|
گفتوگوی «وطنامروز» با «منیره میرزایی» نویسنده کتاب «تاج بندگی»
مسؤولیت حجاب
مصطفی پورکیانی: موسسه فرهنگی - هنری قدر ولایت، در چارچوب پرداختن به تاریخ معاصر ایران و وقایع و رخدادهای مهم آن، به مساله حجاب و کشف حجاب رضاخانی ورود کرده و علاوه بر کتاب «حکایت کشف حجاب» که 7 بار چاپ شده، ۲ عنوان کتاب را سال جاری روانه بازار نشر کرده است.
«تنور دوستی»
این رمان را زینب کریمی تألیف کرده است. در این رمان بین زمان حال و دوره رضاشاه ارتباط و پلی ایجاد شده و نشان میدهد آنچه امروز به آسانی و راحتی در دسترس بانوان کشور قرار دارد، روزگاری سبب تحقیر، خشونت و حتی کشتاری چون قتلعام مسجد گوهرشاد شده و بانوان مؤمن و پاکدامن این مرز و بوم، سالها خانهنشین شده و از تحصیل و فعالیت اجتماعی محروم شده بودند؛ فقط به جرم اعتقاد به حجاب و پا فشردن بر این باور وجدانی، فطری و دینی.
«تاج بندگی»
این کتاب را منیره میرزایی تألیف کرده است. این اثر ضمن بررسی دلایل برخورد خشن و پلیسی رضاشاه با حجاب و عفاف و ایستادگی و مقاومت مردمی در برابر این اقدامات، پاسخهای مستدل و مستند و منطقی به ضرورت حجاب و ارتباط بین آن با امنیت، آرامش، زیبایی، پاکدامنی و حتی اقتصاد داده است. همچنین اثبات کرده که «بیحجابی» در جهان و ایران دوران پهلوی «اجباری» و حجاب کاملا اختیاری بوده و آنچه طی سالیان جدید سبب بروز اختلال در پوشش و حجاب بانوان در غرب و شرق جهان شده است، ریشه سیاسی و اقتصادی داشته و به دست مافیای استفاده ابزاری از زنان انجام شده است.
***
منیره میرزایی، نویسنده کتاب «تاج بندگی» در گفتوگو با «وطنامروز» در این باره که موضوع حجاب یک مقوله فرهنگی بهشمار میآید اما وی از منظر تاریخی به این موضوع پرداخته، گفت: ما در جامعه خودمان و حتی کشورهای دیگر پدیده لباسهای باز یا غیرپوشیده را به فراوانی مشاهده میکنیم و به تبع آن شاهد تبلیغات بسیار گسترده علیه حجاب و پوشش در کشورمان هستیم و همین اتفاق اما با شیب خیلی آرامتر در کشورهای دیگر علیه لباسهای سنتی آن کشورها در جریان است.
وی ادامه داد: چیزی که در این تبلیغات و در ایران خود را بشدت نشان میدهد و در چند سال اخیر بشدت خودنمایی کرده، داستان «حجاب اجباری» است و وقتی از بعد تاریخی به این موضوع نگاه میکنیم متوجه میشویم که غالبا عموم مردم اطلاعات اندکی از بعد تاریخی حجاب دارند. وقتی در این باره مطالعه میکنیم درمییابیم که زنان ایرانی همیشه از گذشته لباسهای پوشیده داشتند، حتی در زمان هخامنشیان و بعدتر نیز این ماجرا وجود داشته است و تقریبا از زمان رضاخان پدیده «بیحجابی اجباری» مطرح میشود.
میرزایی در ادامه با ذکر نکاتی تاریخی درباره مساله حجاب، ادامه داد: با مطالعه تاریخ میبینیم که به عنوان مثال ایرانیها برای نخستینبار شلوار را اختراع کردند و در ادامه اعراب و چینیها این مدل شلوار را با نام شلوار پاکدامنی از روی دوخت و مدل ما برداشتند و استفاده از آن را یاد گرفتند. پس ما به این مفهوم، مسالهای با لباس یا حجاب اجباری نداشتیم.
نویسنده کتاب «تاج بندگی» در ادامه با بیان این نکته که مخاطبان اصلی این کتاب نوجوانان و جوانان هستند، افزود: ما در این کتاب به حجاب از چند بعد نگاه کردهایم. این کتاب یک زبان داستانگونه روایی دارد به این نحو که خانمی از نوجوانی شروع به تحقیق و بررسی در این باره کرده و چیزهای مختلفی را دیده؛ مثلا دیده که در طبیعت، خیلی از حیوانات برای محافظت از خودشان یکسری کارها انجام میدهند یا متوجه شده بسیاری از این حیوانات از یکسری قوانین طبیعی پیروی میکنند و همین طور آرام ارام و با دقت بیشتر در اطراف خود متوجه میشود که هر کالایی که میبیند، یک پوشش و بستهبندی دارد که همان معرف آن کالا به شمار میرود و در ادامه کنجکاو میشود که حالا من به عنوان یک انسان چطور باید خود را در جامعه حفظ کنم و مسؤولیتهای اجتماعی من به چه نحوی تعریف شده است و کمکم با بعد تاریخی ماجرا آشنا میشود و وقتی تاریخ را مرور میکند به مساله کشف حجاب دوره رضاخان میرسد. ما در این کتاب سعی کردیم بیشتر با نوجوانان همکلام شویم تا برای انتخاب خودشان شناخت و آگاهی لازم را داشته باشند.
میرزایی با بیان اینکه در گذشته معمولا داستان حجاب را با بیحجابی مقایسه میکردند و همین مساله موجب میشد این موضوع با عدم اقبال مخاطب روبهرو شود، افزود: وقتی یک نوجوان این کتاب را میخواند، در ابتدای کار شاید خیلی درگیر کلمه حجاب و بیحجابی نشود و خیلی مستقیم درباره این موضوع صحبت نمیشود و بعد آرام آرام او را با مقولهای به نام پوشیدگی، عفت، مسؤولیت اجتماعی و قانون آشنا میکنیم و با مثالها و مصداقهایی که برای او ذکر میکنیم، ذهن او را آماده میکنیم تا قدرت تصمیمگیری او افزایش پیدا کند. تلاش ما بر این نبوده که هر کسی امروز این کتاب را خواند، بلافاصله با حجاب شود، بلکه خواستیم نوجوان ما با یک دیدگاه جدیدتری روبهرو شود. وی در ادامه درباره تاثیر فزاینده رسانه در دنیای حال حاضر نوجوانان گفت: در حال حاضر بچههای ما شبانهروز در معرض انواع مدیا و رسانه قرار دارند و در آنها به زبانهای مختلف از مذمت حجاب میگویند و طبیعی است که آنها واکنش منفی نسبت به این مساله داشته باشند. به همین خاطر در بخشی از کتاب با اشاره به کشورهای آسیایی و اروپایی که در گذشته همه زنان آنها حجاب داشتهاند، تاثیرات رسانههایی را که با اهداف مشخص قصد دادن اطلاعات اشتباه به آنها را دارند متذکر شدهایم که اگر میخواهند پوششی را انتخاب یا رد کنند، لااقل با شناخت و آگاهی باشد.
***
حکایت کشف حجاب
موسسه فرهنگی قدر ولایت کتاب حکایت کشف حجاب را پیشتر وارد بازار نشر کرده بود. فصل اول این کتاب سیر توطئه کشف حجاب را در زنجیره هجوم فرهنگی غرب نشان میدهد و نمونههایی از آن دلایل توجیهی کشف حجاب را مینمایاند که هیچ توجیه منطقی و حتی به ظاهر روشنی برای اعمال کشف حجاب وجود نداشته است. روشنفکران وابسته که تعزیهگردان قضایا بودهاند دلایل واهی و سفیهانهای ارائه میکردهاند که رضاخان به دلیل عدم بینش و نافهمی آنها را تکرار میکرده است. محمدرضا با ستایش از اقدامات پدر، تلویحا آن اقدامات را محکوم کرده و خود با نظراتی که علیالظاهر رنگ و لعاب بهتری پیدا کرده بود، سیاست تبلیغی گستردهای را علیه حجاب آغاز میکند که مکمل اقدامات پدرش میشود. فصل دوم کتاب مذکور «اسناد خشونت رضاخانی و مقاومت مردمی» نام دارد. اسنادی که در این فصل ارائه میشود از کتابهای واقعه کشف حجاب و خشونت و فرهنگ سازمان اسناد ملی ایران انتخاب شده است. نحوه انتخاب این اسناد و هدف از ارائه آنها این بوده است که از یک طرف شدت خشونت و رذالت برنامه به اصطلاح مدرنیزه کردن کشور و آزادی زنان! نشان داده شود و از طرف دیگر مقاومت مردمی و شیوههایی که برای دفاع از اعتقادات خود و عمل به حکم ضروری قرآن یعنی «حجاب» به کار میبستهاند نمایانده شود. در فصل سوم کتاب با عنوان «وقایع مهم حرم حضرت معصومه سلامالله علیها و مسجد گوهرشاد مشهد» سعی شده است ضمن بیان چگونگی ۲ واقعه مهم و بسیار موثر در قضیه کشف حجاب یعنی واقعه حرم مطهر حضرت معصومه سلامالله علیها و مسجد گوهرشاد مشهد مقدس- که به صورت ۲ لکه ننگ ابدی بر دودمان پهلوی معدوم نشسته است- شخصیت علمای بزرگی که در این وقایع نقطه اصلی حرکت بودهاند بازگو شود. فصل چهارم کتاب یادشده، «حکایات و خاطرات» است که خاطرات و حکایتهای شاهدان این واقعه تاریخی از زبان جمعی از علما از جمله آیتالله خوشوقت (امام جماعت مسجد امام حسن(ع) و استاد دانشگاه)، آیتالله حاجسیدحسین بدلا، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسوی (امام جماعت مسجد عمار یاسر) و عدهای از اهالی تهران حکایت شده است.
ارسال به دوستان
رئیسجمهور سوریه از برنامههایش برای دوره جدید ۷ ساله ریاستجمهوریخود گفت
سوگند اسد
گروه بینالملل: «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه ظهر دیروز با حضور در مقر پارلمان این کشور در کاخ الشعب در برابر رئیس و اعضای پارلمان این کشور برای دوره جدید ۷ ساله ریاستجمهوری خود سوگند یاد کرد. بنا بر این گزارش، در این مراسم، علاوه بر نمایندگان پارلمان سوریه، جمعی از مقامات سیاسی، نظامی، حزبی، دینی، رسانهای، علمی، فرهنگی، ورزشی، هنری، اجتماعی، شماری از خانوادههای شهدا و نمایندگان برخی کشورها حضور داشتند.
به گزارش «وطنامروز» به نقل از خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، رئیسجمهور سوریه در مراسم تحلیف خود طی سخنانی به تشریح رویکردهای کشورش برای ۷ سال آینده پرداخت.
* ملت به دولت مشروعیت میدهد
بشار اسد در مراسم تحلیف طی سخنانی خطاب به ملت سوریه گفت: ملتهایی که راه آزادی را میشناسند، در راه دفاع از حقوق خود خسته نمیشوند. اسد افزود: مشارکت ملی گسترده در انتخابات ریاستجمهوری دلیلی بر آگاهی بالای ملی مردم سوریه است. اسد تأکید کرد: تجربه انتخابات ریاستجمهوری ثابت کرد این ملت هستند که به دولت مشروعیت میدهند.
* شکست توطئههای خارجی
بشار اسد با اشاره به اینکه مردم سوریه در داخل کشورشان آبدیدهتر میشوند، از شکست طرحهای خارجی در تبدیل کردن این مردم به برگی علیه وطنشان گفت و تاکید کرد: «آگاهی ملی و مردمی، دژ استوار ما و معیاری است که با آن توانایی و قدرت خود را میسنجیم. برخی مزدوران به واسطه ترکیه در حال کار روی طرحهایی برای وضع قانونی هستند تا سوریه زیر سلطه بیگانه قرار گیرد اما کلیه این طرحها و تلاشها به لطف پایداری ملت سوریه از بین رفت».
* تلاش در مسیر تولید و مبارزه با فساد
وی همچنین به بحث درباره اوضاع اقتصادی سوریه پرداخت و اعلام کرد: در زمان حاضر 3000 کارخانه در سوریه در حال ساخت است و جنگ و محاصره نتوانست سرمایهگذاری ما را متوقف کند. بشار اسد در ادامه ابراز کرد: برنامه آینده، افزایش تولید و نقش دولت در تسهیل آن در بخشهای مختلف است. حل مشکل برق اولویت ما است، زیرا این امر زندگی و محیط سرمایهگذاری ما را تحت تأثیر قرار میدهد، همچنین شفافیت که ماهیت برنامه اصلاحات اداری است، از اولویتهای ما در مرحله بعد است. اسد ادامه داد: در آینده شاهد نوسازی قوانین و مبارزه با فساد و کشف فاسدان خواهیم بود. تحریم و محاصره یک فرصت بزرگ برای توسعه اعتماد به تواناییهای داخلی است. وی تأکید کرد: هدف جنگهای مدرن، قبل از زمین، انسان است و هر کس در جنگ انسان پیروز شود، این جنگ را برده است. دشمن زمانی پیروز میشود که اکثریت باور کنند مقاومت دروغ و بازدارندگی آن «وهم» است. ما اگر باور کنیم وابستگی ملی ما در مرزهایی است که دشمن اشغالگر ترسیم میکند، از نظر فکری و روانی شکست خواهیم خورد.
