دبیر جشنواره تجسمی: 

در «تجسمی فجر» کیفیت فدا نمی‌شود

دبیر جشنواره تجسمی فجر گفت: در دوره سوم قرار بود «تجسمی فجر» شبیه رویدادهایی همچون جشنواره فیلم فجر، محلی برای حضور حرفه‌ای‌ها شود؛ این موضوع هم تا حدودی اتفاق افتاد. قطعا در دوره شانزدهم هم با وقت کم نمی‌توان تغییرات بنیادی اعمال کرد اما بر اساس نظر شورای سیاست‌گذاری و شورای دبیران، تلاش خواهیم کرد مسیر جشنواره، فضایی برای حضور حرفه‌ای‌ها یا کارهای جدی‌تر در زیرشاخه‌های متعدد هنرهای تجسمی باشد، ضمن آنکه در دوره شانزدهم علاوه بر ارائه بخش‌های نمایشگاهی مرتبط با هنرهای تجسمی به سایر مواردی که به جریان هنرهای تجسمی کمک می‌کند و سبب رونق و ترویج آن می‌شود هم پرداخته‌ایم. امیر عبدالحسینی افزود: از سوی دیگر آیین‌نامه باید نقشه راه، راهبرد و اهداف را مشخص کند و در حوزه نگرش‌های اجرایی، دست دبیران کل باز باشد تا مانعی برای خلاقیت و نوآوری نباشد. خلاقیت و نوآوری همان اصل مهمی است که در ادوار مختلف جشنواره به عنوان رویکرد مطرح شده و اساسا مهم‌ترین عامل در پدید آمدن و ارائه آثار هنرهای تجسمی همین خلاقیت و نوآوری است. شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با رویکرد هنر نوآور، خلاق، وحدت‌بخش و امیدآفرین به دبیری امیر عبدالحسینی بهمن امسال در موزه هنرهای معاصر تهران، مراکز معتبر نمایشگاهی تهران و سایر استان‌ها برگزار می‌شود. دبیر هنری این رویداد نیز مسعود زنده‌روح‌کرمانی است.

***

«عبور از فولاد» آماده پخش شد

فیلم مستند «عبور از فولاد» برای نخستین‌بار سرگذشت قزاق‌های ساکن ایران در استان گلستان را به تصویر می‌کشد. امیرهوشنگ دانایی، کارگردان فیلم مستند «عبور از فولاد» که ۲۰ سال است ساکن جمهوری قزاقستان است و به عنوان خبرنگار خبرگزاری‌های صداوسیما و ایران‌پرس فعالیت دارد، درباره مستند خود گفت: موضوع کوچ اجباری قزاق‌ها یکی از مهم‌ترین اتفاقات مردم قزاقستان در زمان اتحاد جماهیر شوروی است که تاکنون به آن پرداخته نشده است. وی اضافه کرد: قوم قزاق قدیمی‌ترین طایفه عشایری جهان است که با گذشت زمان و دگرگونی زندگی و زیست، همچنان سنت‌های عشیره‌ای خود را حفظ کرده‌اند.کارگردان فیلم مستند «عبور از فولاد» تصریح کرد: در سال‌های ۱۹۲۷ تا ۱۹۳۰ میلادی در زمان اتحاد جماهیر شوروی و حاکمیت ژوزف استالین قحطی ساختگی سرزمین قزاقستان را فرا گرفت، این قحطی ساختگی که ۱۰ سال بعد از انقلاب سرخ اکتبر در جهت تثبیت نظام کمونیستی و از بین بردن مخالفان حکومت شکل گرفت، در قزاقستان آن زمان که تحت سلطه اتحاد جماهیر شوروی بود، باعث نافرمانی، اعتراضات و شورش‌هایی از سوی مردم قزاقستان شد که برخی از آن مردم ناچار شدند با کوچ اجباری سرزمین خود را ترک کنند و به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.

