بررسی دو مفهوم معیشت و امنیت در استانبول

تا همین چند سال پیش، استانبول برای گردشگران خارجی یکی از ارزانترین شهرهای جهان و برای اهالی دیگر استان‌های ترکیه نیز، شهری بود که کار و کاسبی و نیازهای زندگی با قیمت معقول را در اختیار همگان می‌گذاشت. اما حالا، کلانشهر شلوغ و 16 میلیون نفری استانبول، این ویژگی‌ها را از دست داده است. 

آمارها نشان می‌دهد که استانبول، نه تنها برای گردشگران خارجی، بلکه برای اهالی قدیمی این شهر، مکانی گرانقیمت است و هزینه‌های زندگی در آنجا سال به سال افزایش می‌یابد. 

بر اساس گزارش ماه فوریه آژانس برنامه‌ریزی استانبول (IPA)، هزینه زندگی در استانبول در سال 2024 میلادی، 54.47 درصد افزایش یافته است. در همین حال، میانگین هزینه ماهانه یک خانواده چهار نفره به 85 هزار و 453 لیر رسیده است. این هزینه معادل چهار برابر حداقل دستمزد ماهانه در ترکیه است.

گرانی مسکن بیداد می‌کند
از زمانی که دولت اردوغان تصمیم گرفت به شرط خرید ملک 250 هزار دلاری به شهروندان خارجی تابعیت بدهد، موج خریداران عرب و روسی به سوی استانبول سرازیر شدند و قیمت مسکن به یک باره بالا رفت. 

در مقاطع بعدی نیز، بحران اقتصادی و لاغری مزمن لیره در برابر دلار، کاری کرد که قیمت مسکن از نیمه سال 2023 تا پایان سال 2024 میلادی در استانبول، با تورم 145 درصدی روبرو شود. این در حالی است که نه تنها امکان خرید مسکن، بلکه هزینه اجاره نیز بالاتر رفته و زندگی در حاشیه شهر استانبول، موجب دردسرهای بیشتری شده است.

مواد غذایی در استانبول، قیمت بالایی دارند. از سبزیجات و میوه تا نان، گوشت، لبنیات و سایر اقلام غذایی، میزان افزایش قیمت سالانه بین 43 تا 55 درصد بوده است. 

شهری بر قله ترافیک جهان
استانبول هم یکی از شهرهایی است که به شدت در حوزه زیرساخت‌های ترافیکی و حمل و نقل، با مشکل مواجه است. به عنوان مثال، کمبود پارکینگ و توقف‌های غیرقانونی خودرو در معابر عمومی، کمبود وسایل نقلیه عمومی و هزینه‌های سنگین تاکسی، مجموعاً شرایط را برای شهروندان استانبول بسیار دشوارتر کرده است. 

اما از سال 2019 میلادی که رفته رفته اقتصاد ترکیه حال و روز بدتری پیداکرد، شمار پیک موتوری در این شهر به شکل فزاینده‌ای بالا رفت و این معضل، شرایط سخت ترافیک استانبول را پیچیده‌تر کرد.

بر اساس گزارش 2024 شرکت نرم افزاری Inrix مستقر در آمریکا، در سال 2024 میلادی، استانبول در شلوغی ترافیکی و اتلاف وقت شهروندان در ترافیک، بر رتبه نخست جهان ایستاد. 

این رتبه قبلاً در اختیار نیویورک بود اما استانبول، با رکورد اتلاف وقت 105 ساعت به شلوغ‌ترین شهر جهان بدل شد. این در حالی است که استانبول در سال 2023 میلادی با 91 ساعت اتلاف وقت در رتبه ششم بود و به یک باره با 15 درصد افزایش، عنوان سنگین‌ترین ترافیک جهان را کسب کرد. 

در محدوده این تحقیق که داده‌های بیش از 900 شهر از 37 کشور مورد بررسی قرار گرفته، نیویورک و شیکاگو مشترکاً بعد از استانبول بر رده دوم ترافیک سنگین شهرهای جهان هستند.

امنیت شهر برای زنان و کودکان
در تحقیقات مفصل آژانس برنامه‌ریزی استانبول، درباره امنیت معابر عمومی شهر برای زنان و کودکان، نتایجی به دست آمده که به معنای واقعی کلمه نگران‌کننده است.

