مهدی محسنی: آمریکا نگران فروپاشی رژیم صهیونیستی است.  بعد از عملیات توفان‌ الاقصی، تمام پایه‌های رژیم صهیونیستی آسیب دید. بایدن در سفری بی‌سابقه وارد سرزمین‌های اشغالی شد تا به همه این پیام را برساند که کاخ سفید در کنار رژیم صهیونیستی است. شاید به آغوش کشیدن نتانیاهو در فرودگاه بن‌گورین، از آن آغوش‌هایی بوده که بایدن هیچگاه میلی به آن نداشته است اما مساله، حالا فراتر از اختلافات دولت دموکرات آمریکا با نتانیاهو است. از سال ۱۹۴۸ تاکنون هیچ‌گاه تا این اندازه موجودیت صهیونیست‌ها به مخاطره نیفتاده بود. 

بایدن حالا مسؤول و به عبارتی فرمانده جنگ رژیم صهیونیستی است. هنوز او سرزمین‌های اشغالی را ترک نکرده بود که حملات پراکنده به پایگاه‌های آمریکایی‌ها در عراق و سوریه آغاز شد. شامگاه پنجشنبه یک کابوس تمام‌عیار برای آمریکایی‌ها بود. ناو یو‌اس‌اس کارنی چند موشک‌ و پهپادی را که گفته می‌شود از سمت یمن به پرواز درآمده بودند شناسایی کرد. کمی بعد گفته شد هدف این موشک‌ها و پهپادها، سرزمین‌های اشغالی بوده است. همان زمان خبر رسید یک آمریکابی در عین‌الاسد بر اثر سکته قلبی ناشی از شلیک موشک به این پایگاه جانش را از دست داده است. همزمان پایگاه آمریکایی‌ها در التنف سوریه هدف حمله قرار گرفت. جمعه شب نیز پایگاه آمریکایی الحریر در منطقه کردستان عراق هدف حملات پهپادی قرار گرفت.

 پیش از سفر بایدن به سرزمین‌های اشغالی، مقامات مقاومت اعلام کرده بودند در صورت ورود مستقیم آمریکا به جنگ غزه، هیچ آمریکایی‌ای در منطقه در امان نخواهد بود. حالا آمریکا با یک تهدید گسترده معتبر در منطقه روبه‌رو است.

این اتفاقات در حالی ‌است که آمریکایی‌ها همچنان تاکید می‌کنند نباید جبهه شمال علیه رژیم صهیونیستی گشوده شود. مقامات آمریکایی به بایدن گزارش داده‌اند بیش از ۱۰۰ هزار موشک در اختیار حزب‌الله لبنان است. چندی پیش گزارش‌هایی درباره توانمندی‌های سامانه موشکی ضدزره ثارالله حزب‌الله لبنان در رسانه‌های عبری منتشر شد. پنتاگون هفته گذشته درباره ورود حزب‌الله به جنگ غزه هشدار داد. آمریکایی‌ها نسبت به گشوده شدن جبهه شمال علیه صهیونیست‌ها بسیار نگران هستند و معتقدند ورود زمینی ارتش رژیم صهیونیستی به غزه می‌تواند ۲ غافلگیری بزرگ به همراه داشته باشد. اولی سورپرایزهایی است که حماس و جهاد در غزه برای آنها آماده کرده‌اند و دیگری ورود گسترده حزب‌الله و ایجاد یک جنگ پایدار میان حزب‌الله و صهیونیست‌ها. جنگی که در صورت ورود زمینی حزب‌الله به اراضی اشغالی و حتی کشیده شدن جنگ به حیفا، تبدیل به یک بحران بزرگ برای تل‌آویو و واشنگتن خواهد شد. به اینها اضافه کنید هزاران مبارز فلسطینی و عراقی را که در مرزهای فلسطین و اردن آماده‌اند در صورت لزوم، وارد سرزمین‌های اشغالی شوند. بایدن اما در سخنرانی پنجشنبه خود در oval office در حالی‌که گفت تمام‌قد در کنار رژیم صهیونیستی است، ذهن‌ها را به جای دیگری نیز برد: روسیه. بایدن تلاش کرد جنگ غزه و جنگ اوکراین را در امتداد یک طراحی علیه امنیت ملی آمریکا قرار دهد. این اظهارنظر بایدن اما به وضوح نشان داد در کاخ سفید، یک نگرانی عمده درباره اتفاقات خاورمیانه، موضوع اوکراین و تحولات مربوط به جنگ روسیه و اوکراین است. اگرچه پیش از این وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد این کشور ظرفیت مدیریت همزمان ۲ جنگ اوکراین و فلسطین را دارد اما مشخص است همین اظهارنظر و نیز اشارات بایدن در سخنرانی oval office ناشی از یک نگرانی بزرگ در کاخ سفید است. آمریکایی‌ها کم‌هوش‌تر از شارل‌ میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپایی نیستند که اذعان کرد از جنگ اخیر غزه، روس‌ها بیشترین سود را می‌برند. این اظهارنظر شاید این پیام را به صورت برجسته به واشنگتن منتقل کرد که در صورت شعله‌ور شدن جنگ در غرب آسیا، اروپا نمی‌تواند از روسیه غافل شود. حالا در کاخ سفید این یک دستورکار ویژه است که در صورت شعله‌ور شدن جنگ در غرب آسیا و دخالت مستقیم آمریکا در این جنگ، وضعیت جنگ در اوکراین چگونه پیش خواهد رفت؟ روس‌ها هنوز نقشه‌های خود برای اوکراین را در صورت شعله‌ور شدن جنگ در غرب آسیا رو نکرده‌اند ولی کیست که نداند ورود مستقیم آمریکا به جنگ فراگیر در غرب آسیا، زمان طلایی برای روسیه نیز به حساب خواهد آمد. کرملین حتما اظهارات اخیر وزیر خزانه‌داری آمریکا مبنی بر آمادگی برای مدیریت همزمان جنگ اوکراین و غزه را شنیده است اما آیا روس‌ها دچار آلزایمر شده‌اند و اتفاق بی‌سابقه اخیر عزل مک‌کارتی، رئیس کنگره آمریکا به خاطر اختلاف‌نظر عمیق در واشنگتن بر سر ادامه کمک‌های نظامی و مالی به اوکراین را از یاد برده‌اند؟ شکاف در واشنگتن به خاطر جنگ اوکراین به اوج خود رسیده و سخنرانی اخیر بایدن و ارائه تحلیل جنگ غزه در امتداد جنگ اوکراین نیز نشان‌دهنده نگرانی او از وضعیت این شکاف در صورت فراگیر شدن جنگ غزه است. روسیه از این شکاف باخبر است و روی تعمیق آن در صورت گسترده شدن جنگ فلسطین حساب ویژه باز کرده است. این یک زمان طلایی برای روس‌ها است تا اهداف اصلی خود در جنگ اوکراین را پی بگیرند.

اما چین؛ حواس‌ها کمی از چین پرت شده است. این تحلیل که جنگ اخیر در فلسطین و ایجاد جنگ گسترده در منطقه غرب آسیا منافع اقتصادی چین را به مخاطره می‌اندازد تحلیل درستی است اما حتما خود آمریکایی‌ها هم می‌دانند جنگ فلسطین اگر گسترده شود، دومینویی است که پس از ریختن بنزین روی آتش جنگ اوکراین، می‌تواند به انبار باروت خشم چینی‌ها از ماجرای تایوان نیز جرقه بزند.  چینی‌ها برای فیصله دادن به مساله تایوان مترصد فرصت هستند. آمریکا تایوان را به پادگانی مجهز علیه چین تبدیل کرده است. از سوی دیگر واشنگتن همواره پکن را از تبعات و مجازات‌های اقتصادی در صورت حمله به تایوان ترسانده است اما شی جین پینگ که در اوج جنگ اوکراین راهی مسکو شد و رئیس‌جمهور روسیه را «رفیق» نامید و مانند یک پشتیبان اقتصادی، روس‌ها را به ادامه جنگ اوکراین ترغیب کرد، خوب می‌داند درگیر شدن آمریکا در ۲ جبهه غرب آسیا و شرق اروپا، فرصتی است که شاید دیگر برای فیصله دادن به مساله تایوان نصیبش نشود.

حتما آمریکایی‌ها در محاسبات‌شان درباره بحران اخیر فلسطین، موضوع حمله احتمالی چین به تایوان را نیز در نظر گرفته‌اند؛  همان‌طور که به وضعیت اوکراین فکر کرده‌اند و ابعاد پاسخ‌ معتبر جبهه مقاومت را در صورت گسترده شدن جنگ غزه تخمین زده‌اند. 

اصرار مقامات کاخ سفید مبنی بر نبود شواهد درباره دست داشتن ایران در عملیات توفان ‌الاقصی و همین‌طور اکراه علنی آنها درباره ورود زمینی ارتش صهیونیستی به غزه، نشانه‌هایی از همین برآورد درباره مختصات تبعات گسترده‌تر شدن شعله‌های جنگ در منطقه غرب آسیا است. آمریکا الان در چنین وضعیتی است؛ از یک سو  نسبت به در خطر افتادن موجودیت صهیونیست‌ها بشدت نگران است و تمام تلاشش را برای دفاع از رژیم اشغالگر تل‌آویو انجام می‌دهد؛ از سوی دیگر بیم آن را دارد خشونت دیوانه‌وار صهیونیست‌ها منجر به توسعه جنگ و ورود دیگر اضلاع جبهه مقاومت شود. در این شرایط برخی در واشنگتن و اروپا از بایدن انتظار دارند در دام نتانیاهو برای کشیده شدن پایش به جنگ مستقیم با ایران نیفتد و همه اینها در حالی است که با کابوس فعال شدن همزمان جنگ در غرب آسیا، تشدید جنگ اوکراین و به صدا درآمدن ناقوس جنگ در تایوان مواجه است.

دولت بایدن در‌ مخمصه‌ است؛ هم از بعد خارجی و از جهت شکاف‌های سیاسی - اجتماعی داخلی. آمریکا اکنون کشوری نیست که بتواند همزمان در چند جنگ بزرگ در دنیا حضور داشته باشد؛ شواهد این را نشان می‌دهد.