* حمایت از فلسطین و تقدیر از ایران
بشار اسد در بخش دیگری از این سخنرانی به موضوع فلسطین پرداخت و گفت: نزدیکترین موضوع به ما، فلسطین است و تعهد ما به آن، پایدار و محکم است و با تغییر شرایط عوض نمیشود. رئیسجمهور سوریه با اشاره به نقش جمهوری اسلامی ایران در آزادسازی سوریه از چنگال تروریسم گفت: «به نقش دوستانی چون روسیه و ایران که ایستادگی آنها در کنارمان تاثیر زیادی در آزادسازی کشورمان داشت، اعتماد داریم. ما تاکید میکنیم وظیفه دولت حمایت از هر گونه مقاومتی در سوریه علیه اشغالگر است». وی در پایان افزود: آزادسازی همه مناطق کشورمان از دست تروریستها و حامیان ترک و آمریکاییها هدف و چشمانداز ما است.
به نوشته پایگاه خبری شبکه المیادین، رئیسجمهور سوریه که ۲۷ مه گذشته (۵ خرداد) با کسب بیش از ۹۵درصد آرا مجددا به عنوان رئیسجمهور سوریه انتخاب شد، قرار است به مدت ۷ سال دیگر سکان اداره این کشور را در دست داشته باشد. بنا به اعلام «حموده صباغ» رئیس پارلمان سوریه، در انتخابات ریاستجمهوری اخیر سوریه ۱۴ میلیون و ۲۳۹ هزار شهروند سوری شرکت کردند که از این میزان ۱۳ میلیون و ۵۴۰ هزار و ۳۶۰ رای معادل 1/95 درصد آرا به بشار اسد اختصاص یافت. با اعلام پیروزی قاطع اسد در انتخابات ریاستجمهوری سوریه، مردم این کشور در شهرهای مختلف به خیابانها سرازیر شدند و به جشن و پایکوبی پرداختند.
ارسال به دوستان
به مناسبت ایام سالروز عملیات بزرگ «رمضان»
نبرد اول بصره
محمدعلی صمدی*: «اولین برنامه، ادامه عملیات به سمت بصره است. 15 روز آینده مهلتی برای یگانهای عملیاتی است تا به جابهجایی، سازماندهی، تعیین طرح مانور و شناسایی محورهای عملیاتی خود مشغول شوند».
این صحبتهای «علی صیادشیرازی» فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، سوم خرداد 60، حدود 12 ساعت پس از آزادی خرمشهر، در جلسه فرماندهان «قرارگاه کربلا» بیان شد. تصرف یا تهدید بصره، در طرح عملیات «الی بیتالقدس» پیشبینی شده بود اما خستگی و فرسودگی شدید نظامیان ایرانی به دنبال ۳ هفته جنگ سخت و بدون استراحت، باعث شد در این مرحله به آزادی «خرمشهر» بسنده شود.
در حقیقت پس از عملیاتهای «طریقالقدس» و«فتحالمبین» بود که صاحبنظران نظامی کشور، به این نتیجه رسیدند متجاوزان بنا ندارند بر اساس اصول و قواعد عقلانی نظامی عمل کنند و به علت گره خوردن حیثیت سیاسی و حتی موجودیت رژیم بعث (در آن مقطع) به پیروزی در جنگ علیه ایران، نمیتوان هیچ حسابی روی محاسبات نظامی متعارف و قابل پیشبینی از سوی رژیم صدام درباره آینده جنگ داشت. علاوه بر این، به عالیترین مرجع بینالمللی حلوفصل منازعات، یعنی سازمان ملل متحد نیز امیدی نبود. نخستین قطعنامه این سازمان درباره جنگ ایران و عراق، 6 روز پس از آغاز جنگ صادر شده بود و تا زمان آزادسازی خرمشهر هیچ تلاش ملموس دیگری از سوی این جایگاه برای پیگیری مسائل این جنگ انجام نشده بود. سازمان ملل حتی زیر بار این نمیرفت که «جنگ بین ایران و عراق» را به رسمیت بشناسد و در اسناد خود از آن با عنوان «وضعیت میان ایران و عراق» یاد میکرد. طی 18 ماهی که ایران در وضعیت بسیار شکننده و ضعیف، زیر حملات همهجانبه ارتش صدام قرار داشت، چنین اطلاقی به یک جنگ تمامعیار، جانبداری آشکار از متجاوز محسوب میشد، زیرا از تمام عواقب بینالمللی عنوان حقوقی «جنگ» در امان میماند. در چنین شرایطی برای جمهوری اسلامی هیچ تردیدی باقی نماند که در طراحی راهبرد آینده خود، علاوه بر آزادسازی مناطق اشغالی، باید تحقق اصل پذیرفتهشده جهانی، یعنی تنبیه متجاوز و دستیابی به یک اهرم فشار برای مطالبه حقوق مادی و معنوی ایران از متجاوزان را هم رأسا برعهده بگیرد.
در همین راستا، پس از عملیات «ثامنالائمه» (مهر 60)، مقابله به مثل در برابر اشغال خرمشهر در اولویتهای برنامه نظامی ایران قرار گرفت و بنا شد در طراحی عملیاتهای کربلا، تهدید یا تصرف شهر یا منطقه استراتژیکی از عراق، مدنظر قرار گیرد. ۶ شهر عراق به عنوان گزینههای تنبیهی در برابر نظامیان جمهوری اسلامی قرار داشت؛ اربیل، سلیمانیه، بعقوبه، کوت، العماره و بصره.
۵ شهر از این فهرست، با مرزهای ایران بین 45 تا 105 کیلومتر فاصله داشتند. تنها بصره بود که علاوه بر فاصله 16 کیلومتری تا مرز، قلب اقتصادی عراق به شمار میرفت و 70 درصد درآمد نفتی عراق را تامین میکرد. تصرف این شهر میتوانست رژیم عراق و متحدانش را وادار به پذیرش شرایط ایران کرده یا حتی باعث سقوط صدام شود.
بهرغم اینکه «بصره» از همان ابتدای طراحی عملیات «الی بیتالمقدس» به عنوان هدف نهایی عملیات تعیین شده بود، با ملاحظات سیاسی- امنیتی از مانور تبلیغاتی روی این موضوع پرهیز شد و حتی بخش قابل توجهی از نیروهای رزمنده حاضر در عملیات نیز به صورت واضح و روشن در جریان چنین راهبردی قرار نگرفتند. عراق هم گرچه با خرد نظامی متعارف، میدانست «بصره» قابل دسترسترین هدف برای ایرانیان جهت مقابله به مثل است اما تنها در میانه عملیات بود که متوجه جهت فلشهای هجومی ایران به سوی بصره شد و چارهای جز این ندید که بخشهای مهمی از مناطق متصرفه خود را در خاک ایران، به صورت ناگهانی خالی کند تا بتواند نیروهایش را روی محکم کردن حلقههای دفاع از بصره متمرکز کند (عقب کشیدن لشکرهای 5 و 6 از غرب «اهواز» و انتقال آنها به شرق «بصره»).
هنگامی که در خاک ایران، جشنِ آزادسازی خرمشهر برپا بود، فرماندهان نظامی ایران، گوشهچشمی هم به ساختوسازهای پرحجمی داشتند که در آن سوی مرز جریان داشت و برای آغاز مرحله بعد عملیات -که بنا بود نقطه پایانی بر جنگ باشد- لحظهشماری میکردند.
از سوی دیگر، به دنبال مانورهای پرحجم رژیم صدام مبنی بر عقبنشینی داوطلبانه از خاک ایران، در تهران میان مسؤولان سیاسی تردیدهایی برای ورود به خاک عراق ایجاد شده بود که بعد از چند جلسه مشترک با نظامیان، ظاهرا رفع شد. ارتش بعث توانست با این تبلیغات پرحجم وانمود کند نتیجه جنگ را پذیرفته است و در مجال به دست آمده، آرایش غلط نظامی خود را اصلاح و تکمیل کرد (که انتظار میرفت پس از طریقالقدس انجام دهد). اتلاف وقت ناشی از تردید و دادن چنین فرصتی به عراق را شاید بتوان اشتباه استراتژیک نیروهای خودی در مرحله جدید جنگ به شمار آورد. رژیم بعث طی 9 ماه قبل، استعدادی معادل 12 لشکر را از دست داده بود (کشته و اسیر) و حمله برقآسای بعدی ایرانیان برایش حکم کابوسی مرگبار را داشت. شروع عملیات، به جای 15 روز، 50 روز طول کشید و عملیات رمضان 22 تیرماه آغاز شد. هدف، رسیدن به ساحل شرقی «شطالعرب» و در صورت امکان، ورود به شهر «بصره» بود.
عراق برای دفاع از بصره بر ۲ مانع مصنوعی تکیه داشت: اول کانال پرورش ماهی. این کانال که حدود 10 سال قبل در فاصله 9 کیلومتری مقابل بصره ساخته شده بود، 30 کیلومتر طول و یک کیلومتر عرض داشت. دوم استحکاماتی موسوم به خاکریزهای مثلثی. این خاکریزها، دژهای مثلثیشکلی بودند که هر ضلعشان بین 1500 تا 1800 متر طول داشت و در هر کدام یک گردان زرهی با آرایش پیچیده استقرار داشت.
فلش اصلی عملیات، رسیدن به ۲ سر کانال پرورش ماهی و پشت سر گذاشتن آن، سپس چسبیدن به سواحل شطالعرب بود. عراق راه جنوب کانال ماهی را با ایجاد آبگرفتگی مسدود کرد اما ایرانیان توانستند با پیشروی بیش از 20 کیلومتر در خاک عراق، خود را به شمال کانال برسانند.
در اینجا بود که مشکل اصلی بروز کرد. هر چند نیروهای ایرانی خود را به 16 کیلومتری شمال بصره رسانده بودند اما جناح راستشان تحت کنترل چندین لشکر قدرتمند ارتش بعث بود. رزمندگان یگانهای دیگر که بنا بود پس از پشت سر گذاشتن خاکریزهای مثلثی، جناح راست نیروهای پیشرو را تامین کنند، پشت مثلثیها متوقف شدند. در نتیجه نیروهای پیشرو، از پهلوی راست مورد حمله سنگین قرار گرفتند و ناچار عقب کشیدند. در مرحله بعد، تلاش شد از پلهای روی کانال پرورش ماهی عبور شود اما زمین مسلح به میادین مین و آبگرفتگی و تمرکز زرهی بالای عراق در شرق و غرب کانال، اجازه این کار را نداد. طی 17 روز، رزمندگان ایرانی، 5 بار با تمام توان، مسیرهای شکستن خطوط دفاعی دشمن را آزمودند و بهرغم انهدام بخش قابل توجهی از توان نظامی عراق، موفق به دستیابی به هدف نهایی نشدند و عملیاتی که در تاریخ جنگ، نزد ایرانیان به «عملیات رمضان» شناخته میشد و از سوی بعثیها به «نبرد اول بصره» شهرت یافت، به پایان رسید.
در جمعبندی نهایی، باید علت اصلی بینتیجه ماندن عملیات رمضان را «خاکریزهای مثلثی» به شمار آورد که در مرحله نخست عملیات، باعث توقف ضربه پرتوان اولیه شد و در مراحل بعدی عملیات هم این عقبماندگی جبران نشد. بزرگی خاکریزهای مثلثی (هر ضلع مثلثها نزدیک به ۲ کیلومتر طول داشت) به حدی بود که وجود عکسهای هوایی دقیق را الزامی میکرد. عدم شناخت وسعت و توان پنهانشده در آن خاکریزها و زمین انبوهی حیرتآور از میادین مین که هر روز هم بر میزان آنها افزوده میشد، راههای نزدیکی نیروهای خودی به بصره را عملا مسدود کرد. رزمندگان ایرانی که برای پایان دادن عزتمندانه به جنگ، انتخاب دیگری جز بصره را مقابل خود نمیدیدند، باید به راهکار دیگری فکر میکردند.
* پژوهشگر انقلاب و دفاعمقدس
ارسال به دوستان
امام محمد باقر(ع) اعجاز علمی نسل کوثر
حجتالاسلام والمسلمین محمد سالار*: مرور زندگی ائمه معصومین و پیشوایان اسلامی مشخص میکند این بزرگان هدف و جهت واحدی را دنبال میکردند، حرکت این بزرگواران به سوی هدایت، تعالی و تکامل مردم و رهایی از ظلم و بیعدالتی و استقرار قوانین الهی و تحقق احکام دین مبین اسلام بوده است. هر یک از پیشوایان ما برای هدایت مردم و زنده نگاه داشتن اسلام با توجه به شرایط خاص سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی زمان خود، یک حرکت هدفمند و رو به جلو با روشی خاص مانند دعا، تربیت دانشمندان، نرمش قهرمانانه و قیام و مبارزه با دستگاه ظلم و فساد داشتند.
حضرت امام محمد باقر(ع) به باقرالعلوم لقب یافتند و از آن حضرت به عنوان شکافنده علوم آلمحمد(ص) نام برده میشود. در زمان امام باقر(ع) فرقههای مختلف و مکتبهای گوناگون، شبهات و سوالات بسیاری را در ذهنها ایجاد کرده بودند که جواب و تحقیق درباره آنها را حضرت دنبال میکردند. مناظرات بسیاری که از امام باقر(ع) به دست ما رسیده یک گواه روشن بر این حقیقت است. امام باقر(ع) در صحنه علمی ظهور و بروز یافتند و علوم دینی و الهی را فراراه حقجویان و مشتاقان فرهنگ و معارف الهی قرار دادند. حضرت در زمان خویش با تبیین درست و اصیل دیدگاه دین، جلوه زیبایی از دانش، آگاهی و معرفت را ترسیم کردند.
