رئیس‌جمهور پیشین کوبا و برادر رهبر فقید انقلاب این کشور از دبیرکلی حزب کمونیست این کشور کناره‌گیری کرد. رائول کاسترو 89 ساله گفت: «رهبری حزب را به نسل جوانی می‌سپارم که سرشار از شفقت و روحیه ضدامپریالیستی است. به ذات قدرتمند و بی‌همتای هموطنانم ایمان دارم و تا زمانی که زنده هستم از سرزمین پدری، انقلاب و سوسیالیسم دفاع می‌کنم». 

گروه بین‌الملل: 6 سال پس از تجاوز نظامی عربستان و متحدان آن در قالب ائتلاف عربی به یمن، اکنون بر همگان ثابت شده که شکست عربستان در یمن حتمی است. در این بین علاوه بر تاثیر نبردهای زمینی و به اصطلاح کلاسیک ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در جبهه‌های نبرد بر عقب راندن سعودی‌ها، سلسله عملیات‌های یگان موشکی یمن در هدف قرار دادن مناطق نظامی و اقتصادی در عمق خاک عربستان تاثیر بسزایی در به شکست کشاندن آل‌سعود داشته است. نکته قابل تأمل اما در رابطه با عملیات‌های پهپادی - موشکی یمنی‌ها انتخاب اهدافی است که صدمه و وارد آوردن خسارت به آن تاثیر بسزایی در توان اقتصادی عربستان و جلب کردن نظر جامعه جهانی داشت. نابود کردن تاسیسات آرامکو در مناطق مختلف عربستان علاوه بر اینکه منجر به کاهش تولید نفت شده، توان اقتصادی عربستان را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است. 

 

* تأثیر حمله به آرامکو در موازنه یمنی علیه عربستان

به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از پایگاه یمنی «الخبر الیمنی»، برای دومین‌بار طی کمتر از یک هفته، نیروهای صنعا، غول نفتی «آرامکو» را در عمق خاک سعودی هدف قرار دادند. اما به‌راستی هدف صنعا از این اقدام و تمرکز بر هدف قرار دادن تاسیسات این شرکت نفتی چیست؟ پایگاه «الخبر الیمنی» در این باره نوشت: «در جدیدترین عملیات تهاجمی نیروهای صنعا در عمق خاک سعودی، سرتیپ «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن از هدف قرار گرفتن تاسیسات آرامکو در «جازان» با ۷ موشک بالستیک از مجموع ۱۱ پهپاد و موشک بالستیک استفاده شده در این عملیات، خبر داد». در ادامه این گزارش آمده است: آرامکو که ستون فقرات اقتصاد عربستان سعودی است، در جازان تاسیسات راهبردی متعددی دارد که مهم‌ترین آنها پالایشگاه جازان است. این پالایشگاه روزانه نزدیک به ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین عربی را که به قیمت بالایش معروف است، تولید می‌کند. پالایشگاه جازان که سال ۲۰۱۸ تکمیل شد، وجه دیگر آرامکو پس از تاسیسات این شرکت در منطقه صنعتی «الجبیل» بود. تصاویری که تاکنون از جازان رسیده، بیانگر آتش‌سوزی‌ مهیب و وارد آمدن خسارات مالی بالا به این تاسیسات است که احتمالا به توقف کوتاه‌مدت فعالیت این پالایشگاه منجر خواهد شد. نیروهای صنعا در این ماموریت از سامانه موشکی جدیدی از نوع «سعیر» در کنار پهپادها برای غیرفعال کردن سامانه پدافندی پاتریوت استفاده کردند؛ امری که بیانگر وارد آمدن خسارات زیاد چه در تاسیسات آرامکو و چه  درسامانه پدافندی است که قادر به رهگیری و انهدام موشک‌ها و پهپادهای یمنی نیست. بنا بر این گزارش، حمله به آرامکو در عملیات اخیر، در ادامه حملات چند روز پیش صنعاست که طی آن با ۱۷ پهپاد و موشک بالستیک، عمق خاک سعودی هدف قرار گرفت؛ عملیاتی که «سی‌ام شعبان» نام گرفت و به گفته سخنگوی نیروهای مسلح یمن، تمرکز اصلی عملیات روی هدف قرار دادن تاسیسات آرامکو در الجبیل و جده بود. بنا بر این تحلیل، صنعا از آغاز حملات هوایی در عمق خاک سعودی که در پاسخ به تشدید حملات هوایی ائتلاف سعودی علیه مأرب و سایر استان‌های یمن انجام می‌داد، صرفا روی حمله به اهداف نظامی مانند فرودگاه أبها، فرودگاه ملک خالد در خمیس‌مشیط و سایر پایگاه‌های نظامی در جازان و ریاض متمرکز بود اما اکنون، روی حمله به اهداف اقتصادی مانند شرکت آرامکو متمرکز شده است. به‌راستی هدف از این اقدام نیروهای یمنی چیست؟ برای عربستان سعودی، آرامکو بزرگ‌ترین منبع درآمد ملی و ستون فقرات اقتصاد این کشور است. به اعتقاد کارشناسان روس، هدف قرار گرفتن تاسیسات این شرکت به معنای محدود کردن توانمندی‌های ریاض برای تامین عملیات‌های آن است. بنا بر این گزارش، از نظر صنعا، هدف قرار دادن آرامکو در این زمان، پیام‌های زیادی به همراه دارد. نخست اینکه، این حمله در پاسخ به محاصره تحمیلی سعودی‌ها و توقیف کشتی‌های سوخت و جلوگیری از ورود آنها به بندر الحدیده از بیش از یک سال پیش است. ضمن اینکه ریاض حاضر به جدا کردن بعد انسانی از ابعاد سیاسی و نظامی نیست و برای تحقق اهداف و دستاوردهای سیاسی خود پس از شکست نظامی، همچنان بر مرتبط کردن این پرونده‌ها با یکدیگر لجاجت می‌ورزد. هدف قرار دادن آرامکو در سایه نشانه‌های موجود مبنی بر ورود نیروهای صنعا به مأرب، سعودی‌ها را مقابل یک امتحان دشوار قرار می‌دهد، آن هم اینکه اگر ریاض اقدام به بمباران میدان‌های نفتی و تاسیسات مأرب کند، صنعا نیز همه توانمندی‌های خود را علیه آرامکو به کار می‌گیرد. در پایان این گزارش آمده است صرف‌نظر از اهداف صنعا از متمرکز شدن بر حمله علیه تاسیسات آرامکو، داده‌های موجود نشان می‌دهد این شرکت به عنوان یک شریان حیاتی سعودی‌ها در مسیر آن است که در مرحله آتی، هدف نیروهای صنعا باشد و مهم‌تر از آن، این است که در صورت تداوم و تشدید حملات نظامی ائتلاف سعودی علیه یمن و تعلل در مذاکرات، این تاسیسات به‌گونه‌ای هدف موشک‌های جدید یمن قرار می‌گیرد که آینده آن به خطر خواهد افتاد. 

