گروه‌بین‌الملل: سرانجام پس از کشمکش‌های فراوان بین سناتورها و نمایندگان ۲ حزب دموکرات و جمهوری‌خواه، روند رسیدگی به دومین استیضاح دونالد ترامپ در سنا امروز آغاز خواهد شد. صرف‌نظر از اینکه با توجه به ترکیب مجلس سنا و برابری تعداد سناتورها، استیضاح ترامپ رای نخواهد آورد اما چنانکه پیش از این هم مطرح شده بود، این استیضاح می‌تواند اختلافات و شکاف سیاسی را در بین مقامات آمریکایی در هر دو مجلس تعمیق کند؛ موضوعی که به احتمال زیاد در فرآیندهای آتی کنگره درباره مصوبات دولت بایدن و مخالفت‌های جمهوری‌خواهان با آنها آشکار خواهد شد. 

 

* فرآیند دومین استیضاح ترامپ چطور طی خواهد شد

به گزارش «وطن امروز»، جلسه استیضاح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا امروز در شرایطی بدون حضور وی برگزار خواهد شد که 2 اتهام وی مبنی بر تحریک هوادارانش برای حمله به کنگره و اعمال فشار بر مقامات ایالت جورجیا به منظور تغییر در نتایج انتخابات در این ایالت از سوی وکلای وی رد شده است. طرح دومین استیضاح ترامپ روز 13 ژانویه 2020 در شرایطی در مجلس نمایندگان آمریکا رای آورد که یک هفته قبل از آن طرفداران ترامپ به کنگره حمله کردند. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا چند روز پس از حمله به کاخ کنگره اعلام کرد مجلس نمایندگان در صورتی که اعضای کابینه ترامپ او را با توسل به متمم بیست‌و‌پنجم قانون اساسی برکنار نکنند، پروسه استیضاح دوم را آغاز خواهد کرد. در نهایت، مایک پنس، معاون ترامپ، برکناری رئیس‌جمهور را در راستای منافع ملت یا قانون اساسی آمریکا ندانست و در نتیجه، ۱۳ ژانویه نمایندگان برای استیضاح ترامپ رای‌گیری کردند و او با اکثریت آرا استیضاح شد. در این رای‌گیری ۱۰ نماینده جمهوری‌خواه نیز به برکناری ترامپ رای مثبت دادند. 

 

* احتمال استیضاح ترامپ چقدر است؟

با توجه به اینکه محکوم شدن ترامپ به اکثریت دوسومی سناتورها (معادل 67 رای ) نیاز دارد و اکنون در سنا نسبت ۵۰/۵۰ بین ۲ حزب دموکرات و جمهوری‌خواه برقرار است، احتمال اینکه رئیس‌جمهور جنجالی سابق آمریکا در سنا محکوم شناخته شود، نزدیک به صفر است، چرا که 45 سناتور از 50 سناتور جمهوری‌خواه از اساس این استیضاح را غیرقانونی عنوان کرده‌اند. با این حال در کنار محاکمه استیضاح، برخی دموکرات‌ها با استفاده از متمم ۱۴ قانون اساسی به دنبال محروم کردن ترامپ از مناصب دولتی برای همیشه هستند. بر اساس این متمم، هر شخصی که در شورش دست داشته یا به دشمنان آمریکا کمک کرده، از کسب مناصب دولتی منع خواهد شد. تیم حقوقی ترامپ بشدت این اتهامات را انکار کرده و مدعی است او هوادارانش را در حمله ششم ژانویه به آرامش دعوت کرده است. در صورت محکومیت ترامپ، سنا می‌تواند برای منع‌کردن او از شرکت دوباره در انتخابات رای‌گیری کند و برای تصویب این ممنوعیت تنها به ۵۱ رای (اکثریت) نیاز است. تا به حال هیچ رئیس‌جمهوری در سنای آمریکا محکوم نشده ‌است.

 

* استیضاح ترامپ چند روز زمان می‌برد؟

پایگاه اطلاع‌رسانی کنگره در مطلبی مدعی شد سناتورهای آمریکایی اعلام کردند دومین محاکمه استیضاح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا یک روند سریع خواهد داشت و این محاکمه تنها ظرف مدت چند روز به سرانجام خواهد رسید. این در حالی است که چاک شومر، رهبر اکثریت مجلس سنا و میچ مک‌کانل، رهبر اقلیت سنا هنوز در تلاش برای دستیابی به یک توافق نهایی بر سر نحوه برگزاری جلسه محاکمه استیضاح ترامپ هستند ولی سناتورها اعلام کرده‌اند روند استیضاح ترامپ باید خیلی سریع اتفاق بیفتد، شاید حدود یک هفته. سناتورهای دموکرات اگرچه بر لزوم استیضاح ترامپ تاکید و پافشاری دارند ولی معتقدند انرژی سیاسی آنها باید برای تصویب بسته کمک کرونایی صرف شود. 

 

* روند استیضاح ترامپ در سنا

توافقی که مک کانل و شومر به دنبالش هستند چارچوب زمانی برای فاز اول محاکمه را که شامل گشودن استدلال‌های ‌هر ۲ گروه مدیران استیضاح مجلس نمایندگان و وکلای ترامپ می‌شود، تعیین می‌کند. اگر سنا رای به فراخواندن شاهدان ندهد، محاکمه ممکن است سریعا به پایان خود همراه با طرح‌های بالقوه سناتورها، رایزنی‌ها درباره اتهامات، استدلال‌های پایانی و سپس رای‌گیری بر سر محکوم کردن ترامپ بابت جرائم و تخلفاتش نزدیک شود. اخیرا مدیران استیضاح در مجلس نمایندگان آمریکا از ترامپ برای ایراد شهادت دعوت کردند این درخواست از سوی وکلای وی رد شد. دموکرات‌ها هنوز نگفته‌اند که آیا خواستار فراخواندن شاهدان بیشتر خواهند شد یا خیر. محاکمه مربوط به نخستین استیضاح ترامپ ۲۱ روز طول کشید که منجر به کوتاه‌ترین محاکمه برای استیضاح ریاست‌جمهوری در آن زمان شد. محاکمه مربوط به استیضاح بیل کلینتون، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا ۳۷ روز و محاکمه مربوط به استیضاح اندرو جانسون، رئیس‌جمهور اسبق دیگر آمریکا ۸۳ روز طول کشید.

 

* اتهامات ترامپ چیست؟

مجلس نمایندگان آمریکا، بعد از حمله طرفداران ترامپ به کنگره، او را به اتهام تحریک به شورش استیضاح کرد. بدین ترتیب ترامپ نخستین رئیس‌جمهور و نخستین مقام فدرال تاریخ آمریکا شد که تاکنون ۲ بار استیضاح شده ‌است. ترامپ پیش از این نیز پاییز سال گذشته در رابطه با پرونده موسوم به «اوکراین گیت» از سوی مجلس نمایندگان استیضاح شد اما استیضاح وی در مجلس سنا رای نیاورد. اتهام اصلی ترامپ برای استیضاح دوم، تحریک طرفداران افراطی‌اش برای حمله مرگبار به ساختمان کنگره در روز 6 ژانویه 2021 است. در این حمله حداقل 5 نفر از جمله یک مامور پلیس کشته شدند. وکلای ترامپ اخیرا اتهامات مطرح شده را رد کرده و بر این مساله تاکید کردند که ادعاهای ترامپ درباره شکست در انتخابات 3 نوامبر در نتیجه تقلب گسترده در روند برگزاری انتخابات است. وکلای وی همچنین پیش از این با درخواست دموکرات‌ها برای شهادت دادن رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در جلسه استیضاح مخالفت کرده‌اند. اتهام دیگر ترامپ تحت فشار گذاشتن مقامات ایالت جورجیا برای تغییر نتیجه انتخابات ‌است.

 

* سخنرانی ترامپ در 6 ژانویه

ترامپ روز ششم ژانویه در حالی که جلسه مشترک کنگره آمریکا در حال تأیید پیروزی «جو بایدن» رقیب دموکرات او در انتخابات بود، در نزدیکی این ساختمان، بین هوادارانش به سخنرانی پرداخت. او در این سخنرانی بار دیگر بر ادعاهای خود درباره دزدیده شدن انتخابات و وقوع تقلب گسترده در شمارش آرای پستی تأکید کرد و گفت: «باید قدرت خود را نشان دهید. اگر با تمام وجود نجنگید دیگر کشوری برای‌تان باقی نخواهد ماند». بلافاصله حامیان ترامپ با هجوم به داخل ساختمان کنگره با نیروهای امنیتی درگیر شده و بخش‌هایی از این ساختمان را تخریب و غارت کردند. در نهایت، ترامپ به خاطر تحریک به شورش برای دومین‌بار در دوره ریاست‌جمهوری 4 ساله‌اش مورد استیضاح قرار گرفت. 

