یاسین پورعزیزی: چند روزی است فیلم «مرد ایرلندی» آخرین ساخته «مارتین اسکورسیزی» در دسترس قرار گرفته و دوستداران سینمای اسکورسیزی می‌توانند آخرین اثر استاد را همگام با سایر سینمادوستان جهان ببینند. «پول و احترام» تمام آنچه بود که اسکورسیزی برای ساخت فیلمی از این دست نیاز داشت و نتفلیکس، این غول رسانه‌ای هزاره جدید، تمام و کمال آن را در اختیار او قرار داد تا رفقای خوب بعد از مدت‌ها دوباره به خیابان‌های پایین شهر بازگردند.

فیلمنامه به قلم «استیون زیلیان» از روی رمانی آمریکایی، به نام «شنیده‌ام خانه‌ها را رنگ می‌کنی» نوشته چارلز برنت اقتباس شده که نخستین‌بار در سال ۲۰۰۴ توسط استریت‌فورس پرس منتشر شده است. رمان، داستان زندگی «فرانک شیرَن» مشهور به «مرد ایرلندی» و ورود او به دنیای مافیا را بررسی می‌کند. داستان از این قرار است که در دهه 1950 شیرن راننده کامیون حمل گوشت بر اثر اتفاقی با «راسل بوفالینو» از سران مافیا مواجه می‌شود و رابطه خود را با او افزایش می‌دهد. او در قامت یک مزدور شروع به قتل برای بوفالینو می‌کند و اینگونه در ساختار مافیا رشد کرده و بالا می‌رود و خود به یکی از افراد رده‌بالای این سازمان تبدیل می‌شود. در این میان او به‌واسطه بوفالینو، با «جیمی هوفا» رئیس یکی از قوی‌ترین اتحادیه‌های کامیون‌داران آشنا می‌شود اما حوادث در ادامه به گونه‌ای رقم می‌خورد که فرانک بین این دو نفر قرار می‌گیرد و باید دست به انتخابی بزرگ بزند.

فیلم داستان سقوط است؛ تمی که می‌توان در فیلم‌هایی همچون «همشهری کین» اثر اورسن ولز یا از نمونه‌های جدیدتر «خون به پا می‌شود» ساخته پل توماس اندرسون یافت اما با یک تفاوت، این فیلم درباره سقوط مردی است که پیش از این سقوط کرده است. شیرن که در جنگ دوم جهانی جنگیده بود، جایی در مصاحبه با برنت عنوان کرده که بارها بر خلاف کنوانسیون ژنو عمل کرده: «آنقدر اسیر کشته بودم که از خودم بدم می‌آمد». او از نظر اخلاقی همه چیز را از دست داده بود، خودش در مصاحبه عنوان کرده «هیچ تردیدی در آنچه باید انجام می‌دادم نداشته‌ام». اسکورسیزی همان ابتدا به تماشاگر باهوش، پایان داستان را نشان می‌دهد و هدفش در ادامه نمایش چگونگی اوج دوباره و انجام این سقوط است.

رابرت دنیرو که از 1995 و بعد از بازی در «کازینو» دیگر در هیچ فیلمی از اسکورسیزی بازی نکرده بود و تمام این سال‌ها به‌خاطر بازی در نقش‌های بی‌کیفیت نقد شده بود، بار دیگر روزهای اوج کارنامه بازیگری خود را که از بازی در فیلم‌های اسکورسیزی داشت تکرار می‌کند. اما جدا از چشم‌های بی‌روح او در این فیلم، نکته قابل توجهی که درباره کاراکتری که او بازی می‌کند وجود دارد، این است که شیرن هر چقدر هم دست به عمل می‌زند، گویی همچنان منفعل است. نوعی محافظه‌کاری در رفتار او و حتی حرف زدنش دیده می‌شود و کمی در سطح می‌ماند. از معدود دفعاتی که شخصیت او کمی عمق پیدا می‌کند، می‌توان به معدود صحنه‌های پیش از مواجهه‌اش با هوفا در پایان پرده دوم اشاره کرد؛ جایی که شک، شخصیتش را در چشم تماشاگر عمیق‌تر می‌کند. 

