رئیس قوه‌قضائیه در جلسه مسؤولان قضایی اظهار کرد: دادستان‌های محترم در تهران و شهرستان‌ها وضعیت بازداشتی‌ها را روشن کنند. تلاش خوبی در این جهت انجام دادند که جا دارد هم تقدیر و هم تاکید کنم تا حصول نتیجه نهایی کار را دنبال کنند.  

سخنگوی وزارت امور‌خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی مخالفان پیوستن ایران به FATF در داخل کشور معتقدند اگر ما به تعهدات خود در این زمینه عمل کنیم همچنان در لیست سیاه این گروه باقی خواهیم ماند، نظر وزارت خارجه درباره این موضوع چیست؟ با تأکید بر اینکه ما معتقدیم پیوستن به FATF و عمل به کنوانسیون‌های مرتبط با آن‌که FATF همه کشورهای عضو را ملزم به اجرای آن کرده به نفع است نه به ضرر، خاطر‌نشان کرد: اگر اکشن پلن FATF را مورد بررسی قرار دهیم، می‌بینیم ما عملا خیلی از موارد آن را عمل می‌کنیم، چون ایران نه اهل پولشویی است و نه حمایت مالی از تروریسم و وقتی که ما در همین چارچوب عمل می‌کنیم مناسب است به کنوانسیون‌های مربوط به آن نیز بپیوندیم.  موسوی افزود: امیدوارم دوستان در مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر ارگان‌ها مصلحت کشور در این زمینه را به‌درستی تشخیص بدهند. این دیپلمات افزود: درباره این موضوع بحث مبادلات بانکی و مالی ما با کشورهای جهان از جمله کشورهای دوست مطرح است. کشورهای دوست به ما اعلام کردند اگر ایران به این روند نپیوندد و چنین موضوعی محقق نشود، نمی‌توانند با بانک‌های ایرانی کار کنند و این به نفع ما نیست و باعث فشار بیشتر خواهد شد. وی ادامه داد: همان‌طور که گفتم وزارت امور‌خارجه نظر شفاف خود را در این زمینه مطرح کرده است و باید ببینیم دوستان چه تصمیمی می‌گیرند. آنها هر تصمیمی بگیرند ما تابع آن هستیم. سخنگوی وزارت امور‌خارجه در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: ما خیلی نگرانی نداریم که با پیوستن ایران به FATF اتفاق بدی رخ دهد. ما یک جایی می‌توانیم بر اساس شرایط خود عمل کنیم و با پیوستن به این روند برخی از اتهامات واهی را که به ایران زده می‌شود خنثی و زمینه‌ای را فراهم کنیم که تجار ما روند تجارت خود با سایر کشورها را به پیش ببرند و بر اساس ضوابط عمل کنند. سخنگوی دولت نیز در ابتدای اظهاراتش در نشست خبری درباره لوایح دوگانه مربوط به FATF  گفت: کارشناسان مالی و بانکی معتقدند با رفتن ایران به لیست سیاه، هر ایرانی به مشکل بر‌می‌خورد. همکاران وزارت امور‌خارجه نیز معتقد هستند خروج از این لیست سیاه کار مشکلی است و برای دولت‌های آتی هم سخت است. کارشناسان امنیتی ما هم معتقد هستند تحفظ امنیت ملی رعایت می‌شود. علی ربیعی با اشاره به پیوستن چین و روسیه به لیست FATF گفت: کارشناسان سیاسی می‌گویند نپیوستن به این لیست یک نوع خود‌تحریمی است. ما به نظر مجمع احترام می‌گذاریم و امیدوارم مصلحت نظام در نظر گرفته شود. وی در پاسخ به سوالی درباره احتمال طرح  لوایح مربوط به FATF در جلسه سران قوا مدعی شد: بعید است این لوایح مجددا در جلسه سران 3 قوه مطرح شود اما همکاران من از دستور کار مجدد CFT و پالرمو در مجمع خبر دادند که از این بابت تشکر می‌کنم. اظهارنظر سخنگوی دولت درباره دوباره در دستور کار قرار گرفتن لوایح دوقلو در مجمع تشخیص مصلحت اشاره به اظهارات آیت‌الله مجتهد‌شبستری دارد که روز گذشته گفته بود لوایح دوقلو در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت در حال بررسی است و پس از آن به صحن این مجمع می‌آید.

