عباس اسماعیل‌گل: وقتی 20 سال پیش سریال پرمخاطب «شب دهم» حسن فتحی در ماه محرم روی آنتن تلویزیون رفت، برخی برنامه‌سازان تلویزیون به این فکر افتادند می‌توان همانند سریال‌های مناسبتی ماه رمضان برای ماه محرم هم سریال‌های پرمخاطب تولید کرد که در ادامه این مسیر اغلب سریال‌ها چنگی به دل نزدند تا اینکه سیدداوود میرباقری با سریال «معصومیت از دست رفته» نشان داد می‌توان با یک قصه معمولی در دل تاریخ به فرهنگ عاشورا نزدیک شد و یک سریال تاریخی پرمخاطب را برای دهه نخست محرم روی آنتن برد. به جرات باید گفت پس از سریال «معصومیت از دست رفته» دیگر سریال ویژه و قابل توجهی برای پخش در دهه نخست محرم روی آنتن هیچ شبکه‌ای نرفت تا اینکه سال گذشته بازپخش قسمت‌های مختلف سریال «مختارنامه» داوود میرباقری، به آنتن چند شبکه صداوسیما رنگ و لعاب عاشورایی ‌داد اما امسال دیگر از بازپخش سکانس‌های عاشورایی «مختارنامه» هم خبری نیست. 

با شکست پروژه سریال‌سازی ویژه محرم به سبک سریال‌های ماه رمضان، در دهه 90 سیاست معاونت سیما و گروه‌های فیلم و سریال شبکه‌های مختلف سیما در تولید سریال‌های ویژه محرم به سمت تولید مینی‌سریال‌های مختلف تغییر یافت. طی سالیان اخیر ده‌ها مینی‌سریال ویژه دهه نخست ماه محرم روی آنتن شبکه‌های مختلف سیما رفته که از میان این تولیدات به زحمت می‌توان نام چند اثر قابل توجه و درجه یک را برد. در یکی، دو سال اخیر هم همانطور که می‌دانید برنامه‌سازان تلویزیون همانند سایر اقشار کشور به خاطر شیوع ویروس کرونا با مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم کرده‌اند و می‌کنند و حتی چند ماه نخست شیوع این ویروس، شاهد تعطیلی ضبط اغلب سریال‌های تلویزیونی بودیم اما از اواسط 99 که مردم به ناچار زندگی در شرایط کرونایی را پذیرفتند و بسیاری از کسب‌و‌کارها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سر گرفته شد، برخی سازندگان مجموعه‌های تلویزیونی هم به تبع سایرین فعالیت خود را از سر گرفتند و برخی شبکه‌های تلویزیونی حتی توانستند سریال‌های خود را برای محرم امسال آماده پخش کنند که از یکی، دو روز آینده روی آنتن خواهند برد. 

طی سالیان اخیر همچنین رسانه ملی همزمان با دهه نخست ماه محرم ویژه‌برنامه‌های عاشورایی متنوعی را برای پخش از شبکه‌های مختلف آماده می‌کرد که این ویژه‌برنامه‌ها معمولا در قالب 3 دسته‌ به مخاطبان عرضه می‌شد؛ دسته نخست مربوط به بازپخش مراسم عزاداری مداحان و وعاظ سرشناس کشور است، دسته دوم به تولید مینی‌سریال‌هایی با حال و هوای این ایام اختصاص دارد و در نهایت دسته سوم ویژه‌برنامه‌های محرم رسانه ملی به تولید ویژه‌برنامه‌های عاشورایی مربوط بوده است. البته در کنار این 3 محور اصلی، مواردی چون تولید مستند هم در برخی موارد در دستور کار صداوسیما قرار داشته است که خوشبختانه در دو، سه سال اخیر تولید و پخش مستندهای با‌کیفیت ویژه ماه محرم بشدت افزایش یافته است که آنتن تلویزیون در محرم امسال نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ ده‌ها فیلم مستند و مجموعه مستند برای نخستین‌بار از شبکه‌های مختلف تلویزیون روی آنتن می‌رود که در میان پخش ده‌ها فیلم مستند، ۳ مجموعه مستند پخش خود را از دهه نخست محرم آغاز کرده‌اند که در ادامه گزارش نگاهی گذار به این ۳ مجموعه مستند شده است. 