 

***

تنگناهای مشترک نتانیاهو و ترامپ

دادگاه فساد بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در تل‌آویو دیروز با حضور 20 دقیقه‌ای طلبکارانه او و در میان شعارهای مخالفانش برگزار شد که او را «وزیر جنایت» می‌خواندند. این در حالی است که او حتی در صورت محکومیت مجبور به استعفا نخواهد بود و همین باعث می‌شود محکومیت او و روند دادگاهش تشریفاتی شود. ادامه حضور نتانیاهو در قدرت برای دوازدهمین سال متولی به عنوان طولانی‌مدت‌ترین نخست‌وزیر این رژیم که به رغم پرونده‌های متعدد فساد مالی و سوءاستفاده از قدرت، نشانه‌ای آشکار از ماهیت ساختار قدرت اسرائیل است؛ حکومتی غاصب که با اشغالگری و جنایت علیه فلسطینیان روی کار آمده و با فساد و ظلم حتی علیه جامعه یهودیان مهاجر سرزمین‌های اشغالی رو به تباهی می‌رود. کلاف سردرگم این رژیم آنجاست که یهودیان افراطی حامی حزب لیکود به رهبری نتانیاهو به عنوان ستون‌های ایدئولوژی صهیونیستی-فاشیستی پشت سر تشکیل دولت اسرائیل، در عین اینکه در لایه‌های قدرت و دستگاه قضایی از ادامه حکومت یک نخست‌وزیر فاسد حمایت می‌کنند، رفتاری متناقض را در قبال مهم‌ترین برنامه او یعنی واکسیناسیون عمومی ضد‌کرونا نشان می‌دهند. طی ماه‌های اخیر، هزاران یهودی حریدی در «گتو»های خاص خود در بیت‌المقدس، تل‌آویو و دیگر شهرهای فلسطین اشغالی از رعایت قوانین فاصله‌گذاری اجتماعی و سپس واکسیناسیون عمومی تقریبا اجباری دولت نتانیاهو با واکسن‌های آمریکایی سر باز زده‌اند. آخرین موج درگیری‌های یهودیان افراطی با پلیس، روز یکشنبه در جریان مراسم تدفین یکی از خاخام‌ها در شهرک بنی‌بارک در حومه تل‌آویو انجام شد. این در حالی است که دولت نتانیاهو حساب خاصی روی واکسیناسیون ضدکرونا باز کرده تا به ‌واسطه آن در انتخابات پیش رو که اوایل فروردین برگزار می‌شود، افت آرای حزب لیکود در انتخابات تابستان پیش را که به تشکیل دولت ناپایدار ائتلافی با حزب رقیب یعنی آبی و سفید انجامید، جبران کند. 

آویگدور لیبرمن، وزیر اسبق جنگ رژیم و رئیس حزب «اسرائیل خانه ما» از نتانیاهو خواسته دیگر به حکومت ادامه ندهد و به خانه‌اش بازگردد. با این وجود بعید است حتی مخالفت چهره برجسته افراطی‌ترین حزب صهیونیست‌ها نیز جلوی انتخاب مجدد نتانیاهو را بگیرد. در حالی که متحد او در واشنگتن قدرت را واگذار کرده و فردای محاکمه خودش در تل‌‌آویو در مجلس سنا استیضاح می‌شود اما رئیس حزب لیکود با اطمینانی که به ماهیت صهیونیستی فاسد رژیم اسرائیل دارد، با اطمینان سراغ مسؤول پیشین ستاد انتخاباتی ترامپ در انتخابات 2016 و یکی از نزدیک‌ترین چهره‌های تبلیغاتی به رئیس‌جمهور پیشین آمریکا رفته است. 

«آرون کلاین» خبرنگار آمریکایی- اسرائیلی پیشین نیویورک‌تایمز و بریت بارت که در انتخابات مارس 2020 مشاور تبلیغاتی نتانیاهو بود، حالا به سمت رئیس ستاد انتخاباتی او در مارس 2021 ارتقا پیدا کرده است؛ نشانه‌ای بارز از نان قرض دادن‌های ترامپ و نتانیاهو به یکدیگر و نفوذی که صهیونیست‌ها بر سیاسیون واشنگتن دارند. بدین ترتیب با ادامه حکومت افراطی‌ها در صحنه قدرت اسرائیل، این دولت بایدن است که باید سیاست‌هایش را با نتانیاهو هماهنگ کند.

آیت‌الله سیدمحمد ضیاءآبادی، مفسر قرآن کریم و از علمای اخلاق دعوت حق را لبیک گفت. آیت‌الله ضیاءآبادی اخیرا به بیماری کرونا مبتلا و مدتی در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان خاتم‌الانبیاء بستری بودند. آیت‌الله سیدمحمد ضیاء‌آبادی متولد ۱۳۰۷ و از شاگردان امام خمینی و علامه طباطبایی بود. وی از سال ۱۳۴۰ تاکنون استاد حوزه علمیه تهران بود و جلسات تفسیر و اخلاق ایشان در مسجد علی‌ بن‌ ‌الحسین(ع) دربند برگزار می‌شد. ایشان در حوزه علمیه قم از محضر بزرگان حوزه بهره برد و به تدریس سطوح و تفسیر و جلسات اخلاقی اشتغال داشت.

آیت‌الله سیدمحمد ضیاء‌آبادی متولد 1307 و از شاگردان امام خمینی و علامه طباطبایی بود. ایشان از سال 1340 با هجرت به تهران در مسجد علی بن‌الحسین(ع) دربند، جلسات هفتگی اخلاق و تفسیر قرآن را دایر کرد. آیت‌الله ضیاءآبادی همچنین با دعوت مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی، به تدریس و تربیت طلاب حوزه علمیه ایشان در بازار تهران مشغول شد. 

آیت‌الله ضیاءآبادی درباره علاقه‌شان به تفسیر قرآن و شروع جلسات قرآنی خود گفته بود: «برای نخستین‌بار در یک کتابفروشی با تفسیر المیزان آشنا شدم و یک جلد آن را خریدم و خواندم. مطالب آن بسیار مورد پسندم واقع شد، به گونه‌ای که علاوه بر شرکت در درس تفسیر مرحوم علامه، از مطالعه‌کنندگان سرسخت‌ المیزان شدم. من ذوق تفسیری خودم را مدیون علامه طباطبایی و کتاب شریف‌ المیزان می‌دانم». ایشان در جای دیگر فرموده بود: «از دوران طلبگی و زمانی که پای منبر مرحوم آیت‌الله رفیعی می‌رفتم، به تفسیر قرآن علاقه پیدا کردم و چون در قم پای درس تفسیر علامه طباطبایی نشستم، شدت علاقه‌ام زیادتر شد، به گونه‌ای که اکتفا به درس معظم‌له نمی‌کردم، بلکه تفسیر المیزان را که در آن ایام چاپ شده بود، مطالعه می‌کردم.

تفسیر قرآن و اخلاق و اعتقادات شیعه که همگی بر اساس قرآن استوار است، می‌تواند بخش‌های زیادی از نیازهای جامعه دینی بویژه نسل جوان را تامین کند، بویژه قشر تحصیلکرده و جوانان نیازمند به قرآن و آگاهی از مسائل آن؛ قرآن می‌تواند غذای روح آنان را تامین کند. بنده حتی اخلاق را از قرآن جدا نمی‌دانم، چنانکه در روایات هم اخلاق از تفسیر قرآن جدا نیست».

مرحوم آیت‌الله ضیاءآبادی از معلمان و اسوه‌های اخلاق شهر تهران نیز بود. شیخ محمد شریف رازی از مورخان و تراجم‌نگاران در کتاب گنجینه دانشمندان درباره آیت‌الله ضیاءآبادی می‌نویسد: این نگارنده بیش از ۲۰ سال است با جناب آقای سیدمحمد ضیاءآبادی که از مجتهدان و مفسران مشهور معاصر است که در ۳ وعده در مسجد علی بن‌ موسی‌الرضا تهران به امامت و خطابه اشتغال دارد و حلقه تفسیری وی در تهران بیش از 30 سال است برقرار است، سابقه آشنایی و دوستی دارم و در این مدت طولانی مکروهی از وی ندیدم. 

آیت‌الله ضیاءآبادی در کنار فعالیت‌های علمی و تبلیغی خود با بنا نهادن یک مؤسسه خیریه در گره‌گشایی از کار محرومان و مستضعفان نیز منشأ خیرات و برکات زیادی بود. معظم‌له با کمک افراد خیر و نیکوکار توانست در موارد گوناگون بویژه در بخش تامین جهیزیه دختران بی‌بضاعت و تامین مسکن افراد نیازمند خدمات بزرگی را رقم بزند. 

حال که شهر تهران از برکات حضور و درس‌های اخلاق و معارف مرحوم آیت‌الله ضیاءآبادی محروم شد، خالی از لطف نیست که بخشی از مواعظ ایشان را دوباره مرور کنیم.

*حال ‌ای امت محمد و شیعه علی! گوش به فریادهای دلسوزانه این ۲ پدر مهربان خود فرادهید که می‌گویند «اتباع الهوی» و پیروی از خواهش دل، ترسناک‌ترین و خطرناک‌ترین بیماری‌ای است که ما از مبتلا شدن شما به آن بیمناکیم. 

*یاللاسف که ذائقه ما با طعم قیمه و قرمه و شربت به‌لیمو آشناست اما غالبا خبر از طعام حب خدا و شربت قرب خدا نداریم! ولی چه خوب است حداقل باورمان بشود که هستند در میان بندگان خدا اوج‌گرفتگانی در آسمان معرفت‌الله که «قد کشف الغطاء عن ابصارهم» پرده از مقابل چشم‌شان برداشته شده است.

*مردم زمان غیبت به مرتبه‌ای از عقل و فهم و درایت می‌رسند که «صارت الغیبه عندهم بمنزله المشاهده» غیبت نزد آنها به منزله مشاهده می‌شود، یعنی ظهور و غیبت امام علیه‌السلام برای آنها یکسان می‌شود و آنها امام مهدی علیه‌السلام را پیوسته حاضر و ناظر افکار و اعمال خود می‌بینند و در محضر امام علیه‌السلام مرتکب کار ناپسند امام نمی‌شوند و معتقدند امام اگر چه ظهور ندارد و از چشم سر پنهان است اما حضور دارد و در چشم دل عیان است.

*خوشا به حال آن آدمی که تهی‌قلب از غیر خدا باشد. انسان به خدا فقیر باشد اما به مردم فقیر نباشد.

