گروه اقتصادی: روابط عمومی بانک تجارت در واکنش به فیش حقوقی منتشر شده در رسانه‌ها اعلام کرد: این مبالغ بابت تطبیق و یکپارچه‌سازی حقوق دوران بازنشستگی و حقوق و مزایای ناشی از آغاز به کار دوباره به حساب بستانکار بانک منظور شده است. به گزارش فارس، فیش‌حقوق مدیر عامل بانک تجارت نشان می‌دهد وی در آذرماه سال 1394، رقم 710 میلیون تومان به صورت خالص دریافت کرده که مجموع دریافتی در مدت 21 ماه است. مبلغ واریزی به عنوان مالیات وی به حساب خزانه تنها 172 میلیون و 800 هزار تومان بوده که در واقع خالص دریافتی 21 ماهه وی پس از حذف کسری‌ها، 710 میلیون تومان بوده است. همچنین طبق اسناد منتشر مدیرعامل بانک در سال 93 یک میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه با کارمزد یک درصد از بانک تجارت دریافت کرده که 45 برابر حقوق ماهانه وی است. همچنین فیش‌ مربوط به رئیس هیات‌مدیره که در سال 93 به کار دعوت شد نشان می‌دهد وی در دی ماه 1394 به غیر از فیش حقوقی، 600 میلیون تومان با عناوین دیگر و به صورت خالص پس از کسورات مختلف از جمله اقساط وام قرض‌الحسنه (با یک درصد کارمزد و 40 برابر حقوق) مبلغ 480 میلیون تومان دریافت کرده است.
 در اطلاعیه بانک تجارت آمده است: مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره بانک تجارت به ترتیب در سال‌های 1386 و 1389 از خدمت در بانک تجارت بازنشسته شده و در تاریخ نهم فروردین 1393 با تصمیم نمایندگان قانونی سهامداران و تایید وزارت امور اقتصادی و دارایی و نیز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در سمت‌های یاد شده منصوب شده‌اند. با توجه به مصوبه مورخ 22/12/93 مجمع عمومی عادی به‌طور فوق‌العاده صندوق بازنشستگی، وظیفه، ازکار افتادگی و پس‌انداز کارکنان بانک‌ها درباره اعاده به خدمت افراد بازنشسته فقط در سمت اعضای هیات مدیره، اداره جبران خدمات بانک تجارت با صدور یک سند حسابداری اقدام به بازگشت همه مبالغ واریزی به حساب نامبردگان با 2 عنوان «حقوق بازنشستگی و شاغل به عنوان قراردادی» در طول سال‌های 93 تا آذر94 و واریز دوباره فقط یک حقوق به عنوان شاغل رسمی کرده است. آنچه در برخی رسانه‌ها منعکس شده، مبلغ حقوق دریافتی نامبردگان نبوده، بلکه نشان‌دهنده همه اجزای مبلغی است که بابت تطبیق و یکپارچه‌سازی حقوق دوران بازنشستگی و حقوق و مزایای ناشی از آغاز به کار دوباره از فروردین 91 تا پایان آذر 94 به مدت 21 ماه به حساب بستانکار بانک و نه حساب حقوقی نامبردگان منظور شده است.

سعید ملکی: اخیرا بیانات بسیار مهمی از رهبر حکیم انقلاب در جلسه با مسؤولان درباره اهمیت رفع آسیب‌های اجتماعی منتشر شد. آنچه محور مباحث مطرح شده توسط رهبر انقلاب در زمینه آسیب‌های اجتماعی بود، تشبیه این آسیب‌ها به آسیب‌های طبیعی است. بویژه آنکه از نظر ایشان آسیب‌های اجتماعی می‌تواند کشور را از حرکت در مسیر تمدن نوین اسلامی بازدارد. نکته‌ای که حضرت معظم‌له بدان اشاره داشته‌اند، از اهمیت وافری برخوردار است. نوع نگاه ایشان به آسیب‌های اجتماعی مساله‌ای است که با برخی تفاوت‌ها مورد توجه نظریه‌پردازان علوم اجتماعی نیز قرار گرفته است. از نظر برخی از این متفکران، نظام‌های اجتماعی همچون ارگانیسم موجود زنده هستند. این ایده و دیدگاهی است که مدت‌های مدیدی است در میان نظریه‌پردازان جامعه‌شناسی مطرح بوده است. مکتب فکری‌ای که بیش از دیگران بر این اندیشه تاکید می‌کند، کارکردگرایی است. از جمله متفکرانی نیز که در نظریات خود از این تشابه سود می‌جویند، می‌توان به  «آگوست کنت»، «هربرت اسپنسر»، «امیل دورکیم» و «تالکوت پارسونز» اشاره کرد. به اعتقاد برخی از این متفکران، جامعه از خرده‌نظام‌های مختلفی تشکیل شده است. هر یک از این خرده‌نظام‌ها نیز از کارکردهای خاصی برخوردارند که در مجموع نوعی انسجام و همبستگی را در کل جامعه ایجاد می‌کنند.  به عنوان مثال، تالکوت پارسونز، متفکر آمریکایی، برای هر نظام سیاسی 4 خرده‌نظام یا 4 کارکرد را مشخص می‌کند: سازگاری با محیط (اقتصاد)، دستیابی به هدف (سیاست)، یگانگی (حقوقی و قضایی) و حفظ الگوهای فرهنگی (فرهنگ). آسیب در هر یک از این اجزای چهارگانه می‌تواند تعادل کل سیستم را به شکلی غیرمستقیم نشانه رود.  همان طور که اشاره شد، از نظر این متفکران، جامعه همچون ارگانیسم موجود زنده و به عبارتی همچون بدن عمل می‌کند. یعنی در صورتی که بخشی از ارگانیسم دچار آسیب شود، این مشکل به بخش‌های دیگر نیز سرایت می‌کند. خطری که بر اثر آسیب در هر یک از خرده‌نظام‌ها ایجاد می‌شود، از این حیث باید مورد توجه قرار بگیرد که می‌تواند تعادل کل نظام را به هم بزند. شرایطی که حتی می‌تواند جامعه را به حالت بحران بکشاند؛ همچنان که بدن انسان نیز از چنین وضعیتی برخوردار است. به عنوان مثال در صورت بروز یک بیماری در بخشی از بدن و عدم توجه به آن، بخش‌ها و اعضای دیگر نیز دچار اختلال و بیماری می‌شوند و به اصطلاح بیماری به کل بدن سرایت می‌کند. فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره لزوم از میان رفتن آسیب‌های اجتماعی برای نیل به تمدن اسلامی نیز در همین راستا قابل تبیین است. هر نظامی برای خود اهداف و آرمان‌هایی را ترسیم می‌کند. طبیعی است این آرمان‌ها مأمن و محیط امنی را برای رشد می‌طلبد. از این رو پیش از اندیشیدن درباره تمدن نوین و آینده‌ درخشان ایران اسلامی باید به یک پیش‌فرض توجه کرد: حفظ بقا. مقابله با آسیب‌های اجتماعی و به حداقل رساندن آن به مثابه حفظ بقاست. به عنوان مثال، نظام سیاسی به عنوان یک خرده‌نظام در صورتی می‌تواند در ارائه اهداف نظام کوشا باشد  که بقای آن و البته بقای کل نظام، «تضمین‌شده» باشد. توجه به این نکته نشان می‌دهد نیل به تمدن نوین اسلامی چه پیش‌شرط‌های لازمی را می‌طلبد. این مساله در زمانه کنونی از اهمیتی دوچندان برخوردار است، چرا که جامعه در شرایط بحران و رکود اقتصادی، بسیار راحت‌تر می‌تواند دچار آسیب‌های اجتماعی شود، زیرا در وضعیت رکود اقتصادی، بقا و حفظ جامعه نیز دشوارتر می‌شود. اگرچه رهبر حکیم انقلاب در بحث خود، از پیامدهای زلزله در شهر بم به عنوان شاهد مثال یاد کردند اما می‌دانیم که آسیب اجتماعی می‌تواند مصادیق پیچیده‌تری نیز داشته باشد. بزهکاری، آسیب‌های برآمده از تنش‌های خانوادگی و حتی مخاطرات ناشی از تهاجم فرهنگی دشمن از جمله آسیب‌های اجتماعی هستند. طبیعی است تمدن نوین اسلامی بیش از هر چیز در گرو علم‌آموزی و افزایش و گسترش دانش است. دانش‌آموزی و خلاقیت نیز نیازمند فراغت* است. حال سوال این است: آیا می‌توان فردی یا جامعه‌ای را تصور کرد که با آسیب‌های اجتماعی دست به گریبان باشد و همزمان بتواند- در فراغت - به افق دوردست تمدنی خویش و آنچه در خور نام اسلام و جامعه اسلامی است نیز بیندیشد؟
....................................................................................
پی‌نوشت:
* فراغت مفهومی است که به طور خاص توسط متفکران یونانی مورد توجه قرار گرفت. وقتی صحبت از فراغت می‌شود، در اذهان بسیاری ناخواسته کلمه «اوقات فراغت» متبلور می‌شود اما در واقع کلمه فراغت از عمق معنایی بیشتری برخوردار است. یونانیان کلمه فراغت را در مقابل کار قرار می‌دادند و در حالی که مرادشان از کار، کار یدی بود؛ وقتی از فراغت سخن به میان می‌آوردند، تاکیدشان بیشتر بر اندیشیدن بود؛ اندیشه درباره حقایق زندگی، فلسفیدن، شرکت در تئاتر و موسیقی و شاید بتوان گفت هرآنچه باعث خلاقیت و پیشبرد تمدن بشری و آرمان‌های جاودانی می‌شود. نکته در خور تامل اینکه، فلاسفه یونانی فراغت را مخصوص نخبگان و به عبارتی طبقات و گروه‌های ممتاز جامعه می‌دانستند.
 

امیر استکی*: چند ماه پیش بود که در همین جریده یادداشتی نوشتم که در آن به وضعیت دولت در قبال توافق هسته‌ای اشاره کرده بودم. در آنجا عنوان کردیم که دولت در این معامله بزرگ منتظر لطف و کرم طرف مقابل است یعنی به گونه‌ای توافق کرده که اگرچه همه چیز را می‌دهد اما برای گرفتن تقریبا هیچ چیزی که ماحصل برجام است نیز باید در انتظار مهربانی آمریکایی‌ها بنشیند. باید چشم در راه لطف و مودت آنها باشد تا راه مبادلات بانکی را باز کنند و از این مسیر دولت بتواند هم نفت بفروشد و هم به اموال بلوکه شده ایران در بانک‌های خارجی دست پیدا کند. این وضعیت اما ناشی از چیست؟ آیا غیر از این است که ناشی از فقدان سیستم کنترل‌ها و نظارت‌های دوجانبه است. یعنی هیچ ساز و کاری وجود ندارد که اگر طرف مقابل ما به تعهداتش عمل نکرد ما خسارت‌دیده محض نباشیم. ما در قلب رآکتور اراک بتن ریخته‌ایم که دیگر هیچگاه به کار نخواهد آمد اما در عوضش آمریکایی‌ها به جای برچیدن نظام تحریم‌ها دم از معلق کردن پاره‌ای از آنها می‌زنند و قسمت گسترده‌ای از آنها را هم به بهانه‌های غیرهسته‌ای پابرجا نگه می‌دارند.