 

* ریزش سهام آرامکو و هشدار واشنگتن  به اتباع خود

به نوشته پایگاه خبری «۲۶ سپتامبر»، عملیات‌های موفق نیروهای مسلح یمن در عمق خاک سعودی موجب شد  واشنگتن سطح هشدار درباره سفر به عربستان سعودی را بالا ببرد و وزارت خارجه آمریکا اعتراف کند: «حملات موشکی - پهپادی هنوز تهدیدی بزرگ بویژه برای ساکنان نزدیک به پایگاه‌های نظامی و مناطق مرزی عربستان با یمن است». از سوی دیگر، رویترز نیز نوشت: سهام بازارهای کشورهای حوزه خلیج فارس، جز سهام آرامکو، روز پنجشنبه دارای معاملات خوبی بود و ارزش سهام این شرکت پس از انتشار اخبار مربوط به حمله موشکی به سایت‌ها و تاسیسات آن در جازان نزولی شد. در این گزارش آمده بود: در پی تاکید سرتیپ «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن بر حمله موشکی - پهپادی سحرگاه پنجشنبه به مناطق حساس در شهر جازان از جمله شرکت آرامکو، سهام غول نفتی عربستان آرامکو (۲۲۲۲.SE)؛ 3/0 درصد سقوط کرد. از سوی دیگر منابع مختلف تایید کردند که این عملیات موجب بروز آتش‌سوزی در 5 مخزن تولید فرآورده‌های نفتی آرامکو شد.

