محمدحسن آصفری*: حسن روحانی و دولت او چند سال وقت داشتند برجام را لغو کنند اما با آنکه طرف‌های اروپایی و آمریکا در زمینه ایفای وظایف‌شان تاکنون اقدامی انجام نداده‌اند، مشخص نیست چرا دولت روحانی اصرار بر حضور در برجام داشته است. 

دولت حسن روحانی بعد از گذشت 6 سال از عدم ایفای وظایف طرف‌های غربی نسبت به تعهدات‌شان در برجام، موضوع غنی‌سازی 5/3 درصد را با فشار مقام معظم رهبری آغاز و اعلام کرد اگر طرف مقابل تا 4 ماه دیگر به تعهدات خود عمل نکند، درصد غنی‌سازی را به 4 درصد می‌رسانیم و هر 6 ماه آن را افزایش نیم تا یک درصدی می‌دهیم اما عملا باز هیچ تغییری در رفتار غربی‌ها مشاهده نشد و دولت روحانی هم تلاش نکرد با افزایش درصد غنی‌سازی آنها را مجبور به حضور در پای میز مذاکره کند. 

طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌های مجلس، دولت را ملزم به غنی‌سازی 20 درصد کرد که باید بدون فوت وقت اجرایی می‌شد، همچنین اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی هم کنار گذاشته شد؛ این اقدامات سبب شد طرف مقابل متوجه جدی بودن مجلس شورای اسلامی و حاکمیت جمهوری اسلامی نسبت به اجرایی شدن تعهدات غربی‌ها در برجام شود. 

مصوبه مجلس باعث شد آمریکایی‌ها واسطه‌هایی را فرستاده و اعلام کنند حاضرند با جمهوری اسلامی مذاکره کنند که این موضوع نشان‌دهنده تأثیرگذاری قانون اقدام راهبردی مجلس برای رفع تحریم‌ها بود. این در حالی است که پیش از آن آمریکایی‌ها از برجام خارج شده و حتی برگه آن را هم پاره کرده بودند و به ما پوزخند می‌زدند و حتی کشورهای 1+4 هم خود را در این جریان کنار کشیدند. آمریکایی‌ها اما مجبور شدند در بازه زمانی 40 روز اول پس از مصوبه مجلس، واسطه‌هایی را از سوی کشورهای اروپایی و عربی منطقه به ایران بفرستند و درخواست دور جدید مذاکرات را با ایران مطرح کردند.

اگر دولت در مذاکرات جدید تأکید مجلس مبنی بر اینکه نباید مذاکرات فرسایشی شود و باید سرعت لازم را داشته باشد را مدنظر قرار می‌داد خروجی قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها در کمترین زمان مقرر به نتیجه می‌رسید و طرف مقابل مجبور به برداشتن تحریم‌ها می‌شد ولی با گذشت 7 سال از مذاکرات، آمریکایی‌ها حتی حاضر نشدند یک مورد از تحریم‌ها را حذف کنند. به اعتراف آقای عراقچی و تیم مذاکره‌کننده جدید اما آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها پس از تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها توسط مجلس، حاضر شدند 1100 مورد از تحریم‌ها را به صورت یکجانبه بردارند ولی ما تأکید بر لغو همه تحریم‌ها داشتیم.

روحانی به جای حمله به مجلس، درباره کارنامه‌ خود و اجرای وعده‌هایش بگوید و اینکه سرانجام وعده‌های او چرا پوچ شده است. به نظر می‌رسد روحانی دنبال متهم می‌گردد تا بگوید طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌های مجلس باعث عدم لغو تحریم‌ها شده است، در حالی ‌که من معتقدم اگر این طرح ۲ سال پیش مصوب شده بود امروز مطمئنا‌ طرف آمریکایی همه تحریم‌ها را برداشته بود. 

طرح اقدام راهبردی کار بسیار ارزشمند و سیاست‌مدارانه‌ای بود اما متأسفانه دیرهنگام به تصویب رسید.

*نایب‌رئیس کمیسیون امور داخلی کشور

و شوراهای مجلس شورای اسلامی

در روز نهم المپیک توکیو ورزشکاران کاروان ایران در رشته‌های بسکتبال، تیراندازی و دوی ۱۰۰ متر به رقابت با حریفان‌شان پرداختند که مثل روزهای گذشته عملکرد ناامیدکننده‌ای از خود به جا گذاشتند. 

تیم ایران که پس از ۹ روز از شروع مسابقات المپیک تنها به یک مدال طلای جواد فروغی، تیرانداز کشورمان بسنده کرده، در رشته تکواندو از کسب مدالی که همیشه در المپیک‌ها خوش‌یمن بوده، بازماند و حالا باید به کشتی آزاد و فرنگی و البته کاراته‌ای که برای اولین‌بار به المپیک آمده، دل‌خوش کنیم. 

 

* بسکتبال؛ خداحافظی با توکیو

روز گذشته (شنبه) تیم بسکتبال ایران در سومین دیدار خود در مرحله گروهی با نتیجه ۷۹ بر ۶۲  برابر فرانسه شکست خورد و با ۳ شکست و عنوان چهارم گروه از دور رقابت‌ها حذف شد. 

 

* شاهین‌طبع: بسکتبال قابل مقایسه با هیچ رشته‌ای نیست

سرمربی تیم ‌ملی بسکتبال پس از شکست مقابل فرانسه و پایان کار ایران در توکیو اظهار داشت: فرانسه تیم بسیار خوبی است و بازیکنانش در لیگ‌های معتبر بازی می‌کنند. بازی با این تیم متعادل بود و اگر آسیب‌دیدگی حامد و برخی بازیکنان نبود، شرایط بهتری داشتیم. 

وی افزود: جز آمریکا مقابل تیم چک و فرانسه بازی متعادلی انجام دادیم. بازیکنان فرانسه خیلی سریع بازی می‌کردند و عملکرد خیلی خوبی مقابل این تیم داشتیم. 

شاهین‌طبع درباره نتایج تیم بسکتبال در توکیو گفت: بسکتبال قابل مقایسه با هیچ رشته‌ای نیست و باید برای رسیدن به نتیجه تلاش کرد. تمام تیم‌ها مثل ژاپن و چین بازیکنان‌شان همیشه در حال بازی و در شرایط مسابقه هستند. دیدید که ژاپن در این بازی‌ها چه نتایجی کسب کرد. سعی کردیم در این مسابقات بازی‌های باکیفیتی انجام دهیم و عملکردمان قابل قبول بود. 

سرمربی تیم‌ ملی بسکتبال در پایان درباره خداحافظی صمد نیکخواه‌بهرامی، کاپیتان تیم ایران تصریح کرد: اطلاعی از خداحافظی صمد ندارم. 

 

* تیراندازی؛ عملکرد ضعیف بانوان

بانوان تیرانداز در رشته تفنگ ۳ وضعیت 50 متر خیلی زود از دور رقابت‌ها حذف شدند. 

نجمه خدمتی در مرحله مقدماتی رشته تیراندازی تفنگ ۳ وضعیت 50 متر، با کسب امتیاز مجموع 52/1165 در رده ناامید‌کننده هجدهم قرار گرفت. همچنین فاطمه کرم‌زاده با کسب امتیاز مجموع 50/1163 در رده نازل بیست‌و‌دوم قرار گرفت. در این مرحله ۸ نفر برتر راهی فینال شدند که بدین ترتیب بانوان تیرانداز کشورمان موفق به صعود نشدند. 

 

* خدمتی: ۲ هفته قبل از المپیک بهم ریختم

بانوی تیرانداز ایرانی اعتقاد دارد تصمیم اشتباه فدراسیون باعث شد او شانسی برای کسب مدال در توکیو نداشته باشد. 

نجمه خدمتی پس از حذف در مرحله مقدماتی تیراندازی در رشته تفنگ ۳ وضعیت 50 متر بانوان اظهار داشت: ما حتما باید با فشنگ تمرین کنیم تا لگد سلاح و وزش باد را کنترل کنیم و در نهایت بهترین عملکرد را داشته باشیم و به خاطر نداشتن تجربه، کارمان سخت شد. وقتی باد شروع شد کمی شرایط سخت و باعث شد از نظر ذهنی نیاز به آمادگی داشته باشم و باید از نظر ذهنی خودم را آماده می‌کردم. 

وی افزود: اگر متوجه شده باشید سطح رکوردها بالا بود و تمام فینالیست‌ها حریفان قدرتمند‌ی هستند که هر روز با فشنگ تمرین و در مهد تیراندازی کار خود را دنبال می‌کنند. کشورهای آمریکا و آلمان نمونه‌هایی از این دست بودند. از آسیا فکر نمی‌کنم کسی وارد فینال شده باشد. 

خدمتی ادامه داد: خودم ۶ نمره اختلاف داشتم اما تمام تلاشم را کردم و از این بیشتر ناراحت هستم که برخی تیرهایم با بدشانسی از دست رفت. تیرهایم 9/9 می‌خورد که اگر ۱۰ می‌خورد رنکینگم بالاتر می‌رفت و می‌توانستم به فینال برسم. در کل رشته اصلی من تفنگ بادی است و همه افتخاراتم در این رشته است. همه مردم در جریان هستند اما به تشخیص فدراسیون ۲ هفته قبل از اعزام من را در تیم تفنگ بادی قرار ندادند که دلیلش را انتخابی و افت اعلام کردند اما می‌توانستند با توجه به تجربه و افتخار‌آفرینی‌ای که داشتم من را انتخاب کنند. 

بانوی تیرانداز ایران ادامه داد: من همه تمرکزم روی تفنگ بادی بود. ۲ هفته قبل از المپیک بهم ریختم ولی امیدوارم روز‌به‌روز شرایطم بهتر شود. 

وی که بعد از گفتن این جملات بشدت متأثر شده بود، گریه کرد و‌ در واکنش به اینکه مردم قدرشناس هستند و نباید گریه کند، با بغض و گریه گفت: ناراحتم چون دوست داشتم برای مردم کشورم مثل همیشه افتخار‌آفرینی کنم.