دولت حسن روحانی به مثابه بوکسوری است که فقط یک فن در چنته دارد و حالا که مشتش را باز کرده و فنش بی‌اثر شده در گوشه رینگ گیر افتاده و زیر ضربات دشمن فقط به سختی لبخند می‌زند. دولت روحانی از ابتدای روی کار آمدن با اتکا به فن دست یافتن به توافق هسته‌ای، برای همه معضلات و مشکلات و مطالبات نسخه می‌پیچید و بشدت و بسرعت به دنبال دستیابی به توافق هسته‌ای بود. دولتمردان می‌پنداشتند با بازگرداندن برنامه هسته‌ای ایران به قبل از سال 84 براحتی می‌توانند طی یک دوره عادی‌سازی سریع دوباره امور مملکت را به روال قبل بیندازند و بسیار ساده، نفت بفروشند و هزینه کنند و از پس وعده و وعیدهای انتخاباتی خود برآیند. در این میان اما این ساده‌گیری مساله، کار دست دولت روحانی داد و اگرچه توافق هسته‌ای با سرعت بسیار زیادی به دست آمد اما دولت مشاهده کرد کار به روال سابق در نغلتیده است. طرف آمریکایی که می‌بیند توافقی یکجانبه را در دست دارد ابدا به این سادگی‌ها به دولت منتظر کرم حسن روحانی، روی خوش نشان نخواهد داد و همه ابزارهای خود را به کار می‌گیرد که بیشترین بهره را از این شرایط برای کنترل هر چه بیشتر ایران به کار ببرد. این مساله را از اظهارات مقامات آمریکایی پس از برجام، همچنین از سندی که وزارت خارجه آمریکا پس از برجام در توضیح دستاوردهای آن برای آمریکا منتشر کرد به روشنی می‌توان فهمید.
اما زمانی که طرف مقابل به تعهداتش عمل نمی‌کند چه باید کرد؟ همانگونه که رهبر انقلاب هنگام پذیرش برجام یادآور شدند عمل به تعهدات باید دوجانبه باشد و در یک مسیر گام به گام از طرفین محقق شود و در صورتی که طرف‌های مقابل به تعهدات‌شان عمل نکنند مساله کأن لم یکن خواهد شد. شرط عقل در هر معامله‌ای نیز همین است که اگر چیزی می‌دهی باید چیزی بگیری و هرگاه این رابطه برقرار نشود معامله منتفی و بی‌ارزش است. همه می‌دانند دوران بیانیه‌خوانی و رجزهای سیاسی منقضی شده و اینها را باید هنگام مذاکره و گرفتن امتیازهای بیشتر یا لااقل متوازن خرج می‌کردید، همانجا که مع‌الاسف از خزانه خالی گفتید و با روحیه باخته پای میز مذاکره نشستید.
اما درباره مساله هسته‌ای، دولت روحانی نظر دیگری دارد. این دولت که فن اصلی‌اش در همه میدان‌های مبارزه همین حصول توافق هسته‌ای بود اکنون نمی‌تواند براحتی از ابراستراتژی خود دست بردارد و اگرچه طرح و نقشه‌اش شکست خورده اما دولت در حالتی منفعل و مستاصل هیچ کار دیگری غیر از انتظار ملتمسانه انجام نمی‌دهد. دولت مدام همه را به صبر فرا می‌خواند و معتقد است اگرچه قرار بود آفتاب برجام همه را به سرعت گرم کند ولی حالا که نکرده است باید هنوز زیر این آفتاب کاغذی جاخوش کرد و تکان نخورد. حتی اگر طرف آمریکایی مدام در حال چنگ و دندان نشان دادن باشد باز این دلیل نمی‌شود که آقای عراقچی واکنش منفی نشان دهد ایشان فقط اعلام می‌کنند «اظهارات خصمانه آمریکایی‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند!» در اینجا باید گفت صد البته نیازی هم به این کار نیست، چرا که آمریکایی‌ها هم هیچ ابایی از یک سیستم آچمز شده زیر رگبار مشت نخواهند داشت و اصولا پس از برجام فهمیده‌اند که هر کاری که بخواهند را می‌توانند با طی مسیری مشابه برجام، انجام دهند. وقتی دولت روحانی به شکل خاص و ساخت الیگارشیک ضمیمه شده به دولت به شکل عام از پیش خود را خلع سلاح کرده‌اند و همه راه‌ها جز سازش و پذیرش نظم سیاسی حاکم بر جهان را بسته می‌دانند، چه انتظاری می‌شود داشت که هنگام نقض عهد طرف مقابل براساس ساختارهای پیش‌بینی شده برای اینگونه موارد، توافق را شکست خورده بدانند.
قبل‌تر‌ها باز در همین روزنامه به موضوع کلبی‌مسلکی در روابط خارجی اشاره کردیم و این بار باز تاکید می‌کنیم که یک اعتقاد رئالیستی بسیار افراطی در زمینه روابط خارجی در دولت وجود دارد که در نتیجه آن با تحلیل و مقایسه عوامل سنتی قدرت خارجی کشورها (اقتصاد، سرزمین، نیروی نظامی و...) و بدون توجه به پارامترهای غیرمتقارن و ژئوپلیتیک به تحلیلی می‌رسند که امروز و براساس آن در پایین‌ترین مرتبه توانایی خارجی و در یک حالت آچمز و منفعل قرار گرفته‌اند و هیچ پارامتر جرات‌دهنده‌ای برای بر هم زدن معامله سراسر ضرر برجام در چارچوب فکری-تحلیلی خود نمی‌یابند.
*کارشناس ارشد علوم سیاسی

حسین قدیانی: استدلال که چه عرض کنم، رسما سفسطه می‌کنند. سفسطه‌ای که بیان ساده‌اش می‌شود این؛ «ما چون مدیری هستیم که روی منابع بزرگ مالی خوابیده‌ایم، حقوق و مزایای کلان از آنجا حق‌مان است که اگر این پول را نگیریم، احتمال اختلاس بالا می‌رود». رسما دارند این را می‌گویندها! رسما و علنا! واقعا باید نازید به این گشایش‌های هر روزه برجامی! این قبیل بهانه‌ها اما تنها و تنها یک جواب اخلاقی دارد؛ «اشتهای آدمی سیری‌ناپذیر است.» و اگر نتواند از حقوق مثلا 100 میلیونی بگذرد، از مطالبه میلیاردی هم نخواهد گذشت، از طمع دوختن به پول بیت‌المال نخواهد گذشت، از زیاده‌خواهی و فزون‌طلبی نخواهد گذشت. اینجا قصه انصاف است و شرف. یعنی بدیهیات انصاف و بدیهیات شرف. برای روشن‌تر شدن بحث، 2 پرسش طرح می‌کنم؛ اولا کدام اختلاس‌کننده بزرگ و نام و نشان‌دار بوده که به حقوق متعارف قانع باشد؟! ثانیا کدام مدیر قانع به حقوق متعارف بوده که نامش در شمار این اصحاب اختلاس آمده باشد؟! تو آنجا به خود مجوز اختلاس میلیاردی می‌دهی، که قبلش به خود اجازه داده باشی و خود را محق دانسته باشی که هر ماه، حقوق مثلا 200 میلیونی بگیری! وقتی تو این حق را، حق این حقوق کلان را برای خود قائل شدی، حق پول‌های کلان‌تر را هم برای خود قائل خواهی شد! حال، به موازات مثل «سیری‌ناپذیر بودن اشتهای آدمی» این مثل را هم می‌توان گفت که «تخم مرغ دزد، شتر دزد می‌شود»! مثل اولی می‌شود اینکه وقتی معده جیب توی مدیر، توان هضم حقوق نامتعارف را داشته باشد، این اشتهای سیری‌ناپذیر، اندکی بعد، مطالبه‌ای فراتر از مندرجات فیش حقوقی هم خواهد خواست! و چه باک اگر نام آن «مطالبه» فی‌الواقع یک «اختلاس کلان» باشد؟! اشتها را وقتی مهار نکنی، آن تبدیل می‌شود به این! مثل دومی اما می‌شود اینکه وقتی توی مدیر، قادر نیستی نفس خود را در برابر تخم مرغ ده‌ها میلیونی افسار بزنی، دیر نیست شتردزد شوی! یعنی که نجومی‌تر! یعنی که حقوق نجومی، مقدمه لغزش‌های نجومی است! اگر آن‌طور که حضرت آقا بعد از سخنان رئیس قوه اجرا اشاره کردند که «گناه‌هایی هست که آدمی را به بلیه «نفاق» دچار می‌کند»، حقوق‌هایی هم هست که آدمی را به بلیه دزدی دچار می‌کند! واقعا فرض است بر اعوان و انصار دولت تدبیر که اگر نسبت درستی با مقوله اخلاق و انصاف و شرف دارند، صرف نظر از سفسطه‌های بی‌اساس، روزی چند بار همین 2 مثل را برای خود زمزمه کنند که «اشتهای آدمی سیری‌ناپذیر است» و «تخم مرغ دزد، شتر دزد می‌شود». امشب، این است مشق شب دولت! آری! آقایان خوب است به جای مذاکره با شیطان بزرگ، دمی هم مذاکره کنند با شیطانی بزرگ‌تر، که همانا نفس آدمی است! و یک مقدار از او حساب بکشند! به نفس، رو که بدهی، می‌شود همین که امروز حقوق نامتعارف حضرتعالی را توجیه کند، فردا هم بگردد یک بهانه پیدا کند برای لغزش‌های پیش ‌رو! از قضا، مدیری که روی منابع ثروت خوابیده، نیاز بیشتری دارد به بیدار کردن نفس خود! و نهیب زدن بر این اسب چموش! جز این باشد، برای پیدا کردن «ب. ز» ابتدا به ساکن باید دنبال شرکایت و همین‌ها که کنارت نشسته‌اند بگردی! و اما سخنی صریح‌تر هم می‌توان با اهالی جناح سفسطه داشت؛ «یک کلام بفرمایید آیا «عدالت» را قبول دارید یا نه؟!» «اعتدال» که خب! یعنی «اسلام» اما آن اعتدال که در لسان بعضی‌ها لانه کرده، بیشتر به «کاریکاتور عدالت» می‌ماند! کاریکاتور عدالت یعنی عزا در شب واریز یارانه اما توجیه حقوق‌های نامتعارف! کاریکاتور عدالت یعنی همین که مردم، آحاد مردم، همین مردم کوچه و بازار، اصلا اکثریت همین مردم رأی داده به دولت کنونی، با یک حقوق حداقلی روزگار بگذرانند، آن‌وقت هر روز متوجه شوند که فلان مدیر، فلان حقوق کلان را دارد دریافت می‌کند! تازه! طلبکار هم هست! چرا؟ چون روی منابع ثروت نشسته! همچین هم می‌گویند «منابع ثروت» گو آنکه ارث از پدر به ایشان رسیده! من که گمانم «اعتدال» یعنی همین چیزها! یعنی اینکه منابع ثروت مال همین ملت باشد، آن‌وقت حقوق کلانش با مدیری باشد که عجیب سیری‌ناپذیر است شکم مبارک!
