سیدمحمدحسین هاشمیان*: حضرت امام خمینی(ره) چه به عنوان محقق و نویسنده در سال‌های جوانی، چه به مثابه رهبر یک نهضت فراگیر سیاسی- اجتماعی در خلال سال‌های ۴۲ تا ۵۷ و چه در هیات رهبر یک نظام سیاسی در سال‌های پس از آن، همواره بر مقوله فرهنگ تأکید دارند. در سال‌های پیش از آغاز نهضت، اغلب در زمینه ارزش‌های اخلاقی و معارف اسلامی آثار مهمی همچون سرالصلاه، اربعین حدیث و کشف اسرار را می‌نویسند و به عنوان یک مدرس برجسته در حوزه علمیه قم به تدریس علوم اسلامی می‌پردازند. در دوران قیام‌شان‌ نیز آنچنان بر ماهیت فرهنگی نهضت تأکید دارند که برخی تحلیلگران غیرایرانی با اشاره به همین مساله، انقلاب اسلامی ایران را «انقلاب نوار کاست» یا برخی آن را «انقلاب کاغذ A4» دانسته‌اند. دوران پس از انقلاب برای امام خمینی دوران بازسازی یک نظام اجتماعی براساس تمام ایده‌های فرهنگی است که در تمام این سال‌ها بازتولید می‌کرده‌اند. ایشان در این دوران تلاش می‌کنند فرهنگ را به مثابه زیربنای این بازسازی در تمام حوزه‌ها قرار دهند.

به تعبیر امام خمینی(ره) بی‌شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می‌دهد و با انحراف فرهنگ هر چند جامعه در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد ولی پوچ و پوک و میان‌تهی است.

بنابراین در بازخوانی دیدگاه‌های فرهنگی امام خمینی با طیف متنوعی از مفاهیم مواجه می‌شویم که حضرت معظم‌له در سال‌های آموزش و پژوهش در سال‌های نهضت و در سال‌های نظام در چارچوب‌های مختلف از کتاب و کلاس تا نوار و بیانیه و از نطق و نامه تا پیام و سیاست‌گذاری‌های کلان- هر چند به اقتضای شرایط و به لحاظ تاریخی و اجتماعی پراکنده اما از منظر مفهومی و نظری در وجهی کاملا منسجم- دیدگاه‌هایی در باب فرهنگ مطرح کرده‌اند.

تفکر اجتماعی امام خمینی را می‌توان در چارچوب یک «مصلح اجتماعی» بخوبی درک کرد. واضح است هنگامی که از اصلاح‌گرایی حضرت امام سخن به میان می‌آید، مراد مفهوم مدرن اصلاح به معنای رفرم اجتماعی در برابر انقلاب نیست همچنان که درک نظریاتی که ایشان از مقوله انقلاب دست می‌دهند و تحقق خارجی انقلاب، همان معنای مدرن انقلاب نیست. انقلاب و اصلاح از منظری که امام خمینی(ره) پیش می‌کشند هیچ دوگانگی‌ای را شکل نمی‌دهد، از این رو امام خمینی(ره) با انقلاب در پی اصلاح اجتماعی هستند و اصلاح اجتماعی را در پی و تداوم انقلاب دنبال می‌کنند. ایشان روند انقلاب و اصلاح اولویت را به فرهنگ می‌دهند و می‌فرمایند: «راه اصلاح یک مملکت فرهنگ آن مملکت است؛ اصلاح باید از فرهنگ شروع شود». 

در نظریه فرهنگی امام خمینی نیز این اولویت از آن جهت به فرهنگ و تحول فرهنگی معطوف می‌شود که از نظر ایشان فرهنگ به مثابه زیربنای همه روابط اجتماعی در نظر گرفته می‌شود و دقیقاً از این منظر است که تحول فرهنگی - فکری در اولویت تحولات اجتماعی قرار دارد.

مساله دیگری که در اینجا مطرح است این است که در فرآیند تحول فرهنگی اولویت با چیست؟ کدام یک از بخش‌های نظام فرهنگی جامعه باید تحول پیدا کند؟ در نظریه فرهنگی امام خمینی پس از بحث از اولویت تحول فرهنگی در تحولات اجتماعی، این استدلال پرورانده می‌شود که تحول فرهنگی باید از تحول در نظام آموزشی جامعه شروع شود: «بزرگ‌ترین تحولی که باید بشود در فرهنگ باید بشود برای اینکه بزرگ‌ترین موسسه‌ای است که ملت را یا به تباهی می‌کشد یا به اوج عظمت و قدرت می‌کشد».

امام خمینی(ره) نظام آموزشی را زیربنای تحولات فرهنگی دانسته و حرکت قهقرایی آن را سبب انحطاط اجتماعی می‌دانند. از نظر امام خمینی جامعه‌ای با یک نظام آموزشی منحط و دیگر ساختارهای سالم در معرض انحراف و انحطاط فرهنگی قرار دارد.

در منظری که نظریه فرهنگی امام خمینی‌ می‌پروراند، نه‌تنها فرهنگ و نظام آموزشی در تحول رو به تعالی «فرهنگ‌مبنا» و پایه است بلکه در تحول ارتجاعی و قهقرایی نیز کارکرد آموزشی نظام فرهنگی نقشی مبنایی دارد و کژکارکرد نظام آموزشی دیگر نظام‌های اجتماعی را نیز مختل خواهد کرد: «درباره فرهنگ هر چه گفته شود کم است و می‌دانید و می‌دانیم اگر انحرافی در فرهنگ یک رژیم پیدا شود و همه ارگان‌ها و مقامات آن رژیم به صراط مستقیم انسانی و الهی پایبند باشند باز هم دیری نخواهد گذشت که انحراف فرهنگی بر همه غلبه کند». 

مساله دیگری که مدخل مهمی به محتوای نظریه فرهنگی امام خمینی خواهد بود، پرسش از دفعی یا تدریجی بودن تحول فرهنگی است. از نظر ایشان فرآیند تغییر فرهنگی یک فرآیند کاملا تدریجی است: «خروج از فرهنگ بدآموز غرب و نفوذ و جایگزین شدن فرهنگ آموزنده اسلامی- ملی و انقلاب فرهنگی در تمام زمینه‌ها در سطح کشور آنچنان محتاج تلاش و کوشش است که برای تحقق آن سالیان دراز باید زحمت کشید و با نفوذ عمیق ریشه‌دار غرب مبارزه کرد».

یکی از رهیافت‌های مهم به یک نظریه، بازشناسی مبانی آن اندیشه است. هر نظریه از بنیان‌های فلسفی خاصی سرچشمه می‌گیرد. تدریجی بودن تحول فرهنگی از منظر امام خمینی بر اساس مبادی انسان‌شناختی این نظریه، بهتر قابل درک است.

در نگاه امام خمینی فطرت انسان نقش بنیادینی دارد. ما در نظریه فرهنگی امام خمینی(ره) به نوعی با دلالت‌های اجتماعی نظریه فطرت مواجه می‌شویم. یکی از این دلالت‌ها خود را در مفهوم بازگشت به خویشتن نشان می‌دهد؛ جایی که امام خمینی این مفهوم را براساس بازگشت به «فطرت نخستین» تفسیر می‌کنند. در اینجا بستر مفهوم دیگری فراهم می‌شود که حضرت امام به این مفهوم تصریح هم دارند: «فطرت ثانی». از نظر امام خمینی انسان‌ها بر اثر تبلیغات و نظام آموزشی - فرهنگی منحط واجد یک فطرت ثانی می‌شوند.