*اگر در زندگی کسی هوای نفس حاکم باشد، خدا در همین دنیا به او کیفر می‌دهد. کیفرش این است که مهر بر قلب و دلش می‌زند و حق را نمی‌بیند و نمی‌فهمد. هواپرستی در همه شئون زندگی و در همه طبقات پیدا می‌شود.

*الفاظ دعا برایت کاری نمی‌کنند، همین را بفهم که خدا می‌بیند تا گناه نکنی: «هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ مَا کُنتُمْ»، (حدید/4). از مردم حیا می‌کنی از خدا حیا نمی‌کنی؟ هر جا هستید این آیه را بخوانید «أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ‌الله یَرَى»، (علق/14). تنها هم هستید بخوانید، پرهیزکار و فقیه می‌شوید. نمی‌خواهد دعایی را صد بار و هزار بار بخوانید، عاقل هستید از خدا حیا کنید. بندگان بیدار و هوشیار خدا چون فهمیده‌اند مقصد کجاست و مسیر کجاست، گناه نمی‌کنند. مقصد من لقاء‌الله است که عمده‌اش بعد از مرگ است. مسیر من هم دینداری است. واجب را انجام دهید، حرام را هم ترک کنید. اینجور باشد، همیشه مراقب هستیم که قلب پاک باشد. مؤمن آن کسی است که از لغو می‌گریزد. 

*حجت بودن اهل‌بیت بر مردم دنیا روشن است و در آخرت نیز حجت بودن‌شان معلوم است و به اذن خدا فرمانروای محشرند... آن دری از درهای بهشت که پیش از سایر درها به روی اهل محشر باز است و پرجمعیت‌ترین است، «باب‌الحسین» است.

گروه سیاسی: موضوع هسته‌ای ایران با گذشت 7 سال از آغاز به کار دولت به نقطه اول خود بازگشته است: رفع تحریم‌ها. حسن روحانی که ماه‌های پایانی ریاست بر هیات دولت را سپری می‌کند، اگر چه با وعده رفع کامل تحریم‌ها در نتیجه مذاکرات با 1+5 دولتش را تشکیل داد اما در عمل امروز نه‌تنها تحریم‌ها بر سر جای خود باقی مانده، بلکه بر شدت آنها نیز افزوده شده است و برجام هم به عنوان پروژه کلان دولت‌های یازدهم و دوازدهم به نظر می‌رسد با رویه‌ای که دولت جدید آمریکا در پیش گرفته در پایان راه قرار دارد. 

به گزارش «وطن امروز»، با وجود تمام ارزیابی‌ها و خوشبینی‌های دستگاه سیاست خارجی کشور در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا نسبت به پیروزی جو بایدن و بازگشت فوری به توافقی که ترامپ ایالات متحده را از آن خارج کرد، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در اولویت‌های سیاست خارجی این کشور هیچ اشاره‌ای به برجام نکرد. این در حالی است که جمع‌بندی مغایر با واقعیت سیاست خارجی در داخل کشور از ورود بایدن به کاخ سفید تا جایی بود که تصور می‌کرد از نخستین فرمان‌های اجرایی رئیس‌جمهور منتخب آمریکا بازگشت به برجام است. 

اما در کنار سکوت بایدن درباره توافق هسته‌ای سال 2015، اعضای سیاست خارجی و امنیت ملی او، ضمن اینکه تصمیم دولت آمریکا را زمانبر دانسته‌اند، با شرط‌گذاری برای ایران، هرگونه تصمیم‌گیری این کشور درباره برجام را منوط به بازگشت تهران به محدودیت‌های مفاد توافق هسته‌ای کرده‌اند. 

به عنوان نمونه تونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا چهارشنبه 8 بهمن تصریح کرد: «بایدن بسیار شفاف بوده؛ اگر ایران به پایبندی کامل به تعهدات خود ذیل برجام بازگردد، آمریکا نیز همان کار را می‌کند». بلینکن ادامه داد: «سپس، از آن - بازگشت به توافق- به عنوان بستری برای ایجاد توافقی قوی‌تر و طولانی‌تر که دیگر مسائل مشکل‌زا در روابط با ایران را برطرف کند، با کمک متحدان خود استفاده می‌کنیم اما هنوز فاصله زیادی با آن نقطه داریم».

همچنین سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس خبری روز جمعه در پاسخ به سوالی درباره چارچوب زمانی بازگشت آمریکا به برجام مدعی شد توپ در زمین ایران است. جن ساکی در جواب خبرنگاری که پرسید «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا چه زمانی مذاکرات برای توافق درباره ایران را آغاز خواهد کرد، گفت: «این مساله واقعا به ایران بستگی دارد». او در ادامه گفت: «اگر ایران به پایبندی کامل به تعهداتش در برجام برگردد، ایالات متحده نیز همین کار را انجام خواهد داد و از این مساله به عنوان مبنایی برای رسیدن به توافقی طولانی‌تر و قوی‌تر که سایر حوزه‌های محل نگرانی را هم پوشش‌دهد، استفاده خواهد کرد». با این حال رئیس‌جمهور آمریکا نخستین موضع رسمی خود نسبت به برجام را در شرایطی مبهم اعلام کرد. جو بایدن در پاسخ به سوال مجری شبکه سی‌بی‌اس آمریکا در برنامه Face The Nation درباره «امکان رفع تحریم‌ها برای متقاعد کردن تهران برای بازگشت به میز مذاکره و نجات توافق هسته‌ای»، فقط گفت: «نه» و وقتی مجری از او پرسید که آیا ابتدا ایرانی‌ها باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کنند، سرش را به علامت پاسخ مثبت حرکت داد. 

این در حالی است که با توجه به تجربه 5 سال اخیر و بعد از انعقاد برنامه جامع اقدام مشترک، در طرف مقابل رهبر انقلاب سیاست قطعی و غیرقابل تجدیدنظر ایران درباره بازگشت به تعهدات برجامی را صریحا و به طور واضح لغو تحریم‌ها اعلام کردند.

رهبر انقلاب در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی هوایی ارتش گفتند: بر اساس منطق و استدلال، آمریکا و ۳ کشور اروپایی که تعهدات برجامی خود را زیر پا گذاشته‌اند، حق تعیین شرط و شروط برای برجام ندارند. ایشان در ادامه سیاست قطعی، غیرقابل بازگشت و عدول‌ناپذیر جمهوری اسلامی درباره برجام را که مورد اتفاق همه مسؤولان کشور است، به این شکل بیان کردند: اگر می‌خواهند ایران به تعهدات برجامی خود برگردد باید آمریکا تحریم‌ها را در عمل و نه با زبان یا روی کاغذ، کلا لغو کند، آنگاه پس از راستی‌آزمایی صحت لغو تحریم‌ها، جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی خود باز خواهد گشت. از سوی دیگر  بر خلاف تصویرهای غیرواقع‌بینانه‌ای که دولت بایدن را همان دولت اوباما می‌داند و با وجود حضور اشخاصی مانند تونی بلینکن، جان کری، وندی شرمن و جیک سالیوان در دولت جدید آمریکا، دولت بایدن راه دولت اوباما را در قبال برجام در پیش نخواهد گرفت. سیاست خارجی این دولت در موضوعاتی مانند ایران پروسه‌محور خواهد بود و اظهارات افراد حلقه اول بایدن نشان می‌دهد سیاست خارجی چهل‌و‌ششمین رئیس‌جمهور آمریکا ترکیبی از سیاست‌های اجماع‌گرایانه دولت اوباما و فشار حداکثری دولت ترامپ خواهد بود. 

ضمن اینکه کاخ سفید در دوره جدید نمی‌خواهد اهرم تحریم‌های گسترده‌ای که ترامپ بر جا گذاشته است را برای فشار بر ایران از دست بدهد، در مقابل تهران هم با کلید زدن توسعه برنامه هسته‌ای و غنی‌سازی 20 درصدی اورانیوم برگ برنده‌ای در برابر فشار واشنگتن قرار داده است؛ اهرمی که در آینده نزدیک بایدن و همراهانش را بشدت تحت فشار قرار خواهد داد. 

به بیان دیگر در مقابل رویکرد جدیدی که آمریکا طراحی کرده است، ایران اما با ابتکار مجلس شورای اسلامی به دنبال تغییر ریل و تبدیل رویکرد منفعلانه به رویکرد فعالانه در برابر عهدشکنی طرف مقابل است. قانون مقابله با رفع تحریم‌ها که روند تصویب آن پس از شهادت شهید محسن فخری‌زاده در مجلس شورای اسلامی تسریع شد، پیام علنی از طرف نظام ایران به کشورهای غربی برای تغییر فاز جمهوری اسلامی بود. در این بین هر چند مقامات دولتی در ابتدا و پس از تصویب این طرح در برابر این قانون، موضع گرفتند و حتی به گونه‌ای سخن گفتند گویی قصد اجرای قانون مجلس را ندارند اما پس از تاکیدات رهبر معظم انقلاب و همچنین عزم مجلس اجرای این قانون، بندهایی از آن مانند راه‌اندازی نسل جدید سانتریفیوژها عملیاتی شد. 

در همین راستا نیز محمدجواد ظریف یک روز پس از اظهارات جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه تا زمانی که ایران فرآیند غنی‌سازی اورانیوم را متوقف نکند، تحریم‌ها لغو نمی‌شود، بر اجرای قانون هسته‌ای مجلس تاکید کرد.