و «کاریکاتور عدالت» هم یعنی همین! «ما چون مدیری هستیم که روی منابع بزرگ مالی خوابیده‌ایم، حقوق و مزایای کلان از آنجا حق‌مان است که اگر این پول را نگیریم، احتمال اختلاس بالا می‌رود». نه جانم! احتمال اختلاس آنجا بالا می‌رود که توی مدیر، نه نسبتی با اخلاق داری، نه نسبتی با انصاف، نه نسبتی با شرف و نه نسبتی با عدالت! که اگر داشتی، این اشتهای سیری‌ناپذیر را در همان نطفه اول خفه می‌کردی و هرگز راضی به دریافت حقوق کلان نمی‌شدی! من از شمای مخاطب سوال می‌کنم؛ «مجال اختلاس و احتمال چشم طمع دوختن به بیت‌المال، در کدام مدیر بیشتر است؛ آن مدیر که حقوق 200 میلیونی می‌گیرد و در نهایت وقاحت، این حقوق را حق مسلم خود فرض می‌کند یا آن مدیر که در همین پله اول، اهل حساب کشیدن از نفس خویش است و هرگز راضی به چنین دریافتی‌هایی نیست؟!» مانده‌ام این برجام تابان و بلکه هم روحانی، چگونه گشایشی داشته است که تنها در فیش حقوقی مدیران از ملت بهتران، نمود پیدا می‌کند؟! منبع بزرگ ثروت! خوابیدن روی منبع بزرگ ثروت! خواب راحت! خر و پف کردن روی معیشت ناچیز این ملت! اعتدال! تدبیر و امید! حقوق! حقوقدان! حقوق‌دان! من اما مدیر دیگری هم می‌شناسم! مدیری که بر نفسش مدیریت می‌کرد! مدیری که آخرین فیش حقوقی‌اش هست! یک میلیون و 500 هزار تومان! عکسش هست! سندش هست! اتفاقا این مدیر هم روی منبع عظیمی از ثروت کار می‌کرد! ثروت امنیت! ثروتی که اصلا نمی‌توان برایش قیمت گذاشت! به قیمت شهادت! حالیا که او رفت! او با پیکری رعنا رفت تا در جایی که وطن نیست بجنگد، بلکه در جایی که وطن هست، جنگی رخ ندهد! و او برگشت! او با پیکری غرق در خون برگشت! او شهید برگشت! او شهید برگشت تا در عوض نشستن گرد یتیمی بر چهره دخترک خردسالش، آقایان اعتدال، خواب خوشی داشته باشند روی منابع عظیم ثروت! مدعی هم باشند ضامن امنیت ما برجام است! اعتدال مبارکی است! یک روز فیش حقوقی خود را به رخ یتیم خان‌طومان می‌کشند، یک روز ضامن امنیت یعنی برجام را! گفتم که! اعتدال مبارکی است! یکی قهرمان خان‌طومان، یکی هم خان تومان! قهرمان فیش! مدیر مدیر شاسی بلند! مدیر برعکس! آهای مرغابی‌های دوست‌داشتنی! تنها چند شب دیگر مانده است! این بار محکم‌تر دامن ابوتراب را بگیرید! محکم‌تر بگیرید که «شهادت علی» یعنی «غیبت عدالت»! ما همه ایتام ابوترابیم! کو جرعه‌ای از عدل و داد؟! آهای! یکی نیست بخواباند در گوش این مدیران برعکس؟! مگر خمینی نگفت «مملکت به خاطر این ریخت و پاش‌ها و اختلاس‌ها محتاج شده است اگرنه نفت ما کم است یا ذخایر و معادن نداریم؟ همه چیز داریم لیکن این مفت‌خوری‌ها و اختلاس‌ها و گشاده‌بازی‌هایی که به حساب مردم و از خزانه عمومی می‌شود، مملکت را بیچاره کرده است! اگر اینها نبود، احتیاج پیدا نمی‌کرد که از اینجا راه بیفتد برود آمریکا، در برابر میز آن مردک [رئیس‌جمهور آمریکا] گردن کج کند که مثلا به ما کمک کنید». آهای! اینجا چه خبر است؟! خسته شدیم والله از این همه گشایش! از این همه سازش! از این همه دغل! از این همه دروغ! و از این همه بی‌عدالتی! مدیران اسلام رحمانی، یک مقدار خواهشا رحم کنند به این ملت! وانگهی! این چگونه رحمانیتی است که فقط شامل فیش حقوقی مدیران از ملت بهتران می‌شود؟!
 اسلام رحمانی یعنی اسلام پول! من به همچین اسلامی، مسلمان نیستم! روحانی من، در جبهه شام و بر منبر شهادت نشسته! آری! من مسلمان به اسلام سلیمانی‌ام...

 

انتخابات هیات‌رئیسه کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی در حالی روز گذشته برگزار شد که نتایج انتخابات کمیسیون آموزش و تحقیقات با توجه به حضور محمدرضا عارف در این کمیسیون و ابراز علاقه وی به ریاست کمیسیون از شرایط ویژه‌تری برخوردار بود اما محمدرضا عارف که سابقه قابل توجهی در انصراف و کنار کشیدن دارد، در انتخابات هیات‌رئیسه کمیسیون آموزش اعلام کاندیداتوری نکرد تا در پرونده‌اش در مجلس دهم پس از انصراف از رقابت بر سر ریاست دائم مجلس، دومین کنار کشیدن ثبت شود.  دیروز از میان 13 کمیسیون مجلس، سرنوشت هیات‌رئیسه 12 کمیسیون مشخص شد و تنها کمیسیون حقوقی و قضایی به دلیل به حدنصاب نرسیدن اعضا برگزار نشد. از میان 12 کمیسیون مجلس، ریاست 10 کمیسیون به اصولگرایان سپرده شد و تنها 2 کمیسیون به اصلاح‌طلبان رسید تا بار دیگر ادعای اکثریت داشتن این جریان سیاسی در مجلس زیر سوال برود و اصلاح‌طلبان شکست سخت دیگری را در کارنامه خود ثبت کنند.  براساس این گزارش، پس از رای‌گیری در کمیسیون‌های تخصصی، محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات، فریدون حسن‌وند رئیس کمیسیون انرژی، نصرالله پژمان‌فر رئیس کمیسیون فرهنگی، غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، محمدجواد کولیوند رئیس کمیسیون امور شوراها، ‌عزیز اکبریان رئیس کمیسیون صنایع و معادن، علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی، علی‌محمد شاعری رئیس کمیسیون کشاورزی، علی نوبخت‌حقیقی رئیس کمیسیون بهداشت و درمان، سلمان خدادادی رئیس کمیسیون اجتماعی و محمدرضا رضایی رئیس کمیسیون عمران شدند.
 

محمدرضا کردلو: در سال‌های گذشته، توجه صرف به شعر از سوی مدیران فرهنگی، موجب غفلت از شاعر نیز شده بود. موسسه شهرستان ادب طی سالیان اخیر با رویکرد بسط فضای توجه به صاحب اثر و شاعر فضایی آموزشی و پرورشی را فراهم آورده است که در دیدار رمضانیه سال گذشته رهبر انقلاب با شاعران، مورد تایید و تشویق ایشان نیز قرار گرفت. درباره شعر امروز و وضعیت فعلی «شهرستان ادب» با علی‌محمد مودب، مدیرعامل و میلاد عرفان‌پور، مدیر دفتر شعر موسسه فرهنگی- هنری شهرستان ادب به گفت‌وگو نشسته‌ایم. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
 اگر بخواهیم یک وضعیت‌سنجی از فضای ادبیات و شعر داشته باشیم، شما چه خلأیی در این فضا حس کردید که به خاطر آن تصمیم به تشکیل شهرستان ادب گرفته شد؟
عرفان‌پور: ادبیات ما و به طور خاص شعر ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی با یک پویایی و نشاط خاصی پیش رفته است. به طوری که هم به لحاظ نیروی انسانی و هم از نظر آثار ما فضای متفاوتی را با پیش از انقلاب می‌بینیم. از جمله اتفاقات ادبی پرتکرار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برگزاری جشنواره و کنگره‌های مختلف در حوزه شعر بوده و این برنامه‌ها مزایایی داشته و معایبی یعنی در سیر کلی شعر انقلاب اسلامی وقتی کارکرد این برنامه‌های کنگره‌ای و جشنواره‌ای را بررسی می‌کنیم می‌بینیم بعضی‌ها به شعر خدمات داشتند و بعضی‌ها به مسیر کلی شعر ما آسیب‌ها وارد کردند. یکی از ملاحظاتی که درباره این برنامه‌های پرتکرار و برنامه‌های پرخرج می‌توان بیان کرد این است که این برنامه‌ها کمتر به آموزش و استعدادیابی توجه داشته و دارند. هرچند این برنامه‌ها بیشتر بودجه ادبی ما را مصروف خودشان کردند و میزان توجه‌شان به بحث نیروسازی کمتر از میزان مورد توقع ما بوده است. این مساله و کمرنگ شدن برنامه‌های آموزشی ما را در موسسه شهرستان ادب بر آن داشت تا سراغ تربیت و آموزش شاعر و استعدادیابی برویم. سال 89 این فکر ما به راه‌اندازی و برگزاری دوره‌های آموزشی سالانه شعر جوان انقلاب اسلامی آفتابگردان‌ها منتهی شد. می‌خواستیم  تجربه‌های گذشته در حوزه شعر و برنامه‌های آموزشی ادبی را به صورت جامع در یکجا جمع کنیم و از هر نمونه تجربه موفقی که طی این سال‌ها وجود داشته بهره‌ای بگیریم تا بهترین استعدادیابی را داشته باشیم.
 تاکنون چند دوره آموزشی برگزار کرده اید؟
عرفان‌پور: تا امروز 5 دوره برگزار کرده‌ایم و امروز که درگیر برگزاری پنجمین دوره هستیم در چند طیف با شاعران کل کشور در ارتباط هستیم. مخاطبان این دوره صرفا استعدادهای جوان نیستند. یک گروه اعضای جوان، به‌عنوان مخاطبان برنامه‌های آموزشی هستند. یک گروه شاعران پیشکسوتی هستند که به‌عنوان استاد در این دوره‌ها به ما کمک می‌کنند و گروه دیگر شاعران جوان مطرح و تثبیت‌شده‌ای هستند که به طور مستمر با استعدادهای جوان در ارتباط هستند. یعنی با چند نسل از شاعران در ارتباط هستیم.
