تنش سیاسی بین آنکارا و آمستردام در پی ممانعت از ورود هواپیمای حامل وزیر خارجه ترکیه به هلند، بازداشت وزیر خانواده و سیاست‌های اجتماعی ترکیه در هلند و استرداد وی به کشور و حمله نیروهای پلیس به تجمع هواداران رجب طیب اردوغان در شهر روتردام، به اوج خود رسیده است. بر این اساس، حدود یکهزار نفر از هواداران رئیس‌جمهوری ترکیه مقابل کنسولگری این کشور در روتردام به صورت مسالمت‌آمیز تجمع کردند که ساعت‌ها ادامه داشت اما در نخستین ساعات روز یکشنبه پلیس هلند سوار بر اسب و با سگ به میان تظاهرات‌کنندگان رفت و با ماشین‌های آبپاش آنها را متفرق کرد. پس از این اقدام پلیس، معترضان به طرف نیروهای پلیس سنگ پرتاب کردند و صدها خودرو در خیابانی که کنسولگری ترکیه در آن قرار دارد با زدن بوق ممتد به پلیس اعتراض کردند. در جریان این خشونت‌ها، 12 معترض بازداشت و 7 تن زخمی شدند. این تجمع پس از آن صورت گرفت که دولت هلند از فرود هواپیمای وزیر خارجه ترکیه در این کشور جلوگیری کرد. مولود چاووش‌اوغلو قرار بود در کنسولگری ترکیه در روتردام به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی ترکیه سخنرانی کند. ساعتی پس از ممنوعیت ورود وزیر خارجه ترکیه به هلند، فاطمه سایان کایا، وزیر خانواده ترکیه با خودرو از آلمان به هلند رفت تا در جمع هواداران اردوغان به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی سخنرانی کند اما پلیس هلند خودروی او را قبل از رسیدن به کنسولگری ترکیه در روتردام متوقف کرد و پس از ساعت‌ها بحث او را تا مرز آلمان اسکورت کرده و بازگرداند. فاطمه کایا در گفت‌وگویی با تلویزیون NOS هلند گفته پلیس روتردام ساعت‌ها او را نگه داشته و حتی آب هم به او نداده‌اند در حالی که به آنها گفته بوده در نخستین فرصت ممکن به آلمان بازمی‌گردد. رسانه‌های ترکیه ادعا می‌کنند پلیس هلند محافظان سایان کایا را کتک زده است. بن‌علی ییلدریم، نخست‌وزیر ترکیه پس از آنکه پلیس هلند مانع ورود وزیر خانواده ترکیه به کنسولگری این کشور شد، هلند را به «اقدامات شدید متقابل» تهدید کرد. او در بیانیه‌ای‌که صبح یکشنبه منتشر شد، گفته است: «کسانی که دوستان ما در اروپا نامیده می‌شوند و در هر فرصتی از دموکراسی، آزادی بیان و حقوق بشر حرف می‌زنند در این مساله یک بار دیگر شکست خوردند». به گفته نخست‌وزیر ترکیه، اینگونه اقدامات به این کشور کمک می‌کند تا بیش از پیش «دوستان واقعی» خود را بشناسد. ییلدیریم در عین حال از اتباع ترکیه در هلند و آلمان خواست خونسردی خود را حفظ کنند.