آیت‌الله محسن مجتهدشبستری در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره اظهار کرده بود: این لوایح  در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی است و پس از بررسی در کمیسیون‌ها به صحن علنی مجمع  تشخیص خواهد آمد. او درباره رویکرد افراد مجمع درباره این لوایح، گفت: تا آنجا که من اطلاع دارم اکثریت افراد حاضر در مجمع تشخیص نظر مثبتی درباره این لوایح ندارند، زیرا به نظر می‌رسد این لوایح حتی اگر منافع جزئی هم داشته باشد مضراتش بسیار بیشتر است. علاوه بر این کانون اصلی این لوایح به آمریکا و رژیم صهیونیستی باز‌می‌گردد. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: با توجه به تجربیاتی هم که ما به‌طور کلی از رفتار غرب به دست آوردیم بخوبی بر ما روشن شده که غربی‌ها عهد‌شکن هستند و تصویب این لوایح نتیجه مثبتی در پی نخواهد داشت، بلکه حتی راه‌های دور زدن تحریم‌های ما را هم مسدود کرده و ادامه فروش نفت ما را با مشکلات بیشتری مواجه خواهد کرد. آیت‌الله مجتهد‌شبستری خاطرنشان کرد: این لوایح در ظاهر کمک به تروریست‌ها را نهی می‌کند، در حالی که از نظر آنها محور مقاومت نظیر حزب‌الله لبنان و سپاه تروریست هستند و اینها همه مشکلاتی است که تصویب این لوایح برای ما ایجاد می‌کند؛ در نتیجه اگر این لوایح احیانا فوایدی هم داشته باشد بسیار کمتر از مضراتش است.

هر چند آیت‌الله مجتهدشبستری از بررسی لوایح دوقلو در کمیسیون مشترک مجمع و احتمال طرح مجدد آن در صحن مجمع خبر داده است، با این حال پیش از این برخی از اعضای مجمع با توجه به آیین‌نامه داخلی مجمع مبنی بر تایید نظر شورای نگهبان درباره لوایحی که بیش از یک سال از ارجاع آن به مجمع می‌گذرد، از مختومه شدن پرونده لایحه پالرمو خبر داده بودند. 

علی احمدی، رئیس کمیسیون مشترک مجمع تشخیص در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره سرنوشت لایحه پالرمو گفته بود: آیین‌نامه داخلی مجمع برای دوره پس از مهلت یک‌ساله تعیین‌تکلیف کرده و نظر شورای نگهبان هم این بوده که لایحه مرتبط با کنوانسیون پالرمو مغایر با بند 2 اصل 110 قانون اساسی است. چون این موضوع فرآیند قانونی‌اش تکمیل نشده و یک فرآیند ناقصی را طی کرده دیگر به‌عنوان مصوبه و قانون تلقی نمی‌شود و دیگر نه رئیس‌جمهور می‌تواند آن را ابلاغ کند و نه رئیس مجلس.

بنابراین به نظر می‌رسد اظهارات آیت‌الله مجتهد‌شبستری فقط مربوط به لایحه CFT می‌شود چراکه به گفته رئیس کمیسیون مشترک مجمع تشخیص، لایحه پالرمو تعیین‌تکلیف شده است. 

اما سؤال این است که به‌رغم جلسات متعدد کارشناسی و تعیین‌تکلیف لوایح مربوط به FATF، دور جدید فشار مقامات دولتی و رسانه‌های آنان درباره پذیرش این لوایح چه علتی دارد؟  

 

* FATF پلی برای مذاکره

25 خرداد‌ماه 95 وزیر وقت اقتصاد به نمایندگی از دولت آقای روحانی ضمن توافق محرمانه پذیرفت توصیه‌های چهل‌گانه «گروه ویژه اقدام مالی FATF» و یک «برنامه اقدام Action Plan» را که حاوی دستورالعمل زمان‌بندی شده و گفته می‌شود محرمانه است، جهت اجرای توصیه‌های گروه اقدام مالی اجرا کند. گروه اقدام مالی نیز ۴ تیرماه 1395 طی بیانیه‌ای در بوسان کره‌جنوبی اعلام کرد به مدت ۱۲ ماه ایران را از لیست کشورهایی که باید علیه آنها اقدام متقابل انجام شود تعلیق و در این مدت ایران تعهداتی را که پذیرفته اجرایی می‌کند. در این بیانیه آمده بود پس از اتمام این مدت گروه اقدام مالی متناسب با اقداماتی که ایران انجام داده است تصمیم می‌گیرد ایران را در کدامیک از دسته‌بندی‌های چهارگانه (استاندارد، در حال پیشرفت، غیرهمکار و لیست سیاه) قرار دهد. با این حال به دلیل اقدامات ایران زمان تعلیق ایران از لیست سیاه همواره تمدید شده است. از سوی دیگر  FATF این قابلیت را برای کشورهای غربی ایجاد می‌کند که براحتی به اطلاعات محرمانه درباره خرید و فروش‌های مهم ایران دست پیدا کنند.