مودب: در برخی دوره‌ها، کارهایی در این زمینه انجام شد که ما هم در طراحی آفتابگردان‌ها از آن تجربه‌ها استفاده کردیم اما اقبال مدیران  فرهنگی بیشتر به سمت خود شعر یعنی اثر تولیدشده بود. یعنی مدیران ما بیشتر حواسشان به این است که تولید شعر کنند. موضوعی را محور قرار می‌دهند و از این طریق طی فرآیند جشنواره‌ها شعر تولید می‌کنند. البته ممکن است آن موضوعات نیز واقعیت‌های مورد نیاز کشور باشد. مساله اصلی اما این است که ما باید به دنبال این باشیم که با یک نگاه جامع به شاعر و به خود مولف توجه کنیم. باید توجه ما بیش از اینکه به شعر مطلوب باشد به شاعر آرمانی باشد. شهرستان ادب این ویژگی را داشت که همه دست‌اندرکارانش به‌عنوان مولف شناخته شده بودند و اینها می‌دیدند نیاز اصلی توجه به خود مولف است. یعنی غفلت‌های موضوعی هم به خاطر عدم توجه به مولفان است و باید از مرحله‌ای قبل از تولید اثر با مولف مواجه شویم.
 موضوع توجه به مولف را در چه حوزه‌هایی پیش بردید؟
مودب: مولف بخشی از اثر فنش هست اینکه این فن را کجا می‌آموزد، بخشی ‌از آن مطالعات و دانشی است که به آن نیاز دارد. بخشی از آن روشی است که شاعری و سلوک مهم است. بخشی‌ هم معیشت مولف است، اینها با دشواری‌هایی همراه است که در این سال‌ها جوان‌ها می‌روند و یاد می‌گیرند. منظور از تربیت، مهندسی کردن و تربیت مدرسه‌ای نیست؛ منظور فضاسازی کردن برای رشد با بهترین شرایط است. غفلت، نتیجه نداشتن شناخت است. باید به موثر توجه کرد چرا که اثر از او پدید می‌آید.
در این سال‌ها می‌دیدیم خود شاعر مغفول و مظلوم است. نویسنده مظلوم است. یک شاعر برای اینکه بهترین آثار را خلق کند از آموزش تا تولید نیاز به هدایت و راهنمایی دارد تا خودش مسیر خودش را انتخاب کند. متاسفانه کمتر به این پدیده توجه کردیم. یکی از مفاهیم محوری‌ شهرستان ادب در این سال‌ها حرمت گذاشتن به مولف بوده. جوان‌ها نیاز دارند به نگاه جامع و مانعی در شعر برسند. پرسش‌های خودشان را طرح کنند و پاسخ بشنوند. شهرستان ادب به جای اینکه به سمت سفارش و جشنواره برود به سمت خود شاعر رفته است.
عرفان‌پور: یکی دیگر از پایه‌های همین نگاه ما در حوزه آموزش، قرآن کریم است که وقتی به شعر می‌پردازد شخصیت شاعر را مورد تاکید قرار می‌دهد. ما اگر می‌خواهیم به آرمانشهر شعر برسیم باید شاعرانی داشته باشیم که در وهله اول آن ویژگی‌های قرآنی را داشته باشند. فقط شاعران مطلوب می‌توانند شعرهای مطلوب را ارائه بدهند. وقتی سیاست‌گذاری‌مان را به سمت رشد و تربیت نویسنده نبرده باشیم نمی‌توانیم این انتظار را داشته باشیم که به اثر شاخص برسیم. این نگاه قرآنی است که خداوند متعال بیان می‌کنند شاعر، انسان مهذب‌النفسی باید باشد که در شخصیت خودش به نقاط برجسته‌ای رسیده که این شخصیت در قالب اثر به ظهور می‌رسد.
 آقای مودب مساله موضوع‌محور بودن شعر را به نوعی نقد کردند. آیا این به این معناست که شهرستان ادب موضوع‌محور نیست؟
عرفان‌پور: یکی از دغدغه‌های جدی ما و مباحثی که در آن حرف داریم این است که متاسفانه شعر امروز دچار آفت تقطیع محتوایی شده است. این موضوع بحث خیلی مفصلی را می‌طلبد. به اجمالی‌ترین بیان می‌توان گفت شاعر مطلوب اسلام و انقلاب اسلامی شاعری است که دریافت‌کننده‌ای در تمام ساحات انسانی و بیان‌کننده‌ای در همه حوزه‌ها و طیف‌های موضوعی است. در یک کلمه شاعر زندگی است. اگر شاعری داشته باشیم که خودش را در یک موضوع محصور کرده باشد یا نهادی داشته باشیم که شاعر را در یک موضوع محصور کند این زمینه‌ساز یک انحراف در شعر است چون انسان به خودی خود ذوابعاد است و این ابعاد در حالت طبیعی تفکیک‌پذیر و سانسورپذیر نیست. شاعر در حالت طبیعی شخصی است که ویژگی دریافت‌کنندگی و الهام‌پذیری را در خودش ایجاد کرده و این شخصیت الهام‌پذیر در همه موضوعات، موضع دارد. نشانه این شعرای مطلوب این است که شعرشان در یک یا دو موضوع خلاصه نمی‌شود. همانطور که می‌شود از آنها شعر حماسی، عاشقانه اجتماعی و سیاسی هم مطالعه کرد. چون این شاعر با زندگی پیش می‌رود و زندگی منشا دریافت‌های او است. ما در شهرستان ادب به دنبال پرورش شاعران زندگی هستیم. اینها در هر موضوعی که شعر می‌گویند موضع یک انسان موحد و متعهد را دارند. اتفاقا جالب اینجاست که معمولا در دوره‌های ما غالب اشعار اعضا عاشقانه است. بعد از گذشت دوره نیز بیشتر شاعران شعر عاشقانه کم ندارند. مهم این است که شاعری اگر شعر عاشقانه می‌گوید، مشخص باشد این شعر عاشقانه و نجیب را یک موحد گفته است.
 خود موسسان شهرستان ادب کم شعر عاشقانه ندارند!
عرفان‌پور: بله! منظور ما شعر موضع‌مند است نه شعر موضوع‌مند. شعری که در موضوعات مختلف موضع دینی داشته باشد. جریانی  شعر محصور مانده در یک موضوع را دامن می‌زند که باید با پرورش شاعرانی که شاعر زندگی باشند در مقابل آنها ایستاد.
مودب: اینکه ما بیاییم بخشی از موضوعات را برجسته کنیم درست نیست. طبیعتا در اردوها مباحث فکری و فرهنگی جدی است ولی غرض این نیست که در یک موضوع خاصی کار بشود. مهم این است که بچه‌ها خودشان را جدی بگیرند و بتوانند در هر زمینه‌ای صاحب دریافت‌ها و بیان‌ها باشند. بخشی قطعا عاشقانه‌هاست. بخشی از آن اجتماعی‌هاست و... محدود کردن محصول فرهنگی مخاطب را دچار آسیب می‌کند. آدم‌هایی هستند که دنبال شعر عاشقانه‌اند. آدم‌هایی هستند که به موضوعات مختلف علاقه دارند. نباید محدود کرد. مهم این است که در آن تولید صدق عاطفی شاعر که نتیجه زندگی شاعرانه درست و سلوک درست است وجود داشته باشد. یعنی اثر عاشقانه‌اش همپای اثر سیاسی‌اش دارای صدق عاطفی باشد. توجه دادن به زندگی توجه دادن به همه زندگی است. معمولا در موضوعاتی که برای جوان‌ها مطرح است برای بعضی از حوزه‌ها بیشتر علاقه‌ نشان می‌دهند اما ما سعی می‌کنیم آنها را به موضوعات دیگری که کمتر آشنایی دارند، توجه بدهیم.
 اتفاق افتاده که سلیقه‌های سیاسی باعث افتراق در فضای شعری بشود؟ شخصا تجربه این موضوع را داشته‌اید؟
مودب: ممکن است هرکسی علایق سیاسی متفاوتی داشته باشد اما آنجا برای اعتلای شعر اصیل انقلابی و اسلامی داریم کار می‌کنیم. بچه‌هایی که هستند عمدتا ما این مشکل را با آنها نداشته‌ایم. این مشکل از ناحیه رسانه‌هایی ایجاد می‌شود که ما را با طیفی خاص از محصولات‌مان معرفی می‌کنند. مثلا رسانه‌ای هست که شعر سیاسی مرا فقط منتشر می‌کند و شعر عاشقانه مرا منتشر نمی‌کند. اینها حجاب شناخت هنرمندان هستند. دیوارهایی را ایجاد می‌کنند که خوب نیست. این شناختی که بعضی رسانه‌ها می‌دهند شناخت کاملی نیست. البته این روزها رسانه‌ها بهتر از قبل ابعاد مختلف هنرمندان را معرفی می‌کنند. باید توجه کنیم که آدم‌ها وجوه مختلفی دارند البته در میان اهل شعر این عدم شناخت‌ها کمتر وجود دارد.
عرفان‌پور: شعر سیاسی و اجتماعی خاص به خاطر ارزش خبری در رسانه‌های جمعی بیشتر منتشر می‌شود اما این واقعیت وجود دارد که این شعر از شاعرانی منتشر می‌شود که شعرهای سیاسی و اجتماعی آنها در اقلیت است. اتفاقا شعرهای عاشقانه آنها بیشتر است اما چون ارزش رسانه‌ای ندارد، دیده نمی‌شود. شعر اخلاقی و عرفانی چون پیوندی با سیاست نمی‌خورد، دیده هم نمی‌شود.
مودب: فضای سیاست زده خودش را به هر عالمی تحمیل می‌کند. مثلا ما در محفل ادبی کلی شعر خوب می‌شنویم اما آن چیزی که از آن جلسه بیرون می‌آید صرفا یک خاطره سیاسی است. افرادی که با آنها به شکل مستقیم کار کردیم این برداشت‌های سیاسی را نداشتند. در شهرستان ادب با سلایق سیاسی مختلف افرادی هستند که کار می‌کنند. همین همدلی‌ها باعث شده کارهایی در عرصه خدمت به نظام و انقلاب با رویکردهای کلان صورت بگیرد و این حاشیه‌های منفی کنار برود.
 تعریف و تایید رهبر انقلاب از فعالیت‌های شهرستان ادب به واسطه گزارش‌های شما بود یا خودشان از این فعالیت‌ها اطلاع داشتند؟
عرفان‌پور: اتفاقات روز ادبی توسط رهبر انقلاب رصد می‌شود و نگاه ویژه‌ای به فضای شعر بویژه وجود دارد. خیلی از اوقات دیدیم که اشراف زیادی دارند به فضای شعر، فعالیت‌ها را می‌بینند و تحلیل خودشان را بویژه در رمضان‌ها به شاعران ارائه می‌دهند. معمولا این تحلیل‌ها یکی از مهم‌ترین پایه‌های فکری است برای کارهایی که نهادهایی مثل ما در حوزه شعر و ادب صورت می‌دهند. دوره آفتابگردان‌ها هم از همین منظر از نظر ایشان دور نماند و تایید کردند این اردوها را. از این جهت نگاه ایشان برای ما قوت قلب ایجاد کرد و دلگرم کرد که ادامه این مسیر را با جدیت بیشتری پی بگیریم.
