شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز با ۳۹ هزار و ۵۹ ‌واحد افزایش در ارتفاع یک ‌میلیون و ۵۷۱ هزار واحدی قرار گرفت. معامله‌گران دیروز در ۲ بازار بورس و فرابورس بیش از ۱۲ میلیارد و ۴۹۶ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار را به ارزش ۷۹ هزار و ۸۵۵ میلیارد ریال معامله کردند. 

 

گروه اقتصادی: روز یکشنبه دلار در ادامه روند صعودی خود که از روز‌های پایانی هفته گذشته آغاز شده بود، با رسیدن به 33 هزار و 200 تومان رکورد خود در تاریخ اقتصاد ایران را شکست. در روز‌های اخیر به واسطه جو روانی، بازار ارز بشدت ملتهب بود و حرکات بازار بیش از آنکه بر مبنای عوامل بنیادی و شاخص‌های کلان اقتصادی باشد، متاثر از هیجانات کاذب و جو روانی شکل گرفته بود. فعالان بازار نیز معتقدند علت اصلی نوسانات اخیر ارزی جو روانی است. طبق گفته آنان، عرضه ارز مناسب است اما بانک مرکزی نباید اجازه دهد اختلاف دلار نیمایی و آزاد افزایش یابد. البته مشاهدات میدانی خبرنگار «وطن‌امروز» نشان می‌دهد از روز گذشته با اقدامات بانک مرکزی از جمله جلسه با صادرکنندگان محصولات پتروشیمی، جلسه روز یکشنبه با اعضای کانون صرافان و در نهایت مجوز جدید بانک مرکزی به صرافی‌ها، باعث شده است بازار ارز کمی متعادل شود و از بار هیجانی روز‌های گذشته آن کاسته شود.

 

* سقوط دلار به کانال 32 هزار تومان، سکه هم نزولی شد

دلار روز گذشته در صرافی‌های بانکی با ۱۷۷ تومان افزایش ۲۷ هزار و ۲۱۷ تومان معامله شد. قیمت خرید هر دلار توسط صرافی‌های بانکی نیز ۲۶ هزار و ۹۴۶ تومان و نرخ خرید هر یورو ۲۸ هزار و ۲۷۷ تومان اعلام شد. علاوه بر این، بهای خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۶ هزار و ۵۰۳ تومان و نرخ فروش آن ۲۶ هزار و ۷۴۴ تومان بود. این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۲۷ هزار و ۸۸۶ تومان و نرخ فروش آن ۲۸ هزار و ۱۳۹ تومان اعلام شد. در بازار آزاد نیز دلار با افتی اندک، به کانال 32 هزار تومان سقوط کرد و با نرخ 32 هزار 980 تومان معامله شد. همچنین در سامانه نیما در معاملات، حواله یورو به قیمت ۲۶ هزار و ۴۷۵ تومان فروخته و حواله دلار به بهای ۲۵ هزار و ۱۶۲ تومان معامله شد.

نایب‌رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران نیز دیروز از کاهش ۶۰۰ هزار تومانی قیمت سکه طرح جدید خبر داد و گفت: روزهای گذشته بازار طلا هیجانی بود اما با اقدامات بانک مرکزی و کاهش نرخ ارز، آرامش به بازار طلا و سکه بازگشت و قیمت‌ها کاهشی شد. محمد کشتی‌آرای درباره وضعیت بازار طلا و سکه اظهار داشت: در روزهای گذشته شاهد افزایش قیمت انواع سکه و طلا بودیم و رکورد جدیدی ثبت شد. 

وی افزود: اقدامات بانک مرکزی درباره کنترل بازار ارز و تزریق ارز به بازار، باعث کاهش نرخ ارز شد. در کنار این افت قیمت، بهای انس جهانی طلا نیز کاهش یافت که این ۲ عامل موجب کاهش قیمت طلا و سکه در داخل شد.  نایب‌رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: سکه طرح جدید روز یکشنبه ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان معامله می‌شد و امروز (دیروز دوشنبه) ۱۵ میلیون و ۸۷۰ هزار تومان دادوستد می‌شود که نزدیک به ۶۰۰ هزار تومان افت قیمت داشته است.

