عباس اسماعیل‌گل: عزاداری در رثای آزاد‌مردان تاریخ از سال‌های دور برگی از رسم و رسوم زیبای ایرانیان بوده و اقامه ماتم بر شهدای دشت کربلا در فرهنگ و تاریخ ایرانیان از سابقه طولانی برخوردار است. ایام محرم و صفر بهترین فرصت است تا به مهم‌ترین نماد‌ها و معانی در این آیین دیرینه نگاهی داشته باشیم. در ادامه بد نیست با نگاهی به برخی از این آیین‌ها و نماد‌ها و همچنین بازخوانی کوتاهی از تاریخچه و فرهنگ آیین عزاداری در ماه محرم، به آگاهی و معرفت بیشتری نسبت به این آیین دست پیدا کنیم، بویژه آیین‌هایی که با گذشت زمان در معرض کمرنگ شدن یا فراموشی قرار دارند و بدون شک یکی از این آیین‌ها رسم «چهارپایه‌خوانی» است. اگر درباره سنت اصیل چهارپایه‌خوانی بخواهیم به طور خلاصه بگویم باید به این نکته اشاره کرد که چهارپایه‌خوانی یکی از سنت‌های ریشه‌دار ایرانیان است که هنوز نیز در ایام عزاداری در بازار تهران و همچنین شهرهای مختلف برگزار می‌شود. چهارپایه‌خوانی در بازار تهران به این صورت است که هیأت‌ها در قالب دستجات عزاداری در بخشی از بازار توقف می‌کنند و روضه‌خوان بالای چهارپایه می‌رود و جمعیت به 2 بخش قبل و بعد از چهارپایه تقسیم می‌شوند و هر گروه یک بخشی از شعر را می‌خوانند. این سنت زیبا چند سالی بود که با گذر زمان در همان بازار تهران هم کمرنگ‌ شده بود و مردم طی سال‌های اخیر صرفا شاهد برپایی این آیین در برخی نقاط محدود بازار تهران و شهرهای مختلف بودند تا اینکه دهه اول محرم ۲ سال گذشته حاج‌محمود کریمی در مجلس عزاداری خود، یک اتفاق مهم و زیبا را رقم زد و برای نخستین‌بار شب تاسوعا در هیأت رایه‌‌العباس امامزاده علی‌اکبر(ع) چیذر به طور متفاوتی مجلس عزای خود را برپا کرد. در این مراسم که در محیط بیرونی امامزاده برگزار شد، حاج‌محمود کریمی به اجرای سنت قدیمی مداحی یعنی چهارپایه‌خوانی پرداخت و شور و حال خاصی را در آن روز و در حضور پرشور عاشقان و دلدادگان حسینی به وجود آورد. با پخش تصاویر چهارپایه‌خوانی حاج‌محمود کریمی در فضای مجازی، موج عجیبی درباره این حرکت ارزشمند این مداح اهل‌بیت(ع) به وجود آمد و بسیاری از مداحان، وعاظ و مستمعان، این اقدام حاج‌محمود کریمی را که در راستای احیای آیین‌ها و سنت‌های اصیل عزاداری انجام داد، ستودنی دانستند و بر تکرار چنین فعالیت‌هایی توسط سایر مداحان تاکید کردند. این پایان ماجرا نبود و رهبر معظم انقلاب سال گذشته در حاشیه مراسم عزاداری شام غریبان حسینی، از مراسم چهارپایه‌خوانی حاج‌محمود کریمی در حسینیه چیذر تقدیر به‌عمل آوردند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای خطاب به این مداح اهل‌بیت فرمودند: «آقای کریمی! مجلس شما را امسال از تلویزیون می‌دیدم، برنامه شما بیرون از جلسه خیلی خوب بود». بیانات کوتاه رهبر حکیم انقلاب بی‌شک از اهمیت احیای سنت‌های اصیل عزاداری در کشور نشأت می‌گیرد که اهتمام همه عاشقان اهل‌بیت(ع) را برای زنده نگه داشتن این سنت‌ها می‌طلبد. اما درباره آیین چهارپایه‌خوانی باید گفت زمانی که خبری از بلندگو در هیأت‌ها نبود، برای اینکه صدای مداح به گوش همه برسد و همه عزاداران بتوانند چهره او را ببینند، مداح روی چهارپایه‌ای می‌ایستاد و مردم دور او جمع می‌شدند و مداح روضه‌خوانی را آغاز می‌کرد. از سویی بسیاری از مداحان معتقدند چهارپایه‌خوان آخرین درجه‌ای است که هر مداح و روضه‌خوانی به آن می‌رسد به همین دلیل هیأت‌های بازار اهمیت زیادی برای آن قائل هستند. در میان چهارپایه‌خوانان نامدار تهران اسم افرادی مثل حاج‌اکبر خلج و شاه‌حسین بهاری و احمد دلجو به چشم می‌خورد. چهارپایه‌خوانی علاوه بر نیاز به داشتن صدایی خوش و داشتن مهارت مداحی، نیازمند این است که فرد بتواند روضه خود را در عرض 10 تا 15 دقیقه بخواند و در این مدت کم عزاداران را به شور برساند. از سویی چهارپایه‌خوانان معمولا از میان پیشکسوتان مداحی و روضه‌خوانی هر هیأت انتخاب می‌شوند. چهارپایه‌خوان باید کلام و بیانی گیرا داشته باشد، چون باید طی مدت کوتاهی که روی چهارپایه می‌ایستد، از مقدمه به اوج روضه و شعر برسد. 