امام باقر(ع) بار دیگر اعجاز علمی نسل کوثر را متجلی ساختند و ثمرات علم و آگاهی را از بوستان قرآن و سنت نبوی به دلهای حقجویان هدیه کردند و در واقع عصر امام باقرالعلوم(ع) و امام صادق(ع)، عصر شکوفایی علم و دانش و فرهنگ و معارف اهلبیت(ع) قلمداد میشود.
در زمان امام باقر(ع) به واسطه درگیریای که میان بنیامیه و بنیعباس به وجود آمد، فرصتی طلایی حاصل شد تا ایشان بتوانند بیشتر بر آگاهی و مقابله با انحرافات و عقاید باطل تمرکز کنند و همچنین زمینه و فرصت مناسبی پیش آمد که به تربیت شاگردان خاص و کادرسازی بپردازند.
بیشترین روایات و احادیثی که امروز به دست ما رسیده و در حوزههای علمیه و محافل علمی- پژوهشی بحث میشود و مورد استناد قرار میگیرد، مربوط به امام باقر(ع) و امام صادق(ع) است، لذا امروز مکتب انسانساز امام باقر(ع) در اقصی نقاط جهان از شرق آسیا و اقیانوسیه تا شرق و غرب آفریقا و کشورهای عربی و آمریکای لاتین گسترش یافته و شاهدیم تربیتیافتگان مکتب اهلبیت(ع) و طلاب و مبلغانی که در حوزههای امام باقر(ع) تربیت شدهاند. شاگردان بسیاری را تحویل جامعه دادهاند که اینان نیز در عرصه ترویج و نشر فرهنگ اهلبیت(ع) فعالیت داشته و دارند و به واسطه همین فعالیتها، تعداد بسیاری از مراکز دینی و حوزوی و پژوهشی در کشورهای مختلف از سوی شاگردان مکتب امام باقر(ع) دایر شده و از این طریق علوم و معارف اهلبیت(ع) به گوش مشتاقان و علاقهمندان دین مبین اسلام رسانده میشود.
امام باقر(ع) برای ساختن انسانها، گسترش مبانی اسلام و تربیت افراد، فرمایشات بسیاری در عرصههای مختلف دارند. حضرت به شیعیان و پیروانشان توصیه و سفارش میکنند: «مَا شِیعَتُنَا إِلَّا مَنِ اتَّقَىالله وَ أَطَاعَهُ (تُحَفُ العُقول/ صفحه 295)؛ شیعیان و پیروان ما تنها کسانی هستند که تقواپیشه و مطیع خداوند متعال باشند و هرگز از فرامین الهی سرپیچی نکنند». همچنین حضرت در مقام دعا و درخواست از خداوند هم خیر و صلاح برادران و خواهران ایمانی را طلب میکنند و میفرمایند: «رَبِّ أَصلِح لِی جَماعَهَ إخوَتی و أخواتى و مُحِبِّیَّ، فَإنَّ صَلاحَهُم صَلاحِی؛ خدایا! همه برادران، خواهران و دوستدارانم را اصلاح کن که اصلاح و صلاح آنان، صلاح و مصلحت من است».
ما امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند الگوپذیری از زندگی آن حضرت و پیروی از سیره آن امام همام در زمینههای مختلف زهد، پارسایی، تقوا، دینداری، صبر و استقامت و تبلیغ دین مبین اسلام و معارف اهلبیت(ع) هستیم. همانطور که حضرت فرمودند: «کسی که واعظی در درون خودش نداشته باشد، موعظههای مردم سودی به او نمیرساند». انسان طبق فرمایش حضرت امام محمد باقر(ع) باید ابتدا به خودسازی و تهذیب نفس بپردازد تا این امر مقدمهای برای دگرسازی و تربیت و هدایت دیگران باشد.
* مدیر مؤسسه بینالمللی علوم و معارف اهلبیت
ارسال به دوستان
نقدی بر نوشته اخیر مهدی نصیری با عنوان «بیاعتنایی امام علی به حکومت، درسی برای امروز ما»
چرا اسلام سیاسی مردمیتر و اخلاقیتر است؟
دکتر محسن سلگی*: مهدی نصیری در مطلبی که بتازگی نوشته است، جمهوری اسلامی را متهم به تحمیل حکومت کرده و از سوی دیگر، اسلام سیاسی و حکومتی بودن اسلام را تلویحاً یا تصریحا زیر سوال برده است. ابتدا به ساکن باید گفت به نظر میرسد نصیری درک دقیقی از حکومت و قدرت ندارد و دچار فانتسم و تلقی رویایی از آن است. در ادامه با تعریف حداقلی برخی مفاهیم، میخواهیم نشان دهیم اساسا سیاست بر اجبار استوار است و اینکه چگونه جمهوری اسلامی این اجبار را با اختیار همراه کرده است. نصیری باید بداند بدون ضرورت و تکلیف و مسؤولیت، آزادی، معنایی ندارد، همچنان که بدون جبر، آزادی ناممکن است. چنانکه ملاصدرا میگوید انسان جبراً موجودی مختار است. البته بحث ما در اینجا کمتر و پایینتر از بحث ضرورت علی است... بگذریم و به تعریف برخی مفاهیم مورد نیاز برای نقد حاضر بپردازیم.
دولت (state) از کلمه لاتین «sto» به معنای ایستادن و استقرار است. دولت در عربی اما از «دَوَلَ» به معنای تغییر دادن است. سیاست هم از ریشه «ساسَ» به معنی رام کردن است. تغییر دادن در کنار رام کردن که متضمن امنیت و نظم و ثبات یا استقرار است، الگویی ممتاز و متمایز از اسلام سیاسی و سیاست اسلام، مقابل دیده مینهد. البته به هر روی سیاست بعد اجبارآمیز دارد و چندان جای تعارف نیست. برای همین قانونمند میشود هر چند در جوامع غرب به قول «جورجو آگامبن» قانون بر شهروندان اعمال میشود اما از آنها حمایت نمیکند. در ایران قانون اعمال میشود اما بیشتر به منظور اخلاقی؛ منظوری که در سیاست جهانی فراموش شده است. سیاست غربی به منفعت فروکاسته شده است. یک جنگل قانونی است. «Interest» معنای در میان بودن هم میدهد اما امروز صرفا یعنی منفعت. کسی یا چیزی جز خودبینی در میان نیست و دیگری یک ابزار است که نباید مزاحمت بشود و نباید وقت تو را بگیرد.
سیاست جمهوری اسلامی سیاستی تربیتی و همزمان مبتنی بر تغییر و آرام کردن و امنیت است. رام کردن اشاره به رامش و آرامش هم دارد. بر این اساس از نظر فلسفه سیاسی و معناشناسی نظری درمییابیم اسلام ذاتاً سیاسی است؛ در پی تغییر واقعیت و نظم مشخص و مستقر است.
از آن سو، ممکن است کسی بگوید این صرفاً دلالتی واژگانی است و میتوان آن را واژگون کرد. این نقد خواهد گفت دلالتهای زبان عربی را نمیتوان به اسلام نسبت داد اما در مقابل این مدعا باید گفت میتوان نشان داد معنای سیاست و سیاست شهروندی در غرب کاملا ریشه باستانی واژگانی (یونانی) دارد، بنابراین آنجا هم معنا با کلمه اقتران دارد (سیاست در یونان به معنای شهر بود و شهروندی حاصل تکلیف فرد بود، نه حاصل نشستن بر سر صندلی ادعا و انتظار صِرف. شهروندی با فعالیت فرد به دست میآمد، بنابراین متضمن اجبار بوده است). در عین حال بدون درافتادن در وادی قیاس به نحو مستقل نشان میدهیم مهدی نصیری در فهمش از اسلام و سیاست به خطا رفته است.
این طرف در ایران ما ظرف «جماعت» داریم که ترکیب جمعیت و جمع بوده و از هر جای جهان اسلام قویتر و پرانرژیتر است؛ جماعتی که متضمن جمعیت و جمهوریت ناب است. تحت ولایت و پدیدههایی مانند نماز جمعه و راهپیمایی و بسیج خودجوش و انتخابات متمایز و بیرقیب، ما با «interest» یا «در میان بودن» مواجهیم؛ اینجاست که به جای تنهایی مطلق یا مفرط که در سبک زندگی غربی وجود دارد، شاهد دیگرگزینی و در نهایت آن، ایثار هستیم (اوج فداکاری برای دیگران تنها در اسلام و شیعه شدنی است. شهادت و سایر مفاهیم معنوی نیز چنین است).
مطابق آنچه گذشت و بر اساس مفهوم جماعت - به معنای دینی و ولایی آن - که به طور بنیادین سیاسی است و حکومتی، سیاست در ایران دستکم در مقام امکان، بینظیرترین الگوی گذشتن از منافع فردی و حتی اجبار است. در بسیاری از کشورها رأی دادن اجباری است اما جمهوری اسلامی مشروعیت خود را به «آزادی حضور» و «حضور آزاد» مردم گره میزند. این اوج شجاعت و احترام الهی به مردم است. یعنی در نظام اسلامی بر خلاف غرب، مردم هم شمارش میشوند و هم به شمار میآیند.
خطای دیگری که در متن نصیری وجود دارد این است که عدم سازگاری ذاتی اخلاق و سیاست را القا کرده است اما از سوی دیگر، حکم به رعایت اخلاق داده است. از طرفی میگوید ائمه(ع) مصداق رعایت اخلاق در سیاست بودند اما از طرفی القا میکند به خاطر رعایت اخلاق شکست خوردهاند و اگر رعایت اخلاق نبود، از امویان و عباسیان هم بیشتر حکومت میکردند.
کدام حرفتان را بپذیریم جناب نصیری؟ شما دارید تجویز شکست سیاست میکنید یا شکست اخلاق؟ از سویی، دلیل محبوبیت معصومین را دوری از قدرت میدانید، تو گویی که همه ایشان دور از قدرت بودهاند. تو گویی امام حسین(ع) برای حکومت و تربیت مردم و حاکمیت خدا بر سیاست به عنوان مصداق و امتداد توحید همچون برادر و پدر و جدش نجنگیده است. البته تربیت در اینجا تعلیم اندیشیدن و آزادی از غیر خدا بوده است، بنابراین اوج رهایی سیاسی در عین وظیفه یا مسؤولیت را در دل خود دارد. براستی تمایز جدیتر انسان و حیوان مگر جز در این است که حیوان سراسر حقوق است اما انسان ترکیب حقوق و تکلیف یا مسؤولیت است. اینجا اگر رام کردنی هست، رام کردن وجه حیوانی انسان و آرام کردن وجه انسانی یا الوهی انسان است. هابز هم بدرستی میگفت که تربیت سیاسی یعنی آموزش حقوق شهروندان از جمله آزادی و تکالیف آنها. البته او از رحمت و هدایت سیاسی در تربیت سیاسی خود دور است و مبتنی بر مادهگرایی سخن میگوید، بنابراین ناچار است انسان را به حیوان تقلیل دهد. ضمنا نصیری ناخواسته نوعی ماکیاولیسم را تجویز کرده است: حال که اخلاقی بودن با سیاست سازگار نیست و حال که جامعه بدون سیاست و دولت ممکن نیست، پس اخلاق را کنار بگذاریم! ائمه در پی یا دستکم آرزومند حکومت بودند اما نه برای حکومت کردن، بلکه برای حاکم کردن دین به نفع مصلحت و هدایت مردم. حتی دین برای دین هم در اسلام جایی ندارد و تنها دین برای سعادت مردم و رضای الهی معنی دارد. نصیری درست گفته امام علی(ع) شوقی برای قدرت نداشته است (نقل به مضمون) اما برای برچیدن ظلم و امکان لشکر داشتن و شمشیر کشیدن برای حق خدا و مردم شوق داشته است.
نصیری میگوید معصوم در پی تحمیل حکومت نبوده است اما باید گفت امامان ما در پی تحمیل عدالت برای ساختن جامعهای بودند که امکان آزادی برای انسان و آزادگان و شرافتمندان را بیشتر و نااهلان، کمتر کند.
* پژوهشگر ارشد اندیشه سیاسی
ارسال به دوستان
«وطنامروز» گزارش میدهد؛ بررسی تحریم نفتی ایران و راهکارهای خنثیسازی آن
فن بدل تحریم نفتی
سیدامیرحسین موسوی*: یکی از سیاستهای ۲ دهه گذشته غرب در مقابل ایران تحریم نفت ایران بود که به بهانه متوقف کردن فعالیتهای هستهای ایران صورت گرفت. این تحریم که از سال 2012 به شکل جدی دنبال شد، موجب کاهش قابل ملاحظه تولید نفت ایران شد. «وطنامروز» در این گزارش ابتدا سناریوهای محتمل برای این سیاست آمریکا و اتفاقاتی که پس از آن رخ داد را به تفصیل بررسی میکند و هر سناریو از دید آمریکاییها پس از نتیجهای که در برداشت مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در ادامه به ارتباط تحریم نفت ایران و نقش عربستان در بازار نفت و برخی سناریوهای اقتصادی- سیاسی این مساله پرداخته خواهد شد. در وهله دوم مهمترین تحریمهای مربوط به حوزه نفت و مهمترین روشهای خنثیسازی این تحریم را مورد بررسی قرار میدهیم.
