، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، مالزی، مصر و نیجریه تشکیل شد و دبیرخانه این جلاس در استانبول ترکیه مستقر است.
***
نماز جمعه تهران فردا به امامت حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد اقامه می‌شود
نماز جمعه تهران به امامت حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد در مصلای امام خمینی(ره) برگزار می‌شود. نماز عبادی - سیاسی جمعه این هفته تهران فردا ۳۰ آذر ۱۴۰۳ به امامت حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد در مصلای امام خمینی(ره) اقامه خواهد شد. طبق روال درهای مصلای امام خمینی(ره) ساعت ۱۰:۳۰ برای حضور نمازگزاران بازگشایی خواهد شد و برنامه‌ها از ساعت ۱۱ آغاز می‌شود.
***
حجت‌الاسلام حاجی‌صادقی:
اراده غزه در مقابل ارتش مسلح صهیونیست‌ها نشکست
نماینده ولی‌فقیه در سپاه پاسداران اظهار کرد: بیش از 45 هزار نفر در غزه شهید شدند اما آنان بعد از بیش از یک سال جنگ در برابر ارتش و رژیم تا بن دندان مسلح صهیونیستی شکست نخوردند، چون اراده آنان نشکست.
به گزارش فارس، حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالله حاجی‌صادقی دیروز در دومین اجلاسیه سراسری نماز، ضمن یاد و خاطره شهدای انقلاب اسلامی اظهار کرد: در فرهنگ دینی ما علم و ایمان با هم هستند و بعد نرم‌افزاری آن نماز است. وی افزود: رهبر معظم انقلاب اسلامی بسیج را فراگیر و هویت آن را بر خداباوری و خودباوری تبیین کردند اما خداباوری کجا باید تقویت شود تا انسانی شجاع و مقاوم بسازد، باید گفت کلاس این خداباوری نماز است، نماز از انسان یک شخصیت نفوذناپذیر می‌سازد. نماینده ولی فقیه در سپاه گفت: مگر می‌شود در میدان جهاد موفق شد، در حالی که در کلاس نماز تربیت نشده باشیم؟ امروز گفتمان مقاومت با نماز قدرتمند شده است. اگر انسان خداباور شد و خدا را در نماز به بزرگی فهمید، دیگر هیچ قدرتی برای او بزرگ نیست و در برابر سختی‌ها تسلیم نمی‌شود. حاجی‌صادقی با اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، گفت: بیش از 45 هزار شهید در غزه داده شده اما مقاومت بعد از بیش از یک سال جنگ در برابر یک ارتش و رژیم تا بن دندان مسلح شکست نخورد، چون اراده و ایمان غزه نشکست.
***
آیت‌الله جنتی: قانون اساسی نگاه متعالی نسبت به زنان دارد
دبیر شورای نگهبان گفت: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نگاهی متعالی نسبت به زنان دارد و این نگاه با توجه به آسیب‌شناسی تاریخی از وضعیت زنان در دوران‌های مختلف حاصل شده است. آیت‌الله احمد جنتی در ابتدای جلسه دیروز شورای نگهبان، فرارسیدن سالروز میلاد پربرکت حضرت زهرا (س) را به همه ارادتمندان آن حضرت تبریک گفت و اظهار داشت: توفیق درس‌آموزی از سیره زندگی آن بزرگوار را که الگویی کامل برای زندگی خداباورانه در حوزه‌های فردی و اجتماعی است از خداوند متعال مسألت می‌کنم. وی خاطرنشان کرد: جایگاه رفیع حضرت زهرا(س) نزد پیامبر مکرم اسلام، امیرمؤمنان و سایر ائمه، بی‌اعتبارکننده شبهاتی است که دشمنان درباره دیدگاه اسلام نسبت به زنان مطرح می‌کنند. آیت‌الله جنتی همچنین عنوان کرد: در نگاه کاسب‌کارانه قدرت‌های استکباری، انسان‌ها چیزی بیش از ابزار برای کسب منافع نیستند و نخستین چیزی که در این نگاه قربانی شده، کرامت انسانی افراد بویژه زنان است. وی تاکید کرد: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نگاهی متعالی نسبت به زنان دارد و این نگاه با توجه به آسیب‌شناسی تاریخی از وضعیت زنان در دوران‌های مختلف حاصل شده است.