بازگشت از این فطرت ثانی به فطرت اولیه با توجه به نقش پایدار فطرت در برساخت انسان‌ها امری دشوار، تدریجی و زمانبر خواهد بود: «ما باید سال‌های طولانی زحمت و مشقت بکشیم تا از فطرت ثانی خود متحول شویم... باید از همان بچه‌ها شروع کنیم و تنها مقصدمان تحول انسان غربی به انسان اسلامی باشد».

اما سوال دیگری که مطرح است این است: نیروی موثر در تحول فرهنگی کدام است؟ یکی دیگر از مباحث نظریه فرهنگی امام خمینی درکی است که عاملیت تحول فرهنگی دست می‌دهد. در این زمینه دست‌کم یک دوگانه محوری قابل تمییز است: نخبه/ توده. امام خمینی عاملیت تحول فرهنگی را در سمت توده مردم پررنگ‌تر می‌بینند یا در سمت نخبگان و گروه‌های مرجع؟ تبیینی که نظریه فرهنگی امام خمینی از تحول فرهنگی دست می‌دهد توده‌گراست یا نخبه‌گرا؟ در این زمینه امام خمینی هم بر نقش نخبگان در تحول فرهنگی تأکید دارند  و هم بر نقش توده مردم در تحول و انقلاب فرهنگی تأکید داشته و اساساً انقلاب فرهنگی را منوط به یک انقلاب فرهنگی عمومی و باطنی می‌دانند و در این زمینه استدلالی فلسفی - کلامی دارند: «برادران باید متوجه باشند هر صفت کمالی که در دنیا بخواهد باشد، هر شخص باید از خودش شروع کند. شما اگر بخواهید انقلاب اسلامی فرهنگی در ایران پیاده کنید باید این انقلاب اول از باطن خودتان باشد؛ روح شما منقلب بشود».

بنابراین در تحول فرهنگی و بازگشت به فرهنگ خود، هم عموم مردم و به تعبیر امام «همه مسلمانان» نقش دارند و هم دانشمندان، نویسندگان، گویندگان و نخبگان: «در هر صورت آن چیزی که وظیفه همه ما مسلمین است؛ وظیفه علمای اسلام است، این است که یک هشدار بدهند به این ممالک اسلامی که ما خودمان فرهنگ داریم، ما خودمان فرهنگ غنی داریم... ما باید این را بفهمیم که همه چیز هستیم و از هیچ کس کم نداریم. ما که خودمان را گم کرده بودیم باید «خود» گم‌کرده را پیدا کنیم. امیدوارم همه آقایان کمک کنند تا فرهنگ‌مان و فرهنگ اسلامی‌مان، فرهنگی که شیخ‌الرئیس را درست کرده است را بازیابیم. تکرار می‌کنم: ما باید باورمان شود که چیزی هستیم. اگر اعتقاد پیدا کردیم می‌توانیم هر کاری را انجام دهیم، توانا می‌شویم. شما هم اعتقاد پیدا کنید که می‌توانید. مغزها باید شست‌وشو شود و مغزهایی که به خود متکی است، جای آن را بگیرد».

این نوشتار موجز صرفا یک طرح بحث در نظریه فرهنگی امام خمینی و تاثیرات و بروزات آن در انقلاب اسلامی ایران بود که نیاز به کنکاش و موشکافی بیشتر در حوزه‌های مختلف دارد. 

عضو هیأت علمی پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام *

******

از شکل‌دهی به نهضت تا رهبری جمهوری اسلامی

* رهبر انقلاب یا رهبر نظام؟

یکی از بحث‌های فرعی و اشتباهی که در دهه‌های اخیر بارها تکرار شده است، تقلیل دادن جایگاه امام خمینی(ره) به رهبری در مسیر تغییرآفرینی یا ثبات‌آفرینی است. شخصیت امام(ره) بخوبی این واقعیت را ثابت می‌کند که ایشان همانقدر که رهبری والامقام برای یک انقلاب دشوار بودند، از تدبیر و دوراندیشی صحیحی برای استقرار نظام نیز برخوردار بودند. امام(ره) در عین حال که عمیقا به آرمان‌های انقلابی و مسیر انقلاب باور داشتند، تشکیل حاکمیت و نظام‌سازی را تکمیل مسیری برای انقلاب می‌دانستند. ایشان به عنوان یک مرجع تقلید ضمن ایجاد اجماع در جامعه متدین ایران، نسخه دین را در عصر جدید و زمانی که بسیاری به دنبال نشان مرگ خدا می‌گشتند، برای جهان تجویز کردند.

با چنین نگاهی انقلاب اسلامی ایران در سال 57، همان‌گونه که شوک جهانی را نیز با خود به همراه آورد، به ‌مثابه نخستین حرکت جدیدی شناخته شد که سعی داشت نه با در پیش گرفتن طریقه انزوای دیندارانه و نه رو آوردن به جنگ با مظاهر تکنولوژی، به دنبال احیای یک زیست دینی در عین به رسمیت شناختن امور حادث‌شده در بافت نوین جهان بگردد. گزاره و مفاهیم جدیدی همچون مردم‌سالاری، ملیت، حقوق بشر و... خود را در فضایی عرفی تثبیت کرده بودند و به‌رغم وجود تجربه‌هایی در تاریخ همچون حکومت پیامبر اسلام در مدینه و امیرالمومنین در کوفه، هیچ‌کدام به شکل امروزی آن تعاریف جا‌افتاده‌ای نداشتند. 

فقدان بنیاد نظری منسجم و نوپا بودن چنین مباحثی از یک سو و نبود تجربه مشترک برای انجام چنین کار ویژه‌ای، باعث شد ایران پساانقلابی تبدیل به میدان جدیدی برای پیاده‌سازی الگویی شود که مشابه آن حتی در نهضت‌های آزادی‌خواه معاصر نیز پیدا نبود. مرجعیت یافتن امام خمینی(ره) به ‌عنوان رهبر و بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی برای پیشبرد این گام تمدنی جدید باعث شد ایشان تبدیل به قطب گفتمانی یک جریان دینی شود.

بر همین مبنا برای امام چه انقلاب و چه تاسیس نظام سیاسی، در نسبتی مستقیم با هدف هدایتگری جامعه بود. با این حال امام خمینی(ره) این هدایت را بدون مشارکت مردم ناکام و ناتمام می‌پنداشتند.