رئیس‌جمهور آمریکا در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، در پاسخ به این انتقادات بیان کرد: «این آمریکاست که جهان را سرپا نگه می‌دارد. اگر ما این را در معرض خطر قرار دهیم و از اوکراین فاصله گرفته و به‌ غیرنظامیان فلسطینی و اسرائیلی پشت کنیم، ارزشش را نخواهد داشت».

اگر بایدن به نقش خود در افزایش تنش‌ها در بحران غزه توجه بیشتری داشت، قطعا به این نتیجه می‌رسید این آمریکاست که جهان را به سمت فروپاشی سوق داده، موجب ایجاد جنگ‌های بزرگ شده، از ظالمان و تروریست‌ها دفاع می‌کند و با تجهیز رژیم صهیونیستی به سلاح‌های کشتار جمعی، زمینه را برای نسل‌کشی فلسطینیان فراهم

می‌کند. او اگر به وضعیت داخلی آمریکا، جنگ ۲ حزب سیاسی این کشور برای رسیدن به قدرت و افزایش شکاف سیاسی بین مردم و سیاستمداران توجه می‌کرد، عواقب جنگ در افغانستان و عراق را می‌دید و تهدید رو به رویش یعنی دونالد ترامپ را نیز مشاهده می‌کرد، مطمئنا به این نتیجه می‌رسید که آمریکا زمینگیرتر از این حرف‌هاست که بتواند در ۲ جبهه جنگیده و همزمان پیروز هر 2 میدان شود.

مهدی بختیاری: بنا بر اعلام مقامات ۲ طرف درگیری (چه مقامات فلسطینی و حماس و چه مقامات رژیم صهیونیستی) بیش از 200 نفر از اشغالگران سرزمین فلسطین در طول نبرد «توفان الاقصی» (عمدتا در همان روز اول) به دست نیروهای حماس و دیگر گروه‌های مقاومت اسلامی اسیر شده‌اند و هیچ اطلاعی از وضعیت آنها و محل نگهداری‌شان وجود ندارد. این شاید برای اسرائیلی‌ها به اندازه غافلگیری بزرگ در ابتدای نبرد و ورود زمینی مبارزان به اراضی اشغالی ترسناک باشد؛ اتفاقی که سخنگوی ارتش صهیونیستی هم آن را وضعیتی پیچیده‌تر از جنگ یوم کیپور می‌داند. در جنگ یوم کیپور در سال 1973، ده‌ها تن از سربازان اسرائیلی به اسارت ۲ ارتش مصر و سوریه درآمدند و بی‌خبری از وضعیت اسرا و فشار خردکننده ساکنان سرزمین‌های اشغالی از بزرگ‌ترین ضربات به دولت وقت صهیونیستی بود که توان بسیار زیادی از آنها گرفت. از آنجا که صهیونیست‌ها هیچ‌گاه (به‌جز جنگ‌های کلاسیک با کشورهای عربی) درگیر نبرد زمینی با گروه‌های مقاومت نبودند (عمده درگیری‌ها شامل پرتاب راکت از غزه به سرزمین‌های اشغالی می‌شد) لذا اسیر کمتری می‌دادند اما در همان موارد معدود هم مجبور شدند امتیازات زیادی برای آزادی اسرای خود بدهند. برای مثال ژوئن سال 2006 نیروهای حماس یک سرباز اسرائیلی به نام «گیلعاد شالیط» را در مرز غزه به اسارت گرفتند. ارتش اسرائیل به مدت 5 سال زمین و زمان را به هم دوخت تا اسیر خود را آزاد کند اما موفق نشد تا اینکه نهایتا سال 2011 مجبور شد در قبال آزادی وی، 1027 زندانی فلسطینی را آزاد کند که در میان آنها افرادی نظیر «یحیی سنوار» (نماینده حماس در غزه و یکی از کابوس‌های سال‌های اخیر اسرائیل) هم بودند.

تاکتیک اسیرگیری برای آزادی زندانیان، یکی از موثرترین راهکارهای مورد استفاده از سوی گروه‌های مقاومت فلسطینی بوده و بسیاری از رهبران این گروه‌ها نظیر شهید «شیخ احمد یاسین» به همین شیوه آزاد شدند.

این تاکتیک بویژه در زمان فعلی که راست‌گراهای افراطی حاضر در دولت نتانیاهو نظیر «ایتامار بن گویر» به‌دنبال سخت‌تر کردن شرایط برای زندانیان فلسطینی (که همین الان در بدترین شرایط به سر می‌برند) هستند، بیش از پیش در دستور کار قرار دارد و یقینا یکی از اهداف اصلی در عملیات توفان الاقصی و اسیرگیری از میان اشغالگران همین تلاش برای آزادی هزاران زندانی فلسطینی از زندان‌های اسرائیل است. تعداد بالای اسرای اسرائیلی در دستان حماس منجر به فشار مضاعف به دولت نتانیاهو شده است، به طوری که به گفته ارتش اسرائیل، به بحران بی‌اعتمادی نسبت به دولت در میان خانواده‌های اسرائیلی تبدیل شده؛ بحرانی که همین الان هم در میانه جنگ خودش را نشان داده است. در تجمع روزهای گذشته خانواده‌های اسرای اسرائیلی در مقابل دفتر نتانیاهو، پلاکاردهایی دیده شد که معترضان خواهان تبادل اسرا و آزادی نزدیکان‌شان به شکل فوری بودند. این یعنی فشار ساکنان سرزمین‌های اشغالی و بویژه خانواده‌های اسرا از همین الان شروع شده و این فشار در روزهای آینده بیشتر هم خواهد شد. این در حالی است که ارتش اسرائیل به گفته مقامات این رژیم آماده نبرد زمینی گسترده در غزه می‌شود و یکی از اهداف این عملیات نیز آزادسازی اسرا اعلام شده، با این حال هنوز مقامات این رژیم تصمیم نهایی را برای ورود زمینی به نوار غزه نگرفته‌اند، چراکه می‌دانند در این صورت تلفات بیشتری به آنها وارد خواهد شد و ارتش اسرائیل مجبور می‌شود مانند سال 2014 بار دیگر بدون هیچ دستاوردی از غزه عقب‌نشینی کند. اتفاقات آینده هرچه باشد - چه صهیونیست‌ها وارد غزه شوند چه نشوند - چند بحران پس از جنگ، گریبان نتانیاهو را خواهد گرفت که یکی از آنها برخورد و بازخواست به دلیل غافلگیری اولیه خواهد بود اما مهم‌ترین آنها همین موضوع اسراست؛ موضوعی که حتما حماس برای استفاده از آن به عنوان یک اهرم فشار موثر در امتیازگیری از اسرائیل برنامه‌ریزی کرده است.

زهرا فریدزادگان: سال 1402 در حالی آغاز شد که بازار مسکن و تمام حوزه‌های وابسته به آن در سال‌های گذشته افزایش قیمت بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده بودند. همچنین پیچ و خم مسیر بازار املاک بویژه از سال 97 به بعد باعث شده بود تعداد زیادی از فعالان، از خیر خرید مسکن و کسب سود گذشته و از بازار مسکن خارج شوند. با این وجود بر اساس گفته مشاوران املاک، تا پایان سال 1401 خرید و فروش مسکن کمابیش انجام می‌شد و گزارش‌های مرکز آمار ایران نیز حاکی از آن بود که هر چند ساخت‌وسازها با دهه‌های گذشته قابل مقایسه نبوده اما هر ماه افزایش نسبی را تجربه کرده است؛ روندی که سال 1402 تغییر کرد. داده‌های رسمی و مشاهدات میدانی حاکی از آن است که در نیمه اول سال 1402 رکود، اصلی‌ترین مشخصه بازار مسکن بوده است تا جایی که به گفته اکثر قریب به اتفاق مشاوران املاک، معاملات املاک در نیمه نخست امسال قفل شده است. 

* رکود در آغاز سال

اگرچه به طور معمول، هر ساله در فروردین‌ماه، به واسطه تعطیلی آغاز سال نو و به طور کلی ورود به سال جدید، همواره معاملات مسکن کمتر از سایر ماه‌های سال انجام می‌شود اما فروردین‌ امسال در مقایسه با مدت مشابه سال‌های گذشته، بازار مسکن در خواب عمیقی فرو رفته بود. 

بنا به گفته‌ واسطه‌های ملکی، یکی از مهم‌ترین دلایل رکود مسکن در فروردین‌ پایین بودن توان متقاضیان در مقایسه با نرخ‌های پیشنهادی بوده است. از سوی دیگر تردید خریداران برای خرید ملک به این امید که التهاب بازار کاهش پیدا کند، از  دیگر عوامل مهم رکود در بازار مسکن در فروردین‌ عنوان می‌شود؛ مضاف بر اینکه عقب‌نشینی مالکان واحدهای نوساز و مرغوب تحت تأثیر انتظارات تورمی باعث شد تا نسبت به فروش احتیاط کنند. 

در همین حال گزارش‌های رسمی مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه در فروردین سال ۱۴۰۲ به 47.6 درصد رسید که بالاترین رقم در ۱۰ سال گذشته محسوب می‌شود. همچنین نرخ تورم نقطه به نقطه نیز ۵۵,۵ درصد ثبت شده است. در این میان ارقام مربوط به تورم بخش مسکن اعم از قیمت ملک و اجاره‌بها، جالب توجه است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، تورم ماهانه مسکن معادل 1.9 درصد بوده است. در همین حال تورم نقطه‌ به نقطه مسکن نیز 39.1 درصد اعلام شده و تورم سالانه نیز در این بخش به 33.9 درصد رسیده است.

نکته جالب توجه اما در بخش تورم اجاره خودنمایی می‌کند؛ بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، تورم ماهانه اجاره‌بها تنها 1.8 درصد بوده است. همچنین تورم نقطه به نقطه نیز 38.9 درصد اعلام شده است. به این معنا که در فروردین‌ماه امسال، مردم تنها 38.9 درصد بیشتر از فروردین سال 1401 اجاره پرداخت کرده‌اند. 