 

* نگاهی به مستند «چهارپایه»

همان طور که «عماریار» نوشته است، برای شناخت بهتر این سبک و پاسخ به این سوال که «آیا این سنت کهن می‌تواند در کنار انواع جدید عزاداری رقابت کند؟» سیدعباس حسینی به سمت تولید مستندی رفته تا این موضوع را در کانون اصلی و قدیمی آن بررسی کند. این مستند در دهه نخست محرم روی آنتن شبکه‌های مختلف سیما رفت. حسینی در مستند «چهارپایه» ما را پای صحبت چند پیرغلام امام حسین علیه‌السلام که از بازاریان قدیم تهران هستند می‌نشاند تا برای‌مان از عزاداری‌های قدیم در بازار تهران بگویند؛ جایی از بازار که تیمچه‌ حاجب‌الدوله نام داشته و در گذشته مقصد دسته‌های عزاداران تهرانی در محرم بوده است. این چهارپایه‌خوانان پیشکسوت از ویژگی‌های برجسته چهارپایه‌خوانی می‌گویند؛ نقاط قوتی که باعث شده با وجود قدمت بسیار هنوز تازه بماند و در این روزگار نظر مردم را به خود جلب کند. محل قرار گرفتن مداح، میزان همکاری عزاداران در نوحه‌خوانی، زمان مراسم، نوع شعری که انتخاب می‌شود و اجتماع خیل عظیم عزاداران در یک مکان واحد از نکاتی است که در میان صحبت‌ها به آن اشاره می‌شود. 

در طول مستند تصاویر زنده و جان‌دار از عزاداری به سبک چهارپایه‌خوانی در بازار با توضیحات‌ این پیرغلامان سیدالشهدا علیه‌السلام ترکیب شده و فضاسازی به گونه‌ای در نظر گرفته شده که مخاطب را در نزدیک شدن به آن حال و هوا یاری می‌کند. در مستند با افرادی مصاحبه می‌شود که در این سبک استاد هستند و عمری آن را اجرا کرده و نگذاشته‌اند از بین برود. 

در کنار همه‌ مزیت‌های مستند، بهتر بود محور اصلی گفت‌وگو نیز پررنگ‌تر شود. کسی که هیچ آشنایی قبلی با این سنت قدیمی ندارد شاید دقیقا متوجه نشود درباره چه سبکی سخن گفته می‌شود. در ادامه این گزارش به بهانه استقبال از این مستند با سیدعباس حسینی، کارگردان مستند «چهارپایه» به گفت‌وگو نشسته‌ایم که از نظرتان می‌گذرد.

 

* ابتدا از کارنامه کاری خود در حوزه مستند و پژوهش بگویید.

بنده تقریباً از سال ۸۴ فعالیت خود را در این زمینه شروع کردم؛ با مستندهایی از مناطق عملیاتی دفاع‌مقدس و کاروان راهیان نور و نیز ساخت برنامه‌های ترکیبی تلویزیونی که عموم کارها الحمدلله مذهبی بوده است.

 

* چه دلایل و انگیزه‌هایی موجب شد به سمت تولید این مستند بروید؟

از بچگی علاقه خاصی به عزاداری بازار تهران داشتم و می‌خواستم این حس و حالم را با دیگران شریک شوم. همین باعث شد چند روزی مانده به محرم این ایده را با سازمان اوج مطرح کنم و پس از موافقت به تولید آن بپردازم.