 

* کرم‌زاده: رکوردم را می‌زدم، فینالیست می‌شدم

فاطمه کرم‌زاده پس از حذف در مرحله مقدماتی رشته تیراندازی با تفنگ ۳ وضعیت 50 متر بانوان المپیک ٢٠٢٠ توکیو عنوان کرد: رکوردم زیاد جالب نبود. به خاطر شرایط آب و هوایی و اینکه تمرینات‌مان خیلی زیاد نبود مشکلاتی به وجود آمد. ما در تمرینات مرکز را هدف نمی‌گیریم و تیر را به خارج از مرکز می‌زنیم تا باد تاثیرش را روی تیر بگذارد و تیر به مرکز بخورد. به دلیل تمرینات کم‌ کار ما کمی سخت بود. 

وی افزود: در وضعیت ایستاده مثل همیشه بودم اما در وضعیت نشسته خوب ظاهر نشدم و بیش از ١٠ نمره نسبت به رکورد خودم کمتر زدم. اگر رکورد خودم را می‌زدم قطعا فینالیست می‌شدم. 

 

* برنامه کاروان ایران در روز دهم المپیک توکیو

- در رشته کشتی فرنگی، علیرضا نجاتی در وزن ۶۰ کیلوگرم در سید ۴ و در دور نخست از ساعت ۶:۳۰ به مصاف آرمن ملکیان از ارمنستان می‌رود. نجاتی در رقابت‌های جهانی ۲۰۱۹ موفق به کسب سهمیه المپیک شده بود. 

- امین میرزازاده، دیگر کشتی‌گیر فرنگی ایران در وزن ۱۳۰ کیلوگرم از ساعت ۶:۳۰ با کیم من‌سئوک از کره‌جنوبی روی تشک می‌رود. 

میرزازاده مدال طلای جوانان جهان و قهرمانی آسیا را در کارنامه خود دارد. 

- در رشته تفنگ ۳ وضعیت 50 متر، آرمینا صادقیان از ساعت ۷:۳۰ در مرحله انتخابی به رقابت می‌پردازد. 

- تیم والیبال ایران در دیداری حساس و مهم از ساعت ۱۵:۱۰ به مصاف تیم میزبان، یعنی ژاپن می‌رود. تیم ایران برای صعود باید در این دیدار به فکر برد باشد. در غیر این صورت از دور رقابت‌ها خیلی زود حذف خواهد شد. تیم والیبال ایران در لیگ ملت‌های والیبال با حساب ۳-۰ مقابل چشم‌بادامی‌ها شکست خورده بود و بدون شک در بازی امروز کار آسانی مقابل میزبان المپیک نخواهد داشت. 

***

ایران-ژاپن؛  روزی که باید خودمان باشیم 

تیم آلکنو محکوم به برد است

مهدی خانعلی‌زاده‌: ماجرا از یک خبر ساده شروع شد: شرکت بستنی‌سازی «بن و جری» که یک برند معروف تولید بستنی در آمریکاست، اعلام کرد دیگر محصولاتش را برای فروش در سرزمین‌های اشغالی عرضه نمی‌کند. این اقدام در راستای اعلام حمایت از فلسطینیانی انجام شد که در جریان تجاوز اخیر ارتش رژیم صهیونیستی به مناطقی در کرانه‌ باختری و همچنین نوار غزه، بی‌خانمان شدند یا اعضای خانواده‌ خود را از دست دادند. 

این اعلام رسمی از سوی یکی از نمادهای صنعت مواد غذایی در آمریکا، برای سران اسرائیل بسیار گران تمام شد؛ بویژه آنکه دولت جدید صهیونیست‌ها به تازگی و با یک رای بسیار شکننده توانست هدایت امور را در سرزمین‌های اشغالی برعهده بگیرد و اصلا انتظار این شوک اقتصادی- رسانه‌ای را نداشت. بر همین اساس، این اقدام شرکت بستنی‌سازی بن و جری، با واکنش تند و عصبی مقامات اسرائیل روبه‌رو شد. «نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که این روزها بشدت مورد تهاجم سخنرانی‌های «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر سابق قرار دارد، بایکوت فروش این بستنی در سرزمین‌های اشغالی را یک اقدام «یهودستیزانه» در قرن بیست‌ویکم نامید و «یائیر لاپید» وزیر خارجه‌ این رژیم هم این مساله را «پذیرش شرم‌آور یهودستیزی» نامید و برخی مقامات دیگر این رژیم هم آن را «نوعی تروریسم علیه اسرائیل» معرفی کردند. 

این واکنش و کارزار گسترده‌ هیستریک و نامتعادل نسبت به اقدام یک شرکت بستنی آمریکایی، فارغ از نتیجه‌ آن- که به گفته‌ اکثر کارشناسان، در نهایت با شکست دیگری برای تل‌آویو همراه خواهد بود- به عنوان یکی از نشانه‌های شرایط نامناسب، ناپایدار و زوال سیاسی در حکومت صهیونیست‌ها ارزیابی شده است. 

از یک سو، برخی کارشناسان معتقدند این عملیات و هجمه‌ رسانه‌ای علیه «بستنی بن و جری» نوعی واکنش به رسوایی جاسوسی بزرگ اسرائیل از طریق نرم‌افزار رایانه‌ای «پگاسوس» است که تلاش می‌کند این رویداد مهم و پرسروصدا را به حاشیه ببرد و طبق معمول، با مظلوم‌نمایی صهیونیست‌ها به فراموشی سپرده شود. شرکت سایبری اسرائیلی «ان‌اس‌او» سازنده‌ نرم‌افزار جاسوسی پگاسوس است؛ نرم‌افزاری که به اسم مبارزه با جرائم و تروریسم در اختیار نهادهای دولتی کشورهای مختلف قرار گرفت اما براساس گزارش‌های منتشرشده، سیاستمداران، خبرنگاران و فعالان حقوق بشر را مورد جاسوسی قرار داده است. به عنوان مثال، صهیونیست‌ها یکی از ۲ تلفن همراه امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه را مورد شنود و جاسوسی قرار داده‌اند. 

از طرف دیگر، دولت جدید اسرائیل که تحت فشارهای شدید اجتماعی از سوی ساکنان سرزمین‌های اشغالی و همچنین رقبای سیاسی خود قرار دارد، به دنبال دستاویزی برای جلب حمایت کاخ سفید است. تاکید مقامات رژیم صهیونیستی بر لزوم واکنش جو بایدن به مساله‌ تحریم فروش بستنی‌های بن و جری در سرزمین‌های اشغالی هم بر همین مبناست تا بتوانند علاوه بر کاستن از فشار افکار عمومی، دولت آمریکا را نیز وادار به انجام اقدامات عینی و میدانی بیشتر در حمایت از دولت جدید صهیونیست‌ها کنند. 

این مساله از آنجا برای اسرائیلِ این روزها بسیار حائز اهمیت است که حتی بنیان‌گذاران یهودی شرکت بستنی بن و جری هم در یادداشتی که برای «نیویورک‌تایمز» نوشته‌اند، ضمن تاکید بر حمایت از این اقدام شرکت در تحریم فروش بستنی در سرزمین‌های اشغالی، به غیرقانونی بودن اقدامات رژیم صهیونیستی در سرزمین فلسطین بنا بر مقررات و قوانین ایالات متحده اشاره کرده‌اند و این یعنی فروپاشی اسطوره‌ «اسرائیل حامی یهودیان».

بعد از تهاجم اخیر نظامیان صهیونیست به منطقه‌ «شیخ جراح» در کرانه‌ باختری و تلاش برای بیرون راندن ساکنان اصلی و قدیمی این محله از خانه‌های‌شان برای حضور شهروندان صهیونیست در خانه‌ فلسطینی‌ها، یک موج بین‌المللی در مخالفت با جنایات رژیم صهیونیستی شکل گرفت که این بار، بسیار فراتر از جریان‌های اسلامی، عربی و حتی چپ بود؛ تا جایی که بسیاری از یهودیان در سراسر جهان، اقدام به برگزاری تجمع و امضای بیانیه‌های اینترنتی در مخالفت با اقدامات اسرائیل کردند. همین یکپارچگی افکار عمومی در جهان باعث شد اقدامات جنایت‌بار صهیونیست‌ها در کرانه باختری و نوار غزه، خیلی زود با واکنش جدی سازمان‌های بین‌المللی و البته ترس سران اسرائیل روبه‌رو شود و کار به اعلام پذیرش آتش‌بس در برابر نیروهای مقاومت فلسطین در 12روز برسد. 

حالا بنا به گفته‌ رسانه‌های بین‌المللی، ماجرای تحریم فروش یک شرکت بستنی معروف آمریکایی در سرزمین‌های اشغالی، یک بار دیگر مشخص کرد بنیان‌های اجتماعی- سیاسی این رژیم تا چه اندازه سست و لرزان است و دیگر برچسب «یهودستیزی» و مظلوم‌نمایی با «هولوکاست» هم نمی‌تواند به تثبیت جایگاه تل‌آویو کمک کند. اسرائیل که از ابتدای اشغال فلسطین، با مشکلی به نام «عدم مشروعیت» روبه‌رو بوده و اقدامات بسیاری را- نظیر برگزاری دادگاه محاکمه سران آلمان نازی مثل آدولف آیشمن- برای مشروعیت‌بخشی به جنایات خود انجام داده، در سال‌های اخیر به بن‌بست مشروعیت در افکار عمومی جهان و حتی سیاستمداران جهانی رسیده است؛ تا جایی که حتی توان همراه کردن آمریکایی‌ها برای مخالفت با اقدام شرکت بستنی «بن و جری» را هم ندارد. 