***

مهم‌ترین فیلمساز آفریقا در «سینماحقیقت»

مهم‌ترین فیلمساز آفریقا در جشنواره «سینماحقیقت» تهران حضور می‌یابد. سلیمان سیسه سال 1940 در باماکو (مالی) به دنیا آمد، تحصیلات متوسطه خود را در داکار به پایان رساند و سپس برای تحصیل در دانشگاه VGIK به مسکو رفت. سیسه را بزرگ‌ترین فیلمساز زنده آفریقا می‌نامند. پس از بازگشت از مسکو، سیسه عکاس خبری شد. سال 1975، «دن موسو» (دختر جوان)، نخستین فیلم داستانی بلند مالی را فیلمبرداری کرد که بلافاصله توسط دولت، توقیف شد. سیسه بنیانگذار و رئیس اتحادیه سازندگان و کارآفرینان فیلم و سمعی و بصری آفریقای غربی است. وی در توسعه صنعت سینمای آفریقا موثر بوده و از چهره‌های شاخص این سینماست. سلیمان سیسه در جشنواره «سینماحقیقت» در نشستی ویژه درباره سینمای آفریقا صحبت خواهد کرد. هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی‌مقدم از 27 آذر تا 2 دی 1402 در پردیس چارسو برگزار می‌شود.

***

میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی

یکی از فیلم‌های دفاع مقدسی در حال تولید سینما «آسمان غرب» درباره شهید ‌علی‌اکبر شیرودی است که دومین تجربه کارگردانی محمد عسگری پس از «اتاقک گلی» نیز محسوب می‌شود. این فیلم در کرمانشاه فیلمبرداری می‌شود و به تهیه‌کنندگی حبیب والی‌نژاد در حال ساخت است. «آسمان غرب» که احتمالا نامی موقت برای این فیلم است، محصولی از سازمان سینمایی سوره و بنیاد سینمایی فارابی است. چندی پیش مدیران بنیاد سینمایی فارابی از پشت صحنه این پروژه بازدید کردند. مسعود احمدیان، معاون فرهنگی این بنیاد درباره این فیلم گفت: «سینمای ایران امروز بیش از هر زمان دیگری به بازنمایی شخصیت تراز قهرمان برای پیوند بین نسلی و الهام‌بخشی جوانان از قهرمانان ملی نیاز دارد». وی در توضیح ویژگی‌های فنی و محتوایی «آسمان غرب» گفت: «شهید شیرودی شخصیت جامعی از یک قهرمان ملی و باغیرت ایرانی دارد که رفتار سلحشورانه، شجاعت و استحکام در تصمیم‌گیری همراه با لطافت شخصیت انسانی ایشان، امکان نگارش فیلمنامه‌ای دراماتیک و تولید فیلمی با پروداکشن بزرگ را فراهم کرد». به گفته وی «علاوه بر تولیدات جاری، سفارش نگارش فیلمنامه‌های جدید با محوریت مفاخر و قهرمانان ملی در دستور کار بنیاد سینمایی فارابی است».

محسن برمهانی، معاون سیما در حاشیه مراسم یادبود پروانه معصومی با اشاره به مذاکرات برای بازگشت چهره‌ها و مجموعه‌های نمایشی مطرح به تلویزیون بر کلیدواژه سرمایه‌های سیما و استفاده از برند‌های تلویزیونی صداوسیما تاکید کرد؛ حرف‌های سنجیده و درستی که دانستن چرایی صحت آن نیاز به ذکر چند تعریف و یک بررسی جزیی دارد.

صداوسیما سال‌هاست با ظرفیتی مبتنی بر آموزه‌های انقلاب اسلامی، تلاش کرده محتوایی خاص و متناسب با فرهنگ ایرانی - اسلامی تولید کند؛ محتوایی که از یک سو دارای مفاهیم اخلاقی متناسب با فرهنگ جامعه ایرانی - اسلامی  بوده و دارای بار دراماتیک غنی باشد و از سوی دیگر موارد تخصصی و فنی مانند اصول شخصیت‌پردازی در جهت مانا کردن شخصیت‌ها در ذهن مخاطب، فضاسازی‌ها و خط قصه و آموزه‌های انتقال یافته در  آنها رعایت شده باشد. ماحصل این تلاش‌ها خلق برندهایی بوده که توانسته‌اند سال‌ها در ذهن و خاطره مردم باقی بمانند.