 

* در مرحله پیش‌تولید، بویژه در قسمت پژوهش، چه مدت کار طول کشید؟

پژوهش این کار تجربه‌های میدانی خودم بوده و زمان خاصی را برای پژوهش اختصاص ندادم.

 

* مهم‌ترین چالش‌ها و سختی‌هایی که در مسیر تولید مستند با آن مواجه بودید چه بود و اینکه برای پیدا کردن پیرغلامان صاحب سبک و مجاب کردن‌شان برای همکاری با مشکلاتی مواجه نشدید؟

احساس شخصی خودم خدمت کوچکی در دستگاه سیدالشهدا علیه‌السلام بود و شاید همین حس باعث شد هیچ سختی‌ای در روند کار احساس نکنم. برای هماهنگی با عزیزان پیرغلام نیز توسط دوستان هیأتی ارتباط پیدا می‌کردیم و اگر وقت مصاحبه و گفت‌وگو می‌دادند که خدمت‌شان می‌رفتیم و اگر هم نمی‌دادند براحتی می‌گذشتیم، اعتقادم این بود برای ساخت این کار هر چه روزی‌مان باشد جور می‌شود و برای هماهنگی اشخاص تلاش و اسرار زیاد به خرج نمی‌دادیم.

 

* مستندهایی از این دست معمولا با اتهام سفارشی بودن از سوی برخی مخاطبان مواجه می‌شوند؛ شما برای تولید این مستند چه راهکارهایی اندیشیدید که خروجی مستند از این مساله فاصله بگیرد و به قول معروف کار دلی از آب درآید؟

اصلا به این نکته لحظه‌ای هم فکر نکردم.

 

* آیا استقبال از این مستند موجب شده ترغیب شوید درباره سایر سنت‌های مغفول عزاداری در فرهنگ ایران اسلامی هم مستندی بسازید؟

مستند چهارپایه به بهانه نشان دادن یک سنت روضه و ذکر توسل نیم ساعته‌ای است به ساحت مقدس حضرت ارباب؛ در دستگاه اهل‌بیت هر چه کار کنیم کم است و آرزوی توفیق خدمت در این دستگاه به هر شکلی را دارم. الحمدلله امسال نیز مشغول تولید و ساخت مستندهایی با همان سبک ‌و سیاق برای شبکه افق و سازمان تبلیغات هستم.

 

* به نظر می‌رسد اینکه در فضای کلی مستند از گفت‌وگومحوری صرف فاصله گرفتید، به تندشدن ریتم مستند و در نتیجه جذاب‌تر شدنش کمک بسیاری کرده است؛ آیا این سبک از قبل با اهداف خاصی برنامه‌ریزی شده بود یا هنگام تدوین مستند بر اساس محتوا خروجی مستند اینچنین درآمد؟

کار تدوین این مستند را جناب آقای هادی سمیعی زحمتش را کشیدند که با هنر و تجربه خودشان باعث به ثمر نشستن این مستند در این سطح شدند و واقعا قدردان ایشان هستم.

 

* در مجموع از خروجی نهایی مستند رضایت دارید و اگر قرار باشد زمان به عقب بازگردد، چه مواردی را به کار اضافه یا از آن کم می‌کنید؟

جواب دادن به این سبک سوال‌ها ناخواسته فضا را به سمت شعاری بودن پاسخ‌ها می‌برد، کما اینکه از ابتدای این مصاحبه این حس فکر می‌کنم ایجاد شده اما واقعاً نگاهم به این نوع کارها که مستقیم با اهل‌بیت علیهم‌السلام ارتباط دارد همین است که تا یار که خواهد و میلش به که باشد، یا به چه باشد. در کل راضیم و شکرگزار. به عقب نمی‌خواهم برگردم؛ تمنای توفیق در کارهای بعدی را از خداوند متعال دارم.

 

* اگر سخنی در پایان هست، بفرمایید.

از مجتبی پرگر عزیز، تصویربردار مستند چهارپایه و بقیه دوستان که با بنده همراهی کردند تشکر فراوان می‌کنم. خدا رحمت کند پیرغلامانی را که در مستند چهارپایه بودند و الان در بین ما نیستند.