 

* مجوز جدید بانک مرکزی به صرافان  چگونه موجب تعادل بازار خواهد شد؟

رئیس شورای ‌عالی کانون صرافان گفت: ابلاغیه جدید بانک مرکزی و صدور مجوز خرید توافقی ارز صادرکنندگان توسط صرافی‌ منجر به عرضه گسترده ارزهای صادراتی در بازار خواهد شد که به تعدیل نرخ ارز کمک خواهد کرد.

در بخشنامه ابلاغی به صرافی‌های مجاز آمده است: «در راستای درخواست‌های صادرکنندگان و به ‌منظور تنظیم و مدیریت بازار ارز و تسهیل برگشت ارز حاصل از صادرات به ‌صورت اسکناس کلیه صرافی‌های مجاز معتبر می‌توانند نسبت به خرید ارز از صادرکنندگان به‌صورت اسکناس با نرخ توافقی اقدام و منابع تجهیزشده فوق را در سرفصل‌های مصارف ارزی خدماتی (موضوع ابلاغیه شماره 301305 مورخ 14/10/1400) و همچنین فروش ارز در سرفصل سایر (کد24) با احراز هویت متقاضی به فروش رسانند. بدیهی است شرکت‌های صرافی مکلفند عملیات خرید و فروش فوق را حسب مقررات ابلاغی در سامانه نظارت ارز سنا همزمان با انجام معاملات ثبت نمایند».

کامران سلطانی‌زاده، رئیس شورای ‌عالی کانون صرافان درباره تأثیر این بخشنامه بر بازار ارز گفت: این بخشنامه مجوزی برای خرید ارز به‌ قیمت توافقی از صادرکنندگان است، به این صورت که صادرکنندگان برای فروش ارز حاصل از صادرات، بدون قیمت دستوری و بدون محدودیت و بر اساس توافق با خریدار، نرخ را مشخص می‌کنند و به صرافی می‌فروشند. وی با بیان اینکه در ادامه بر اساس سرفصل‌های مشخص‌شده در سامانه سنا، نیازهای ارزی مردم پاسخ داده خواهد شد، اضافه کرد: احتمالا بانک مرکزی سقف و سرفصل‌های مدنظر را نیز اعلام خواهد کرد.

سلطانی‌زاده ادامه داد: زمانی که صادرکنندگان بتوانند ارز خود را با قیمت توافقی بفروشند، حجم قابل‌توجهی از ارز صادرکنندگان که معمولا نگه می‌دارند تا قیمت اصلاح شود، بدون توقف و در جهت تأمین گردش نقدینگی خود، به سیستم صرافی‌ها عرضه خواهد شد، به ‌عبارتی بانک مرکزی با این طرح بدون اینکه از منابع ارزی خودش استفاده کند، می‌تواند از منابع واقعی در بازار ارز استفاده کند و با اصلاح چرخه قیمتی هر زمان که نیاز و ضرورت داشت، از منابع ارزی خودش استفاده کند. وی تأکید کرد: بنابراین فعلا با این مصوبه، بانک مرکزی نیازی ندارد که از منابع ارزی خودش استفاده کند و این اقدام بسیار مثبتی برای بازار ارز خواهد بود. سلطانی‌زاده همچنین گفت قیمت واقعی و توافقی هم باعث ایجاد رقابت و جذابیت برای فروش ارز حاصل از صادرات در یک مدت زمان کم و با حجم زیاد می‌شود که به تعدیل نرخ کمک قابل‌توجهی خواهد کرد.

گفتنی است پیش از این صادرکنندگان می‌توانستند ارزهای خود را صرفا به صرافی‌های عضو بازار متشکل بفروشند اما با مجوز جدید بانک مرکزی همه صرافی‌های مجاز، اجازه دارند ارزهای صادرکنندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند. بر این اساس از سویی تعداد صرافی‌های خریدار ارز بیشتر می‌شود و از سوی دیگر نرخ خرید ارز از صادرکنندگان محدود به نرخ‌های بازار متشکل که دارای دامنه نوسان 5درصد روزانه بود، نمی‌شود.

 

* صالح‌آبادی: شرکت‌های پتروشیمی در تعادل بازار ارز نقش مؤثری دارند

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده در جلسه با اعضای کانون صرافان گفت: با هماهنگی و توافقات خوبی که انجام شد، مقرر شد عرضه ارز بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا باشد و خوشبختانه با اجرایی شدن تصمیمات، شاهد اثرات خوبی در بازار بودیم.