اصولا در تعاریف مرتبط با برند و برندسازی 2 اصل مهم وجود دارد؛ اول اینکه ظرف حاوی برندها باید به قاعده‌ای ارزشمند باشد که تمام برندها از حضور در آن بستر و ظرف حس ارزشمند شدن پیدا کنند. دوم اینکه برندها نیز باید به اندازه‌ای مهم و شناخته‌شده باشند که حضورشان در آن بستر هم باعث بالا رفتن میزان ارزش آن برندها شود و هم بستر برند با حضور آن برند، جایگاه مطمئن‌تری بیاید و به نوعی مرجعیت بیشتری برای برندها پیدا کند.

برای روشن‌تر شدن این بحث،  تاک‌شوی معروف اپرا وینفری را به عنوان یک «بستر برند» در نظر بگیرید. این برنامه از ابتدا توانسته بود ظرفیت خود را به گونه‌ای بسازد که به یک ابربرند در میان تاک‌شوهای تلویزیونی تبدیل شود. 

این برنامه با توجه به اصلی که در ابتدای این مطلب ذکر شد به‌شدت مقید به 2 خروجی مهم بود. وینفری اعتقاد داشت اولا تمام میهمانان برنامه باید به خودی خود یک چهره یا برند باشند که امتیازهای اولیه و حداقلی یک چهره را داشته باشند. پس هر چهره‌ای که از استانداردهای تعریف‌شده پایین‌تر بود امکان حضور در برنامه را نداشت.

اصل دوم این بود که پس از انتخاب چهره میهمان؛ اگر بعد از آمدن او و ضبط و پخش برنامه، قد او (یعنی میزان اعتبار اجتماعی و هنری و اقتصادی و...) حتی یک سانت بالاتر نرفته باشد این به معنی شکست تاک‌شوی او بود. یعنی قد میهمان برنامه بعد از حضور در تاک‌شوی او باید دست‌کم یک‌ سانت یا حتی یک میلیمتر بلندتر می‌شد.

این مثال کوچک را زدم تا به صداوسیما که ابعادی بسیار بزرگ‌تر و والاتر دارد و حرف‌های محسن برمهانی، معاون سیما برسیم. 

صداوسیما اینجا حکم همان تاک شو را دارد که اولا هر برنامه‌ای را راه نمی‌دهد. برنامه‌هایی می‌توانند در بستر صداوسیما حضور یابند که به خودی خود برندی باشند دارای حداقل استانداردهای لازم فنی و هنری؛ برنامه‌هایی مثل «پایتخت»، «نون خ» و ...که در بستر صداوسیما توانسته باشند هر بار جمع زیادی از مخاطبان را با خود همراه کنند و نشان دهند توانایی جذب مخاطب را در هر دوره و برهه‌ای دارند.

از سوی دیگر در این میان صداوسیما باید به قاعده‌ای هوشمندانه رفتار کند که برنامه‌های مختلف پس از برند شدن برای حضور مجدد در بستر صداوسیما همچنان مشتاق باشند و احساس کنند حضورشان در این بستر به جایگاه و اعتبار آنها شأنی ویژه و بالاتر می‌بخشد.

طبیعی است اگر صداوسیما نتواند شأن و جایگاه مرجعیت خود را حفظ کند، آن وقت برندها احساس خواهند کرد حضورشان در صداوسیما نه‌تنها قدشان را بلند نمی‌کند، بلکه حتی ممکن است باعث شود کوتاه‌تر به نظر برسند.

در این شرایط طبیعی است که برندها، سریال‌ها، برنامه‌ها و چهره‌ها برای حضور در این بستر شرایطی خاص و ویژه ‌طلب می‌کنند، چون اعتقاد دارند شرایط به سود آنها نیست و بستر حضور به آنها کمکی نمی‌کند و حتی شاید آنها به بستر صداوسیما اعتبار دهند.