انتخابات در هلند و رفراندوم در ترکیه
چهارشنبه ۱۵ مارس (۲۵ اسفند) انتخابات پارلمانی در هلند برگزار می‌شود و دولت هلند به همین دلیل اعلام کرده بود اجازه نمی‌دهد در آستانه انتخابات در این کشور، وزیر خارجه ترکیه برای تبلیغ رفراندوم به هلند بیاید. رفراندوم تغییر قانون اساسی در ترکیه ۱۶ آوریل برگزار می‌شود. بعد از این اقدام هلند، اردوغان دولت هلند را «فاشیست» خواند و گفت: «کسانی که خودشان زمانی تحت تسلط نازی‌ها بوده‌اند حالا تبدیل به بقایای نازی‌ها شده‌اند». نخست‌وزیر هلند، مارک روت، سخنان اردوغان را «احمقانه» خوانده است. او گفته: «من می‌توانم بفهمم که آنها عصبانی باشند اما این سخنان دیگر خارج از خط است». نخست‌وزیر هلند تاکید کرده تصمیم این کشور برای لغو سخنرانی‌های 2 مقام ترکیه تصمیم درستی بوده است. پیش از هلند، آلمان نیز سخنرانی چند وزیر ترکیه و برگزاری کمپین تبلیغاتی برای رفراندوم ۱۶ آوریل ترکیه را ممنوع کرده بود. اردوغان دولت آلمان را «بقایای نازی‌ها و فاشیست» نامیده بود. رئیس‌جمهوری ترکیه پس از ممنوعیت ورود چاوش اوغلو به هلند، این کشور را تهدید کرد در اقدامی متقابل مانع ورود مقامات هلند به ترکیه خواهد شد. دولت هلند اقدام وزیر خانواده ترکیه در سفر زمینی به هلند برای انجام سخنرانی در روتردام را «غیرمسؤولانه» دانست و به ترکیه تاکید کرد نمی‌تواند نظم عمومی و امنیت هلند را با این کار به خطر بیندازد. دولت هلند در یک بیانیه رسمی اعلام کرد: «در چنین شرایطی سخنرانی خانم کایا در هلند غیرمسؤولانه است و از طریق تماس‌های مکرر با مقامات ترکیه به آنها اطلاع داده شد وزیر خانواده نمی‌تواند به هلند بیاید اما با این وجود او تصمیم به آمدن گرفت». در ادامه این بیانیه آمده است: «تلاش برای یافتن یک راه‌حل معقول غیرممکن شده و حملات لفظی مقامات ترکیه قابل قبول نیست».
کندن تابلوی خیابان هلند در آنکارا
در میان اختلافات میان 2 کشور عضو ناتو، ترکیه مقرهای اقامت سفیر هلند، کاردار و سرکنسول هلند را بست. وزارت خارجه ترکیه عصر شنبه اعلام کرد کاردار سفارت هلند در آنکارا را احضار و به او ابلاغ کرده سفیر هلند که در حال حاضر در خارج ترکیه است نمی‌تواند برای مدتی به این کشور بازگردد. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است عواقب وخیمی در زمینه‌های دیپلماتیک، سیاسی، اقتصادی و... وجود خواهد داشت. این وزارتخانه همچنین مدعی شد سفارت هلند را به دلایل امنیتی بسته و اجازه ورود و خروج از آن را نمی‌دهد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ترکیه ضمن انتقاد شدید از هلند به خاطر اعلام لغو گردهمایی‌های کمپین «آری» ترکیه، این کشور را به اعمال تحریم‌های اقتصادی و سیاسی تهدید کرد. چاووش اوغلو عنوان داشت هلند شهروندان ترکیه را با ممنوع کردن تجمعات سیاسی گروگان گرفته است. از سوی دیگر، در پی بالا گرفتن تنش سیاسی میان هلند و ترکیه، معترضان خشمگین ترکیه‌ای در تظاهراتی که مقابل سفارت هلند در آنکارا برگزار شد،‌ تابلوی خیابان «هلند» را کندند. این معترضان پس از کندن تابلو، آن را زیر پا له کرده و در جای تابلوی کنده شده پرچم ترکیه را آویزان کردند.