طبق یک نظرسنجی که اخیرا در میان یهودیان آمریکا انجام شده، 34 درصد پاسخگویان معتقدند رفتار اسرائیل با فلسطینی‌ها مصداق نژادپرستی و آپارتاید است و بسیاری از مردم آمریکا نیز معتقدند کاخ سفید در برابر جنایات اسرائیل، استاندارد دوگانه دارد، چرا که در برابر نقض آشکار حقوق بشر در فلسطین، میلیاردها دلار پاداش به صهیونیست‌ها پرداخت می‌کند. 

در نهایت آن چیزی که مشخص است، این است که جنگ تابستانی اسرائیل با بستنی بن و جری، پایه‌های لرزان مشروعیت این رژیم را در میان مردم آمریکا هم ذوب کرده و به قول پایگاه اینترنتی شبکه تلویزیونی الجزیره، «حتی یک کودک خردسال هم می‌فهمد بازنده‌ موش و گربه‌بازی اسرائیل با بستنی بن و جری، تل‌آویو است».

گروه اقتصادی: به گواه آمار رسمی، شکاف طبقاتی و نابرابری در توزیع درآمد و ثروت در دولت حسن روحانی افزایش یافت؛ پدیده‌ای که پیش از هر چیز حاصل سیاست‌های غلط دولت طی سال‌های اخیر بوده است. اساسا در کلان‌تصویر توسعه دولت‌های یازدهم و دوازدهم، حل معضل فاصله طبقاتی و ایجاد عدالت اقتصادی مفروض معلول بوده و هیچ‌گاه اولویت اصلی سیاست‌های اجرایی نبوده است. مفهوم توسعه در این دولت با رویکرد بزرگ‌تر شدن کیک اقتصاد آن هم از طریق برون‌گرایی اقتصاد عجین و دنبال شده و در این وادی رسیدن به عدالت اقتصادی معلولی از رشد اقتصادی بوده است؛ با این توضیح که دولت به هدف اصلی خود یعنی رشد اقتصادی آنچنان که باید و شاید طی 8 سال گذشته نرسیده و ایضا برای موضوع عدالت اقتصادی هم برنامه‌ای نداشته است. البته زمانی هم که به مقصود اصلی خود رسید، باز هم به شکاف طبقاتی توجهی نداشته و این رسیدن به مقصود دولت در رشد اقتصادی نتوانسته باعث بهبود شرایط نابرابری در توزیع درآمد و ثروت در کشور شود و حتی شرایط را در این زمینه بدتر کرده است. این یعنی در شرایط رشد اقتصادی هم شاهد تشدید شکاف طبقاتی در کشور بوده‌ایم، کما اینکه روند شروع رشد ضریب جینی از زمان انعقاد برجام شروع شده است. شاید بتوان لقب دولت اعیان را برای دولت حسن روحانی به دلیل برگزیدن اولویت‌های برنامه‌‌ها و سیاست‌هایش انتخاب کرد؛ اولویت‌هایی که هیچ‌گاه به طبقه متوسط و کم‌درآمد توجه نداشته است. رفتار و نگرش به مسائل اقتصادی حاصل تفکری است که سال‌هاست در اقتصاد و سیاست کشور ریشه دوانده است. برون‌گرایی اقتصاد، هدف‌گذاری افزایش رشد اقتصادی، گداپروری خواندن سیاست‌های حمایتی، تاکید بر ارتباط با کشورهای خارجی و حمایت از افزایش قیمت ارز بخشی از اصول این تفکر است که با عنوان سازندگی شناخته می‌شود.  سیاست‌های تشدید‌کننده شکاف طبقاتی در دولت روحانی را می‌توان به 3 دسته تقسیم کرد.

دسته اول این سیاست‌ها، توقف یا کند شدن اجرای کامل طرح‌های حمایتی دولت قبل بود. مهم‌ترین مصداق آن، توقف طرح‌های حمایتی همچون مسکن مهر و هدفمندی یارانه‌هاست. در حوزه مسکن، سرسخت‌ترین مخالف این طرح یعنی عباس آخوندی به عنوان مجری آن و سیاست‌گذار مسکن کشور در راس وزارت راه‌‌و‌شهرسازی به صدارت رسید. اهمال در تکمیل هر چه سریع‌تر واحدهای مسکن مهر از یک سو و نداشتن طرحی جایگزین برای تامین مسکن اقشار متوسط و فرودست باعث افزایش هر چه بیشتر قیمت مسکن شد و این اقشار را برای تأمین مسکن در بن‌بست قرار داد. 

علاوه بر مسکن مهر، طرح هدفمندی یارانه‌ها هم قربانی دیگر دولت تدبیر شد. حسن روحانی و اعضای اقتصادی کابینه وی از همان ابتدا با اجرای این طرح مخالفت کردند. تلاش دولت برای حذف یارانه نقدی البته در همان سال اول و در جریان رفراندوم معروف شکست خورد. با این حال سیاست دولت در قبال این طرح، نه اصلاح و نه اجرای گام‌های بعدی آن بود. مخالفت دولت با اجرای طرح هدفمندی‌یارانه‌ها باعث شد گام‌های دیگر این طرح که باعث عادلانه‌تر شدن توزیع یارانه می‌شد، اجرایی نشود. انتقادهای دولتمردان به این طرح در حالی مطرح می‌شد که هیچ تلاشی برای اصلاح قانون هدفمندی نشد. 

دسته دوم، اجرای سیاست‌های غلطی بود که به تشدید نابرابری منجر شد. بیشتر این طرح‌ها در قالب توزیع رانت خلاصه شد. این توزیع رانت اما در انواع مختلف انجام شد. شاخص‌ترین نمونه این توزیع رانت، سیاست ارز 4200 تومانی بود. دولت به بهانه کنترل قیمت ارز و مهار تورم، اقدام به تعیین دستوری نرخ ارز و توزیع آن میان افراد خاص برای تأمین نیاز وارداتی کشور کرد. تعیین نرخ غیرواقعی برای ارز باعث ایجاد جذابیت زیاد برای دریافت ارز دولتی و سوءاستفاده از آن شد. نتیجه این سیاست، سوءاستفاده‌های کلان عده‌ای خاص و هدررفت بخش زیادی از منابع ارزی کشور آن هم در برهه تنگنای درآمد ارزی کشور به دلیل تحریم نفتی بود. همین دست اقدامات البته در موضوع طرح پیش‌فروش سکه هم اجرا شد و نتیجه آن، خرید مقادیر بسیار زیاد سکه‌های ارزان‌قیمت توسط عده‌ای خاص و بهره‌مند شدن آنان از سودهای کلان بود. 

دسته سوم اقدامات تشدید‌کننده شکاف طبقاتی در دولت روحانی، خصوصی‌سازی‌های غلط و واگذاری زیر قیمت اموال و شرکت‌های دولتی به افراد فاقد صلاحیت است. نتیجه این اقدام، بهره‌مند شدن بخش کوچکی از جامعه و در مقابل متضرر شدن بخش بزرگی از جامعه از جمله کارگران بود. آخرین مصادیق این موضوع را می‌توان در خصوصی‌سازی شرکت‌های هپکو و نیشکر هفت‌تپه مشاهده کرد. 

***

  بیشترین فاصله طبقاتی در دولت روحانی

سیدمحمدهادی سبحانیان افزود: عملا برنامه توسعه کشور ما تبدیل به کشکولی از احکام مورد نیاز دستگاه‌ها شده که از دولت و مجلس مطالبه بودجه کنند و مبتنی بر آن ردپایی از خود در برنامه‌های توسعه‌ای بگذارند. فارغ از اینکه آیا آن حکم در اهداف توسعه کشور هست یا خیر. 

عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی درباره آسیب‌های برنامه‌های توسعه اظهار کرد: یکی از آسیب‌هایی که در برنامه‌های توسعه ایران وجود دارد این است که برنامه‌ها به دلیل اینکه رویکردشان درج احکام و نیاز دستگاه‌ها برای گذران امور جاری است، عملا در تمام حوزه‌ها توجهی به برنامه بلندمدت توسعه نمی‌شود. در حالی که بر اساس آنچه در دنیا تجربه شده و تجربه خود کشور ما هم گویای آن است، باید با توجه به اقتضائات و محدویت‌هایی که در منابع و در حوزه مدیریت کشور وجود دارد، در هر یک از حوزه‌های سیاست‌گذاری، موانع اصلی توسعه را مشخص کنیم و یک برنامه‌ریزی میان‌مدت 5ساله وجود داشته باشد تا موانع و چالش‌ها برطرف شوند. 

سبحانیان ادامه داد: در ایران معمولا در برنامه‌ریزی توسعه، بیشتر نگاه‌های بخشی و منطقه‌ای وجود دارد و نگاه بلندمدت و کلان وجود ندارد. نکته مهم دیگر، عدم استفاده درست از آمایش سرزمین است. در هر صورت ایران دارای مناطق مختلفی است که ظرفیت‌ها و کمبود‌های گوناگونی دارند و ما باید برنامه‌های توسعه را به آمایش سرزمین، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های سرزمینی گره بزنیم و مبتنی بر آنها سرمایه‌گذاری کنیم و بودجه تخصیص دهیم. برنامه‌های ما تاکنون هیچ ارتباطی حتی با بودجه‌های سنواتی نیز نداشتند، در نتیجه ما شاهد یک توسعه نامتوازن در کشور هستیم و به‌رغم نعمت‌های خدادادی که در برخی مناطق وجود دارد، به دلیل کم‌توجهی به آن مناطق، عملا با عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی مواجه شده‌اند. 