از آب هم مضایقه کردند کوفیان

خوش داشتند حرمت مهمان کربلا

«خندوانه» و «دورهمی» پس از ماه صفر به آنتن شبکه نسیم بازمی‌گردند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، بر اساس آخرین نظرسنجی مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما، برنامه‌های «دورهمی» و «خندوانه» عنوان پربیننده‌ترین برنامه‌های تلویزیون را در تابستان ۱۴۰۰ به خود اختصاص داده‌اند و برای آنتن پس از ماه صفر، خود را برای پخش آماده می‌کنند. «خندوانه» که از اواخر سال ۹۹ با دکوری بدیع و متناسب با احوال جامعه و حفظ پروتکل‌های بهداشتی فصل هفتم را آغاز کرد، ایجاد نشاط و اولویت تغییر فضای آنتن در مسیر سرگرمی مردم را بر آنچه ایده‌آل ‌این برنامه و شیوه تولید فصول قبل بود ترجیح داد تا در قاب تلویزیون حاضر و موثر باشد. «خندوانه» پیش از محرم حدود ۵۲ قسمت روی آنتن برد که البته درگیری عوامل و بویژه رامبد جوان با بیماری کرونا سبب شد تا آنگونه که باید این فصل به اتمام نرسد. تیم این برنامه در تلاشند با فروکش کردن بیماری کرونا و پس از محرم و صفر با حالی متفاوت و آنگونه که شایسته است «خندوانه» را تولید و پخش کنند. 

«دورهمی» نیز که با تغییر کلی در فرم و ساختار برنامه از اواخر بهار ۱۴۰۰ پخش خود را آغاز کرده با محوریت سنجش و بالا بردن اطلاعات عمومی مردم طراحی و با دکوری خاص و هیجان‌انگیز تولید شد و با وجود تغییر ماهوی نسبت به سری قبل باز هم توانست در صدر برنامه‌های تلویزیونی قرار گیرد. «دورهمی» که ۳۳ قسمت آن تا پیش از این ایام پخش و برنده نهایی آن از بین داوطلبان حاضر در فصل اول معرفی شد، خود را برای فصل دوم در بعد از محرم و صفر آماده می‌کند که قرار است با حفظ کلیت برنامه بخش‌هایی به آن اضافه شود و در شیوه پرسش و جریان رقابت اتفاقات جذابی روی دهد که تا پایان سال روی آنتن شبکه نسیم 

خواهد بود.

 وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نامه‌ای به علیرضا رئیسی، معاون بهداشت تاکید کرد با همکاری صندوق حمایت از هنرمندان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نسبت به واکسیناسیون هنرمندان اقدام شود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در متن نامه دکتر سعید نمکی خطاب به دکتر علیرضا رئیسی آمده است: «پیرو ابلاغ اینجانب در نامه مورخ ۰۹/۰۵/۱۴۰۰ و مذاکرات اخیر، واکسیناسیون هنرمندان کشور به عنوان سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی که می‌توانند در این شرایط خاص جامعه متأثر از دوران طولانی کرونا با خلق آثاری فاخر و تأثیرگذار و تلطیف‌کننده روان مردم در تاب‌آوری اجتماعی نقش‌آفرینی کنند، بسیار مهم است. لذا ضروری است در اسرع وقت با هماهنگی جناب آقای سیدزاده، مدیرعامل محترم صندوق حمایت از هنرمندان که لیست کلیه عزیزان را در اختیار دارند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تقسیم هنرمندان عزیز ثبت‌نام شده در سراسر کشور بین دانشگاه‌های علوم‌پزشکی عملیات ثبت‌نام و انجام ایمن‌سازی این عزیزان علیه «کووید-۱۹» را از همین امروز آغاز نمایید».

 

 دبیرخانه دومین جایزه ادبی شهید اندرزگو اعلام کرد اختتامیه این‌ جایزه به تعویق افتاده است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، بنا بر اعلام دبیرخانه دومین دوره جایزه شهید سیدعلی اندرزگو، با تصمیم شورای سیاست‌گذاری این‌ جایزه درباره شیوع موج جدید ویروس کرونا و افزایش چشمگیر میزان مبتلایان، برگزاری آیین اختتامیه، تجلیل از برگزیدگان و اهدای جوایز دومین دوره این‌ جایزه که قرار بود چهارشنبه ۳ شهریور، همزمان با سالروز شهادت شهید سیدعلی اندرزگو برگزار شود، تا فراهم شدن شرایط پایدار و خروج از وضعیت بحرانی ویروس کرونا، به تعویق می‌افتد. جایزه ادبی شهید سیدعلی اندرزگو جایزه‌ای است دوسالانه و با رویکرد مبارزه ادبی و افشای چهره واقعی پهلوی‌ها که قرار است در بخش‌های مختلف، از ممتازترین کتاب‌های تولیدشده در حوزه‌های «داستان و رمان بزرگسال»، «داستان کودک و رمان نوجوان» و همچنین «روایت تاریخ و تاریخ شفاهی» تقدیر به عمل آورد. تاریخ جدید برگزاری مراسم اختتامیه دومین‌ دوره این‌جایزه متعاقبا اعلام خواهد شد. 