* مردمی‌سازی مبارزه

مبارزه علیه نظام سلطنتی در تاریخ معاصر ایران با 15خرداد 42 آغاز نشد اما همگان این روز را مبدا انقلاب شکوهمند اسلامی می‌دانند؛ نقطه‌ای که یک مرجع تقلید شیعه میدان‌دار مبارزه شد. رهبر حکیم انقلاب اسلامی در یکی از سخنرانی‌های‌شان، کشاندن مبارزه به میان مردم را راز موفقیت بنیانگذار انقلاب خواندند و خاطرنشان کردند: «مبارزات با رژیم پهلوی، از دیرباز شروع شده بود؛ یعنی از دوره‌ رضاخان و از سال ۱۳۱۴؛ البته قبلا مرحوم مدرس مبارزاتش را شروع کرده بود اما ایشان را به شهادت رساندند. سال ۱۳۱۴، نهضت بزرگ علما از مشهد شروع شد و مرحوم آیت‌الله قمی و عده‌ای از علما که با ایشان همراه بودند، مبارزه خود را شروع کردند. در اواخر دوره‌ رضاخان، گروه‌های غیراسلامی تجمع‌هایی داشتند و مبارزاتی را شروع کردند. بعد در دهه‌ 20 باز مبارزات حزبی و گروهی از یک طرف و نهضت علمایی و مردمی از طرف دیگر آغاز شد. در سال‌های بعد هم همین‌طور بود و مبارزات زیادی شروع شد. البته همه‌ این مبارزات هم تأثیراتی داشت اما هیچ‌کدام از اینها قدرت بسیج توده‌ها را نداشت و نتوانست مبارزه را از جمع‌های کوچک و خواص، به جمع عظیم مردم بکشاند. راز پیروزی امام هم این بود که توانست این هنر بزرگ و این معجزه‌ بزرگ را انجام دهد و مبارزه را به سطح مردم بکشاند. اما علتش چه بود؟ البته برخی از این علل، به خصوصیات شخص امام بزرگوارمان بازمی‌گردد لیکن عمده‌ علت، عبارت بود از اینکه امام در موضع یک روحانی والامقام و مورد اعتماد، از اسلام حرف می‌زدند. اسلام، باور عمومی مردم بود و هست. این، خاصیت حرکت دینی و خاصیت انگیزه‌ دینی است».

اعتقاد و اعتماد مردم به امام خمینی(ره) و پذیرش ولایت ایشان در مسیر مبارزات انقلابی علیه نظام شاهنشاهی مهم‌ترین عاملی بود که مبارزات مردم را با تمام دشواری‌هایی که در مسیر وجود داشت، به مقصد مورد نظرش رساند.

* رهبری نظام و الگوسازی از اسلام سیاسی

با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 57 و تاسیس نظام جمهوری اسلامی پس از رفراندوم 12 فروردین 58، رهبری امام خمینی(ره) با گذار از کارویژه سلبی ساقط کردن طاغوت، به کارویژه ایجابی تشکیل حاکمیت دینی آن هم در عصر جدید رسید.

در این مسیر، گفتمان انقلاب اسلامی که متاثر از اندیشه امام خمینی(ره) است، در عرصه عمل امکان ظهور پیدا کرد. وجه نظری این گفتمان انسان را در مسیری توحیدی و در راستای اعتلای روح و معنویت در نظر می‌گیرد و برخلاف اندیشه سکولار، برای انسان تعریفی محدود و لذت‌محور قائل نیست. با این حال جمهوریت به عنوان ابزاری تعیین‌کننده برای رسمیت بخشیدن به مردم و خواست‌های‌شان حضور فعالی دارد.

مدیریت امام خمینی(ره) نیز در این مسیر اهمیت قابل توجهی دارد. توطئه‌های متعدد ضدانقلاب، ترورهای سازمان منافقین، تحمیل جنگ 8 ساله به کشورمان و ده‌ها مورد دشوار دیگر در آغاز تاسیس نظام جمهوری اسلامی می‌توانست مسیر آغاز شده با انقلاب را در آغاز راه ناتمام بگذارد اما مدیریت منحصر به فرد امام(ره) که حاصل جمعی از تدبیر، شجاعت، عقلانیت، مردم‌داری، دوراندیشی، قاطعیت و مصلحت‌اندیشی بود، باعث شد مردم بزنگاه‌های دشواری را پشت سر بگذارند.

رئیس‌جمهور سه‌شنبه شب در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با مردم به تشریح اقدامات و برنامه‌های آتی دولت در زمینه مدیریت بازار و کنترل قیمت‌ها، مدیریت موثر بازار ارز، کیفیت اجرای وعده‌های دولت در زمینه ایجاد سالانه یک میلیون شغل و ساخت یک میلیون مسکن، عمل به وعده ارتقای کیفیت فضای مجازی، کاهش هزینه‌های درمانی مردم و ایجاد سازوکار شنیدن سخن مردم و اعتراض‌ها پرداخت. حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در پاسخ به سوالی درباره راهکارهای دولت برای ایجاد ثبات در معیشت مردم، با تأکید بر اینکه وضعیت اقتصادی و معیشت مردم، یکی از مسائل اصلی و محوری دولت سیزدهم است، گفت: در آغاز به کار دولت، با مشکلاتی از جمله داغدار شدن روزانه ۷۰۰ خانوار به واسطه ابتلا به ویروس کرونا مواجه بودیم که به برکت خدمات کادر درمانی و پزشکی و اقدامات مردم عزیزمان، شرایط کرونایی متفاوت شد و در حال حاضر روزهایی را سپری می‌کنیم که وضعیت فوتی‌های کرونایی به صفر رسیده است. 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه کسری بودجه سال گذشته حتماً می‌توانست چالش جدی برای دولت و ملت باشد، خاطرنشان کرد: دولت با افزایش درآمد بدون استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول تلاش کرد از این وضعیت عبور کند و شاهد افزایش درآمد واقعی برای کشور باشیم. 

رئیسی با بیان اینکه در روز تحویل دولت سیزدهم، تورم کشور نزدیک ۶۰ درصد بود که با تلاش دولتمردان با کاهش ۲۰ درصدی، نرخ تورم به ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است، تصریح کرد: با وجود مشکلات منطقه‌ای و جهانی، برای مهار تورم و گرانی‌ها اقدامات خوبی شد به طوری که در ۶ ماه اول دولت یعنی تا آخر سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش تورم در بخش‌های مختلف بودیم. 

وی تأکید کرد: با توجه به دلاریزه شدن بسیاری از اقلام اساسی سفره مردم، شرایط را به گونه‌ای مدیریت می‌کنیم که شاهد ثبات قیمت کالاهای اساسی باشیم به طوری که با افزایش قیمت دلار، سفره مردم تهدید نشود. 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه متأسفانه در سال‌های اخیر، بسیاری از اقلام اساسی و مورد نیاز مردم به دلار متصل شده است و به محض افزایش قیمت دلار، شاهد تغییرات قیمت در اقلام اساسی مورد نیاز مردم هستیم، خاطرنشان کرد: این رویه غلط باید اصلاح شود و برنامه دولت این است که سفره مردم از ثبات برخوردار باشد که به هیچ عنوان با تغییر قیمت دلار یا تغییر شرایط اقتصادی، شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی و تهدید شدن سفره مردم نباشیم. 

وی در ادامه در پاسخ به این سوال مجری که قرار است وابستگی به دلار در اقلام اساسی با چه سازوکاری از بین برود؟ افزود: اینکه نظام اقتصادی ما متاثر از دلار باشد و با تغییر در قیمت این ارز، قیمت کالاهای اساسی مربوط به معیشت نیز دچار تغییر شود، اشکالی است که در بخش اقتصادی ما وجود دارد. البته نه همه اقلام اما بخشی از آن مثلا در بخش نهاده‌های دامی که وارداتی است و سهم کمی از آن در داخل تولید می‌شود، متاسفانه به دلار اتصال دارد اما برنامه دولت آن است که آنچه مربوط به سفره مردم است، از ثباتی برخوردار شود که به هیچ عنوان با تغییر قیمت دلار یا شرایط اقتصادی دچار نوسان نشود. 