وی درباره مدل برنامه توسعه مطلوب گفت: نکته مهم این است که ما باید در کشور به سمت برنامه‌ریزی بر اساس هسته‌های پیشران توسعه برویم. یعنی هسته‌های کلیدی و پیشران کشور را شناسایی کنیم و برای آنها در برنامه‌های توسعه، برنامه‌ریزی کنیم. در غیر این صورت ممکن است سیاست‌های کلی ما همچنان مبتنی بر نگاه‌های منطقه‌ای و کوتاه‌مدتی که در دولت و مجلس نیز وجود دارد، اتخاذ شود. ایران جزو کشور‌هایی است که سابقه 70 ساله در برنامه‌ریزی دارد و حتی پیش از بسیاری از کشور‌های مدعی در توسعه و پیشرفت، برنامه‌ریزی توسعه را در کشور شروع کردیم. در حالی که بسیاری از کشور‌هایی که دیرتر از ما برنامه‌ریزی را شروع کردند، مسیر توسعه را بهتر از ما طی کرده و در این زمینه موفق‌تر بوده‌اند. این نشان می‌دهد ما در تحقق اهداف برنامه، خوب عمل نکرده‌ایم. 

وی درباره مدل صحیح محرومیت‌زدایی گفت: بحث محرومیت‌زدایی در ایران متاسفانه بیشتر از جنس پول‌پاشی بوده است. یعنی وقتی ما قصد داشتیم از اقشار ضعیف حمایت کنیم، اولا نتوانستیم بدرستی اقشار محروم را شناسایی کنیم و ثانیا نتوانستیم به صورت صحیح از آنها حمایت کنیم و در عمل چه از جنبه شیوه حمایت و چه از جنبه منابع حمایت، نتوانستیم بدرستی عمل کنیم. این رویکرد حاکم تاکنون پاسخگو نبوده و نتوانسته است ضریب جینی ما را به صورت مستمر کاهش بدهد. سبحانیان اظهار داشت: ما چاره‌ای جز استفاده از نظام مالیاتی برای تامین منابع برای دولت، و بازتوزیع منابع به نفع اقشار محروم نداریم. آن مدلی که در اغلب کشور‌ها اعمال شده، نظام مالیات بر مجموع درآمد است. در این نوع مالیات، اساسا به غیر از ثروتمندان، بخش زیادی از مردم شامل این نوع مالیات نمی‌شوند و در عوض دولت حتی ملزم به بازپرداخت مبالغی نیز به آنها می‌شود. این روش تجربه‌شده در دنیا، برای ایجاد عدالت اجتماعی و اقتصادی است. لذا این امر می‌تواند یکی از اهداف کلیدی دولت آینده باشد که هم می‌تواند باعث برطرف شدن کسری بودجه دولت شود و هم می‌تواند عدالت اقتصادی را فراهم کند. 

تهران و 28 استان دیگر در سخت‌ترین وضعیت بیماری کرونا قرار دارند و اغلب بیمارستان‌های کشور مملو از بیمارانی است که برخی از آنها در بخش مراقبت‌های ویژه بستر‌ی‌اند. طبق گزارش‌های موجود، روزانه حدود 20 هزار نفر با علائم کرونایی به مراکز درمانی و بیمارستانی مراجعه می‌کنند که تعداد زیادی از آنها بستری می‌شوند. کارشناسان بهداشت می‌گویند طی 18 ماه گذشته وضعیت بیماری «کووید-19» به سختی پیک پنجم نبوده است. حال در چنین شرایطی میزان رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به زیر 40 درصد رسیده است،‌ این در حالی است که ویروس دلتا چندین برابر سویه‌های قبلی کرونا قدرت سرایت دارد. در این شرایط، مسؤولان بیمارستانی نسبت به پر شدن ظرفیت تخت‌های بیمارستانی هشدار می‌دهند. 

 

* 29 استان کشور درگیرکرونای دلتا

با آنکه روند واردات واکسن کرونا به کشور تسریع شده و گروه‌های هدف بیشتری برای واکسیناسیون فرا خوانده شده‌اند اما ویروس سرکش کرونا با سویه دلتا تقریبا همه استان‌های کشور را فرا گرفته است. در این‌باره سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با اعلام شیوع کرونای دلتا در ۲۹ استان کشور و هشدار جدی نسبت به پر شدن تخت‌های بیمارستانی، گفت: رعایت پروتکل‌ها در کشور به زیر ۴۰ درصد سقوط کرده و این در حالی است که دلتا، ویروسی با قدرت سرایت بالاست که می‌تواند همه را مبتلا کند. علیرضا رئیسی در حاشیه آخرین جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به اینکه میزان مراجعه و بستری با علائم کرونا در بیمارستان‌ها در حال افزایش است، گفت: ظرفیت تخت‌های بیمارستانی در حال تکمیل بوده و این هشدار جدی است که اگر پروتکل‌ها به همین شکل رعایت شود تا یک هفته آینده ممکن است درگیر موج بسیار سهمگین‌تری شویم. وی با تاکید بر اینکه هنوز به قله این موج از کرونا در کشور نرسیده‌ایم، گفت: رعایت پروتکل‌ها در کشور به زیر ۴۰ درصد سقوط کرده است و ویروسی با چنین قدرت سرایت بالایی می‌تواند همه را مبتلا کند. رئیسی افزود: فکر می‌کنم اکنون همه خانواده‌ها در اطرافیان نزدیک خود به علت سرایت بالای کرونای دلتا حداقل یک مبتلا سراغ دارند و از طرفی مردم هم تایید خواهند کرد که تخمین میزان رعایت پروتکل‌ها هم نیاز به مطالعه دقیق ندارد و اگر به سطح شهرها سر بزنیم می‌بینیم پروتکل‌ها بخوبی رعایت نمی‌شود. به ‌رغم اینکه هشدار دادیم یکی از مکان‌های پرخطر قابل سرایت رستوران‌هاست هنوز هم عده زیادی به رستوران می‌روند و این یک هشدار جدی است. باید گفت حتی آنهایی که دوز اول واکسن را زده‌اند به دلیل قدرت سرایت بالا مستعد ابتلا هستند، بنابراین افراد باید از حضور در اماکن پرازدحام و سربسته پرهیز کنند. رئیسی ادامه داد: در کنار هشدارهایی که دادیم میزان ورودی واکسن‌مان قابل قبول است و طی ۲ روز گذشته حدود 5/2 میلیون دوز واکسن جدید به دست‌مان رسید و فردا (امروز) هم حدود یک میلیون دوز دیگر به دست‌مان می‌رسد و تا پایان مرداد ۷ میلیون دوز واکسن به دست‌مان خواهد رسید. سرعت واکسیناسیون نیز قابل قبول است. معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید کرد: از امروز برای کل کشور سامانه واکسیناسیون برای افراد ۵۵ سال به بالا باز است و خواهش می‌کنم فقط بر اساس نوبت خود به مراکز مراجعه کنند و سبب ازدحام در مراکز نشوند. سامانه دیگر تک‌نوبتی است و با ثبت‌نام همان لحظه پاسخ می‌دهد و لازم نیست منتظر پیامک بعدی باشید و محل و روز تزریق انتخاب می‌شود. سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: برای گروه‌های سنی‌ای که اعلام می‌کنیم هیچ نگرانی برای واکسن وجود ندارد و واکسن برای‌شان داریم.

 

* میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به پایین‌ترین حد رسید

سهل‌انگاری نسبت به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری‌های اجتماعی موجب شده است تا سرایت‌پذیری ویروس جهش‌یافته کرونا تند و تیزتر شود. سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور به 22/39 درصد رسیده که این میزان کمترین حد رعایت از اوایل تیرماه 99 تاکنون است. سیماسادات لاری درباره میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی کرونا در کشور اظهار کرد: سیر نزولی میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی کرونا در کشور تقریبا از اواسط خردادماه تاکنون ادامه داشته و از هفته اول تیرماه 1400 تاکنون این روند به سرعت کاهشی شده و در حال حاضر به 22/39 درصد رسیده است. وی ادامه داد: از 30 تیر تا 6 مردادماه 1400 تعداد 30 هزار و 852 واحد مرکز تهیه، توزیع، عرضه و فروش مواد غذایی، اماکن عمومی و واحدهای کارگاهی اخطار دریافت کرده و به مراجع قضایی معرفی شدند. همچنین در این بازه زمانی تعداد هزار و 420 مرکز متخلف پلمب شدند. وی بیان کرد: سویه دلتای ویروس کرونا در کشور در حال چرخش است و به همه هموطنان توصیه می‌کنیم حتی پس از تزریق واکسن «کووید-19» نیز از ماسک استفاده کرده، فاصله‌گذاری را رعایت کنند و در اماکن پرجمعیت حاضر نشوند. 

 

* کادر درمان در مقابله با کرونا تنهاست

وضعیت وخیم همه‌گیری کرونا با سویه دلتای هندی در کشور تا جایی است که رؤسای ۶۵ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی کشور نامه‌ای به رئیس و اعضای ستاد ملی مبارزه با کرونا نوشتند و در آن شرایط بحرانی بیماری را مورد اشاره قرار دادند. در بخشی از این نامه آمده است: در شرایطی که موج اخیر بیماری کرونا با گونه دلتا در تمام کشور به صورت برق‌آسا به پیش می‌رود و هر روز سهم بیشتری از ظرفیت بهداشت و درمان کشور و بویژه ظرفیت تخت‌های بیمارستانی را اشغال می‌کند، ارائه خدمت با ایثار کارکنان نظام سلامت به دشواری انجام می‌شود. کارکنانی که ۱۸ ماه بی‌وقفه در صف مقدم مبارزه با «کووید-۱۹» حاضر بوده‌اند و بسیاری از ایشان تا مرز شهادت در دفاع از سلامت مردم نیز پیش رفته‌اند، اکنون در اوج خستگی باید در برابر موج بیماری بزرگ‌تر از تمام امواج قبلی همچنان در صف مقدم بمانند. تکمیل ظرفیت بستری بیمارستان‌ها، فقط به معنی اشغال تخت نیست که با افزودن تخت‌های سیار و بیمارستان‌های صحرایی قابل جبران باشد، بلکه به معنی اشباع کامل ظرفیت کادر ارائه‌دهنده خدمت نیز هست. تخت و تجهیزات بدون حضور کارکنان آموزش‌دیده و آماده به کار نمی‌تواند بیماران را نجات دهد. اکنون باید هشدار دهیم که ظرفیت جسمی و روانی کارکنان نظام سلامت در تمام عرصه‌ها، چه عرصه خدمات بهداشتی و درمانی سرپایی و چه خدمات درمانی بستری به حد اشباع نزدیک شده و ادامه این فشار فزاینده، سبب افت شدید عملکرد ایشان خواهد شد.