تحریم، فعالیتی است که توسط یک یا چند کشور در زمینه بینالمللی (مجری تحریم) به منظور تحت فشار گذاشتن یک کشور با هدف محروم کردن از انجام برخی امور یا اجبار به پذیرش برخی هنجارهایی که تعیین میکنند، انجام میشود. سابقه تحریم به سالیان بسیار دیرباز برمیگردد.
یکی از موارد تحریم اقتصادی ایران در زمینه خرید نفت ایران است که به رهبری ایالات متحده آمریکا و با تحریم بیمه نفتکشها و تحریم بانکی در سال 2012 موجب کاهش شدید خریداران نفت ایران شد. این تحریم در ظاهر برای کنترل و محدود کردن پیشرفت ایران در زمینه هستهای بود ولی به نظر میرسد ایالات متحده آمریکا به عنوان یک کشور واردکننده نفت علاوه بر این مساله، اهداف دیگری نیز داشت. در ابتدا سناریوهای مختلفی که ممکن است از دید سیاستمداران آمریکایی در جهت تحریم نفت ایران و بازخورد آن بررسی شود و در ادامه راهحلهای محتمل جهت مقابله با اینگونه تحریمها مطرح خواهد شد.
* تحریم اقتصادی و اهمیت انرژی
تحریم اقتصادی به معنای تدابیر قهرآمیز اقتصادی علیه یک یا چند کشور برای ایجاد تغییر در سیاستهای آن کشور یا دستکم بازگوکننده نظرات یک کشور درباره این قبیل سیاستهای دیگران است. تا سال 1918 تحریمهای اقتصادی مکمل اقدامات نظامی بود اما پس از جنگ اول جهانی موضوع استفاده از تحریم به جای اقدامات نظامی مورد توجه قرار گرفت و پس از تشکیل جامعه ملل توسل به «سلاح اقتصادی» به عنوان سلاحی غیرنظامی برای برقراری صلح در متن منشور جامعه ملل گنجانده شد.
امروز کنترل ۳ جریان برای قدرتهای بزرگ جهان، بویژه نظام سرمایهداری غرب به منظور تأمین و حفظ موقعیت برتر سیاسی و اقتصادی واجد اهمیت است: جریان اطلاعات، جریان سرمایه و جریان انرژی. بر اساس نظریه ثبات مبتنی بر سیطره در روابط بینالملل، یکی از شاخصهای بنیادین قدرت هژمون در هر عصری کنترل منابع خطوط و مسیرهای انتقال انرژی بوده است؛ این شاخص، انرژی را هم به ابزار قدرت و هم به هدف قدرت، بویژه در عرصه بینالملل تبدیل کرده است. نفت عامل چرخش اقتصاد جهانی است و از همین رو بهای کالای دیگری به اندازه بهای نفت دارای اثر فزاینده جهانی نیست. موقعیت ایران در جغرافیای انرژی جهان یک موقعیت کمنظیر است. ایران در مرکز بیضی استراتژیک انرژی قرار دارد. بیضی استراتژیک انرژی منطقهای ژئوپلیتیکی شامل سرزمین ایران و کل خلیجفارس در مرکز؛ شیخنشینهای عربی در جنوب؛ عراق، ارمنستان، آذربایجان، گرجستان و بخشهایی از ترکیه در غرب و شمال غربی؛ مجموعه دریای خزر و بخشهایی از جنوب روسیه و قسمتهایی از سرزمین قزاقستان در شمال و بخشهایی از ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان در شمال شرق آن تعریف شده است؛ قُطر بزرگ این منطقه بیضی شکل امتداد همان محوری است که دریای خزر را به خلیجفارس متصل میکند و در سرزمین ایران واقع است. نکته حائز اهمیت اینکه بیش از 70 درصد از ذخایر اثبات شده نفت و گاز طبیعی جهان در این منطقه قرار دارد.
* سناریوهای آمریکاییها برای تحریم نفت ایران
آمریکا یکی از بزرگترین کشورهای واردکننده نفت است. این امر را نمیتوان در برنامهریزی برای تحریم نفتی ایران به عنوان یکی از کشورهای بزرگ در زمینه فروش نفت نادیده گرفت. سناریوهای زیر را میتوان درباره هدف آمریکا از تحریم نفت ایران در نظر گرفت.
1- تحت فشار قرار دادن ایران از نظر اقتصادی و متوقف کردن برنامه هستهای
ظاهریترین نتیجهگیری از تحریم به این صورت است که آمریکا صرفا جهت جلوگیری از پیشرفت هستهای ایران اقدام به تحریم نفت کشور کرد، اگر چه ممکن است این امر تا حدی درست باشد ولی نمیتوان به صورت کلی آن را پذیرفت، اگر چه این امر میتواند سرعت پیشرفت را به دلیل مشکلات مالی کم کند اما مانع دستیایی ایران به سلاح هستهای (مطابق ادعاها) نمیشد، چرا که تجربه مشابه در کشور کرهشمالی شاهدی بر این مدعاست.
2- کاهش قدرت ایران با فشار اقتصادی و در نتیجه کاهش نفوذ آن در منطقه
ایران همواره از دخالت نابجای آمریکا و متحدانش از جمله رژیم صهیونیستی در کشورهای مختلف، بویژه در کشورهای نزدیک ایران ناراضی بوده است. از این رو بعید نیست هدف آمریکا از تحریم تنها کاهش قدرت یکی از دشمنانش باشد، چرا که چنانچه ایران در راستای اهداف آمریکا و تامین منافع آن در منطقه حرکت میکرد بعید نبود سختگیری کمتری نسبت به آن داشته باشد.
3- کاهش قیمت نفت در آینده
سیاستمداران آمریکایی پیش از تحریم نفت ایران به برخی کشورهای تولیدکننده نفت از جمله عربستان کمک کردند تا به میزانی که ایران نفت تولید میکند، تولید خود را افزایش دهند تا مانع ایجاد خلأ در بازار با حذف ایران و در نتیجه افزایش قیمت نفت شوند. شکل زیر نمودار تولید نفت عربستان از سال 2011 تا 2016 را نشان میدهد.
در حقیقت بدیهی بود که با رفع تحریم نفت ایران سایر کشورها مایل به کاهش تولید خود به سطح قبل از تحریم ایران نبودند، از این رو قیمت جهانی نفت بشدت کاهش مییافت؛ امری که بعدا به واقعیت پیوست.
4- استفاده ابزاری از عربستان برای مقابله با ایران
پیشتر اشاره شد ایران مخالف سیاستهای آمریکا در منطقه خاورمیانه است. از این رو با کاهش قیمت نفت و در نتیجه کاهش درآمد ایران و عربستان، زمینه افزایش اختلافهای میان این ۲ کشور به عنوان رقیب نفتی افزایش مییافت. آمریکاییها در این امر نیز تا حدی موفق بودند؛ عدم برخورداری سران سعودی از بینش کافی باعث شد کاملا در جهت سیاستهای آمریکا حرکت کنند.
* تحریم نفت و اتفاقات پس از آن
در تحریم نفتی ایران، آمریکا به بسیاری از اهداف خود رسید اما اتفاقات دیگری نیز خارج از برنامه آمریکا افتاد. در مرحله اول کاهش قیمت نفت به نفع کشورهای واردکننده بود اما چنانچه این کاهش مدت زمانی طولانی ادامه مییافت برای آنان نیز مشکلساز میشد.
آمریکا یکی از بزرگترین دارندگان منابع نفت شیل دنیاست. قیمت تمامشده برای هر بشکه نفت استخراجشده از نفت شیل بین 50 تا 60 دلار است و کاهش قیمت نفت به کمتر از این مقدار موجب تعطیلی این صنعت در آمریکا و در نتیجه مشکلات ناشی از آن از جمله افزایش بیکاری، ورشکسته شدن شرکتهای فعال در این زمینه و شوک اقتصادی هر چند خفیف میشود.
آمریکا و اتحادیه اروپایی دارای بزرگترین شرکتهای نفتی دنیا هستند. کاهش قیمت نفت موجب تعطیلی پروژهها و در نتیجه کاهش شدید درآمد آنها شد؛ که در نتیجه به تعدیل نیروی انسانی گسترده رو آوردند. از این رو حتی در صورت افزایش مجدد قیمت نفت شرکتهای مذکور تا مدتی در سازماندهی مجدد نیروها، جذب نیروی جدید و تربیت آنها مشکل خواهند داشت. کاهش پروژههای نفتی موجب ضعیف شدن دانشگاههای نفتی آمریکا به عنوان بزرگترین مراکز پژوهشی در زمینه نفت خواهد شد که این امر برای نظام آموزشی آنها در این زمینه ایجاد مشکل خواهد کرد. کاهش درآمد شرکتهای نفتی به نوبه خود موجب آسیب به سایر بخشهای مرتبط با این شرکتها هم خواهد شد.
* مهمترین تحریمهای مربوط به حوزه نفت
قانون ایسا 1996: این قانون سال 1996 با عنوان قانون تحریمهای ایران و لیبی تصویب شد اما سال 2010 در قانون سیسادا و سپس در قانون ترا اصلاح شد که مهمترین محورهای آن شامل موارد زیر است:
ممنوعیت سرمایهگذاری شرکتهای خارجی در صنعت نفت ایران
ممنوعیت ارائه اطلاعات، خدمات، تجهیزات و... از سوی هر فرد و نهادی به ایران برای تولید فرآوردههای نفتی در ایران
ممنوعیت صادرات فرآوردههای نفتی از جمله بنزین به ایران
ممنوعیت ارائه اطلاعات، خدمات، تجهیزات و... از سوی هر فرد و نهادی برای تولید محصولات پتروشیمی در ایران
ممنوعیت ارائه خدمات حملونقل و بیمه برای محمولههای نفت و فرآوردههای نفتی ایران
قانون اختیارات دفاع ملی برای سال مالی 2012 (NDAA2012): این قانون مهمترین قانون در کاهش فروش نفت ایران است که اجازه تسویه مالی برای فروش نفت ایران را نمیدهد و بانک مرکزی کشورها را تهدید میکند در صورت تسویه مالی برای فروش نفت ایران، بانکهای آن کشور را از نظام کارگزاری پرداخت دلار ممنوع میکند که مهمترین محورهای آن شامل موارد زیر است:
* قرار دادن بانک مرکزی ایران در لیست تحریم
محرومیت بانکها و مؤسسات مالی از نظام مالی آمریکا که تراکنش مستقیم یا غیرمستقیم برای بانک مرکزی ایران انجام میدهند.
محرومیت بانکها (از جمله بانک مرکزی کشورها) و مؤسسات مالی کشورهای خریدار نفت ایران که بر اساس الزامات این قانون باید خرید نفت خود از ایران را کم میکردند از نظام مالی آمریکا، درصورتی که برای تسویه مالی خرید نفت ایران اقدام کنند.
تسویه مالی برای کشورهایی که مجوز خرید نفت از ایران دریافت میکنند صرفا بر اساس تجارت دوجانبه و با نگه داشتن پول خرید نفت در حسابی در کشور خریدار انجام میشود.
سایر قوانین تحریمی: علاوه بر ۲ قانون فوق، قوانین تحریمی دیگری نیز وجود دارند که به نوعی به تحریمهای نفتی کمک میکنند. به طور مثال قانون TRA یا ایفکا بیمه، بیمه خوداتکایی، خدمات بندرگاهی و... در حوزه تجارت نفت ایران را شامل تحریم میکنند.
* شیوه اعمال تحریمهای نفتی
شیوه اعمال تحریمهای نفتی را باید در دور سوم تحریم از سال 2009 تا 2013 جستوجو کرد، چرا که در این دوره با توسعه تحریمهای بانکی، جریمه همکاری با ایران محرومیت از نظام مالی آمریکا عنوان شد و مؤسسات مالی دنیا از ترس این محرومیت با ایران همکاری نمیکردند. تحریمهای نفتی نیز با همین پشتوانه اعمال شد، چرا که بر اساس قانون ndaa2012، کشورهای خریدار نفت در صورت انجام تسویه برای خرید نفت ایران تحریم میشدند و آمریکا مؤسسات مالی آنها حتی اگر بانک مرکزی آن کشور بود را از نظام مالی آمریکا محروم میکرد. مگر اینکه آن کشور خرید نفت خود از ایران را کم میکرد و آمریکا بر اساس شرایط بازار و میزان کاهش فروش نفت به آن کشور معافیت میداد.
* مهمترین روشهای خنثیسازی تحریمها
ایران در مقابل تحریمهای نفتی، سعی بر این داشت اولا بیش از میانگین رسمی نفت به فروش برساند و ثانیا بتواند از درآمدهای آن بیشتر استفاده کند. در بخش اول یعنی تلاش برای افزایش فروش بیشتر نفت، بر اساس گزارشهای داخلی و خارجی معمولا از ۲ روش استفاده میشد: روش اول تلاش برای مخفی نگه داشتن ماهیت کشتیهای حامل نفت ایران بود که با استفاده از ترفندهای مختلفی از جمله اجاره پرچم کشورهای دیگر یا خاموش کردن رادار و تغییر نام کشتیهای قرار گرفته در لیست تحریم آمریکا انجام میشد. علاوه بر تلاش برای فروش بیشتر نفت، ایران برای دریافت درآمدهای ناشی از فروش نفت هم اقدام به خرید و استفاده از طلا یا نهادهای واسط کرد که هر یک از این مسائل خود مشکلاتی داشت و آمریکا اقداماتی در مقابل آنها انجام میدهد.