حدود ۴۰۰ هزار نفر از اتباع ترکیه در هلند زندگی می‌کنند و آنکارا قصد دارد رأی این افراد را برای رفراندوم تغییر قانون اساسی به دست آورد. در آلمان بیش از 5/2 میلیون شهروند ترک‌تبار زندگی می‌کنند که از این تعداد بیش از یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دارای حق رای هستند. این کشور بیشترین تعداد رأی‌دهنده ترک را پس از شهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر دارد. از همین رو، دولت ترکیه برنامه ویژه‌ای برای جذب آرای شهروندان خود در این کشورها تدارک دیده است. دولت‌های آلمان، هلند و اتریش نسبت به برگزاری تظاهرات و تجمع‌های هواداران دولت اردوغان در خاک کشورشان ابراز ناخشنودی کرده‌اند. علت اصلی طرح شده از سوی این دولت‌ها، دلایل امنیتی عنوان شده است اما نباید انتقاد بسیاری از کشورهای اروپایی از وقایع بعد از کودتای نافرجام سال گذشته در ترکیه را هم در بالا گرفتن تنش‌های تازه میان آنکارا و پایتخت‌های اروپایی بی‌تاثیر دانست. رفراندوم ماه آینده در ترکیه در صورت رای آوردن، به اختیارات رئیس‌جمهوری این کشور می‌افزاید. لایحه اصلاح قانون اساسی که به خواسته اردوغان از سوی دولت به پارلمان تقدیم شده بود، شامل ۱۸ اصل است که با افزایش اختیارات اجرایی رئیس‌جمهور، نظام حکومتی پارلمانی را به سیستم ریاستی تغییر می‌دهد.
 

دیپلمات هلندی: اشتباه کردیم
وزیر خارجه پیشین هلند با اشاره به اقدام این کشور مبنی بر اجازه ندادن به هواپیمای حامل وزیر خارجه ترکیه برای فرود گفت: این اقدام هیچ جنبه منطقی و قانع‌کننده‌ای ندارد. بن بوت گفت: ما مدافع دموکراسی و حقوق بشر هستیم. اینگونه اقدامات مغایر با ارزش‌های ما است؛ یک اقدام اشتباه انجام دادیم.

دومین طیف بزرگ بوندستاگ آلمان خواستار خروج ارتش آلمان از پایگاه ناتو در ترکیه موسوم به اینجرلیک شد. حزب سوسیال مسیحی آلمان با اشاره به مناقشات برلین با آنکارا بر سر مساله ممنوعیت نشست‌های تبلیغاتی دولتمردان ترکیه در این کشور، خواستار بازگشت نیروهای ارتش و تورنادوهای آلمانی از پایگاه اینجرلیک شد. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد، سطح همکاری‌های ترکیه با ناتو به پایین‌ترین حد طی 2 دهه گذشته خواهد رسید و تنها به ارتباط نظامی ترکیه با آمریکا محدود خواهد شد که همین ارتباط نیز به دنبال کودتای ناکام تابستان گذشته و تحولات اخیر در سوریه، تحت‌الشعاع همکاری‌های نظامی جدید با روسیه قرار گرفته است. در همین حال دیوید لیندورف، روزنامه‌نگار و تحلیلگر آمریکایی تنش‌های بی‌سابقه بین ترکیه و هلند را  که هر دو عضو ناتو هستند از نشانه‌های فروپاشی تدریجی این پیمان امنیتی در اصل متعلق به اروپای غربی می‌داند. فلوریان هان، سخنگوی سیاست امنیتی و خارجی گروه منطقه‌ای این حزب در گفت‌وگو با نشریه بیلد اعلام کرد در شرایط متشنج فعلی به صورت فزاینده این مساله نامشخص است که آیا دولت ترکیه می‌خواهد و می‌تواند حفاظت از سربازان آلمانی در اینجرلیک را به صورت جامع تضمین کند. او ضمنا گفت آلمان باید همه سرمایه‌گذاری‌ها در زیرساخت‌های پایگاه هوایی اینجرلیک را متوقف کرده و تورنادوهای مستقر در این پایگاه به شهر امان اردن منتقل شود. سال گذشته آنکارا به دلیل عصبانیت درباره تصویب قطعنامه نسل‌کشی ارامنه در پارلمان آلمان، دیدار نمایندگان آلمانی از اینجرلیک را ممنوع کرده بود.