گروه فرهنگ و هنر: یکی از نکات مهم چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر، توجه به متن و حاشیه آن است که رسانه‌ها سعی می‌کنند با یک رقابت نفسگیر آن را پوشش دهند. 

چهل‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در حالی کلید خورد که بهروز افخمی با تهیه‌کنندگی فیلم «استاد» از چهره‌های خبرساز روز نخست بود. 

هر چند افخمی اعلام کرده بود قصد خداحافظی از کارگردانی سینما را دارد و حتی نسخه بازتدوین شده «فرزند صبح» را به‌ نوعی آخرین فیلم خود در سینمای ایران خوانده بود اما امسال پرکارتر از همیشه در عرصه سینما حاضر است؛ هم برای فیلم تازه خود با عنوان «صبح اعدام» پروانه ساخت دریافت کرده، هم بعد از یک دوره وقفه بار دیگر اجرای برنامه تلویزیونی «هفت» را بر عهده گرفته تا این برند سینمایی تلویزیون با حضور وی احیا شود و هم در مقام تهیه‌کننده، یک فیلم جنجالی را به ویترین جشنواره چهل‌ویکم رسانده است. 

بهروز افخمی حالا دیگر شناخته‌شده‌تر از آن است که نیازی به یادآوری رزومه‌اش برای سینمادوستان باشد؛ اما نمی‌توان کتمان کرد که همواره و در هر جایگاهی، گویی علاقه ویژه‌ای به حاشیه دارد؛ علاقه‌ای که خودش هم گاهی با لبخندی شیطنت‌آمیز حین گفتن جمله‌های خاص و موضع‌گیری‌های شاذ، آن را عیان می‌کند. 

جشنواره چهل‌ویکم امسال با فیلم «استاد» کلید ‌خورد؛ فیلمی از یک کارگردان فیلم‌اولی به نام عماد حسینی که تهیه‌کنندگی‌اش را بهروز افخمی بر عهده داشته است. از همین حالا و بر اساس شنیده‌ها، می‌توان حدس زد که این فیلم از فیلم‌های جنجالی جشنواره امسال خواهد بود؛ فیلمی که دست روی یکی از سوژه‌های ملتهب سال‌های اخیر گذاشته و به ماجرای اتهام تعرض به بانوان از سوی چهره‌های شناخته‌شده پرداخته است. 

عصر دیروز و پس از پایان سانس اول اکران فیلم در پردیس ملت، بهروز افخمی مقابل اصحاب رسانه قرار گرفت که با پرسش و پاسخ‌های داغی میان او و خبرنگاران مواجه بودیم، بویژه که همین چند روز پیش او در گفت‌وگوی مشروحی با خبرگزاری ایسنا به ارائه نظرات خود درباره نسبت سینماگران با حوادث اخیر پرداخته بود و این موضع‌گیری‌ها بازتاب ویژه‌ای در محافل رسانه‌ای داشت. 

افخمی اما چند ساعت بعد از حضور در نشست رسانه‌ای جشنواره، با نخستین قسمت از سری جدید «هفت» در قاب تلویزیون ظاهر شد و بنا بر آنچه از سوی تهیه‌کننده برنامه اعلام شده است، قرار است با همراهی امیر قادری و میلاد دخانچی، فیلم‌های جشنواره را به چالش بکشد. اینکه این چالش قرار است با فیلمی به تهیه‌کنندگی خود او کلید بخورد هم از نکات جالب‌توجه است و باید دید منتقدان مهمان افخمی چقدر او را با نخستین فیلم جشنواره به چالش خواهند کشید!

* نشست خبری فیلم «استاد»

بهروز افخمی تهیه‌کننده فیلم استاد می‌گوید این روز‌ها دوره «می‌تو» تمام شده و جای آن را هشتگ «من بی‌ناموسم» گرفته است. نشست خبری فیلم سینمایی «استاد» به کارگردانی عماد حسینی و تهیه‌کنندگی بهروز افخمی عصر دیروز چهارشنبه ۱۲ بهمن‌ماه در پردیس سینمایی ملت برگزار شد. این نشست خبری که اجرای آن برعهده محمدرضا مقدسیان بود، با حضور کارگردان، تهیه‌کننده و هدیه حسینی‌نژاد و سجاد بابایی، بازیگران این پروژه سینمایی برگزار شد. در ابتدای نشست، بهروز افخمی، تهیه‌کننده فیلم گفت: فیلم را برای نخستین بار امروز به طور کامل دیدم و فکر می‌کنم فیلم گرمی است و از آن به عنوان تهیه‌کننده راضی هستم. حتی شنیدم کسی هم هنگام نمایش فیلم از سالن خارج نشده و این بسیار خوب است. در ادامه عماد حسینی، کارگردان فیلم درباره مفهوم فیلم توضیح داد: فکر می‌کنم مخاطب باید از فیلم مفهوم خاص خود را داشته باشد اما موضوع فیلم یک موضوع جهانی است که شامل مواجهه قدرت با زنان است و این مساله طی یک سال گذشته در کشور ما شنیده می‌شود و من فکر کردم این موضوع را می‌توان با سینما به جامعه گوشزد کرد. وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره اینکه چرا در ایران فیلم درباره تجاوز زیاد ساخته می‌شود، بیان کرد: مگر چند فیلم درباره تجاوز در ایران ساخته شده است، این در حالی است که در کشورهای دیگر در باره این مساله فیلم‌های زیادی ساخته شده است. من در این فیلم سعی کردم واقعیت شخصیت‌ها را نشان دهم و معتقدم فیلم موضع خاص خود را نسبت به موضوع تعرض دارد. وی درباره اینکه به دنبال نقد جریان‌های فمینیستی در فیلم است یا خیر، تاکید کرد: متن فیلم استاد یک متن اورجینال است، البته نقدهایی هم به برخی جریان‌های فمینیستی داشتیم. وی درباره شباهت این فیلم با «فروشنده» ادامه داد: هر چند فیلم من و فروشنده اصغر فرهادی درباره تجاوز است اما من هیچ شباهتی بین این ۲ فیلم نمی‌بینم. در ادامه بهروز افخمی درباره بودجه فیلم توضیح داد: هزینه تولید فیلم کمتر از 3.5 میلیارد تومان بوده است و فکر نمی‌کنم با این فیلم بتوان فساد را در سینمای ایران برطرف کرد. افخمی درپاسخ به اینکه دوره فیلم‌های آپارتمانی تمام شده و چرا این فیلم را ساخته‌اند، بیان کرد: من خودم گفتم دوره فیلم‌های آپارتمانی تمام شده است، من برای ساخت این فیلم استخاره کردم، چرا که دوره «می‌تو» تمام شده دوره هشتگ «من بی‌ناموسم» رسیده است. می‌خواستم این فیلم کمدی باشد، چرا که کسی «می‌تو» را جدی نمی‌گیرد اما در استخاره‌ای که داشتم، وعده‌های خوبی از قرآن داشتم. ما بدون کمک هیچ نهاد دولتی موفق شدیم این فیلم را تمام کنیم.