* توقف قیمت‌ها در اردیبهشت

دامنه رکود به دومین ماه سال نیز کشیده شد. بر اساس گزارش‌های موجود، در فروردین و اردیبهشت‌ماه امسال قیمت مسکن روند افزایشی داشت اما بتدریج این مسیر تغییر کرد و قیمت‌ها در بازار کاهشی شد و با وجود اینکه در اواخر اردیبهشت قیمت مسکن متوقف شد و رشد و نزول خاصی را تجربه نکرد اما با این حال هیچ تکانه‌ای در معاملات مسکن به وجود نیامد. این روند، بازار را در رکود عمیقی فرو برد. براساس آمار منتشرشده از سوی مرکز آمار، نرخ تورم ماهانه مسکن در اردیبهشت‌ماه 1.8 بوده است که نسبت به فروردین 0.1 درصد کاهش نشان می‌دهد، همچنین تورم نقطه به نقطه عدد 38.5 را ثبت کرده است که نسبت به ماه قبل از کاهش 0.6 درصدی خبر می‌دهد، این در حالی است که شاخص کل تورم نقطه به نقطه کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور 54.6 درصد بوده است. در موضوع اجاره نیز نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه کاهنده بوده است، به این ترتیب که تورم ماهانه اردیبهشت نسبت به فروردین 0.1 درصد کاهش و تورم نقطه به نقطه هم نسبت به ماه گذشته 0.6 درصد کاهش یافته است، علاوه بر این، نرخ تورم کاهنده قیمت اجاره و مسکن موجب جلوگیری از رشد بیشتر شاخص کل تورم شده است.

* استمرار رکود در خرداد 

خردادماه معمولا فصل نقل و انتقالات و خرید یا اجاره مسکن است. بر این اساس، همواره انتظار می‌رود در خرداد بازار مسکن از رکود خارج شده و تغییراتی در روند معاملات مسکن ایجاد شود. این در حالی است که رکود در بازار مسکن در خردادماه امسال همانند ۲ ماه نخست سال ادامه داشت؛ رکودی که به گفته کارشناسان و فعالان حوزه مسکن، نه به نفع مردم و نه دولت است، زیرا گردش سرمایه و ثروت در اقتصاد مسکن کند یا متوقف می‌شود و تمام وجوه سرمایه‌گذاری، خدمات مربوط به فنی و مهندسی، امور مربوط به پیمانکاری و ساخت‌وساز نیز همگام با رکود حرکت می‌کنند. رکود در بازار ساخت‌وساز نیز گویای آن است که ساخت مسکن جذابیت خود را برای سرمایه‌گذاری از دست داده است، در نتیجه حجم تولید کاهش یافته و سرمایه‌هایی که به صورت نیمه‌کاره رها شده‌اند به بازار نمی‌رسند. از طرفی زمانی که ساخت‌وساز انجام نشود عرضه نیز دچار مشکل شده و در مجموع تعادل به هم می‌خورد. همچنین فاصله قیمت املاک نوساز و غیرنوساز افزایش پیدا می‌کند و قیمت‌ها را در نهایت افزایش می‌دهد. افزایش قیمت هم طبیعتا دسترسی خانوارها به مسکن را پایین می‌آورد.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، میانگین قیمت مسکن در خرداد امسال 2.6 درصد افزایش داشته است. همچنین میانگین قیمت مسکن نسبت به اردیبهشت حدود 2.6 درصد افزایش یافته است. تورم نقطه به نقطه حوزه مسکن و آب، برق و گاز نیز 38.6 درصد بوده است. تورم اجاره‌بها نیز 2.6 درصد اعلام شده است.

* بهار آرام بازار مسکن

به طور کلی گزارش مرکز آمار ایران از صدور پروانه‌های ساخت در فصل بهار نشان از نگاهی سطحی به وضعیت ساخت‌وساز در کشور دارد. بر این اساس در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌ تهران طی بهار ١٤٠٢، ساخت 9 هزار و 586 واحد مسکونی پیش‌‌بینی شده که نسبت به فصل گذشته ٢٨,٤ درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های ساختمان‌ در این بازه و نسبت به فصل ماقبل ٢٩,١ درصد کاهش داشته است. در بهار سال ١٤٠٢، بر اساس پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌های کشور نیز پیش‌‌بینی شده است که واحدهای ساخته‌شده در این فصل نسبت به فصل گذشته، ٢٢,٧ درصد کاهش را تجربه کنند. مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان‌ در بهار ١٤٠٢ نسبت به زمستان سال گذشته نیز ٢١,٧ درصد پایین آمده است.

از زمانی که انتشار آمار‌های رسمی در حوزه مسکن از سوی بانک مرکزی متوقف شد، بررسی دقیق بازار مسکن بدون در دست داشتن آمار مستند، اندکی دشوار است. با این وجود طبق آمارهای موجود، در پایان فصل بهار بازار مسکن تهران با کاهش ۳ درصدی میانگین قیمت رو به رو بود. فروشندگان، قیمت خود را پایین آوردند اما با آغاز فصل تابستان رکود همچنان بر بازار مسکن حاکم بود. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد تغییرات قیمت مسکن در فصل گذشته، تا ۱۰ درصد هم بوده است به نحوی که بسیاری از فروشندگان ملک حاضر به تخفیف‌های ۱۰ درصدی شده‌اند اما به گفته فعالان این حوزه، همچنان خریداری برای خرید ملک وجود نداشته است.

* کاهش قیمت مسکن در تیرماه

بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی مرکز آمار ایران از شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور در تیرماه ١٤٠٢، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، ٣٩,٤ درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین، 39.4 درصد بیشتر از تیرماه ١٤٠١، برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. تورم نقطه به نقطه تیرماه ١٤٠٢ در مقایسه با ماه قبل نیز ٣,٢ واحد درصد کاهش یافته است. تورم ماهانه مسکن در گزارش مرکز آمار 2.4 درصد اعلام شده است. همچنین این شاخص در مقیاس نقطه به نقطه به 38 درصد رسیده و نرخ سالانه آن نیز 36 درصد ثبت شده 

است.

 تورم بازار اجاره نسبت به ماه گذشته رشدی برابر با بازار مسکن یعنی 2.4 درصد را تجربه کرده و تورم نقطه به نقطه این بازار نیز 37.9 درصد اعلام شده است. تورم این بازار همچنین در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته 35.8 درصد افزایش داشته است.

به گفته سیدجواد سادات، مشاور وزیر راه و شهرسازی، قیمت مسکن در تیرماه امسال در شهر تهران 3.8 درصد کاهش داشته است که این روند حاصل اجرای برنامه ساماندهی مشاوران املاک بوده است. به عبارت دیگر اجرای شهر به شهر و محله به محله طرح ساماندهی واحدهای صنفی مشاوران املاک و شناسایی و برخورد با اخلالگران بزرگ حوزه بازار مسکن، رونمایی از سامانه دریافت کد رهگیری رایگان اجاره مسکن، اقدام جدی در حوزه شناسایی و دریافت مالیات از خانه‌های خالی، تصویب طرح تنظیم بازار زمین، مسکن و اجاره‌بها در مجلس شورای اسلامی، حمایت و طرح الزام به ثبت رسمی اموال غیرمنقول و تحویل زمین به بخشی از واجدان طرح حمایت از جوانی جمعیت، از جمله اقدامات وزارت راه و شهرسازی بوده که منجر به کاهش قیمت در بازار مسکن در تیرماه شده است.

* تعمیق رکود در مردادماه

با شروع مرداد و همزمان با آغاز ماه‌های محرم و صفر، از آنجا که عموما مردم دست از خرید و فروش مسکن می‌کشند، این امر باعث ایجاد رکود در بازار مسکن شد. این در حالی بود که با آغاز ماه‌های محرم و صفر بازار مسکن از رکود عمیق اوایل سال هم خارج نشده بود. کارشناسان در این بازه زمانی پیش‌بینی کردند در میانه تابستان عمق رکود بازار مسکن بیشتر خواهد شد که این اتفاق می‌تواند تبعات مثبت و در عین حال منفی بر بازار مسکن داشته باشد. به گفته فعالان حوزه مسکن، تابستان امسال خریداران بازار مسکن انتظارات کاهشی داشته و به همین دلیل میزان عرضه از خرید بیشتر شد که نتیجه کلی این وضعیت، چرخش بازار مسکن به نفع خریداران بود. جست‌وجوی کوتاهی در بنگاه‌های شهر تهران نشان می‌دهد قیمت ملک مرداد امسال در مقایسه با اردیبهشت، حدود ۵ الی ۲۵ درصد کاهش داشته است. ساخت‌وساز نیز در مرداد همچنان روند کاهشی داشته است.

گزارش مرکز آمار ایران از تورم مرداد نشان می‌دهد  بازار مسکن و اجاره طی این بازه یک‌ماهه هر کدام 3.3 درصد تورم را پشت سر گذاشته‌اند. بر این اساس در مردادماه ۱۴۰۲ تورم نقطه به نقطه معادل 39.8 درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین 39.8 درصد بیشتر از مرداد سال گذشته برای خرید مجموعه کالاها و خدمات یکسان هزینه کرده‌اند. 

همچنین در مرداد ماه سال جاری تورم ماهانه خانوارهای کشور برابر 2.4 درصد، تورم ماهانه برای گروه‌های عمده خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات 2.6 درصد و برای گروه عمده کالاهای غیرخوراکی و خدمات 2.4 درصد بوده است. مسکن طی بازه مردادماه ۱۴۰۲ بیشترین تورم را تجربه کرده است. تورم ماهانه مسکن بر اساس گزارش مرکز آمار، 3.3 درصد و تورم نقطه به نقطه آن نیز 38.5 درصد ثبت شده است. تورم سالانه مسکن نیز در مردادماه به 36.6 رسیده است. رشد تورم ماهانه در بازار اجاره نیز همسو با بازار مسکن 3.3 درصد ثبت شده است. همچنین تورم سالانه این بازار تا ۳۶,۵ درصد رشد کرده و تورم نقطه به نقطه آن 38.4 درصد برآورد شده است.

* رشد تورم مسکن در شهریور

در گزارش مرکز آمار ایران از تورم (ماهانه) شهریورماه سال جاری آمده است: تورم شهریور نسبت به مردادماه  3.3 درصدی رشد داشته است. بر این اساس در شهریور امسال شاخص قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد 159.7 رسیده که نسبت به ماه قبل (159.7)، 3.3 درصد افزایش داشته است. ‌در مردادماه تورم ماهانه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران 3.3 درصد بوده است. تورم ماهانه شهریور در مقایسه با همین عدد در ماه قبل (1.8 درصد)، 1.5 واحد درصد افزایش داشته است. همچنین تورم نقطه به نقطه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران در شهریورماه به عدد ۴۵,۷ درصد رسیده است. به‌عبارت دیگر، خریداران باید برای خرید یک واحد مسکونی مشخص در شهر تهران به ‌طور متوسط 45.7 درصد بیشتر نسبت به شهریور سال گذشته پرداخت کنند.