نقطه مقابل دنیرو در این فیلم پاچینو است. این تقابل در حد و اندازه‌های مخمصه مایکل مان نیست و پاچینو جلوتر از دنیرو حرکت می‌کند و صحنه هر جا که پاچینو در آن حضور دارد از آن او است. او برون‌گرایی خود را با صدا، دست و چشم‌هایش فریاد می‌زند و بهتر است بگویم او در این فیلم درخشان است و این افسوس را یادآور می‌شود که چرا در تمام این سال‌ها او و اسکورسیزی همکاری نداشته‌اند. «جو پشی» دیگر بازیگر فیلم هم دیگر آن شخصیت حرافی که می‌شناختیم نیست. بی‌تفاوتی، سکوت، آرام صحبت کردن به شکلی که گویی نیازی به بلند حرف زدن نباشد، بازی با چشم‌ها و... از پشی یک پدرخوانده مقتدر ساخته است و خبری از آن بازیگر ریزه میزه بانمکی که سابق بر این می‌شناختیم نیست. او که سال‌ها در هیچ فیلمی بازی نکرده بود، در این فیلم بدرستی در جایگاه خود قرار می‌گیرد. 

بر خلاف ساخته‌ای چون «کازینو»، اسکورسیزی در این فیلم از رموز هرمنوتیکی گذشته و با رموز معنایی کار می‌کند، جدا از بین‌متنی بودن فیلم اگر رمز فرهنگی‌ای هم هست ارجاع به ساخته‌های پیشین اسکورسیزی دارد که دوست‌داران سینمای گانگستر تک‌تک آنها را در این فیلم می‌یابند. فیلم شبیه بیشتر ساخته‌های اسکورسیزی بشدت مردانه است. زن‌ها همچنان در دنیای مردانه اسیرند و اگر حضوری هست برای نشان دادن خلأ شخصیتی مرد ماجراست. «پگی» دختر شیرن با بازی «آنا پاکوئین» در سایه پدر قرار دارد؛ زنی که 5 یا 6 دیالوگ بیشتر ندارد. نبض فیلم در شروع نامنظم در میانه عالی و در پایان کمی کند است اما با این وجود فیلم به شکلی پیرمردانه به نظر می‌رسد، نه به خاطر حضور کارگردان و بازیگران مسن و بدن‌های افتاده آنها که به خاطر ریتم درونی فیلم که هر چند مخاطب را خسته نمی‌کند اما اگر فیلم را با دیگر ساخته‌های شهری اسکورسیزی مقایسه کنیم، این امر حس می‌شود. بیایید فیلم را با «بازیکن شماره یک آماده» ساخته سال ۲۰۱۸ «استیون اسپیلبرگ» که فقط ۴ سال از اسکورسیزی کوچک‌تر است،‌ مقایسه کنیم؛ فیلمی که گویی یک جوان پرشور و شعف هدایت آن را بر عهده داشته است که سرخوشی و روح جوان حاکم بر فیلم نه به تریلر و فانتزی بودن فیلم، بلکه به دستاوردهای فیلم برای سینما و افزودن‌شان به دنیای سینما بازمی‌گردد. اگر از جلوه‌های ویژه کامپیوتری مرد ایرلندی که برای جوان کردن بازیگران استفاده شده و بخش زیادی از هزینه ۱۶۰ میلیون دلاری فیلم صرف آن شده فاکتور بگیریم، اسکورسیزی دیگر آن سینمادوستی نیست که هر ساخته‌اش دستاوردی برای سینما داشته باشد. با تمام جاه‌طلبانه بودن فیلم، مرد ایرلندی همچون پیرمرد ایتالیایی‌تبار خسته است، گویی کارگردان کنار جاده سینما در حرکت است و گهگاهی توقف می‌کند. 

ظاهرا انسان هر چقدر خود را به پایان راه زندگی نزدیک‌تر می‌بیند، همانقدر هم با سوالات بی‌پاسخ و راهی که طی کرده و آنچه در پیش‌روی خود می‌بیند یا بهتر بگویم نمی‌بیند درگیرتر می‌شود. در یکی از سکانس‌های پایانی فیلم راس نشسته بر ویلچر خود از زندان خارج می‌شود، فرانک که در حیاط زندان حضور دارد مقصدش را از او می‌پرسد و راس پاسخ می‌دهد که به کلیسا می‌رود. فرانک می‌پرسد: «کلیسا؟!» که دوباره راس می‌گوید: «نخند! خودت بهش می‌رسی». در سکوت آخرین ساخته داستانی اسکورسیزی پیش از مرد ایرلندی، اسکورسیزی نگاه خود به جهان را در قالب صلیبی میان دست‌های کشیش یسوعی از دنیا رفته و نشسته بر خمره گلی جای می‌دهد و دوباره اینجا در یک فیلم گانگستر، جایی که اصلا انتظار نمی‌رود، این را تکرار می‌کند. معتقد باشد یا نه، او دوباره به ریشه‌های دوران کودکی خود بازگشته است؛ جایی که به‌عنوان یک پسربچه در محیطی کاتولیک بزرگ شد و همانجا به سینما علاقه پیدا کرد. هر چند بتازگی اعلام شده اسکورسیزی ساخت اثری را بر مبنای زندگی «تئودور روزولت» در برنامه دارد و بازیگران نیز قرار است در فیلم‌های جدیدی نقش‌آفرینی کنند اما به سن کارگردان و بازیگران فیلم که می‌نگری، ناخودآگاه این به ذهن متبادر می‌شود که مرد ایرلندی شاید آخرین فیلم بزرگ معاصر باشد.