 

گوگل و اپل که توسط ویکی‌لیکس متهم شده‌اند که آلت دست سازمان سیا برای جاسوسی جهانی گسترده شده‌اند، گاف بزرگی دادند.
در حالی که مقامات امنیتی آمریکایی و حتی همتایان اروپایی‌شان از یک‌سو و رسانه‌های جریان اصلی آمریکا نظیر سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز از سوی دیگر تلاش دارند افشاگری تاریخی ویکی لیکس درباره روش‌های جاسوسی سازمان سیا از تلفن‌های همراه، رایانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون‌های هوشمند را ادعایی نادرست بخوانند، این دو غول فناوری عملا بدین موضوع اعتراف کردند.
در میان بیش از 8 هزار سند سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا که انتشار آن از دوشنبه هفته گذشته توسط ویکی‌لیکس آغاز شد، اطلاعاتی محرمانه درباره نحوه هک و استفاده سیا از گوشی‌های سازگار با اندروید، آیفون، ویندوز و تلویزیون‌های هوشمند سامسونگ برای دستیابی به اطلاعات کاربران به چشم می‌خورد. براساس این اسناد، دستگاه جاسوسی همچنین با استفاده از حفره‌های امنیتی مزبور از طریق گوشی‌های هوشمند تمام چت‌های کاربران در پیام‌رسان‌هایی مثل تلگرام و واتس‌اپ را زیر نظر دارد.
پس از این افشاگری، اپل مدعی شد تمام‌ راه‌های نفوذ به سیستم‌عامل ‌آی‌اواس را از بین برده و کاربران بدون نگرانی می‌توانند از گوشی‌های خودشان استفاده کنند! گوگل هم مدعی شده تمام راه‌های نفوذ به سیستم‌عامل اندروید و مرورگر کروم را مسدود کرده است. همچنین این هفته یکی از مدیران گوگل به تارنمای CNET گفته است که برای بستن راه‌های نفوذ به سیستم‌عامل اندروید مدارک منتشر شده ویکی‌لیکس مرجع قرار داده شده‌ است. به عبارت دیگر هر دو شرکت بزرگ فناوری دیجیتالی نه‌تنها به دروغ بودن ادعاهای مقامات امنیتی و رسانه‌های آمریکایی در رد افشاگری ویکی‌لیکس اعتراف کرده‌اند بلکه بدین وسیله پذیرفته‌اند که دست‌کم تا هفته گذشته، آلت دست سیا بوده و آگاهانه راه ورود هکرهای دستگاه جاسوسی آمریکا را به سیستم عامل‌های بیش از 80 درصد گوشی‌های همراه جهان باز گذاشته بودند.
واتس‌اپ و تلگرام متعلق به سیا
این در حالی است که نیویورک‌تایمز همزمان با گاف گوگل و اپل همچنان بر دفاع از سازمان سیا و درج گزارش آگهی برای آن اصرار دارد. این روزنامه که پیش‌تر توسط ترامپ به عنوان همدست دستگاه‌های اطلاعاتی در خیانت به کشور و درز اطلاعات محرمانه متهم شده است در یکی از مقالات مهم بخش ‌آی‌تی این ادعا را مطرح کرده که ویکی‌لیکس بزرگ‌ترین کارزار دروغ‌پردازی را به راه انداخته است. از طرف دیگر «جوزف هال» رئیس مرکز دموکراسی و فناوری و از حامیان اوباما و کلینتون در حالی که تلاش داشت ابعاد جاسوسی سیا را کوچک‌تر از آنچه به نظر می‌رسد معرفی کند، چنین پیامی را توئیت کرد: «آنها برنامه‌ای را روی گوشی شما نصب‌کرده‌اند که قادر است هرچند صدم ثانیه یک اسکرین‌شات و تصویر از روی نمایشگر شما بیندازد. مثلاً هنگام چت کردن شما با یک نفر، هرآنچه میان شما 2 نفر نوشته‌ شده به‌صورت پرینت اسکرین و عکس به سرور حمله‌کننده (در اینجا سازمان سیا یا