طبق برنامه اقدام که طیب‌نیا تعهد به اجرای آن داده، ایران باید هویت «ذی‌نفع واقعی» را شناسایی کرده و بدون محدودیت این اطلاعات را با درخواست‌کنندگان به اشتراک بگذارد. وزیر وقت اقتصاد متعهد شد تا ماه مه ‌2017 این سازوکار را ایجاد کند. پس از ایجاد این سازوکار، بانک‌های خارجی که توسط آمریکا از انجام تراکنش‌های شامل افراد باقیمانده در تحریم، منع شده‌اند، از کانال FATF از تهران درخواست خواهند کرد آیا 178 فرد و نهاد تحت تحریم SDN آمریکا، در تراکنش ارزی آنها با بانک مرکزی و سایر بانک‌های ایرانی «ذی‌نفع» هستند یا خیر؟‌ اگر واحد تهران پاسخ مثبت دهد، بانک‌های خارجی از انتقال ارز خودداری خواهند کرد، چرا که از اعمال جریمه و تحریم آمریکا هراس دارند. سازوکار FATF از سوی دیگر امکان هرگونه دورزنی تحریم‌ها و ارائه اطلاعات نادرست به طرف خارجی را بسته است.

بنا بر این هر چند در شرایط تحریم، تصویب FATF به‌ صورت قطعی به ضرر ایران است اما دولت به ماجرای تصویب لوایح مربوط به FATF به عنوان پلی برای مذاکره و توافق می‌نگرد. دولت روحانی که در اداره دولت و جامعه با بحران کارآمدی مواجه شده است، خطر طرد و حذف از عرصه سیاست را بیش از هر زمان دیگری حس می‌کند. بنا بر نظرسنجی برخی نهادها، محبوبیت دولت در برهه فعلی به کمتر از 5 درصد رسیده است، در چنین شرایطی دولت روحانی آخرین تلاش‌ها را برای باز کردن گره مذاکره و حل مشکلات داخلی با بهره‌مندی از گشایش خارجی به کار گرفته است. 

نکته مهم آنکه غرب نیز هر گونه تعامل را به حل و فصل ماجرای FATF ربط داده است. بنابراین در آستانه انتخابات دولت در تلاش است بحران کارآمدی خود را در سایه توافق احتمالی با غرب و ایجاد گشایش اقتصادی موقت پنهان کند، بویژه آنکه مقامات دولتی بارها از این سیاست برای دستیابی به اهداف حزبی و جناحی خود بهره‌ برده‌اند. 

