روسیه نقش رژیم صهیونیستی در سرنگونی هواپیمای ایلیوشین20 را مخاصمهآمیز خواند
تهدید هوایی پوتین علیه نتانیاهو
هاآرتص: احتمال چیده شدن بال صهیونیستها بر فراز سوریه وجود دارد
گروه بینالمللی: گزارش رسمی دیروز وزارت دفاع روسیه با تاکید بر مقصر بودن رژیم صهیونیستی درباره سقوط هواپیمای ایلیوشین 20 ارتش این کشور بر فراز بندر لاذقیه سوریه، فصل تاریخی جدید در رویکرد مسکو به تلآویو میگشاید و اسرائیل را به عنوان یک رژیم بالقوه متخاصم برای روسیه معرفی میکند.
سخنگوی وزارت دفاع روسیه در نشست خبری روز یکشنبه که به منزله گزارشی از نتایج جلسات و مذاکرات متعدد و سلسلهوار طرفهای روس و اسرائیلی در مسکو و تلآویو درباره سرنگونی ایلیوشین 20 در روز دوشنبه هفته گذشته بود، مسبب این حادثه را که به قربانی شدن 15 خلبان و سرباز روس در حال انجام ماموریت در سوریه انجامید، «یاف» یعنی نیروی هوایی رژیم صهیونیستی نامید.
«ایگور کوناشنکو» بار دیگر بر این موضع پیشتر اعلام شده دستگاه نظامی کشورش یعنی استفاده غیرحرفهای خلبانهای اسرائیلی مهاجم به لاذقیه از هواپیمای سنگین روسی به عنوان سپری هوایی و قرار دادن آن در برابر سامانه پدافند هوایی اس 200 ارتش سوریه تاکید کرد وشرح داد: «اسرائیل با نقض موافقتنامه بینالمللی سال 2015 با دولت روسیه برای جلوگیری از بروز چنین حوادثی در آسمان سوریه، باعث این سانحه شده است. اسرائیل تنها یک دقیقه قبل از شروع حمله هوایی به سوریه، روسیه را از این اقدام خود آگاه کرد و خلبان اسرائیلی با تحت پوشش قرار دادن هواپیمای روسی، آن را هدف حمله هوایی پدافند ضدهوایی سوریه قرار داد».
کوناشنکو همچنین یاف را متهم کرد طرف روس را با ارائه اطلاعات نادرست در روز حادثه گمراه کرد و گفت: «آنها گفته بودند اهدافی را در شمال سوریه بمباران میکنند اما در آن روز منطقه لاذقیه در غرب سوریه را هدف قرار دادند».
در کنفرانس مطبوعاتی دیروز وزارت دفاع روسیه همچنین فیلم ویدئویی 15 دقیقهای با زیرنویس انگلیسی برای مخاطبان بینالمللی منتشر شد که به تشریح جزئیات دقیق سانحه 17 سپتامبر لاذقیه پرداخته و در آن گزارش شده بود:«... یک فروند جنگنده اسرائیلی به هواپیمای ایلیوشین 20 روسی نزدیک شده تا خود را در برابر پدافند هوایی سوریه حفظ کند و خلبان آن قطعا باید درک میکرد هواپیمای روسی که دارای سطح منعکسکننده بزرگتری در مقایسه با جنگنده اف 16 است، هدف ارحجتری برای پدافند هوایی ارتش سوریه خواهد شد. چنین اقدامی را میتوان اقدامی کاملا غیرحرفهای یا حداقل «اشتباه فاحش» خلبان اسرائیلی نامید».
