آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان، در مصاحبهای با تلویزیون دولتی لهستان، چارچوب زمانی تقریبی برای بازگشایی مسیرهای ارتباطی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان را اعلام کرد.
وی با استناد به نظر کارشناسان گفت که ساخت راهآهن حداقل دو سال زمان خواهد برد، اما تأکید کرد که ایروان علاقهمند است این ارتباطات در سریعترین زمان ممکن برقرار شود.
وزیر امور خارجه ارمنستان اظهار داشت: «اگر در مورد اتصال ریلی صحبت کنیم، متخصصان میگویند ساخت آن ممکن است به عنوان مثال، حداقل دو سال طول بکشد. اما ما به شدت علاقهمندیم که هر چه سریعتر این ارتباطات را بسازیم، باز کنیم و مجدداً راهاندازی کنیم، زیرا ما نیز میتوانیم با استفاده از زیرساختها و قلمرو آذربایجان، کالا ارسال یا دریافت کنیم.»
کنسرسیوم آمریکایی-ارمنی مسئول ساخت و بهرهبرداری از راهآهن
میرزویان همچنین از ایجاد یک کنسرسیوم ارمنی-آمریکایی خبر داد که سازنده و اپراتور اصلی راهآهن پروژه «مسیر ترامپ» (TRIPP) خواهد بود.
به گفته وی، همین شرکت، طرفهای ثالثی را که قرار است در محل کار کرده و خدمات ارائه دهند، تعیین خواهد کرد.
بر اساس توافق واشنگتن، بازگشایی مسیرهای ارتباطی باید با احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی و صلاحیت قضایی دو کشور صورت گیرد. بر این اساس، آذربایجان از طریق خاک ارمنستان یک مسیر ارتباطی «بدون مانع» به نخجوان دریافت میکند و ارمنستان نیز متقابلاً از مزایای ارتباطی بهرهمند میشود.
پس از این توافق، مقامات آذربایجان به استفاده از اصطلاح «کریدور زنگهزور» ادامه دادند. این موضوع در ابتدا خشم نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان را برانگیخت و او با صحبت از «ادعاهای ارضی»، خواستار توضیح شد. اما در غیاب پاسخ علنی از سوی باکو، خود پاشینیان این موضوع را با این تفسیر که «وقتی آذربایجان میگوید کریدور زنگهزور، منظورشان جاده هورادیز-زنگیلان در داخل خاک خودشان است» مختومه اعلام کرد.
تیم گمرک و حفاظت مرزی آمریکا در ارمنستان
در حالی که اصول «مسیر ترامپ» مورد توافق قرار گرفته، مسائل فنی همچنان باید با مشارکت جمهوری آذربایجان و آمریکا مورد بحث قرار گیرد.
سفارت آمریکا در ایروان اعلام کرد که «چهار روز پیش، تیمی از سرویس گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده وارد ایروان شده است. این تیم تا 11 اکتبر با مرزبانان ارمنستان برای ارزیابی ظرفیتها و شناسایی حوزههای نیازمند بهبود همکاری خواهد کرد.»
بر اساس این بیانیه، نتایج این تحلیل، حوزههایی را که نیازمند سرمایهگذاریهای استراتژیک هستند، مشخص خواهد کرد.
سفارت آمریکا این سفر را اولین گام در اجرای یادداشت تفاهم ارمنستان و آمریکا برای توسعه ظرفیتهای پروژه «چهارراه صلح» (نام دیگر ابتکار رفع انسداد مسیرها) توصیف کرده است.
وزیر امور خارجه ارمنستان نیز درباره این گفتگوها در ایروان گفت: «اکنون ما باید با هیئت یا گروهی که از ایالات متحده آمده، راهحلهای فنی و جزئیات مربوط به این گذرگاه و شرکتی که ذکر کردم را هماهنگ کنیم. ما قبلاً گفتگوها را با شرکای آمریکایی خود آغاز کردهایم. فکر میکنم در ماههای آینده میتوانیم این فرآیند را به پایان برسانیم و پس از آن، ساختوساز باید آغاز شود.»
ارمنستان پیششرطهای آذربایجان را نمیپذیرد
وزیر امور خارجه ارمنستان اعلام کرده که ارمنستان قصد دارد از خاک نخجوان برای اتصال ریلی شمال و جنوب کشورش استفاده کند. پیش از این در سال 2021 نیز صحبتهایی در مورد آمادهسازی برای ساخت بخش مغری این راهآهن مطرح شده بود، اما این موضوع فراتر از بیانیهها پیش نرفت. در آن زمان، مذاکرات رفع انسداد مسیرها با میانجیگری روسیه در جریان بود.
این در حالی است که الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان، اخیراً اعلام کرده بود که ساخت راهآهن در سمت آذربایجان رو به اتمام است. با این وجود، دو ماه پس از توافقات واشنگتن، هنوز مشخص نیست که آیا ایروان و باکو مذاکرات بر سر شرایط عبور و مرور را آغاز کردهاند یا خیر.
در حالی که برقراری روابط دیپلماتیک منوط به امضای پیمان صلح است، پیششرط آذربایجان برای امضای آن، حذف ارجاع به اعلامیه استقلال از قانون اساسی ارمنستان است.
وزیر امور خارجه ارمنستان در مصاحبه خود با رسانه لهستانی تأکید کرد که ایروان «دستورکار پیششرطهای آذربایجان را به اشتراک نمیگذارد.»
با این حال، هرچند ایروان اصرار دارد که تغییر قانون اساسی یک دستورکار داخلی است، اما پاشینیان نخستوزیر ارمنستان پیش از این، چارچوب زمانی برای آن تعیین کرده و گفته است که پس از پیروزی در انتخابات آینده، همهپرسی برای قانون اساسی جدید را کلید خواهد زد؛ قانون اساسی جدیدی که به گفته او، نباید به اعلامیه استقلال ارجاعی داشته باشد.
انتهای پیام/