مقر ارتباطات مرکزی بریتانیا) ارسال می‌شود و بدین ترتیب بدون اینکه ارتباطات رمزگذاری شده شما شکسته یا هک شود، اطلاعات‌تان دیده و خوانده می‌شود! به همین راحتی!» بدین ترتیب او این موضوع را که سیا می‌تواند مسیج‌های برنامه‌های پیغام‌رسان همچون واتس‌اپ و تلگرام را قبل از کدگذاری شدن مشاهده کند تکذیب کرده است. اما ویکی‌لیکس که از موثق بودن افشاگری‌های گذشته‌اش اعتباری کلان به دست آورده در تارنمای خود اصرار دارد که موضوع چیزی فراتر از استفاده سیا از نرم‌افزارهای پیام‌رسان مثل واتس‌اپ، تلگرام یا لاین برای رصد ارتباطات جوامع جهانی است. در مقدمه مربوط به پرونده «طاق هفتم» یا همان 8 هزار سند جاسوسی آمده است که دستگاه‌های اطلاعاتی و شرکای‌شان خود طراحی و توسعه چنین برنامه‌هایی را زیر نظر گرفته و سپس آن را به شرکت‌های وابسته به خود انتقال داده‌اند. اسناد ویکی‌لیکس نشان می‌دهد آنچه باعث لو رفتن جاسوسی‌های گسترده سازمان سیا شده این است که این دستگاه کنترل خود را بر صدها میلیون خط کد پیشرفته‌ترین ابزار هک از دست داده و احتمالا کسانی که آنها را به دست آورده‌اند از قدرت هک به اندازه این سازمان برخوردارند.
 

رئیس سابق سیا کاسه و کوزه افشاگری‌های گسترده درباره دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا را بر سر نسل هزاره‌سومی‌ها شکست. تارنمای افشاگر ویکی‌لیکس از هفته گذشته انتشار هزاران سند درباره روش‌های جاسوسی سازمان سیا از تلفن‌های همراه، رایانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون‌های هوشمند را تحت عنوان پرونده «سال صفر» آغاز کرد. مایکل هیدن که ریاست سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا را در دوره ریاست‌جمهوری بوش در اختیار داشت، در واکنش به بزرگ‌ترین افشاگری تاریخ علیه این سازمان، انتشار اطلاعات امنیتی را به شکل شگفت‌آوری مخرب خواند و آن را به گردن نسل جدید انداخت. او به شبکه بی‌بی‌سی گفت: «قصد قضاوت آنها را ندارم اما این گروه سنی (هزاره‌سومی‌ها) به نسبت افراد هم‌دوره من درک متفاوتی از کلمه وفاداری، رازداری و شفافیت دارند. لازم داریم که از مناطق جغرافیایی مختلف جذب نیرو کنیم. بنابراین این افراد را وارد آژانس می‌کنیم
- افرادی که به نظرم همگی آمریکایی‌های خوبی هستند- اما از لحاظ فرهنگی غریزه متفاوتی به نسبت افرادی که آنها را استخدام می‌کنند، دارند». اگر حقیقتا تفاوت فرهنگی نیروهای جدید تا این حد ساختار نهادهای اطلاعاتی آمریکا را تضعیف کرده باشد باید گفت رئیس سابق سیا دست به افشاگری به مراتب بزرگ‌تری نسبت به جوانان هزاره‌سومی زده و از یک شکاف پرنشدنی که آمریکا را به فروپاشی اجتماعی می‌برد پرده برداشته است.
هایدن پیش از این در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس، جاسوسی‌های گسترده آمریکا از مردم جهان را چنین توجیه کرده بود: «تعدادی آدم بد در جهان وجود دارند که تلویزیون سامسونگ نیز دارند». او سپس به سوال مجری برنامه «امروز صبح» این شبکه که آیا سیا از مردم آمریکا هم جاسوسی می‌کند، پاسخی تلویحا مثبت داد.