***
واکنش سخنگوی دولت به تهدید غرب درباره مکانیسم ماشه
سخنگوی دولت در واکنش به تهدیداتی درباره فعال‌شدن مکانیسم ماشه، ابراز امیدواری کرد غرب در تصمیم‌گیری‌هایش عقلانیت بیشتری به کار گیرد.
فاطمه مهاجرانی در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: امیدوار هستیم عقلانیت بیشتری در تصمیم‌گیری‌های غرب وجود داشته باشد تا بتوانیم از طریق دیپلماسی که همکاران وزارت خارجه برای آن تلاش می‌کنند مسائل را حل کنیم. وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره اهداف سفر رئیس‌جمهوری و وزرای امور خارجه و اقتصاد به مصر، اظهار کرد: مصر جزو کشورهایی است که در فرآیند دیپلماتیکی که در طول دولت‌ها از جمله دولت سیزدهم دنبال شد به خروجی رسید و گشایش‌هایی را در روابط با این کشور شاهد بودیم. مثل سایر سفرها، ایجاد روابط دوجانبه تجاری و انواع دیپلماسی می‌تواند بین ۲ کشور پیش رود و این جزو موضوعاتی است که در سفر رئیسجمهور و وزیر امور خارجه دنبال خواهد شد. سخنگوی دولت همچنین با اشاره به عذرخواهی اخیر رئیس‌جمهوری از مردم برای کمبود منابع، اظهار کرد: از رئیسجمهور که بسیار صادقانه و شجاعانه از مردم عذرخواهی کردند، تقدیر می‌کنم. شاید اولین‌بار بود که شاهد عذرخواهی یک رئیسجمهور در کشورمان بودیم.
ارسال به دوستان
گزارش «وطن امروز» از برگزاری نشست عادی شورای امنیت درباره قطعنامه 2231
ماشه علیه ماشه
گروه سیاسی: شامگاه 27 آذرماه نشست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت برگزار شد. درباره این نشست گفته می‌شد یک نشست عادی است و از آنجا که قرار است هر 6 ماه یکبار برگزار شود، این نشست نیز در موعد مقرر به صورت عادی برگزار شد اما آنچه این نشست را غیرعادی می‌کند، هشدار درباره استفاده از مکانیسم ماشه است که توسط کشورهای غربی عضو شورای امنیت بویژه ۳ کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان مطرح می‌شود. این ۳ کشور اروپایی هفته گذشته اعلام کرده بودند برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه آمادگی دارند؛ مکانیسمی که می‌تواند تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به سرعت احیا کند. این ۳ کشور اروپایی پیش از شروع نشست شورای امنیت، درباره اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت نیز بیانیه دیگری صادر کردند.
* خط و نشان اروپایی
انگلیس، فرانسه و آلمان روز سه‌شنبه با انتشار بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند جمهوری اسلامی ایران بدون آنکه «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری» وجود داشته باشد، ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را به «سطوحی بی‌سابقه» افزایش داده است. تروئیکای اروپا در ادامه این بیانیه تصریح کرده‌اند که این سطح از اورانیوم غنی شده، توانایی تولید سریع مواد شکافت‌پذیر کافی برای تولید چندین سلاح هسته‌ای را به ایران می‌دهد.
این ۳ کشور همچنین خاطرنشان کردند: «ایران نصب سانتریفیوژهای پیشرفته خود را افزایش داده است که این یک گام مخرب دیگر در راستای تلاش‌های ایران برای تضعیف توافق هسته‌ای است که ادعا می‌کند همچنان از آن حمایت می‌کند» و در نهایت از ایران خواستند اقدامات هسته‌ای خود را به سرعت معکوس کند!
خط و نشان کشیدن اروپا برای ایران در حالی است که طبق قطعنامه 2231 قرار شده بود علاوه بر تعهداتی که ایران برعهده می‌گیرد، تحریم‌ها علیه ایران لغو شود. قطعنامه 2231 سال 1394 با ۲ رویکرد کلی پذیرش محدودیت‌هایی توسط ایران برای اعتمادسازی در ازای لغو تحریم‌ها و انجام تعهدات طرف مقابل به تصویب رسید و قرار شد قطعنامه‌های دیگر شورای امنیت علیه پرونده هسته‌ای ایران لغو شود اما با خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و عدم پایبندی دولت‌های اروپایی به تعهدات‌شان، ایران نیز اقدامات متقابلی در این باره انجام داد و در نهایت مجلس شورای اسلامی قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران را به تصویب رساند.