محمدجواد ظریف که از ابتدای دولت روحانی به‌عنوان وزیر امور خارجه مشغول به کار بوده است، از جمله شخصیت‌های دولت به حساب می‌آید که با بهره‌گیری از جایگاه حقوقی خود منافع حزبی و گروهی را دنبال کرده است. ظریف شهریورماه 1393 در شورای روابط خارجی آمریکا در پاسخ به این سوال که «لطفا درباره تاثیر گفت‌وگوها بر مسائل سیاسی داخل ایران توضیح بفرمایید، البته می‌دانم که این حوزه، مدنظر شما نیست»، گفته بود بی‌تردید همین‌طور است، زیرا ما روندی را شروع کرده‌ایم که هدف از آن تغییر فضای سیاست خارجی کشور است. اگر با وجود تلاش‌های ما برای تعامل، این تلاش‌ها بی‌نتیجه بماند، مردم ایران این فرصت را خواهند داشت تا ۱۶ ماه دیگر که انتخابات پارلمانی در ایران برگزار می‌شود، به این عملکرد ما [با آرای خود] پاسخ دهند. وقتی قبلا در تعامل و مذاکرات درباره توافق هسته‌ای با جامعه بین‌المللی در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵، توافق‌هایی کردیم و تلاش‌های ما برای عملکرد شفاف، از جانب اتحادیه اروپایی رد شد، مردم جواب ما را با انتخاب رئیس‌جمهوری متفاوت دادند که مرا هم زود بازنشسته کرد! البته باید توجه داشت که اتحادیه اروپایی به تنهایی فعالیت نمی‌کرد و مقامات کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا مانع از هرگونه توافق شدند، همان‌طور که حالا هم کسانی هستند که نمی‌خواهند هیچ‌گونه توافقی حاصل شود، قطع نظر از اینکه مفاد آن چه باشد. حالا من بار دیگر زنده شده‌ام [خنده حضار]. به نظر من، در انتقال پیامی که جامعه بین‌المللی بویژه غرب می‌خواهد به ایران منتقل کند باید بسیار دقت کند. باید دید تعامل از جانب ایران و تلاش ایران برای باز بودن و نگاه به آینده داشتن با پاسخ مثبت مواجه می‌شود یا اینکه بار دیگر رد می‌شود. من فکر می‌کنم مردم ایران پاسخ خود را در صندوق‌های رای نشان خواهند داد. FATF برای دولت روحانی مهم است. تصویب FATF به گمان مقامات دولتی بهانه کشورهای غربی برای انجام تعهدات‌شان در قبال ایران را هر چند این تعهدات کوچک باشد، برمی‌دارد و حتی شاید منجر به توافق‌های کوچک دیگر شود و در سایه این گشایش دیپلماتیک، گشایش اقتصادی به بار آید اما تجربه مذاکراتی ثابت کرده جنازه بر دست مانده برجام با تنفس مصنوعی FATF نیز پابرجا نمی‌شود.

سردار ایزدی:

دشمن دنبال ایجاد جنگ نیابتی داخلی است

فرمانده قرارگاه جنگ‌های نوین ستادکل نیروهای مسلح گفت: استعمار نو با به‌وجود آوردن داعش، جنگ نیابتی خارجی را برای ما ایجاد کرد اما انقلاب اسلامی در آن پیروز شد و حالا دشمن نسبت به ایجاد جنگ نیابتی داخلی اقدام کرده است. سرلشکر مصطفی ایزدی با اشاره به حوادث اخیر در کشور گفت: رئیس‌جمهور ترکیه و سیستم اطلاعاتی این کشور به‌صورت غیرمستقیم به جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند دشمنان در ایران برنامه دارند و حتی رئیس‌جمهور ترکیه این موضوع را در سخنرانی‌های خود اعلام کرد و روسیه، حزب‌الله لبنان و حشدالشعبی عراق هم این موضوع را تذکر دادند. وی گفت: دشمن از فضای مجازی و رسانه‌ها استفاده حداکثری کرده و فعالیت‌های خود را به‌صورت جهانی اداره می‌کند و در این راستا در آمریکا کمیته‌ای نیز تشکیل داده‌اند که در آن کشورهای مرتجع عرب، رژیم صهیونیستی و انگلیس تلاش می‌کنند و ضدانقلاب نیز در متن کار حضور دارد.

***

سرلشکر سلامی: کشور را در همه زمینه‌ها از بیگانه بی‌نیاز می‌کنیم

سردار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران با بیان اینکه تحریم جهانی علیه کشور ما تنها در عرصه اقتصادی نیست بلکه تحریم‌های علمی، صنعتی و فناوری نیز علیه ما وجود دارد، عنوان کرد: ما یک تجربه‌ ارزشمندی داریم و آن تجربه این است که در عرصه‌هایی که تحت فشارهای جهانی قرار می‌گیریم بیشتر پیشرفت می‌کنیم. دلیل آن هم این است که ما مجبور شویم به ظرفیت‌های داخلی خودمان رجوع و استعدادهای نهفته در ذهن جوانان‌مان را شکوفا کنیم و الگوها و مدل‌های پیشرفت را خودمان طراحی کنیم.