عبدالباری عطوان: تنش میان دولت ترکیه و چندین کشور اروپایی در سایه اصرار آنکارا برای برگزاری تجمع‌های مردمی حزب حاکم «عدالت و توسعه» جهت تبلیغ همه‌پرسی درباره تغییر قانون اساسی و تبدیل نظام حاکم بر این کشور از پارلمانی به ریاست‌جمهوری با اختیارات گسترده برای رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری، بالا گرفته است. جدیدترین فصل این تنش، روز شنبه رخ داد زمانی که دولت هلند تصمیم به لغو تجمع حزب عدالت و توسعه در شهر روتردام و جلوگیری از فرود هواپیمای مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در فرودگاه آمستردام برای ایراد سخنرانی در این تجمع بود. اردوغان در واکنشی خشمگینانه به این اقدام هلند، این کشور را فاشیستی توصیف و آن را متهم کرد رفتارهای «نازی‌ها» را دنبال می‌کند. اردوغان هلند را تهدید به تحریم کرد و هشدار داد درهای ترکیه را به روی هواپیماها و مسؤولان هلندی و نه مردم هلند، می‌بندد. پیش از این، همین بحران و همین زبان تهدید درباره آلمان رخ داد ولی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان با خویشتنداری، هیچ واکنشی به اظهارات اردوغان نشان نداد. ولی کشورهای اروپایی دیگر مانند سوئیس و اتریش با هلند همبستگی کرده و تصمیم به لغو تجمع‌های مشابه هواداران اردوغان در پایتخت‌های خود گرفتند و فرودگاه‌های خود را به روی هواپیمای چاووش اوغلو بستند. اروپایی‌ها این تجمع‌ها را برای حفظ امنیت‌شان و جلوگیری از وقوع درگیری‌های خونین میان هواداران اردوغان و مخالفانش لغو کردند؛ بیشتر مخالفان اردوغان در این کشورها، کردتبار هستند و نه فقط با اردوغان مخالف هستند بلکه با اختیارات زیادی که وی می‌خواهد از طریق این رفراندوم، در نظام ریاستی جدید در دستش بگیرد، مخالف هستند. در آلمان نزدیک به 3 میلیون ترک زندگی می‌کنند که بیشتر آنها ملیت آلمانی دارند اما در هلند بیش از 400 هزار شهروند ترک زندگی می‌کنند که ملیت هلندی دارند و این شهروندان ترک با حمله نژادپرستانه شدیدی توسط حزب‌های راستگرای تندرو روبه‌رو هستند. برای بسیاری از جمله ما دشوار است که دلیل اصرار اردوغان برای برگزاری چنین تجمع‌ها و فرستادن وزرای دولتش برای ایراد سخنرانی بدون رایزنی و مشاوره از قبل با دولت‌های مربوطه، را بفهمیم؛ اردوغان بخوبی می‌داند اقلیت ترک مانند خود مردم ترکیه داخل این کشور شاهد اختلاف‌ها و شکاف‌های سیاسی شدید درباره مساله تغییر نظام حاکمیت به «جمهوری» هستند این علاوه بر شکاف‌ها و اختلاف‌های طایفه‌ای و نژادی است. اردوغان در ترکیه حالت فوق‌العاده برقرار کرده و به مقتضای قانون فوق‌العاده، بر کشور حکومت می‌کند که اجرای آن از ماه جولای گذشته و در پی کودتای نافرجام، آغاز شده است. به موجب این قانون بیش از 50 هزار نفر بازداشت و بیش از یک‌صد هزار نفر از جمله قضات و شمار زیادی از استادان دانشگاه، معلمان و افسران نظامی در نیروهای مسلح به بهانه دست داشتن یا همبستگی‌شان با کودتاچیان و همبستگی با فتح‌الله گولن (متهم ردیف اول