علی صالح‌آبادی عصر روز گذشته در نشست با اعضای انجمن صنفی صنعت پتروشیمی با بیان اینکه پتروشیمی‌ها جزو بهترین و مهم‌ترین صادرکنندگان غیرنفتی کشور به شمار می‌روند، از همکاری و هماهنگی فعالان این صنعت در عرضه ارز قدردانی کرد.

وی افزود: حجم فروش و ارزش صادرات صنعت پتروشیمی کشور نسبت به گذشته افزایش قابل توجهی داشته و پتروشیمی‌ها به‌ عنوان دارندگان ارز غیرنفتی عرضه‌های خوبی در سامانه نیما داشته‌اند و نقش آنها به ‌عنوان پیشرو در ایجاد تعادل در بازار ارز غیرقابل انکار و موثر است. رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: بانک مرکزی حمایت از صنعت و تولید بویژه پتروشیمی را در دستور کار دارد و اگر مشکل تولید را حل کنیم قطعا به نفع اقتصاد کشور است.

دبیرکل انجمن صنفی صنعت پتروشیمی نیز در این نشست با بیان اینکه پتروشیمی صنعت پیشرو و مزیت اصلی کشور است، گفت: شرکت‌های پتروشیمی از ابتدای سال ۳میلیارد و ۲۷۰ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه داشته‌اند و پیش‌بینی می‌شود امسال در مجموع حداقل ۱۵ میلیارد دلار ارز توسط پتروشیمی‌ها به کشور وارد شود.

وی ادامه داد: تصمیمات بانک مرکزی درباره عرضه ارز توسط صرافی‌ها و صادرکنندگان یک گام رو به جلو بود و باید کاری کنیم تا موانع کمتر شده و صادرکنندگان راحت‌تر ارزهای خود را به بازار عرضه کنند. در واقع باید تلاش شود بازار ساختگی ارز که برخی به آن بازار سیاه هم می‌گویند، کوچک شود. دبیرکل انجمن صنفی صنعت پتروشیمی افزود: امیدواریم با نگاه جدید بانک مرکزی به حوزه واردات و صادرات در راستای کشف قیمت ارز بر اساس عرضه و تقاضا بزودی شاهد آثار مثبت این نگاه باشیم و بازار به تعادل مناسبی برسد.

کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) اعلام کرد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2021 رشد بیش از 6 درصدی داشته و به 1.425 میلیارد دلار رسیده است.

کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) هر سال در سلسله گزارش‌های «سرمایه‌گذاری خارجی جهان» به بررسی روند سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای مختلف می‌پردازد و طی آن آمار مربوط به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشور‌های جهان را منتشر می‌کند.

 

* افزایش 6.18 درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2021

بر اساس گزارش «سرمایه‌گذاری خارجی جهان 2022»، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال 2021 به یک میلیارد و 425 میلیون دلار رسیده است.

میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در  ایران در سال 2020 معادل یک میلیارد و 342 میلیون دلار بود؛ یعنی میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال 2021 با افزایش 83 میلیون دلاری (6.18 درصدی) مواجه شده است.

سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال‌های 2020 و 2019 و 2018 به ترتیب 11 درصد، 36.4 درصد و 30 درصد افت کرده بود. میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال 2019 برابر با  یک میلیارد و 508 میلیون دلار، در سال 2018 برابر با 2 میلیارد و 373 میلیون دلار و در سال 2017 برابر با 5 میلیارد و 19 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2016 برابر با 3 میلیارد و 372 میلیون دلار بود.

ایران سال 2014 بالغ بر 2 میلیارد و 105 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال 2015 به 2 میلیارد و 50 میلیون دلار کاهش یافته بود.

میزان سرمایه‌ مستقیم خارجی جذب شده در سال 2013 نیز 3 میلیارد و 50 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2012 برابر با 4 میلیارد و 662 میلیون دلار برآورد شده بود.

 

* سهم ایران از میزان کل جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان

بر اساس این گزارش، سال گذشته میلادی در جهان، 1.582 تریلیون دلار جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده که نسبت به سال پیش از آن، 619 میلیارد و 171 میلیون دلار بیشتر است.

سهم ایران از این میزان سرمایه‌گذاری در جهان 0.09 درصد است. سهم ایران در سال 2020 برابر با 0.13 درصد و در سال  2019 برابر با 0.09 درصد بود.

