* آقای دکتر خسروپناه! رهبر انقلاب در چند سخنرانی اخیرشان تاکید ویژه بر تدین و اهل معنویت بودن مردم ایران داشتند. ایشان حتی خانم‌های کم‌حجاب و بی‌حجاب را هم از این قاعده مستثنا ندانستند. این نگاه معظم‌له به جامعه ایران از کجا نشأت می‌گیرد و تحلیل شما در این زمینه چیست؟

مقام معظم رهبری اخیرا فرمودند بسیاری از خانم‌های ضعیف‌الحجاب و حتی بی‌حجاب اهل دین، تضرع و دعا هستند، این نوع نگاه رهبری خبر از یک واقعیت عینی در کف جامعه می‌دهد؛ یعنی اینطور نیست که آقا یک حرفی بزنند که دل مخاطب خوش باشد ولی واقعیت نداشته باشد بلکه کاملا واقعیت دارد. در همین شب‌های قدر دیدید که چطور حجم عظیم و میلیونی از مردم در شب‌های قدر شرکت کردند؛ بیش از 2 میلیون نفر در حرم امام رضا(ع) در شب قدر حضور داشتند و حضور میلیونی مردم در مسجد جمکران، حرم حضرت معصومه(س)، حرم شاهچراغ(ع)، در هزاران مسجد و محلات مختلف نیز حکایت از استقبال پرشور مردم از این مرسم‌های معنوی و مذهبی دارد. قبل از انقلاب چه زمانی چنین پدیده‌ای وجود داشته است؟! قبل از انقلاب فقط در شب شهادت امام حسین(ع) عده‌ای از مردم در مسجد جامع جمع می‌شدند و عزاداری می‌کردند. از شب قدر خبری نبود و فقط عده‌ای از انسان‌های خاص بودند که شب قدر را در مساجد احیا می‌گرفتند. در دهه اول بعد از انقلاب هم با اینکه مراسم‌های مذهبی گسترش پیدا کرد ولی باز فقط عده‌ای محدود در مساجد یا منازل دعا می‌خواندند و احیا می‌گرفتند. 

در ۳ دهه اخیر سال به سال مردم با نشاط و جدیت و اعتقاد و معرفت و ایمان راسخ بیشتر می‌آیند و حضور پیدا می‌کنند و دعا می‌خوانند، پای منبر علما می‌نشینند و قرآن بر سر می‌گیرد و تضرع می‌کنند. بنده یکی از شب‌های قدر را در مسجد ساعت که از مساجد اراک است منبر داشتم، هزاران نفر جمعیت آمده بودند، همه هم عمدتاً جوان بودند. شب بیست‌ویکم و بیست‌وسوم هم در دانشگاه فردوسی منبر داشتم، هزاران نفر هم آنجا حضور داشتند. در این مرسم‌ها تعدادی از خانم‌های ضعیف‌الحجاب هم حضور داشتند، برخی از اینها ممکن است در بیرون مکشفه ظاهر شوند ولی به چنین مجالسی برای تضرع، دعا و مناجات با خدا می‌آیند. 

* ریشه معنویت و تدین مردم ایران بویژه بانوان کشور به‌رغم همه تبلیغات سنگین و گسترده دشمن در کجاست؟ 

ریشه این تضرع و بندگی در فطرت مردم ایران است، در محبتی است که به اهل بیت(ع) دارند. گمان نکنیم مقام معظم رهبری در اتاق خود نشسته‌اند و خبر از واقعیت ندارند. از منابع مختلف اطلاعات به دست حضرت آقا می‌رسد. حضرت آقا در سفرهایی که می‌روند ارتباط نزدیکی دارند و بررسی و اطلاع دقیقی از مردم دارند. اگر حضرت آقا تاکید می‌کنند که نام این سال‌ها را اقتصادی بگذارند برای این است که مشکلات اقتصادی که مردم گرفتار آن هستند را می‌دانند. لذا کاملا درد مردم و دعا و تضرع آنها را می‌دانند و از واقعیت خبر دارند. 