حالا با برشمردن بسیار کوتاه و مختصر این قواعد به حرف‌های محسن برمهانی، معاون سیما برگردیم. برمهانی گفته است: «ما برندهایی داریم که در تلویزیون مخاطب کسب کرده‌اند و جزو سرمایه‌های سازمان صداوسیما محسوب می‌شوند. تمام این برندها که موفقیت کسب کرده‌اند، سرمایه هستند و صداوسیما از هیچ برندی صرف‌نظر نمی‌کند و در حال مذاکره با همه آنها هم هست».

وی درباره برندهای سریالی یادآور شد: برخی از این برندها مثل «نون خ» در حال تولید هستند و برخی هفته دیگر یا ماه‌های دیگر تولید می‌شوند.

برمهانی درباره طرح سینمایی آثاری مثل «پایتخت» که چند روز است مطرح می‌شود، بیان کرد: این برندها، برندهای سازمان هستند و طرح آنها در حال بررسی است. نه فقط «پایتخت» که بقیه کارها هم نسخه سینمایی و سریال آنها در حال بررسی است و فکر می‌کنیم چطور آنها را از پرده سینما یا قاب تلویزیون به دید مخاطب برسانیم.

همه این حرف‌های برمهانی یعنی او رویکردی مبتنی بر عقلانیت را در پیش گرفته و بنا دارد با تکیه بر اصول و قواعد علمی و دوری از هیجانی و شعاری کردن فضا ،تلاش دارد از سوخت شدن دارایی‌های صداوسیما که سال‌ها برای ساخت آن تلاش شده جلوگیری کند؛ دارایی‌هایی که به سختی و ذره ذره جمع شده و اعتباری برای خود و گروه‌شان، همچنین برای بستر پخش خود یعنی صداوسیما ساخته‌اند. صدالبته در این شرایط هدر دادن این سرمایه‌ها، برندها و داشته‌ها ساده‌ترین کار است در شرایطی که چندین پلتفرم و بستر متفاوت تلاش می‌کنند با استفاده از پول و سرمایه بیشتر، با برندهایی که با خون دل خوردن صداوسیما ساخته شده برای خود اعتبار و وجاهتی بالاتر از بستر صداوسیما کسب کنند و با این اعتبار بتوانند از پلتفرم‌ها به ثروت مالی زیادی دست یابند.

حالا به نظر می‌رسد برمهانی این را بخوبی دریافته که در این شرایط  همه چیز تابع یک دودو تا چهارتای ساده است:

1- صداوسیما پول زیادی در این سال‌ها خرج کرده و برندهایی ساخته است؛ برندهایی که یا مثل «پایتخت» و «نون خ» مجموعه‌های داستانی هستند، یا برنامه‌هایی غیرداستانی مثل محفل و ... یا حتی چهره‌هایی مثل فرزاد حسنی، محمدرضا شهبازی رشیدپور و... .

2- حضور این برندها در هر پلتفرمی می‌تواند باعث جذب مخاطب شود، یعنی مقدار زیادی سرمایه به سادگی به سمت آن پلتفرم روانه می‌کند.

3- درآمدهای چند هزار میلیاردی پلتفرم‌ها در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که این عدد و رقم‌ها اعداد قابل‌توجهی هستند.

4- طبیعی است درآمد چند هزار میلیاردی آنقدر وسوسه‌کننده است فلان پلتفرم از هر راهی برای نرفتن  برندها به سمت صداوسیما استفاده کند.

و حالا این وظیفه صداوسیماست که باید با هوشمندی و قاطعانه 2 اصلی را که در ابتدای این مبحث گفتیم رعایت کند: اول آنکه هر برنامه و مجموعه و شخصی که بخواهد وارد بستر اصلی برنامه‌های کشور (صداوسیما) شود باید حداقل استانداردهای لازم را داشته باشد.

دوم آنکه جایگاه صداوسیما همیشه بالاتر از تمام بسترها باشد و اجازه ندهد برندهای ساخته‌شده در این بستر بزرگ به سادگی از دست بروند و در سبد سایر بسترها قرار گیرند.

2 روز بعد از انتشار خبری در رابطه با تکذیب ساخت نسخه سینمایی سریال «پایتخت» رئیس مرکز سیمافیلم این خبر را تایید و از ادامه مذاکرات برای تصویب یکی از طرح‌های پیشنهادی این سریال خبر داد.