***

صادق‌الوعد

مستند «صادق‌الوعد» با نگاهی تاریخی- روایی به میراث معنوی عزاداری در منطقه اردبیل و اتصال این آیین کهن محرمی به اشعار بیضاء اردبیلی (صادق‌الوعد) در حال پخش از شبکه ۲ سیما است. مجموعه مستند «صادق‌الوعد» در ۱۲ قسمت ۳۰ دقیقه‌ای عناصر کلیدی میراث معنوی عزاداری در اردبیل را مورد بررسی دقیق قرار داده و نقطه به نقطه، اتصال این آیین به اشعار عرفانی بیضاء اردبیلی را به تصویر می‌کشد. در «صادق‌الوعد» از منابع دست اول کتب، نوارهای برجا مانده و ذاکرین قدیمی که برخی طی این سال‌ها به رحمت خدا رفته‌اند، استفاده شده است. استناد مستند «صادق‌الوعد» به دست‌خط‌های شاعری از ۱۵۰ سال قبل، دستیابی و استفاده از قدیمی‌ترین تصاویر عزاداری‌های آذری‌زبان‌ها و پخش کردن صدای مجالسی برای حدود ۶۰ سال قبل، همه و همه گواهی بر قوت فرم و محتوای این سبک عزاداری است. این مستند که از سال ۱۳۸۷ تصویربرداری آن شروع شده است از آرشیوهای شخصی متعلق به سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۴۰۰ بهره می‌برد و محوریت آن درباره شخصیتی به نام میرزامحمدصادق اردبیلی است که اشعار این شاعر آیینی که سال ۱۳۰۳ دار فانی را وداع گفته، در مراسم‌های عزاداری آذربایجان از دیرباز مورد استفاده بوده است. وی با تخلص «بیضاء اردبیلی» نامه‌های خود را به نام «صادق‌الوعد» مهر می‌کرده است. نگاه این شاعر آیینی به واقعه کربلا و نهضت امام حسین(ع) نگاهی مملو از حادث شدن اتفاقی پرصلابت و غنی بوده و هرگز اثری از ضعف نفس یا ذلت دادن به خاندان اهل‌بیت(ع) در اشعار وی دیده نمی‌شود. مستند «صادق‌الوعد» کاری از گروه معارف به تهیه‌کنندگی و کارگردانی محمدرضا سراج‌زاده با آهنگسازی آریا عظیمی‌نژاد است که هر روز ساعت 17:30 به مناسبت ایام محرم روانه آنتن می‌شود.

***

محرمان حرم

مستند روایی «یک قرن با حسین (ع)» با نگاهی تاریخی به رویدادها، عزاداری‌ها و آیین‌های عاشورایی یک قرن گذشته روانه آنتن شبکه ۲ سیما شد. این مستند تاریخی-روایی با حضور چهره‌های فرهنگی، هنری، ذاکران اهل‌‌بیت علیه‌السلام و کارشناسان مذهبی و با بهره‌گیری از آرشیوی از تصاویر دیده نشده در ۱۷ قسمت ۲۰ دقیقه‌ای روایتگر رویدادهای محرمی، اماکن مهم، شخصیت‌های تاثیرگذار در آیین‌های عاشورایی، عزاداری‌ها و...  در 100 سال گذشته خواهد بود. 

روضه‌های خانگی، ممنوعیت روضه در قبل از انقلاب، تکیه دولت، چهارپایه‌خوانی، محرم و امام حسین(ع) در جنگ و انقلاب، دسته‌گردانی، میان‌داری، نوآوری در نوحه، آیین‌های رویشی و... از جمله موضوعات مورد بررسی در این برنامه خواهد بود. 