***

شکایت وزارت اطلاعات و وزیر نفت از نمایندگان مجلس

سخنگوی هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان از شکایت وزارت اطلاعات از محمود صادقی و شکایت وزیر نفت از نماینده مردم اراک خبر داد. به گزارش مهر، محمدجواد جمالی در حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس در جمع خبرنگاران، به جزئیات جلسه این هیأت پرداخت و گفت:  در این جلسه شکایت آقای کریمی‌قدوسی، نماینده مشهد از جلیل رحیمی جهان‌آبادی، نماینده تربت جام به دلیل نطقش بررسی شد. رحیمی در نطق خود اشاره به موضوع تابعیت کریمی قدوسی داشت. قرار شد از آقای رحیمی برای حضور در هیأت جهت رسیدگی به این موضوع دعوت شود. وی اظهار داشت: تعدادی از دانشجویان از علی  مطهری به دلیل اظهاراتش در یکی از دانشگاه‌ها در ۱۳ آبان شکایت کرده بودند؛ اظهاراتی که باعث بحث و مجادله شد. قرار شد او در این رابطه به هیأت آمده و توضیح دهد. جمالی اظهار داشت: وزارت اطلاعات از محمود صادقی شکایتی را مطرح کرد، مبنی بر اینکه به‌رغم توضیحات وزیر اطلاعات درباره پرونده ترور دانشمندان هسته‌ای او جلساتی با مظنونان قبلی این پرونده داشته و به آنها قول‌های خلاف واقع داده است. همچنین برخی مطالب طبقه‌بندی شده درباره ترور دانشمندان هسته‌ای را بیان کرده است. این نماینده مجلس با بیان اینکه زنگنه هم شکایتی از آقای کریمی نماینده اراک داشت، افزود: هیأت نظارت بنده را مأمور صحبت با آقای زنگنه کرد. صحبتی داشتم که گزارش آن را به هیأت ارائه دادم. قرار شد هیأت مجددا برای تصمیم‌گیری نهایی جلسه‌ای داشته باشد.

***

آمریکا مشتری آب سنگین ایران را به تحریم تهدید کرد

مقامات آمریکایی خبر داده‌اند آمریکا ممکن است برای مشتری آب سنگین ایران که هویت آن مشخص نشده است، تحریم‌هایی در نظر بگیرد. مقامات دولتی آمریکا به روزنامه واشنگتن فری بیکن گفته‌اند دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا می‌خواهد برای یک خریدار بین‌المللی آب سنگین ایران که هنوز مشخص نیست، تحریم‌هایی را در نظر بگیرد. آمریکا مدعی است که تهران آب سنگین تولیدی خود را حداقل 4 بار از ماه مه به یک خریدار اعلام‌نشده بین‌المللی فروخته است. آمریکا می‌گوید نگران است ایران به یک فروشنده بین‌المللی آب سنگین تبدیل شود که می‌تواند برایش میلیون‌ها دلار سود داشته باشد. یک مقام ارشد دولت ترامپ که خواست نامش فاش نشود، به واشنگتن فری بیکن گفته است مقامات، نگران اخبار معاملات هسته‌ای ایران هستند و در راستای مسؤول دانستن کسانی که ناقض تحریم‌ها باشند، اقدام خواهند کرد. به گزارش ایسنا، دولت فعلی آمریکا که از ابتدای روی کار آمدن با ناقص تلقی کردن توافق هسته‌ای از آن خارج شد، از آن پس با مطرح کردن ادعاهایی همچون وجود اهداف نظامی، در برنامه هسته‌ای ایران تحریم‌های متعددی از جمله تحریم فروش آب سنگین را بر ایران اعمال کرده است.

***

تأکید وزیر دفاع قطر بر ضرورت گفت‌وگو با ایران

وزیر مشاور دولت قطر در امور دفاعی بر ضرورت گفت‌وگو با ایران تأکید کرد و آن را تنها راه برقراری ثبات در منطقه برشمرد. به گزارش فارس، «خالد بن محمد العطیه» در جلسه مشترک با «خلوصی آکار» همتای ترکیه‌ای خود در سمینار دوحه ۲۰۱۹، درباره روابط با ایران گفت: از دیدگاه قطر تنها راه ترسیم چارچوب قانونی برای تحقق ثبات منطقه، اجرای گفت‌وگو و مذاکره مستقیم با همسایگان و تمام طرف‌های ذی‌نفع درباره امنیت منطقه و مسائل آن است. او افزود: «نمی‌توان برای دستیابی به انسجام داخلی، دشمن‌تراشی کرد، ما چیزی از ملت پنهان نمی‌کنیم زیرا تکنولوژی این امر را غیرممکن کرده است، همچنانکه برای مقابله با بحران‌های داخلی باید با دیگران تعامل کرد و گفت‌وگوی شفاف با همسایگان ضروری است و اگر ما با همسایگان تعامل نکنیم در آن صورت چالش و خطری برای نسل‌‌های آینده به وجود خواهد آمد».