 

* حمایت نظامی آمریکا از عربستان با پرچم یونان

طی 3 سال گذشته عملیات‌های مکرر یگان موشکی یمن آسمان عربستان را به ناامن‌ترین منطقه خاورمیانه تبدیل کرده است. موشک‌ها و پهپادهای یمنی در 3 ماه گذشته نقاط حساس نظامی و اقتصادی در عمق خاک عربستان را هدف گرفته‌اند. در این شرایط با تغییر دولت در آمریکا، جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور با هدف تطهیر خود و اعضای کابینه‌اش از شراکت در جنایات عربستان علیه غیرنظامیان یمن، اعلام کرد این کشور پشتیبانی لجستیک و نظامی از عربستان در یمن را متوقف خواهد کرد. جدا از اینکه تجاوز عربستان به یمن سال 2015 و در دوران معاونت بایدن در دولت اوباما صورت گرفت و دولت وقت آمریکا و دولت بعدی آن حمایت کاملی از عربستان داشتند، اطلاعیه دولت جو بایدن در رابطه با توقف حمایت‌های نظامی از عربستان در جنگ یمن از همان ابتدای انتشار محل بحث بود، چرا که ماهیت رابطه آمریکا و عربستان به نحوی است که ایالات متحده به دنبال تضعیف سعودی نیست. نمونه بارز این اتفاق نیز در رابطه با قتل جمال خاشقجی و عدم تحریم بن‌سلمان، ولیعهد عربستان بود. از این جهت است که عدم حمایت آمریکا از عربستان در جنگ یمن در نگاه کارشناسان و تحلیلگران مسائل منطقه چندان جدی گرفته نشد. بر همین اساس دیروز رسانه‌ها از همکاری نظامی یونان با عربستان در زمینه تامین امنیت تاسیسات نفتی آرامکو با استقرار سامانه پاتریوت به عنوان شناخته‌شده‌ترین سامانه پدافند هوایی آمریکایی خبر دادند. با توجه به روابط نظامی آمریکا و یونان و اهمیت تعاملات نظامی در نظم امنیتی جهان، بدون شک توافق یونان و عربستان بدون چراغ سبز آمریکا انجام نشده است. روز گذشته یک منبع نظامی سعودی به وبگاه «ویکی لیکس السعودیه» گفت، ریاض و آتن در آستانه امضای یک توافق نظامی برای حمایت از تأسیسات نفتی سعودی از این دست حملات هستند. 

وی افزود یک هیأت نظامی از یونان به منظور نهایی کردن این توافق هفته جاری وارد ریاض خواهد شد. این منبع نظامی تصریح کرد توافق مذکور شامل استقرار سامانه پاتریوت در داخل تأسیسات نفتی عربستان سعودی و استقرار نیروهای یونانی در این تأسیسات است. منبع مذکور در ادامه تصریح کرد انتظارمی‌رود یونان از تجهیزات نظامی آمریکایی در عربستان سعودی کمک بگیرد.

***

بیانیه نظامی مشترکی که دولت ژاپن با آمریکا پس از 52 سال درباره مسائل منطقه اقیانوس هند تا اقیانوس آرام صادر کرده‌اند، می‌تواند به منزله ایجاد یک جبهه جنگی در شرق دور علیه اژدهای زرد باشد. این بیانیه که علاوه بر اعلام حمایت راهبردی توکیو و واشنگتن از تمامیت ارضی جزیره تایوان، خط قرمزهای هسته‌ای ژاپن را نیز مرتفع می‌کند، با واکنش شدید چین مواجه شده است. روز جمعه گذشته، سوگا یوشی هیده، نخست‌وزیر جدید ژاپن در کاخ سفید میهمان جو بایدن، رئیس‌جمهور سالخورده آمریکا بود که نتیجه این دیدار همزمان با اوج تنش‌های هژمونیک در تنگه فرمز و دریای چین جنوبی، نخستین بیانیه مشترک ۲ طرف در رابطه با تهدید چین علیه تایوان پس از ۵ دهه محسوب می‌شود. این در عین حال نخستین دیدار سوگا به عنوان نخست‌وزیر جدید ژاپن که بتازگی جانشین آبه شینزو شده با یک رهبر آمریکایی و همچنین نخستین دیدار بایدن به عنوان رئیس‌جمهور ایالات‌متحده با یک رهبر آسیای شرقی محسوب می‌شود. 

در این بیانیه آمده است: «ما بر اهمیت صلح و ثبات در ۲ سوی تنگه تایوان تاکید داریم و از یک راه‌حل صلح‌آمیز برای رفع مساله این تنگه حمایت می‌کنیم». سوگا در نشست مطبوعاتی مشترک با بایدن گفت: «اتحاد میان ژاپن و آمریکا اساس صلح، ثبات و شکوفایی در منطقه اقیانوس هند تا اقیانوس آرام و سراسر جهان بوده و در حال حاضر، به علت وضعیت کنونی منطقه و جو امنیتی شدید، اهمیت این اتحاد از هر زمان دیگری بیشتر است».