وزیر امور خارجه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما درباره سوم اسفند و اجرای قانون مجلس درباره توقف اجرای پروتکل الحاقی خاطرنشان کرد: این به معنای آن نیست که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اخراج می‌شوند، بلکه تعداد بازرسان آژانس کمتر می‌شود و میزان بازرسی‌ها کاهش می‌یابد. آنها هستند که ضرر می‌کنند و ما از این قضیه ضرری نمی‌کنیم. 

ظریف گفت: ما موظف به اجرای مصوبات مجلسیم و سوم اسفند اجرای پروتکل الحاقی متوقف می‎شود. دیر یا زود آمریکایی‎ها ناگزیرند به برجام بازگردند، چون می‎دانند توافق بهتری نصیب‌شان نخواهد شد. رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: البته گفته‌ایم امکان بازگشت و معکوس کردن این روند وجود دارد. آنها می‌توانند وقت خودشان را از دست بدهند و این معکوس کردن را به تعویق بیندازند، می‌توانند هم زودتر عمل کنند. کار دشواری نیست و آنها بالاخره باید تصمیم‌شان را بگیرند. ظریف اضافه کرد: آنچه به نظر می‌رسد این است که دل‌شان می‌خواهد بازگردند ولی هنوز نتوانسته‌اند تصمیم بگیرند و ما صبر می‌کنیم تا تصمیم‌شان را بگیرند. 

در واقع با درک شرایط جدید در کاخ سفید، ایران هم متناسب با وضع موجود شروط خود را به‌روز‌رسانی می‌کند، از این رو بیانات رهبر انقلاب مبنی بر لغو تحریم‌ها در چنین فضایی قابل فهم است. 

در همین زمینه پولیتیکو طی گزارشی نوشت: در شرایط سیاسی فعلی رد پیشنهاد بلینکن (اول ایران تعهداتش را برگرداند بعد آمریکا) توسط ایران کاملا قابل درک است. دولت ترامپ اعتبار دیپلماتیک آمریکا را نه‌تنها در توافق هسته‌ای ایران، بلکه در طیف وسیعی از توافقنامه‌های بین‌المللی از بین برده است. با توجه به اینکه نه واشنگتن و نه تهران نخستین کسی نیستند که باید به طور کامل به تعهدات خود بازگردند، بایدن باید راهی را برای انجام کاری ماهرانه و دشوار پیدا کند؛ اینکه هر ۲ طرف مجبور شوند به طور همزمان تعهدات خود را از سر گیرند. این رسانه آمریکایی می‌نویسد: اما بایدن باید راهی برای گفت‌وگوهای مستقیم باز کند. نخست اینکه آمریکا می‌تواند معافیت‌های فروش نفت ایران را دوباره برقرار کند. این روند فوریت ترمیم توافق را کاهش خواهد داد. تلاش دولت بایدن برای ورود مجدد به توافق هسته‌ای با افزایش فروش نفت ایران منطق «برد- برد» توافق هسته‌ای را نشان خواهد داد. درآمد ایران از فروش نفت به حساب‌های سپرده‌گذاری تعلق می‌گیرد و تحت شرایط معافیت تحت نظارت دقیق قرار می‌گیرد. درآمد ایران برای تجارت معاف از تحریم با کشوری که وجوه در آن نگهداری می‌شود، استفاده می‌شود. چنین اقدامی در جهت رفع یک تنش اساسی با متحدان ایالات متحده مانند کره جنوبی، ژاپن و هند است که امنیت انرژی آنها تحت تأثیر تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران قرار گرفته است. دوم اینکه دولت بایدن می‌تواند از درخواست ایران برای دریافت وام از صندوق بین‌المللی پول پشتیبانی کند. درخواست ایران به‌رغم ارزیابی فنی صندوق بین‌المللی پول مبنی بر اینکه ایران واجد شرایط حمایت مالی برای رسیدگی به بحران تراز پرداخت‌های ایجاد شده توسط همه‌گیری کرونا است، نادیده انگاشته شده. ایران اعلام کرده آماده است این وجوه به حساب‌هایش در خارج از کشور واریز شود تا برای پرداخت واردات معاف از تحریم استفاده شود.  وجوه مستقیما به خزانه دولت ایران وارد نمی‌شود، بلکه برای پرداخت کسری تجارت استفاده می‌شود. دولت بایدن باید این وام را به عنوان بخشی از تعهد خود برای رسیدگی به تأثیرات انسانی تحریم‌ها و فشار گسترده‌تری برای تشویق صندوق بین‌المللی پول برای استفاده از ظرفیت‌های مالی کامل خود برای رسیدگی به بحران اقتصادی مداوم ناشی از همه‌گیری، اعطا کند. سرانجام؛ گزینه سوم می‌تواند سهولت دسترسی ایران به ذخایر ارزی موجود خود باشد. با این تفاسیر ایران منتظر بازگشت روی کاغذ آمریکا به برجام نیست. از نظر ایران ارائه هر گونه مشوق محدود از سوی آمریکا که با هدف ترغیب تهران برای بازگشت به مفاد برجام صورت پذیرد، مردود است.

گروه سیاسی: رئیس مجلس شورای اسلامی که به دعوت مجلس دومای روسیه روز یکشنبه راهی این کشور شده بود، روز گذشته پیام رهبر انقلاب خطاب به ولادیمیر پوتین را به «ویاچسلاو والودین» رئیس مجلس دومای روسیه تحویل داد. 

به گزارش «وطن امروز»، قالیباف هنگام تقدیم این پیام به رئیس دومای روسیه با ابلاغ سلام رهبر انقلاب به این کشور، تاکید کرد: همان‌گونه که وجود ایران مستقل به نفع روسیه است، وجود روسیه مقتدر نیز به نفع ایران است. وی با تاکید بر بازتعریف روابط پایدار، درازمدت و راهبردی میان ۲ کشور، گفت: تغییر و جابه‌جایی در کاخ سفید، در نگاه راهبردی ما به مناسبات تهران- مسکو اثری ندارد. رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به مداخلات آمریکا در منطقه از جمله در تحولات عراق، سوریه و... تاکید کرد: نقشه‌های بلندمدت آمریکا به جز ضرر و زیان برای منطقه و بویژه برای ایران و روسیه اثری ندارد. در این جلسه همچنین «ویاچسلاو والودین» نیز ضمن اشاره به اهمیت روابط میان ۲ کشور و با قدردانی از اهتمام ویژه رهبر معظم انقلاب برای تحکیم و تقویت روابط دوجانبه، تاکید کرد: اینجانب مکلف شده‌ام پیام رهبر عالی‌مقام ایران را دریافت و سریعاً به رئیس‌جمهور منتقل کنم و لذا به محض اتمام این جلسه، پیام آیت‌الله خامنه‌ای را به دست آقای پوتین خواهم رساند. رئیس دومای روسیه با بیان اینکه اهمیت ویژه این سفر را بخوبی درک می‌کنیم، گفت: همه تلاش خود را برای این سفر مهم که دارای این پیام مهم هست انجام داده‌ایم. 

قالیباف پس از دیدار با والودین در جمع خبرنگاران با بیان اینکه روسیه نخستین مقصد سفر خارجی من به عنوان رئیس مجلس شورای اسلامی است، گفت: مهم‌ترین موضوع در این سفر پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی برای آقای پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بود که در این پیام بر استحکام، راهبردی و مستمر بودن روابط ایران و روسیه تاکید شده است و هیچ تغییر سیاسی در دنیا و نگاه‌های یکجانبه‌گرایانه هم تاثیری بر این رابطه نخواهد داشت. رئیس مجلس دومای روسیه نیز ضمن تشکر از محمدباقر قالیباف برای انتخاب روسیه به عنوان نخستین کشور خارجی برای سفر خود، گفت: هدف ما از گفت‌وگوها این است که بتوانیم به نتایج واقعی و توسعه روابط میان ایران و روسیه در زمینه‌های انرژی، کشاورزی و حمل‌و‌نقل برسیم و شرایطی فراهم شود که روابط تجاری و اقتصادی ۲ کشور گسترش یابد و به پروژه‌های جدیدی دست پیدا کنیم. 

 

* رهبر انقلاب فرمودند سفر را به تأخیر نیندازید

 رئیس مجلس شورای اسلامی در ساعات اولیه ورود خود به روسیه در نشستی با دیپلمات‌ها و رؤسای نهادهای جمهوری اسلامی ایران در مسکو در محل سفارت ایران در این کشور، اظهار داشت: قدرت جمهوری اسلامی امروز از شبه‌قاره هند تا ساحل مدیترانه تاثیرگذار بوده و اجازه شکل‌گیری هژمونی آمریکا را نداده است و از سوی دیگر در داخل کشور توانسته‌ایم در حوزه‌های صنایع، دفاعی، تکنولوژی، علمی و... تحولات عظیمی را به وجود بیاوریم. وی با اشاره به سخنان خود خطاب به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در صحن علنی مجلس اظهار کرد: وزارت امور خارجه باید از ۲۰ سال پیش رویکرد خود را در حوزه وزارت امور خارجه و سفارتخانه‌ها از نگاه سیاسی- امنیتی تغییر داده و کاملا اقتصادی- سیاسی می‌شد تا می‌توانستیم از ظرفیت‌ها بخوبی استفاده کنیم. رئیس مجلس شورای اسلامی درباره انگیزه انتخاب روسیه به عنوان نخستین کشور خارجی برای سفر پارلمانی خود، اظهار کرد: از سال ۲۰۰۸ معتقد بودم قرن ۲۱، قرن آسیاست. با نگاه به منابع قدرت در ۵ قاره دنیا شاهدیم که [همه‌چیز] به آسیا ختم می‌شود. با توجه به یکجانبه‌گرایی آمریکا، فرصت‌ها‌ و منافع مشترک ما با روسیه می‌تواند همپوشانی خوبی را به وجود بیاورد، مانند موضوع سوریه که در حوزه سیاست جهانی آن بخوبی اقدام شد و البته در بحث اقتصادی آن کمی تاخیر داریم. وی با تاکید بر اینکه روابط ما با روسیه باید راهبردی، مستمر و مداوم باشد، گفت: علت سفر من به این کشور اطمینان‌بخشی به روسیه بود تا بداند بروز هر اتفاقی در غرب هیچ تاثیری بر روابط ما با آنها نمی‌گذارد و ما اکنون به دنبال زیرساخت‌های جدیدی برای استفاده از ظرفیت‌ها هستیم. 