* طلبکاری برجامی آمریکا!
به هر روی شامگاه 27 آذرماه طرف‌های غربی حاضر در شورای امنیت سازمان ملل، بدون اینکه به خروج آمریکا از برجام و بدعهدی کشورهای اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه اشاره کنند، باز ایران را متهم به عدم انجام تعهداتش در برجام کردند. از همه جالب‌تر سخنان نماینده آمریکا در این نشست بود. ایالات متحده همان کشوری است که با خروج یک‌جانبه از برجام ضربه‌ای مهلک به آن زد اما نماینده این کشور در نشست اخیر شورای امنیت در قامت یک طلبکار ظاهر شد و بدون اشاره به خروج غیرقانونی واشنگتن از توافق برجام گفت: «ایران باید به تعهداتش پایبند باشد». رابرت وود که کشورش از ابتدای جنگ غزه در حال حمایت از نسل‌کشی اسرائیل است، ادعا کرد: «همکاران! وقتی به نیروهای پشت برخی از مخرب‌ترین و بی‌ثبات‌کننده‌ترین درگیری‌های امروز نگاه می‌کنید، می‌بینید که نام یک کشور بارها و بارها بر سر زبان جاری می‌شود: ایران».
نماینده انگلیس هم مدعی شد: «ایران در حال توسعه برنامه هسته‌ای خود است. این اقدامات هیچ توجیه غیرنظامی ندارد». وی همچنین مدعی شد: «ذخایر اورانیوم غنی شده ایران ۳۲ برابر محدودیت‌های برجامی آن است. تصمیم ایران برای غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالا هیچ توجیهی ندارد. این ذخایر می‌تواند به ایران برای ساخت بمب اتم کمک کند». نماینده انگلیس در نهایت تهدید کرد «در صورت لزوم مکانیزم ماشه را فعال خواهیم کرد».
نماینده آلمان هم مدعی شد: «بدون شک، ایران به تعهدات برجامی خود پایبند نیست. عدم پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود در حال گسترش است».
او بدون اشاره به علت این تصمیم ایران اظهار داشت: «در ۵ سال گذشته، ایران از تعهدات خود فاصله گرفته است. ایران در حال گسترش روند غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد است. ایران کشوری است که سلاح هسته‌ای ندارد ولی در حال غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد است».
نماینده فرانسه هم که سخنانش هماهنگی زیادی با نماینده انگلیس داشت، با اعلام «نگرانی» خود نسبت به برنامه هسته‌ای ایران گفت: «از آخرین دیدارمان تاکنون، ایران به توسعه برنامه هسته‌ای خود و تشدید تنش‌ها ادامه داده است. ایران به ذخیره‌سازی اورانیوم غنی شده ادامه می‌دهد. اکنون ایران از ذخایر اورانیومی ۳۲ برابر حد تعیین‌شده در برجام برخوردار است». نماینده فرانسه مدعی شد: «ایران اکنون از ذخایر کافی برای ساخت ۴ بمب اتم برخوردار است. این تشدید تنش‌ها هیچ توجیه استفاده غیرنظامی ندارد. ایران همچنین تصمیم به استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته و توسعه توانایی خود برای غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد گرفته است». «واسیلی نبنزیا» نماینده دائم روسیه در سازمان ملل نیز در این نشست اظهار داشت: «نمی‌توان اظهارات نماینده اتحادیه اروپایی درباره توافق هسته‌ای ایران را منطقی و واقع‌گرایانه دانست. آنها با مقصر جلوه دادن ایران و استفاده از اظهارات ضدایرانی خواستار نادیده گرفتن نقض تعهدات خود نسبت به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستند».
وی تصریح کرد: «شرایط کنونی در پی تصمیم غیرمنطقی و سیاست غلط آمریکا و اعضای اروپایی برجام شکل گرفته است. دبیرکل سازمان ملل آشکارا اعلام کرد که آمریکا هیچ تلاشی برای جبران اشتباهات خود نکرده است. نخستین اقدام غیرقانونی آمریکا، خروج یک‌جانبه از برجام و اعمال تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران بود».