 

* نزول 8 پله‌ای جایگاه ایران در آخرین سال دولت دوازدهم

بر اساس این گزارش، ایران در سال 2021 (1400) جایگاه 80 در میان کشورهای مورد بررسی را به خود اختصاص داده که نسبت به گزارش سال قبل از آن 8 پله نزول داشته است. البته میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال 2020 در بسیاری از کشورها به علت شیوع کرونا بشدت کاهش یافته است.

بر این اساس، ایران سال 2020 (1399) در جایگاه 72 در میان کشورهای مورد بررسی قرار گرفته بود و نسبت به گزارش سال پیش از آن 6 پله صعود داشت. البته میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال 2020 در بسیاری از کشورها به علت شیوع کرونا بشدت کاهش یافته بود.

ایران در سال 2019  با 23 پله نزول جایگاه 78 و در سال 2018 با 10 پله نزول جایگاه 55 را به خود اختصاص داده بود. جایگاه ایران در سال 2017 (1396) برابر با 45 بود.

پیشی گرفتن دوباره کشورهای در حال توسعه از توسعه‌یافته در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی

با اینکه همیشه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشورهای توسعه‌یافته از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشورهای در حال توسعه بیشتر بوده است اما در سال 2020 این روند معکوس شد و در سال 2021 ادامه یافت.

سهم کشورهای در حال توسعه از کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام‌شده در جهان در سال 2021 نزدیک به 52.87 درصد برابر با 836 میلیارد و 571 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2020 برابر با 66.3 درصد بود.

کشورهای توسعه‌یافته نیز 745 میلیارد و 739 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کردند که 47.12 درصد کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان است. این رقم در سال 2020 برابر با 31.2 درصد بود.

به نظر می‌رسد آغاز شیوع کرونا در سال 2020 بر میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشورهای توسعه‌یافته بشدت تاثیر گذاشته است و این روند همچنان ادامه دارد.

کشورهای در حال توسعه در سال 2012 برای نخستین‌‌بار از کشورهای توسعه‌یافته در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی پیشی گرفتند و این وضعیت را در سال 2014 نیز حفظ کردند. این وضعیت بار دیگر در سال 2018 اتفاق افتاد.

 

* ۳ کشور نخست جهان در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی

آمریکا با 367 میلیارد و 376 میلیون دلار، چین با 180 میلیارد و 957 میلیون دلار و هنگ‌کنگ با 140 میلیارد و 696 میلیون دلار به ‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم به لحاظ جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی قرار دارند.

 

* سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب ‌شده برخی کشورها

میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب‌ شده توسط برخی کشورهای دیگر شامل فرانسه حدود 14 میلیارد دلار، آلمان 31 میلیارد دلار، انگلیس 27 میلیارد و 561 میلیون دلار، کانادا 59 میلیارد و 676 میلیون دلار و ‌ ژاپن 24.6 میلیارد دلار است.

 

بازنشستگان تأمین‌اجتماعی بسته‌های ویژه حمایتی دریافت می‌کنند

بر اساس اعلام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با دستور رئیس جمهور، بازنشستگان صندوق تامین‌اجتماعی بسته‌های ویژه دریافت می‌کنند. 

حجت‌الله عبدالملکی در حساب شخصی توئیتر خود نوشت: «با توجه به دستور رئیس‌جمهور محترم نسبت به دغدغه برخی از بازنشستگان عزیز تامین اجتماعی، مقرر شد بسته‌های ویژه در قالب‌های مختلف که جزئیات آن به اطلاع می‌رسد برای آنها در نظر گرفته شود؛ معیشت بازنشستگان بویژه عزیزانی که دریافتی آنها حداقل است، از اولویت‌های دولت مردمی است». 

***

احتمال ثبت‌نام مجدد نهضت ملی مسکن در سال ۱۴۰۱

مدیرکل راه‌و‌شهرسازی استان تهران از احتمال ثبت‌نام مجدد در نهضت ملی مسکن طی امسال خبر داد و گفت: در برخی مناطق با موانعی پیش‌بینی ‌نشده مواجه شدیم. 

خلیل محبت‌خواه یادآور شد: ثبت‌نام طرح نهضت ملی مسکن با توجه به درخواست متقاضیان تا پایان اردیبهشت‌ماه ادامه داشت و تلاش می‌کنیم پایان ماه جاری (خرداد 1401) پالایش متقاضیان را به اتمام برسانیم. 