قالیباف تاکید کرد: غرب‌گراها در کشورمان در بحث همکاری‌های مشترک ایران با روسیه و چین سنگ‌اندازی‌هایی می‌کنند، مانند بحث برنامه راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین که ظرف ۴۸ ساعت هجمه‌هایی را علیه چین به راه انداختند که موجب تعجب این کشور شد. همچنین از دیروز که سفر ما به روسیه قطعی شد چه هجمه‌هایی که به وجود آوردند. وی خاطرنشان کرد: در این سفر حامل پیام رهبر معظم انقلاب که حاوی ادامه‌دار بودن طرح‌های راهبردی است، برای رئیس‌جمهور روسیه بودم اما شاهدیم در ۲۴ ساعت اخیر چه غوغایی را راه‌اندازی کردند که بیانگر یک طراحی مشخص است، حتی زمانی که می‌خواستم زمان سفر به روسیه را به تعویق بیندازم، مقام معظم رهبری فرمودند این سفر را به تأخیر نیندازید و تأکیدشان این بود که نکاتی را به صورت مکتوب به شما ارائه می‌کنم تا به روسیه ببرید. 

قالیباف ظهر دیروز با جمعی از تجار ایرانی و روس نیز دیدار داشت. وی در این دیدار ضمن تاکید بر اینکه ما نیازمند یک هاب مالی و یک هاب لجستیک هستیم، تصریح کرد: همچنین در مسیر حل مشکلات ۲ کشور نیازمند یک مرکز گارانتی هستیم، زیرا اکنون در پکینگ (برندینگ و دسته‌بندی و برندسازی) بازار حمل‌و‌نقل به دلایلی مشکلاتی وجود دارد که این مشکل از سمت طرف ایرانی بیشتر است. وی تاکید کرد: امیدواریم اتحادیه اوراسیا و منطقه آزاد تجاری تا یک سال آینده فعالیت خود را به صورت گسترده آغاز کند و تا قبل از آن، این ۲ هاب هم شکل بگیرد. البته در بحث هاب لجستیک هماهنگی‌های لازم مربوط به امور حقوقی، قراردادها، حمل‌و‌نقل و پکینگ برای اجرای آن انجام خواهد شد.

رئیس‌ قوه قضائیه در نشست خبری قبل از عزیمت به کشور عراق در تشریح اهداف این سفر اظهار کرد: این سفر با دعوت آقای فائق زیدان، رئیس شورای قضایی عراق انجام می‌شود و مقصد بغداد خواهد بود و ضمن زیارت حرم امامین کاظمین علیهماالسلام، دیدار‌هایی با رئیس شورای عالی قضایی، رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و مسؤولان دیگر کشور عراق خواهیم داشت. 

به گزارش میزان، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی با اشاره به برنامه‌ریزی برای انجام دیدار‌های مردمی، ادامه داد: ایران با کشور دوست و همسایه عراق، مناسباتی در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارد و شاید در بین تمام کشور‌ها ارتباط فرهنگی‌ای که با عراق داریم با کمتر کشوری داشته باشیم. 

رئیس قوه قضائیه ادامه داد: مرز مشترک با عراق، تبادلات مرزی، تجارت، تردد‌ها و اعزام زائر روابط حقوقی و قضایی ایجاد می‌کند و در این سفر در جهت هر چه بهتر شدن مناسبات حقوقی و قضایی، مذاکراتی با مسؤولان قضایی صورت می‌گیرد. 

آیت‌الله رئیسی مساله زندانیان عراقی و ایرانی را به عنوان یکی از محورهای این سفر مورد توجه قرار داد و با اشاره به انعقاد تفاهمنامه‌هایی بین ۲ کشور در جریان این سفر، تاکید کرد امضای این تفاهمنامه‌ها و اجرایی شدن آنها به تحکیم روابط ۲ کشور و بهتر شدن آن کمک می‌کند.  رئیس قوه ‌قضائیه پیگیری پرونده ترور ناجوانمردانه شهید قاسم سلیمانی و همراهان ایشان را که به وسیله آمریکا صورت گرفت، به عنوان یکی از محور‌های مهم این نشست مورد اشاره قرار داد و گفت: دستگاه قضایی عراق این موضوع را دنبال و حکم جلب ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا را صادر کرده است که این اقدام جای تقدیر و تشکر دارد. 

رئیس قوه‌ قضائیه تصریح کرد: این موضوع از مسائل مهمی است که ما نیز پیگیر آن هستیم و این احساس را در دستگاه قضایی و مسؤولان عراقی می‌بینیم، امیدواریم این مساله به سرانجام روشنی برسد تا برای ۲ ملت ایران و عراق پاسخ روشنی داشته باشیم.

گروه سیاسی: رئیس‌کل دیوان محاسبات کشور روز گذشته عازم قم شد تا ضمن دیدار با مراجع عظام تقلید، گزارشی از فعالیت‌های این دیوان در 6 ماه گذشته ارائه دهد. 

به گزارش «وطن امروز»، مهرداد بذرپاش رئیس کل و علی کامیار دادستان دیوان محاسبات کشور در نخستین دیدار روز گذشته خود در بیت آیت‌الله العظمی علوی‌گرگانی حاضر شدند. رئیس کل دیوان محاسبات در این دیدار ضمن ارائه‌ گزارشی از مهم‌ترین اقدامات صورت‌‌گرفته طی ۶ ماه اخیر، در تشریح وضعیت اقتصادی کشور به بیان برخی نکات مثبت و منفی پرداخته و یکی از مهم‌ترین راهبردهای دیوان محاسبات در دوره‌ جدید را رسیدگی به ترک فعل مسؤولان اعلام کرد. بذرپاش تاکید کرد: اگر فقدان عملکرد از سوی برخی مدیران در جامعه مذموم شود، نهضت کار به راه خواهد افتاد. 

در این دیدار، آیت‌الله علوی‌گرگانی با تاکید بر به کار بستن همت مضاعف در امور، ناامیدی را موجب افزایش مشکلات دانست و افزود: تحریم‌ها به جای خود اما بخش قابل توجهی از مشکلات ناشی از سوءمدیریت‌هاست. این مرجع تقلید با اشاره به اهمیت بودجه در کشور و لزوم دقت بیشتر در رسیدگی مصارف آن، اظهار داشت: مملکت ما به مسؤولان دلسوز نیاز دارد تا به مشکلات مردم رسیدگی کنند. آیت‌الله علوی‌گرگانی در پایان با ابراز امیدواری نسبت به دریافت خبرهای خوشحال‌کننده از دیوان محاسبات، تاکید کرد: شما اقدامات موثر خود را ادامه دهید و هر کجا که لازم باشد، ما در حمایت از شما ورود می‌کنیم و برای توفیقات‌تان به درگاه الهی دعا خواهیم کرد. 

رئیس کل دیوان محاسبات در دیدار تولیت آستان مقدس حضرت معصومه(س) نیز به مسائل اقتصادی اشاره کرد و در تشریح علل موافقت با رد شدن بودجه پیشنهادی ۱۴۰۰، اظهار داشت: ما با هر تصمیمی که منجر به بروز شوک اقتصادی شود و بدون پشتوانه‌ اجتماعی باشد، مخالفیم و معتقدیم سال ۱۴۰۰ باید سال آرامش و ثبات اقتصادی باشد. 

در این دیدار، آیت‌الله سعیدی با ابراز خشنودی از سیاست برخط ‌بودن دیوان محاسبات در دوره جدید، این اقدام را در جلوگیری از سوءاستفاده اخلالگران اقتصادی مهم دانست و افزود: یکی از مسائلی که موجب خسران و طمع می‌شود، تاخیر در بررسی‌ها و گزارشات است که بحمدالله در دیوان در حال کوتاه شدن رسیدگی‌هاست. تولیت حرم حضرت معصومه(س) با تاکید بر اقدامات فراگیر جهادی، ترویج این روحیه در دیوان محاسبات را موجب جلوگیری از مفاسد بودجه‌ای و بهره‌مندی از نصرت الهی دانست. آیت‌الله سعیدی با انتقاد از آنانی که با وعده‌های ۱۰۰ روزه، کشور را به شرایط فعلی رسانده‌اند، بر اخلاص در کارها تاکید کرد و گفت: عده‌ای چون از غیرتمندی شما مطلع بودند و می‌دانستند با حضور شما اقدامات موثری اعمال خواهد شد، مشغول تخریب شدند اما تلاش‌شان به جایی نرسید. 

روز گذشته همچنین رئیس و دادستان دیوان محاسبات در بیت آیت‌الله‌العظمی نوری‌همدانی حاضر شدند. در این دیدار آیت‌الله نوری‌همدانی با اشاره به جایگاه مهم دیوان در بررسی و نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها گفت: دیوان جایگاه بسیار مهمی دارد که اگر با منویات رهبر معظم انقلاب همسو شود، اتفاقات خوبی رخ خواهد داد. بحمدالله اخبار خوبی شنیده‌ایم و خوشحالیم که چون شمایی آنجا حضور دارید. 