تورم نقطه به نقطه این ماه در مقایسه با ماه قبل (۴۴ درصد) 1.7 واحد درصد افزایش داشته است. ‌نرخ تورم سالانه شهریور آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران نیز به عدد 30.3 درصد رسید که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل (28.4 درصد)، 1.9 واحد درصد افزایش داشته است.

بر اساس گزارشی که از سوی  وزارت راه و شهرسازی در شورای عالی مسکن ارائه شد، نرخ رشد قیمت مسکن پایتخت در شهریورماه 1402 نسبت به ماه قبل 6 دهم درصد کاهش یافته است. بر اساس اطلاعات این گزارش، در شهریور 1402 نسبت به مرداد ماه بیشترین رشد قیمت مربوط به مناطق 11، 12 و 7  به ترتیب با رشد 9.6 درصد، 9.4 درصد و 8.2 درصد بوده است. از طرفی بیشترین کاهش قیمت مسکن نیز مرتبط با مناطق 22، 18 و 13 بود که معادل 11.8 درصد، 9.7 درصد و 9.4 درصد کاهش یافت. در مناطق 1، 2 و 3 که پیشران قیمت مسکن در تهران و کشور هستند نیز تنها افزایش قیمت 4.9 درصدی در منطقه یک اتفاق افتاده و مناطق 2 و 3 به ترتیب 8.4 و 7.4 درصد با کاهش قیمت مواجه شدند.

* کاهش تورم انتظاری

مجید گودرزی، کارشناس اقتصاد مسکن در گفت‌وگو با «وطن امروز»  درباره رکود حاکم بر بازار مسکن گفت: خوشبختانه اتفاق خوبی که در بخش مسکن رخ داده این است که تورم انتظاری مسکن فروکش کرده است. به این ترتیب خریداران منتظرند قیمت مسکن کاهش یابد، لذا در حال حاضر انگیزه‌ای برای معامله مسکن در بازار وجود ندارد.

به گفته وی، همین امر باعث شده نگاه سرمایه‌ای به مسکن از بین رفته و در نتیجه سوداگری مسکن صرفه اقتصادی برای سوداگران نداشته باشد. از طرفی به دلیل کاهش قیمت‌ها در بخش مسکن، قیمت‌هایی که اکنون از سوی برخی فروشندگان و بعضا از سوی برخی مشاوران املاک ارائه می‌شود، کاذب است.

گودرزی افزود: اقدامات قابل توجهی از سوی دولت و وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسکن انجام شده که پیامدهای خوبی به همراه داشته است؛ طرح واگذاری زمین رایگان و زمین‌های ۹۹ ساله، افزایش حریم شهرها، طرح الزام به ثبت رسمی اموال غیرمنقول، تحویل زمین به بخشی از واجدین طرح حمایت از جوانی جمعیت و اقداماتی از این قبیل گام‌های مثبتی بوده که سوداگری بخش مسکن را به‌شدت کاهش داده است. البته ناگفته نماند برای کنترل بازار مسکن این اقدامات به تنهایی کافی نیست.

* با استانداردهای جهانی فاصله داریم

کارشناس اقتصاد مسکن ادامه داد: هنوز با استانداردهای جهانی در بخش مسکن فاصله زیادی داریم. یکی از ابزارهایی که می‌تواند به دولت کمک کند تا این فاصله را به حداقل ممکن برساند، مالیات است. اگرچه قانون مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر خانه‌های خالی تصویب شد اما واقعیت این است که دولت نتوانست درآمدی از این بخش حاصل کند.

وی با اشاره به فقر قانونی در بخش مسکن گفت: یکی از معضلات بخش مسکن بی‌قانونی و رهاشدگی  مفرط است که باعث شده بی‌عدالتی در حوزه مسکن به وجود آید. همچنین نبود آمارهای دقیق از وضعیت مسکن در کشور، باعث شده کارشناسان این حوزه تحلیل و چشم‌اندازی درستی از حال و آینده مسکن در کشور نداشته باشند.

گودرزی در ادامه به برخی ابزارهای کنترل بازار مسکن اشاره کرد و افزود: در کنار قوانین مختلفی که باید برای نظارت و کنترل بازار مسکن وجود داشته باشد، راهکارهای مختلفی نیز وجود دارد که به دولت کمک می‌کند تا بخش مسکن را به درستی اداره کند. برای مثال اگر تمام آگهی‌های فروش ملک شناسنامه‌دار شوند و هر قیمتی که از طرف مالک درج شد، ملاک خوداظهاری در ارزش ملک برای محاسبه مالیات قرار گیرد، یا اینکه مسکن مصرفی، حداقل به مدت ۱۰سال مشمول ممنوعیت خریدوفروش شود، به این ترتیب و در کنار سایر ابزارها می‌‌توان نظارت بر بازار مسکن و قیمت‌های ارائه‌شده را افزایش و علاوه بر رونق بازار خرید و فروش، مسکن را از حالت رکود خارج کرد. 

وی افزود: بارها درخواست شده مدعی‌العموم با ورود به موضوع آمارهای بانک مرکزی که در حال حاضر مدت‌هاست منتشر نمی‌شود، این امر را پیگیری کند اما به نظر می‌رسد  اراده‌ای برای پیگیری این موضوع وجود ندارد. در نتیجه تا زمانی که آماری در اختیار نباشد، هر از گاهی ارائه آمارهای غیرمستند می‌تواند نظم بازار را بر هم بزند.

* ضرورت اجرای طرح تحقیق و تفحص

گودرزی معتقد است مجلس شورای اسلامی باید طرح تحقیق و تفحص از بانک مرکزی را اجرا کند؛ در این صورت است که می‌‌توان به آمارهای دقیق و قابل استناد دسترسی داشت.

 وی  اظهار امیدواری کرد که دولت با برگزاری مستمر و منظم جلسات شورای عالی مسکن تا پایان سال به دستاوردهای قابل توجهی در حوزه مسکن دست پیدا خواهد کرد. همچنین این امید وجود دارد که مجلس شورای اسلام جرات و جسارت ورود به بخش ساماندهی مسکن و قانون‌گذاری در بخش قیمت مسکن را پیدا کند.

وی خروج بازار مسکن از رکود را نیازمند ثبات در شاخص‌های سیاسی و اقتصادی عنوان کرد و افزود: تنها در صورت ثبات اقتصادی است که خریداران می‌تواند آینده مشخصی پیش روی بازار ترسیم و بر اساس آن تصمیم اتخاذ کنند. دولت نیز می‌تواند با ایجاد ثبات در شاخص‌های اقتصادی کلان و به تبع آن بازارهایی از جمله بازار مسکن، رونق را به این بازار برگرداند.

وی  کمبود نقدینگی در دست مردم را یکی از عوامل رکود بازار مسکن دانست و تأکید کرد: مشخص نیست این رکود تا چه زمان ادامه خواهد داشت، چرا که در بسیاری از شاخص‌های مرتبط با صنعت ساخت‌وساز از جمله دستمزدها، افزایش قیمت وجود داشته و در نتیجه در چنین شرایطی نمی‌توان چندان انتظار کاهش قیمت مسکن را داشت.

گروه فرهنگ و هنر: جنایات صهیونیست‌ها علیه مردم مظلوم غزه بویژه حمله به بیمارستان المعمدانی، واکنش‌های بی‌سابقه‌ای را در میان اهالی هنر و فرهنگ در سراسر گیتی  برانگیخته است.

در روزهای پس از اقدام به نسل‌کشی آشکار سه‌شنبه گذشته رژیم صهیونیستی که به شهادت 1000 زن و مرد و کودک در بیمارستان مسیحیان منطقه الاهلی غزه انجامید، خوی ضد بشری اسرائیل بیش از  پیش مورد توجه هنرمندان سرشناس جهان قرار گرفته است. پدیده ابراز انزجار گسترده سلبریتی‌های غربی از اقدامات رژیم صهیونیستی و همدردی با مظلومان فلسطینی چنان بی‌سابقه است که  ورایتی، یکی از مجلات جریان اصلی سینمای آمریکا و دنیا نیز به آن  پرداخته است. 

این هفته‌نامه در تارنمای خود به نامه سرگشاده شماری از بازیگران درجه یک هالیوود به جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده اشاره کرده است. بر اساس این گزارش 55 هنرمند برجسته صنعت سرگرمی موضع‌گیری نفر اول کاخ سفید را که اخیرا به سرزمین‌های اشغالی رفته و  بی‌شرمانه از جنایات صهیونیست‌ها حمایت کرده، زیر سوال برده و  خواستار توقف کشتار مردم غزه توسط رژیم کودک‌کش شده‌اند. به نوشته ورایتی، جمعی از سرشناس‌ترین چهره‌های جهان خواستار توقف جنگ در فلسطین اشغالی شده و گفته‌اند باید شفقت بر قساوت غالب شود. خواکین فینیکس، کیت بلانشت، جان استوارت، کریستن استوارت، سوزان ساراندون، ماهرشالا علی، ریز احمد، رامی یوسف و جسیکا چستین از جمله بازیگران هالیوودی برجسته‌ای هستند که این نامه را امضا کرده‌اند. در این نامه آمده است: «ما از دولت شما و همه رهبران جهان می‌خواهیم به جان همه در سرزمین مقدس احترام بگذارید و خواستار برقراری آتش‌بس بدون تأخیر و تسهیل آن و پایان بمباران غزه و آزادی امن گروگان‌ها باشید».

در این نامه همچنین بر اظهارات جیمز الدر، سخنگوی یونیسف (صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل)  صحه گذاشته شده که بر ویرانی‌ها و تلفات بی‌سابقه وارد آمده بر باریکه غزه به دلیل حمله‌های هوایی مداوم اسرائیل و قطع آب و برق مردم تاکید شده است. پیش از این نیز نامه سرگشاده دیگری از سوی جمعی از بازیگران سرشناس بریتانیایی منتشر شده بود که در آن خواستار آتش‌بس در غزه و گشایش حصر این باریکه برای کمک‌های بشردوستانه به مردم مصیبت‌زده آن شده بودند؛ نامه‌ای با امضای چهره‌های مهم هنر انگلیس مانند تیلدا سوینتون، چارلز دنس، استیو کوگان، میریام مارگولیز، مایکل وینترباتم، مایک لی و آصف کاپادیا. آنها هم به شکلی مشابه همتایان آمریکایی‌شان در نامه مزبور خطاب به  شخص نخست‌وزیر بریتانیا، ریشی سوناک که او نیز مانند بایدن اخیرا با حضور در تل‌آویو از جنایات رژیم صهیونیستی حمایت کرد، اعلام کرده‌اند نه تنها دولت بریتانیا جنایات جنگی را تحمل می‌کند، بلکه به آنها کمک هم می‌کند.