 

* تردد در شهرهای سیاحتی و زیارتی بشدت کنترل شود

رنگ غالب در نقشه کرونای کشور قرمز است، این در شرایطی است که میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری‌ اجتماعی به 40 درصد کاهش یافته و همین موضوع باعث شده آمار ابتلا و مرگ‌و‌میر ناشی از این بیماری روندی صعودی به خود بگیرد. در این زمینه مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» با بحرانی خواندن شرایط کرونا در کشور گفت: هم‌اکنون کشور از نظر کرونا در شرایط نامطلوبی قرار دارد و متاسفانه کرونای دلتا به عنوان گونه غالب اکثر استان‌ها و شهرهای کشور را درگیر کرده است. وی با بیان اینکه ظرفیت بیمارستان‌ها در کشور در حال پر شدن است، خاطرنشان کرد: متاسفانه ظرفیت تخت‌های بیمارستانی در حال پر شدن است و ما می‌بینیم بخش‌های آی‌سی‌یو مملو از بیماران بدحالی شده که نیازمند مراقبت‌های ویژه پزشکی هستند. متاسفانه روند ابتلا و بستری همچنان صعودی بوده و این وضعیت برای نظام سلامت و مردم مطلوب نیست. فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به کمتر از 40 درصد رسیده است، از مردم خواست به منظور جلوگیری از شیوع بیماری همچنان نسبت به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک اهتمام داشته باشند. وی گفت: هر زمان اپیدمی طولانی می‌شود مردم بی‌حوصله شده و پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند. در تعطیلات اخیر تصمیم‌گیری شده بود تا تهران و البرز 6 روز تعطیل شود اما آنچه ما دیدیم در شهر نشانی از تعطیلی نبود و حجم بالایی از سفرها به استان‌های شمالی کشور رقم خورد. فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی با گلایه از برگزاری مراسم‌ عروسی و عزا بیان داشت: تا وقتی نسبت به عدم برگزاری این دست از مراسم‌ متعهدانه عمل نکنیم و همچنان تجمعات برپا باشد نمی‌توانیم این بیماری را که بسیار چموش‌تر از سویه‌های قبلی خود است مهار کنیم. وی تاکید کرد: هم‌اکنون بسیاری از شهرهای ما درگیر با کرونای دلتا هستند و وضعیت در شهرهای زیارتی و سیاحتی بسیار وخیم‌تر است. از چند ماه پیش که احتمال ورود سویه دلتا به کشور می‌رفت برای این روزها باید تدبیر می‌شد و محدودیت‌های جدی را برای سفر به شهرهای زیارتی و سیاحتی در نظر می‌گرفتند. هم‌اکنون باید این شهرها بشدت کنترل شود تا بیش از این کرونا در کشور جولان ندهد. 

***

بانک مرکزی اما کوچک‌ترین گامی در راستای اجرایی کردن این قانون برنداشت و کار به جایی رسید که کمیسیون اصل 90 چندین‌بار برای اجرایی شدن این قانون بانک مرکزی را تحت فشار قرار داد تا اینکه بالاخره زمستان سال گذشته نخستین گام‌ها در راستای اجرایی شدن این قانون برداشته شد. 

در نخستین گام اجرای قانون جدید چک، فرآیند وصول وجه چک برگشتی به نفع دارندگان چک تغییر کرد تا افراد بتوانند با صرف وقت و هزینه کمتر نسبت به قبل از اجرای این قانون، به وجه چک خود برسند. در حال حاضر برای مطالبه وجه چک برگشتی کافی است دارندگان چک به شعبه بانک عامل مراجعه کنند و از متصدی بانک بخواهند شناسه عدم پرداخت را روی چک ثبت کند. بعد از این مرحله لازم است دارندگان چک با شناسه عدم پرداخت خود به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و برای دریافت اجراییه اقدام کنند. 

تسهیل فرآیند وصول وجه چک برگشتی موجب شد نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله شده از 4/15 درصد سال 96 به 8/9 درصد در سال 99 برسد و به این ترتیب با اجرای گام اول قانون جدید چک حدود 40 درصد از میزان چک‌های برگشتی کاسته شود. 

 

* رسیدن نسبت چک‌های برگشتی جدید به 5/3 درصد

اجرای قانون جدید چک در همین جا متوقف نشد و از ابتدای سال 1400 گام دیگر آن شامل راه‌اندازی سامانه صیاد و الزامی شدن ثبت و تایید اطلاعات چک‌های جدید نیز در دستور کار قرار گرفت. بر این اساس از فروردین امسال، چک‌های جدید صیادی در بین مردم توزیع شد که صدور یا دریافت آن باید در سامانه صیاد ثبت و تایید می‌شد. 

 ثبت اطلاعات چک‌های جدید در سامانه صیاد؛ در کنار محدودیت‌هایی که بانک مرکزی برای صادرکنندگان چک‌های بلامحل در نظر گرفته است، موجب شد در کنار کاهش کلی آمار چک‌های برگشتی، میزان چک‌های جدید صیادی که برگشت خورده‌اند نیز به صورت معناداری کاهش پیدا کند. 

بر اساس آخرین آمار اعلامی از سوی سخنگوی اجرای قانون جدید چک، از ابتدای فروردین تا آخر خردادماه سال جاری در حالی نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله شده برای چک‌های قدیمی به 5/8 درصد رسید که این نسبت برای چک‌های جدید صیادی عدد 5/3 درصد را نشان می‌دهد؛ نسبتی که اگر با نسبت 4/15 درصدی سال 96 مقایسه شود از کاهش حدود 75 درصدی چک‌های برگشتی حکایت می‌کند. 

کاهش معنادار آمار چک‌های برگشتی جدید نسبت به چک‌های قدیمی از آنجا ناشی می‌شود که با قاعده‌گذاری بانک مرکزی، اگر فردی حتی یک چک بلامحل صادر کند، تا زمانی که آن چک را رفع سوءاثر نکند، دیگر امکان صدور چک جدید نخواهد داشت. مضاف بر اینکه صادرکننده چک بلامحل از برخی خدمات شبکه بانکی همچون اعطای تسهیلات و افتتاح هر گونه حساب سپرده جدید محروم خواهد شد. 

در این شرایط همان‌طور که پیش‌تر هم توضیح داده شد، صادرکنندگان چک برای اینکه متحمل محرومیت‌های قانون جدید چک نشوند، از صدور چکی که از پاس شدن آن مطمئن نیستند، خودداری می‌کنند و همین موضوع هم موجب شده پس از الزامی شدن ثبت و تایید اطلاعات چک‌های جدید در سامانه صیاد، میزان چک‌های برگشتی جدید کاهش یابد. 

 

* چشم انتظاری بازار به افزایش اعتبار چک در مبادلات

مجموع این محدودیت‌ها به عنوان اقداماتی پیشینی که از صدور چک‌های برگشتی جدید توسط افراد بدحساب جلوگیری می‌کند، در کنار اقدامات پسینی که در آن وصول وجه چک برگشتی تسهیل می‌شود، همه از نوآوری‌هایی است که در قانون جدید چک در نظر گرفته شده تا میزان چک‌های برگشتی کاهش یابد و اعتبار چک در مبادلات احیا شود؛ موضوعی که به نظر می‌آید قانون جدید چک در تحقق آن موفق بوده است.

در این میان باید گفت نوآوری‌های موجود در قانون جدید چک هنوز به شکل کامل اجرایی نشده و امید می‌رود بعد از حل مشکلاتی که این روزها برخی بانک‌ها در اجرای این قانون ایجاد کرده‌اند، نوبت اجرای گام بعدی قانون جدید چک هم برسد که در این صورت باید منتظر ماند تا آمار چک‌های برگشتی بیش از گذشته کاهش یابد و فعالان اقتصادی از نتایج آن که همانا افزایش اعتبار چک در مبادلات است، بهره‌مند شوند. 

 

* قانون اصلاح قانون صدور چک از کجا آمد؟

آذرماه سال 97 بود که قانون جدید صدور چک - که پیش از آن به تصویب نمایندگان مجلس رسیده بود - توسط رئیس‌جمهور به بانک مرکزی برای اجرا ابلاغ شد. از خصوصیات مثبت این قانون، توجه به حقوق افرادی است که چک‌های‌شان تسویه نشده و نمی‌توانند حق خود را از صادرکننده چک بگیرند. متاسفانه در قانون قدیم صدور چک، پیگیری امور برگشت چک بسیار دشوار بود و هزینه بسیاری نیز بر دارنده چک تحمیل می‌شد، از جمله این هزینه‌ها می‌توان به حق‌الوکاله وکیل و هزینه دادرسی دادگاه اشاره کرد که درصد قابل توجهی از مبلغ چک را دربر می‌گرفت. از طرفی اطاله دادرسی سبب شده بود این نوع پرونده‌ها حتی تا ۲ سال به طول انجامیده و با رشد تورم، آن مبلغ عملا ارزش خود را تا حد زیادی از دست بدهد.