هر قسمت از این مجموعه به یک موضوع یا سوژه جذاب در بستر تاریخ می‌پردازد. موضوعاتی نظیر «سرگذشت و سرنوشت تکیه دولت»، «ممنوعیت روضه‌خوانی»، «نوآوری در مداحی»، «آیین‌ها در آینه رسانه‌ها» و... دستمایه روایت هر قسمت است. دکتر ولایتی، حجت‌الاسلام والمسلمین ادیب یزدی، حاج‌ولی‌الله کلامی‌زنجانی، حاج‌اکبر مولایی، مهدی امین‌فروغی، صادق آهنگران، رضا هلالی، نصرالله حدادی، موسی حقانی، حمید علیمی، سعید حدادیان، حاج‌محمد طاهری، حاج‌مرتضی طاهری و... کارشناسانی هستند که در این مستند حضور خواهند داشت. مجموعه مستند «یک قرن با حسین(ع)» به تهیه‌کنندگی هادی خدادی و کارگردانی مهدی زنگنه کاری است از گروه معارف شبکه ۲ و مرکز رسانه سازمان تبلیغات اسلامی که از چهارشنبه 20 مرداد مصادف با 2 محرم هر شب ساعت ۲۱ روانه آنتن شده است.

محمدامین همدانی، کارگردان انیمیشن از اتمام ساخت انیمیشن «پسر دلفینی» خبر داد که با همکاری یک کمپانی روسیه ساخته شده است. کارگردان انیمیشن «پسر دلفینی» گفت: کارهای ساخت این انیمیشن تمام شده است و منتظر بهبود شرایط برای اکران هستیم اما در حوزه بین‌الملل کارهای این اثر خیلی خوب پیش رفته، دوبله‌های روسی و عربی آن با عوامل خیلی خوب انجام شده و تعاملات خوبی شکل گرفته است. توافقاتی که در حوزه بین‌الملل انجام می‌دهیم، فقط منحصر به کشورهای عربی و روسیه نیست و دوبله انگلیسی این اثر هم به توزیع‌کننده‌ای که در حال تعامل با آن هستیم، بازمی‌گردد. محمدامین همدانی افزود: چند پروژه سریالی هم داریم که یکی از آنها باعث می‌شود بتوانیم نیروهای خوب‌مان را نگه داریم. این سریال تولید مشترک با روسیه است. ما پیش از این با یک کمپانی روسی تولید مشترکی با عنوان «هاپ هاپ میومیو» را داشتیم، از همین رو پروژه جدیدی با همین کمپانی داریم که «شاهزاده و اژدها» نام دارد و قسمت‌های نخست آن آماده شده است ولی حدود ۱۵ ماه تا پایان این سریال کار داریم. قرار است این سریال از وی‌اودی‌ها و شبکه‌های تلویزیونی پخش شود، البته بخشی از حقوق «شاهزاده و اژدها» در اختیار خودمان است و می‌توانیم آن را در کشورهای دیگر هم عرضه کنیم. 

کارگردان «فهرست مقدس» با اشاره به شرایط اکران انیمیشن‌های سینمایی به مهر توضیح داد: در حوزه اکران فیلم‌های کودک مسأله این است که اگر فیلم کودکی اکران شود، اقبالی به آن می‌شود و افراد فرزندان خود را به سینما می‌برند یا نه؟ بچه‌ها همیشه جگرگوشه‌های جامعه هستند و روی آنها حساسیت وجود دارد، در نتیجه باید مدرسه و سینماها به روال عادی بازگردند تا اطمینانی حاصل شود، البته حتی اگر این اتفاق هم بیفتد، خانواده‌ها و مسؤولان مدارس باز هم اجازه برنامه‌های جمعی را نمی‌دهند. در نتیجه در سال تحصیلی آتی هم این اتفاق براحتی رخ نمی‌دهد. حتی اگر این موج پنجم هم فروکش و روند واکسیناسیون شتاب پیدا کند، باز هم درباره اکران فیلم کودک اما و اگر وجود دارد. 