جلسه شورای اداری استان قم نیز با حضور رئیس و دادستان دیوان محاسبات برگزار شد. 

گروه اجتماعی: آیین آغاز واکسیناسیون سراسری علیه بیماری «کووید-۱۹» با حضور وزیر بهداشت امروز سه‌شنبه 21 بهمن برگزار می‌شود. به گزارش «وطن امروز»، آیین آغاز واکسیناسیون سراسری علیه بیماری «کووید-۱۹» با حضور وزیر بهداشت امروز در مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره) تهران برگزار می‌شود. نخستین محموله واکسن روز 17 بهمن وارد کشور شد و عملیات واکسیناسیون متناسب با جامعه هدف و اولویت‌ها آغاز می‌شود. در واکسیناسیون کرونا اولویت با کادر درمانی که در بخش ویژه کرونا قرار دارند، خواهد بود. وزیر بهداشت در این باره می‌گوید: افراد اولویت‌دار در گروه اول شامل افرادی هستند که در آی‌سی‌یو کار می‌کنند. بعد از آن هم سراغ سایر کادر سلامت، گروه‌های آسیب‌پذیر در سرای سالمندان، سالمندان بالای ۶۵ سال و... می‌رویم. سه‌شنبه صبح (امروز) واکسیناسیون گروه‌های هدف را که در این دوره همکاران شاغل در ‌آی‌سی‌یو‌ها هستند، شروع می‌کنیم. در عین حال دکتر کیانوش جهانپور، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت نیز اعلام کرد واکسن روسی در مرحله اول حدود چند ده هزار دوز وارد شد و بخشی از آن هم برای نمونه‌برداری و تایید نهایی و انطباق با اسناد فنی، به آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو خواهد رفت. وی افزود:  آغاز واکسیناسیون را ما با همین تعداد در همکاران بخش‌های‌ آی‌سی‌یو بیمارستان‌های ریفرال شروع می‌کنیم. به گفته جهانپور، واکسیناسیون با روزانه ۱۰۰۰ نفر آغاز خواهد شد و سپس با توجه به ارزیابی مجدد سیستم، روزانه ۵ هزار، ۱۰ هزار و به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد. البته واکسن در مرحله اول به کسانی تزریق می‌شود که تست مثبت PCR نداشته باشند اما به طور کلی در پروسه واکسیناسیون منعی برای تزریق به افرادی که قبلا مبتلا شده‌اند، نداریم.

 

* هجمه علیه واکسن روسی سازماندهی شده است

دکتر کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: تاکنون هیچ‌کدام از واکسن‌های موجود برای کرونا، فاز چهارم بالینی را طی نکرد‌ه‌اند اما با توجه به هزینه اثربخشی برآورد شده، فاز چهارم عملا نادیده گرفته شده تا واکسن‌ها سریع‌تر به تولید انبوه برسند و به این ترتیب این بحران اپیدمی و مرگ‌و‌میر ناشی از آن در دنیا کاهش یابد. در روسیه نیز تاکنون بیش از ۳ میلیون دوز تولید شده و افزون بر یک میلیون دوز از این واکسن تزریق شده است. واکسیناسیون انجام‌شده در برخی کشورها و همچنین روسیه با واکسن «اسپوتنیک V» اثربخشی مناسب همراه با بی‌خطری را نشان داده است. جهانپور همچنین گفت: در بهار ۱۴۰۰ نیز امیدواریم روند واکسیناسیون علیه این بیماری با واکسن‌های تولید داخل ادامه یابد و به این ترتیب در صورتی که اتفاق غیرمنتظره‌ای در ساختار ویروس و واریانت‌های جدید آن رخ ندهد، تا پایان سال ۱۴۰۰ کمپین واکسیناسیون علیه «کووید-۱۹» را در کشور به پایان می‌رسانیم. 

وی در ادامه با اعلام خبر خوش موفقیت واکسن کرونای ساخت داخل بنیاد برکت که توانسته در آزمایش‌های انجام‌شده بر ویروس کرونای انگلیسی نیز غالب شود، افزود: به جرأت می‌توان گفت واکسن کرونای ساخت داخل از اثربخشی بسیار بالایی برای مقابله با ویروس کرونا برخوردار است. 

سخنگوی سازمان غذا و دارو اضافه کرد: واکسن ایرانی کرونا دنیا را شگفت‌زده کرده است، چرا که در بهترین شرایط و کیفیت بسیار بالا در حال ساخت و طی مراحل پایانی است و امیدواریم در اواسط فاز سوم مجوز تولید انبوه آن صادر شود و در اواخر بهار سال آینده در دسترس قرار گیرد. 

وی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از مزیت‌های واکسن کرونای ایرانی به نسبت سایر واکسن‌های جهانی توان منحصر‌به‌فرد تاثیرگذاری این نوع واکسن بر ویروس جهش‌یافته انگلیسی است که با انجام آزمایش‌ها توانسته است بر این بیماری غلبه کند.

 

* ورود ۲ واکسن کرونای دانشگاه بقیه‌الله(عج) به فاز انسانی

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله گفت: شرکت‌های داروسازی که ادعا می‌کنند با سیاست کاری ندارند از دادن داروهای شیمی‌درمانی به ایران خودداری می‌کنند که یکی از این شرکت‌ها، شرکت داروسازی فایزر است. 

حسن ابوالقاسمی در نشست خبری خود اظهار کرد: یک داروی ساده که پایه اصلی داروهای شیمی‌درمانی است و در آن نیازمند واردات هستیم تحریم است. دشمنان ما حتی از رسیدن دارو به کودکان سرطانی خودداری می‌کنند. وی تصریح کرد: اسفند سال گذشته واکسن کرونا را کلید زدیم و ۲ واکسن در این دانشگاه توسعه یافته و نزدیک فاز انسانی است. یک واکسن کرونا صفر تا صدش با پشتیبانی سپاه پاسداران در دانشگاه علوم پزشکی ما کلید‌ زده شده است و یک واکسن کرونای دیگر نیز با حمایت معاونت علمی ریاست‌جمهوری و توسط متخصصان دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله در دست تولید است و فازهای حیوانی را در خرگوش و میمون بخوبی طی کرده است و مستندات آن در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته که در صورتی که اجازه بدهند وارد فاز انسانی خواهد شد. واکسن ما پس از طی مراحل دریافت مجوز تابستان می‌تواند تولید شود. 

 

* راه‌اندازی نخستین خط تولید انبوه واکسن ایرانی از اسفند

رئیس مرکز اطلاع‌رسانی ستاد اجرایی فرمان امام با بیان اینکه ۳ کشور عربی خواستار خرید واکسن ایرانی کرونا شده‌اند، درباره راه‌اندازی خط تولید واکسن «کوو ایران برکت» توضیحاتی ارائه کرد. حجت نیکی‌ملکی در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به اینکه ۳ کشور عربی برای خرید واکسن «کوویران برکت» درخواست خود را ارائه کرده‌اند، اظهار داشت: علاوه بر ۲ کشوری که پیش از این برای خرید واکسن ایرانی کرونا درخواست داده بودند، امروز یک کشور عربی دیگر نیز خواستار خرید واکسن «کووایران برکت» شده است. وی افزود: این درخواست‌ها بتازگی مطرح شده است اما سیاست ستاد اجرایی فرمان امام این است که تا زمانی که نیاز کشور به واکسن کرونا برطرف نشود، این واکسن را به سایر کشورها صادر نخواهد کرد. نیکی‌ملکی با بیان اینکه تولید انبوه واکسن ایرانی کرونا «کووایران برکت» از اسفندماه آغاز خواهد شد، تصریح کرد: خط اول تولید، ظرفیتی معادل حدود 5/1 میلیون دوز واکسن دارد؛ خط دوم تولید واکسن ایرانی کرونا ظرفیتی معادل 12 تا 15 میلیون دوز خواهد داشت که در صورت موفقیت‌آمیز بودن مراحل کارآزمایی بالینی، اوایل اردیبهشت‌ماه راه‌اندازی می‌شود. رئیس مرکز اطلاع‌رسانی ستاد اجرایی فرمان امام خاطرنشان کرد: فاز دوم تست انسانی واکسن ایرانی کرونا «کووایران برکت» در صورت صدور مجوز از مراجع ذی‌ربط از نیمه اسفندماه آغاز خواهد شد. 

***

گروه‌ اقتصادی: موج جدید افزایش قیمت اقلام خوراکی در آستانه شب عید شروع شده و هر روز خبری از افزایش قیمت افسارگسیخته یک کالا در رسانه‌ها منعکس می‌شود.

در روزهای اخیر کمبود و گرانی موز، خیار و روغن مایع، نسبت به دیگر اقلام مصرفی بیشتر به چشم آمده؛ اتفاقی که ریشه در تصمیمات و سیاست‌های عجیب وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صمت در کنار خودسری‌های بانک مرکزی در تخصیص ارز دارد. آنطور که پیداست در آخرین سال فعالیت دولت، اساسا هیچ برنامه‌ای برای نظارت بر بازارها وجود ندارد. 