* گوترش: آمریکا معافیت تجارت نفت ایران را تمدید نکرد
در این نشست همچنین «رزماری دی کارلو» معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور سیاسی و صلح گزارش دبیرکل سازمان ملل را قرائت کرد که در بخشی از آن آمده است: آمریکا معافیت‌ها را در رابطه با تجارت نفت جمهوری اسلامی ایران تمدید نکرده است.
در گزارش آنتونیو گوترش همچنین آمده است: «از زمان آخرین گزارش من، تحولات منطقه‌ای پیرامون برجام بدتر شده است که بر نیاز حیاتی به راه‌حل صلح‌آمیز برای موضوع هسته‌ای ایران تاکید می‌کند. آمریکا نه به این طرح بازگشته است، نه تحریم‌های یک‌جانبه اعمال‌شده پس از خروج از برجام در 8 مه 2018 را لغو یا تعلیق کرده است. آمریکا همچنین معافیت‌ها را در رابطه با تجارت نفت جمهوری اسلامی ایران تمدید نکرده است. ایران از ماه مه 2019 پس از خروج آمریکا از برجام، هیچ‌یک از گام‌هایی را که بر خلاف تعهدات مرتبط هسته‌ای خود برداشته است، معکوس نکرده (بازنگردانده) است. در حالی که وارد آخرین سال اجرای قطعنامه 2231 (2015) می‌شویم، از اعضای (شرکت‌کنندگان) برجام و آمریکا می‌خواهم به راه‌حل دیپلماتیک برای احیای اهداف برنامه متعهد باقی بمانند و از آنها می‌خواهم چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی را در اولویت قرار دهند؛ همان اصولی که به آنها اجازه داد این توافق را در سال 2015 ایجاد کنند و به مسیرهایی برای صلح و امنیت پایدار دست یابند».
* پاسخ قاطع ایران به هر تهدیدی
سفیر و نماینده جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل خطاب به اروپا هشدار داد سوءاستفاده از مکانیسم ماشه با پاسخ قاطع و متناسب ایران مواجه خواهد شد.
امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ و اجرای برجام گفت: ایران هرگونه تهدید مربوط به استفاده از سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» توسط تروئیکای اروپا را قویاً رد می‌کند. ایروانی تصریح کرد: بگذارید یک بار برای همیشه روشن کنم: سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» (مکانیسم ماشه) ابزاری در دستان شما نیست که بتوانید از آن برای تهدید ایران سوءاستفاده کنید. ایران به صراحت اعلام کرده است چنین اقدام تحریک‌آمیزی با پاسخی قاطع و متناسب مواجه خواهد شد. این موضع به‌طور مشخص در نامه رئیسجمهور وقت ایران به سران تروئیکای اروپا در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۹ اعلام شده بود. فعال‌سازی سازوکار موسوم به اسنپ‌بک برای «بازاعمال مفاد قطعنامه‌های لغوشده» بحرانی بزرگ ایجاد خواهد کرد که به نفع هیچ طرفی نخواهد بود.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل تاکید کرد: به‌رغم اتهامات بی‌اساس و پیگیری قطعنامه‌ای با انگیزه‌های سیاسی از سوی تروئیکای اروپا و ایالات متحده، ایران متعهد به ادامه همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطابق با تعهدات خود است. صدور قطعنامه توبیخی علیه ایران در نشست اخیر شورای حکام آژانس، به‌رغم سفر سازنده و موفق مدیرکل آژانس به تهران در ماه نوامبر، نشان می‌دهد تروئیکای اروپا و ایالات متحده با هدف تضعیف دیپلماسی، اعتماد و اصول ضروری برای تعامل سازنده، به دنبال پیشبرد یک دستور کار سیاسی هستند.