رئیس‌جمهور سه‌شنبه شب در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با مردم به تشریح اقدامات و برنامه‌های آتی دولت در زمینه مدیریت بازار و کنترل قیمت‌ها، مدیریت موثر بازار ارز، کیفیت اجرای وعده‌های دولت در زمینه ایجاد سالانه یک میلیون شغل و ساخت یک میلیون مسکن، عمل به وعده ارتقای کیفیت فضای مجازی، کاهش هزینه‌های درمانی مردم و ایجاد سازوکار شنیدن سخن مردم و اعتراض‌ها پرداخت. حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در پاسخ به سوالی درباره راهکارهای دولت برای ایجاد ثبات در معیشت مردم، با تأکید بر اینکه وضعیت اقتصادی و معیشت مردم، یکی از مسائل اصلی و محوری دولت سیزدهم است، گفت: در آغاز به کار دولت، با مشکلاتی از جمله داغدار شدن روزانه ۷۰۰ خانوار به واسطه ابتلا به ویروس کرونا مواجه بودیم که به برکت خدمات کادر درمانی و پزشکی و اقدامات مردم عزیزمان، شرایط کرونایی متفاوت شد و در حال حاضر روزهایی را سپری می‌کنیم که وضعیت فوتی‌های کرونایی به صفر رسیده است. 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه کسری بودجه سال گذشته حتماً می‌توانست چالش جدی برای دولت و ملت باشد، خاطرنشان کرد: دولت با افزایش درآمد بدون استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول تلاش کرد از این وضعیت عبور کند و شاهد افزایش درآمد واقعی برای کشور باشیم. 

رئیسی با بیان اینکه در روز تحویل دولت سیزدهم، تورم کشور نزدیک ۶۰ درصد بود که با تلاش دولتمردان با کاهش ۲۰ درصدی، نرخ تورم به ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است، تصریح کرد: با وجود مشکلات منطقه‌ای و جهانی، برای مهار تورم و گرانی‌ها اقدامات خوبی شد به طوری که در ۶ ماه اول دولت یعنی تا آخر سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش تورم در بخش‌های مختلف بودیم. 

وی تأکید کرد: با توجه به دلاریزه شدن بسیاری از اقلام اساسی سفره مردم، شرایط را به گونه‌ای مدیریت می‌کنیم که شاهد ثبات قیمت کالاهای اساسی باشیم به طوری که با افزایش قیمت دلار، سفره مردم تهدید نشود. 

رئیس‌جمهور با بیان اینکه متأسفانه در سال‌های اخیر، بسیاری از اقلام اساسی و مورد نیاز مردم به دلار متصل شده است و به محض افزایش قیمت دلار، شاهد تغییرات قیمت در اقلام اساسی مورد نیاز مردم هستیم، خاطرنشان کرد: این رویه غلط باید اصلاح شود و برنامه دولت این است که سفره مردم از ثبات برخوردار باشد که به هیچ عنوان با تغییر قیمت دلار یا تغییر شرایط اقتصادی، شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی و تهدید شدن سفره مردم نباشیم. 

وی در ادامه در پاسخ به این سوال مجری که قرار است وابستگی به دلار در اقلام اساسی با چه سازوکاری از بین برود؟ افزود: اینکه نظام اقتصادی ما متاثر از دلار باشد و با تغییر در قیمت این ارز، قیمت کالاهای اساسی مربوط به معیشت نیز دچار تغییر شود، اشکالی است که در بخش اقتصادی ما وجود دارد. البته نه همه اقلام اما بخشی از آن مثلا در بخش نهاده‌های دامی که وارداتی است و سهم کمی از آن در داخل تولید می‌شود، متاسفانه به دلار اتصال دارد اما برنامه دولت آن است که آنچه مربوط به سفره مردم است، از ثباتی برخوردار شود که به هیچ عنوان با تغییر قیمت دلار یا شرایط اقتصادی دچار نوسان نشود. 

رضا نصیری: شرایط زلزله‌زدگان خوی به دلیل برودت هوا و بارش باران و برف، متاسفانه خیلی مناسب نیست. آنها همچنان به وسایل گرمایشی مانند هیتر و بخاری برقی و پتو و چادر نیاز دارند تا بتوانند به سلامت از این بلای ناگهانی عبور کنند. زلزله 5.9 ریشتری روز شنبه هشتم بهمن در خوی سبب آسیب‌ رسیدن به20 تا 80 درصد واحدهای مسکونی در 70 روستای این شهرستان شد و تاکنون 1167 مصدوم و 3 فوتی داشته است. در این وضعیت زلزله‌زدگان شهرستان خوی و روستاهای اطراف آن در چادر اسکان داده شده‌اند. سرمای شدید هوا، بارش برف و یخبندان، آنان را با خطرات بیشتری مواجه و زندگی هموطنان را در این نقطه از کشور دشوار کرده است. با وجود امدادرسانی نهادهای رسمی، براساس آنچه سازمان هلال‌احمر کشور اعلام کرده است، مردم منطقه هنوز به وسایل گرمایشی مانند هیتر و بخاری برقی و پتو نیاز دارند تا بتوانند به سلامت از این بلای ناگهانی عبور کنند. خیران و نیکوکاران می‌توانند در این امر خیرخواهانه مشارکت کنند. بر همین اساس خیران می‌توانند برای کمک به آدرس‌های زیر مراجعه کنند. حمایت آنلاین: https://b2n.ir/n72160 - شبکه‌های اجتماعی: @nikancharity موسسه خیریه نیکان ماموت با شماره ثبت 26394 پس از 12 سال فعالیت مداوم در زمینه کارهای نیکوکارانه و حمایت از خانواده‌های محروم، همواره خود را یار و یاور آنان می‌داند و می‌کوشد در هر وضعیتی بویژه هنگام بلایای طبیعی مانند زلزله تنهای‌شان نگذارد. در حال حاضر بیشترین کمک غیر‌نقدی مورد نیاز وسایل گرم‌کننده مثل هیتربرقی و پتو است و مردم می‌توانند این اقلام را به شعب جمعیت هلال‌احمر در سراسر کشور تحویل دهند.

* امدادرسانی با جدیت دنبال شود

رئیس‌جمهور با اشاره به گزارش معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر کشور از روند رسیدگی به وضعیت زلزله‌زدگان خوی، بر تداوم امدادرسانی تا سامان یافتن وضعیت آسیب‌دیدگان از این حادثه تاکید کرد. سیدابراهیم رئیسی، در جلسه دیروز چهارشنبه هیات دولت با اشاره به گزارش معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر کشور از روند رسیدگی به وضعیت زلزله‌زدگان خوی، بر تداوم امدادرسانی تا سامان یافتن وضعیت آسیب‌دیدگان از این حادثه تاکید کرد. 