فیلم جدید رایان رینولدز همزمان با اکران در سینماها در سرویس عرضه آنلاین در دسترس نخواهد بود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، بعد از اینکه اسکارلت جوهانسون ستاره فیلم «بلک ویدو» یا «بیوه سیاه» به انتقاد از سیاست‌های دیزنی پرداخت، این شرکت حالا با فیلم «مرد آزاد» با نقش‌آفرینی رایان رینولدز به فرم نمایش فیلم در سینماها بدون اکران آنلاین بازگشته است. 

این فیلم رمانتیک کمدی که با الهام از دنیای بازی‌های رایانه‌ای به کارگردانی شان لیوای ساخته شده در چند ماه ابتدایی اکران فقط در سینماها روی پرده می‌رود و در دسترس سرویس‌های استریمینگ نخواهد بود. این نخستین‌بار از اکتبر گذشته تا به حال است که این اتفاق می‌افتد. در آن زمان دیزنی چنین اکرانی را برای «مرد خالی» انجام داده بود. 

«مرد آزاد» توسط شرکت قرن بیستم فاکس پیش از پاندمی ساخته شده و دیزنی بعد از خریدن این کمپانی آن را به ارث برد، البته دیزنی به این فیلم باور داشت و با نگه داشتن آن در تمام طول پاندمی، از نمایش اختصاصی آن در سرویس‌های استریمینگ خودداری کرد تا بتواند آن را روی پرده اکران کند. 

این شرکت اواسط آگوست را برای نمایش سینمایی فیلم انتخاب کرد چون باور داشت موج «کووید-۱۹» تا این زمان می‌خوابد. البته قبلا فیلم «بادیگارد آدمکش» رایان رینولدز در سال ۲۰۱۷ توانسته بود در آگوست عملکرد خیلی خوبی داشته باشد و در نهایت 4/75 میلیون دلار در آمریکا و 6/176 میلیون دلار در باکس‌آفیس جهانی فروخته بود. 

با این حال «مرد آزاد» زمانی از راه رسیده که نگرانی‌هایی درباره گونه دلتا وجود دارد و در عین حال بچه‌ها بزودی دوباره به مدرسه بازمی‌گردند. همچنین این فیلم یک پروژه اوریجینال است که همیشه می‌تواند چالشی در باکس‌آفیس ایجاد کند. 

داریوش باباییان از ساخت فیلمی با عنوان «پانزده ۴۲» به نویسندگی و کارگردانی هادی رحیمی‌خواص و مشاور کارگردانی محمدحسین لطیفی خبر داد. 

به گزارش «وطن‌امروز» داریوش باباییان، تهیه‌کننده سینما درباره آثار جدید خود گفت: فیلمنامه «پانزده ۴۲» را آماده ساخت دارم که پروانه نمایش آن هم صادر شده است. این فیلمنامه را هادی رحیمی‌خواص نوشته و قرار است خودش آن را کارگردانی کند، همچنین محمدحسین لطیفی به عنوان مشاور کارگردان در پروژه حضور خواهد داشت. به گفته وی، در این سناریو به اتفاقات 15 خرداد سال 42 پرداخته می‌شود. این تهیه‌کننده در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره کارهای آماده پخش خود نیز به صبا خاطرنشان کرد: ۲ فیلم سینمایی آماده نمایش دارم؛ «مورچه خوار» به کارگردانی شاهد احمدلو و «معجزه عشق» ساخته محمدرضا ممتاز اما تا زمانی که دولت قول حمایت از این تولیدات را ندهد ترجیح می‌دهم آنها را به نمایش عمومی درنیاورم. باباییان ادامه داد: همچنین فیلم سینمایی «کله پوک» به کارگردانی جواد مزدآبادی را هم آماده نمایش دارم که توسط شورای صنفی نمایش تایید شده است اما هنوز تاریخ دقیق اکران آن مشخص نیست. 