***
اسلامی: مدیرکل آژانس باید بی‌طرفی این نهاد را حفظ کند
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه مدیرکل آژانس باید بی‌طرفی این نهاد را حفظ کند، اظهار کرد: این پذیرفتنی نیست که یک نهاد بین‌المللی تنها به یک بعد ماجرا آن هم به صورت تحریک‌آمیز بپردازد و به بعد اصلی که عدم انجام تکالیف طرفین متعاهد است اشاره نکند. محمد اسلامی دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت در واکنش به اظهارات جدید رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد: آژانس باید بی‌طرفی خود را حفظ کند و رفتار حرفه‌ای داشته باشد. وی با بیان اینکه الان موعد بررسی قطعنامه ۲۲۳۱ در سازمان ملل است که هر ۶ ماه برگزار می‌شود، بیان کرد: این قطعنامه ۲ فراز دارد که شامل پذیرش محدودیت‌هایی توسط ایران برای اعتمادسازی در ازای لغو تحریم‌ها و انجام تعهدات طرف مقابل است.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: این پذیرفتنی نیست که یک نهاد بین‌المللی تنها به یک بعد ماجرا آن هم به صورت تحریک‌آمیز بپردازد و به بعد اصلی که عدم انجام تکالیف طرفین متعاهد است اشاره‌ای نداشته باشد. اسلامی در پایان گفت: ما از مدیرکل آژانس که یک دیپلمات باسابقه است انتظار داریم این موارد را رعایت کند.
گفتنی است رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مصاحبه اخیر خود گفته است: «ایران اورانیوم را نزدیک به سطح نظامی غنی می‌کند و به سرعت به سمت یک کشور دارنده سلاح هسته‌ای حرکت می‌کند. برجام دیگر موضوعیت ندارد و تفاهم جدیدی برای در نظر گرفتن واقعیات برنامه هسته‌ای ایران نیاز است».
ارسال به دوستان
یادداشت روز
ائتلاف سه‌گانه برای استیلا بر شام
ابوالفضل ولایتی: با خروج آخرین نظامیان فرانسوی در 17 آوریل 1946، جمهوری سوریه که بعدتر نام خود را به جمهوری عربی سوریه تغییر داد استقلال خود را اعلام کرد. فضای استقلال‌خواهانه و استعمارستیزانه حاکم بر سوریه و جهان عرب در سال‌های پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی و خاتمه جنگ بین‌الملل دوم، موجب شد اندیشه‌های ملی‌گرایانه توسط شخصیت‌های برجسته عرب سوری همچون شکری القوتلی، حسنی الزعیم، سامی الحناوی و هاشم الاتاسی در سوریه مانند دیگر ملت‌های عرب نضج پیدا کند؛ افکاری که بعدتر و با تاسیس حزب بعث سوسیالیست عرب به رهبری میشل عفلق، صلاح‌الدین بیطار و زکی ارسوزی در سال 1947 و تلاش آنان برای رنسانس و رستاخیز جهان عرب شدت یافت؛ فرآیندی که سوریه را به دلیل همجواری با سرزمین‌های اشغالی و افزایش تحرکات پان‌عربیستی در منطقه و در راستای آزادسازی سرزمین‌های عربی از اشغال صهیونیست‌ها به سوی بلوک شرق و ضدیت با امپریالیسم آمریکا و رژیم صهیونیستی سوق داد. قدرت‌گیری سپهبد حافظ اسد در پی کودتای نظامیان وفادار به وی در سال 1970، عملا سوریه را در جرگه خصم کلیدی رژیم صهیونیستی در منطقه قرار داد.
برآیند تحولات حاکم بر سوریه در خلال 5 دهه اخیر، گواه آن است که ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی، به انحای گوناگون کوشیدند زمینه ورود سوریه به پروسه سازش در منطقه را رقم زده یا در صورت عدم دستیابی به مقصود یادشده، بستری را برای تضعیف و سقوط حاکمیت اسد در سوریه فراهم آورند؛ بستری که پس از وقوع آنچه بهار عربی نامیده می‌شود، مهیا شد. ورود سوریه به جنگ داخلی 13 ساله و تلاش رژیم اردوغان برای موج‌سواری بر تحولات حاکم بر این کشور جهت قدرت‌گیری عناصر اخوانی، لاجرم آنکارا را در کنار واشنگتن و تل‌آویو قرار داد. همجواری ترکیه با سوریه و اشتراکات مذهبی و تاریخی ۲ کشور، موجب شد برخلاف نگرش منفی نسبت به تحرک احتمالی صهیونیست‌ها در سوریه، آنکارا با فراغ بال و با چراغ سبز واشنگتن و شیخ‌نشین‌های منطقه در پی سرنگونی حکومت سوریه گام بردارد؛ امری که در نهایت و با حملات برق‌آسای اخیر تروریست‌ها به حلب، حماه و در نهایت دمشق به سرانجام رسید و به 54 سال حاکمیت ضدصهیونیستی خاندان اسد در دمشق خاتمه داد. در این نوشتار به اشتراک مصالح و تشریک مساعی رژیم اردوغان، رژیم صهیونیستی و ایالات متحده در سرنگونی حکومت بشار اسد می‌پردازیم.