اما وزیر دفاع روسیه ساعاتی بعد از این نشست مطبوعاتی در ساختمان وزارتخانهاش از اشتباه خواندن اقدام اسرائیلیها هم فراتر رفته و آنها را به حرکتی خصمانه علیه نیروهای نظامی کشورش متهم کرد. «سرگئی شایگو» اعلام کرد مسؤولیت کامل سرنگونی هواپیمای نظامی روسیه و کشته شدن 15 نظامی روس با اسرائیل است، چرا که اقدامی غیرمسؤولانه و خصمانه انجام داده است. این نخستینبار در تاریخ فدراسیون روسیه است که مقامات ارشدش آن هم در رده نظامی به طور رسمی موضع یا اتهامی را متوجه رژیم اسرائیل میکنند و رژیمی که تلاش دارد خود را دوست روسیه معرفی کند متخاصم میخوانند. حتی در دوره شوروی و در اوج جنگهای دهههای 1960 و 1970 دولتهای عربی مورد حمایت بلوک شرق مثل مصر و سوریه با صهیونیستها، هیچ مقام رسمی حزب کمونیست یا ارتش شوروی چنین آشکار انگشت اتهام را به سمت اسرائیلیها نگرفته بود. این در حالی است که «ماد» - وزارت دفاع روسیه - سهشنبه پیش اعلام کرد پدافند هوایی ارتش سوریه به دلیل تحریک از سوی یکی از 4 جنگنده مهاجم اف 16 رژیم صهیونیستی به اشتباه هواپیمای ترابری ایلیوشین 20 نیروی هوا فضای روسیه را که در آسمان مدیترانه در فاصله 35 کیلومتری ساحل سوریه در مسیر بازگشت به پایگاه هوایی حمیمیم استان لاذقیه بوده، هدف قرار داده است و اسرائیلیها را مسؤول این رخداد دانست. در فاصله این دو موضع ضداسرائیلی از سوی ارتش روسیه، شاهد هفتهای سرشار از گفتوگوهای ملتهب و جلسات مشاجرهآمیز و بیسابقه میان مقامات سیاسی و نظامی مسکو و تلآویو بودهایم. سهشنبه هفته گذشته، بنیامین نتانیاهو پس از هشدار وزارت دفاع روسیه با ولادیمیر پوتین تماس گرفت و تلاش کرد از او دلجویی کند. هیچکس نمیداند رئیسجمهور روسیه در آن تماس نخست چقدر از اقدام تحریکآمیز اسرائیلیها عصبانی بوده و با چه لحنی جواب نتانیاهو را داده است اما دستکم در روزهای نخست پس از سانحه 17 سپتامبر، او سعی کرد خود را در انظار عمومی آرام نشان دهد و با این توجیه که اسرائیلیها مستقیما ایلیوشین را هدف قرار ندادهاند، ماجرا را در سطحی دیپلماتیک کنترل کند اما در عین حال با حواله دادن ماجرا به بیانیه وزارت دفاع، ترجیح داد آتش زیر خاکستر از زبان آتشین نظامیان روس بیرون بزند. سفر سراسیمه فرمانده نیروی هوایی رژیم صهیونیستی به مسکو 2 روز بعد از این سانحه برای رفع و رجوع ماجرا نیز در حقیقت به محاکمه حضوری او توسط مقامات هوا فضای روسیه منجر شد. نخستینبار رسانههای نزدیک به ارتش روسیه - و نه کرملین یا دولت مدودف - نظیر مسکو کومسومولسک، پراودا یا شبکه تسارگرداد فاش کردند که با همه پردهپوشیهای پوتین و سیاستمداران، صبر نظامیان روس به سر رسیده و آتش زیر خاکستر در مسکو علیه یاغیگریهای اسرائیلیها در خاورمیانه در حال سرایت به روابط دیپلماتیک است، چنان که حتی سرگئی لاوروف هم فردای آن نشست توفانی در اظهار نظری بیسابقه رژیم صهیونیستی را تخطئه کرده بود. میزان خشم نظامیان روس به حدی است که آنها عملا پنجشنبه گذشته پوتین را به نشست اضطراری شورای امنیت این کشور فراخواندند. پس از آنکه تارنمای پراودا در مقالهای به بررسی نحوه تنبیه «اسرائیل خاطی» توسط روسیه و مشخصا با تاکید بر نظامی بودن این تنبیه احتمالی پرداخت، روزنامه هاآرتص، وابسته به جناح چپ رژیم صهیونیستی نوشت اقدامات واکنشی روسیه به سانحه 17 سپتامبر میتواند باعث «قطعشدن بالهای» اسرائیل و محدود کردن پرواز نیروی هوایی این رژیم در قلمرو سوریه شود.