* گردهمایی هنرمندان حامی فلسطین در موزه هنرهای معاصر

در ایران نیز اعلام همبستگی هنرمندان کشورمان با بی‌گناهان غزه همچنان ادامه دارد. از جمله گردهمایی هنرمندان حوزه‌های مختلف در حمایت از مردم مظلوم فلسطین با حضور جمعی از هنرمندان سینما، تئاتر، تلویزیون، موسیقی و هنرهای تجسمی، بعد ازظهر روز گذشته در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد. در این مراسم هنرمندان تصویرگر در فضای ورودی موزه هنرهای معاصر به خلق اثر با موضوع مرتبط با مظلومیت فلسطین پرداختند. محمود سالاری معاون هنری وزارت ارشاد، محمد اللهیاری مدیرکل دفتر موسیقی، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی، عباس عظیمی مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت، علی فروزانفر معاون هنری حوزه هنری، سیدمحمد نادری مدیرعامل بنیاد فرهنگی روایت فتح، محمود گبرلو، اسماعیل خلج، جلیل فرجاد، مرشد محسن میرزاعلی، منصور خلج، محمد گلریز، هادی مرزبان، رضا بنفشه‌خواه و شهرام شکوهی از جمله حاضران در این مراسم بودند.

محمود سالاری، معاون هنری وزیر ارشاد اسلامی در این گردهمایی  گفت: «این اندیشه که اسرائیل نمی‌تواند از شهروندانش محافظت کند، باعث نابودی آنها می‌شود. امروز ثابت شده این رژیم دیگر نمی‌تواند از شهروندانش محافظت کند و این نرم‌افزار فکری آسیب ‌دیده است. حضور شما در این مراسم چند مفهوم دارد که یکی حمایت از مظلوم است و دیگری طبق فرمایش مقام معظم رهبری این است که اسرائیل آسیب‌ دیده و ترمیم‌پذیر نیست».

در ادامه غلامرضا صنعتگر، خواننده پاپ، قطعه «همسفر من» را در اجرایی زنده به مردم غزه تقدیم کرد. هوشنگ توکلی، بازیگر و کارگردان سینما دیگر سخنران این مراسم بود. وی یادآور شد: «اقتدار رژیم صهیونیستی شکست و این مهم‌ترین موضوع است و باقی حاشیه است. اگر حاشیه را بدرستی کنترل کنیم، شهادت مردان و زنان و کودکان غزه کمرنگ نمی‌شود».

محمد گلریز، خواننده پیشکسوت انقلاب نیز در ادامه به اجرای قطعه‌ موسیقایی «فلسطین» پرداخت.

* طالبی: صهیونیسم تاب شجاعان ما را ندارد

ابوالقاسم طالبی، کارگردان فیلم «یتیمخانه ایران» نیز روی صحنه رفت و از حادثه عظیمی صحبت کرد که در فلسطین رخ داده و اقتدار کاذب صهیونیسم را شکسته است. او ادامه داد: «بایدن گفت صهیونیسم حتما نباید یهودی باشد و این تنها حرف درستش در زندگی است. مسیحی، آخوند، هنرمند، شاعر و نویسنده صهیونیست هم داریم. وقتی عده‌ای کرکس‌وار پیرامون پیکر هنرمندی بزرگ، زن بزرگی را که از مبارزه با صهیونیسم می‌گوید، تمسخر می‌کنند، نشان دادند هنرمند صهیونیست هم داریم که از هر فرصتی برای ضربه زدن به نظام استفاده می‌کند».

طالبی تصریح کرد: «باید بدانیم در بین ما کرکس‌هایی، لباس پرستوی نق‌نقو پوشیده‌اند و هر روز برای خود جمله‌ای می‌بافند و می‌گویند و خوش هستند. من متاسفم از حضور چنین افرادی در بین ما و درود می‌فرستم به شما شجاعان. می‌دانیم صهیونیسم تاب شجاعان ما را ندارد و مانند سیف‌الله داد، نادر طالب‌زاده و فرج‌الله سلحشور آنها را با بیماری از ما می‌گیرد». در ادامه این برنامه قطعه «توفان الاقصی» ساخته‌شده در مرکز سرود و موسیقی صدا و سیما پخش شد.

* خزاعی: در کجای تاریخ ایستاده‌ایم؟

محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی نیز در جمع هنرمندان حامی فلسطین سخنرانی کرد و گفت: «همه برای همدردی با مردم غزه کنار هم جمع شده‌ایم. ما در کجای تاریخ ایستاده‌ایم؟ باید انتخاب کنیم در کنار چه مردمی بایستیم. تبلیغات گسترده حکومت یزید باعث شد بسیاری در انتخاب خود اشتباه کنند. در ماجرای کربلا دسته‌ای پی جایزه بودند و دسته‌ای بی‌طرف بودند و بعد از عاشورا پشیمان شدند اما دسته سوم بصیر بودند و جای درست ایستادند».

جنایات سیستماتیک رژیم صهیونیستی در غزه و کشتار هدفمند غیرنظامیان توسط ارتش اشغالگر قدس چهره رسوای این رژیم را به شکلی عریان‌تر مقابل دیدگان افکار عمومی جهان قرار داده است.

اسرائیل که طی سال‌های گذشته تلاش زیادی را صرف تصویرسازی مثبت از خود کرده بود، در جریان کشتار جنون‌آمیز زنان و کودکان و هدف قرار دادن بیمارستان و کلیسا، تمام رشته‌های بافته چندین ساله خود را پنبه کرد.

در این میان صهیونیست‌ها نه فقط زنان و کودکان، بلکه خبرنگاران را هم هدف قرار می‌دهند. کمیته حفاظت از خبرنگاران اعلام کرد 22 خبرنگار از زمان آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس در ۷ اکتبر بر اثر بمباران‌های اسرائیل کشته شده‌اند. در میان این خبرنگاران ۱۸ فلسطینی و یک لبنانی بودند. همچنین در این مدت ۸ خبرنگار مجروح و ۳ خبرنگار یا مفقود یا بازداشت شده‌اند.

با این وجود، جنایات اخیر اشغالگران نسبت به کشتارهای قبلی اسرائیل - که در سراسر کارنامه سیاه 7 دهه‌ای رژیم صهیونیستی مشاهده می‌شود - یک تفاوت عمده دارد: اگر جنایات دیوانه‌وار صهیونیست‌ها طی سال‌ها و دهه‌های گذشته با سانسور، تحریف و  وارونه‌نمایی امپراتوری رسانه‌های اصلی پنهان نگاه داشته می‌شد اما در نبرد توفان الاقصی، این برای نخستین‌بار است که انحصار روایت در اختیار «مین استریم» قرار ندارد. 

اتفاقاتی که در غزه رخ می‌دهد، به اصلی‌ترین محور خبری بسیاری از رسانه‌های دنیا تبدیل شده است اما رسانه‌های جریان اصلی بین‌المللی تلاش کردند با ارائه تصویری یک‌طرفه، روایتی جانبدارانه از روند درگیری‌ها، تحریف واقعیت و دروغ‌سازی به نفع رژیم کودک‌کش صهیونیستی را در دستور کار قرار دهند. از همان روز اول توفان الاقصی، نخستین تلاش رسانه‌های جریان اصلی برای تثبیت انگاره مظلوم‌نمایی صهیونیست‌ها در CNN و BBC WORLD با مصاحبه‌های سفیر فلسطین در انگلستان به طور آشکار شکست خورد. 

در ادامه، رسانه‌های غربی برای جبران این شکست، پروژه دروغ‌پردازی سر بریدن کودکان و تجاوز به زنان صهیونیست توسط مقاومت فلسطین را دنبال کردند؛ دروغی که با گذشت مدت اندکی چیزی جز رسوایی برای سازندگانش به ارمغان نداشت و خبرنگار سی‌ان‌ان را مجبور به عذرخواهی بابت این دروغ آشکار کرد. شاید همین رسوایی و شکست مین استریم بود که واکنش عصبی آنها را به دنبال داشت و پرده از نقاب آزادی بیان و ادعای پوشش حرفه‌ای و بی‌طرفانه آنها برداشت. هفته گذشته بود که خبر آمد روزنامه گاردین انگلیس یک کاریکاتوریست این روزنامه را به خاطر کشیدن کاریکاتوری از بنیامین نتانیاهو متهم به «یهودستیزی» و در نهایت اخراج کرد. استیو بل، کاریکاتوریستی که بیش از ۴۰ سال برای روزنامه گاردین کار کرده بود، اعلام کرد از این نشریه چپگرا به خاطر متهم شدن به «یهودستیزی» بابت کشیدن کاریکاتوری درباره بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اخراج شده است. وی اظهار کرد مقامات این نشریه به او اعلام کردند بعد از آنکه او کاریکاتوری جنجالی از بنیامین نتانیاهو کشید، دیگر مایل به منتشر کردن آثارش نیستند.

اما این همه ماجرا نبود. تعلیق ۶ خبرنگار بی‌بی‌سی به دلیل لایک کردن محتوای همدردی با فلسطین، ممنوعیت راهپیمایی به نفع فلسطین در فرانسه، برخورد پلیس آلمان با معترضان به جنایات جنگی اسرائیل در غزه و اعتراض یک سناتور فرانسوی به حمایت کریم بنزما از فلسطین و درخواست لغو تابعیت فرانسوی او توسط این سیاستمدار فرانسوی موارد تعجب‌برانگیز دیگری است که ماهیت دیکتاتوری مقامات غربی و رسانه‌های جریان اصلی را به نمایش می‌گذارد.