 بعد از انصراف سعید نعمت‌الله از کارگردانی سریال «حکم رشد»، حسن لفافیان جایگزین وی شد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، مجموعه تلویزیونی «حکم رشد» به نویسندگی و کارگردانی سعید نعمت‌الله و تهیه‌کنندگی مهدی فرجی که از تیرماه وارد مرحله تولید شده بود به دلیل پاره‌ای مسائل و حواشی موجود، متوقف و نعمت‌الله از کارگردانی آن کناره‌گیری کرد. سعید نعمت‌الله که تا به حال نگارش بسیاری از سریال‌های سیما را عهده‌‌دار بود، سال گذشته برای نخستین‌بار پشت دوربین کارگردانی قرار گرفت و سریال «زمین گرم» را برای شبکه ۳ کارگردانی کرد. اما بتازگی و بعد از انتشار این خبر، حسن لفافیان که چندی پیش سریال «کلبه‌ای در مه» را برای شبکه ۳ ساخته بود، جایگزین نعمت‌الله شد. گفتنی است،‌ لفافیان بعد از انصراف مرجان اشرفی‌زاده از کارگردانی سریال «کلبه‌ای در مه»، کارگردانی آن سریال را برعهده گرفت. 

دنی ویلنوو قصد دارد با اقتباس از رمان‌های «تل‌ ماسه» نوشته فرانک هربرت یک سه‌گانه سینمایی بسازد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، دنی ویلنوو قبول کرد که با اقتباس از کتاب «تل‌‌ماسه» فرانک هربرت فیلم سینمایی بسازد؛ به شرط آنکه بتواند داستان کتاب را به ۲ بخش تقسیم کند و ۲ فیلم از یک کتاب در بیاورد. اگر چه هنوز ساخت قسمت دوم این فیلم سینمایی از سوی کمپانی برادران وارنر چراغ سبز نگرفته اما دنی ویلنوو با اطمینان ابراز امیدواری می‌کند که این فیلم ساخته خواهد شد. او برای ساخت قسمت سوم و تبدیل «تل‌ماسه» به یک سه‌گانه سینمایی هم برنامه‌ریزی کرده است. او قصد دارد برای ساخت فیلم سوم از کتاب دیگر هربرت به نام «مسیح تل‌ماسه» که در سال ۱۹۶۹ منتشر شده بود، اقتباس کند. 

ویلنوو در مصاحبه‌ای که اخیرا انجام داده توضیح می‌دهد که به همراه جان اسپیتز در حال کار روی دنباله فیلم سینمایی «تل‌ماسه» است. ویلنوو تایید می‌کند که هنوز از این کتاب‌های حماسی داستان‌های زیادی باید روایت شود. فیلم سینمایی «تل‌ماسه» ۲۲ اکتبر به صورت همزمان در سینما‌ها و سرویس نمایش آنلاین HBO Max اکران خواهد شد، البته این فیلم قرار است نخستین اکران جهانی خود را روز سوم سپتامبر در جشنواره فیلم ونیز تجربه کند. 

 در پی درگذشت علامه محمدرضا حکیمی، فیلسوف و نویسنده کشورمان، نهادها و چهره‌های فرهنگی پیام‌های تسلیت صادر کردند. 

به گزارش «وطن‌‌امروز» علامه محمدرضا حکیمی، مجتهد شیعه، فیلسوف و نویسنده کشورمان یکشنبه‌شب در ۸۶ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. پیکر مرحوم حکیمی به مشهد منتقل و امروز در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) به خاک سپرده می‌شود. 

رهبر معظم انقلاب، رئیس‌جمهور و رئیس مجلس در پیام‌های جداگانه، درگذشت علامه حکیمی را تسلیت گفتند. چهره‌های فرهنگی نیز پیام‌هایی در پی فقدان این عالم برجسته صادر کردند که در ادامه برخی از آنها را می‌خوانیم.

سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد در پیامی درگذشت استاد محمدرضا حکیمی، اندیشمند برجسته دینی را تسلیت گفت و نوشت: «او از تبار عالمان راستین و دانشوران اصیل این مرز و بوم بود که در عمر پاک‌زیستی خویش، زبان و قلم را در خدمت احیای فضیلت و عدالت قرار داد و ردای عزت خرد و اندیشه را به چاکری قدرت و ثروت نیالود». 

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در پیامی آورده است: «علامه حکیمی همان‌گونه زیست که می‌اندیشید. همدلی نوشتار و رفتار ایشان الگویی مانا برای جوانان عدالت‌خواه برجا گذاشت که به زیور توکل و تعبد و غنای نفس آراسته شده است. جامعیت در عرصه‌های مختلف دانش، تسلط بر ادبیات و نوآوری در اندیشه‌ورزی از ایشان چهره‌ای بی‌بدیل در میان متفکران معاصر ساخته بود. در این غم جانکاه تنها تسلای ما، میراث فکری ماندگار ایشان در قالب کتاب‌های پرشماری است که ده‌ها سال سرچشمه اندیشه تشنگان «توحید» و «عدل» بوده است».

حسن رحیم‌پورازغدی، عضو شورای انقلاب فرهنگی نیز در پیامی نوشت: «استاد علامه محمدرضا حکیمی، نظریه‌پرداز بزرگ شیعی معاصر، به محضر مولایش رفت. او که اصالت عقل محمدی(ص) را با شور عدالت علی(ع) درآمیخت و صلابت حسین(ع) را در عاشورای معرفتی صادق آل‌محمد(ص) بر سر دست گرفت و یک عمر با تک‌تک ضربان قلبش، فرج مهدی(عج) را انتظار کشید و در گوش یک نسل‌، میراث «عقلانیت و عدالت و معنویت» قرآنی را زمزمه کرد و تا آخرین نفس، از کفایت معارف اهل‌بیت(ع) و از ضرورت عدالت بی‌ریا گفت و به هر آنچه گفت‌، عمل کرد و عابد، زاهد و مجاهد ماند».

علیرضا قزوه، شاعر کشورمان نیز برای درگذشت استاد محمدرضا حکیمی شعری سروده که متن این شعر به شرح زیر است:

قلب صدف شکست و دُرّ یتیم ما رفت

علامه حکیمی والا حکیم ما رفت

کوچید سمت معراج، آخر مسیح ما هم

از کوه طور معنا دیشب کلیم ما رفت

حکمت سیاه پوشید، در کارگاه تفکیک... 

حرمت شکسته‌تر شد، عشق از حریم ما رفت

آن کس که درد هجران روزی چشیده داند 

کز فرقتش چه‌ها بر جان دو نیم ما رفت

علامه حکیمی باران معرفت بود

بوی خوش عدالت، عطر نسیم ما رفت

دلسوز بود و همدرد، در جمع مهربانان

غمخوار و مونس جان، یار و ندیم ما رفت

با معنویت و عقل پر زد سوی عدالت

آن کنز فیض و رحمت نزد رحیم ما رفت

آن دائم‌الطهاره، آن ماه، آن ستاره 

میراث جاودان عهد قدیم ما رفت

آن آفتاب دانش در خاک تیره‌گون خفت

آن چشمه‌سار حلم، آن کوه حلیم ما رفت

مشهد سیاه پوشید، قم غرق داغ و غم شد 

تهران! سرت سلامت، تهران! سلیم ما رفت

 علامه محمدرضا حکیمی، اندیشمند دینی و نویسنده نامدار کشور ۱۴ فروردین ۱۳۱۴ در مشهد متولد شد. او سال ۱۳۲۶ وارد حوزه علمیه خراسان شد و تا ۲۰ سال در این حوزه به تحصیل پرداخت. محمدتقی ادیب نیشابوری، شیخ مجتبی قزوینی‌خراسانی، سیدمحمدهادی میلانی، احمد مدرس‌یزدی، اسماعیل نجومیان، حاج‌سیدابوالحسن حافظیان و حاجی‌خان مخیری از مهم‌ترین استادان حکیمی بودند. از آثار محمدرضا حکیمی می‌توان به «الحیاه»، «خورشید مغرب»، «عقل سرخ»، «عاشورا: مظلومیتی مضاعف»، «شیخ آقا بزرگ تهرانی»، «تفسیر آفتاب»، «فریاد روزها»، «سپیده باوران» و «گزارش (برگرفته از الحیاه)» اشاره کرد.