مودب: شاید تنها فردی که در این کشور نگاه فرهنگی جامع دارد، شخص رهبری است. ما شکرگزار این نعمت هستیم. اینکه رهبری نظر خودشان را درباره آثار و فعالیت‌های فرهنگی بیان می‌کنند، کلی اهمیت دارد. این باید برای دیگران الگو شود. اینکه مسؤولی اگر کاری را می‌بیند که پسندیده و خوب است ولو در حد یک نماهنگ، طبق سنت رهبری این را به لفظ بیاورد و حمایت کند. این حرف‌ها روحیه می‌دهد. این باید سنت شود. بویژه چهره‌های موثر جریانات انقلابی در حوزه‌های مختلف باید هشیار باشند نسبت به وقایع و جریاناتی که می‌پسندند باید تحسین عمومی داشته باشند. بعضی‌ها هستند می‌توانند حمایت عملیاتی کنند. ادبیات به حضور جدی همه نخبگان موثر نیاز دارد. ادبیات ما صف اول تولید فرهنگی است ولی بی‌پشتوانه‌ترین هم هست. به اندازه‌ای که در ورزش و سینما تبلیغ می‌کنیم در ادبیات نمی‌کنیم. متن، مقدمه همه فعالیت‌های فرهنگی بعدی است. اما برای تولید متن کمترین هزینه صورت می‌گیرد. ساختارهای صحیح مواجهه با مولف وجود دارد. خود ما به روش‌هایی رسیدیم که بدون جبر و تحمیل نیازهای روز را تولید می‌کنند. اما واقعا در حمایت از مولف دست ما کوتاه است. در حمایت از کتاب خوب همینطور. یک کتاب خوب تا در بین مردم جا بیفتد نیاز به حمایت‌های تبلیغی و ترویجی دارد. نیاز به این دارد که درباره‌اش حرف زده شود.
 به نظر شما چرا توجه به فضای ادبیات و شعر در سطح مسؤولان کم است؟
مودب: چیزی که همیشه بعد از دیدارهای رهبری گفتم این است که واقعا ما باید اینها را تبدیل به سنت کنیم. وقتی رهبری با این همه مشغله دیدار می‌کنند با اهل ادب، مدیران حتما باید دیدارهای فصلی داشته باشند. چهره‌های برجسته باید جزو برنامه‌های‌شان باشد. اگر در معرض شدید‌ترین حملات هویتی هستیم که ما را منفعل می‌کند باید کسانی که در این سنگر خدمت می‌کنند با تمام قوا حمایت شوند. این فقط به دولتی‌ها هم برنمی‌گردد. مردم همانطور که به سینما کمک می‌کنند باید به ادبیات هم کمک کنند. ما در سیره ائمه وقف‌های ادبی داشتیم. وقف یکی از نهادهایی است که در تمدن ما در حوزه‌های مختلف استفاده می‌شده است. ائمه وقف می‌کرده‌اند در حوزه شعر. به نظرم اگر می‌خواهیم هویت بچه‌های‌مان همان هویتی که می‌خواهیم باشد باید حمایت کنیم. یک نویسنده باید مطالعه کند، ماه‌ها یا چندسال کار که رمان تولید شود. با این زیرساختی که در بازار هست که نیازی به کتاب دیده نمی‌شود، نویسنده از کجا باید ارتزاق کند. به نظر می‌رسد رسانه‌های طیف‌های مختلف انقلابی بویژه رسانه‌های مکتوب به فرهنگ کم‌توجهند. ما از روزنامه‌ها توقع داریم روی جلد و  تیتر یک و صفحه یک، چهره‌ها و آثار حوزه فرهنگ و ادبیات را ببینند. متاسفانه توجه مستقیم به خود ادبیات و فرهنگ نمی‌کنند.  در حاشیه مسائل سیاسی به فرهنگ توجه می‌شود، مولف باید بمیرد تا روی جلد بیاید! تولد یک کتاب و سرایش یک شعر باید یک اتفاق باشد و دیده شود. رسانه طبیعی رسانه‌ای است که در خدمت زندگی باشد. سیاست اگرچه بخشی است که به آن بیشتر توجه می‌شود، اما وقتی رهبر انقلاب از مظلومیت فرهنگ سخن می‌گویند جا دارد فرهنگ به‌ ماهو فرهنگ مورد توجه قرار گیرد. ادبیات که ستون اصلی خیمه فرهنگ ماست، مظلوم است. تلویزیون باید جدی‌تر به این موضوعات توجه کند. حوزه ادبیات باید ضریب بیشتری پیدا کند تا از فضای سیاست یا ورزش فاصله بگیریم و همه چیز سیاست و ورزش نباشد.
پس از تقابلی که در فتنه 88 صورت گرفت و از بیرون به آن دامن زده شد و هدایت و حمایت شد، یکی از کارهایی که رهبر انقلاب بسیار حکیمانه انجام دادند دیدار با هنرمندان و اهالی فرهنگ بود. اتفاقا اینها جزو حرکت‌های ترمیمی بود که باید در رسانه‌ها ادامه پیدا می‌کرد. راه ترمیم شکاف‌ها، مشترکات ما در حوزه‌های دیگر است. اگر ما به موضوعات فرهنگی ضریب شایسته‌ای بدهیم، در فضای سیاست کسی نمی‌تواند سوء استفاده کند. خیلی از این شکاف‌ها در فضای واقعی در میان مردم وجود ندارد. در واقع مردم هم زندگی خودشان را می‌کنند. شاعر هم شاعر همین زندگی است.
 در پایان کمی درباره فعالیت‌های خودتان در شهرستان ادب توضیح بیشتری می‌دهید؟
عرفان‌پور: این دوره‌ها در شهرستان ادب شامل برنامه‌های متنوع آموزشی در دوره‌ای یک‌ساله است. یک بخشی از آن، اردوهای آموزشی چندروزه ماست که یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ادبی این چندساله اخیر بوده است. علاوه بر شاعران عضو دوره و دوستانی که به‌عنوان اعضای دوره در خدمت‌شان هستیم، خیلی از چهره‌های شناخته شده شعر در این اردوها حضور دارند. کلاس‌های متعددی توسط اساتید برگزار می‌شود. کارگاه‌های نقد شعر برگزار می‌شود و همچنین شب شعرها و برنامه‌های فرهنگی مختلف برگزار می‌شود. هر دوره یک‌ساله 3 اردوی چندروزه آموزشی به طور مجزا برای آقایان و خانم‌ها دارد. به غیر از اردوها، برنامه‌های غیرحضوری و جلسات شعر هفتگی داریم. از جمله این برنامه‌ها برنامه نقد مکتوب آثار، نقد تلفنی و مشاوره تلفنی برای اعضا و سیر مطالعاتی است که به این دوستان می‌دهیم. جلسات شعری که در تهران و چند جای دیگر داریم. در مجموع آفتابگردان‌ها نمونه جامع و کاملی است که به این شکل وجود نداشته است. البته پیش از این برنامه‌های مشابه وجود داشته اما با این جامعیت و با این سرفصل‌ها نبوده و نیست. آفتابگردان‌ها، در تاریخ شعر انقلاب اسلامی متمایز است و علت اینکه رهبر انقلاب نام می‌برند از این برنامه شاید این باشد که راه نرفته و راه کمتر طی شده‌ای را در حوزه شعر می‌رود و روی برنامه‌یابی و استعدادیابی تمرکز می‌کند.
 

گروه سیاسی:  محمدجواد ظریف در اقدامی عجیب و قابل تامل حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه و دیپلمات باسابقه و مسلط ایران در منطقه را برکنار کرد. به گزارش «وطن امروز» حسین امیرعبداللهیان با توجه به تسلط و احاطه خود بر تحولات منطقه‌ای طی سال‌های اخیر توانسته بود به عنوان یک مهره ویژه جمهوری اسلامی ایران، رایزنی‌های دیپلماتیک را در منطقه به سود جریان مقاومت سامان ببخشد. این دیپلمات ورزیده از نیروهای تربیت‌شده دانشکده وزارت امور خارجه است. او که دکترای روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران دارد؛ حدود 25 سال در وزارت امور خارجه در پرونده‌های ویژه منطقه‌ای فعالیت کرده است. عملکرد امیرعبداللهیان در پرونده عراق و بویژه اقدامات او در بحرین و خلیج‌فارس باعث شد در وزارت امور خارجه، او به عنوان یک متخصص منطقه شناخته شود. از سوی دیگر در منطقه نیز امیرعبداللهیان به عنوان دیپلمات جریان مقاومت شهره شد. بویژه طی سال‌های اخیر و در جریان تحولات منطقه، تلاش‌های ائتلاف سعودی نتوانست برنامه‌های این دیپلمات جریان مقاومت در منطقه را تحت‌الشعاع قرار دهد. با این حال اما طی ماه‌های گذشته و همزمان با طرح برخی مواضع مشکوک مانند «برجام 2 و 3»  زمزمه‌های برکناری امیرعبداللهیان مطرح شد تا اینکه روز گذشته حکم محمدجواد ظریف برای برکناری امیرعبداللهیان صادر شد. بر این اساس، حسین جابری‌انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه به عنوان جایگزین امیرعبداللهیان منصوب شد. ظریف همچنین بهرام قاسمی را به‌عنوان سخنگو و رئیس جدید مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه منصوب کرد. او پس از حکم برکناری، امیرعبداللهیان را به عنوان مشاور خود منصوب کرد.