 

 

* پژوهشگر حوزه پول و بانک

گروه سیاسی: مقامات رژیم صهیونیستی مطابق معمول ایران را در حمله به کشتی Mercer Street متعلق به اسرائیل در نزدیکی سواحل عمان متهم کردند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در همین زمینه وزیر خارجه رژیم صهیونیستی خواستار پاسخ سخت به ایران شد. «یائیر لاپید» شامگاه جمعه در گفت‌وگو با «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس با اظهار جملاتی علیه ایران طی یک گفت‌وگوی تلفنی گفت: «ایران نه فقط مشکل اسرائیل است، بلکه صادر‌کننده تروریسم بوده که به همه ما آسیب می‌رساند».وزیر خارجه رژیم صهیونیستی دولت ائتلافی نوپای اسرائیل که نخست‌وزیر چرخشی این ائتلاف نیز محسوب می‌شود بدون ارائه مدرکی با متهم کردن ایران درباره حمله روز جمعه به یک کشتی در دریای عمان گفت: «پاسخ سخت برای حمله به مرسر استریت محفوظ است».روز جمعه یک گروه اطلاعاتی- امنیتی دریایی موسوم به «دریاد گلوبال» هم در گزارشی با اشاره به حمله به یک کشتی در دریای عمان اعلام کرد این کشتی که با پرچم لیبریا در حال حرکت در ۲۸۰ کیلومتری بندر الدقم در دریای عمان بود، با یک هواپیمای بدون سرنشین هدف قرار گرفت و احتمالا زمانی که بر فراز آن پرواز می‌کرده، شراره‌های آتش روی کشتی ریخته است. این گروه همچنین مدعی است کشتی مرسر استریت سپس برای بار دوم نیز هدف حمله قرار گرفت که ماهیت آن حمله هنوز مشخص نیست ولی گفته می‌شود باعث وقوع انفجار در عرشه کشتی شده است. به فاصله اندکی وزارت دفاع انگلیس هم در بیانیه‌ای اعلام کرد کشتی هدف قرار گرفته شده در دریای عمان، تحت مالکیت رژیم صهیونیستی بوده است. مقام‌های نظامی دریایی انگلیس مدعی شدند این کشتی تجاری اسرائیلی در فاصله ۲۸۰ کیلومتری بندر «الدقم» هدف حمله قرار گرفته است. با این وجود روز گذشته ارتش آمریکا محل اصلی هدف قرار گرفتن کشتی «مرسر استریت» را در مکران و نزدیکی سواحل عمان اعلام کرد. ارتش آمریکا شنبه اعلام کرد کارشناسان مواد منفجره نیروی دریایی آمریکا معتقدند نفتکش رژیم صهیونیستی نزدیک سواحل عمان در دریای مکران هدف یک حمله پهپادی قرار گرفته است. 

در این راستا «آسوشیتدپرس» گزارش داد ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده مستقر در منطقه غرب آسیا در بیانیه‌ای اعلام کرد ناو هواپیمابر آمریکایی «یواس‌اس رونالد ریگان» و ناوشکن «یواس‌اس میتسچر» کشتی مذکور با نام «مرسر استریت» را هنگام حرکت به سمت یک بندر امن اسکورت کردند. گفتنی است فرماندهی مرکزی ارتش تروریست آمریکا «سنتکام» بدون اشاره به جزئیات حادثه یا عامل حمله، در بیانیه‌ای اعلام کرد در نخستین ساعات روز ۳۰ جولای در پاسخ به درخواست کمک نفتکش اسرائیلی اقدام به ارسال نیروی کمکی به روی کشتی و اسکورت آن توسط ناوگروه USS Ronald Reagan و ناوشکن USS Mitscher برای خروج از آب‌های منطقه کرده است. 

به گزارش آسوشیتدپرس، نیروی دریایی آمریکا افزود: کارشناسان مواد منفجره نیروی دریایی برای اطمینان از اینکه خطر دیگری خدمه را تهدید نمی‌کند، در کشتی حضور دارند و آماده حمایت از تحقیقات درباره این حمله هستند. نشانه‌های اولیه به وضوح حاکی از حمله با هواپیمای بدون سرنشین است. طبق این گزارش، نیروی دریایی آمریکا توضیح نداد که چطور تشخیص داده یک حمله پهپادی باعث خسارت شده، اگرچه گفت کارشناسان وقوع حمله را تایید می‌کنند. 

روز جمعه بعد از سکوت مقامات رژیم صهیونیستی نسبت به اینکه کشتی هدف قرار گرفته شده در دریای عمان متعلق به رژیم اسرائیل بوده، ساعاتی بعد شرکت مالک این کشتی صهیونیستی بیانیه‌ای در این ‌باره صادر و کشته شدن 2 تن از خدمه این کشتی را هم رسما تایید کرد. شرکت «زودیاک ماریتایم» که متعلق به «ایال عوفر» میلیاردر اسرائیلی مستقر در لندن است، اعلام کرد ۲ نفر از خدمه این کشتی تجاری با تابعیت انگلیسی و رومانیایی با نام «مِرسِر استریت»، در پی حمله به آن کشته شدند. شرکت حمل‌و‌نقل دریایی زودیاک ماریتایم که مقر آن در شهر لندن، پایتخت انگلستان قرار دارد، در بیانیه خود ضمن تاکید بر اینکه کشتی مذکور هنگام وقوع حمله، بدون بار در حال حرکت در شمال اقیانوس هند بوده و از وضعیت سایر سرنشینان آن هیچ‌گونه اطلاعی ندارد، افزود: دغدغه اصلی ما، ایمنی و سلامتی همه سرنشینان کشتی است. در نهایت رادیو رژیم صهیونیستی بدون اذعان به مالکیت این کشتی متعلق به اسرائیل، فقط به این نکته اکتفا کرد که این کشتی صرفا توسط یک صهیونیست اداره می‌شده و در اصل متعلق به ژاپن است. رادیو رژیم صهیونیستی در این راستا اعلام کرد: کشتی‌ای که در سواحل عمان مورد حمله قرار گرفت، ژاپنی است و توسط یک شرکت اسرائیلی به مالکیت ایال عوفر، بازرگان اسرائیلی اداره می‌شود. تحلیلگران رژیم صهیونیستی چندی قبل نسبت به شرارت‌های این رژیم در دریا هشدار داده بودند. اواخر مردادماه شائول چورف، دریادار بازنشسته اسرائیلی که رئیس مرکز تحقیقات استراتژی و سیاست‌های دریایی در دانشگاه حیفا است و پیش از این کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل را رهبری می‌کرد در گفت‌وگو با نشریه فارین پالیسی گفت: اسرائیل باید از کشیده شدن به جنگ خطرناک دریایی پرهیز کند و درگیری دریایی بویژه در خلیج‌فارس و دریای عرب که خارج از محدوده نیروی دریایی اسرائیل و توانایی آن برای حفاظت از کشتی‌هایش است، برای تل‌آویو بسیار پرهزینه خواهد بود. 

گفتنی است، هدف قرار گرفتن مرسر استریت پنجمین مورد از حملات به کشتی‌های تحت مالکیت شرکت‌های تجاری رژیم صهیونیستی از ماه فوریه سال جاری تاکنون است که در محدوده آب‌های خلیج‌فارس تا دریای عرب هدف حملات ناشناس قرار گرفته‌اند. نخستین‌بار در تاریخ ۲۵ فوریه ۲۰۲۱ میلادی کشتی تجاری Helios Ray متعلق به یک شرکت تجاری اسرائیلی که از مبدا بندر دمام عربستان به سوی سنگاپور در حال حرکت بود در آب‌های دریای عمان هدف حمله قرار گرفت. در مرتبه دوم روز ۲۴ مارس ۲۰۲۱ کشتی تجاری MV Lori تحت اجاره شرکت XT MANAGEMENT رژیم صهیونیستی در شمال اقیانوس هند و نزدیکی آب‌های دریای عمان هدف حمله قرار گرفت و دچار آسیب شدید در بخش داخلی شد. 

همچنین ۱۳ آوریل کشتی Hyperion RAY متعلق به کمپانی دریانوردی RAY اسرائیل در سواحل بندر الفجیره امارات هدف حمله موشکی قرار گرفت و دچار خسارات جدی شد. چهارمین بار هم روز ۳ جولای ۲۰۲۱ کشتی 

CSAV Tyndall که با پرچم لیبریا در حال حرکت از بندر جده عربستان به مقصد بندر جبل علی امارات بود، در اقیانوس هند هدف حمله قرار گرفت. این کشتی هم متعلق به میلیاردر مشهور اسرائیلی «ایال عوفر» بود.

***

آفریقا ضد اسرائیل

گروه سیاسی: رئیس قوه‌ قضائیه با بیان اینکه در اجرای سند تحول قضایی باید در وهله نخست وظایف هر بخش و دستگاه و در وهله دوم دستگاه نظارت‌کننده و پیگیر موضوع مشخص شود، گفت: کمیسیون ویژه اجرای سند تحول قضایی باید مشخص کند کدام راهکار‌های تعیین‌شده در سند تحول نیاز به وضع قانون و ابلاغ دستورالعمل دارند. 

نخستین جلسه ستاد راهبری سند تحول قضایی پس از انتصاب حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژ‌ه‌ای به ریاست دستگاه قضا ظهر روز گذشته برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای با بیان اینکه در اجرای سند‌های بالادستی «نظارت» امری ضروری است، گفت: زمانی گفته می‌شد سیاست‌های کلی نظام قابلیت اجرایی ندارند و به آنها هم عمل نمی‌شد اما وقتی یک هیات ناظر از درون مجمع تشخیص مصلحت نظام پای کار آمد، این سیاست‌ها قابلیت اجرا پیدا کردند. رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه در اجرای سند تحول قضایی باید در وهله نخست وظایف هر بخش و دستگاه و در وهله دوم دستگاه نظارت‌کننده و پیگیر موضوع مشخص شود، عنوان کرد: هیات نظارت‌کننده، هم باید بر اجرای اقدامات سند و هم بر عدم اجرای اقدامات مغایر با سند تحول از سوی دستگاه‌های متولی نظارت داشته باشد. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای در عین حال گفت هیات ناظر بر اجرای سند تحول قضایی باید علاوه بر وظیفه ذاتی نظارتی خود، مشکلات دستگاه مجری سند را نیز بشناسد و برای حل آن مشکلات راهکار ارائه دهد. رئیس قوه‌ قضائیه افزود: کمیسیون ویژه اجرای سند تحول قضایی باید مشخص کند کدام راهکار‌های تعیین‌شده در سند تحول نیاز به وضع قانون و ابلاغ دستورالعمل دارند. 