گروه فرهنگ و هنر: اتفاقات اقتصادی اخیر باعث شده بسیاری از مردم نسبت به تلاش‌های برخی هنرمندان در زمان برگزاری انتخابات سال 96 و درخواست آنها از مردم برای رای دادن به حسن روحانی گلایه‌مند باشند. این موضوع موجب شده تعدادی از این هنرمندان به شکل آشکار پس از ماجرای اخیر گران شدن بنزین نسبت به مواضع سیاسی خود از مردم عذرخواهی کنند. در این میان، ماجرای لغو قانون معافیت مالیاتی هنرمندان در سال آینده، ابعاد دیگری به این بحث داده است. بر این اساس «اشکان خطیبی» بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر با انتشار ویدئویی در صفحه شخصی‌اش رسما از مردم عذرخواهی کرد. در بخشی از این ویدئو اشکان خطیبی می‌گوید: «من هیچ‌وقت خودم رو یک سلبریتی به حساب نیاوردم، چراکه ۵ روز از 7 روز هفته در پلاتوهای آموزشگاه‌های مختلف به درس دادن به جوان‌ها و نوجوان‌هایی می‌گذره که دلخوشی دیگه‌ای غیر از این کلاس‌ها ندارند. در ضمن بابت حق‌الزحمه معلمی مالیات پرداخت می‌کنم. باقی روزهام هم تو سالن‌های تئاتر می‌گذره. به‌رغم اینکه همه خانواده‌ام خارج از ایران زندگی می‌کنند اما مهاجرت نکردم، چرا که معتقدم هنرمند برآمده از مردمش و برای مردمش است. همین‌طور معتقدم یک هنرمند می‌تونه بینش سیاسی داشته باشه اما تخصص سیاسی خیر. من هم چون خیلی از هموطنان دیگر از ترس نغلتیدن از دامن بد به بدتر به آقای حسن روحانی رای دادم و همین جا بر خودم واجب می‌دونم حتی اگر یک نفر به خاطر من به اجبار رای داده یا به کاندیدایی که نباید رای داده از پیشگاه مردم ایران همینجا عذرخواهی کنم». امین زندگانی، دیگر بازیگر سینما و تلویزیون نیز در گفت‌وگو با فارس در رابطه با بحث معافیت مالیاتی هنرمندان، گفت: «این قانون الان ابزاری شده که آقای روحانی از آن در مقابل هنرمندان و مردمی که نسبت به او انتقاد دارند، استفاده کند. آقای روحانی ثابت کرده‌اند که فرد بسیار طنازی هستند و شب می‌خوابند و صبح بلند می‌شوند و می‌بینند که قیمت بنزین بالا رفته است و فکر می‌کنم که ایشان بعدا می‌توانند استندآپ‌کمدین خوبی بشوند. ما در شرایطی هستیم که مسائل برای مسؤولان کم‌اهمیت شده است. وقتی یک وزیر مملکت برای دعوت از هنرمندان برای میهمانی افطاری از تعداد فالوئرهای سلبریتی‌ها استفاده می‌کند، برداشت‌شان هم از درآمد هنرمندان هم بیشتر از این نخواهد بود! به نظر من باید همه چیزمان به همه چیزمان بیاید؛ وقتی رئیس‌جمهور از قیمت بنزین خبر ندارد قاعدتا قانونی هم که برای هنرمندان در همین مملکت تصویب شده، هر بار بازیچه‌ای برای گرفتن رای می‌شود، بهتر است که اصلا نباشد تا کسی هم به کسی بدهی نداشته باشد. ما هنرمندان هم مالیات‌مان را پرداخت می‌کنیم کما اینکه خود بنده چند سالی است که مالیات پرداخت نمی‌کنم و قبلا هر بار قراردادی امضا می‌کردیم، 5 درصد از رقم دستمزد ما را تهیه‌کننده به عنوان مالیات کم می‌کرد و خود تهیه‌کننده با نهادهای نظارتی برای پرداخت مالیات طرف بود». وی با تاکید بر اینکه برخی قوانین منجر به سوءاستفاده‌های سیاسی شده است، گفت: «به‌رغم اینکه خود من حمایتم از هیچ کاندیدایی را اعلام نکردم اما ماجرای حمایت هنرمندان از آقای رئیس‌جمهور و بحث 1400 منجر به افتراق شده است. اما واقعیت این است که هنرمندان ما بر اساس وعده و وعیدها اعلام حمایت کردند و کسی بر اساس شخصیت رأی نداده است. اما متاسفانه ما ارگانی را نداریم که روی اجرایی شدن یا نشدن وعده و وعیدها نظارت کند».