اما این اقدام ظریف با ابراز نگرانی کارشناسان مواجه شد. کارشناسان این اقدام ظریف را آن هم همزمان با برخی تحولات میدانی در منطقه قابل تامل دانسته‌اند. وب‌سایت ایران هسته‌ای نیز برکناری امیرعبداللهیان را خواسته لابی‌های خارجی دانسته و در این‌باره نوشت: «برخی اعضای گروه تریتا پارسی در آمریکا برای تغییر امیرعبداللهیان در حال لابی درون وزارت امور خارجه بوده‌اند. برخی کارشناسان عقیده دارند خبر تغییر امیرعبداللهیان را باید علامتی از تلاش وزارت امور خارجه برای «ورود متفاوت» به پرونده‌های منطقه‌ای تحلیل کرد. این در حالی است که وزارت امور خارجه از حیث ساختاری متولی برخی پرونده‌های منطقه‌ای نیست». برکناری امیرعبداللهیان البته در شرایطی است که گزارشات قابل تاملی درباره برخی مواضع ظریف درباره سوریه در سفر اخیر او به نروژ منتشر شده است. وب‌سایت المانیتور در این‌باره مدعی است منابعی که در اسلو، پایتخت نروژ‌ با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران‌ گفت‌وگو کرده‌اند، می‌گویند وی اشاره داشته که اکنون اختیارات بیشتری نسبت به قبل درباره پرونده سوریه دارد و ایران ممکن است آماده نشان دادن انعطاف بیشتر برای پیشبرد راه‌حل سیاسی در سوریه باشد. به گزارش تسنیم به‌ نقل از المانیتور، مقام آمریکایی که در حاشیه اجلاس سالانه اسلوفروم در نروژ با ظریف دیدار داشته، می‌گوید: «آنچه [ظریف] به آن اشاره داشت این بود که وی اکنون اختیارات بیشتری نسبت به قبل در پرونده سوریه دارد. وی ظاهراً می‌گفت ایران آماده است انعطاف بیشتری درباره اینکه آن مساله [اسد] به چه سرعتی و چگونه حل شود،‌ نشان دهد». وزیر امور خارجه کشورمان چهارشنبه گذشته (26 خرداد) در اسلو با وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد. المانیتور می‌نویسد ظریف پنجشنبه گذشته و در مکاتبه‌ای اینترنتی در پاسخ به این سوال که چه پیشنهاداتی برای پیشبرد راه‌حل سیاسی در سوریه داشته است؟ گفت: «من همیشه گفته‌ام اگر روی یک فرد متمرکز شویم، هیچ راه‌حلی وجود نخواهد داشت زیرا مساله جمع جبری صفر خواهد بود که لاجرم به بن‌بست خواهد انجامید». ظریف در ادامه گفته است: «پاسخ این است که روی تقسیم نهادی قدرت و آینده شکل حکومت تمرکز کنیم که از طریق آن می‌توان مرکزیت نقش یک فرد یا قوم را کاهش داده یا حذف کرد».

گروه بین‌الملل: گفته‌های یک افسر سابق اطلاعاتی آمریکا درباره وخامت حال سلمان پادشاه سعودی و همچنین ولیعهدش محمد بن نایف، جهان عرب را غافلگیر کرده است، چرا که اگرچه موضوع ناتوانی جسمی و ذهنی پادشاه طی یک سال و نیم اخیر رسانه‌ای شده بود اما دست‌کم تا پیش از مصاحبه «پروس ریدل» با شبکه تلویزیونی «ان‌بی‌سی» تقریبا هیچ‌کس درباره بیماری بن نایف چیزی نمی‌دانست.  او گفته است ملک سلمان بن عبدالعزیز سالخورده است و وضعیت جسمی خوبی ندارد و محمد بن نایف ولیعهد که آمریکا او را ترجیح می‌داد نیز بیمار است و عمر زیادی نخواهد داشت تا جایی که به گفته 3 تن از چهره‌های سرشناس اطلاعاتی آمریکا که وضعیت جسمانی بن نایف را مورد ارزیابی قرار دادند، او بیرون از دایره قرار گرفته و پادشاه نخواهد شد. البته آنچه باید درباره افشاگری ریدل مورد دقت قرار گیرد این است که او یک مقام رسمی معتبر واشنگتن نیست و ممکن است صرفا تحت نفوذ لابی محمد بن سلمان طی حضور چند روزه‌اش در آمریکا چنین اظهاراتی را مطرح کرده باشد.  جدید‌ترین و غافلگیرکننده‌ترین ادعای ریدل، افشاگری در این باره است که امیر بن نایف ولیعهد سعودی 6 سال پیش در جریان عملیات ترورش که یک انفجار انتحاری در سال 2009 توسط یکی از اعضای القاعده بود، زخمی برداشته که مدام حال او را وخیم‌تر می‌کند.  به گفته ریدل، 3 تن از افسران عالیرتبه اطلاعاتی آمریکا وضعیت جسمی او را مورد ارزیابی قرار داده و یکی از آنان پیش‌بینی کرده او در بستر مرگ است اما نفر دوم تا این حد پیش نرفته و فقط اعتراف کرده وضعیت جسمانی وی اصلا خوب نیست و اکنون قرص‌های مسکن قوی مصرف می‌کند.
نگرانی کاخ سفید از ندانم‌کاری بن سلمان
این افسر سابق سیا و کارشناس آمریکایی مسائل خاورمیانه مدعی است احتمالا خود کاخ سفید بوده که به طور رسمی از محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد سعودی دعوت کرده تا هفته پیش به واشنگتن سفر کند، زیرا وی بزودی پادشاه سعودی خواهد شد در نتیجه حاکمیت سیاسی آمریکا درصدد است از نزدیک با او آشنا شود. البته جای این تناقض وجود دارد که در این صورت چرا کاخ سفید در ابتدای ورود بن سلمان به واشنگتن موضوع قرار ملاقات رسمی او با اوباما و مشاورش را طی یک بیانیه رسمی زیر سوال برد؟  به گزارش تسنیم، در همین ارتباط شبکه ان‌بی‌سی اعلام کرد آمریکا معتقد است عربستان اکنون بر سر دوراهی قرار گرفته است و چنانچه محمد بن سلمان چه اکنون یا بعد از اینکه بر تخت پادشاهی تکیه بزند، در برنامه‌ها و طرح‌ها و نیز جنگ‌های خود موفق نشود جایگزینی جز فروپاشی سعودی وجود نخواهد داشت و نوعی هرج و مرج و ناآرامی به نفع گروه‌های افراطی مانند داعش و القاعده به وجود می‌آید تا جایی که در آن زمان 2 گزینه می‌ماند یا امیر بن سلمان یا البغدادی.
ریدل در گفت‌وگو با تهیه‌کنندگان این گزارش تاکید کرد دولت آمریکا از زمانی که بن سلمان به مرد شماره 3 خاندان حاکم سعودی تبدیل شد، او را مورد توجه قرار داده است اگرچه بسیاری از اعضای کاخ سفید از ندانم‌کاری بن سلمان ابراز نگرانی کرده‌اند، زیرا وی سیاست‌هایی را در پیش گرفته است که از نظر مالی و نظامی بسیار پرهزینه بوده است که نمونه آن جنگ علیه یمن است که روزانه برای عربستان 200 میلیون دلار هزینه داشت حال آنکه این جنگ اکنون وارد مرحله رکود شده است.
سرازیر شدن نفت سعودی به بازار و سیاست ریاضت اقتصادی
وی یادآور شد این امیر بن سلمان بود که از تصمیم سرازیرکردن مقادیر بیشتر نفت به بازار و اشباع بازارهای جهانی حمایت کرد و با این کار موجب شد بهای نفت سقوط کرده و درآمد عربستان به کمتر از نصف کاهش یابد و به دنبال آن اقدامات ریاضت اقتصادی کنونی به اجرا گذاشته شد و یارانه دولتی از بسیاری از خدمات و کالاهای اساسی قطع شد.
تنش روابط عربستان با  ایران
علاوه بر این بن سلمان از تصمیم اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه حمایت کرد که همین اقدام موجب تنش روابط با ایران و شیعیان در سعودی شد.  از نظر کارشناسان سفر رسمی بن سلمان به آمریکا که روز جمعه به پایان رسید یک سفر پادشاهی بود و تنها چیزی که کم داشت اینکه به طور رسمی پادشاهی او اعلام نشد، زیرا او با باراک اوباما و وزیر خارجه او جان کری به اضافه اشتون کارتر، وزیر دفاع و نیز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی و رئیس کنگره و اطلاعات ملی دیدار کرد.
جای خالی موضوع کشمکش عربی- اسرائیلی در جدول کاری بن سلمان
در همین گزارش تاکید شده است بن سلمان در سفر به آمریکا مسائل متعددی از جمله جنگ در یمن و سوریه و موضوع تروریسم را به بحث و بررسی گذاشت اما موضوع کشمکش عربی- اسرائیلی در جدول کاری او قرار نداشت. او  جمعه عازم نیویورک شده و با سرمایه‌گذاران بزرگ و مدیران بانک‌های جهانی در وال‌استریت دیدار کرد و  از سیلیکون ولی نیز بازدید کرد.

گروه اجتماعی: بار دیگر شاهد هجوم ریزگردها به آسمان استان‌های غربی و جنوبی کشور هستیم، میهمان ناخوانده‌ای که نزدیک به یک دهه است شهروندان این استان‌ها را با مشکلات  جدی تنفسی و پوستی روبه‌رو کرده است. این معضل که تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی است به‌ظاهر به موضوعی لاینحل برای دولت تبدیل شده است، هرچند به گمان مدیران دولتی تاکنون اقدامات قابل ملاحظه‌ای در جهت رفع مشکل ریزگردها با منشأ داخلی و خارجی انجام شده اما این اقدامات در زندگی مردم ملموس نیست. اکتفا به شعار در برخورد با معضل ریزگردها و آلودگی هوا از جمله انتقاداتی است که نمایندگان استان‌های غربی و جنوبی کشور در ارزیابی خود از عملکرد مدیران دولتی و محیط زیست مطرح می‌کنند، به طوری که نمایندگان مجلس بارها بر این نکته تاکید کرده‌اند که اقدامات رئیس سازمان محیط‌زیست و معاونان رئیس‌جمهور در مقابله با ریزگردها تنها به سخنرانی و برگزاری برنامه‌های تئوریک معطوف شده و نتیجه رایزنی‌ها با مقامات کشورهای همسایه درجهت جلوگیری از این معضل برای مردم مشخص نشده است.
 بی‌برنامگی دولت در مقابله با ریزگردها
عبدالرضا مصری، نماینده مردم کرمانشاه در مجلس دهم نیز با انتقاد از بحران آلودگی هوای کرمانشاه بر اثر افزایش ریزگردها، به خانه ملت گفت: با وجود اینکه طی سال‌های گذشته شاهد تشدید ریزگردها در استان کرمانشاه بودیم اما تاکنون اقدام عملی مناسب و موثری از سوی مدیران ذی‌ربط برای مدیریت این پدیده صورت نگرفته و هیچ مدیری در این زمینه پاسخگو نبوده است. وی  تاکید کرد: دولت هیچ‌گونه برنامه‌ای برای مدیریت پدیده ریزگردها نداشته که بخواهیم درباره عملکرد یا برنامه‌های انجام‌شده اظهارنظری داشته باشیم؛ سال‌هاست مردم کرمانشاه همانند استان‌های ایلام و خوزستان با معضل ریزگردها درگیر هستند و این موضوع مردم را بشدت کلافه کرده و سلامتی آنها را در معرض خطر جدی قرار داده است.
 دولت برای تخصیص اعتبار اقدام کند
علاوه بر این غلامرضا شرفی، نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی با بحرانی خواندن وضعیت هوای خوزستان به دلیل افزایش ریزگردها، عنوان کرد: متاسفانه تاکنون به صورت جدی، مستمر و البته عملی به رفع این معضل پرداخته نشده که این موضوع می‌تواند ناشی از بی‌توجهی مدیران یا در اولویت قرار ندادن این موضوع باشد. وی با تاکید بر اینکه با ارائه راهکارهای مقطعی مشکل ریزگردها حل نمی‌شود، یادآور شد: اگر دولت اهتمام ویژه‌ای را برای مهار و مدیریت این پدیده داشته و در همین راستا نسبت به تخصیص اعتبار اقدام کند و  مدیران مربوطه نیز این اعتبار را برای انجام کارهای علمی، کارشناسی و همه‌جانبه به طور مداوم، مستمر و پیوسته برای مهار و مدیریت ریزگردها هزینه کنند به طور حتم مشکل ریزگردها تا حدودی رفع خواهد شد.