پست‌هایی که توسط خبرنگاران سرویس عربی بی‌بی‌سی از جمله خبرنگاران این رسانه در مصر و لبنان توئیت یا لایک شده‌اند، محتوایی در حمایت از فلسطین یا انتقاد از مواضع رژیم صهیونیستی داشته‌اند. در حال حاضر این 6 خبرنگار از فعالیت‌های کاری تعلیق شده اما اخراج نشده‌اند تا تحقیقات فوری درباره فعالیت‌های آنها به عنوان خبرنگار بی‌بی‌سی مورد بررسی قرار گیرد. طبق گزارش فایننشال‌تایمز، همه پست‌هایی که این خبرنگاران منتشر کرده‌اند حذف شده است. تخلف یکی از خبرنگاران تعلیق‌شده نیز این است که پستی را پسندیده که در آن مبارزان فلسطینی را به عنوان مبارزان آزادی توصیف کرده است. رسانه سلطنتی بی‌بی‌سی در بیانیه‌ای اعلام کرد: فورا تحقیقاتی را در این زمینه انجام می‌دهیم.

همزمان با سرکوب آزادی بیان به نفع اسرائیل، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی غربی سانسور جنایت‌های رخ داده و در حال وقوع رژیم صهیونیستی را نیز در دستور کار قرار داده‌اند.

در همین زمینه شرکت فیسبوک اعلام کرد با۹۰ درصد درخواست‌های رژیم صهیونیستی برای حذف محتوای ضدصهیونیستی موافقت کرده است. فیسبوک اخیرا نیز در اقدامی در حمایت از رژیم اسرائیل و جنایات آن علیه مردم فلسطین، بیش از ۷۹۵ هزار مطلب و یادداشت را که در حمایت از مظلومیت فلسطینی‌ها بود حذف کرد.

همچنین شرکت تیک‌تاک نیز اعلام کرد ۸۵ درصد درخواست‌های اسرائیل برای حذف محتوا و مطالب متعلق به فلسطینی‌ها را پذیرفته است.

این در حالی است که پس از افشاگری مستند شبکه الجزیره از نقش رژیم صهیونیستی در بمباران بیمارستان المعمدانی، اسرائیل مقررات اضطراری را تصویب کرد که براساس آن این رژیم اختیار بستن دفتر تلویزیون الجزیره در اسرائیل را خواهد داشت. در راستای این تصمیم، اعلام شده که امکان بستن دفاتر الجزیره در اسرائیل و مصادره تجهیزات آنها وجود دارد.

با همه این اوصاف هیچ‌یک از این اقدامات نتوانسته است از رشد فزاینده نفرت از رژیم صهیونیستی به گواه آمار موسسات افکارسنجی در دنیا جلوگیری کند. تشکیل شبکه آگاهی امروز دیگر روندی نیست که وابسته به رسانه‌های اصلی و تحت کنترل این مدیا باشد.

گروه بین‌الملل: ادامه حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه، بازگشایی چند ساعته گذرگاه رفح و ورود 20 کامیون محموله وسایل پزشکی و غذایی، تداوم تبادل آتش در جبهه شمال میان ارتش اشغالگر و مقاومت لبنان، همچنین برگزاری کنفرانس سران صلح قاهره، مهم‌ترین اتفاقات پانزدهمین روز عملیات توفان الاقصی بود.

به گزارش «وطن امروز»، ارتش رژیم صهیونیستی شنبه نیز مناطق مختلف نوار غزه را آماج حملات هوایی خود قرار داد که براساس گزارش‌ رسانه‌های محلی فلسطین بیش از 50 نفر در این حملات شهید شدند. بر این اساس، «اشرف القدره» سخنگوی وزارت بهداشت غزه هشدار داد: اگر سوخت و تجهیزات پزشکی وارد غزه نشود، بیمارستان‌ها به گورستان تبدیل می‌شود. در پانزدهمین روز جنگ غزه، مسؤولان مصری، گذرگاه رفح را پس از ورود تنها 20 کامیون حامل کمک‌های انسانی برای مردم نوار غزه بار دیگر بستند.

همچنین روز گذشته منابع اسرائیلی از تبادل آتش بین حزب‌الله و نظامیان رژیم صهیونیستی در مرزهای شمال فلسطین اشغالی خبر دادند. به گفته این منابع، در ادامه درگیری‌های مقاومت لبنان با صهیونیست‌ها، نیروهای حزب‌الله بعدازظهر شنبه یک موشک ضد زره به سمت شهرک صهیونیستی «مرگالیوت» شلیک کردند. مسؤولان صهیونیست هم از ساکنان مرگالیوت و شهرک‌های صهیونیست‌نشین «المناره»، «یفتاح» و «مسغاف» خواستند در مناطق امن پناه بگیرند. شبکه ۱۴ رژیم صهیونیستی اما خبر داد حزب‌الله چند موشک ضدزره نیز به سمت شهرک «حانیتا» شلیک کرده است. به دنبال حملات موشکی حزب‌الله به شمال فلسطین اشغالی، صهیونیست‌ها از بیم تلفات، در حال تخلیه شهرک‌های مرزی هستند. منابع صهیونیستی روز جمعه خبر دادند تاکنون ۲۷ هزار شهرک‌نشین از ۲۸ شهرک واقع در مرزهای فلسطین اشغالی و لبنان خارج شده‌اند. خبرگزاری شهاب فلسطین هم به نقل از منابع اسرائیلی خبر داد شهرک‌نشینان صهیونیست در حال تخلیه شهرک «کریات شمونا» هستند. رئیس شهرک مرزی «مرگالیوت» در واکنش به این مساله گفت: حزب‌الله هر کاری که می‌خواهد با ما انجام می‌دهد. ما در حال تخلیه شهرک‌ها هستیم ولی در طرف دیگر [مرز]، زندگی به صورت عادی در جریان است.

ارتش رژیم صهیونیستی همچنین روز شنبه اعلام کرد بر اثر شلیک موشک ضدتانک در مرز لبنان، یک سرباز صهیونیست هلاک و ۳ نفر دیگر زخمی شدند. ارتش اشغالگر در بیانیه‌ای اعلام کرد اجازه انتشار خبر کشته شدن «عمر بلو»، سرباز ذخیره ارتش این رژیم بر اثر شلیک موشک ضدتانک در مرز لبنان را صادر کرده است.

با این اعلام، تعداد کشته‌شدگان نظامی‌ای که ارتش اشغالگر اجازه فاش شدن هویت آنها را داده است از هفتم اکتبر به ۳۰۶ نفر می‌رسد. در این راستا حزب‌الله لبنان اعلام کرد پیاده نظام رژیم صهیونیستی را در نزدیکی پادگان برانیت هدف قرار داده است. در همین حال شورای امنیت ملی رژیم صهیونیستی در فراخوانی اعلام کرد از اسرائیلی‌های مقیم اندونزی و مالدیو می‌خواهیم فورا آنجا را ترک کنند. از اسرائیلی‌های مقیم ترکیه، امارات، بحرین و مالزی هم می‌خواهیم فورا این کشورها را ترک کنند. روز گذشته اخباری مبنی بر انفجار در نزدیکی سفارت رژیم صهیونیستی در قبرس مخابره شد، همچنین به نقل از لوموند، ایریت لیلیان، سفیر رژیم صهیونیستی در ترکیه که سپتامبر 2022 به این سمت منصوب شد، در پی این تصمیم به همراه تیم خود آنکارا را ترک کرد. منابع دیپلماتیک ترکیه به رسانه‌ها تاکید کردند این خروج به دلایل امنیتی بوده و هیچ بحران سیاسی‌ای میان ۲ طرف وجود ندارد. رژیم صهیونیستی تصمیم به تخلیه سفارت‌های خود در چند کشور از جمله ترکیه گرفته است.

* فلسطین در قلب نیویورک و لندن

طبق اعلام منابع خبری انگلیس روز شنبه تظاهراتی در لندن در مخالفت با تجاوزات رژیم صهیونیستی به نوار غزه و درخواست برای آتش‌بس و پایان اشغالگری رژیم صهیونیستی انجام شد. هزاران نفر از طرفداران فلسطین دیروز تظاهرات گسترده‌ای را در مرکز لندن علیه وحشیگری‌های رژیم صهیونیستی برگزار کرده و خواستار پایان دادن به جنایات این رژیم در نوار غزه شدند. یکی از مقامات دفتر ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا اعلام کرد بسیاری از شرکت‌کنندگان در این راهپیمایی با حمل پرچم فلسطین فریاد آزادی فلسطین را سر می‌دادند. بر اساس این گزارش، بیشتر شعارهای سر داده شده در این راهپیمایی، دولتمردان انگلیس و آمریکا را هدف قرار می‌داد که در این نبرد ویرانگر از رژیم صهیونیستی حمایت کردند، همچنین تصاویری از راهپیمایی گسترده در حمایت از مردم فلسطین در نیویورک آمریکا منتشر شده است.

* نشست قاهره برای غزه

سران شماری از کشورهای عربی و غیرعربی در کنفرانس سران صلح قاهره ۲۰۲۳ که با موضوع بررسی تجاوزگری رژیم صهیونیستی به غزه و کاستن از تنش در فلسطین برگزار شد، شرکت کردند. «شیخ مشعل الاحمد الجابر الصباح» ولیعهد کویت، «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل، «شارل میشل» رئیس شورای اروپایی، «عبدالفتاح السیسی» و «سیریل رامافوسا» روسای جمهور مصر و آفریقای جنوبی، «عبدالله دوم‌» شاه اردن و «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در این کنفرانس سخنرانی و بر رفع محاصره غزه و توقف کشتار غیرنظامیان تاکید کردند. 

رئیس‌جمهور مصر در آغاز نشست قاهره گفت: ما گذرگاه را نبستیم بلکه اسرائیل آن را بمباران کرد و ما همچنان مخالف کوچ اجباری فلسطینیان هستیم. عبدالفتاح السیسی در این نشست اظهار داشت: به صراحت کشتار یا ارعاب شهروندان را محکوم می‌کنیم. رئیس‌جمهور مصر با بیان اینکه مصر گذرگاه رفح را نبسته‌، بلکه اسرائیل آن را بمباران کرده است، گفت: بار دیگر بر خواسته خود برای حمایت بین‌المللی از ملت فلسطین و  تمام غیرنظامیان تاکید می‌کنیم. السیسی در سخنرانی دیروز خود گفت با «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا توافق کرده است گذرگاه رفح باز شود و ادامه داد: بار دیگر بر مخالفت خود با کوچ اجباری فلسطینیان تاکید کرده و آن را حذف نهایی مساله فلسطین می‌دانیم. وی در ادامه افزود: هر کس گمان می‌کند ملت مقاوم فلسطین تمایل به ترک سرزمین خود، حتی اگر تحت اشغالگری باشد، دارد، سخت در اشتباه است.