تهدید مستقیم اسرائیل توسط پوتین و فرماندهان روس
با گزارشی که روز گذشته روزنامه عربزبان فرامنطقهای رایالیوم- که از نزدیک غائله مربوط به سقوط ایلیوشین روسی در سوریه را دنبال میکند - به نقل از منابعی موثق در مسکو درباره جزئیاتی تکاندهنده از مشاجرات شکل گرفته میان فرماندهان روس و اسرائیلی در مسکو منتشر کرد میتوان پیشبینی کرد ابراز نگرانی رسانههای عبری از یک انتقام روسی چندان هم بیراه نیست. در نشست چهارشنبه گذشته مسکو میان کلنل سرگئی سورافیکین، فرمانده نیروی هوافضای روسیه (وی کا اس) و افسران این نیرو از یکسو و ژنرال آمیکام نورکین، فرمانده یاف از سوی دیگر- که گفته میشود خلبان خاطی اسرائیلی را هم برای ادای توضیحات با خود به همراه داشته - درگیری لفظی و اتهامزنیهایی رخ داده است. در این نشست که در اتاق عملیات هوایی وزارت دفاع روسیه برگزار شد، فرمانده نیروی هوایی رژیم صهیونیستی اگرچه در ابتدا از روسیه به دلیل سقوط هواپیمایش عذرخواهی کرد و کشته شدن ۱۴ سرباز روس را تسلیت گفت اما تلاش کرد دفاع هوایی سوریه را به پدافند کورکورانه متهم کند. این فرافکنی عصبانیت کلنل سورافیکین را در پی داشت. او گفت: «چگونه روی رادار 5 هدف را که 4 مورد از آن اسرائیلی و یک مورد روسی است از هم تشخیص بدهی؟ چرا جنگندههایتان وارد مکان فرود آمدن هواپیمای روس در پایگاه حمیمیم شدند؟ چرا قبل از ۱۵ دقیقه خبر ندادید؟»
نورکین در مقام دفاع از خود مدعی شد: «ماهوارهها تصاویر فوری از فرود آوردن تجهیزات نظامی در مرکز نظامی لاذقیه ارسال کردند برای همین ما به
جنگندههایمان دستور دادیم فورا برای بمباران هدف به لاذقیه بروند و آن زمان امکان نداشت کسی را از عملیاتمان با خبر کنیم، چرا که موضوع فاش میشد و زندگی 4 خلبانمان به خطر میافتاد!»
این پاسخ خشم فرمانده ارشد روس را بیشتر کرد. او بر سر ژنرال اسرائیلی فریاد زد: «بر اساس چه اخلاق نظامی و چه قوانین و ارزشها و اصول نظامی برای حفظ جان خلبانان 4 جنگنده اف۱۶ که قادرند به سرعت پرواز کنند تلاش میکنید اما یک هواپیمای ترابری نظامی را رها میکنید تا مورد حمله قرار گیرد و خلبانان ترسوی شما آن را به عنوان سپر حمایتی خود در برابر سامانه دفاع هوایی قرار میدهند. شما مسؤول کشته شدن ۱۴ سرباز روس و دادن غرامت به خانوادههایشان هستید، برای همین نه عذرخواهیتان را میپذیریم، نه تسلیتتان».
در نهایت کلنل روس طرف اسرائیلی را چنین تهدید کرد: «از امروز به بعد هر هواپیمای اسرائیلی که نزدیک ساحل سوریه شود فورا آن را سرنگون خواهیم کرد و با این حال موضوع اینجا تمام نخواهد شد. ما خواهان تحقیقات و مجازات خلبانان و مجازات فرمانده یگان عملیاتی هستیم که دستور ارسال 4 جنگنده را به منطقه داده است».
اما نورکین با گستاخی خود این چنین بر خشم سورافیکین افزود: «ما در وضعیت جنگ با ایران، حزبالله و سوریه هستیم و انجام تحقیقات را نمیپذیریم، برای همین ما باید هر مرکزی را که به نظر برسد تجهیزات نظامی به آنجا منتقل میشود هدف قرار دهیم».