کودتای نافرجام) از کار اخراج شدند. اردوغان می‌تواند این قانون را در ترکیه تحمیل و اعمال کند و مخالفانش از جمله نمایندگان پارلمان را بازداشت و روزنامه‌ها را توقیف کند و دهان‌ها را ببندد لیکن نمی‌تواند این قانون و این کارها را در کشورهای اروپایی اعمال کند؛ اروپایی‌ها هیچ علاقه‌ای به اردوغان و حزب تحت رهبری او ندارند. بحرانی شدن روابط ترکیه و اروپا، بیشترین ضرر را به اردوغان و شهروندان ترک وارد می‌کند، افزون بر آن، بحران اقتصادی ترکیه را تشدید می‌کند؛ زیرا  بسیاری از کارشناسان تأکید می‌کنند اقتصاد ترکیه در آستانه فروپاشی قرار دارد. فهم این تنش روزافزون اردوغان علیه همسایگان اروپایی‌اش دشوار است در حالی که او بخوبی از خطرات و نتایج منفی آن بر کشورش اطلاع دارد؛ مگر آنکه به این نتیجه رسیده باشد که فرصت‌های پیروزی‌اش در همه‌پرسی آینده رو به کاهش رفته است و بیشتر آرای ترک‌ها در اروپا به نفع او نیست. این رفتارها و اقدامات اردوغان نه فقط در اروپا بلکه در سوریه و همه منطقه خاورمیانه حکایت از سردرگمی و چه‌بسا جنون است؛ روابط ترکیه با بیشتر کشورهای همجوار مستقیم مانند عراق، سوریه، ایران، یونان، بلغارستان و ارمنستان بشدت متشنج است و اکنون همین تنش به کشورهای اروپایی رسیده است؛ همان جایی که ارزش تبادل تجاری با آلمان بزرگ‌ترین حامی ترکیه نزدیک به 36میلیارد دلار است و پس از آن هلند و سپس اتریش قرار دارند. برای بار دهم این ضرب‌المثل انگلیسی را یادآوری می‌کنیم که می‌گوید وقتی در چاله‌ای افتادی نخستین کاری که باید بکنی این است که دست از کندن بکشی. ولی به نظر می‌رسد حفره‌ای که اردوغان در آن افتاده بسیار عمیق است با وجود این وی نه فقط کندن را ادامه می‌دهد، بلکه بر کندن بیشتر اصرار دارد.

افزایش آمار شهدای انفجارهای دمشق به 74 نفر
شمار شهدای 2 انفجار تروریستی روز شنبه در باب مصلای دمشق به 74 نفر رسید. گروه موسوم به «دیده‌بان حقوق‌بشر سوریه» که مقر آن در لندن است، اعلام کرد در 2 انفجار تروریستی روز شنبه در یکی از محله‌های بخش قدیمی دمشق دست‌کم 74 نفر که بیشتر آنان زائران شیعه عراقی هستند، به شهادت رسیدند. دیده‌بان حقوق‌بشر سوریه شنبه‌شب در بیانیه‌ای با اعلام افزایش شمار شهدای انفجارهای تروریستی دمشق، افزود: 47 تن از شهدا، زوار و شهروندان غیرنظامی و اغلب آنان شیعیان عراقی هستند. 12 تن از نیروهای مردمی سوریه نیز در این انفجارها به شهادت رسیدند. انفجارهای روز شنبه که اتوبوس حامل زائران در میدان الزوار باب‌الصغیر در جنوب دمشق را هدف قرار داد، یکی از خونین‌ترین انفجارها در پایتخت سوریه از زمان آغاز درگیری‌ها در این کشور در 6 سال گذشته است. مقامات سوریه پیش از این تعداد شهدای انفجارهای دمشق را 46 تن و زخمی‌ها را 120 نفر اعلام کرده بودند. در این راستا، وزارت خارجه سوریه در نامه‌هایی به سازمان ملل و شورای امنیت خواهان محکوم کردن انفجارهای تروریستی در نزدیکی دمشق و ملزم کردن کشورهای حامی تروریسم به توقف حمایت‌شان از گروه‌های تروریستی شد.