گروه سیاسی: 6 ماه پس از انهدام پهپاد متجاوز آمریکایی توسط سپاه پاسداران، روز گذشته یک سناتور آمریکایی روایت تازه‌ای از علت اصلی انصراف ترامپ از واکنش به این اقدام نیروهای مسلح کشورمان ارائه کرد. به گزارش «وطن امروز»، لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه و تندرو آمریکا روز گذشته در کنفرانس دوحه قطر، درباره مکالمه میان خود و رئیس‌جمهور آمریکا بعد از سقوط پهپاد گلوبال‌هاوک به‌دست سپاه و دلایل عدم واکنش به این موضوع مطالب جالبی را برای نخستین‌بار به زبان آورد. این سناتور آمریکایی در این‌باره گفته است: «وقتی آنها (ایرانی‌ها) پهپاد ما را ساقط کردند ترامپ می‌خواست یک عملیات نظامی محدود انجام دهد. من با او صحبت کردم و او گفت: دلیل اینکه از این کار منصرف شدم این است که اگر ما حمله کنیم و چندصد‌نفر از ایرانی‌ها را بکشیم، آیت‌الله [خامنه‌ای] حتما جواب ما را خواهد داد. ترامپ نمی‌خواهد این جزو گزینه‌ها باشد آن هم به خاطر یک پهپاد». اظهارات تامل‌برانگیز این سناتور آمریکایی در حالی بیان می‌شود که چند روز پیش هم وزیر سابق دفاع آمریکا به موضوع انهدام پهپاد جاسوسی آمریکا توسط ایران پرداخته و از عدم برخورد دولت این کشور با ایران گله کرده بود. این موضوع نشان می‌دهد اقدام کم‌سابقه ایران در انهدام پهپاد آمریکایی تا چه میزان برای مقامات این کشور گران آمده و موجب سرخوردگی آنها شده است. «جیمز متیس» وزیر سابق دفاع آمریکا روز جمعه در بازدید از روزنامه واشنگتن‌پست آمریکا به بهانه انتشار کتاب جدیدش، گفت: «لازم بود در زمان ساقط کردن پهپاد آمریکایی توسط ایران این اقدام تلافی می‌شد». او به جزئیات بیشتری از نحوه این اقدام اشاره‌ای نکرد. متیس گفت: تصمیم به اقدام تلافی‌جویانه، تصمیم ساده‌ای نبوده است و وقتی وارد فاز تلافی‌جویانه می‌شویم، این شرایط می‌تواند به وضعیت غیرقابل پیش‌بینی و جنگ منجر شود یا اینگونه نباشد. متیس همچنین در کتاب جدیدش تحت عنوان «Call Sign Chaos» به پیشنهاد خود اشاره کرده که در آن زمان از سوی کاخ سفید رد شده است: «من پیشنهاد کردم که پهپاد دیگری را به همراه تعدادی اف۱۸ به آسمان بفرستیم و این‌بار در صورت حمله، ما نیز هواپیمای ایرانی را سرنگون کنیم اما کاخ سفید مجوز چنین اقدامی را نداد». نخستین ساعات بامداد روز 30 خرداد امسال یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال‌هاوک» آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبه‌روی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد. بر اساس فیلم منتشرشده از مسیر پروازی پهپاد جاسوسی RQ4 آمریکایی که توسط نیروی هوافضای سپاه ساقط شد، مبدأ پروازی این پهپاد پایگاه هوایی الظفره امارات بوده است. طبق آنچه در اطلاعیه روابط عمومی کل سپاه پاسداران اعلام شد، پهپاد جاسوسی گلوبال‌هاوک در ساعت 14 دقیقه بامداد روز (پنجشنبه) 30 خرداد از یکی از پایگاه‌های نیروهای آمریکایی در جنوب خلیج‌فارس با مختصات معلوم به هوا برخاسته و برخلاف قوانین هوانوردی، همه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش کرده و در نهایت پنهان‌کاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار ادامه مسیر می‌دهد. این اطلاعیه افزوده: این هواپیمای بدون سرنشین در زمان بازگشت به سمت غرب منطقه در محدوده تنگه هرمز با تجاوز به فضای سرزمینی جمهوری اسلامی  ایران، مشغول جمع‌آوری اطلاعات و جاسوسی می‌شود. در ادامه اطلاعیه روابط عمومی کل سپاه تصریح شده است: در ساعت 4:05 دقیقه بامداد 30 خرداد در حالی که هواپیمای متجاوز وارد فضای سرزمینی کشورمان شده بود، توسط پدافند نیروی هوافضای سپاه مورد هدف قرار گرفت و سرنگون شد. رئیس‌جمهور آمریکا پس از این اقدام در سخنانی اعلام کرد این اقدام اشتباهی بزرگ از سوی ایران بوده و در ساعات آینده جهان شاهد واکنش کشورش خواهد بود اما یک روز پس از این اظهار‌نظر، ترامپ اعلام کرد دستور اقدام تلافی‌جویانه نظامی علیه ایران را به خاطر تلفات احتمالی و نامتناسب بودن لغو کرده است. او حتی بعدا از سرنگون نکردن یک فروند هواپیمای نظامی کشورش از سوی ایران، قدردانی کرد!