به گزارش فارس، ساخت سریال‌های پرمخاطب همیشه برای مخاطبان تلویزیون و البته مدیران سیما اتفاقی مهم بوده و خواهد بود تا جایی که قطعا ساخت یک سریال خیابان خلوت کن برای تمام اهالی سریال‌ساز هدفی مهم است.

ساخت سری جدید سریال «پایتخت» هم از این قاعده مستثنا نبوده و عده زیادی پیگیر آن هستند، البته گروهی به دنبال ساخت آن و گروهی مخالف ساخت سری جدید این سریال هستند.

یکی از شایعات مهم مطرح‌شده پیرامون این سریال در روزهای اخیر، ساخت نسخه سینمایی «پایتخت» است؛ شایعه‌ای که توسط یکی از رسانه‌ها مطرح شد و خبرگزاری فارس همان روز به نقل از یکی از مدیران ارشد سیمافیلم آن را تکذیب کرد.‌ حالا رئیس مرکز سیمافیلم در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا این خبر را تایید و بیان کرد: «درباره این سریال 5-4 طرح آمده که یکی از آنها پذیرفته شده است. در حال حاضر روی طرحی که مورد پذیرش دو طرف است در حال گفت‌وگو هستیم».

مهدی نقویان در ادامه به فضای کاذب رسانه‌ای به‌وجود‌آمده پیرامون این سریال اشاره کرد و گفت: «حساسیت‌ها روی این اثر باعث می‌شود فضای خبری کاذبی ایجاد شود. اگر ساخت این سریال قطعی شود، برای ما اتفاق خوبی است و حتما خبرش را اعلام می‌کنیم».

هفدهمین دوره جوایز فیلم کوتاه مستقل در لهستان با اعطای جایزه بهترین فیلمبرداری به فیلم ایرانی به خود پایان داد.

هفدهمین دوره جوایز فیلم مستقل کوتاه «Grand Off» در ورشو به کار خود پایان داد و جایزه بهترین اثر داستانی کوتاه به فیلم «همه چیز خوب» از کشور میزبان رسید و «ماکس پوگلیسی» برای ساخت فیلم «کلید کروما» از انگلستان برنده جایزه بهترین کارگردانی شد. 

مستند «پل اتریشی» ساخته احمد آزاد و تهیه‌کنندگی راحیل ایلکا هم موفق به کسب جایزه بهترین فیلمبرداری از این رویداد سینمایی شد. مدیریت فیلمبرداری این مستند کوتاه را رضا حیدری‌پناه بر عهده داشته است.

«پل اتریشی» روایتی از تأثیرات پل تاریخی ورسک در قلب سازه‌های رو زمینی و زیرزمینی در حمل و نقل کل دنیا (تونل‌های اتریشی یا طاق تخم‌مرغی) است و همچنین به تأثیر عجیب این معماری می‌پردازد و در عین حال روایتگر افسانه‌ها و حکایت‌هایی از خاطرات نزدیک به یک قرن از تاریخ پل ورسک است که ریشه در فرهنگ، موسیقی و ادبیات مازندران دارد.

امسال فیلم «ژوئی‌سانس» ساخته صادق اسحاقی در بخش بهترین کارگردانی، «گنجه» ساخته داوود رحمانی و رضا عربشاهی در بخش بهترین بازیگر مرد (کسری لطفی)، «اوما» به کارگردانی مهدی کوشکی در بخش بهترین اثر داستانی و «کمک» ساخته مهدی حسین‌نژاد هم در بخش بهترین انیمیشن این رویداد سینمایی نامزد کسب جایزه بودند. 

هفدهمین دوره جوایز فیلم کوتاه مستقل از تاریخ ۲۷ نوامبر تا ۴ دسامبر (۶ تا ۱۳ آذر) در ورشو، پایتخت لهستان برگزار شد.