این تحقیقات نشان داد که 74.5 درصد از زنان، استانبول را امن نمی‌دانند. در حالی که میزان افرادی که هنگام پیاده روی در بیرون از منزل در طول روز احساس ناامنی می‌کنند 43.2 درصد است، این میزان در عصر به 75.2 درصد افزایش می‌یابد. در حالی که 69.1 درصد از زنان اظهار داشتند که به دلیل ترس از نتیجه نگرفتن پس از خشونت به مقامات رسمی مراجعه نکرده‌اند، 75.4 درصد اظهار داشته‌اند که فرزندانشان نمی‌توانند با خیال راحت در محله‌های خود بازی کنند.

تحقیق میدانی با عنوان «امنیت زنان و کودکان در شهر: پویایی، ادراکات و پیشنهادها» توسط آژانس برنامه‌ریزی استانبول و از راه مصاحبه حضوری با 600 زن در 39 منطقه انجام شده است. بخشی از یافته‌های این تحقیق به شکل زیر است:
بر اساس نتایج این پژوهش، 74.5 درصد از زنان ساکن استانبول، این شهر را امن نمی‌دانند. 
میزان 43.2 درصد از زنان اعلام کردند که در طول روز از راه رفتن در بیرون از خانه احساس امنیت نمی‌کنند.
تعداد 75.2 درصد از زنان اعلام کردند که در ساعات بعدازظهر، از راه رفتن در بیرون از خانه احساس امنیت نمی‌کنند.

در این تحقیق، 90 درصد از زنان اعلام کردند که به ندرت یا هرگز، در ساعات شبانه به خاطر حس ناامنی بیرون نمی‌روند. علاوه بر این، 41.7 درصد از زنان اظهار داشتند که بسیاری از فعالیت‌هایی را که می‌خواستند در زندگی روزمره انجام دهند، به دلیل نگرانی‌های امنیتی کنار گذاشتند.

از هر 10 زن مصاحبه شده در این مطالعه سه نفر اعلام کردند که حداقل یک بار در زندگی خود در معرض خشونت فیزیکی، آزار و اذیت کلامی یا جنسی، یا تعقیب مداوم قرار گرفته‌اند.

در مورد حس پناه و حمایت، 69.1 درصد از زنانی که مورد خشونت قرار گرفته‌اند، اعلام کردند که به دلیل نگرانی از بی‌نتیجه ماندن درخواست‌هایشان و اعتماد محدودشان به ساختارهای مربوطه، به مجریان قانون یا دادسرا مراجعه نکرده‌اند. 

همچنین 56 درصد از زنانی که به مقامات رسمی مراجعه کردند اظهار داشتند که درخواست آنها ناموفق بوده است.

نگرانی‌های فزاینده در مورد آینده کودکان نیز در این تحقیق میدانی جای داشت و 84.4 درصد از زنان شرکت‌کننده در این نظرسنجی اعلام کردند نگران آینده فرزندان خود هستند. 

از هر چهار زن مصاحبه شونده سه نفر فکر می‌کنند که فرزندانشان نمی‌توانند با خیال راحت در کوچه و محله خود در استانبول، با خیال راحت بازی کنند. علاوه بر این، 85.5 درصد از زنان خدمات فعلی را برای اطمینان از ایمنی کودکان ناکافی می‌دانند.

بر اساس نتایج این تحقیق، 86.9 درصد از شرکت‌کنندگان فکر می‌کنند که تحریم‌های شدیدتر که بازدارندگی را افزایش می‌دهد برای تضمین امنیت زنان و کودکان حیاتی است.

پروفسور دکتر سرپیل چاکیر عضو هیات علمی دانشگاه استانبول، معتقد است که سیاست‌های امنیت شهری در استانبول نیاز به تغییر شکل دارد.

او معتقد است: «برای ایمن‌سازی فضاهای عمومی، هم باید اقدامات فیزیکی و هم اجتماعی انجام شود و نیازهای همه اقشار جامعه در نظر گرفته شود. برنامه‌ریزی و سیاست‌های شهری باید به لحاظ جنسیتی حساس باشد و مسائلی مانند روشنایی، تدابیر امنیتی و حمل‌ونقل باید بهبود یابد تا فضاهای عمومی ایمن شوند». 

این شواهد نشان می دهد که استانبول، فقط آن شهر رویایی و زیبایی نیست که در سریال های تلویزیونی ترکیه، همواره سواحل، کوچه های دلنشین و عمارات زیبای آن نشان داده می شود.

انتهای پیام/