گرانی و کمیاب بودن اقلام روزهای اخیر را در چند سناریو می‌توان بررسی کرد؛ اول کالاهایی که روند تولید آنها احتیاج به مواد اولیه خارجی دارد، دوم کالاهایی که به صورت کامل در داخل کشور تولید می‌شوند و سوم کالاهایی که به صورت کامل از خارج کشور وارد می‌شوند. به گزارش «وطن امروز»، نارسایی رخ داده در گروه‌های اول و سوم معطوف به سیاست‌های تجاری و ارزی است که در سال جاری توسط وزارت صمت و بانک مرکزی اعمال شده است. نباید فراموش کنیم که در آبان‌ماه سال جاری هم به دلیل نرسیدن نهاده‌های دامی شاهد رشد قیمت مرغ تا کیلویی 35 هزار تومان بودیم. اصلی‌ترین دلیل این نارسایی عدم تخصیص ارز و اولویت‌سنجی سلیقه‌ای بانک مرکزی بود‎؛ موضوعی که در گزارش کمیسیون اصل 90 هم بیان شد. بخشی از این نهاده هم با وجود ورود به کشور به دلیل عدم اتصال سامانه‌ای بین گمرک و وزارت جهاد کشاورزی راهی بازار آزاد شد و در نهایت اتفاقی که رخ داد این بود که نهاده به اندازه کافی در اختیار مرغداران قرار نگرفت و در بازه‌ زمانی خاصی جوجه‌ریزی کاهش یافت. در رابطه با کاهش روغن در کشور هم دقیقا این موضوع صدق می‌کند. 

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در همین باره گفت: تاخیر در ترخیص روغن خام رسوب شده در بنادر و گمرکات کشور و تقاضای کاذب موجب تشکیل صف‌های طولانی خرید روغن در شهرستان‌ها شده است. علی‌اکبر کریمی درباره کمبود روغن گفت: بر اساس اطلاعات به دست آمده، 2 عامل موجب نابسامانی بازار روغن شد؛ عامل نخست تأخیر در ترخیص روغن خام رسوب شده و دپو شده در بنادر و گمرکات کشور بود. 

وی افزود: با وجود تذکرات بسیار نمایندگان در ماه‌های گذشته، روغن‌های خام به علت ناهماهنگی میان مسؤولان دولتی شامل بانک مرکزی، وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی در بنادر و گمرکات بلاتکلیف باقی ماند. وی اضافه کرد: پس از بالا گرفتن تذکرات نمایندگان و دیگر مسؤولان، رئیس‌جمهور ناچار شد دستور ترخیص روغن‌های خام موجود در بنادر و گمرکات که بالغ بر چند میلیون تن بود را صادر کند، که پس از این اقدام حجم قابل توجهی روغن ترخیص و به کارخانه‌های مختلف ارسال شد. کریمی با بیان اینکه تاخیر چند ماهه در رساندن روغن خام به کارخانجات روغن موجب شوک قیمتی و کمبود در بازار شد، ادامه داد: دومین دلیل نابسامانی بازار در شرایط فعلی با وجود تولید و توزیع روغن، شکاف میان عرضه و تقاضا و ایجاد تقاضای کاذب است؛ در واقع میزان خرید مردم بیش از میزان متعارف بوده و موضوع احتکار خانگی در این باره مطرح شد. وی تصریح کرد: این رویه موجب شد با وجود توزیع حجم قابل توجهی روغن در بازار، فرآیند توزیع پاسخگوی تقاضای بازار نباشد و صف‌های طولانی تشکیل و روغن در بازار با کمبود مواجه شود. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: با وجود اینکه روغن در قفسه فروشگاه‌ها در شهرهایی مانند تهران موجود است اما در شهرستان‌ها روغن نایاب شده که این روند نشانه ضعف عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت و دولت در توزیع روغن است که این ایراد باید هر چه سریع‌تر رفع شود. 

در این میان افزایش قیمت موز به نوعی خودخواسته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری تاکنون هیچ ثبت سفارشی برای موز انجام نشده و موزهای موجود در بازار هم ناشی از سفارش‌هایی است که سال قبل ثبت و پذیرفته ‌شده است. دولت به دلیل مشکلات ارزی و کمبود ذخایر آن تصمیم به ممنوعیت ثبت سفارش موز گرفته که باعث افزایش قیمت آن شده است. بنا بر این گزارش، راه دیگر ورود موز به کشور صادرات سیب به جای واردات موز بوده که این امکان هم برداشته شده است. همچنین پیش از این موز از کشورهای آمریکای جنوبی و اکوادور وارد کشورمان می‌شد اما هم‌اکنون موز صرفا از کشورهای شرق آسیا مانند هند و فیلیپین وارد می‌شود که کیفیت مناسبی هم ندارد.

اما در رابطه با خیار موضوع کمی متفاوت است. اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران ‏ با اشاره به دلایل گرانی خیار در بازار، اظهار کرد: سرمازدگی‌ اخیر و افزایش قیمت محصول در مبدأ منجر به التهابات بازار این محصول شده است که این موضوع ارتباطی به گرانفروشی ندارد. 

وی افزود: گرانی‌های اخیر در برخی اقلام میوه و سبزی، منجر به کوچک شدن سفره خانوارها می‌شود، در حالی که میوه به سبب دارا بودن ویتامین‌های مختلف در پیشگیری از بیماری نقش اساسی دارد.

 

* در بازار میوه و تره‌بار چه خبر است؟

رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران قیمت هر کیلو خیار رسمی را ۱۰ تا ۱۶ هزار تومان و خیار گلخانه‌ای را ۱۱ تا ۱۶ هزار تومان اعلام کرد و افزود: با ازدیاد عرضه خیار در هفته‌های آتی، بازار به تعادل می‌رسد.

وی در ادامه با اشاره به نرخ سایر میوه‌ها در بازار بیان کرد: در حال حاضر هر کیلو سیب زرد دماوند با نرخ ۸ تا ۱۶ هزار تومان، سیب زرد لبنانی ۷  تا ۱۶ هزار تومان، سیب قرمز دماوند ۵ تا ۹ هزار تومان، سیب قرمز مراغه ۵ تا ۹ هزار تومان، کیوی ۱۰ تا ۱۷ هزار تومان، گریپ فروت توسرخ ۴ تا ۶ هزار تومان، گریپ فروت توسفید ۳ تا ۵ هزار تومان، لیموشیرین ۱۱ تا ۱۵ هزار تومان، نارنگی انشو ۱۲ تا ۱۸ هزار تومان، نارنگی بندری ۲۰ تا ۲۷ هزار تومان، نارنگی پیچ ۱۱ تا ۱۷ هزار تومان، نارنگی تانجلو ۷ تا ۱۱ هزار تومان و نارنگی‌ ‌پاکستانی ۱۲ تا ۱۸ هزار تومان در میدان مرکزی و با احتساب حداکثر ۳۵ درصد سود در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.

رئیس اتحادیه میوه و سبزی همچنین قیمت کنونی هر کیلو موز را ۳۵ تا ۴۵ هزار تومان اعلام‌کرد و گفت: با توجه به افزایش قیمت موز در هفته‌های اخیر که ناشی از عوامل متعدد است، انتظار می‌رود مسؤولان امر، تدابیری برای رفع این بحران بیندیشند تا قیمت موز به نرخ قبل بازگردد.

او قیمت هر کیلو بادمجان دلمه در میدان مرکزی را ۵ تا ۷ هزار تومان اعلام کرد و افزود: نرخ کنونی هر کیلو بادمجان گلخانه‌ای ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان، بادمجان قلمی ۵ تا ۸ هزار تومان، پیاز شیری ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان، پیاز قرمز ۶ تا ۸ هزار تومان، پیاز زرد ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان، ترب سیاه ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار و ۵۰۰ تومان، سیب‌زمینی ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۴ هزار و ۵۰۰ تومان، تره‌فرنگی ۸ تا ۱۴ هزار تومان، شلغم ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان و سیر خشک ۲۳ تا ۳۳ هزار تومان است.

کارگر ادامه داد: در حال حاضر هر کیلو فلفل تند ریز با نرخ ۷ تا ۱۲ هزار تومان، فلفل دلمه سبز ۵ تا ۹ هزار تومان، کدو حلوایی ۶ تا ۹ هزار تومان، کاهو پیچ سالادی ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان، کاهو رسمی ۳ تا ۵ هزار تومان، کدو مسمایی ۷ تا ۱۰ هزار تومان، کرفس ۲ تا ۴ هزار و ۵۰۰ تومان، کلم سفید ۲ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان، کلم قرمز ۲ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان، گل کلم ۵ تا ۸ هزار تومان، گوجه فرنگی ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۵هزار تومان، لوبیا سبز ۱۸ تا ۲۸ هزار تومان، لیموترش سنگی ۱۴ تا ۲۲ هزار تومان و هویج ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۷ هزار تومان در میدان مرکزی میوه و تره‌بار و با احتساب حداکثر ۳۵ درصد سود در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.

 

 

 

***

فرزانه دانایی: پس از حدود 6 سال جنگ بین عربستان سعودی و مردم یمن و به وجود آمدن قحطی بزرگ، از دست رفتن جان هزاران انسان بی‌گناه و بحرانی شدن شرایط انسانی در این کشور، دولت بایدن هفته گذشته اعلام کرد می‌خواهد به حمایت‌های ایالات‌متحده از عربستان در جنگ یمن پایان دهد. این مساله آنطور که رسانه‌های آمریکایی گفته‌اند، در راستای حل این بحران و با توجه به رویکرد بایدن در حمایت از حقوق بشر انجام می‌شود اما نگاهی به پرونده 6 سال جنگ نیروهای مزدور سعودی با مردم بی‌پناه یمن، نشان می‌دهد این کار بیشتر از آنکه در راستای اهداف انسان‌دوستانه باشد، راهی برای فرار از بی‌آبرویی گسترده ایالات‌متحده در به راه انداختن و حمایت از ظالمانه‌ترین جنگ تاریخ معاصر و همچنین مساله‌ای برای ایجاد توازن در رفتار عربستان سعودی در منطقه است. 