محکومیت ترامپ توسط دیپلمات‌های آمریکایی
گروهی متشکل از بیش از ۱۳۰ دیپلمات و کارشناس سیاست خارجی فرمان جدید ترامپ در ممنوعیت ورود اتباع و مهاجران ۶ کشور مسلمان را محکوم کردند. به گزارش واشنگتن اگزماینر، در نامه اعتراض‌آمیز آنها آمده است: «فرمان بازنگری شده، به ضرر روابط ما با متحدان و شرکایی است که به همکاری آنها برای مقابله با تروریسم و به اشتراک‌گذاری اطلاعات حساب می‌کنیم.» امضاکنندگان این نامه که شامل مادلین آلبرایت و جان کری وزرای سابق خارجه آمریکا و تعدادی از مقام‌های ارشد نظامی مثل دونالد گوتر دریاسالار بازنشسته هستند، مدعی شده‌اند سیاست استقبال از پناهجویان و مسافران کشورهای مسلمان در حقیقت جنگی روانی با کسانی است که می‌گویند آمریکا در حال جنگ با اسلام است. در این نامه همچنین به ایجاد سیستمی در ایالات متحده برای نظارت دقیق بر مسافران اعتراف شده است.

اعتراض به منع پخش اذان  در فلسطین
هزاران فلسطینی در اعتراض به لایحه جنجال‌برانگیزی در کنست با هدف منع پخش اذان از بلندگوی مساجد در اراضی اشغالی از جمله قدس، قبله اول مسلمین، تظاهرات کردند. روز شنبه گذشته حدود 3 هزار نفر با تجمع در شهر «کابول» در اراضی اشغالی علیه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی شعار سر دادند. شرکت‌کنندگان در این اعتراضات با خود شعارنوشته‌هایی حمل می‌کردند که روی آنها نوشته‌شده بود: «قانون منع پخش اذان تصویب نخواهد شد» و «صدای اذان را قطع نکنید». وزارت خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین پیش‌تر در بیانیه‌ای اعلام کرده بود لایحه کنست به نفرت‌پراکنی میان پیروان ادیان الهی در فلسطین دامن می‌زند و با فرهنگ صلح و مدارا در تضاد است.

تأکید مجدد نجبا بر تشکیل سپاه آزادی جولان
دبیرکل مقاومت اسلامی نجبا، تشکیل سپاه آزادسازی جولان را نه یک اقدام رسانه‌ای بلکه هدف حقیقی بسیج مردمی عراق موسوم به حشدالشعبی دانست. شیخ اکرم الکعبی در مصاحبه با شبکه المیادین به تبلیغات رسانه‌های عربی و صهیونیستی برای کم اهمیت جلوه دادن این تصمیم نجبا اشاره کرد و فاش کرد که در مقابل شبکه‌های خود اسرائیل نیز از انتشار خبر تشکیل سپاه آموزش دیده و مجهز آزادسازی جولان احساس خطر کرده‌اند. او با مجنون توصیف کردن کسانی که رژیم صهیونیستی را یک قدرت بزرگ می‌پندارند، بر عبارت معروف «اسرائیل از لانه عنکبوت سست‌تر است» تاکید کرد و گفت: «مقاومت اسلامی توانایی مقابله با محور شرارت و نابودی رژیم اشغالگر صهیونیستی را دارد.» این فرمانده برجسته حشدالشعبی عراق از نزدیک بودن پایان موجودیت گروه تروریستی تکفیری داعش در  این کشور خبر داد و گفت: «دواعش سیاسی عراق پس از شکست هریک از نقشه‌های خود با دستگاه‌های جاسوسی عربی و آمریکایی نشست‌هایی را برگزار می‌کنند».