ببینید! شب‌های قدر امسال حتی نسبت به شب‌های قدر قبل از کرونا بی‌نظیر بود و همه اینها نشان از علاقه مردم به دین و معنویت دارد. این نشان می‌دهد ما در مساله حجاب و عفاف باید کار فرهنگی را اولویت قرار دهیم و مساله عفاف و حجاب هر چقدر امنیتی شود، به نفع دشمن است. اینکه من تاکید کردم دشمنان آگاه و دوستان نادان تلاش می‌کنند مساله حجاب را امنیتی کنند و نباید امنیتی شود به این دلیل است. اگر این مساله امنیتی شد، دقیقا دشمن به اهدافی که می‌خواهد می‌رسد. 

* امنیتی و پلیسی نکردن مساله حجاب آیا به این معناست که به طور کلی نیروهای انتظامی و امنیتی در این حوزه اقدامی انجام ندهند و حل این مساله را به کلی به دستگاه‌ها و نیروهای فرهنگی نظام و جامعه واگذار کنند؟

خیر! صحبت بنده به این به این معنا نیست که با باندهای فساد بی‌حجابی نباید مقابله کرد، قطعا باید با شیوه‌های امنیتی و انتظامی مقابله کرد. الان در کشور ما در چند ساحت باندها و تشکیلاتی وجود دارد که  علیه حجاب کار می‌کنند؛ باندهای مدلینگ که لباس‌های نیمه برهنه تولید و پخش می‌کنند. باندهای گردشگری که به اسم گردشگری جوانان را جذب می‌کنند و از این شهر به آن شهر می‌برند و از محافل مشروب‌خواری و روابط نامشروع فیلم می‌گیرند و در فضای مجازی پخش می‌کنند. مجموعه امنیتی باید با برخی از این سلبریتی‌ها؛ با اینها برخورد کنند؛ با این دانه درشت‌ها. اگر آنها را رها کنند و با همین دخترهای 20 تا 40 ساله‌ای که در خیابان مکشفه هستند برخورد شود، اصلی را رها کنند و سراغ فرعی بروند، این خطاست. چون دشمن دارد کار امنیتی می‌کند و کار امنیتی را از طریق باندها دنبال می‌کند؛ آن باندها را باید ریشه کن کرد. باید با شیوه امنیتی با اینها مقابله کنند اما مساله فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه را باید با شیوه فرهنگی دنبال کرد، چون چنین بستر و ظرفیتی را در حوزه دعا و تضرع ما می‌بینیم که حتی در میان بانوان ضعیف‌الحجاب و بی‌حجاب هم وجود دارد.

ببینید! حجاب هم ساحت امنیتی دارد و هم ساحت شناختی؛ ساحت امنیتی حجاب این است که دشمن دارد تلاش می‌کند و تلاش کرده که با بی‌حجابی نظام خانواده ما مختل شود چون قوام ما ایرانی‌ها از قبل از اسلام بویژه بعد از اسلام، به نظام خانواده بوده است. همین امروز بسیاری از ایرانیانی که در خارج از کشور هستند و در آمریکا و اروپا زندگی می‌کنند معروف هستند به اینکه نظام خانواده دارند. در سفرهایی که بنده بویژه به اروپا داشتم این را مشاهده کردم که خیلی از خانم‌ها علاقه‌مند هستند با ایرانی‌ها ازدواج کنند و می‌گویند چون ایرانی‌ها به همسران‌شان محبت می‌ورزند و نظام خانواده برای آنها مهم است. برخلاف برخی کشورهای دیگر، می‌گویند ایرانی‌ها اهل خشونت نیستند. 