اما فرمانده «وی کا اس» بار دیگر به طرف اسرائیلی تذکر داد: «ما مسؤول امنیت سوریه و حریم هواییاش هستیم. ما حریم هوایی فرودگاه دمشق تا مرزهای جولان را برای پروازهای شما باز گذاشتیم در حالی که میتوانستیم با سامانههای اس۳۰۰ و اس۴۰۰ جنگندههایتان را مورد هدف قرار دهیم. از امروز به بعد سامانه دفاع هوایی اس۳۰۰ در سرتاسر سوریه مستقر خواهد شد و اگر با تحقیقات مخالفت کردید اجازه پرواز جنگندههایتان در سوریه را نخواهیم داد و آنها را سرنگون خواهیم کرد».
بر اساس این گزارش در پایان این نشست، سورافیکین در مقابل هیات اسرائیلی ایستاد و گفت: «جلسه ما با شما تمام شد. یک هفته فرصت دارید تحقیقات را انجام دهید و اگر انجام ندهید با عواقب وخیمی روبهرو خواهید شد».
پاسخ نورکین هم تنها پایان نشست را ملتهبتر کرد. او جواب داد: «ما قادریم هر کاری بخواهیم در منطقه بکنیم و این سخن شما تهدیدی برای ما است». کلنل روس نیز فورا پاسخ داد: «امشب ۱۲ جنگنده سوخوی اف۳۵ بر فراز ساحل اسرائیل میفرستم و منتظر تحقیق یا موافقتتان با تحقیق نمیمانم و اگر نیروی هوایی شما قدرت هر کاری در منطقه را دارد پس باید مقابل ۱۲ جنگنده ما بایستید و بعد میبینیم چه میشود. ما تنها به ارسال جنگندههایمان اکتفا نخواهیم کرد، بلکه بیش از ۷۸ ناوچه و هواپیمای آنتونف و موشکهای زمین به زمین نیز داریم. من از شما میخواهم نتیجه را به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اعلام کنید و من نیز به ولادیمیر پوتین، رئیسجمهورم خبر میدهم».
تنها 21 دقیقه بعد از این جمله، نیروی هوافضای روسیه رسما نتایج نشست را به اطلاع کرملین رساند. پوتین نیز به سورافیکین گفت منتظر دستور من بمان و نیروی هوایی را با تمام تجهیزاتش در حالت آمادهباش نگه دار و ۲۰ جنگنده سوخو و 8 هواپیمای آنتونف را فورا به پایگاه حمیمیم در سوریه بفرست که این دستور انجام شد. اما وقتی جیمز ماتیس، رئیس پنتاگون با شنود جلسه مزبور توسط طرف اسرائیلی از مشاجره دو طرف با خبر شد با سرگئی شویگو، همتای روس خود تماس گرفت و گفت آمریکا به روسیه اجازه حمله به اسرائیل را نخواهد داد. پاسخ وزیر دفاع روسیه اما کوبندهتر بود. او گفت: «من از تو دستور نمیگیرم و منتظر نظرت نمیمانم و هر کاری میخواهید بکنید. ما روسیه را قدرت بزرگ و اول جهان میدانیم».
همچنین نتانیاهو نیز ساعتی بعد دوباره با پوتین تماس گرفت و با التماس از رئیسجمهور روسیه که میخواست تماس را قطع کند، خواست تا اوضاع را تشدید نکند و با تشکیل کمیته تحقیقات نظامی موافقت کند. پوتین جواب داد با تشکیل کمیته تحقیقات نظامی هوایی موافق است و این مساله جای بحث ندارد. نتانیاهو خواهان توقف ارسال جنگندههای روسیه شد اما پاسخ پوتین که یک اعلان جنگ شفاهی محسوب میشد او را شوکه کرد: «من دستور را صادر کردهام آقای نتانیاهو! ما در موضع مذاکره نیستیم، بلکه در مرحله آمادهباش و درگیری مستقیم هستیم».
تماس نتانیاهو و پوتین نیز با خشم زیاد و اختلافات به پایان رسید و فورا نتانیاهو با آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ اسرائیل و رئیس موساد و مسؤولان دیگر نشست برگزار کرد. اکنون سؤال اینجاست که آیا اسرائیل با کمیته تحقیقات نظامی و مجازات خلبانانش و فرمانده عملیات موافقت میکند یا خیر؟ و در غیر این صورت زمان انتقام روسی علیه اسرائیلیها کی فراخواهید رسید؟