 

نشست خبری آغاز تولید مجموعه کمیک‌موشن «طلوع ققنوس‌ها» با محوریت زندگی حاج عباس باقری، راوی کتاب «عباس دست‌طلا» و زندگی شهید مدافع حرم، روح‌الله قربانی، با همت مبین مدیا رسانه برگزار شد. به گزارش «وطن امروز»، در این نشست رضا امیدوارتجریشی، نماینده مجمع تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی انقلاب اسلامی در ارتباط با اهداف تولید این مجموعه کمیک‌موشن و مستند گفت: هدف از تولید این مجموعه، ترویج سبک زندگی ایرانی- اسلامی است و حمایت مالی از آن را شرکت حمل‌ونقل فجر جهاد وابسته به صندوق بازنشستگی کشور بر عهده دارد. این مجموعه در 7 قسمت از شبکه‌های 2، 3 و افق سیما پخش خواهد شد. دبیر جوانان مجمع تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی انقلاب اسلامی در ادامه با اشاره به ارتباط متقابل این آثار با فضای نشر گفت: در گام اول با خاطراتی مواجهیم که کتاب‌های‌شان نوشته شده اما در ادامه راه، ممکن است به سوژه‌هایی بپردازیم که هنوز کتاب‌شان نوشته نشده و کمیک‌موشن‌های تولیدی باعث می‌شود نویسندگان دفاع‌مقدس سراغ این سوژه‌ها بروند. همچنین سلطانی، مدیرعامل شرکت حمل‌ونقل فجر جهاد در این نشست با اشاره به موقعیت شرکت حمل‌ونقل فجر جهاد و نقش این شرکت در جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی گفت: ما دنبال فرهنگ‌سازی هستیم و برای همین، نمونه‌های خوبی مثل حاج عباس باقری را باید به جامعه و بویژه افرادی که در این صنف هستند، معرفی کنیم. بابک عابدین، رئیس انجمن صنف چاپ و بسته‌بندی کشور هم به توضیحاتی در ارتباط با چگونگی پشتیبانی این مجموعه از تولید «طلوع ققنوس‌ها» پرداخت. 

 

فصل دوم «نون.خ» کلید خورد

فصل دوم سریال «نون.خ» که برای پخش در ماه رمضان سال ۹۹ آماده می‌شود به کارگردانی سعید آقاخانی و تهیه‌کنندگی مهدی فرجی کلید خورد. به گزارش مهر، فصل اول این سریال نوروز ۹۸ از شبکه یک سیما پخش شد و حالا عوامل، تصویربرداری فصل دوم این سریال را آغاز کرده‌اند. ۱۲ آذرماه سکانس‌هایی از این سریال تصویربرداری شد و عوامل به صورت شب‌کار اولین سکانس‌ها از فصل جدید این مجموعه را ضبط کردند. بازیگرانی از جمله سعید آقاخانی، حمیدرضا آذرنگ، علی صادقی، هومن حاجی‌عبداللهی، نعیمه نظام‌دوست، سیروس میمنت و... در فصل اول این سریال در نوروز ۹۸ به ایفای نقش پرداختند.