* از میان بردن حلقه اتصال محور مقاومت در منطقه
فروپاشی رژیم صدام در عراق را می‌توان نقطه عطفی در معادلات منطقه‌ای قلمداد کرد؛ رخدادی که عملا با تحول در موازنه قوا، دست برتر را در منطقه از آن جمهوری اسلامی ایران کرد. قدرت‌گیری روزافزون حزب‌الله در معادلات داخلی لبنان پس از جنگ تموز 2006، دست برتر انصارالله در تحولات حاکم بر یمن با سقوط علی عبدالله صالح و پیروزی حماس در باریکه غزه بر فتح در سال 2005، موجب شد ملک عبدالله دوم پادشاه اردن از شکل‌گیری هلال شیعی در منطقه و خطرات آن برای شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس و رژیم‌های ارتجاعی سخن به میان آورد. شدت نفوذ تهران در منطقه و حضور همزمان در دریای مدیترانه و تنگه باب‌المندب موجب شد ایالات متحده آمریکا، رژیم صهیونیستی و ترکیه، بروز تنش در سوریه را غنیمت شمرده و در پی سقوط حاکمیت اسد در دمشق و قطع محور مواصلاتی تهران- بیروت گام بردارند؛ امری که در فردای سقوط اسد، به وضوح از سوی نتانیاهو مطرح شده و سقوط حاکمیت سوریه را مترادف با تضعیف تهران در منطقه قلمداد کرد.
با وجود اشتراک دیدگاه اردوغان، نتانیاهو و سردمداران کاخ سفید درباره ضرورت به چالش کشیدن حاکمیت اسد در سوریه، هر یک از آنان با هدف مدنظر خویش قدم در این راه پر پیچ و خم نهادند. رژیم اسرائیل و ایالات متحده با هدف قطع ارتباط آنچه نیروهای نیابتی ایران می‌نامیدند وارد این کارزار شده و اردوغان با اتکا به سیاست نوعثمانی‌گری و همچنین تقویت محور اخوانی‌ها در منطقه، در مسیر به قدرت رساندن متحدان خویش در سوریه گام برداشته است؛ روندی که اگر چه با موفقیت به سر منزل مقصود رسیده، لیکن از ظرفیت لازم برای تعارض منافع فی‌مابین در آینده‌ای نزدیک برخوردار است.
* خروج روسیه از مدیترانه و غرب آسیا
از جنگ کنونی حاکم بر اوکراین، به عنوان بزرگ‌ترین منازعه اروپا در خلال سال‌های پس از خاتمه جنگ دوم جهانی نام برده می‌شود. اهمیت رویارویی مسکو با کی‌یف و متحدان غربی‌اش در طول ۲ سال اخیر تا بدان‌جاست که شماری از ناظران بین‌المللی از پتانسیل بالای تبدیل جنگ اوکراین به جنگ سوم جهانی سخن به میان آورده‌اند.