«منظومه عشق» به روایت امیرحسین مدرس

 ویژه‌برنامه محرمی «منظومه عشق» در رادیو صبا به بیان وقایع روز عاشورا با روایت امیرحسین مدرس می‌پردازد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، ویژه برنامه «منظومه عشق» به مناسبت ماه محرم هر روز ساعت ۱۳:۳۰ با اجرای امیرحسین مدرس به مدت ۳۰ دقیقه از رادیو صبا پخش می‌شود. این برنامه با رویکرد آشناسازی مخاطب با وقایع عاشورا به زبان ساده و روایت تهیه شده است. زینب برومند‌مجد، تهیه‌کننده «منظومه عشق» درباره این برنامه گفت: منظومه عشق روایت‌هایی برای بیان وقایعی است که بر امام حسین(ع) و یارانش در حادثه روز عاشورا گذشت. او در پایان عنوان کرد: این برنامه با هدف نقل نسخ و کتب عاشورایی و آشنا کردن مخاطب با این متون طراحی و تولید شده است. که با بیان و لحن آرام امیرحسین مدرس با مخاطبان همراه و همدل می‌شود. 

***

بررسی کتاب «سقای آب و ادب» مهدی شجاعی در رادیو

برنامه رادیویی «عشق کتاب» روز یکشنبه ۲۴ مرداد به بررسی کتاب «سقای آب و ادب» مهدی شجاعی اختصاص دارد. 

به گزارش «وطن‌امروز» سارا شریفی، تهیه‌کننده برنامه «عشق کتاب» گفت: این برنامه از تولیدات گروه بهداشت و روان رادیو سلامت است و برای دوستداران کتاب پخش می‌شود. در برنامه روز یکشنبه ۲۴ مرداد ساعت ۱۶:۳۰ کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سیدمهدی شجاعی بررسی می‌شود. همچنین حسن فتاحی به عنوان نویسنده میهمان در این برنامه حضور دارد و در این باره صحبت می‌کند. این کتاب روایتی است از وفاداری و شخصیت بزرگمردی که نام او در فرهنگ شیعه و اسلام با برادری و پشتیبانی از حق تا آخرین لحظه‌ای که جان در بدن داشت گره خورده است؛ داستانی از دلاوری ابوالفضل عباس(ع) که یار و یاور امام حسین(ع)، علمدار لشکر حق و «سقای آب و ادب» بود. 

حمید فرخ‌نژاد به عنوان نخستین بازیگر، جلوی دوربین سریال «نوبت لیلی» رفت. 

به گزارش «وطن امروز»، حمید فرخ‌نژاد به عنوان نخستین بازیگر، جلوی دوربین سریال «نوبت لیلی» به کارگردانی سیدروح‌الله حجازی رفت. «نوبت لیلی» قرار است بزودی و به صورت اختصاصی از نماوا پخش شود. فرخ‌نژاد از جمله بازیگران سینمای ایران است که تاکنون ۲ بار موفق به کسب سیمرغ بلورین از جشنواره ملی فیلم فجر شده است. «نوبت لیلی» سومین همکاری مشترک فرخ‌نژاد و حجازی پس از فیلم‌های «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» و «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو» است. نویسندگان این مجموعه مهدی شیرزاد، سروش چیت‌ساز و روح‌الله حجازی هستند و حجازی تهیه‌کنندگی و کارگردانی این مجموعه را هم برعهده دارد. 

علیرضا افتخاری، خواننده شناخته‌شده موسیقی ایرانی مدرک درجه یک هنری خود را از مدیریت دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدرک درجه یک هنری علیرضا افتخاری را در رشته آواز به این هنرمند تقدیم کرد. این مدرک از سوی شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور به علیرضا افتخاری اعطا شده است. 