* کمک‌رسانی اقشار مختلف مردم و بسیجیان به زلزله‌زدگان 

فرمانده سپاه حضرت عباس(ع) استان اردبیل گفت: با توجه به وقوع زلزله در شهرستان خوی آذربایجان غربی، سپاه استان با کمک خیران و اقشار مختلف بسیج در نواحی مختلف استان نسبت به جمع‌آوری اقلام مورد نیاز در منطقه مستقر شده است. سردار غلامحسین محمدی‌اصل در گفت‌وگو با تسنیم در اردبیل ضمن گرامیداشت ایام مبارک دهه فجر و یاد و خاطره شهدا اظهار داشت: با توجه به وقوع زلزله در شهرستان خوی آذربایجان غربی، سپاه استان با کمک خیران و اقشار مختلف بسیج در نواحی مختلف استان نسبت به جمع‌آوری اقلام مورد نیاز در استان 50 هزار قرص نان، 150 تخته پتو، 150 جفت کفش و 6 هزار بسته ماکارونی و 300 میلیون تومان اقلام و تجهیزات گرمایشی دیگر به محل وقوع زلزله ارسال شده تا هر چه سریع‌تر نسبت به کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان اقدام شود. فرمانده سپاه حضرت عباس(ع) استان اردبیل خاطرنشان کرد: اکیپ پزشکی و گروه‌های جهادی با حدود 100 میلیون تومان دارو نیز برای کمک‌رسانی برای آسیب‌دیدگان  آماده‌سازی شده که با تهیه این موارد در خدمت مردم خواهیم بود. گفتنی است؛ دختر اردبیلی هدیه تولد خود را برای کمک به زلزله‌زدگان تقدیم کرده است.

* ۷۶ هزار زلزله‌زده اسکان داده شدند

رئیس جمعیت هلال‌احمر از محموله‌ای حاوی بسته‌های غذایی ۷۲ ساعته به حجم ۲۴۰ تن در روز ۱۱ بهمن و یک محموله ١٥٠ تنی دیگر شامل چادر، وسایل گرمایشی و بسته غذایی دیروز 12 بهمن به مناطق زلزله‌زده خوی خبر داد. پیرحسین کولیوند اظهار داشت: تاکنون ۲۴ هزار و ۸۰۰ بسته غذایی ۷۲ ساعته در بین متاثران زلزله هشتم بهمن در شهرستان خوی توزیع شده و روز سه‌شنبه نیز ۲۴۰ تن مواد غذایی از تهران به شهرستان خوی ارسال شده است. یک محموله ١٥٠ تنی دیگر شامل چادر، وسایل گرمایشی و بسته غذایی نیز امروز به سمت خوی ارسال شده است. رئیس جمعیت هلال‌احمر افزود: تا امروز (١٢ بهمن) تعداد ٢١ هزار دستگاه چادر توزیع و ٤٣ اردوگاه اسکان اضطراری در شهرستان خوی و روستاهای آسیب‌دیده برپا شده که بر این اساس، ۷۶ هزار زلزله‌زده اسکان داده شدند. وی تاکید کرد: اکنون هزار نیروی عملیاتی هلال‌احمر به طور شبانه‌روزی در حال امدادرسانی به زلزله‌زدگان هستند.

گروه بین‌الملل: اعتراف وحشتناک شرکت آمریکایی داروسازی فایزر به مهندسی سویه‌های جدید ویروس «کووید-19»، درک ما از جهان مدرن را کاملا به هم می‌ریزد؛ دنیایی که در آن شاهد همه‌گیری ویروس دروغ و منفعت‌طلبی ورای ویروس‌های مرگبار بیولوژیک هستیم. دنیایی که در آن تحت حکومت ابرشرکت‌ها، مقوله‌هایی مثل شفافیت، آگاهی، سلامتی، امنیت و رفاه، به نقیض خود تبدیل شده‌اند. 

از نخستین روزهای آنچه جهان‌گیری کرونا خوانده می‌شود، رسانه‌های شرکتی غرب و دنباله‌روهای بین‌المللی و بومی آنها، روایتی یکدست از آغاز همه‌گیری به خورد افکار عمومی می‌دادند که گویی ویروس «کووید-19» یک گونه طبیعی بوده که از خفاش‌ها یا دیگر جانوران به فروش گذاشته شده در بازار پرندگان و ماکیان شهر ووهان چین به گونه انسان و از آنجا به نقاط دیگر جهان سرایت کرده است. جالب اینکه تنها سند این روایت، اطلاعیه‌ها و آمارهای خود دولت چین بود، یعنی نخستین دولتی که کارزار عمومی مبارزه با همه‌گیری کرونا را در نخستین روزهای زمستان سال 2020 آغاز کرد؛ تقریبا یک ماه قبل از اتحادیه اروپایی و ۲ ماه قبل از ایالات‌متحده. به بیان بهتر، دولتی که بیش از بقیه به فکر سلامت عمومی جامعه‌اش بود، از طرف دستگاه رسانه‌ای سلطه به عنوان مقصر اصلی شیوع کرونا قلمداد شد و دولت‌های غربی مثل آمریکای ترامپ که دست روی دست گذاشته و به امید نظریه ایمنی گله‌ای نشسته بودند، تحت هیچ شرایطی مظنون قلمداد نمی‌شدند. 

افشاگرانی در سطح مسؤول مرکز ملی کنترل بیماری‌های همه‌گیر فرانسه نیز که رد نخستین سویه‌های ویروس «کووید-19» را تا آزمایشگاه‌های سلطنتی کانادا و بریتانیا تعقیب کرده بودند به راحتی بایکوت رسانه‌ای شدند.  در نهایت اما شکاف‌های سیاسی درون غرب و انگیزه‌های انسانی خاص، کار خود را کرد و حقیقت را برملا ساخت. تنها چند روز پس از درز اعترافات خصوصی مدیر ارشد بخش تحقیق و توسعه راهبردی «فایزر» مبنی بر مهندسی موتاسیون ویروس کووید در آزمایشگاه‌های این غول داروسازی و زیست‌فناوری آمریکایی، این شرکت مجبور شد به طور مقدماتی مسؤولیت برخی اقدامات غیرمسؤولانه‌اش در خلال همه‌گیری کرونا را بپذیرد. 

آغازگر این افشاگری بزرگ یک گروه دست‌راستی حامی ترامپ و مخالف گلوبالیست‌های احزاب جمهوری‌خواه و دموکرات و رسانه‌های جریان اصلی (شرکتی) است که پروژه «وریتاس» - در زبان لاتین به معنای حقیقت - را برای افشای نهادهای حکومتی آمریکا و ابرشرکت‌ها به راه انداخته است. پروژه وریتاس به رهبری جان اوکیف، اقدام به شناسایی سوت‌زن‌ها و افراد بانفوذ مایل به افشاگری در حوزه کاری خود در جامعه آمریکا کرده است. یکی از این افراد پروفسور جردن تریستان واکر، مدیر تحقیق و توسعه، عملیات راهبردی و برنامه‌ریزی علمی mRNA در بزرگ‌ترین شرکت داروسازی جهان است.