کشور میتواند برای خنثیسازی تحریمهای نفتی به جای آنکه نفت را بشکهای 50 دلار بفروشد، آن را تبدیل به فرآورده کند تا ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند و چندین برابر ارزآوری داشته و به تبع بتواند دهها شغل ایجاد کند. با مزیت نسبی کشور در نفت و گاز، به جای خامفروشی میتوان محصولات پتروشیمی را فروخت که باعث رونق اقتصادی و ایجاد شغل میشود. همچنین با مشارکت دادن واقعی مردم در سرمایهگذاری در این حوزه، حتی سرمایههای خرد میتوانند در این زمینه شریک شده تا مردم دچار معضلاتی که در بورس و... با آنها مواجه بودند، نشوند.
* پازل اثرگذاران اقتصاد انرژی
طبق گزارشهای ارائهشده توسط «بیزینس مانیتور»، تنها ایران نیست که بازار نفت را تحت تاثیر قرار خواهد داد. وضعیت صنعت نفت ونزوئلا، بحران در صنعت نفت لیبی و حتی مشکلاتی که در مسیر انتقال نفت کشورهایی که در مسیر کشورهای بحرانزده خاورمیانه قرار دارند، همگی میتواند بازار نفت را تحت تاثیر قرار دهد. اما بدونشک افزایش قیمت نفت یک بحران بزرگ اقتصادی در دنیا ایجاد خواهد کرد، زیرا هزینه تامین سوخت و مواد اولیه در تمام صنایع را افزایش میدهد و بحرانی که بتازگی اقتصاد دنیا از آن رهیده است را به یاد میآورد. آمریکا به عنوان کشوری که به دلیل خروج از برجام و وضع تحریمهای یکجانبه علیه ایران مقصر اصلی این بحران محسوب خواهد شد، در تلاش است تا از طرق دیگر مانع از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی شود؛ افزایش تولید نفت شیل یکی از راهکارهای پیش روی آمریکاست اما مشکل اینجاست که ظرفیت تولید نفت شیل این کشور بسیار کم است و نمیتواند کسری پیش روی بازار نفت را جبران کند. به همین دلیل است که آمریکا دست به دامان کشورهای نفتخیز خاورمیانه شده است. درخواست از عربستان برای افزایش حجم تولید و تامین نیاز بازار اولین و مهمترین گام بود. اگر چه در ظاهر مقامات عربستانی با این سیاست موافقت کردند ولی در عمل شاهد این مسأله بودیم که این کشور تولیدش را تا مدتی افزایش نداد.
نظام تحریمهای اقتصادی اعمالشده علیه ایران، برجستهترین و خاصترین این نظامها از نظر اعمال و تعلیق مختصر آن بوده است. اعمال تحریمهای شدید اقتصادی در زمانی ۳ساله، سپس تعلیق بخش کوچکی از آنها برای ۲ سال و نیم و سرانجام، بازگشت دوباره بخشی از تحریمها، وضعیت حقوقی جدید و ویژهای را در موضوع تجارت و سرمایهگذاری در ایران ایجاد کرده است که نمونه آن، در زمینه تحریمهای اقتصادی علیه سایر کشورها دیده نمیشود.
اعمال فوری و یکجانبه تمام اقدامات محدودکننده و تحریمی که در فاصله چندین سال بر اقتصاد ایران اعمال شده است، نشان از دشوارتر شدن وضعیت برای صنعت نفت و گاز ایران، بویژه در حوزه روابط مالی و بانکی دارد. قدرت انحصاری دولت آمریکا در حوزه تراکنشهای بانکی و اعلام توقف فعالیت بانکهایی که به دریافت و جابهجایی وجوه حاصل از فروش نفت خام ایران اقدام میکردند، نشان از وضعیتی دشوار در حوزه تولید درآمد نفتی و همچنین دسترسی به وجوه حاصل از فروش نفت خام، میعانات گازی، فرآوردههای نفتی و محصولات پتروشیمی دارد.
مقابله با شرایط تحریمی پیش رو، نیازمند داشتن برنامهای ویژه برای اداره کشور در شرایط تحریمی است و بخشی از این برنامه، وجود قوانین و مقررات ویژه برای اداره کشور در شرایط اضطراری ایجادشده ناشی از تأثیر تحریمهای اقتصادی است؛ موضوعی که به عنوان کاستی، دستگاه اجرایی کشور را تهدید میکند و در مقام عمل، مانع از خطرپذیری مدیران اجرایی که لازمه مدیریت کشور در چنین دورانی است، میشود. تدوین مقررات حاکم بر شرایط اضطراری، نیازمند عزمی همگانی در میان قوای حاکمیتی کشور است که میتواند به کمک حقوقدانان و کارشناسان خبره در امر مقابله با آثار تحریمهای اقتصادی انجام شود.
*پژوهشگر اقتصادی
ارسال به دوستان
برنامه رئیسی برای تسریع واکسیناسیون در دولت سیزدهم
آرامش در پاییز
زمان واکسیناسیون عمومی را کاهش میدهیم
آرامشخاطر و مصونیتبخشی مردم برای ورود به فصل پاییز
و زمستان اهمیت ویژهای دارد
رئیسجمهور منتخب دیروز در جمع مسؤولان و کارشناسان حوزه واکسن، ورود متخصصان داخلی به عرصه تولید واکسن کرونا را افتخارآفرین عنوان کرد. به گزارش «وطنامروز»، موفقیت ایران در تولید واکسن کرونا مهمترین خبر خوبی بوده است که طی بیش از یک سال اخیر درباره کرونا در ایران شنیدهایم؛ واکسنی که فقط 6 کشور دنیا فناوری ساخت آن را دارند و اکنون به همت دانشمندان ایرانی تولید انبوه واکسن «کوو ایران برکت» شروع شده و بزودی سایر شرکتهای تولیدکننده داخلی این نوع واکسن نیز محصولات خود را عرضه میکنند. طبق گفته رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره)، پس از صدور مجوز تزریق عمومی واکسن کرونای ساخت داخل از سوی وزارت بهداشت، بیش از ۳ میلیون دوز واکسن «کوو ایران برکت» در خط اول شفافارمد تولید شد که این واکسنها به صورت هفتگی بعد از تست کنترل کیفیت درحال تحویل به وزارت بهداشت است و تا پایان این هفته نیز حدود ۹۰۰ هزار دوز دیگر از واکسن برکت تحویل وزارت بهداشت داده میشود. به گفته وی، با راهاندازی خط ۲ تولید این نوع واکسن، هفتهای بیش از ۲میلیون دوز واکسن برکت تحویل وزارت بهداشت داده میشود. همچنین با راهاندازی خط ۳ تولید این واکسن در ماه آینده، میتوان هفتهای ۶ میلیون دوز واکسن تولید کرد و در نهایت تا پایان شهریورماه حداقل ۵۰ میلیون دوز واکسن «کوو ایران برکت» ساخته میشود.
اعتماد به واکسن داخلی تا جایی است که حتی رئیسجمهور منتخب دیروز در جمع مسؤولان حوزه واکسن محور اصلی در مبارزه با کرونا را واکسن تولید داخل عنوان کرد. وی حمایت عملی از شرکتها و تولیدکنندگان واکسن کرونا را مورد تاکید قرار داد و گفت: نوع حمایتها نباید در حد حرف باشد و دولت سیزدهم ضمن دقت و تسریع در صدور مجوزهای لازم، اختصاص اعتبارات و بودجه را در اولویت قرار میدهد. حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی در نشستی با مسؤولان و کارشناسان حوزه واکسن و واکسیناسیون کرونا ضمن تقدیر از کادر درمان و با گرامیداشت یاد شهدای مدافع سلامت که فداکارانه در میدان مبارزه با بیماری کرونا وارد عمل شدهاند، اظهار داشت: ورود متخصصان داخلی به عرصه تولید واکسن کرونا که قابل رقابت با انواع واکسن خارجی باشد، باعث افتخار است. وی خاطرنشان کرد: امروز با همت متخصصان کشورمان، دانش تولید واکسن کرونا بومی شده و باید گسترش یابد و دولت هم خود را موظف میداند در این زمینه حمایتهای لازم و واقعی را انجام دهد. رئیسجمهور منتخب با بیان اینکه اقدامات لازم در زمینه مبارزه با بیماری کرونا باید بدون معطلی و بیوقفه پیگیری شود، گفت: بیتردید آنچه تاکنون در زمینه واکسیناسیون انجام شده لازم بوده اما قطعا کافی نیست و اعداد و ارقام موجود نباید ما را قانع کند. حجتالاسلام رئیسی خاطرنشان کرد: ملاک و محور اصلی، تولید داخلی واکسن و حمایت از تلاش متخصصان ایرانی در این زمینه است که باید به دقت و سرعت، مشکلات و موانع موجود در این مسیر برطرف شود، البته در کنار تولید داخل باید خرید واکسن خارجی معتبر هم با سرعت پیگیری شود. رئیسجمهور منتخب با تاکید بر اهمیت واکسیناسیون عمومی و تاثیر آن بر زندگی روزمره، معیشت و اقتصاد، گفت: آرامشخاطر و مصونیتبخشی مردم برای ورود به فصل پاییز و زمستان اهمیت ویژهای دارد لذا باید با استفاده از تمام ظرفیتها زمان واکسیناسیون عمومی را کاهش دهیم. رئیسجمهور منتخب با تاکید بر تاثیرات واکسن کرونا از لحاظ روحی - روانی و نیز کاهش تلفات انسانی، اظهار داشت: باید مبنای کار را بر هر چه کمتر شدن تلفات هموطنانمان بر اثر ابتلای به کرونا قرار دهیم و در این راستا حتی جان یک نفر هم اهمیت دارد، زیرا خانوادههای بسیاری عزادار میشوند. رئیسجمهور منتخب با طرح این سوال که آیا آنچه تاکنون انجام شده نهایت استفاده از ظرفیت کشور در راستای واکسیناسیون است، تصریح کرد: به نظر بنده اینطور نیست و ظرفیتهای زیادی در عرصه تولید و واردات وجود دارد که باید فعال شود و در این زمینه اختصاص بودجه و انجام حمایت لازم از طرف دولت، دارای اولویت است. رئیسجمهور منتخب با بیان اینکه باید نسبت به واکسن تولید داخل، تشویق و حمایتهای لازم ملاک عمل قرار بگیرد، گفت: ضروری است مشوقهای ویژهای برای تولیدکنندگان داخلی واکسن در نظر گرفته شود و از طرف دیگر باید بتوانیم تا قبل از رسیدن فصل سرما کاری جدی و متفاوت انجام دهیم. حجتالاسلام رئیسی همچنین استفاده از نیروهای مردمی، بسیج و جمعیت هلالاحمر را در واکسیناسیون عمومی مورد تاکید قرار داد.
***
ایجاد 100 روستای بدون بیکار توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام
دیروز در مراسمی با حضور رئیس ستاد اجرایی فرمان امام و مدیران عامل بنیاد برکت، بنیاد احسان و گروه اقتصادی تدبیر، پویش «روستای با برکت» در محل نمایشگاه دائمی ستاد اجرایی فرمان امام در تهران برگزار شد. در این مراسم، محمد مخبر ضمن اشاره به سیاستگذاری این ستاد در حوزه ایجاد اشتغال به برخی حواشی فضای مجازی درباره تولید نخستین واکسن ایرانی کرونا اشاره کرد و گفت: خط تولید واکسن «کوو ایران برکت» به هیچ وجه مشکلی ندارد و به صورت شبانهروزی در حال تولید واکسن است و شایعات درباره کمبود مواد اولیه واکسن هم کاملا کذب و بیاساس است. وی افزود: در عرض یک ماه پس از صدور مجوز تزریق عمومی واکسن از سوی وزارت بهداشت، بیش از ۳ میلیون دوز واکسن برکت را در خط اول شفافارمد تولید کردیم که این واکسنها به صورت هفتگی بعد از تست کنترل کیفیت در حال تحویل به وزارت بهداشت است. وی عنوان کرد: تا پایان این هفته نیز حدود ۹۰۰ هزار دوز دیگر از واکسن برکت را تحویل وزارت بهداشت خواهیم داد. رئیس ستاد اجرایی فرمان امام از آماده شدن خط دوم تولید واکسن در کارخانه شفافارمد خبر داد و افزود: این خط در حال گذراندن تستهای نهایی است و با راهاندازی آن از اوایل مرداد، هفتهای بیش از ۲میلیون دوز واکسن برکت تحویل وزارت بهداشت خواهیم داد. وی در ادامه گفت: همچنین خط سوم تولید واکسن نیز تا پایان مردادماه راهاندازی میشود که میتواند هفتهای ۶میلیون دوز واکسن تولید کند و همانطور که وعده دادیم تا پایان شهریورماه حداقل ۵۰ میلیون دوز واکسن «کوو ایران برکت» تولید خواهیم کرد. رئیس ستاد اجرایی فرمان امام همچنین در این مراسم با اشاره به سیاستگذاری این ستاد در حوزه ایجاد اشتغال گفت: در سالهای اخیر توجه ویژهای به بحث ایجاد اشتغال در مناطق محروم بویژه در روستاها داشتیم و این موضوع جزو محوریترین اقدامات ستاد است و از طریق طرحهای مختلف و متنوع، قصد داریم با احیای روستاها، مردم را تشویق کنیم از مناطق حاشیهای کلانشهرها به روستاها مهاجرت معکوس کنند و زمینه ایجاد اشتغال و مسکن و شرایط زندگی مناسب را برای آنان فراهم کنیم و از این طریق با افزایش تولید بتوانیم بخش زیادی از مشکلات کشور را رفع کنیم. وی تأکید کرد: در سال جاری ۵۰۰۰ طرح را در این زمینه در نظر گرفتیم که اگر استقبال خوبی صورت بگیرد، آمادگی داریم این طرحها را افزایش دهیم. مخبر با اشاره به پویش «روستای با برکت» افزود: امروز مراسم شکرانه ایجاد ۱۰۰ روستای بدون بیکار و آغاز اجرای طرحهای اشتغالزایی در ۹۰۰ روستای دیگر برگزار میشود که همه این طرحها تا پایان سال ۱۴۰۰ اجرایی خواهد شد. وی خاطرنشان کرد: برای ایجاد ۱۰۰۰ روستای بدون بیکار، در مجموع ۶۵۰۰ میلیارد تومان توسط ستاد اجرایی فرمان امام سرمایهگذاری میشود که در نهایت منجر به ایجاد بیش از ۱۵۰ هزار شغل در این روستاها خواهد شد. مدیرعامل بنیاد برکت دیگر سخنران این مراسم بود. امیرحسین مدنی درباره اقدامات بنیاد برکت در روستاها گفت: با راهاندازی پویش «به روستا برمیگردیم» استقبال بسیار خوبی از سوی مردم صورت گرفت و در عرض همین مدت کوتاه، بیش از ۴۵۰۰ درخواست در سامانه برکت به ثبت رسید. وی افزود: از این تعداد برای ۷۰۰ نفر شغل ایجاد شده و برای سایر درخواستها نیز در حال شناسایی، طراحی و اجرای طرح اشتغالزایی هستیم. مدنی گریزی به پویش «روستای با برکت» زد و افزود: این طرح از سال گذشته در برخی روستاها آغاز شده که تاکنون موفق شدیم با شناسایی استعدادها و نیازهای بومی و اجرای طرحهای اشتغالزایی ۱۰۰ روستای بدون بیکار در کشور ایجاد کنیم که این رقم تا پایان امسال حداقل به ۱۰۰۰ روستا در کل کشور خواهد رسید و قصد داریم به این عدد هم اکتفا نکنیم و تا جایی که بتوانیم به آن بیفزاییم. مدیرعامل بنیاد برکت همچنین درباره نحوه ارتباط مردم با این بنیاد گفت: عموم مردم میتوانند از طریق دانلود اپلیکیشن برکت یا شمارهگیری #۸۹۰۰* از تمام طرحهای بنیاد مطلع شده و در آن مشارکت کنند و به تفکیک استان، شهرستان و روستا از طرحهای اجرا شده و میزان پیشرفت و موفقیت آنها باخبر شده و به طور آنلاین آنها را رصد کنند. در این مراسم همچنین از طریق ارتباط ویدئوکنفرانسی، تعدادی از طرحهای بنیاد برکت در روستاهای ۴ استان کشور به صورت نمادین با دستور رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام به بهرهبرداری رسید.