یک رسانه صهیونیستی فاش کرد مجروحان حمله به پایگاه نظامی آمریکایی‌ها در فرودگاه بین‌المللی اربیل به بیمارستانی در تل‌آویو منتقل شده‌اند. به گزارش تارنمای اسرائیل 21سی، رئیس مرکز پزشکی شبا، پروفسور اسحاق کریس گفته است 6 مجروح در پی حمله به خوابگاه نیروهای هلندی ناتو در فرودگاه اربیل به این مرکز در سرزمین‌های اشغالی منتقل شده‌اند. همچنین به گفته کریس، تیم پزشکی شبا به طور جدی و حرفه‌ای به درمان این مجروحان پرداخته‌اند. بر اساس همین گزارش، پروفسور گیدی پارت، رئیس بخش مراقبت‌های ویژه مرکز شبا گزارشی پزشکی ارسال کرده که بر مبنای آن فقط ۲ نفر از قربانیان دچار سوختگی و جراحات جدی شده‌اند که اکنون در بخش مراقبت‌های ویژه بسترى هستند اما بقیه مجروحان فقط دچار اصابت ترکش و زخم‌هاى جزئى شده‌اند. 

از طرف دیگر یک سیاستمدار کُرد برجسته از حضور نظامیان آمریکایی در اقلیم کردستان عراق انتقاد کرد. محمود عثمان، نماینده پیشین پارلمان عراق در توئیتی نوشت: «آمریکایی‌ها در برابر حملات توان دفاع از خود را ندارند، لازم است مناطق نزدیک به فرودگاه اربیل را ترک کنند. اگر آمریکایی‌ها توان دفاع از خود را ندارند، لازم است مناطق نزدیک فرودگاه اربیل را ترک کنند تا به مردم عادی آسیبی نرسد». او پیش‌تر نیز در واکنش به حمله اخیر گروه‌های مقاومت عراقی به فرودگاه اربیل گفته بود نباید به آمریکایی‌ها اعتماد کرد و اقلیم کردستان هزینه چنین اعتمادی را خواهد داد. عثمان این پرسش را مطرح کرده بود: «چرا ما هزینه سهل‌انگاری در کارهای آنان (آمریکایی‌ها) را بدهیم؟»

تبریک روز استقلال سوریه به اسد

سلطان عمان سالروز استقلال سوریه را به رئیس‌جمهور این کشور تبریک گفت. هیثم بن‌طارق، سلطان جدید عمان روز جمعه در تلگرافی رسمی به بشار اسد، با تبریک عید ملی سوریه معروف به «یوم الجلاء» نوشت: «از خداوند متعال می‌خواهم همه آرزوها را برای ملت برادر سوریه در جهت ثبات، پیشرفت و شکوفایی تحقق بخشد». «یوم الجلاء» یا روز خروج، سالروز خروج آخرین سرباز استعمار فرانسه از شامات به تاریخ 17 آوریل 1946 است که سوری‌ها آن را تحت عنوان روز استقلال کشورشان جشن می‌گیرند. دست‌کم رهبران و رؤسای دولت 50 کشور از جمله روسیه، چین، ایران، لبنان، عمان، امارات، اردن، مصر، لیبی، الجزایر، کره‌شمالی، ونزوئلا، آرژانتین، اندونزی و اکوادور در روزهای اخیر سالروز استقلال سوریه را به اسد تبریک گفته‌اند. 