واکر در ویدئویی که خبرنگار پروژه وریتاس به طور مخفی از او ضبط کرده است، جزئیاتی را درباره آزمایش‌های تحقیق و توسعه فایزر روی mRNA ویروس کووید-19 و جهش دادن (موتاسیون) سویه‌های جدید این ویروس به منظور توسعه واکسن‌‌های آینده فاش می‌کند. با اینکه او در همان ابتدای گفت‌وگوی خود، کماکان شهر ووهان چین را به عنوان نقطه آغاز شیوع ویروس کووید معرفی می‌کند اما تمام آنچه پس از آن درباره بی‌احتیاطی‌ها و قانون‌شکنی‌های فایزر در انجام آزمایش‌های مزبور فاش می‌سازد – از جمله ذخیره کردن حجم نامشخصی از سویه‌های تقویت شده ویروس- مصداق همان اتهامی است که این آمریکایی متوجه چینی‌ها می‌کند. در ویدئوی منتشرشده، او به مصاحبه‌کننده می‌گوید: «به کسی نگو! قول بده به کسی نگویی. روشی که [آزمایش] می‌کنیم این است که ما ویروس را در میمون‌ها قرار می‌دهیم و به طور متوالی باعث می‌شویم که یکدیگر را آلوده کنند و نمونه‌های سریالی را از آنها جمع‌آوری می‌کنیم... شما باید بسیار کنترل‌شده عمل کنید تا مطمئن شوید این ویروس [کووید] که جهش می‌دهید، چیزی ایجاد نمی‌کند که همه جا پخش شود».

وی سپس در تشریح این فرآیند توضیح می‌دهد: «آنچه من شنیده‌ام این است که آنها [دانشمندان فایزر] در حال بهینه‌سازی آن [فرآیند جهش کووید] هستند اما کند پیش می‌روند زیرا همه بسیار محتاط هستند. بدیهی است نمی‌خواهند آن را بیش از حد تسریع کنند. من فکر می‌کنم آنها فقط سعی می‌کنند این کار را به عنوان یک کار اکتشافی انجام دهند زیرا واضح است شما نمی‌خواهید تبلیغ کنید در حال کشف جهش‌های (موتاسیون‌های سلولی) آینده هستید».

نقطه اوج این ویدئوی جنجالی آنجاست که در پایان اعترافات ناخواسته واکر که در یک کافه انجام شده است، خبرنگار وریتاس فیلم آن را که مخفیانه ضبط شده به اون نشان می‌دهد و باعث برافروختگی و درگیری این مدیر فایزر با تیم خبری می‌شود.

 در هر حال این مصاحبه نشان می‌دهد فایزر در انجام تحقیقات خود محدوده ریسک به خطر انداختن سلامتی انسان‌ها، قوانین ایالات‌متحده و اصول اخلاقی در این زمینه را نقض کرده است. او در بخشی از مصاحبه‌اش صریحا می‌گوید: «یکی از چیزهایی که ما در حال بررسی آن هستیم این است که چرا خودمان آن (کووید) را جهش نمی‌دهیم تا بتوانیم واکسن‌های جدید را پیشگیرانه طراحی و تولید کنیم. درست است؟ بنابراین باید این کار را انجام دهیم. اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم، همان‌طور که می‌توانید تصور کنید، خطر مشابهی وجود دارد. هیچ‌کس نمی‌خواهد یک شرکت داروسازی داشته باشد که این ویروس‌های لعنتی را دستکاری می‌کند».

او سپس در مورد تعداد محدودی موارد مهندسی ویروس کرونا در لابراتوارهای فایزر صحبت کرد. واکر مشخص نکرده آیا تاریخ افزایش قدرت بیماری‌زایی کرونا - با ایجاد جهش در ویروس‌های ناقل - توسط شرکت آمریکایی قبل از طراحی واکسن‌های کذایی فایزر بوده یا بعد آن. این ویدئو در عرض ۵‌روز توسط 41 میلیون کاربر توئیتر مشاهده شد و در یوتیوب هم موجی بزرگ راه انداخت، به طوری که روابط عمومی شرکت فایزر سراسیمه تنها 48 ساعت بعد مجبور به پاسخگویی شد. در بیانیه‌ای که این شرکت در تارنمای رسمی خود منتشر کرد، با اشاره به تمرین تقویت توانایی ویروس برای آلوده کردن انسان‌ها و فرآیند انتخاب ویژگی‌های مطلوب یک ویروس، توجیه کرد که این برنامه را «به عنوان کارکرد یا تحقیقات تکاملی برای تکثیر ویروس» هدایت نکرده است. با این حال، بزرگ‌ترین شرکت دارو‌سازی جهان مجبور به این اعتراف شد که «پروتئین‌های سنبله انواع جدید کروناویروس را با سویه اصلی ترکیب کرده تا واکسن‌های خود را آزمایش کند، همچنین برای آزمایش «پاکسلووید» - داروی نوشیدنی ضد کرونای فایزر - جهش‌هایی در ویروس ایجاد کرده است».  در ادامه این بیانیه آمده است: «در تعداد محدودی از موارد... چنین ویروسی ممکن است برای ارزیابی فعالیت ضد ویروسی در سلول‌ها مهندسی شود».

جالب اینکه فایزر طوری تاکید می‌کند که این کارها در یک آزمایشگاه امن انجام شده که گویی صحبت‌های فاش‌شده از سوی مدیر بخش تحقیقات mRNA ظن نشت سلول‌های جهش‌یافته کرونا از لابراتوارهای فایزر را در افکار عمومی ایجاد کرده است. فایزر در نهایت افکار عمومی جهان را با این ظن درباره تعارض منافع عظیمی برجا می‌گذارد که میان ذخیره غیرقانونی ویروس‌های خطرناک توسط یک شرکت داروسازی و فروش گسترده واکسن برای سویه‌های همه‌گیری کرونا در آمریکا و دیگر کشورها ممکن است ارتباطی وجود داشته باشد؛ ابهامی که می‌تواند دولت آمریکا را هم به اندازه ابرشرکت‌های این کشور در مظان اتهامات جدی قرار دهد.

گروه سیاسی: شامگاه هشتم بهمن‌ماه (شنبه) بود که یکی از مجتمع‌های کارگاهی وزارت دفاع مورد حمله ۳ فروند ریزپرنده انتحاری قرار گرفت اما خوشبختانه تمهیدات پدافندی اعمالی در این کارگاه منجر به انهدام یکی از آنها به وسیله پدافند هوایی و منهدم شدن ۲ فروند دیگر در تله‌های پدافندی شد. در همین رابطه رسانه وابسته به شورای عالی امنیت ملی جزئیات جدیدی از این حمله خرابکارانه ارائه کرده است؛ جزئیاتی که بر نقش گروه‌های تروریستی تجزیه‌طلب در خرابکاری اخیر تأکید دارد. پایگاه خبری نورنیوز در این باره نوشت: قطعات ریزپرنده‌هایی که در اقدام خرابکارانه چند روز پیش علیه مجتمع کارگاهی وزارت دفاع در اصفهان مورد بهره‌برداری قرار گرفته بود به همراه مواد انفجاری، با مشارکت و هدایت گروه‌های ضدانقلاب کرد که در اقلیم کردستان عراق مستقر هستند وارد ایران شده است. بر اساس اطلاعات دریافت شده، این گروه‌ها به سفارش سرویس امنیتی بیگانه پس از دریافت قطعات ریزپرنده‌ها و مواد انفجاری، آنها را از یکی از مسیرهای صعب‌العبور در شمال غرب وارد کشور کرده و به رابط سرویس در یکی از شهرهای مرزی تحویل داده‌اند.