وی ادامه داد: در تهران و شهر‌های جدید پرند، هشتگرد و پاکدشت متقاضیان می‌توانستند ثبت‌نام کنند و در ویرایش جدید متقاضیان باید شهر مورد سکونت خود را انتخاب کنند. 

وی با اشاره به اینکه حدود 5.5 میلیون نفر در نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کردند، گفت: حدود 4 میلیون نفر واجد شرایط نهضت ملی مسکن بودند، امیدواریم امسال مجددا زمینه ثبت‌نام متقاضیان را فراهم کنیم. 

مدیرکل راه‌وشهرسازی استان تهران از افتتاح واحدهای نهضت ملی مسکن طی امسال خبر داد و گفت: در برخی مناطق با موانعی پیش‌بینی‌نشده مواجه شدیم اما سعی خواهیم کرد در برخی شهر‌ها امسال قطعا واحدهایی را افتتاح کنیم. 

***

الزام بانک‌ها به ثبت و تأیید چک‌های تضمینی در سامانه صیاد

سخنگوی اجرای قانون جدید چک گفت: استفاده از چک تضمین شده در مواردی است که مبادله در حال شکل گرفتن است و افراد می‌خواهند وجه را نقداً پرداخت کنند. 

آمنه نادعلی‌زاده درباره روند صدور چک تضمین شده در بانک افزود: متقاضی چک تضمین شده با مراجعه به بانک و درخواست چک تضمین شده می‌تواند یک فقره چک بر اساس مبلغ درخواستی تحویل بگیرد. 

وی ادامه داد: بانک صادر‌کننده موظف است در حین تحویل چک تضمین شده، اطلاعات چک شامل تاریخ، هویت صادرکننده، مبلغ چک و هویت گیرنده را در سامانه صیاد ثبت و تایید کند. 

سخنگوی اجرای قانون جدید چک ادامه داد: ثبت و تایید این چک توسط خود بانک انجام می‌شود اما گیرنده بهتر است حتما چک را از مسیر‌های استعلامی بررسی کند و مطمئن شود که این چک با مبلغ و تاریخ صادر شده به نفع او ثبت شده است. 

***

کاهش ارزش بیت‌کوین به کمترین میزان 18 ماه گذشته

بیت‌کوین صبح دوشنبه به کمتر از 25 هزار دلار افت کرد و به کمترین میزان در 18 ماه گذشته رسید. قیمت بیت‌کوین امسال 43 درصد از بیشترین قیمت خود یعنی 49000 دلار در ماه مارس، کاهش یافته است. قیمت بیت‌کوین 12 هفته متوالی است که روند کاهشی را دنبال می‌کند.

***

عوارض صادرات تخم‌مرغ حذف شد

 بر اساس تصمیم قرارگاه امنیت غذایی، تعرفه صادرات تخم‌مرغ برداشته و به گمرک ابلاغ شد. قیمت مصوب جدید هر شانه تخم‌مرغ ۳۰ عددی بعد از اصلاح یارانه کالاهای اساسی به ۷۶ هزار تومان افزایش یافت اما این محصول در حال حاضر تا محدوده هر شانه ۵۱ هزار تومان نیز کاهش یافته است. 

از ابتدای طرح اصلاح یارانه کالاهای اساسی این وعده به مرغداران داده شده بود امکان صادرات این محصول وجود دارد که اکنون نیز دولت برای حمایت از تولید‌کنندگان تعرفه صادرات این محصول را حذف کرد. 

پس از ارائه مجوز برای افزایش قیمت 4 کالای اساسی، به دلیل کاهش تقاضا، این محصولات در خرده‌فروشی‌ها کمتر از نرخ‌های مصوب عرضه شدند. مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی نیز در هفته‌های اخیر، از مازاد تولید این محصولات خبر داده‌اند. 

رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار در همین زمینه گفت: به‌ رغم حذف عوارض صادرات مرغ و تخم‌مرغ، باز هم صادرات انجام نمی‌شود، چراکه قیمت‌های ما از دیگر تولیدکنندگان جهانی بالاتر است. به همین خاطر تا دولت مشوق صادراتی ندهد امکان صادرات ایجاد نمی‌شود. 

او ادامه داد: به نظر می‌رسد با افزایش صادرات، قیمت مرغ و تخم‌مرغ افزایش یابد و به قیمت مصوب دولت برسد. البته دولت در حالی اقدام به حذف عوارض صادراتی کرد که مشوقی در این زمینه در نظر نگرفت. از این رو بعید است صادراتی صورت گیرد.