 وعده‌های تکراری و تکرار روزهای ناسالم
این در حالی است که سیدمهدی فرشادان، نماینده مردم کردستان در مجلس شورای اسلامی نیز درباره چگونگی مقابله با ریزگردها عنوان کرد: هرچند مقابله با این پدیده، بارها و بارها از سوی مدیران دولتی در 10 سال گذشته وعده داده شد، اما قدر مسلم آن است که کنترل و برطرف کردن آن متاسفانه راه به جایی نبرده و شاهد این مدعا وقوع هر از گاه این پدیده است که اکنون به یک بحران تبدیل شده است. وی با درخواست از مدیران کشور بویژه سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی اصلی مقابله با پدیده ریزگردها خاطرنشان کرد: سازمان محیط زیست باید برای مقابله با ریزگردها چاره‌اندیشی و اقدام و عمل کند.
ضرورت ارائه لایحه از سوی دولت
همچنین علی‌محمد شاعری، نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی نیز درباره میزان اعتبارات مقابله با ریزگردها اظهار داشت: اعتبارات برای مقابله با ریزگردها در کشور بسیار اندک است از این رو تهیه لایحه جامع مقابله با ریزگردها توسط دولت و ارائه آن به مجلس ضروری است تا تمام دستگاه‌های موثر در کنترل ریزگردها مشارکت جدی داشته باشند. وی افزود: مشارکت سازمان‌های گوناگون برای مقابله با ریزگردها منوط به تامین بودجه است که در این زمینه وظیفه دولت و مجلس ایجاب می‌کند تا برای حل این معضل ورود پیدا کنند.

مردم امیدی به حل مشکل ریزگردها نداشته باشند
«منشأ گرد و غبار  در کشور، خارج از مرزها قرار دارد و بر این اساس مردم امیدی به حل مشکل ریزگردها تا ۵۰ سال آینده نداشته باشند». ضیاءالدین شعاعی، مدیر ملی مقابله با پدیده گردوغبار سازمان محیط‌زیست با بیان این مطلب گفت: در روزهای 17 و 18 خردادماه موجی از گرد و غبار وارد کشور شد که آثار آن به تهران نیز رسید. در روزهای 28 و 29 خرداد هم موج جدیدی از گردوغبار وارد کشور شد به گونه‌ای که در برخی استان‌ها میزان غلظت آلاینده‌ها به 3 هزار هم رسید که حدود 20 برابر حد مجاز است. وی عنوان کرد: متأسفانه درباره موج گردوغباری که از خارج از کشور، هوای برخی استان‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد باید گفت امید زیادی به همکاری با کشورهای منطقه نداریم، کشورهایی که می‌توانیم به نوعی با آنها مذاکره کنیم، اولویت‌های دیگری مانند امنیت و درگیری‌های داخلی دارند و متأسفانه دغدغه همکاری ندارند.مدیر ملی مبارزه با گرد و غبار افزود: توصیه ما به مردم این است که امیدی به کنترل گردوغبار از منشأ خارجی در کوتاه‌مدت نداشته باشند و باید به این سمت برویم که سلامتی آنها به خطر نیفتد و بتوانند حداقل محیط‌های زندگی خود را در هنگام ورود گردوغبار سالم نگه دارند.

وزیر ارتباطات گفت: با توجه به ضرر و زیانی که در تلفن ثابت وجود دارد، تعرفه هر دقیقه مکالمه با تلفن ثابت از ۳۰ ریال به ۴۵ ریال افزایش می‌یابد و از اول ماه آینده اجرایی می‌شود. به گزارش تسنیم، محمود واعظی پس از نشست بررسی وضعیت بخش خصوصی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات افزود: در زمان هم‌کدسازی تلفن ثابت این تصور وجود داشت که با توجه به تعرفه 30 ریالی تلفن ثابت، مشترکان این تلفن را به تلفن همراه که تعرفه‌ای 18 برابری دارد، ترجیح می‌دهند. وی گفت: متاسفانه مردم به تلفن ثابت روی نیاوردند و عملا تلفن ثابت با ضرر و زیان روبه‌رو شد و ما با افزایش تعرفه تلاش کردیم بخشی از این زیان را جبران کنیم. واعظی افزود: در شرایط کنونی نیز یک دقیقه مکالمه با تلفن همراه حدود 14 برابر یک دقیقه مکالمه با تلفن ثابت است، بر این اساس افزایش در نظر گرفته شده برای تلفن ثابت چندان زیاد نیست و امیدواریم شرکت مخابرات با این افزایش تعرفه در بحث سرمایه‌گذاری فعال عمل کند. وزیر ارتباطات درباره ترابردپذیری (جابه‌جایی) اپراتور تلفن همراه نیز گفت: این پروژه بسیار سنگین است و قرار بود در 27 اردیبهشت عملیاتی شود البته آنچه مربوط به زیرساخت‌ها بود آماده شده و به صورت آزمایشی نیز راه‌اندازی شده است، با این حال چند اشکال فنی وجود دارد که تلاش داریم این اشکالات را میان 3 اپراتور برطرف کنیم و در آینده نزدیک اجرایی شدن این طرح را اعلام خواهیم کرد. وی درباره جلسه خود با فعالان بخش خصوصی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز افزود: بخش دولتی در حوزه ارتباطات باید کوچک شود و ما تلاش‌مان باید در جهت حمایت و بسترسازی برای توسعه بخش خصوصی باشد. وزیر ارتباطات با اشاره به صدور پروانه‌های مختلف برای فعالیت بخش خصوصی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات گفت: اکنون افزایش فعالیت بخش خصوصی در توسعه خدمت‌رسانی به مردم و اشتغالزایی موثر بوده است. واعظی افزود: تلاش داریم با کاهش قیمت پهنای باند و ایجاد تفکیک در پهنای باند داخلی و بین‌المللی زمینه‌ای را فراهم آوریم تا قیمت استفاده برای مردم بویژه در بخش پهنای باند داخلی کاهش یابد. وی گفت: ما شرکت‌های دانش‌بنیان را برای تولید محتوای داخلی و نوشتن اپلیکیشن‌های جدید تشویق می‌کنیم و می‌کوشیم خدمت‌رسانی جدید به مردم ارائه شود.

پس از گذشت 2 روز از سخنرانی رهبر معظم انقلاب در جوار مرقد مطهر بنیانگذار جمهوری اسلامی و تأکید ایشان بر دستیابی به استقلال اقتصادی از طریق اقتصاد مقاومتی و خسارت خواندن ادغام اقتصاد ایران در اقتصاد جهانی، زمزمه‌هایی از حضور فردی در ایران به نام «جفری ساکس» که استاد بزرگ اقتصاد دانشگاه کلمبیا و مشاور بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل خوانده می‌شد، شنیده شد.  در خبرهای اولیه مشخص شد او به دعوت دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در مقر سازمان ملل در نیویورک به ایران آمده و قرار است در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و سمینار علمی- تخصصی با موضوع «دستور کار 2030 و تبیین اهداف توسعه پایدار» در دانشگاه امیرکبیر سخنرانی کند. سفر او کاملا عادی به نظر می‌آمد تا زمانی که خبرهایی از اعتراض گروهی از دانشجویان دانشگاه امیرکبیر به سخنرانی آقای ساکس در این دانشگاه منتشر شد. کلیدواژه مهم آنها در این اعتراض نام آشنای «جورج سوروس» بود. این نام هر فرد ایرانی را به یاد فتنه 88 می‌اندازد و پول‌هایی که این سرمایه‌دار آمریکایی در آن سال برای براندازی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران هزینه کرده بود.
  ردپای جورج سوروس
بررسی‌های اولیه نشان از آن داشت که دکتر ساکس و سوروس سال‌هاست ارتباط بسیار نزدیک و دوستانه‌ای دارند و در هر کشوری که کودتا رخ داده یا در حال فروپاشی است نامی از این دو آمده است. سوروس در برهه‌ای از کارهای ظاهرا بشردوستانه خود به ادعای بعضی رسانه‌های غربی مانند نشریه تایم سرمایه خود را برای کمک به اقتصادهای پساکمونیستی اروپای شرقی و اتحاد جماهیر شوروی سابق برای ایجاد جامعه‌ای که خود او «جامعه باز» می‌خواند استفاده می‌کند اما در واقع آنچه سوروس جامعه باز می‌خواند جامعه‌ای است که به او و دوستان چپاولگرش اجازه می‌دهد منابع و دارایی‌های باارزش اقتصادهای پیمان ورشو سابق را به یغما ببرند. او با آوردن افرادی مانند جفری ساکس یا «آندرس آسولد» سوییسی و شوک‌درمانی اقتصادی به درون این اقتصادها، زمینه را برای خریدن دارایی‌های تمام مناطق جهان با قیمت‌های ارزان فراهم کرد.
در این راستا جفری ساکس که قبلا به دولت بولیوی برای حرکت به سوی اقتصاد بازار مشاوره داده بود و حاصل آن بحران اقتصادی، بیکاری و روی آوردن بیکاران به کشت کوکائین بود، از سوی سوروس به کار گرفته شد و سوروس که بسیار نزدیک به محافل «جورج بوش» در جامعه اطلاعاتی و امور مالی آمریکا بود، برای پیشبرد برنامه جامعه باز خود در لهستان یکی از بنیادهای مشهور خود به نام «بنیاد استفان بارتوری» را که حامی رسمی کار ساکس در لهستان از سال 1989 تا 1990 بود راه‌ا‌ندازی کرد.
ساکس با این مقدمات طراحی شده از سوی سوروس، سال 1989 به جنبش همبستگی ضدکمونیست لهستان برای انتقال به دموکراسی بازار مشاوره داد و طرح اصلاحات اقتصادی لهستان را نوشت. طرحی که منجر به نرخ بیکاری 20 درصد، قرار گرفتن 59 درصد مردم زیر خط فقر و ۷۵۰۰ اعتصاب در یک سال شد.
پس از آن بر مبنای تجربه لهستان، ساکس از سوی سوروس به شوروی معرفی شد و ابتدا به دعوت میخاییل گورباچف، رئیس‌جمهور شوروی و سپس بوریس یلتسین، رئیس‌جمهور روسیه برای گذار به اقتصاد بازار دعوت شد.