وزیر خارجه عربستان سعودی نیز در نشست قاهره گفت عربستان سعودی با قاطعیت مخالف کوچاندن اجباری فلسطینیان از سرزمین خودشان است. فیصل بن فرحان از رژیم صهیونیستی خواست به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد و اعلام کرد عربستان سعودی با قاطعیت هرگونه تلاش برای کوچاندن اجباری فلسطینیان را محکوم می‌کند. وزیر خارجه عربستان اظهار داشت: ما بر مخالفت قاطع خود در نقض قوانین بین‌المللی و بشردوستانه توسط هر کدام از طرفین تاکید می‌کنیم. وی هدف قرار دادن غیرنظامیان را محکوم و اعلام کرد: خواستار اعمال فشار جامعه جهانی بر اسرائیل جهت پایان دادن به محاصره غزه هستیم. اولویت اصلی ما توقف حملات نظامی علیه غزه است.

همچنین نخست‌وزیر عراق هم در کنفرانس سران صلح قاهره ۲۰۲۳ گفت: آنچه در غزه می‌گذرد، نسل‌کشی و جنایات جنگی است که چهره رژیم صهیونیستی را نشان می‌دهد. به گزارش الجزیره، «محمد شیاع السودانی» افزود: ملت فلسطین در معرض نسل‌کشی قرار دارد و با عبارات نمی‌توان جنایت‌ها در غزه و دفن فلسطینی‌ها زیر آوار خانه‌های خود را توصیف کرد. وی ادامه داد: غزه امتحان دیگر نظم جهانی است که تاکنون بارها در چنین امتحاناتی شکست خورده است، آیا زمان پایان درد و رنج ملت استوار فلسطین نرسیده است؟ السودانی با بیان اینکه اقدامات رژیم صهیونیستی نقص همه قوانین انسانی است، اضافه کرد: کوچاندن فلسطینی‌ها را به طور قاطع رد می‌کنیم، باید فوری آتش‌بس برقرار شود. نخست‌وزیر عراق گفت: باید گذرگاه‌های مرزی باز و اجازه ورود کمک‌های انسانی داده شود تا بعد از آن، اسیران و بازداشت‌شدگان مبادله شوند. وی با تاکید بر پایان محاصره کامل غزه، خواهان ایجاد صندوق بازسازی غزه شد.

«محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین هم در این کنفرانس گفت: سرزمین خود را هرگز ترک نخواهیم کرد. وی افزود: اسرائیل هزاران غیرنظامی، بیمارستان، مدارس و پناهگاه‌ها را بدون تمایز هدف قرار می‌دهد و ما نسبت به اخراج و کوچاندن فلسطینی‌ها از غزه، بیت‌المقدس و کرانه باختری هشدار می‌دهیم. عباس ادامه داد: کابینه اشغالگر اسرائیل به درخواست‌های ما برای آتش‌بس گوش نداده است، ما بار دیگر بر مخالفت خود با کشتار غیرنظامیان هر دو طرف تاکید می‌کنیم. رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اضافه کرد: ما نسبت به حملات اشغالگران، شهرک‌نشینان و افراط‌گرایان به مقدسات در بیت‌المقدس و مسجدالاقصی هشدار می‌دهیم.

* فایننشال تایمز: بایدن در باتلاق دیپلماتیک گرفتار شده است

روزنامه فایننشال تایمز نیز درباره حوادث غزه نوشت: جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا ناخواسته در یکی از بزرگ‌ترین مشکلات حل‌نشدنی جهان که به باتلاقی دیپلماتیک برای اهداف منطقه‌ای او تبدیل شده، گرفتار شده است. این روزنامه مدعی شد: بایدن تلاش کرد از گرفتار شدن در چنین باتلاقی دوری کند اما به دلیل حملات ۷ اکتبر (۱۵ مهر) حماس به جنوب سرزمین‌های اشغالی و اقدام تلافی‌جویانه و وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه غزه، امکان فرار از آن نبود. فایننشال تایمز نوشت: حتی قبل از آمادگی بایدن برای سفر به تل‌آویو، تلاش او برای خواباندن شعله‌های آتش و جلوگیری از گسترده‌تر شدن درگیری‌ها در منطقه با انفجار بیمارستان غزه که جان‌های بسیاری را گرفت، پیچیده و دشوار شده بود. این حادثه به سرعت موجی از خشم کشورها را برانگیخت. کشورهای عربی، از جمله آنهایی که ایدئولوژی حماس را قبول ندارند و نقش اساسی در تلاش‌های دیپلماتیک بایدن ایفا می‌کنند، بیانیه‌هایی در محکومیت شدید رژیم صهیونیستی منتشر کردند. تظاهرات در سراسر کرانه باختری اشغالی و منطقه گسترده‌تر آغاز شد. اردن به عنوان یکی از قابل‌اعتمادترین و وابسته‌ترین متحدان منطقه‌ای آمریکا، نشستی را که قرار بود در آن بایدن با رهبران اردن، مصر و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ملاقات کند، لغو کرد. به نوشته فایننشال تایمز، همه این مسائل، چالش‌های بی‌شمار بایدن را در تلاش برای ایجاد توازن در روابط کشورش با تل‌آویو و روابط با شرکای عربی، کنترل جنگ غزه و جلوگیری از تنش منطقه‌ای نشان می‌دهد. در بدترین حالت، این تنش می‌تواند پای ایران و حزب‌الله را به درگیری‌ها باز کند و در نهایت نیروهای آمریکایی را بار دیگر به سمت ماموریت‌های رزمی سوق دهد.

فایننشال تایمز در ادامه گزارش خود آورده است: ۳ دهه پس از جنگ اول خلیج‌فارس، پویایی منطقه و تصورات از نقش آمریکا در منطقه به طور اساسی تغییر کرده است. این روزنامه انگلیسی در بخشی از گزارش خود آورده است: بایدن که مدعی تنش‌زدایی در خاورمیانه پس از آشوب ناشی از سیاست «فشار حداکثری» دونالد ترامپ علیه تهران است، از تهدیدها آگاه است. رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا همچنین با پذیرش ادعای رژیم صهیونیستی درباره اینکه هدف قرار گرفتن بیمارستان غزه کار حماس بوده، خشم اعراب را برانگیخت. فایننشال تایمز نوشت: حتی اگر درگیری غزه مهار شود طرح‌های بایدن برای منطقه خاورمیانه به تعلیق در‌آمده است. سیاست اصلی بایدن در بدو ورود به کاخ سفید احیای توافق هسته‌ای با ایران بود. پس از ۲ سال مذاکرات پیچیده و غیرمستقیم، در نهایت ماه گذشته پیشرفت کمی حاصل شد و واشنگتن ۶ میلیارد دلار از پول نفت ایران را به ازای تبادل زندانیان آزاد کرد اما اکنون به نظر می‌رسد امید به پیشرفتی در این زمینه در آینده نزدیک نیست. بایدن همچنین توافق سه‌جانبه با عربستان و رژیم صهیونیستی را دنبال می‌کرد که قرار بود به عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو به ازای توافق امنیتی و توافق هسته‌ای با آمریکا منجر شود. این طرح نیز دست‌کم فعلا معلق مانده است. برای بسیاری از اعراب، درگیری اخیر در غزه یادآور خاطره تلخ توافقات عادی‌سازی بین کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی است که نخست ترامپ و بعد بایدن برای آن تلاش کردند و به زعم اعراب تا زمانی که مساله فلسطین نادیده گرفته شود، این توافقات منجر به سازش در منطقه نخواهد شد. فایننشال تایمز در پایان افزود: فقط این طرح‌های آمریکا نیست که با حمله حماس بی‌نتیجه ماند. کشورهای عربی مانند امارات که روابط با رژیم صهیونیستی را عادی کرده‌اند، مجبور به «بازاندیشی و تعدیل» در روابط خود شده‌اند و در محکومیت این رژیم «همسو با جریان عربی» پیش می‌روند.

***

گروه سیاسی: آلفرد نوبل مخترع دینامیت در بخشی از وصیتنامه خود که سال 1895 نوشته شده، قسمت زیادی از ثروتش را برای اهدای جایزه به افرادی که جهت پایان دادن به جنگ‌ها و خشونت‌ها در جهان فعالیت می‌کنند در نظر گرفته است. این در حالی است که از سال 1946میلادی برخلاف شرایط و خواسته‌های آلفرد نوبل جوایز به افرادی که جنگ‌افروز بودند و در راه صلح گامی برنداشته‌اند، اعطا شده است. در همین رابطه می‌توان به اهدای این جایزه به جنایتکاران ضدبشری همچون مناخیم بگین، شیمون پرز و اسحاق رابین، از رهبران رژیم صهیونیستی که دست‌شان به خون مردم مظلوم فلسطین آلوده است، اشاره کرد. همچنین آنگ سان سوچی قصاب مردم مسلمان میانمار نیز سابقه دریافت این جایزه به ظاهر خواهان صلح اما در واقع سیاست‌زده را در کارنامه خود دارد. با این حال تعداد معدودی هم هستند که به خاطر فعالیت‌های صلح‌طلبانه خود این جایزه را دریافت کرده‌اند. ملاله یوسف‌زی از جمله این افراد است.

درحالی که 2 هفته از حملات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی به غزه می‌گذرد و همچنان هم ادامه دارد، ملاله یوسف‌زی برنده جایزه نوبل صلح در سال 2014 با انتشار فیلم بمباران بیمارستان الاهلی (المعمدانی) در غزه، این اقدام ددمنشانه را محکوم و از مردم فلسطین حمایت کرد. وی همچنین از رژیم صهیونیستی خواست اجازه ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه را بدهد و آتش‌بس را قبول کند. علاوه بر این، یوسف زی اعلام کرد ۳۰۰ هزار دلار به 3 مؤسسه خیریه می‌دهد که به فلسطینی‌ها کمک کنند.