رمان «تیله‌های شیشه‌ای» نوشته فاطمه شایان‌پویا بزودی توسط انتشارات سروش راهی بازار نشر می‌شود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، رمان «تیله‌های شیشه‌ای» نوشته فاطمه شایان‌پویا با محوریت مساله جمعیت کشور، بزودی توسط انتشارات سروش منتشر و راهی بازار نشر می‌شود. داستان این‌ کتاب، برش‌هایی از 3 ‌مقطع زندگی یک دختر دهه هفتادی به نام‌ سارا است که می‌خواهد زندگی خود و اطرافیانش را تغییر بدهد. سارا خلاف عموم همسالانش در یک خانواده پرجمعیت زندگی می‌کند؛ خانواده‌ای که با وجود همه مشکلات، خاطرات شیرینی را کنار همدیگر تجربه می‌کنند. سارا یک قهرمان کاراته است و سعی می‌کند برای موفقیت هر چه بیشتر، به کمک تمام استعدادهایش در زندگی مبارزه کند اما جایی در حوالی ۱۸ سالگی درگیر اتفاقاتی می‌شود... 

رهبر انقلاب از سال 88 بیان دیدگاه‌های جمعیتی را آغاز کردند و درباره لزوم تغییر سیاست‌های جمعیتی صحبت کرده‌اند. ایشان با مشاهده برخی کم‌کاری‌ها و بی‌توجهی‌ها به مساله مهم جمعیت کشور، لزوم بازنگری در سیاست‌های تحدید نسل را گوشزد کردند که این‌ محصول انتشارات سروش هم در راستای این‌ مساله منتشر می‌شود.  مخاطب در قسمتی از این ‌کتاب می‌خواند:

«خانه بزرگ و قدیمی عزیز، 2تا پلاک با در بزرگ فلزی ورودی برج‌های یاقوت فاصله داشت. سارا با همان لبخند همیشگی‌اش با بچه‌ها خداحافظی کرد و زنگ طوسی‌رنگ را فشار داد. صدای نازک و کش‌دار سمانه از پشت آیفون پرسید: «کیه؟» دلش غنج رفت: «منم آبجی کوچیکه». وارد که شد، دوباره یاد حرف‌های مبینا افتاد. دستش را روی دیوار آجری کنارش کشید و آرام‌آرام به سمت حوض وسط حیاط رفت. برگ‌های رنگارنگ پاییزی، سطح حوض را پر کرده بود. دستش را پایین برد و آنها را کمی عقب زد، از کنار برگ‌ها، تصویر صورتش را توی آب دید. خم شد و زل زد توی چشم‌هایش... صدای مادر را شنید که سلام می‌کرد. لبخند زد. حس می‌کرد شیرینی توی دهان مادر است؛ آنقدر که صدایش گرم و شیرین بود. سرش را از پنجره آشپزخانه بیرون آورده بود... یک‌دفعه صدرا هم بیرون پرید و دوید دنبالش و داد زد: «سلام آبجی». سمانه هم خنده‌کنان توی حیاط دوید. صدرا بدوبدو توپ پلاستیکی راه‌راه سفید و بادمجانی را از کنار درخت انجیر گوشه حیاط برداشت و مکث عمیقی کرد. بعد فریاد زد: «اگه راست می‌گی، ضربه چرخشی سوباسا رو بگیر... هاواللا» و شوت محکمی زد. یک لحظه سکوت شد. چیزی توی هوا پرید. سارا و سمانه توپ را دیدند که آرام از کنارشان عبور کرد. متعجب دوباره سرشان را بالا گرفتند؛ دمپایی صدرا بود که مثل نقطه‌ریزی در آسمان لحظه‌لحظه درشت‌تر شد و ناگهان توی حوض افتاد و قطرات آب بیرون ریخت. چیزی نگذشت که صدای بلند خنده‌شان تمام حیاط را پر کرد». این ‌کتاب بزودی در ۲۰۸ صفحه منتشر می‌شود. 

***