***

نیروهای حافظ صلح چین در افغانستان

ساوث چاینا مورنینگ پست روز شنبه در گزارشی نوشت: خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، نه ‌تنها ثبات و امنیت این کشور را تهدید می‌کند، بلکه ممکن است دامنه‌ تهدیدها به سین‌ کیانگ چین نیز برسد و فعالیت و تلاش‌های ضدتروریسم دولت این کشور را هم مختل کند. این روزنامه چینی طی گزارشی درباره افغانستان نوشت: به باور تحلیلگران اگر پس از خروج نیروهای آمریکایی، تهدید امنیتی متوجه کشورهای جنوب آسیا شود، چین نیروهای صلح را به افغانستان خواهد فرستاد. «سون چی» از تحلیلگران روابط بین‌الملل دانشگاه شانگهای به این روزنامه گفته است: نیروهای امنیتی افغانستان، توانایی تأمین امنیت این کشور را ندارند و ممکن است در آینده‌ نزدیک افغانستان دچار یک هرج‌ومرج شود و جرائم مرزی، قاچاق مواد مخدر و قاچاق سلاح در این کشور گسترش یابد. این کارشناس افزوده است: اگر وضعیت امنیتی، تهدیدی ایجاد کند، ممکن است چین نیروهای نظامی صلح را به همراه کمک‌های بشردوستانه زیر شرایط منشور ملل متحد به منطقه اعزام کند تا از امنیت و منافع مردم چین اطمینان حاصل کند. در همین حال، «جائو لی جیان» سخنگوی وزارت خارجه چین پنجشنبه گذشته، در واکنش به اعلام جدول نهایی خروج نیروهای خارجی از سوی بایدن گفت: «نیروهای خارجی از افغانستان باید به گونه مسؤولانه و منظم عقب‌نشینی کنند تا از حملات تروریستی جلوگیری کنند». 

***

بن‌بست در مذاکرات نتانیاهو و بنت درباره تشکیل کابینه

خبرگزاری فلسطینی سما در گزارشی اعلام کرد به‌رغم اخبار منتشر شده مبنی بر موافقت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با واگذاری ۲ وزارت جنگ و خارجه به حزب یمینا به ریاست نفتالی بنت، به نظر می‌رسد مذاکرات میان آنها به بن‌بست رسیده و نگرانی‌ها میان اعضای حزب لیکود درباره رفتن به سمت برگزاری انتخابات برای پنجمین‌بار بیشتر شده است. در همین راستا «شالوم یروشالمی» کارشناس مسائل سیاسی در وبسایت «زمان اسرائیل» گفت مذاکرات میان نتانیاهو و بنت قطع شده است. وی در این باره به نقل از یک منبع نزدیک به نفتالی بنت افزود پس از 4 دیدار میان بنت و نتانیاهو، پیشرفتی در مذاکرات تشکیل دولت رخ نداده است و تنها مورد اختلافی چرخش (تناوب) نخست‌وزیری میان آنهاست، طوری که نتانیاهو مخالف نخست‌وزیری تناوبی است و در مقابل نفتالی بنت حاضر به چشم‌پوشی از این مساله نیست. طبق این گزارش، بنت همچنان حاضر به دادن تعهد به نتانیاهو مبنی بر عدم ائتلاف با گدعون ساعر، رئیس حزب «امید نو» در تلاش برای تشکیل دولت بر پایه اردوگاه مخالف نتانیاهو نیست. 

***

آلمان طرح ساخت پهپاد نظامی اروپا را تصویب کرد

کمیته بودجه مجلس آلمان قرارداد ۳ میلیارد یورویی ساخت پهپاد نظامی اروپایی را در چارچوب همکاری با فرانسه، ایتالیا و اسپانیا در کارخانه‌های ایرباس، داسو و لئوناردو تصویب کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، به گفته چند مقام نظامی آلمان، ارتش این کشور از سال ۲۰۳۰ میلادی ۲۱ فروند پهپاد نظامی را به همراه ۱۲ ایستگاه فرماندهی زمینی و 4 دستگاه شبیه‌ساز تحویل خواهد گرفت. قرار است این پهپادها در نهایت جانشین پهپادهای ساخت صنایع هوافضای اسرائیل شود که ارتش آلمان از آنها به صورت اجاره‌ای در افغانستان و مالی استفاده می‌کند. با اینکه پهپاد اروپایی به صورت فنی توانایی حمل سلاح دارد اما چنین کاربردی منوط به موافقت مجلس آلمان خواهد بود که دسامبر گذشته با طرح مسلح کردن پهپادهای کنونی که به صورت اجاره‌ای در اختیار ارتش این کشور قرار دارد، مخالفت کرد. این پهپادها با درازای بیش از ۱۵ متر، طول ۳۰ متری ۲ بال، حسگرهایی مانند چند رادار و دوربین‌های فرو سرخ، توانایی پرواز مداوم به مدت بیش از ۲۴ ساعت را در ارتفاع حدود ۱۳ هزار متری برای نظارت بر اوضاع زمین خواهند داشت. 