حتی این نگاهی که اروپایی‌ها به مردان ایرانی دارند که اهل حفظ خانواده هستند و حرمت زن را حفظ می‌کنند، این نگاه را مثلا به ترکیه و برخی کشورهای عربی ندارند. در فرهنگ و بافت ما ایرانی‌ها حفظ خانواده یک اصل است. شما می‌بینید که شب یلدا می‌شود، شب و روز عید و ولادت اهل‌بیت، مردم برنامه‌شان این است که به خانه پدربزرگ و مادربزرگ می‌روند و احترام و حرمت می‌گذارند، البته درست است که برخی از ما ایرانی‌ها گرفتار فرهنگ غرب‌زدگی شده‌ایم و پدر و مادر پیر را در خانه سالمندان قرار می‌دهیم که این بحث حاشیه‌ای است اگرنه عمده ما ایرانی‌ها این فرهنگ خانواده را داریم؛ ما خانواده دوست هستیم. 

* بعضا در زمینه امر به معروف و نهی از منکر شاهد صحنه‌هایی هستیم که در آن یک فرد دغدغه‌مند با روشی خشونت‌بار با خانم بی‌حجاب برخورد می‌کند؛ این رفتارها چه آسیب‌هایی می‌تواند در بر داشته باشد؟

نکته مهم دیگر این است که دشمن می‌خواهد با مساله بی‌حجابی نزاع بین مردم ایجاد کند و مردم را به جان هم بیندازد، لذا شکاف اجتماعی از اهداف جدی دشمن است. چرا حضرت آقا می‌فرمایند کار بی‌قاعده نکنید، یک کسی ممکن است از سر غیرت و عصبانیت، رفتاری با یک شخص بی‌حجاب انجام دهد و این می‌شود دستاوردی برای دشمن تا مردم را به جان هم ‌اندازد. 

دشمن می‌خواهد با بی‌حجابی مردم را به جان حکومت و حکومت را به جان عده‌ای از مردم بیندازد. در دیدار اخیری که خدمت حضرت آقا بودیم، فرمودند دشمن دارد نقشه می‌کشد و برنامه دارد، حاکمیت هم باید برنامه داشته باشد، قطعا یک بخشی از مساله حجاب از سوی دشمن امنیتی است. لذا بنده به عنوان کسی که کارشناس این بحث است و مدت‌هاست دارم روی این موضوع کار می‌کنم، معتقدم مهم‌ترین کاری که مجموعه امنیتی و انتظامی باید انجام دهند، برخورد با باندهایی است که عقبه امنیتی دارند.

حضرت آقا فرمودند حجاب یک حکم شرعی است و تردیدی در آن نیست و یک حکم قانونی هم هست که فرمودند حرام شرعی و حرام سیاسی است. منظور آقا از حرام سیاسی حرام قانونی است. حرام شرعی است برای اینکه دین فرموده و آیه قرآن است و حرام سیاسی است چون قانون جمهوری اسلامی است و انسان باید پایبند به قانون باشد. 

اما فارغ از ساحت قانون یک ساحت شناختی و معرفتی است. ساحت شناخت و باور است. بنده بارها گفته‌ و اعلام کرده‌ام که 90 درصد بحث حجاب بحث ‌شناختی است. از من می‌پرسند یعنی این خانم‌هایی که مکشفه هستند، نمی‌دانند حجاب واجب و قانونی است؟ در پاسخ می‌گویم می‌دانند اما باور ندارند. ما یک معرفت داریم و یک باور. یک کسی می‌داند که سیگار کشیدن و مواد مخدر برای او مضر است اما باور ندارد. باور یک مرتبه عمیق‌تر است. در قرآن خداوند نمی‌فرماید مردم نسبت به مبدا و معاد معرفت پیدا کنید، بلکه می‌گوید ایمان بیاورید. این خانم‌هایی که مکشفه هستند اگر از آنها بپرسید که از نظر اسلام حجاب واجب است یا خیر؟ می‌گویند واجب است اما باور ندارند.