***
روحانی: برخی استانها شرایط مناسبی برای بستری بیماران کرونایی ندارند
تاختوتاز ویروس جهشیافته دلتا نگرانیهایی را برای کادر پزشکی و مردم ایجاد کرده است، چرا که اکنون بیشتر تختهای بیمارستانی با بستری مبتلایان به کرونا پر شده است. در همین باره رئیسجمهور گفت: متاسفانه در حالی که فکر میشد شرایط به سمت آرامش است اما انتخابات، مراسم عید فطر و سفرهای تابستانی دست به دست هم داد و از آنها مهمتر شیوع ویروس هندی از مرزهای شرقی و جنوبی کار را به مراتب سختتر کرد و در نتیجه امروز با یک خیز صعودی در سراسر کشور مواجهیم. حسن روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به سطح رعایت پروتکلهای بهداشتی در کشور اظهار کرد: به طور متوسط در کشور ۴۸ درصد به پروتکلها عمل میشود که این رقم خیلی پایین است. توقع این است پروتکل ۸۵ درصدی و ۹۰ درصدی در کشور عمل شود. وی افزود: رعایت پروتکلها پایین است، ویروس هندی هم وارد شده، تابستان هم هست، لذا چنانچه اجتماعات و دورهمیها هم باشد و در رستورانها مراعات نشود، با این شرایط پیداست چه مشکلاتی برای مردم به وجود میآید. روحانی با تاکید بر اینکه راهحل اصلی برای اینکه از جان مردم حفاظت شود، فاصله گرفتن از ویروس است، گفت: این موضوع همیشه باید به عنوان یک دستور مهم مراعات شود. واکسن را هر چه بیشتر وارد کنیم میتواند موثر باشد. تاکنون بیش از ۷ میلیون دوز واکسن تزریق شده، ۲ میلیون دیگر هم توزیع شده است که اینها هم بتدریج تزریق خواهد شد. رئیسجمهور ادامه داد: در این هفته ۶ الی ۷ میلیون دوز دیگر وارد کشور میشود. در مردادماه مقداری تولید داخلی هم میتوانیم استفاده کنیم. بدین ترتیب در یکی، دو هفته آینده حدود 10 میلیون دوز در دسترس خواهیم داشت و تزریق میکنیم و اگر در اختیار باشد تزریق آن هم ظرف 3-2 هفته میتواند انجام شود. وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به وضعیت شیوع کرونا در کشور، تصریح کرد: متاسفانه در گزارشهایی که داده شد، مشاهده شد در برخی استانها مانند کرمان، مازندران، هرمزگان، گلستان و سیستانوبلوچستان و حتی تهران در زمینه بستری، شرایط مناسبی وجود ندارد و تعداد بستریها رو به افزایش است، بنابراین برخی استانها در مسیر خیز کرونا هستند که باید مراقبت بیشتری کنیم. رئیسجمهور یادآور شد: برای موضوع بازگشایی مدارس هم امیدواریم شرایطی باشد که در مهرماه گشایش صورت گیرد، واکسن برای آموزشوپرورش، معلمان و اساتید دانشگاه هم مدنظر قرار گرفته است، همچنین برای عشایر و گروههایی که اعلام شده نیز واکسن تزریق خواهد شد.
* رکورد تزریق روزانه واکسن کرونا شکسته شد
دیروز به بیش از 300 هزار نفر در سراسر کشور واکسن کرونا تزریق و به این ترتیب رکورد تزریق روزانه واکسن در کشور شکسته شد. همچنین در ادامه روند واکسیناسیون کرونا اکثر افراد بالای 60 سالی که در سامانه salamat.gov.ir ثبتنام میکنند، همین هفته جهت تزریق واکسن فراخوان خواهند شد.
***
کرونا جان ۱۷۵ نفر دیگر را گرفت
کرونا با سویه دلتا در کشور همچنان میتازد، به طوری که این ویروس اکنون به همه استانهای کشور سرایت کرده است. روابط عمومی وزارت بهداشت دیروز اعلام کرد در شبانهروز گذشته متاسفانه ۱۷۵ بیمار مبتلا به «کووید-۱۹» در کشور جان خود را به دلیل این بیماری از دست دادند. بر این اساس، از ظهر روز جمعه تا ظهر دیروز شنبه ۲۶ تیر بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی ۱۵ هزار و ۱۳۹ بیمار جدید مبتلا به «کووید-۱۹» در کشور شناسایی شدند که یکهزار و ۷۲۵ نفر از آنها بستری شدند. متاسفانه در طول این مدت ۱۷۵ بیمار «کووید-۱۹» جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۸۶ هزار و ۹۶۶ نفر رسید. خوشبختانه تاکنون ۳ میلیون و ۱۱۸ هزار و ۳۴۸ نفر از بیماران بهبود یافتهاند. 4 هزار و ۲۳۷ نفر از بیماران مبتلا به «کووید-۱۹» نیز در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستانها تحت مراقبت قرار دارند. در حال حاضر ۱۶۹ شهر کشور در وضعیت قرمز و ۱۶۶ شهر در وضعیت نارنجی قرار دارند. بنا بر اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت، تاکنون ۵ میلیون و ۸۹۱ هزار و ۳۸۵ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۲ میلیون و ۲۵۲ هزار و ۲۱ نفر نیز دوز دوم را تزریق کردهاند و مجموع واکسنهای تزریقشده در کشور به ۸ میلیون و ۱۴۳ هزار و ۴۰۶ دوز رسیده است.
ارسال به دوستان
به دلیل کمبود نهادههای دامی قیمت هر کیلو مرغ به بیش از ۳۶ هزار تومان رسید
مرغ هم در فکر آب و دانه است!
گروه اقتصادی: با ادامه سیاست اشتباه تخصیص ارز ترجیحی برای نهادههای دامی و اجرایی نکردن قانون تمرکز مدیریت محصولات کشاورزی، زخم کاری و عمیق بحران مرغ دوباره سر باز کرد و قیمت مرغ در خردهفروشیها به کیلویی بیش از 36 هزار تومان رسید، البته در کنار نارساییهای کلان سیاستگذاری بیان شده، سوءمدیریتهای صورت گرفته در رابطه با تخصیص و تامین ارز و دپو شدن نهادههای دامی نیز در این اتفاق بیتاثیر نبوده است.
به گزارش «وطنامروز»، در حالی که از مدتها قبل، فعالان بخش خصوصی درباره شرایط تولید مرغ در کشور و بازار این محصول هشدار میدادند، بیتوجهی متولیان به این هشدارها منجر به اوج گرفتن نابسامانیها در بازار شده است.
بررسیهای میدانی حاکی از آن است که قیمت مرغ در اکثر شهرها از جمله پایتخت دونرخی شده است، به طوری که در معدود مراکز فروش مرغ با قیمت مصوب 24 هزار و 900 تومان و در اکثر خردهفروشیها با قیمت کیلویی 36 هزار و 500 تومان به فروش میرسد ضمن اینکه عرضه آن نیز نسبت به هفتههای قبل محدودتر شده و آن طور که مردم میگویند برای خرید این کالا مجبور هستند به چندین مرکز خرید مراجعه کنند. در میادین میوه و ترهبار نیز که عرضه مرغ به قیمت مصوب به صورت روزانه در حال انجام است، از یک سو میزان عرضه کاهش یافته و از سوی دیگر مرغ به صورت صفی فروخته میشود.
* فروردین ۱۴۰۰؛ هشدار مرغداران درباره وضعیت جوجه یکروزه
هشدار فعالان صنعت طیور درباره وضعیت تولید مرغ از اواخر فروردین سال جاری شروع شد. ٢٨ فروردینماه ١۴٠٠ بود که کانون سراسری مرغداران گوشتی در نامهای به وزارتخانههای جهاد کشاورزی و صمت با اشاره به شکلگیری بازار سیاه جوجه گوشتی، اعلام کرد: اگر قیمت جوجه یکروزه تا هفته آینده به قیمت مصوب نرسد، این تشکل صنفی مسؤولیتی درباره کاهش تولید مرغ ندارد.
اردیبهشت ۱۴۰۰؛ انتقاد مرغداران از عدم کنترل قیمت مؤلفههای تولید و سرکوب نرخ مرغ ١٣ اردیبهشت ١۴٠٠ نیز مرغداران در نامهای به کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی خواستار کنترل قیمت مؤلفههای تولید شدند. کانون سراسری مرغداران گوشتی کشور در این نامه ضمن انتقاد از دخالت دولت در بازار مرغ و سرکوب قیمتی این کالا، خواستار کنترل قیمت مؤلفههای تولید مرغ شد و تاکید کرد که اعلام آمار ساختگی و ادعاهای غیرواقعی در خوب نشان دادن شرایط و عملکرد دولت، واقعیت را تغییر نمیدهد.
خرداد ۱۴۰۰؛ هشدار تولیدکنندگان درباره بازار نابسامان جوجه یکروزه و لزوم اتخاذ تدابیر لازم از سوی دولت
اواخر خردادماه سال جاری نیز حبیب اسداللهنژاد، نایبرئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی گفت: نرخ مصوب جوجه یکروزه گوشتی ۴۲۰۰ تومان است اما جوجه با این قیمت یافت نمیشود.
وی با بیان اینکه مسؤولان باید در کنترل قیمت مؤلفههای تولید، تدابیر بیشتری اتخاذ و این مساله را مدیریت کنند، گفت: افزایش قیمت مؤلفههای تولید، افزایش قیمت تمامشده را به دنبال دارد و به دلیل سرکوب قیمتی که از سوی دولت برای محصول نهایی اتفاق میافتد، گاها تولیدکنندگان زیان میکنند. به طور مثال بعد از تصویب و اعلام قیمت ۲۴۹۰۰ تومانی تاکنون ما شاهد افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی قیمت مؤلفههای تولید مانند جوجه، ذرت، سویا، حمل و ریزمغذیها بودهایم اما این اثرات را در قیمت فعلی مرغ نمیبینیم و اصلاح قیمت صورت نگرفته است، البته برخی از این افزایش قیمت مؤلفهها مانند جوجه مربوط به عدم نظارت و سودجویی در بازار است که متأسفانه دولت نسبت به آن بیتفاوت است.
* تیر ۱۴۰۰؛ مرغداران با کمبود نهادههای دامی مواجهند
اوایل تیرماه جاری محمد یوسفی، رئیس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی با اشاره به اینکه در حال حاضر مشکل اصلی تولید کمبود نهادههای دامی است، گفت: در حال حاضر بحث اصلی که مطرح است، مساله بودن و نبودن است. زمانی که دان در اختیار مرغداران قرار نگیرد، جوجهریزی نیست و بر اساس برنامهریزی و پیشبینیهای انجام شده، صورت نخواهد گرفت و واحدهای مرغ مادر نیز تولید خود را کاهش میدهند، بنابراین این احتمال وجود دارد که با کاهش شدید تولید مواجه شویم.