این گزارش حاکی است قطعات و مواد فوق در یک کارگاه مجهز با استفاده از نیروهای آموزش‌دیده مونتاژ و برای حمله خرابکارانه علیه مجتمع کارگاهی وزارت دفاع در اصفهان مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. مردادماه امسال نیز اعضای یک گروه تروریستی از عناصر ضدانقلاب کرد که از سوی سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی برای انفجار در تاسیسات صنعتی اصفهان سازماندهی شده بودند توسط وزارت اطلاعات دستگیر شدند. افراد دستگیر شده که برای انجام عملیات خرابکارانه از سوی عوامل موساد در یکی از کشورهای خارجی آموزش دیده بودند با انتقال تجهیزات و مواد انفجاری بسیار پیشرفته از طریق اقلیم کردستان عراق به کشورمان، قصد داشتند تاسیسات مهمی را در اصفهان منفجر کنند. گروهک‌های تروریستی تجزیه‌طلب که در منطقه اقلیم کردستان مشغول فعالیت علیه ایران هستند، در جریان اغتشاشات ماه‌های گذشته از گردانندگان اصلی آشوب‌ها بویژه در مناطق غرب و شمال‌غرب کشور بودند. همین موضوع باعث شد قرارگاه حمزه سیدالشهدا نیروی زمینی سپاه در چند نوبت با حملات موشکی و پهپادی مقر این گروهک‌های تروریستی در اقلیم کردستان عراق را مورد هدف قرار دهد. علاوه بر این حملات، سپاه به همراه مسؤولان سیاسی کشورمان بارها به دولت عراق درباره فعالیت‌های ضدایرانی این گروهک‌ها هشدار داد که در نتیجه اقدامات سپاه و هشدارهای مقامات ایران به دولت عراق، محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق دستور تمهیدات کنترل و پاکسازی مرزهای این کشور با ایران را صادر کرد. استقرار ۲ تیپ مرزبانی، احداث پاسگاه‌های مرزی و همچنین مشارکت دادن پیشمرگه‌های کرد جهت تامین امنیت مرزها، از جمله اقداماتی بود که دولت عراق پس از دستور نخست‌وزیر این کشور انجام داد. اما به نظر می‌رسد اقدامات انجام شده توسط عراق کافی نبوده است. 

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیش از این به دولت عراق هشدار داده بود که در صورت عدم تامین و کنترل مرزهای اقلیم کردستان با ایران، حق برخورد با تروریست‌های حاضر در این منطقه از عراق را برای خود محفوظ می‌دارد. این موضوعی بود که مقامات وزارت امور خارجه کشورمان نیز در مواضع خود نسبت به آن تأکید داشتند. حالا با توجه به اینکه اکنون مشخص شده است ریزپرنده‌هایی که قرار بود در مجتمع کارگاهی وزارت دفاع در اصفهان خرابکاری انجام دهند، از اقلیم کردستان عراق وارد کشور شده‌اند، دور از انتظار نیست که قرارگاه حمزه سیدالشهدا نیروی زمینی سپاه حملات خود به مقر گروهک‌های تروریست را دوباره از سر بگیرد. 

دولت عراق اگرچه تاکنون قدم‌های مثبتی برای کنترل مرزهای این کشور با ایران برداشته اما به نظر می‌رسد این اقدامات به اندازه کافی موثر نبوده است. از همین رو انتظاری که از طرف عراقی می‌رود این است که تمهیدات خود برای تامین امنیت مرزها را با جدیت و همت بیشتری پیگیری کند. خواسته ایران از عراق نه کمتر شدن فعالیت‌های تروریستی و ضدایرانی گروهک‌های تجزیه‌طلب، که پاکسازی کامل مرزهای عراق از وجود گروهک‌های تروریستی مثل کومله و حزب دموکرات است.

گروه اقتصادی: تحقق رشد اقتصادی 3 درصدی در نیمه نخست سال 1401 در امتداد رشد اقتصادی مثبت سال‌ 1400 (معادل 4.4 درصد) حکایت از بهبود عملکرد فعالیت‌های اقتصادی در کشور با وجود تداوم تحریم‌های اقتصادی دارد.

بر اساس آمارهای مقدماتی، رشد تولید ناخالص داخلی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) در 6 ماه اول سال 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن معادل 3.0 درصد رقم خورد. همچنین تولید ناخالص داخلی بدون نفت در دوره مذکور نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 2.7 درصد افزایش یافت (نرخ رشد مذکور در 6 ماه اول سال 1400 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن معادل 2.3 درصد بوده است).

* رشد قابل توجه تولید ناخالص داخلی بدون نفت در تابستان 1401

رشد تولید ناخالص داخلی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) در ۳ ماه دوم سال 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن معادل 3.6 درصد رقم خورد (نرخ رشد مذکور در ۳ ماه دوم سال 1400 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن معادل 1.0 درصد بوده است). همچنین تولید ناخالص داخلی بدون نفت در دوره مذکور نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 3.1 درصد افزایش یافت (نرخ رشد مذکور در ۳ ماه دوم سال 1400 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن معادل 0.7 درصد بوده است).

* رشد مثبت همه گروه‌های اقتصادی در 6 ماه نخست 1401

‌در 6 ماه اول سال 1401 ارزش افزوده تمام گروه‌ها شامل نفت، صنایع و معادن، خدمات و کشاورزی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن به ترتیب به میزان 6.6، 3.8، 2.6 و 1.1 درصد افزایش یافت (در ۶ ماه اول سال 1400 ارزش افزوده گروه‌ها شامل نفت و خدمات (به قیمت‌های ثابت سال 1395) نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن به ترتیب به میزان 20.0 و 5.4 درصد افزایش و ارزش افزوده گروه‌های صنعت و معدن و کشاورزی به ترتیب به میزان 1.5 و 2.4 درصد کاهش یافتند).

* رشد مثبت همه گروه‌های اقتصادی در ۳ ماه دوم سال 1401

همچنین در ۳ ماه دوم سال 1401 ارزش افزوده همه گروه‌ها شامل نفت، صنایع و معادن، خدمات و کشاورزی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن به ترتیب به میزان 10.4، 6.9، 2.4 و 0.8 درصد افزایش یافت (در ۳ ماه دوم سال 1400 ارزش افزوده گروه‌ها شامل نفت و خدمات (به قیمت‌های ثابت سال 1395) نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن به ترتیب به میزان 5.4 و 4.1 درصد افزایش و ارزش افزوده گروه‌های صنعت و معدن و کشاورزی به ترتیب به میزان 4.4 و 2.5 درصد کاهش یافت).

* عملکرد چشمگیر شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی در ۳ ماه دوم 1401

شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (100 نفر کارکن و بیشتر) با سهم 70 درصد از ارزش افزوده بخش صنعت، در ۶ ماه اول سال 1401 نشانگر افزایش 6.6 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است. بررسی روند رشد فصلی شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی حاکی از آن است که شاخص مزبور بعد از افزایش 3 درصدی در ۳ ماه نخست سال جاری، طی ۳ماه دوم سال 1401 با افزایش قابل توجه 10.2 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه شده است.

 در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور در نیمه نخست سال 1401 «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمت‌های ثابت سال 1395 به ترتیب به 7748.9 و 7104.6 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش 3.0 و 2.7 درصدی همراه بود.

تحقق رشد اقتصادی 3.0 درصدی در نیمه نخست سال 1401 در امتداد رشد اقتصادی مثبت سال‌1400 (معادل 4.4 درصد) حکایت از بهبود عملکرد فعالیت‌های اقتصادی در کشور با وجود تداوم تحریم‌های اقتصادی دارد.