یوسف‌زی گفت: «از همه کسانی که این ویدئو را تماشا می‌کنند می‌خواهم به سازمان‌هایی که کمک‌های بشردوستانه ارائه می‌کنند کمک کنند». وی ادامه داد: «بیش از نیمی از جمعیت غزه زیر 18 سال دارند. این کودکان نباید در طول زندگی خود تحت بمباران و اشغال ناعادلانه زندگی کنند».

ملاله یوسف‌زی سال 2014 به خاطر تلاش برای آموزش در پاکستان و ارتقای سطح تحصیل دختران این کشور، برنده جایزه صلح نوبل شد. او هنگام دریافت جایزه صلح نوبل تنها ۱۷ سال داشت و از همین رو جوان‌ترین فرد برنده جایزه نوبل به شمار می‌رود. البته حمایت‌های یوسف‌زی از مردم فلسطین مسبوق به سابقه بوده و در گذشته نیز نسبت به محکومیت اعمال ضدبشری رژیم صهیونیستی اقدام کرده‌ بود. او 3 هفته پس از دریافت جایزه صلح نوبل، برنده جایزه جهانی کودک شد و هنگام دریافت این جایزه 50 هزار دلاری در سوئد اعلام کرد این مبلغ را برای بازسازی مدارس غزه به آژانس سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی اهدا خواهدکرد. 

* از ملاله یوسف‌زی تا نرگس محمدی

جنایتی که رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین رقم زده، موجب واکنش مردم بسیاری از کشورها، از مسلمانان گرفته تا غیرمسلمان‌ها شده است. در همین رابطه می‌توان به برگزاری تجمعات متعدد در کشورهای اروپایی اشاره کرد. محکوم کردن نسل‌کشی فلسطینی‌ها به دست رژیم صهیونیستی فراتر از ملزومات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، نیازمند وجدانی بیدار است. در چنین شرایطی است که ملاله یوسف‌زی که سابقه فعالیت به نفع گروه‌های فمینیستی را هم در کارنامه خود دارد، به حمایت از مردم غزه می‌پردازد. اساسا هر انسان آزاده‌ای در روزهای اخیر ضمن حمایت از فلسطین، جنایات اسرائیل را محکوم کرده است. از همین رو می‌توان گفت ملاله یوسف‌زی مستحق دریافت جایزه نوبل صلح بوده است اما این خدشه‌‌ای به سیاسی بودن جایزه وارد نمی‌کند. در مقابل اهدای صلح نوبل به یوسف‌زی، اهدای این جایزه به جنایتکارانی مثل شیمون پرز، مناخیم بگین و اسحاق رابین نمایانگر اهداف سیاسی و مغرضانه موجود در پس پرده آن است.

در کنار این موارد، اهدای صلح نوبل امسال به نرگس محمدی، بخوبی اهداف مغرضانه کمیته انتخاب این جایزه را به نمایش گذاشت.

در مقابل موضع‌گیری یوسف‌زی در ارتباط با جنایات جنگی رژیم صهیونیستی، نرگس محمدی برنده امسال صلح نوبل قرار دارد که در طول 2 هفته گذشته هیچ موضعی در حمایت از فلسطین یا حتی محکومیت نسل‌کشی مردم غزه به دست اسرائیل و کودکش‌کشی رژیم اشغالگر قدس نداشته است. سکوت محض محمدی در قبال نسل‌کشی فلسطینی‌ها ثابت کرد نه نرگس محمدی فعال حوزه صلح و حقوق بشر است و نه جایزه صلح نوبل، اهداف صلح‌طلبانه دارد.

نرگس محمدی همان‌قدر که قدمی برای ایجاد صلح در جهان و تامین حقوق بشر واقعی برنداشته، طی سال‌های گذشته از هر فرصتی برای ایجاد بحران امنیتی در داخل مرزهای ایران استفاده کرده است. حمایت‌های همه‌جانبه او از جریان آشوب و اغتشاشاتی که سال گذشته پروژه ناامن کردن ایران را دنبال می‌کرد، نمونه‌ای از این موارد است. همراه شدن با دولت‌های بیگانه و حمایت از تحریم‌های ظالمانه غرب علیه مردم ایران نیز از دیگر مواردی است که در کارنامه سیاه نرگس محمدی به چشم می‌خورد.

در طول 2 هفته اخیر نیز شاهد طرفداری همه‌جانبه جریان حامی نرگس محمدی از رژیم کودک‌کش صهیونیستی و ماله‌کشی آنها برای جنایات جنگی اسرائیل بودیم. 

شاید برخی مواضع و نظرات ملاله یوسف‌زی مورد قبول نباشد اما او با مواضع اخیرش در محکومیت جنایت رژیم صهیونیستی ثابت کرده صلح‌طلب بودن هر انسانی فراتر از عناوین و جایزه‌هایی مثل نوبل است و در دنیای نرگس محمدی‌ها، ملاله یوسف‌زی‌هایی هم زندگی می‌کنند که وجدان‌شان بیدار است.

گروه سیاسی: شامگاه 22 مهر امسال دختر داریوش مهرجویی در تماس با پلیس، از قتل هولناک پدر و مادرش وحیده محمدی‌فر خبر داد. اگرچه از همان ابتدا تحقیقات پلیس و دستگاه قضا در ارتباط با این پرونده قتل به صورت ویژه آغاز شد اما هولناک بودن این قتل باعث شد جریانی فرصت‌طلب با سوءاستفاده از ابهاماتی که در ماجرا بود، پروژه بهره‌برداری سیاسی از این حادثه و ایجاد هجمه علیه حاکمیت را کلید بزند. چهره‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب از همان لحظات ابتدایی انتشار خبر قتل مهرجویی و وحیده محمدی‌فر؛ در حالی که هنوز نه قاتلان شناسایی و بازداشت شده بودند و نه از انگیزه قتل‌ها اطلاعاتی در دست بود، به صورت مستقیم و تلویحی انگشت اتهام را به سوی جمهوری اسلامی نشانه رفتند. دست داشتن یک گروه سازمان‌یافته در پس پرده قتل مهرجویی، ایجاد تشکیک در روند تحقیقات پلیس و طرح بی‌اساس ارعاب جامعه با قتل داریوش مهرجویی، ادعاهای بی‌اساسی بود که در این مدت از سوی چهره‌های شاخص و روزنامه‌‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب تولید و بازنشر شد و از سوی شبکه‌های فارسی‌زبان خارج‌نشین از جمله شبکه تروریست اینترنشنال به صورت ویژه پوشش داده شد.

اما اکنون یک هفته پس از کشته شدن داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر، ابعاد ماجرا تقریبا روشن شده است. قاتلان مهرجویی و همسرش شناسایی و بازداشت شدند و اعتراف کردند؛ اعترافاتی که نشان می‌دهد برخلاف تلاش اصلاح‌طلبان برای القای این گزاره که قتل مهرجویی و محمدی‌فر هدفمند و سازمان‌یافته بوده، این قتل‌ها رنگ و بوی انتقام‌جویانه داشته است.

قاتل اصلی داریوش مهرجویی که اکنون مشخص شده باغبان سابق او بوده، در اعترافات اولیه‌اش که بامداد روز گذشته توسط پلیس منتشر شد، گفته است: بعد از اینکه با شکایت خانواده مهرجویی دستگیر شدم، از آنها کینه به دل گرفتم. آنها به‌خاطر یک جاروبرقی از من نگذشتند و وقتی آزاد شدم، سراغ‌شان رفتم و خواستم ۳۰ میلیون تومانی را که از آنها ‌طلب داشتم بدهند اما انکار کردند.

با توجه به این اعترافات، باید گفت انگیزه قاتل و همدستان او در به قتل رساندن داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر، شخصی و یک اقدام انتقام‌جویانه بوده است اما اکنون که هم قاتلان دستگیر شده‌اند و هم ابهامات پرونده قتل کارگردان مشهور ایرانی تا حدودی روشن شده، موضوعی که باید مورد بررسی قرار گیرد، عملکرد فراجا و دستگاه قضا در ارتباط با این پرونده است.

* یک تقدیر، یک انتقاد

قاتلان مرحوم مهرجویی و همسرش ظرف 5 روز شناسایی و دستگیر شدند. این نشان از سرعت عمل فراجا و قوه ‌قضائیه دارد که شایسته تقدیر است اما چیزی که توی ذوق می‌زند، ضعف عملکرد پلیس و دستگاه قضایی در اطلاع‌رسانی و ارائه جزئیات پرونده است. از آنجا که در این حادثه، یک فرد نام‌آشنای حوزه فرهنگ و سینما به طرز فجیعی به قتل رسیده بود، انتظار می‌رفت پلیس و مراجع ذی‌ربط، از همان ابتدای کار با مدیریت فضای رسانه‌ای و ارائه دقیق جزئیات پرونده، راه را بر فرصت‌طلبان ببندند اما چیزی که در واقع اتفاق افتاد، ارائه قطره‌چکانی اطلاعات از سوی پلیس بود که همین موضوع باعث شد فضا برای بهره‌برداری سیاسی و جناحی اصلاح‌طلبان از حادثه ویلای زیبادشت فراهم شود.

همین عدم مدیریت رسانه‌ای افکار عمومی از سوی پلیس و دادستانی منجر به این شد که اصلاح‌طلبان، حاکمیت را در جایگاه متهم ردیف اول حادثه نشانده و برای جمهوری اسلامی رجز بخوانند که اگر نتایج تحقیقات پرونده قتل چیزی خلاف انتظار آنها باشد، برای جامعه قابل پذیرش نخواهد بود. یعنی اجازه نخواهند داد قابل پذیرش باشد!

یکی دیگر از ضعف‌هایی که دادستانی در پرونده قتل مهرجویی از خود نشان داد، بی‌عملی در برخورد قاطع با تشویش‌کنندگان اذهان عمومی جامعه بود. در حالی که انتظار می‌رفت دادستانی، نسبت به برخورد با دروغ‌پردازان و موج‌سواران ورود کند و اجازه فرصت‌طلبی را به جریان خاص سوءاستفاده‌گر ندهد، شاهد بی‌رغبتی یا بی‌میلی دستگاه قضا در ارتباط با این موضوع بودیم.

با این حال اکنون که همه ابعاد پرونده روشن شده، لازم است مراجع قضایی نسبت به برخورد با افراد و جریانی که پروژه تهمت‌زنی آشکار به جمهوری اسلامی را دنبال می‌کردند، ورود کند.