* سرکوب قیمت، تولید را کاهش داد
حبیب اسداللهنژاد، نایبرئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی از سیاست دولت در سرکوب قیمت مرغ به رغم افزایش قیمت نهادهها انتقاد کرد و افزود: بعد از اینکه قیمت مرغ ٢۴ هزار و ٩٠٠ تومان تعیین شد، هم شاهد افزایش نرخ مصوب نهادهها بودیم و هم قیمت جوجه یکروزه افزایش شدید داشته اما نرخ مصوب مرغ تغییری نکرده و دولت به بهانه حمایت از مصرفکنندگان، زیر بار اصلاح قیمت نمیرود که منطقی نیست.
این فعال بخش خصوصی تأخیر بیش از یک ماه در بارگیری نهادههای دامی را پس از خرید این محصولات از دیگر مشکلات مرغداران عنوان کرد.
* ارز ترجیحی چه شد؟
این اتفاقات در بازار مرغ در حالی رخ میدهد که دولت برای مدیریت بازار مرغ و دیگر محصولات پروتئینی به نهادههای دامی مورد نیاز تولید این محصولات ارز ترجیحی (4200 تومانی) تخصیص میدهد اما این ارز هیچ تاثیری روی بازار نداشته است.
طبق اظهارات اخیر اکبر کمیجانی، رئیس کل جدید بانک مرکزی ۶ میلیارد دلار ارز ترجیحی مربوط به نیمه نخست سال است و تنها ۲ میلیارد دلار برای ۶ ماه دوم سال آینده در نظر گرفته شده است.
* مثلث تخصیص، تأمین و ترخیص
فارغ از موضوع میزان ارز ترجیحی در نظر گرفته شده برای ۶ماه نخست سال جاری، موضوع دارای اهمیت در روزهای اخیر اختلاف نظر بین وزارت جهاد کشاورزی و گمرک در زمینه تامین ارز ترجیحی کالاهای دپو شده در گمرکات کشور است.
هماکنون گمرک مدعی است بیش از ۶ میلیون تن کالا در بنادر و انبارهای کشور بلاتکلیف است و واردکنندگان برای ترخیص دچار مشکل شدهاند. ۲ مشکل عمده تعلل بانک مرکزی در صدور کد رهگیری و نرسیدن اسناد مرتبط با سامانه بازارگاه وزارت جهاد کشاورزی، اصلیترین دلایل مطرح شده توسط گمرک برای این اتفاق است.
سوالی که طرح میشود این است: بانک مرکزی آیا به تعهدات خود طبق بودجه عمل کرده است یا خیر؟ آنطور که کمیجانی در هفته جاری از میزان تامین ارز کالاهای اساسی گزارش داده، تاکنون قریب به 5/5 میلیارد دلار ارز ترجیحی تخصیص پیدا کرده است. با این تفاسیر نباید در ترخیص کالاهای اساسی مشکلی به وجود بیاید.
اما از سوی دیگر حسین تاجیکنژاد، کارشناس ارشد حوزه ارزی بانک مرکزی در گفتوگوی ویژه خبری تلویزیون اعلام کرد با وجود تخصیص بیش از ۹۰ درصد ارز ترجیحی کالاهای اساسی تنها ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار تامین شده است.
وی در تشریح جزئیات این تامین ارزی گفت: از این مقدار 2/2 میلیارد دلار به صورت نقدی و حدود نیم میلیارد دلار به صورت اعتباری تامین شده است.
اینطور که پیداست دلیل دپو شدن بخشی از کالاها در انبارهای گمرک هم ناشی از این تامین ارزی به شکل اعتباری است، زیرا در این روش ابتدا باید کالا وارد کشور شود و پس از گذراندن مراحل ترخیص، تامین به صورت اعتباری انجام شود.
از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی هم معتقد است آنچنان که باید و شاید تامین ارز بدرستی انجام نشده به طوری که از 5/4 میلیارد اختصاص یافته برای واردات کالاهای اساسی مرتبط با وزارت جهاد کشاورزی، تنها یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار تامین شده است.
اتفاقات اخیر در بازار محصولات کشاورزی و واردات کالاهای اساسی نزدیک به یک سالی است که اقتصاد کشورمان را رنج میدهد و آنطور که به نظر میرسد تمرکز اندک مدیریتی برای تامین و توزیع محصولات کشاورزی وجود دارد. چهارشنبه هفته گذشته آخرین مهلت مسکوت نگه داشتن قانون «تمرکز» مدیریت محصولات کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی بود و باید دید با بازگشت اختیارات به این وزارتخانه، این مشکلات ادامه خواهد یافت یا حل خواهد شد؟
ارسال به دوستان
گزارش «وطن امروز» از جدیدترین تحولات و تصمیمات اتخاذ شده برای حل بحران آب خوزستان
مدیریت خشکید
گروه اقتصادی: ضعف مدیریت در منابع آب، موجب بحران آب در برخی شهرها و روستاهای استان خوزستان شده است.
بررسیها نشان میدهد تصمیم انتقال آب به سایر استانها باعث کاهش توان آبی کارون و افتادن بار تأمین آب شرب چند شهر خوزستان به دوش کرخه و در نتیجه تأمین نشدن حقابه تالاب هورالعظیم شده است.
در حال حاضر آب کارون توان ورود به خلیجفارس را ندارد و آب شور دریا، کارون را پس میزند و وارد کارون میشود و تعادل آب شور دریا و شیرین کارون به قدری به هم خورده است که نخلستانهای آبادان و خرمشهر و اروندکنار در حال نابودی است. حتی وزارت نیرو اقدام به ایجاد سد مارد برای قطع ارتباط کارون با دریا برای جلوگیری از ورود آب دریا کرده است که مشکلات زیستمحیطی جدی دارد و جلوی مهاجرت ماهیان مهاجر دریا به رود را میگیرد. در حال حاضر کارون نیمهجان و از نفس افتاده حتی توان تأمین آب شرب کاروننشینان را ندارد و این ابتدای نابودی کرخه به دلیل فشار کارون است به طوری که تأمین آب شرب اهواز، آبادان، خرمشهر و شهرهای ساحل کارون به جای کارون بر گردن کرخه افتاده است و با طرح آبرسانی غدیر آب شرب شهرهای حاشیه کارون از کرخه تأمین میشود.
* وضعیت آبی خوزستان از زبان مسؤولان محلی
حجتالاسلام سعید لفتهپور، امام جمعه حمیدیه تعداد روستاهای درگیر تنش آبی توابع این شهرستان را ۴۲ روستا اعلام کرد. طبق گفته امام جمعه حمیدیه بالغ بر ۷۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی روستاهای بخش گمبوعه به دلیل بیآبی (۶۰ تا ۷۰درصد) متضرر شدهاند.
همچنین بنا بر اعلام مسؤولان آبفای هویزه، آب ۶۰ روستای این شهرستان در روزهای اخیر قطع شده و مردم با مشکلات زیادی برای تامین آب خود مواجه شدهاند. همچنین ۱۵ روستای دشت آزادگان طبق اخبار واصله دچار قطعی آب هستند.
صبح دیروز نیز قاسم سلیمانیدشتکی، استاندار خوزستان در گفتوگو با شبکه خبر اعلام کرد ۷۰۰ روستای این استان پیش از تنش آبی نیز با تانکر آبرسانی میشدند. از سوی دیگر تالابهای استان خوزستان هم دچار مشکل شدهاند. بخشهایی از مناطق تالاب هورالعظیم و شادگان عملا خشک شده و تبعات زیستمحیطی بر اکوسیستم خوزستان تحمیل کرده است.
مساله دیگری که خوزستان با آن مواجه است، گرمای هواست. خوزستانیها با وجود بحران در آبرسانی باید دمای بالای ۵۰ درجه را نیز تحمل کنند.
* مشکل آب خوزستان چیست؟
عمده مشکلی که در خوزستان وجود دارد، ربطی به افزایش سدها یا کاهش باران و... ندارد. اصل ایراد در مدیریت منابع آبی است که به صورت منطقهای و گاهی به صورت غیرعلمی انجام میشود.
خوزستان سال ۹۸ با بحران معکوس مواجه شد و نتوانست آب مازاد را کنترل کند که اگر سدهای نیمهتمام مانند سد بختیاری که در دولت نهم کلید خورده بود تکمیل میشد، بسیاری از مشکلات کنترل آب مازاد نیز قابل حل بود.
مفهوم آب منطقهای اساسا یک مفهوم غلط است. اگر ما بخواهیم مشکلات آبی حل شود، نباید مسائل ملی را در سطح مدیریت منطقهای محدود کنیم. آبهای جاری در خوزستان کم نیست و این استان توانایی تامین آب خود را به طور کامل دارد اما باید مدیریت منابع آبی به طور ملی و در راستای اهداف کلان سیاستگذاری شده انجام شود.
* جزئیات اعتبارات تصویبشده برای مقابله با تنش آبی در خوزستان
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور جزئیات مصوبات تیم اعزامی به خوزستان برای بررسی و مقابله با تنش آبی در این استان را تشریح کرد.
اسماعیل نجار با اشاره به سفر اخیرش به اهواز گفت: در این سفر که نمایندگانی از وزارت نیرو، سازمان برنامه و بودجه، وزارت جهاد کشاورزی و قوه قضائیه نیز حضور داشتند، آخرین وضعیت این استان و راهکارها برای کاهش تنش آبی و حل مشکلات مورد بررسی قرار گرفت.
نجار که سرپرستی تیم اعزامی را بر عهده داشت، گفت: مقرر شد مبلغ ۱۳۶۷ میلیارد تومان برای سدهای مارد و چوئبده به دولت پیشنهاد شود. ۳۰۰ میلیارد تومان نیز برای ساماندهی روانآبها در اهواز در نظر گرفته شد.
وی با بیان اینکه ۱۲ اردیبهشت امسال ۱۹۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای خشکسالی مصوب شده بود، گفت: پیشنهادات جدید به دولت ارائه و پس از تصویب اختصاص داده خواهد شد.
نجار با بیان اینکه در سال جاری شاهد کاهش ۵۴ درصدی بارندگی بودیم، گفت: علاوه بر خساراتی که به کشاورزان وارد شده است، مقادیری از خسارت کشاورزان در سال ۹۸ نیز مانده بود که به دولت پیشنهاد شده این مبالغ نیز سریعتر تسویه شود.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از اختصاص ۲۰۰ میلیارد تومان برای کاهش تنش آب شرب در این استان خبر داد و گفت: ۷۰ میلیارد تومان به سازمان جنگلها و مراتع برای رسیدگی به کانون ریزگردها و ۱۰۰ میلیارد تومان برای پروژههایی که مشکلات آبی کشاورزان را کمتر کند، اختصاص پیدا میکند.
وی همچنین از پیگیری برای جبران خسارات دامها و گاومیشها خبر داد و افزود: مبالغ پیشنهادی در این باره نیز به دولت ارائه شده است.
نجار درباره اصلاح الگوی کشت در این استان نیز گفت: کاشت شلتوک به غیر از نوار شمالی در سراسر کشور ممنوع است اما متاسفانه امسال ۹۰ هزار هکتار کشت شده است و کشاورزان تقاضا دارند در این محل نیز تامین آب داشته باشیم که امکان تامین آب با توجه به این خشکسالی وجود ندارد و این موضوع را به وزارت جهاد کشاورزی منتقل کردیم.
* افزایش خروجی سد کرخه به ۱۳۰ مترمکعب بر ثانیه
اعتراضات به قطع و نابسامانیهای آبی در خوزستان باعث واکنش مسؤولان استانی شد. معاون سیاسی - اجتماعی استانداری خوزستان با بیان اینکه قرار است به کشاورزان و دامداران خسارت پرداخت شود، گفت: خسارت کشاورزان و دامداران در جلسه فردا (امروز یکشنبه) در هیأت دولت مطرح و مصوب میشود. رضا نجاتی در گفتوگو با فارس اظهار کرد: به دنبال شرایط به وجود آمده در استان، شخص استاندار پیگیریهای جدی از مرکز داشت که منجر به حضور برخی مسؤولان کشور در استان شد.
معاون سیاسی و اجتماعی استانداری خوزستان با اشاره به حضور مسؤولان کشوری در جلسه مدیریت بحران استانداری در روز گذشته گفت: پس از طرح مسائل و مشکلات مربوط به تامین آب شرب و کشاورزی و آب مورد نیاز دامداران، مقرر شد خسارت کشاورزانی که در چارچوب قانون اقدام به کشت کردند و همچنین دامدارانی که دام آنها دچار خسارت شده، پرداخت شود.
نجاتی با بیان اینکه تمام موارد مطرح شده در این جلسه طی نامهای در اختیار مسؤولان گذاشته شد، بیان کرد: قرار است این موارد در جلسه فردا (امروز یکشنبه) در هیأت دولت مطرح و مصوب شود.
وی افزود: اگر چه با تصویب این موارد مشکلات کشاورزان و دامداران به صورت کامل رفع نخواهد شد اما اجرای این مصوبه میتواند مرهمی بر دردهای آنها باشد.
نجاتی با تاکید بر رهاسازی آب با سرعت 130 متر مکعب از سد کرخه عنوان کرد: 3-2 روز دیگر قرار است با مدیریت آب در مسیل شهرستانهای هویزه، سوسنگرد، حمیدیه و شوش آب به پایین دست نیز برسد.