روز گذشته نشست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با عوامل و دست‌اندرکاران برنامه تلویزیونی «محفل» با حضور علیرضا معاف معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد، سیدمحمدحسین هاشمی‌گلپایگانی تهیه‌کننده برنامه «محفل» و سیدمرتضی احمدزاده مدیر گروه معارف شبکه ۳ سیما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

«محفل» به عنوان بزرگ‌ترین برنامه قرآنی تلویزیون از ابتدا تا انتهای ماه مبارک رمضان سال گذشته با حضور قاریان، حافظان و استعدادهای برتر قرآنی ایران و جهان با اجرای رسالت بوذری از شبکه ۳ سیما پخش شد.

حامد شاکرنژاد، احمد ابوالقاسمی، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا قاسمیان، رضوان درویش از سوریه و حسنین حلو از عراق، کارشناسان و میزبانان ایرانی و بین‌المللی برنامه «محفل» بودند که هر روز پیش از افطار میهمان خانه مخاطبان می‌شد.

«محفل» که با رویکرد جدید با هدف آشنایی و انس بیشتر جامعه با قرآن کریم ساخته و با استقبال خوبی در فضای عمومی و میان مردم در کشور‌های مختلف اسلامی مواجه شده، توانسته علاوه بر آثار مثبت اجتماعی و ایجاد موج جدی اهتمام به قرآن در جامعه، استقبال عمومی از موسسات و مراکز قرآنی را نیز افزایش دهد. به گفته عوامل سازنده این برنامه، پویش محفلی‌ها از ماه رجب آغاز می‌شود تا نوجوانان و کودکان را با این برنامه تلویزیونی آشنا کند. از دیگر نکات مطرح شده درباره «محفل» این بود که باید ظرفیتی ایجاد کند که در حوزه قرآن هم بتوانیم سلبریتی‌هایی را به جامعه معرفی کنیم. محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست ضمن اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی که این روزها در غزه در حال وقوع است، گفت: مردم غزه جلوی چشم همه ناظران شریک جرم در حال سلاخی شدن و نسل‌کشی هستند. اینجا جای سکوت نیست. یا با این مظلومان عالم هستیم یا در کنار ظالمان جنایتکار خون‌آشام و شق سومی برای این کار نیست.

اسماعیلی ادامه داد: ما این دولت را دولت قرآنی می‌دانیم و باید فعالیت‌های قرآنی را سرلوحه همه فعالیت‌های خود قرار دهیم. به همکاران خودمان در حوزه‌های مختلف سینما، تئاتر، موسیقی و سرود، هنرهای تجسمی، حوزه کتاب و همه همکاران هنرمند خود ابلاغ کردیم موضوع فعالیت‌های قرآنی در صدر همه کارهاست. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به برنامه محفل گفت: در کمیسیون ترویج و تبلیغ معارف قرآنی، برنامه «محفل» را مصداق یکی از موفق‌ترین اقدامات در ترویج قرآن کریم تلقی می‌کنند. حوزه قرآن و عترت نقطه ثقل وحدت در جهان اسلام است. سیدمحمدحسین هاشمی‌گلپایگانی، تهیه‌کننده برنامه «محفل» نیز در این نشست بر لزوم توجه همه اقشار به قرآن کریم از خلال برنامه‌هایی نظیر «محفل» تأکید کرد. تهیه‌کننده «محفل» معتقد است این برنامه برای تمام اقشاری ساخته شده است که با تنوع فکری در جامعه حضور دارند و همگی می‌توانند مخاطب شبکه ۳ سیما به عنوان شبکه‌ای برای عموم مردم باشند. وی با اشاره به تولید فصل دوم این برنامه گفت: در فصل دوم حضور بین‌المللی میهمانان افزایش خواهد یافت و در تلاشیم یکی از قاریان سرشناس مصری را به فصل جدید این برنامه اضافه کنیم تا ترکیب هیات داوران تکمیل شود. ویژه برنامه تلویزیونی «محفل» که با حضور ۵ میزبان بین‌المللی و ۱۵۰ میهمان از سراسر جهان در ماه مبارک رمضان روی آنتن تلویزیون رفته بود، توانست میزان قابل توجهی از علاقه‌مندان قرآن کریم در سطح کشور و جهان اسلام را با خود همراه کند. پس از پایان فصل نخست این برنامه، فرآیند تولید فصل دوم این مجموعه در گروه معارف شبکه ۳ سیما آغاز شد.