به موازات تشدید تنش در اوکراین و افزایش حمایت چین و کره‌شمالی از مسکو، رهبران جهان غرب، تمام‌قد به حمایت لجستیکی از اوکراین پرداخته و شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی را علیه روسیه وضع کرده‌اند. نبرد 11 روزه اخیر در سوریه و سقوط حاکمیت اسد، بدون تردید، ارتباطی تنگاتنگ با سیاست ایالات متحده درباره تضعیف و ایزوله روسیه در منطقه از طریق برچیده شدن پایگاه‌های نظامی (حمیمیم) و دریایی مسکو (طوطوس) در مدیترانه و اخراج روس‌ها از غرب آسیا دارد. از پایگاه دریایی طوطوس به عنوان بزرگ‌ترین پایگاه روسیه در دریای مدیترانه نام برده می‌شود؛ پایگاهی که نقشی بسزا در حمایت از مواضع نظامی مسکو در جنگ اوکراین ایفا کرده است. روابط پنهان دولت زلنسکی با تروریست‌های سوری و شرط رهبران اتحادیه اروپایی مبنی بر جمع شدن پایگاه‌های نظامی روسیه از سوریه، جهت پذیرش حاکمیت تروریست‌ها در دمشق به وضوح بیانگر اهداف مشترک آمریکا و متحدانش نسبت به تضعیف موقعیت روسیه در غرب آسیا و دریای مدیترانه است. نزدیکی رهبران مسکو به تهران و روابط نسبتا حسنه پوتین با انصارالله، حزب‌الله و جریان حماس در این میان، موجب تمایل رژیم صهیونیستی به کاهش نقش و نفوذ روسیه در سوریه شده است. درباره ترکیه نیز باید متذکر شد که دولت اردوغان در پی تبدیل سوریه به حیاط خلوت خویش بوده و در این میان، مسکو را به واسطه حضور عمیق در سوریه و ارتباط حسنه با شبه‌نظامیان کرد وابسته به پ‌ک‌ک رقیبی برای خویش تصور کرده و از هرگونه سیاستی مبنی بر کاهش نفوذ مسکو در دمشق حمایت تمام‌قد کرده است.
* تقویت نفوذ امنیتی در سوریه
حضور و تحرک فزاینده یگان‌های مدافع خلق (پ‌ی‌د) به عنوان بازوی سیاسی - نظامی «پ‌ک‌ک» و همکاری حسنه میان آنان با حکومت بشار اسد در خلال 13 سال اخیر، همواره بسان تهدیدی بالقوه برای امنیت ترکیه قلمداد می‌شده است. از همین رو بود که ترکیه با سلسله‌عملیات‌هایی همچون سپر فرات، پنجه شمشیر، سپر بهار و عملیات معطوف به اشغال شهر کردنشین عفرین، در مسیر تضعیف کردها و تقویت گروه‌های متحد خویش در شمال سوریه گام برداشته است. حضور میلیون‌ها کرد در مناطق همجوار ترکیه با سوریه و سابقه 4 دهه مبارزه خونین ارتش ترکیه با شبه‌نظامیان کرد موجب شده است ترکیه با اتخاذ رویه‌ای در پی تاسیس پایگاه‌هایی در شمال سوریه و تغییر بافت جمعیت منطقه گام بردارد، امری که با تداوم حضور اسد در اریکه قدرت و همکاری حاکمیت دمشق با کردها بسان سدی پیشروی مطالبات زیاده‌خواهانه اردوغان قلمداد می‌شد. همین مساله دولت ترکیه را به سوی تلاش برای سقوط حاکمیت سوریه و تقویت نفوذ امنیتی خویش در این کشور سوق داد.
دغدغه‌های امنیتی رژیم صهیونیستی و ایالات متحده از دیگر عواملی بود که لاجرم واشنگتن و تل‌آویو را همچون آنکارا به سوی سقوط حاکمیت اسد در سوریه متمایل کرد. برخلاف نگرش امنیتی آنکارا به تحولات حاکم بر شمال سوریه، عمده نگرانی واشنگتن و تل‌آویو معطوف به تقویت حضور نیروهای موسوم به مقاومت در مناطق همجوار بلندی‌های جولان اشغالی و نقش دمشق در تقویت کریدور تهران- بیروت بود. با وجود ابهام‌های موجود درباره مواضع احتمالی تروریست‌های سوری در قبال رژیم صهیونیستی و احتمال تداوم جنگ و بی‌ثباتی در سوریه، مقامات کاخ سفید و رژیم صهیونیستی، در نهایت مجاب شدند با سقوط حاکمیت اسد، ضمن تضعیف جایگاه مقاومت در منطقه، منطقه حائل میان سوریه و بلندی‌های جولان اشغالی را به منطقه زیر سیطره و نفوذ اسرائیل تبدیل کنند. صدها حمله نظامی صهیونیست‌ها به پایگاه‌های نظامی ارتش سوریه و از میان بردن ادوات نظامی این کشور در کنار پیشروی ارتش صهیونیستی به داخل سوریه و تصرف مناطقی استراتژیک همچون کوه حرمون در طول روزهای اخیر در همین راستا قابل ارزیابی است. به واقع آنکارا، واشنگتن و تل‌آویو با وجود دغدغه‌های امنیتی متفاوت، در مسیر از میان بردن حاکمیت دمشق دست در دست یکدیگر نهادند.