 

«رادیکال سه» به استقبال روز دانشجو می‌رود

برنامه دانشجویی «رادیکال سه» این هفته به مناسبت فرارسیدن روز دانشجو در ویژه‌‌برنامه‌ای 3 قسمتی به بررسی جنبش دانشجویی در دهه‌های 70 و 80 می‌پردازد. به گزارش «وطن امروز»، سیدنظام‌الدین موسوی، مسؤول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران و سیدمهدی طباطبایی، دبیر سابق دفتر تحکیم وحدت میهمان‌های اولین قسمت ویژه‌برنامه «رادیکال سه» برای جنبش دانشجویی هستند که به بررسی فعالیت‌های این جنبش در دهه 70 شمسی می‌پردازند. همچنین ایمان ملکا، دبیر سابق انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و مهدی امامقلی، دبیر سیاسی سابق اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل میهمان‌های این برنامه در قسمت دوم آن هستند که ابعاد فعالیت‌های جنبش دانشجویی را در دهه 80 مورد نقد و بررسی قرار می‌دهند. قسمت‌های مختلف «رادیکال سه» در روزهای پنجشنبه 14 آذرماه ساعت 19:30، جمعه 15 آذرماه ساعت 18:30 و شنبه 16 آذرماه ساعت 14:30 روی آنتن شبکه سوم سیما می‌رود.

 

مؤسسه شهرستان ادب با مشارکت ستاد امر به معروف و نهی از منکر، دومین شب از «شب‌های شعر اعتراض» را با محوریت شعر طنز برگزار می‌کند. به گزارش «وطن امروز»، جمعی از شاعران طنزپرداز کشورمان اشعار خود را در این برنامه می‌خوانند. این مراسم امروز از ساعت 15 در محل این مؤسسه فرهنگی - هنری برگزار خواهد شد. شاعران و طنزپردازانی چون ناصر فیض، محمدرضا ترکی، امید مهدی‌نژاد، اسماعیل امینی،  عباس احمدی، سعید طلایی، محمدرضا درخشان، محمدحسن صادقی، سیدامیر سادات‌موسوی، علیرضا یعقوبی، محمدحسین مهدویان، نسیم نژادجعفری، ملیحه رجایی، علی‌محمد مؤدب و علی داودی از جمله میهمانان این شب شعر هستند که سروده‌های خود را برای علاقه‌مندان ادبیات خواهند خواند.

 

مستند «ماهرخ» با اتمام مراحل فنی، بزودی روی آنتن رسانه ملی می‌رود. به گزارش «وطن امروز»، این مستند که تابستان امسال در سوریه ضبط شده است، روایت سرگذشت عجیب یک زن ایرانی است که دور از خانواده خود در سوریه زندگی می‌کرد و بعد از حمله نیروهای تکفیری به سوریه، مورد توجه آنها به‌عنوان یک اسیر ایرانی قابل مبادله قرار گرفت و چند سال از زندگی‌اش را در حال فرار از دست نیروهای داعشی گذراند. مستند «ماهرخ» به تهیه‌کنندگی سیدرحیم هاشمی و کارگردانی محمدمهدی بهرامی‌نژاد تازه‌ترین محصول مرکز بسیج صداوسیماست که با اتمام مراحل فنی، قرار است برای نخستین‌بار روز جمعه ساعت 21:30 از شبکه 2 سیما پخش شود.

 

جشنواره «نقالی و روایتگری فرزندان ایران‌زمین» در فرهنگسرای ابن‌سینا برگزار می‌شود. به گزارش «وطن‌امروز»، به مناسبت دهمین سالگرد ثبت جهانی هزاره سرایش شاهنامه فردوسی و ثبت جهانی هنر نقالی در یونسکو، فرهنگسرای ابن‌سینا با همکاری موسسه فرهنگی هنری فردوسی‌توسی، جشنواره «نقالی و روایتگری فرزندان ایران‌زمین» را در گروه سنی کودک و نوجوان برگزار می‌کند. این جشنواره شامل 2 بخش اصلی شامل روایتگری، نقالی و قصه‌گویی و بخش ویژه روایتگری و نقالی حماسه شهدای دفاع‌مقدس و مدافعان حرم می‌شود. علاقه‌مندان به شرکت در این جشنواره از 15 آذر تا 5 دی‌ماه 1398 مهلت دارند آثارشان را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. شرکت‌کنندگان در جشنواره لازم است ویدئویی حداکثر به مدت 5 دقیقه از اجرای قصه‌گویی یا نقالی و روایتگری خود تهیه کرده و از طریق پیام‌رسان واتساپ با شماره 09034099882 یا پست الکترونیکی f_ebnesina@yahoo.com  ارسال کنند.