اینکه می‌گویم شناخت فقط بحث معرفتی نیست، شبهه دارد. به تعبیر حضرت آقا، خیلی از همین خانم‌هایی که ممکن است مکشفه باشند، شب قدر هم شرکت می‌کنند. من سال گذشته در همین شب‌های قدر حسینیه ارشاد در خیابان شریعتی تهران سخنرانی داشتم، ۳ شب منبر داشتم. در مجلسی که ما بحث داشتیم جمعی از خانم‌ها مکشفه بودند اما به جلسه آمده بودند و گریه هم می‌کردند و تضرع داشتند و قرآن روی سرشان می‌گذاشتند ولی به مساله حجاب باور ندارند. چقدر ما طلبه‌ها و نیروهای ارزشی و صداوسیما و وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات و مجموعه‌های دستگاه‌های فرهنگی توانسته‌ایم در فضای مجازی و حقیقی به این نوجوانان که در مدارس و به این جوانان که در دانشگاه‌ها هستند و همچنین به این خانم‌هایی که مکشفه هستند، بفهمانیم که 95 درصد از مزاحمت‌های خیابانی که نسبت به خانم‌هاست، معلول بی‌حجابی است. این آمار است؛ هر چه بی‌حجاب‌تر، مزاحمت‌ها و آزار و اذیت‌ها بیشتر.

* خانم‌های دغدغه‌مند در حوزه پوشش پیوسته از این موضوع گلایه دارند که برای خرید یک مانتوی پوشیده ساعت‌ها باید جست‌وجو کنند تا مورد مناسبی را پیدا کنند یا خانم‌های چادری از قیمت بالای چادر شکایت دارند. آیا این مساله تاثیری در وضع فعلی داشته است؟

البته بدحجابی و بی‌حجابی عامل اقتصادی هم دارد؛ برخی خانم‌ها هستند که چادر سرشان نمی‌کنند، برای اینکه پول ندارند چادر بخرند. دولتمردانی که در حوزه البسه کار می‌کنند بویژه وزارت صمت، باید کمک کنند، معاونت زنان ریاست‌جمهوری باید کمک کنند و بازارچه‌ها باید با قیمت مناسب چادر و لباس‌های بانوان محجبه را تامین کنند. خیری که برای شب‌های قدر هزینه می‌کند، برای ولادت‌ها و شهادت‌ها هزینه می‌کند، هزینه کند و چادر بگیرد برای برخی از خانم‌ها که پول ندارند چادر بخرند؛ ثوابش کم نیست. لذا بحث‌ اقتصادی را برای ضعیف‌الحجاب هم داریم و انکار نمی‌کنم ولی از عامل اقتصادی مهم‌تر، ضعف آموزشی و فرهنگی است.

امامان جمعه‌ و جماعت‌، معلمان، مربیان، بسیجیان و نیروهای متدین باید در این زمینه کار کنند. آنقدر که خطبای نماز جمعه مدام به نیروی انتظامی و قوه‌قضائیه گیر می‌دهند که چرا برخورد نمی‌کنید، آیا خودشان برای فرهنگ‌سازی حجاب زحمت می‌کشند؟ 

معتقدم ابتدا من طلبه مقصر هستم. ما در این زمینه کار نکردیم. شهید مطهری قبل از انقلاب قلم برداشت و در حوزه حجاب نوشت. در آن زمان شبهات زنان را جواب داد. ما چند طلبه اینچنینی داریم، فقط می‌گوییم نیروی انتظامی ‌بگیر و ببند. چقدر حرف می‌زنیم و تبیین می‌کنیم؟ روحانی ما در دانشگاه است و یک بار نمی‌رود در خوابگاه با این دانشجویان صحبت کند و به سوالات آنها پاسخ دهد، البته برخی اهل زحمت و تلاش هستند. 

ما باید با نسل جدید گفت‌وگو کنیم، حرف‌های‌شان را بشنویم، شبهات‌شان را با حوصله، ادب و احترام پاسخ دهیم، اثرگذار است چون فطرت سالمی دارند. این مطلب من نیست، بلکه نظر آقا هم همین است. لذا وظیفه ما بسیار سنگین است و مسؤولیت دشواری داریم. برای بسیاری از دختران این کشور مساله حجاب روشن نیست، گفت‌وگو و صحبت کنیم و حرف‌های‌شان را بشنویم تا بتوانیم اثرگذار باشیم. اگر اخلاص داشته باشیم، درد دین داشته باشیم و غیرت دین داشته باشیم، کلام ما اثرگذار است.