سوروس درباره معرفی ساکس به شوروی می‌گوید: «من گروهی از اقتصاددانان را برای بردن به اتحاد جماهیر شوروی در جولای 1990 بسیج کردم. جفری ساکس که با او در لهستان کار کرده بودم، آماده و مشتاق مشارکت در این کار بود. او افراد دیگری را معرفی کرد: رومانو پرودی از ایتالیا و دیوید فینچ، یک مقام بازنشسته صندوق بین‌المللی پول. من می‌خواستم استنلی فیشر و ژاکوب فرانکل، به ترتیب رؤسای تحقیقات بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، لری سامرز از دانشگاه هاروارد و مایکل برونو از بانک مرکزی اسرائیل نیز اضافه شوند». در این زمینه نیز مانند تجربه بولیوی و لهستان موفقیت اقتصادی برای کشورها حاصل نشد و تا آمدن ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور فعلی روسیه، این کشور با بحران‌های اقتصادی عظیمی دست و پنجه نرم می‌کرد.
به نام سیاهان آفریقا، به کام سرمایه‌داران آمریکا
پس از این کارهای مشترک، همکاری ساکس و سوروس رنگ و بوی دیگری گرفت.
جفری ساکس پس از 20 سال تدریس در دانشگاه هاروارد در سال 2002 به دانشگاه کلمبیا رفت و علاوه بر تدریس در حوزه‌های توسعه پایدار و سیاست و مدیریت سلامت، مدیریت «مؤسسه زمین» این دانشگاه را عهده‌دار شد.
این مؤسسه با دانشگاه‌ها، شرکت‌ها، نهادهای دولتی و غیردولتی و افراد کار می‌کند و به دولت‌های ملی و سازمان ملل درباره موضوعات وابسته به توسعه پایدار و «اهداف توسعه هزاره» مشاوره می‌دهد. همچنین درحال آموزش به نسل بعدی رهبران در علوم پایه و توسعه پایدار است.
ساکس مشاور ویژه بان کی مون در امور توسعه پایدار نیز هست و این جایگاه را در دوران دبیر کلی «کوفی عنان» نیز داشته است.
علاوه بر این فعالیت‌ها جفری ساکس که حوزه اصلی کارهای سیاسی و دانشگاهی او در محدوده چالش‌های جهانی‌سازی است، سال 2005 سازمانی غیردولتی به نام «وعده هزاره» را به همراه «رای چمبرز» از رهبران وال‌استریت در نیویورک تأسیس می‌کند.
به نظر می‌رسد ساکس و دوست نزدیک او جورج سوروس مجارستانی قرار است در پوشش سازمان ملل تمرکز خود را متوجه آفریقا کنند و به بهانه اجرای اهداف توسعه هزاره زمینه یکپارچه‌سازی این خطه از زمین را با دهکده جهانی فراهم کنند. به همین دلیل در سال 2006 جورج سوروس 50 میلیون دلار به «وعده هزاره» کمک کرد تا در پروژه روستاهای هزاره سرمایه‌گذاری کند.
این پول برای هزینه کردن در «پروژه روستاهای هزاره» که پروژه‌ای مشترک میان مؤسسه زمین دانشگاه کلمبیا، برنامه توسعه سازمان ملل و مؤسسه وعده هزاره است، داده شد. این پروژه از سال 2005 با هدف ادغام روستاها در اقتصاد جهانی و در راستای برنامه جهانی‌سازی در چند کشور آفریقایی در 2 فاز 5 ساله آغاز شد.
جورج سوروس سال 2011 نیز طی مطلبی در سایت خود از کمک‌های مالی آتی خبر داد و نوشت: «در حالی که فاز دوم پروژه شروع می‌شود، بنیاد من 27 میلیون دلار برای 5 سال آینده کمک خواهد کرد. صندوق توسعه اقتصادی سوروس یک صندوق سرمایه‌گذاری است که بخشی از بنیاد جامعه باز من است. این صندوق 20 میلیون دلار برای پروژه‌های تجاری نیازمند به سرمایه‌گذاری در کشورهای مرتبط در نظر گرفته است». کمک‌های سوروس باز هم ادامه یافت و بنیاد جامعه باز آنگونه که در لیست هزینه‌کرد سال 2014 خود آورده، 500 هزار دلار در این سال به مؤسسه وعده هزاره ساکس کمک کرده است.  آنچه در این پروژه به روشنی دیده می‌شود آن است که مدیر همه مؤسسات و نهادهای همکار در این پروژه جفری ساکس و یکی از حامیان مالی اصلی آن جورج سوروس است. پس می‌توان به راحتی نتیجه گرفت این پروژه بیش از آنکه پروژه سازمان ملل باشد، طرح مشترک «جفری ساکس ـ جورج سوروس» است و سازمان ملل که مانند همیشه یکی از پوشش‌های معمول برای تغییر درون کشورها بوده، اینجا نیز همین نقش را ایفا می‌کند.
به سوی ایران...
اکنون سال 2015 به پایان رسیده و دوره 10 ساله پروژه روستاهای هزاره تمام شده است. جفری ساکس امروز پس از سال‌ها کار در راستای انحلال کشورها در نظام سرمایه‌داری غرب، رو به سوی ایران دارد. اگرچه او تاکنون فعالیت مشخص و شناخته شده‌ای درباره ایران نداشته ولی آرای او درباره ایران همان مبانی فکری هستند که در قبال کشورهای دیگر داشته و او تنها به‌عنوان عضوی از ماشین سرمایه‌داری در حال حرکت برای غرق کردن ایران در این ساختار است و سخنان او حداقل طی یک سال گذشته پس از توافق هسته‌ای بارها و بارها از سوی مقامات آمریکا بیان شده است.
ساکس که دلبسته روش جان‌اف کندی، رئیس‌جمهور آمریکا در زمان جنگ سرد و دیدگاه‌های نرم او است، در کتاب خود با عنوان «به سوی حرکت جهان: تلاش جان اف کندی برای صلح» با توضیح سخنرانی او در دانشگاه امریکن در سال 1963 که مشهور به سخنرانی صلح است از نقش مؤثر کندی در جنگ سرد و استفاده از دیپلماسی برای رفع مسائل میان آمریکا و شوروی سخن می‌گوید.
او در مقاله‌ای با عنوان «نمایه‌هایی در ایجاد صلح» که 27 ژانویه 2013 / 8 بهمن 1391، در سایت پراجکت سیندیکیت- سایتی که از سوی جورج سوروس حمایت مالی می‌شود- منتشر شد، با تقدیس تاکتیک مؤثر کندی در پیش بردن آمریکا و شوروی به عنوان 2 ابرقدرت هسته‌ای به سوی صلح، روش او را بهترین روش برای مواجهه با ایران می‌داند و می‌نویسد: «اگرچه آمریکا و ایران در وضعیت بی‌اعتمادی به یکدیگر هستند اما ممکن است زمینه‌هایی برای برقراری مجدد یک روابط دوجانبه بسیار سالم وجود داشته باشد». سپس با اشاره به اینکه جنگ در سوریه در واقع جنگ میان آمریکا و ایران است، انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری را «فرصتی برای مطرح کردن صلح جدید» معرفی می‌کند و می‌گوید: «موضوعات مهمی برای گفت‌وگو وجود دارد، خصوصا جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران». وی به اوباما توصیه می‌کند گام‌های بعدی را بردارد و تصریح می‌کند: «هم با ایران و هم با کشورهای دیگر (از جمله کوبا و کره‌شمالی) یک دهه جنگ‌های مخفی و غیرمخفی آمریکا کافی است. ما اکنون نیاز مبرم به رهبری آمریکا داریم تا بیش از جنگ، صلح را به عنوان یک راه‌حل تصویر کند».
جفری ساکس در مقاله دیگری که 17 جولای 2015 / 26 تیر 1394 یعنی 3 روز پس از اعلام توافق هسته‌ای ایران در وین، از سوی پراجکت سیندیکیت به چاپ رسید باز هم با انتقاد از رسوایی‌های سازمان سیا خصوصا در کوبا، دیپلماسی کندی را در قبال شوروی تقدیس می‌کند و می‌نویسد همان سالی که او به مشاوره‌های سیا و ارتش بی‌توجهی کرد، «با استفاده از دیپلماسی خستگی‌ناپذیر و ماهرانه»، به یک توافق هسته‌ای موفقیت‌آمیز با شوروی یعنی «معاهده منع آزمایش محدود» دست یافت».
وی در این مقاله به صراحت اذعان می‌کند «دشواری سیاسی ایجاد صلح با ایران شبیه ایجاد صلح با شوروی در سال 1963 از سوی کندی است».
این سخنان او یادآور سخنرانی سال گذشته باراک اوباما در دانشگاه امریکن همزمان با سخنرانی کندی در آن دانشگاه در 52 سال قبل از آن است. اوباما در آن سخنرانی استفاده کندی از دیپلماسی و مذاکره در قبال شوروی را ستود و پس از آن به ستایش توافق هسته‌ای ایران که از دید او نتیجه به کار بردن همان دیپلماسی بود پرداخت.
اینکه به طور دقیق جفری ساکس قرار است این بار مجری چه طرحی در ایران باشد و جورج سوروس قرار است چه نقشی ایفا کند هنوز روشن نیست اما آنچه از سابقه فعالیت‌های ساکس در شوروی و علاقه او به رویکرد کندی در قبال شوروی که منجر به فروپاشی از درون این کشور شد کاملا آشکار است این است که او به مانند اربابان آمریکایی خود ایران را نمونه‌ای مانند شوروی می‌بیند و همان نسخه‌ای را برای ایران تجویز می‌کند که 53 سال قبل کندی برای شوروی تجویز کرد.
سخن صریح ساکس درباره باز کردن درهای ایران به سوی جهان جای هیچ شکی باقی نمی‌گذارد که او نماینده نظام سرمایه‌داری غرب در ایران است و سفر او به ایران در ادامه سلسله سفرهای این نماینده برای دستیابی به مقاصد غربی است. او می‌نویسد: «بهترین روش برای اطمینان از عادی‌سازی روابط با ایران، کمک به بهبود اقتصادی ایران و حمایت از ادغام این کشور در جامعه بین‌المللی است». همان کاری که رهبر حکیم انقلاب 2 روز قبل از سفر ساکس به ایران آن را نه افتخار، بلکه خسارت، ضرر و شکست نامیدند.
آنچه از بررسی سوابق و اندیشه‌های این اقتصاددان آمریکایی هویداست این است که ساکس از معتقدان راسخ و مجریان محکم و باسابقه اقتصاد سرمایه‌داری است که با آرمان اقتصادی انقلاب اسلامی ایران مبنی بر استقلال اقتصادی و برابری فقیر و غنی در استفاده از مواهب اقتصادی کاملا در تضاد است. این تفکر او آنقدر آشکار است که دعوت مسؤولان دولت از او برای حضور در ایران بویژه دیدار سیدعباس عراقچی با او جای تعجب و پرسش داشته باشد. با این همه امید بر آن داریم که دعوت برخی مسؤولان از این استاد حامی سرسخت اقتصاد بازار به مانند دعوت گورباچف از او برای اجرای طرح گذار به اقتصاد سرمایه‌داری نباشد.