***

طرح سنای آمریکا برای منع فروش «اف۳۵» به امارات

تریبون رسانه نظامی آمریکا «دیفنس نیوز» در گزارشی اعلام کرد باب منندز، سناتور ایالت نیوجرسی و رئیس کمیسیون روابط خارجه سنای آمریکا و دیان فاینشتاین، سناتور ایالت کالیفرنیا از دولت واشنگتن خواستند ضمانت‌هایی به کنگره بدهد مبنی بر اینکه تکنولوژی موجود در جنگنده‌های «اف۳۵» که شرکت لاکهید مارتین تولید می‌کند، حساس نبوده و امنیت رژیم صهیونیستی را تهدید نمی‌کند. هدف از پیش‌نویس قانونی که در سنا مطرح شده قرارداد فروش ۵۰ فروند جنگنده «اف۳۵» به ارزش 4/10 میلیارد دلار به امارات است. منندز گفت با توجه به سوالات موجود که بی‌جواب مانده است، بویژه سوالات مربوط به تبعات این قرارداد بر امنیت ملی آمریکا و منافع تکنولوژیکی و نیز تبعات آن بر ثبات منطقه، درباره عواقب و پیامدهای ناشی از فروش این جنگنده‌های بسیار پیشرفته نگران است.

گروه بین‌الملل: جو بایدن چهارشنبه گذشته اعلام کرد 11 سپتامبر امسال نظامیان آمریکایی افغانستان را ترک خواهند کرد. رئیس‌جمهوری آمریکا در سخنان خود هدف نخست آمریکا از حمله به افغانستان را این دانست که از افغانستان به عنوان پایگاهی برای حمله به آمریکا استفاده نشود. او با اذعان به اینکه آمریکا به این هدف دست یافته و اسامه بن‌لادن 10 سال قبل کشته شده است، از موعد خروج آمریکا در افغانستان صحبت کرد. این سخنان در حالی مطرح شده است که طی 2 دهه حضور نظامی ناتو به سرکردگی آمریکا در افغانستان و مداخله نظامی در پاکستان، علاوه بر وارد آمدن میلیاردها دلار خسارت به این کشور، بیش از 2۴0 هزار نفر بر اثر این تجاوز آشکار کشته شدند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، مرکز مطالعاتی واتسون در گزارشی اعلام کرد از زمان حمله آمریکا به افغانستان در اکتبر سال 2001 تا آوریل سال 2021 میلادی 241 هزار و 50 نفر به شکل مستقیم در نتیجه جنگ آمریکا کشته شده‌اند. بر اساس این گزارش، آمریکا در ۲ دهه اخیر همچنین 26/2 تریلیون دلار برای جنگ افغانستان هزینه کرده است، البته این مبلغ بودجه‌هایی را که دولت واشنگتن باید برای نگهداری از کهنه‌سربازان آمریکایی هزینه کرده و سود پول‌های وام گرفته شده برای تأمین مالی جنگ را شامل نمی‌شود. مرکز مطالعاتی واتسون همچنین تاکید می‌کند آمار 241 هزار و 50 کشته مربوط به کشته‌های مستقیم حمله آمریکا و جنگ در افغانستان و پاکستان است و شامل تلفات بر اثر بیماری، عدم دسترسی به مواد خوراکی، آب، زیرساخت‌ها و دیگر پیامدهای غیرمستقیم جنگ نمی‌شود. این گزارش می‌افزاید در ۲ دهه اخیر در نتیجه حمله آمریکا به افغانستان بیش از 47 هزار غیرنظامی افغان، 72 خبرنگار و اصحاب رسانه و 444 امدادرسان کشته شده‌اند. از سوی دیگر، بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده از تلفات جنگی نظامیان خارجی در افغانستان، از سال 2001 تا سال 2020 میلادی 3 هزار و 596 نظامی خارجی بر اثر درگیری‌ها در افغانستان کشته شده‌اند. از این میان آمریکا با 2 هزار و 4۴2 و انگلیس با 455 نظامی کشته شده، بیشترین تعداد تلفات جنگی را بین نیروهای خارجی در افغانستان دارند. بر اساس آمارهای رسمی، از زمان حمله ائتلاف به رهبری آمریکا به افغانستان تاکنون 530 نظامی آمریکایی نیز بر اثر رویدادهایی که مربوط به درگیری نبوده کشته شده‌اند و مجموع زخمی‌های نیروهای آمریکایی در افغانستان نیز 20 هزار و 663 اعلام شده است.