* تقویت نفوذ سیاسی در سوریه و زمینه‌سازی برای سازش با رژیم صهیونیستی
مساله تقویت نفوذ سیاسی ترکیه در سوریه و زمینه‌سازی برای ورود دمشق به معادله سازش با دشمن صهیونیستی، موضوع حائز اهمیت دیگری بود که آنکارا، تل‌آویو و واشنگتن را به سوی سقوط حاکمیت اسد بر سوریه سوق داد. قابل کتمان نیست که با سقوط اسد در سوریه، عملا ترکیه به صاحب‌نفوذترین کشور در سوریه بدل شده آنچنان که ترامپ در آخرین مواضع خویش به این مساله اذعان کرده و به تمجید از سیاست‌های اردوغان در این باره پرداخته است. تقویت نفوذ اردوغان در ترکیه (به عنوان یک عضو ناتو که دارای روابط سیاسی - دیپلماتیک با رژیم اسرائیل است) اهرمی خواهد بود که آمریکایی‌ها پذیرش تام و تمام آن را مشروط به نقش آنکارا در ورود دمشق به پروژه سازش با رژیم صهیونیستی خواهند کرد. به واقع به موازات تقویت جایگاه ترکیه در سوریه و نفوذ عمیق در سیاست‌های آتی این کشور، رژیم اردوغان به عنوان میانجی‌گری کلیدی درباره رفع چالش‌های حاکم میان دمشق و تل‌آویو گام خواهد برداشت. گفتنی است با وجود حمایت‌های لفظی اردوغان از آرمان فلسطین، از ترکیه امروزین به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری رژیم اسرائیل در جهان اسلام نام برده می‌شود.
* احیای پروژه‌های اقتصادی در سوریه
از پروژه احداث خط لوله گاز قطر به ترکیه و سپس اروپا (که از مسیر سعودی، اردن و سوریه می‌گذرد) به عنوان یکی از کلیدی‌ترین عوامل حمایت قطر و ترکیه از تروریست‌های سوری در خلال 13 سال اخیر نام برده می‌شود. حمد بن جاسم آل‌ثانی، نخست‌وزیر اسبق قطر در مصاحبه‌ای به این مساله اذعان کرده و اظهار داشته سال 2009 در گفت‌وگوهایی میان دوحه و آنکارا، مساله فوق‌الذکر مطرح شده و آن را عاملی کلیدی در تسری بحران به سوریه قلمداد کرده است. به واقع موقعیت ژئوپلیتیک منحصربه‌فرد سوریه، موجب شده تا اردوغان، نتانیاهو و بایدن، با هدف پیشبرد مصالح اقتصادی خویش، اقدامات وسیعی را در راستای سقوط حاکمیت اسد در سوریه صورت دهند.
تلاش برای سنگ‌اندازی در مسیر احداث کریدور جهانی چین (ابتکار کمربند - جاده) که از سوریه می‌گذرد در کنار نقش احتمالی سوریه در احیای مسیری جایگزین به جای کانال سوئز (نظیر پروژه کریدور «جاده توسعه» که بندر فاو عراق را به ترکیه متصل کرده یا ایده کریدور زمینی امارات به رژیم صهیونیستی که بنادر حیفا و ایلات را به خلیج‌فارس متصل می‌کند) از دیگر اهداف کلان اقتصادی به حساب می‌آید که 3 رژیم یادشده را به سوی سرنگونی حکومت اسد در سوریه سوق داده است. قابل ذکر است که در مقطع جنگ داخلی سوریه و با وجود سیطره اسد بر بخش عظیمی از خاک سوریه و فقدان روابط سیاسی میان دمشق و آنکارا، ترکیه توانسته بود با اتکا به موقعیت اقتصادی بالای خویش، عملا به بزرگ‌ترین صادرکننده کالا به سوریه تبدیل شود؛ فرآیندی که بدون تردید و با دستانی باز در سال‌های آتی، سوریه را به مستعمره اقتصادی آنکارا تبدیل خواهد کرد.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|