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای با بیان اینکه کرامت و عدالت در همه شئون قضایی وجود دارد و باید رعایت شود، گفت: متاسفانه هنوز مقوله گسترش عدالت که در قانون اساسی بر آن تصریح شده، به نحو کامل تبیین و دنبال نشده است. رئیس دستگاه قضا با اشاره به اصل‌های ۴ و ۵ قانون اساسی کشورمان گفت: نیازمند آن هستیم که بررسی کنیم در زمینه مسؤولیت‌ها و وظایفی که در قانون اساسی بر عهده دستگاه قضایی گذاشته شده است، چگونه عمل کرده‌ایم. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای موضوع «پیشگیری از وقوع جرم» را از جمله موضوعاتی دانست که دستگاه قضا در دوره تحول و تعالی با همکاری دولت و مجلس تمرکز ویژه‌ای بر آن دارد و در ادامه عنوان کرد: برخی انحصار‌ها در کشور «شکاف طبقاتی» ایجاد کرده است و ما در قوه ‌قضائیه به دنبال شکستن این انحصار‌ها خواهیم بود. رئیس قوه ‌قضائیه با تاکید بر ضرورت تبیین سند تحول برای کارکنان دستگاه قضا، تصریح کرد: هیات نظارت‌کننده بر اجرای سند تحول قضایی باید به دستگاهی که نسبت به اجرای سند اهتمام کافی ندارد بلافاصله تذکر دهد. 

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای معاونت راهبردی دستگاه قضا را متولی اصلی اجرای سند تحول قضایی دانست و گفت: جلسات ستاد راهبری سند تحول قضایی باید هر ۲ هفته یک بار برگزار شود. رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه باید جلوه‌های آزادی مشروع در جامعه تبیین شود، گفت: مشخص نکردن مصادیق آزادی‌های مشروع، حالت انفعالی ایجاد خواهد کرد. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای همچنین خواستار آن شد که در سال جاری با توجه به شرایط کرونا و فشار اقتصادی همه‌جانبه دشمنان علیه ایران اسلامی، راهکار‌های سند تحول قضایی بر اساس اولویت به مرحله اجرا برسند. 

«سیدمحمد صاحبکار»، معاون راهبردی قوه ‌قضائیه نیز در این جلسه با اشاره به موضوعات اولویت‌دار پیش‌بینی‌شده در سند تحول قضایی گفت: اطاله دادرسی، کاهش ورودی پرونده‌ها، اتقان آرا، اجرای احکام، نظام ضابطان، نظام کارشناسی، مبارزه با فساد، رفع موانع تولید، احیای حقوق عامه، معاملات عادی و کاداستر، کرامت ارباب رجوع، ارتقای کرامت و معیشت کارکنان، اشتغال‌زایی زندانیان و همچنین نظام وکالت، ۱۴ موضوع اولویت‌دار پیش‌بینی‌شده در سند تحول قضایی هستند. 

غلامحسین اسماعیلی، رئیس حوزه ریاست قوه‌قضائیه نیز با بیان اینکه به جای مشخص کردن راهکار، باید وظیفه و مسؤولیت دستگاه‌های مسؤول در اجرای سند تحول قضایی به صورت شفاف مشخص شود، گفت: دستگاه‌های متولی هم باید بدانند مسؤولیت اجرای کدام بخش از سند تحول قضایی را برعهده دارند و هم باید مکلف باشند مسؤولیتی را که برعهده آنها گذاشته شده در چه بازه زمانی‌ای به صورت کامل انجام دهند. 

گروه سیاسی: عضو هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه طرح شفافیت آرای نمایندگان پس از چکش‌کاری‌ها در کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی تصویب شد، اظهار داشت: پس از ارجاع از کمیسیون به هیات‌رئیسه، این طرح در دستور کار پارلمان قرار می‌گیرد. 

به گزارش «وطن‌‌امروز»، در شرایطی که قریب به 14ماه از عمر مجلس یازدهم می‌گذرد، کماکان مطالبه هیچ طرحی به اندازه شفافیت آرا برای نمایندگان ملت محسوس نبوده است؛ وعده‌ای که بسیاری از نمایندگان در ایام تبلیغات انتخاباتی بر تحقق آن در صورت پیروزی تاکیده کرده بودند. بالاخره بهمن سال گذشته طرح شفافیت آرا با 154رای در اولویت بررسی قرار گرفت تا مجلس خیز خود را برای عملی کردن وعده نمایندگان نشان دهد. در همین زمینه پس از رای نمایندگان برای اولویت بررسی این طرح، رئیس مجلس در توئیتی نوشت: «امروز بلافاصله پس از وصول درخواست، اولویت بررسی طرح شفافیت آرای نمایندگان را در صحن علنی به رأی گذاشتیم. به عنوان نخستین امضاکننده طرح شفافیت، نخستین موافق تصویب اولویت بررسی آن هم بودم تا به وعده خود عمل کرده باشم».

با این حال این طرح در نهایت بر خلاف پیش‌بینی‌ها رد شد و نمایندگان مجلس پس از بررسی نظرات موافقان و مخالفان این طرح، با 153 رای موافق، 63 رای مخالف و 12 رای ممتنع از مجموع 234 نماینده حاضر در جلسه با کلیات آن مخالفت کردند. در حالی که این طرح نیاز به دوسوم آرا داشت، تنها با اختلاف 3 رای با کلیات این طرح مخالفت شد. 

فاصله نزدیک و میلیمتری رای اکثریت نمایندگان با تصویب این طرح باعث شد محمدباقر قالیباف که از موافقان این طرح بود، در واکنش به تصویب نشدن این طرح بگوید: با توجه به اینکه اصلاح آیین‌نامه داخلی نیاز به دوسوم آرای نمایندگان دارد، کلیات این طرح رأی مورد نیاز را کسب نکرد. وی افزود: البته موافقان و مخالفان کلیات طرح با اصل موضوع شفافیت موافق بودند، لذا کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس تلاش کند آیین‌نامه را به نوعی تنظیم و تدوین کند که شفافیت و دغدغه همه نمایندگان دیده شود. 

با تمام این اوصاف روز گذشته 6 ماه پس از ناکامی اکثریت نمایندگان در کسب نصاب دوسوم آرا، حسینعلی حاجی‌دلیگانی که پیش از این نیز پیگیر به تصویب رساندن این قانون شده بود، در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به آخرین وضعیت بررسی طرح شفافیت آرای نمایندگان در قوه مقننه گفت: این طرح پس از چکش‌کاری‌ها در کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی تصویب شده است. 

وی با بیان اینکه پس از ارجاع از کمیسیون به هیات‌رئیسه این طرح در دستور کار پارلمان قرار خواهد گرفت، ادامه داد: با توجه به اعمال دیدگاه‌ها و نظرات نمایندگان در این طرح قطعا پس از مطرح شدن در صحن علنی پارلمان، این طرح رای خواهد آورد. عضو هیات رئیسه مجلس عنوان کرد: در دوره‌های گذشته نمایندگان پس از ارائه این طرح انتقاداتی به آن داشتند که در کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی در روند برگزاری جلسات تصویب این طرح، این انتقادات شنیده و برطرف شد. 

حاجی‌دلیگانی در پایان با بیان اینکه امیدواریم این طرح هر چه سریع‌تر در دستور کار پارلمان قرار گیرد، اظهار داشت: در جریان بررسی این طرح در صحن علنی پارلمان نیز می‌توان آن را چکش‌کاری و انتقادات و پیشنهادات باقیمانده از سوی نمایندگان را نیز دریافت و در نسخه نهایی اعمال کرد. 

حجت‌الاسلام محمدحسین‌ حسین‌زاده‌بحرینی، رئیس کمیسیون آیین‌نامه داخلی نیز در گفت‌وگو با فارس، با بیان اینکه نمایندگان مجلس طرح شفافیت آرا را امضا کرده و قطعا بنای تصویب نهایی آن را دارند، گفت: مشکلات،‌ ایرادات و کم‌وکاستی‌های این طرح از سوی منتقدان با ارائه پیشنهادات لازم در کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس برطرف شده و بزودی رسیدگی به آن در صحن علنی مجلس آغاز خواهد شد. 

وی تصریح کرد: تلاش زیادی در کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس برای رفع مشکلات طرح شفافیت آرا شده و بارها در این کمیسیون در این باره بحث و بررسی شده است، ضمن اینکه نظرات منتقدان این طرح جمع‌آوری شده و بر غنای طرح شفافیت آرای نمایندگان افزوده شده است. 

گروه فرهنگ و هنر: در چند سال گذشته تلویزیون روی سریال‌های مناسبتی حساب ویژه‌ای باز کرده است و شبکه‌های مختلف سیما بر اساس بازه زمانی این مناسبت‌ها معمولا سریال خود را آماده و پیش از پخش، تبلیغات رسانه‌ای آن را آغاز می‌کنند. حالا اما 8 روز به شروع ماه محرم باقی مانده و تنها شبکه ۲ سیما از سریال خود با نام «در کنار پروانه‌ها» با حال و هوای این ماه رونمایی کرده است و سایر شبکه‌ها تاکنون هیچ اطلاع‌رسانی رسمی در این باره انجام نداده‌اند. این در حالی است که سریال‌های جدیدی قرار است بزودی از شبکه‌های مختلف سیما روی آنتن برود و گمانه‌زنی‌های مختلفی درباره اینکه آیا این سریال‌های جدید به مناسبت محرم و صفر قرار است پخش شوند یا نه انجام می‌شود.