 

* افشای بلوف 150 نفر!

اظهارات روز گذشته سناتور آمریکایی و تصریح او بر انصراف ترامپ از حمله نظامی به خاطر قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران، بلوف 6 ماه پیش رئیس‌جمهور آمریکا در قبال ایران را برملا کرد. ترامپ تیرماه امسال و چند روز پس از انهدام پهپاد جاسوسی این کشور در حریم هوایی ایران، در مصاحبه با فاکس‌نیوز پیرامون نوع واکنش آمریکا به این موضوع مدعی شده بود: «من پرسیدم چند نفر خواهند مرد و آنها جواب دادند که حداقل ۱۵۰ نفر. من در جواب گفتم بیایید موضوع را متوجه شویم؛ آنها یک پهپاد بدون سرنشین که مدل جدید و نویی نبود را ساقط کردند و ما قرار است ۱۵۰ نفر یا شاید تعداد بیشتری را بکشیم؟ شما هرگز این موضوع (تعداد کشته‌ها) را به قطعیت نخواهید دانست، چرا که وقتی شما شروع به انجام کاری (حمله به ایران) بکنید و آنها هم (جواب می‌دهند). البته هیچ‌کس بهتر از ما [حمله نظامی] انجام نمی‌دهد. به همین دلیل من گفتم این موضوع را دوست ندارم و من جلوی آن را گرفتم قبل از اینکه کاری انجام شود، گزارش‌های نادرستی درباره اینکه ما هواپیماها را اعزام کرده بودیم، منتشر شد، نه اینطور نبود. ما هواپیماهای‌مان را نفرستاده بودیم، من تصمیم نهایی خودم را برای اینکه این کار را نکنیم، گرفتم». هرچند همان زمان نیز بسیاری از ناظران و تحلیلگران، ادعای انجام نشدن عملیات نظامی آمریکا به خاطر حفظ جان 150 نفر ایرانی را با توجه به خوی وحشی‌گری و غیرانسانی آمریکایی‌ها زیر سوال برده و این ادعا را بلوف خوانده بودند، با این حال اظهارات اخیر یک سناتور آمریکایی و تاکید او بر ترس ترامپ از واکنش احتمالی ایران، این گزاره را به اثبات رساند. کارشناسان معتقدند یک کارکرد مهم انهدام پهپاد متجاوز آمریکایی توسط ایران، بسته شدن پرونده برخورد نظامی موهوم با ایران بود. آمریکایی‌ها بویژه از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ ادعا داشتند با هر ‌اشتباهی ممکن است جنگی در منطقه رخ دهد، این اتفاق نشان داد که اولا با وجود رخ دادن حتی اتفاقی غیر‌اشتباه و ثانیا با وجود اینکه ترامپ این اتفاق را اقدامی اشتباه توصیف کرده است، امکان وقوع جنگی وجود ندارد. با این اقدام واکنش آمریکایی‌ها محک خورد که امکان پاسخ نظامی ندارند و اگر دست به اقدامی بزنند باید منتظر پیشامدهای غیرمنتظره بدتری باشند.

***