***
رئیسی: به جد پیگیر رفع مشکلات خوزستان خواهم بود
رئیسجمهور منتخب در تماس تلفنی با استاندار خوزستان پیرامون وضعیت منابع آبی، تنش آبی و خشکسالی در این استان گفتوگو کرد. حجتالاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در تماس با قاسم دشتکی درباره وضعیت منابع آبی، تنش آبی و خشکسالی در خوزستان گفتوگو کرد. در این تماس تلفنی حجتالاسلام والمسلمین رئیسی در گفتوگو با استاندار خوزستان، مسائل مختلف استان ناشی از تنش آبی و خشکسالی اعم از وضعیت آب شرب، آب کشاورزی، دامها، تالابها و... را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. وی با تاکید بر پیگیری مشکلات خوزستان در دولت سیزدهم اعلام کرد: سلام بنده را به مردم خوزستان ابلاغ کنید، ما در جریان مشکلات آنها هستیم و انشاءالله به جد پیگیر رفع این مشکلات خواهیم بود. استاندار خوزستان هم با تشکر از رئیسجمهور منتخب، گفت: اقدامات برای رفع مشکلات آبی خوزستان با تمام توان در حال پیگیری است. کمبود آب ناشی از کاهش شدید بارندگی در سال آبی جاری در خوزستان و کاهش قابل ملاحظه ذخایر سدهای استان، مشکلات زیادی را در تامین آب شرب، کشاورزی، دام و تالابها در این استان موجب شده است.
ارسال به دوستان
نشست محرمانه سناتورهای آمریکایی با «بلینکن» و پیچیدهتر شدن بازگشت آمریکا به برجام
برجام شاید وقتی دیگر
گروه سیاسی: در میانه روایتهای مخدوش دولت روحانی از فضای مذاکرات وین، رفع تحریمها و پیروزی پرگل تیم مذاکرهکننده ایرانی در گرند هتل وین طی روزهای گذشته، منابع آمریکایی با وقفه در دور هفتم نشست کمیسیون مشترک برجام برای احیای توافق هستهای، چشمانداز ناامیدکنندهای از بازگشت موثر دولت بایدن به برجام ارائه میدهند.
به گزارش «وطنامروز»، پولیتیکو طی گزارشی درباره نشست محرمانهای که سناتورهای آمریکایی شامگاه چهارشنبه با «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه این کشور داشتند، نوشت: «آنها درباره ابعاد دیپلماسی هستهای تهران بدبین بودند».
سناتور «باب منندز» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا به این نشریه گفت: «مشخص است که هنوز کارها [حول بازگشت به برجام] در جریان است اما بهنظر میرسد که به این زودیها [حصول توافق با ایران] اتفاق نیفتد». بر اساس این گزارش، سناتور «مارک وارنر» رئیس کمیته اطلاعات مجلس سنای آمریکا نیز اظهار داشت: «گزینههای خوب چندانی در این لحظه در اختیار نداریم و خارج شدن [از خاورمیانه] وضعیت را برای ما، متحدانمان، منطقه و دوستان اروپاییمان بهتر نکرد».
پولیتیکو همچنین به نقل از «مایکل مککول» عضو ارشد جمهوریخواه کمیته خارجی مجلس نمایندگان آمریکا هشدار داد که بازگشت به برجام باعث میشود واشنگتن اهرمهای فشار بر تهران را از دست بدهد، زیرا متعاقب آن باید تحریمهای اقتصادی بسیاری را بردارد. مککول اذعان کرد بدون تحریمها، آمریکا نمیتواند از اینکه ایران درباره موضوعات دیگر پای میز مذاکره بیاید، اطمینان حاصل کند. «مارکو روبیو» سناتور تندرو آمریکایی نیز بعد از جلسهای که با بلینکن داشت، تصریح کرد: «هرکسی که [درباره مذاکرات بازگشت به برجام] واقعگرا باشد، میداند که رسیدن به یک توافق خوب، دشوار است».
«پولیتیکو» همچنین در ادامه گزارش خود به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت: «پایان دادن به برنامه هستهای ایران همچنان یکی از «نگرانیها و اهداف بسیار مهم و فوری» ایالات متحده است. تمام چالشها و تهدیدهایی که ما از سوی ایران با آن مواجه هستیم با یک برنامه هستهای مهار نشده، خطرناکتر و برجستهتر میشود». این مقام که نامش فاش نشد، با بیان اینکه دولت بایدن تمایل دارد برای مذاکرات درباره موضوعات بیشتر به ایران فشار بیاورد، افزود: «ما میخواهیم تلاشهای خود برای محدود کردن برنامه هستهای ایران از طریق بازگشت دوجانبه [به برجام] را ادامه دهیم و همزمان به صورت فعالانه از شهروندان و منافع آمریکایی در حوزههای غیرهستهای نیز دفاع کنیم».
مقام آمریکایی همچنین به پولیتیکو گفت، از زمان خروج دولت سابق آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» از توافق هستهای ایران و بازاعمال تحریمها، رفتار ایران تغییری نکرده، همچنان از تروریسم و حمله به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه حمایت میکند! وی درباره این ادعای خود توضیح داد: «حقیقت ساده این است که از زمان خروج آمریکا [از برجام]، هیچکدام از مشکلهای ما با ایران بهتر نشدند. بیشتر مشکلات ما با ایران بدتر هم شدند که نقطه شروع آن، پیشرفتهای کنترلنشده برنامه هستهای این کشور است».
از ابتدای آغاز مذاکرات احیای برجام در فروردین سال جاری، روایتهای تیم ایرانی از پیشرفت مذاکرات با طرف آمریکایی در تضاد آشکاری قرار داشت و هر آنچه عباس عراقچی به عنوان رئیس تیم مذاکرهکننده ایرانی از آمادگی تیم آمریکایی برای برداشتن بخش عمدهای از تحریمها عنوان میکرد، اعضای نزدیک به مذاکرات در دولت بایدن اما از فاصله این کشور تا بازگشت به توافق و باقی ماندن مسائل عمده و حل نشده سخن بر زبان میآوردند.
این روند تاکنون رویهای ثابت بوده و پس از اینکه دولت بایدن حاضر به ارائه تضمین نسبت به خروج مجدد آمریکا و وضع مجدد تحریمها از سوی این کشور نشد، حسن روحانی دوباره فریاد پیروزی دولت در مذاکرات و شکست آمریکا را سر داد. روحانی در نشست روز چهارشنبه 23 تیر هیات دولت با اشاره به پیروزی دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گفت: فردی روی کار آمد که در دوران تبلیغات خود اعلام کرد اگر من پیروز شوم به برجام برمیگردم و بعد آبانماه رسید و انتخابات آمریکا تمام شد و معلوم شد آقای بایدن برنده شده، بعد از آن هم در نخستین اقدام که نسبت به برجام انجام داد نامه اسنپبک ترامپ را پس گرفته و در همان ماه اول اعلام کرد میخواهیم تحریم برداشته شود و افرادی را انتخاب کرد، حالا در ظاهر میگفتند میخواهیم این موضوع را حلوفصل کنیم.
اظهارات رئیس دولت دوازدهم در حالی است که بایدن نهتنها هیچگاه اعلام نکرده میخواهیم تحریمهای ایران برداشته شود، بلکه شهریور 99 در یادداشتی که در سیانان نوشت، برنامه دولت خود را گستردهتر کردن برجام و برداشتن بند غروب توافق عنوان کرد، ضمن اینکه برخلاف اظهارات رئیسجمهور، بایدن در روز اول کاری خود فرمان اجرایی بازگشت آمریکا به خیلی از معاهداتی که ترامپ از آن خارج شده بود را صادر کرد اما درباره برجام از این اقدام امتناع کرد.
حسن روحانی همچنین در بخش دیگری از اظهاراتش تاکید کرد: ای کاش همه ما روی اصل ۶۰ قانون اساسی تاکید میکردیم و به اصل ۱۱۳ احترام میگذاشتیم. در آن صورت شرایطمان، شرایط دیگری بود و اسفندماه مذاکره ما تقریبا به همین نتیجهای میرسید که اخیرا وزیر امور خارجه در گزارش خوبی در ۴۴ صفحه برای مجلس شورای اسلامی آماده کرد و شرایط برجام، دوران ترامپ و مذاکرات وین را تشریح کرده است. رئیس دولت افزود: اگر اصل ۶۰ قانون اساسی حاکم بود و اوایل آذر لطمه نمیخورد، اسفندماه تحریم مردم برداشته شده بود و امروز مردم میدیدند چه شرایطی بر کشور حاکم بود و فروردین و اردیبهشت و خرداد و تیر دیگری را میدیدیم.
در گزارش محمدجواد ظریف از روند اجرای برجام به مجلس که مورد اشاره روحانی قرار گرفت، درباره مذاکرات وین آمده است: بر اساس چارچوبی که تاکنون در مذاکرات وین به دست آمده است، در صورت حصول توافق و بازگشت آمریکا به برجام، کلیه تحریمهایی که وفق برجام رفع شده بودند، مجددا رفع خواهند شد. علاوه بر این، کلیه تحریمهای ترامپ که در صورت استمرار عضویت آمریکا در برجام نمیتوانستند وضع شوند (ولو به بهانههای دیگر) نیز رفع خواهند شد. بر این اساس، طرف مقابل عنوان میدارد که در نتیجه بازگشت به برجام، تمام تحریمهای ذکر شده در برجام (به شمول بخشی، موضوعی یا شخصی) و نیز کلیه تحریمهای وضع شده بعدی که مانع انتفاع ایران از آثار لغو تحریمهای برجامی میشود، رفع خواهد شد.
این ادعاها در حالی است که دولت بایدن به سمت بردن روند مذاکرات به حصول یک توافق حداقلی و ضعیف حرکت میکند و مقامات ارشد آمریکایی نظیر «رابرت مالی» رئیس تیم اعزامی آمریکا به وین به صراحت گفتهاند آمریکا حتی آمادگی برداشتن تمام تحریمهای ترامپ را هم ندارد. مالی در گفتوگویی خواستههای ایران را بیش از حد دانسته و گفته است: «آنچه آنها از ما میخواهند - آنطور که به ما گفتهاند - این است که همه تحریمهایی که دولت ترامپ از سال 2018 اعمال یا بازاعمال کرده است، باید برداشته شود. این درخواست زیادی است و ما گفتهایم آمادهایم آن تحریمهایی که فکر میکنیم برداشتن آنها برای بازگشت به توافق نیاز هست برداریم اما همه تحریمهایی را که دولت ترامپ اعمال کرد، برنخواهیم داشت».
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران همچنین اضافه میکند: «نوار را به عقب برگردانید و به جایی بازگردید که سال 2016 در آنجا بودیم: با محدودیت بر سطح غنیسازی، با محدودیت بر نوع سانتریفیوژهایی که غنیسازی میکنند، با محدودیت بر مقدار اورانیوم غنیشدهای که میتوانند داشته باشند و با حضور آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ناظران هستهای و توانایی نظارت بر هر آنچه آنها انجام میدهند؛ هماکنون [این اقدامات] انجام نمیشود».
***
روایت والاستریت ژورنال از زیادهخواهی اروپاییها
نشریه آمریکایی والاستریت ژورنال روز جمعه در گزارشی به نقل از منابع آگاه، به خواستههای مطرحشده از سوی طرفهای اروپایی برای محدود کردن برنامه هستهای ایران اشاره کرد. «لارنس نورمن» خبرنگار والاستریت ژورنال در اروپا، در این گزارش نوشت: «با توجه به پیشرفتهای ایران در حوزه سانتریفیوژها، مقامات اروپایی یک رویکرد سهوجهی را برای طولانی کردن زمان گریز [زمان مورد نیاز برای ساخت یک بمب هستهای] ایران پیشنهاد کردهاند. آنها علاوه بر درخواست نگهداری سانتریفیوژهای پیشرفته در انبار به صورت پلمب شده، از ایران میخواهند ممنوعیت استفاده از زیرساختهای الکترونیکی را که برای راهاندازی این سانتریفیوژها به کار میروند، تحت توافق نهایی بپذیرد و ظرفیتهای ایران برای تولید سانتریفیوژهای جدید کاهش یابد». خبرنگار والاستریت ژورنال در ادامه این گزارش به نقل از چندین نفر از مقامات مرتبط با مذاکرات وین افزود: «مذاکرهکنندگان به توافق بر سر انتقال ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به روسیه نزدیک بودند. ایران مصرانه میگوید اجازه نخواهد داد هیچیک از سانتریفیوژهای اضافی [که پس از خروج آمریکا از برجام راهاندازی شدهاند] تخریب شود».
ارسال به دوستان
با حکم رهبر انقلاب
حجتالاسلام ربانی نماینده ولیفقیه در جهاد کشاورزی شد
حضرت آیتالله العظمی خامنهای در حکمی حجتالاسلام ربانی را به نمایندگی ولیفقیه در وزارت جهاد کشاورزی منصوب کردند. متن حکم رهبر حکیم انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب حجتالاسلام آقای حاجسیدحسن ربانی دامت توفیقاته
با توجه به پایان یافتن مأموریت جناب حجتالاسلام تقوی در وزارت جهاد کشاورزی و با تقدیر از خدمات ایشان، جنابعالی را که بحمدالله از سوابق مدیریت جهادی و کارآمد برخوردار میباشید به نمایندگی در آن وزارت منصوب میکنم. شرح وظایف قانونی در احکام مربوط آمده است. امید است با نشاط کاری و ابتکاری که در جنابعالی هست، حضور جنابعالی به پیشرفت مطلوب امور کمک کند.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|