 

* سعید سعدی در گفت‌و‌گو با وطن‌امروز: «پس از آزادی» آماده پخش شد

شبکه یک سیما این شب‌ها همچنان میزبان سریال «دودکش ۲» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد و تهیه‌کنندگی زینب تقوایی است که پس از اتمام قرار است جای خود را به سریال «۸۷ متر» کیانوش عیاری بدهد. 

سریال عیاری که بیش از ۳ سال درگیر تولید بوده و بارها به دلایل مختلف تصویربرداری و تولید آن متوقف شده، حالا به گفته کارگردان این پروژه قرار است بدون هیچ مشکلی با پایان «دودکش ۲» بالاخره راهی آنتن شبکه یک شود. 

این سریال ۴۰ قسمتی ژانری کمدی- اجتماعی دارد و آنطور که از تیزر تازه رونمایی شده آن پیداست، حال و هوایی محرمی ندارد ولی به گفته کارگردان کار و اخباری که این روزها از آن منتشر می‌شود، برای پخش در مردادماه در نظر گرفته شده است. علی دهکردی، مهران رجبی، فریبا کامران، شهین تسلیمی، حسین سلیمانی، دیبا زاهدی، علی سلیمانی، زنده‌یاد حسین محب‌اهری، شبنم عرفی‌نژاد، داریوش کاردان، فریده سپاه‌منصور، سعید پیردوست، مریم سلطانی و محمد بحرانی بازیگران «۸۷ متر» هستند. 

اما طبق شنیده‌ها، با توجه به حال و هوای کمدی «۸۷ متر»، ممکن است در پخش آن تجدیدنظر شود و سریال «پس از آزادی» محمدعلی ‌آهنگر که اوایل اسفندماه ۹۸ به تصویربرداری خود پایان داد، آنتن را در اختیار بگیرد. 

سریال «پس از آزادی» سومین تجربه کارگردانی محمدعلی ‌آهنگر پس از سریال «تا صبح» است و این کارگردان پس از ۱۳ سال دوباره به تلویزیون بازگشته است. این سریال به تهیه‌کنندگی سعید سعدی مجموعه‌ای ۴۰ قسمتی با مضمونی اجتماعی- خانوادگی است که بیش از یک سال است برای پخش در بلاتکلیفی به سر می‌برد. 

رضا داوودنژاد، اندیشه فولادوند، مرتضی اسماعیل‌کاشی، اصغر همت، قاسم زارع، خسرو شهراز، سام کبودوند، امید روحانی، حسین باشه‌آهنگر، رویا جاویدنیا، رامین سیاردشتی و المیرا دهقان از بازیگران اصلی این سریال هستند. 

سعید سعدی، تهیه‌کننده سریال «پس از آزادی» در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» از اعمال موارد اصلاحی این سریال خبر داد و گفت: بنا به درخواست دوستان شبکه یک سیما سریال «پس از آزادی» را در قالب 36 قسمت آماده کرده و تحویل شبکه داده‌ایم. وی در ادامه از زمان دقیق پخش این سریال ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: تنها اطلاعی که بنده از سوی شبکه یک دارم این است که گفتند قطعا این سریال بزودی روی آنتن می‌رود حالا یا قبل از پخش سریال «87 متر» کیانوش عیاری یا پس از این سریال. این تهیه‌کننده در پایان خاطرنشان کرد: به هر حال امیدوارم سریال «پس از آزادی» در هر زمانی که روی آنتن می‌رود مورد توجه مخاطبان قرار گیرد تا سختی‌هایی را که عوامل کار طی چند سال گذشته برای تولید این سریال متحمل شدند از تن‌شان خارج شود.

 

* محرم در کنار پروانه‌ها

سریال ویژه محرم شبکه ۲ با عنوان «در کنار پروانه‌ها» درامی خانوادگی با پس‌زمینه‌های مذهبی است که کارگردانی آن را داریوش یاری و تهیه‌کنندگی‌اش را بهروز مفید برعهده دارد. بنا به گفته‌ بهروز مفید، تهیه‌کننده این سریال تا این لحظه ۶۰ درصد سریال مقابل دوربین رفته و تدوین ۳۰ درصد پروژه نیز همزمان توسط مهدی جودی انجام شده است؛ به ‌نظر می‌رسد گروه تولید و شبکه ۲ در تلاش هستند تا «در کنار پروانه‌ها» را با شروع محرم به آنتن برسانند. 

وی با اشاره به تغییر لوکیشن در این سریال اظهار کرد: لوکیشن اصلی سریال روستایی در لاهیجان است و بعد از آن اوایل مرداد، عوامل به تهران می‌آیند. این تهیه‌کننده اضافه کرد: تاکنون همه بازیگران جلوی دوربین رفته‌اند و قصه درباره تغییر و تحول شخصیتی است که نقش او را سامرند معروفی بازی می‌کند. مفید درباره این سریال که با فضای محرمی تولید می‌شود و تمایز آن با دیگر قصه‌های محرمی عنوان کرد: این کار فضایی خانوادگی دارد و بیشتر روی تغییر و تحول قهرمان داستان متمرکز شده است. داستان این سریال از آنجا شروع می‌شود که مشکلات پی‌در‌پی زندگی، «رهی» را که از بیماری حاد قلبی رنج می‌برد به جوانی ناامید تبدیل کرده است. او برای نجات تنها دلخوشی‌ زندگی‌اش که خواهرش است طعمه نقشه‌ای می‌شود که... . در این مجموعه بازیگرانی چون پروانه معصومی، برزو ارجمند، محمود جعفری، مهران رجبی، کاوه سماک‌باشی، مجید پتکی، وحید رحیمیان، شهین تسلیمی، الناز اسماعیلی، محمد‌علی صادق‌حسنی، دانیال محمودنیا،‌ فرناز زوفا، علی مجلسی، مهرداد بخشی، بیتا سحرخیز، نگار عابدی، نسرین بابایی و سامرند معروفی بازی می‌کنند. سامرند معروفی که نقش اصلی این سریال را بازی می‌کند، درباره این نقش گفته: «این نقش واقعا دوست‌داشتنی است. این آدم به علت یکسری اتفاقات که در زندگی‌اش افتاده با خدا قهر است و تمام هم و غمش این است که بتواند ماجرایی را که برای خواهرش رقم خورده است، رفع و رجوع کند. در این مسیر داستان دیگری برایش پیش می‌آید که او را در موقعیت‌های مختلفی قرار می‌دهد. کلا سیر تحولی را که در این آدم شکل می‌گیرد، می‌بینیم».

داریوش یاری، کارگردان این مجموعه، ید طولایی در ساخت آثار محرمی دارد. او اگر چه آثاری با فضای دیگر هم در سال‌ها فعالیت هنری‌اش دارد اما شاید بتوان گفت حال و هوای کربلا و این ایام ویژه، در کارهایش بیشتر به چشم می‌خورد. یکی از آنها فیلم سینمایی «دخیل» محصول ۱۳۸۰ است که مضمونی عاشورایی دارد. در قصه سریال «هاتف» با بازی زیبا بروفه، حمید گودرزی و... که محرم ۹۶ از شبکه یک سیما پخش شد و در سریال «پناه آخر» هم که سال ۹۸ از شبکه یک روی آنتن رفت، فضای محرم و صفر نقش ویژه‌ای داشت. مستند «کربلا جغرافیای یک تاریخ» هم اثر دیگری از این کارگردان است که روایتی از قیام امام حسین(ع) و تاثیر آن بر فرهنگ و سبک زندگی شیعیان از گذشته تا امروز دارد. 

 

* نیمروز تا تهران به نام محرم

بنابر اطلاع خبرنگار «وطن‌امروز» پس از دهه ابتدایی محرم سریالی با نام «نیمروز تا تهران» روی آنتن شبکه ۳ می‌رود. کارگردانی این کار برعهده حسین غضنفری و تهیه‌کنندگی آن برعهده علی پورکیانی است و نویسندگان این سریال ارسلان امیری و تهمینه بهرام علیان هستند که هر دوی آنها سال گذشته برای فیلمنامه فیلم سینمایی «تی‌ تی» سیمرغ گرفته‌اند. این سریال در پس‌زمینه داستان اصلی خود به ارتباط ایران اسلامی با دیگر کشورهای منطقه می‌پردازد. 

این سریال ۳۲ قسمت است و بازیگرانی از جمله پیام دهکردی، شقایق فراهانی، فرید سجادی‌حسینی، مجید مظفری، مائده طهماسبی، شیدا خلیق، اسماعیل خلج، مریم کاظمی و تعدادی دیگر از هنرمندان نام‌آشنا در این ملودرام حضور دارند و نقش‌های اصلی این سریال برعهده بازیگران جوانی است که تازه ‌وارد این عرصه شده‌اند. 

 

* «زن زندگی، مرد زندگی» شاید به شبکه 5 برسد

شبکه ۵ نیز از قاعده شبکه‌های دیگر مستثنا نیست و به نظر می‌رسد سریال تولیدی برای پخش در این ایام تدارک ندیده است؛ حال اینکه قرار است بازپخش چه سریالی را روانه آنتن کند، همچنان نامشخص است. 

اما گویا پس از دهه ابتدایی ماه محرم و از اول شهریورماه قرار است سریال «زن زندگی، مرد زندگی» به نویسندگی فهیمه سلیمانی و کارگردانی غلامرضا رمضانی آنتن شبکه ۵ را در دست بگیرد. این سریال ۲۶ قسمتی فضایی عاشقانه و خانوادگی دارد و تا این لحظه فاز ابتدایی آن یعنی ۱۳ قسمت اول آن مقابل دوربین رفته است. خاطره حاتمی، میثم رازفر، شهین تسلیمی، محمود جعفری، نعیمه نظام‌دوست، سروش جمشیدی، فرزانه سهیلی، صبا گرگین‌پور، عزت‌الله مهرآوران، لیلی فرهادپور، کتایون بختیاری، سامان دارابی و آیدا نامجو از جمله بازیگران «زن زندگی، مرد زندگی» هستند.