دولت عربستان در طول 6 سال گذشته، در نبرد با انصارالله یمن و مردم این کشور به بن‌بست خورده و مهم‌تر از آن بعد از مدتی به موضع ضعف در برابر حملات حوثی‌ها به داخل خاک عربستان رسیده است. این در حالی است که گروه‌های مسلح همچون القاعده در شبه‌جزیره عربستان و داعش در مناطق خارج از کنترل دولت، رعب و وحشت ایجاد می‌کنند. جنگ یمن تاکنون به کشته شدن بیش از 230 هزار نفر منجر شده که عمدتاً به دلایل غیرمستقیم همچون قحطی غذا و فقدان خدمات بهداشتی رخ داده است. دولت آمریکا در طول دوران ریاست‌جمهوری ترامپ بالاترین میزان کمک‌های مالی و نظامی را به عربستان سعودی داشت. ترامپ غیر از اینکه از محمد بن‌سلمان در ماجرای قتل خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی حمایت کرد، در جریان جنگ علیه مردم بی‌دفاع یمن نیز بالاترین میزان کمک‌های لجستیکی و اطلاعاتی را داشت. این کمک‌ها و منع رسانه‌ها برای پوشش اخبار جنگ یمن، در نهایت باعث شد این جنگ، «جنگ خاموش قرن 21» یا «بی‌آبرویی بزرگ مدعیان حقوق بشر در قرن 21» نامیده شود. 

تصمیم دولت ترامپ در ژانویه 2021 درباره اضافه کردن نام انصارالله یمن به فهرست گروه‌های تروریستی، هراس‌ها را درباره کاهش بیشتر کمک‌های بشردوستانه به یمن که حالا به دلیل محاصره جغرافیایی، با قحطی‌ای فزاینده رو‌به‌رو است، افزایش داده است. 

آنطور که رسانه‌ها و سازمان‌های حقوق بشری گزارش داده‌اند، هم‌اینک حدود 80 درصد مردم یمن کمک‌های بشردوستانه دریافت می‌کنند.1 این آمار به معنای این است که 3/14 میلیون نفر از جمعیت 24 میلیون نفری یمن، برای ادامه حیات به کمک‌های سازمان‌های حقوق بشری نیاز دارند. با این حال، به دنبال کاهش کمک‌های اهدایی در بحبوحه شیوع کرونا در جهان و همچنین عمل نکردن دولت‌های سعودی، امارات و آمریکا به وعده‌های خود برای رساندن کمک‌های بشردوستانه به این کشور، تنها نیمی از کمک‌های تحت هدایت سازمان ملل متحد در سال 2020 تأمین بودجه شد و بدین ترتیب یمن در بحبوحه بزرگ‌ترین بحران قرن یعنی پاندمی کرونا همچنان زیر آوار بمب‌افکن‌های سعودی و تلاش‌های آمریکا و امارات برای تجزیه این کشور باقی ماند. 

به گزارش شورای روابط خارجی آمریکا، گروه‌های فعال در امور بشردوستانه حالا هشدار داده‌اند یمن «شدیداً گرسنه» و قحطی گسترده قریب‌الوقوع است و عمده دلیل آن هم عوامل انسانی و اختلالات اقتصادی است. بر اساس گزارش دفتر همکاری‌های امور بشردوستانه سازمان ملل، از سال 2014 میلادی، 65/3 میلیون نفر به دلیل جنگ آواره شده‌اند، 22 هزار و 485 مورد نیز حمله هوایی از سال 2015 تاکنون علیه مردم یمن توسط ائتلاف سعودی انجام شده است. در این میان از بین هر 5 کودک، یکی از آنها به سوء‌تغذیه دچار شده و تاکنون 233 هزار یمنی نیز در این جنگ جان خود را از دست داده‌اند. در عین حال تحریم طولانی‌مدت یمن توسط ائتلاف تحت رهبری ریاض، به افزایش قیمت مواد غذایی منجر شده و قیمت مواد غذایی در این کشور هر ماه تورمی 16 درصدی را تجربه کرده است. اگر چه غذا موجود است اما به دنبال کاهش ارزش ارز داخلی، بسیاری از افراد استطاعت خرید ندارند و همچنین بر اساس برآوردها نیم میلیون کارمند بخش خدمات از جمله پزشکان و معلمان 4 سال است دستمزد دریافت نکرده‌اند. 

چندی پیش «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد هشدار داد یمن در «یک قدمی خطر شدیدترین قحطی‌ای است که جهان در چند دهه اخیر به خود دیده است». سازمان ملل متحد پیش‌بینی می‌کند شمار یمنی‌هایی که شرایط قحطی را تجربه می‌کنند، تا ژوئن 2021 به 47 هزار نفر خواهد رسید؛ رقمی که در مقایسه با ماه دسامبر ۳ برابر خواهد شد. عامل نگران‌کننده دیگر یکی از تانکرهای نفتی رو به زوال در دریای سرخ است؛ تانکری که «مایک پمپئو» وزیر خارجه سابق آمریکا آن را یک «بمب ساعتی» خوانده بود که می‌تواند به آلودگی نفتی منجر شده و بندر حُدیده را به تعطیلی بکشاند. 

 

* کرونا دشمن دوم مردم یمن بعد از عربستان

تعیین میزان خسارات وارد شده توسط کرونا به یمن به دلیل وجود نداشتن سازمان‌های آمارگیری دشوار است. تا ماه دسامبر سال 2020 بیش از 20 هزار مورد ابتلا و 6 هزار مرگ‌ومیر ناشی از کرونا گزارش شده بود هر چند به دلیل فقدان قابلیت نمونه‌گیری، این رقم در مقایسه با ارقام واقعی کمتر به نظر می‌آید. علاوه بر این، به جرأت می‌توان گفت «کووید-19» دومین بیماری همه‌گیر در یمن بعد از وبا است. همه‌گیری وبا در این کشور، بزرگ‌ترین همه‌گیری این بیماری در طول تاریخ جهان است و تنها سال گذشته بیش از 230 هزار مورد مشکوک ابتلا به ثبت رسید که به دلیل از بین رفتن ساختارهای بهداشتی این کشور، امکان ارائه آمار درست در این زمینه نیز وجود نداشته است. نیمی از تاسیسات بهداشتی کشور به دلیل جنگ فاقد کارایی بوده و بسیاری از آنها در بمباران‌های هوایی تخریب شده‌اند. ویروس کرونا در عین حال مصائب و گرفتاری‌های اقتصادی کشور را تشدید کرده است؛ قیمت‌ها افزایش یافته و این در حالی است که به دلیل محدودیت‌های ناشی از «کووید-19» و سخت‌تر شدن امکان یافتن کار در خارج از کشور برای یمنی‌ها، جریان ورود و جابه‌جایی پول در این کشور کاهش یافته است. 

 

* ترس آمریکا از عذاب وجدان یا بی‌آبرویی؟

واشنگتن از سال 2015 از ائتلاف تحت رهبری عربستان حمایت و برای آنها تسلیحات، آموزش نظامی و اطلاعات فراهم کرده است. آمریکا البته تنها از سال 2015 وارد یمن نشده و ورود ایالات‌متحده به یمن برای آنچه دولت اوباما آن را مبارزه با تروریسم می‌خواند، منجر به کشته شدن تعداد زیادی از غیرنظامیان در این کشور شد. اگر قرار باشد کسی به خاطر حمایت از جنگ در یمن مورد مواخذه قرار گیرد، باید هم دولت اوباما و هم دولت ترامپ به صورت مساوی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. بر اساس اطلاعات سازمان «پروژه داده‌های یمن»، این حملات تقریبا به کشته شدن 9 هزار غیرنظامی منجر شده است. 

اما سوالی که طی روزهای گذشته در محافل خبری دنیا مطرح شد، این است: آیا سیاست بایدن در مقابل جنگ یمن و بویژه جنایت‌های عربستان در این کشور واقعا در حال تغییر است؟ با وجود اینکه هنوز دولت آمریکا جزئیاتی درباره اهداف خود از تغییر سیاستش در یمن منتشر نکرده و این تغییر سیاست هنوز هم محرز نیست اما انتظار نمی‌رود دولت بایدن بخواهد تغییری کاملا محسوس در سیاست خود در قبال یمن به وجود بیاورد. او عنوان کرده است نام انصارالله را از لیست سازمان‌های تروریستی بیرون می‌آورد. اما این کار که هنوز زمان اجرایی شدن آن نیز مشخص نیست، بیشتر از اینکه به نفع مردم یمن باشد، برای مقابله با گذشته تاریک آمریکا در دوران ترامپ و «ترامپ- پمپئوزدایی» از سیاست خارجی آمریکا است. بایدن در سخنرانی خود عملا تاکید کرده است واشنگتن همچنان به کمک به عربستان سعودی برای «دفاع از حق حاکمیت و تمامیت ارضی خود» ادامه خواهد داد. این حمایت مورد استقبال مسؤولان سعودی نیز قرار گرفته است و نشان می‌دهد بیشتر از اینکه دولت بایدن به دنبال جبران گذشته یا حمایت از مردم یمن باشد، به دنبال مفری برای رژیم سعودی برای بیرون رفتن آبرومندانه از جنگ یمن است؛ اقدامی که از همان روزهای ابتدایی فعالیت ترامپ در کاخ سفید نیز دنبال می‌شد و به نتیجه نرسید. حالا دولت بایدن سعی دارد با پایان دادن به حمایت خود از جنگ عربستان علیه مردم یمن، در واقع راه را برای پیروزی دیپلماتیک عربستان در این باره باز کند؛ راهی که در نهایت باعث بیرون آمدن شاهزاده سعودی از باتلاق یمن و حفظ آبروی آمریکا در جهان باشد. 

-----------------------------------

منبع

1- گزارش دفتر همکاری‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد