رئیس‌جمهور ترکیه در پیامی در واکنش به شهادت همتای ایرانی خود در سانحه دلخراش سقوط بالگرد حامل او، یاد او را گرامی داشت. رجب طیب اردوغان در واکنش به شهادت سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در سانحه سقوط بالگرد حامل وی گفت: از رئیسی با احترام و قدردانی یاد می‌کنم. ترکیه در این برهه دشوار در کنار ایران ایستاده است. 

 

همه چیز از یک تماس تلفنی در وزارت امور خارجه آن هم در سال 76 شروع شد؛ تماسی که یک سوی آن سردار شهید سلیمانی بود و موضوع هم مسائل عراق. وقتی کارشناس میز عراق در وزارت امور خارجه تلفن را برداشت، فهمید فرمانده نیروی قدس سپاه پشت خط است و این شد ماجرای دوستی دیپلمات وزارت امور خارجه با فرمانده میدان. 

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در سانحه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور به همراه آیت‌الله شهید رئیسی به شهادت رسید تا پایان این دیپلمات در کوه‌های آذربایجان رقم بخورد و خونش با خاک ایران درآمیخته شود. 

حسین امیرعبداللهیان سال ۱۳۴۳ در دامغان متولد شد. دوران کودکی را در محله ۱۷ شهریور در جنوب تهران گذراند. پدرش را در 7 سالگی از دست داد. ۳۰ ساله بود که ازدواج کرد. در دانشگاه تهران و دانشکده وزارت امور خارجه، رشته روابط بین‌الملل خواند و مدرک دکترا گرفت. در مصاحبه‌هایش تأکید می‌کرد «دیپلمات» است و اغلب، داستانی جالب و شنیدنی از سردار یا خاطره‌ای از ملاقات‌های شخصی با همتایان بین‌المللی‌اش را روایت می‌کرد؛ تکیه کلامش هم «ما دیپلمات‌ها» بود!

اوایل سال 1370 وارد وزارت امور خارجه شد و از همان ابتدا به معاونت عربی و آفریقایی وزارتخانه رفت و کارش را شروع کرد. به قول خودش این معاونت اگر هیچ خوبی برایش نداشت، این امتیاز را داشت که مستقیم یار غار سردار شهید سلیمانی شود. بعدها که سردار دل‌ها وارد تشکیلات سپاه قدس شد، او رابطه تنگاتنگی با وی داشت. امیرعبداللهیان اوایل سال ۱۳۷۰ رسماً وارد وزارت امور خارجه شد؛ در سابقه او در این وزارتخانه، سمت‌هایی همچون معاون عربی و آفریقایی وزارت خارجه (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵)، مدیرکل خلیج‌فارس و خاورمیانه (۱۳۸۹)، سفیر ایران در بحرین (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹)، رئیس ستاد ویژه عراق (۱۳۸4 تا ۱۳۸6) و معاون نماینده ویژه وزیر خارجه در امور عراق (۱۳۸2تا ۱۳۸4) دیده می‌شود.

او در دولت شهید رئیسی به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد و راهبرد «توازن منطقه‌ای» را در پیش گرفت. او اعتقاد داشت ایران باید با توازن رابطه بین کشورهای منطقه، با تمام آنها ارتباط خوب داشته باشد. همچنین او از کمک به گروه‌های مقاومت هیچ مضایقه‌ای نکرد و همراه و رفیق گروه‌هایی مانند حزب‌الله، حشدالشعبی، انصارالله یمن و گروه‌های حماس و جهاد اسلامی فلسطین بود. اصلاً او را به «منطقه» می‌شناختند. گواه این مدعا 8 سفر وزیر امور خارجه به لبنان و سوریه در دوران وزارتش بود. اکثر اندیشمندان منطقه و مقامات عربی و آفریقایی با او رابطه خوبی داشتند و برخی رقیبان ایران در منطقه هم همواره با دید احترام‌آمیز به وی نگاه می‌کردند. خلاصه معروف بود به «دیپلمات میدان»!

کتابی از روایت زندگی حرفه‌ای او منتشر شده است به اسم «صبح شام». به شهادت خود شهید امیرعبداللهیان این کتاب به خواسته سردار شهید سلیمانی نوشته شد. در بخشی از این کتاب روایت‌های جالبی از سردار سلیمانی دیده می‌شود. او در بخشی از کتاب نوشته است: «بخش‌های اطلاعاتی ما مستندات فراوانی دارند که تأیید می‌کند هدف اصلی ایجاد داعش و بحران بزرگی که برای منطقه ایجاد شد، محور مقاومت و ایران است. قرار بود بحران به کشور ما منتقل شود. این نقشه‌ای بود که در سطح کلان برای منطقه و ما کشیده شد. کشورهای منطقه هم هر کدام، بر اساس درکی که از موضوع داشتند، وارد ماجرا شدند. یکی دو بار سردار سلیمانی برای پیگیری بعضی موضوعات، بعد از جلسه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بدون هماهنگی قبلی برای دیدن من به وزارت امور خارجه آمد و یگان حفاظت فیزیکی وزارتخانه اطلاع داد سردار سلیمانی آمده و می‌خواهد شما را ببیند. علی‌القاعده آقای سلیمانی اگر به وزارت امور خارجه می‌آمد باید وزیر خارجه را می‌دید. بعد از دیدار به ایشان می‌گفتم سردار! ممکن است وزیر امور خارجه دلخور بشود که شما به اتاق کار من آمده‌اید، خوب است ایشان را هم ببینید. از آنجا که انسان متواضعی بود، می‌گفت اشکال ندارد، حتماً می‌روم ایشان را هم می‌بینم. می‌رفت اتاق وزیر احوال‌پرسی می‌کرد و یک چای هم با ایشان می‌نوشید و ایشان را مطلع می‌کرد».

در عرصه دیپلماسی منطقه‌ای و بعد از عملیات توفان‌الاقصی و همچنین جنگ در غزه و جنایت اسرائیلی‌ها در این باریکه همواره او در پی راهی برای پایان جنایات در غزه و کمک به مردم فلسطین بود. بارها به کشورهای منطقه سفر کرد و در آخرین سفر خود به گامبیا در اجلاس سران کشورهای اسلامی سخنرانی مهمی انجام داد. 

او شیفته «فلسطین» بود. تمام فعالیت‌هایش منوط به آزادی فلسطین و مسجد الاقصی بود. آقای دیپلمات، در کنار همه پست‌های وزارتخانه‌ای‌اش، «مسؤول دبیرخانه ستاد حمایت از انتفاضه فلسطین» بود؛ دبیرخانه‌ای که کارویژه اصلی آن تبیین مسیر آزادی فلسطین و اهمیت این موضوع در سطح سیاسی و بین‌المللی بود. او اواخر دولت قبل از مسؤولیت عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه کنار رفت اما کارکرد دیپلماتیکش قطع نشد و در مقام مسؤول بین‌الملل مجلس توانست در سطوح مختلف دیپلماتیک اثرگذار باشد. 

سفرهای منطقه‌ای و همچنین بین‌المللی امیرعبداللهیان به کشورهای مختلف همواره با خبرهای خوبی همراه بود. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های امیرعبداللهیان در زمان وزارتش احیای روابط با عربستان سعودی بود. همچنین او مقدمات خوبی با طرف مصری برای تجدید رابطه ایجاد کرد. در موضوع برجام و مسائل هسته‌ای نیز با تبعیت از قانون راهبردی هسته‌ای توانست در مذاکرات هسته‌ای مسیر درستی را پیش بگیرد.  

مذاکرات برای تبادل زندانیان و همچنین بازگشت 6‌میلیارد دلار از پول‌های بلوکه ایران در کره‌جنوبی از جمله فعالیت‌های دیگر امیرعبداللهیان بود. روابط مثبت او با کشورهای شرق و کاهش تنش با کشورهای منطقه و برخی کشورهای مستقل جهان از جمله برنامه‌های وزیر شهید بود که بسیاری از آنها انجام و به عنوان برگ مثبتی در کارنامه امیرعبداللهیان ثبت شد. 

رایزنی‌های شهید امیرعبداللهیان قبل و بعد از عملیات «وعده صادق» بسیار برجسته بود. او در کنار میدان که حمله موشکی بزرگی به اسرائیل انجام داد و بازدارندگی ایران را به رخ  طرف غربی و اسرائیلی کشید، با سفرها و گفت‌وگوهای متعدد، بازدارندگی سیاسی و دیپلماتیک برای ایران ایجاد کرد که نمونه بارز آن در نشست شورای امنیت سازمان ملل مقابل نماینده پرحاشیه رژیم صهیونیستی بود. حسین امیرعبداللهیان در 8 ماه گذشته یکی از پرکارترین وزیران خارجه منطقه و دنیا بود که برای توقف جنگ در غزه و اجرای آتش‌بس به رایزنی و گفت‌وگو با همتایان خود پرداخت. او دوران سختی را در این مدت داشت، بویژه در رابطه با حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق و عملیات «وعده صادق».

در پی قرار گرفتن فعال‌سازی ظرفیت‌های سیاست خارجی و نقش‌آفرینی موثر در تحولات منطقه‌ای و جهانی در اولویت‌های استراتژیک دولت سیزدهم و تاکید بر دکترین همسایگی و همگرایی با هدف بازگرداندن تعادل به سیاست خارجی کشور، اقدام‌های دستگاه دیپلماسی بر 3 محور قرار داده شد: سیاست همسایه‌محور، سیاست خارجی متعادل و دیپلماسی فعال اقتصادی و امیرعبداللهیان به‌ عنوان بازیگر اصلی تامین‌کننده اهداف در نظر گرفته‌شده این 3 محور انتخاب شد. یکی دیگر از مهم‌ترین کارهای امیرعبداللهیان عضویت ایران در پیمان شانگهای بود که مبتنی بر نگاه به شرق جمهوری اسلامی کارکردهای زیادی داشت. امیرعبداللهیان در موضوع برجام نیز پیروی نکردن از رویکرد مذاکره برای مذاکره را در دستور کار قرار داد؛ از این رو دستگاه دیپلماسی ضمن تاکید بر آمادگی برای ادامه مذاکرات همواره اعلام کرد در این مسیر خطوط قرمز و منافع کشور مورد تاکید جدی تهران است. فارین پالیسی در گزارشی بعد از معرفی و انتخاب او به عنوان وزیر امور خارجه تعبیر جالبی از شهید امیرعبداللهیان داشت: «امیرعبداللهیان همان سلیمانی دیپلماسی است».

 

 

جنبش جهاد اسلامی فلسطین با تاکید بر اینکه شهادت آیت‌الله رئیسی و دکتر امیرعبداللهیان ضایعه بزرگی برای ملت فلسطین است و این 2 شهید بزرگوار نقش برجسته‌ای در حمایت از ملت و مقاومت فلسطین داشتند، عمیق‌ترین مراتب تسلیت و همبستگی خود را با ملت و رهبر عالی ایران ابراز کرد. رهبر انصارالله یمن نیز با ابراز تاسف از حادثه دردناکی که برای رئیس‌جمهور، وزیر امور خارجه و همراهان آنها در سقوط بالگرد رخ داد، شهادت این بزرگواران را به ملت، دولت و رهبری جمهوری اسلامی ایران تسلیت گفت. همچنین جنبش حماس در بیانیه‌ای اعلام کرد شهادت رئیس‌جمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه، آیت‌الله سیدمحمدعلی آل‌هاشم نماینده رهبر معظم، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و دیگر همراهان در حادثه تاسف‌بار، فاجعه‌بار و دردناک سقوط بالگرد را به رهبر  معظم، دولت و ملت ایران تسلیت می‌گوییم. حزب‌الله نیز شهادت سیدابراهیم رئیسی و هیات همراه ایشان را تسلیت گفت. 

عزای عمومی در لبنان، عراق پاکستان و سوریه

در پی شهادت رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران، عراق یک روز عزای عمومی اعلام کرد. در پی شهادت سیدابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران و همراهان آنها، دولت عراق یک روز عزای عمومی اعلام کرد. پیش از این لبنان و سوریه هر کدام 3 روز و پاکستان نیز یک روز عزای عمومی اعلام کرده بودند. 

 

پیام تسلیت پادشاه و ولیعهد عربستان

پادشاه و ولیعهد عربستان شهادت رئیس‌جمهور ایران و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد را تسلیت گفتند. «سلمان بن عبد العزیز» پادشاه عربستان و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در بیانیه‌ای شهادت سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان و سایر همراهان شان را تسلیت گفتند. خبرگزاری رسمی عربستان (واس) اعلام کرد بن عبدالعزیز و بن‌سلمان این اتفاق را به محمد مخبر، مدیر قوه مجریه تسلیت گفتند. 

 

پیام آیت‌الله سیستانی در پی شهادت رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران

 آیت‌الله سیستانی، مرجع عالیقدر  شیعیان در نجف در پیامی نوشت: با نهایت تاسف خبر وفات سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران و همراهانش را دریافت کردم. در این پیام آمده است: این ضایعه دردناک را به ملت و دولت ایران بویژه خانواده جان‌باختگان تسلیت می‌گویم و برای آنها آرزوی صبر و شکیبایی دارم. 

 

نیمه افراشته شدن پرچم ایران در مقرهای سازمان ملل

دفتر نمایندگی ایران در مقر سازمان ملل در ژنو در پیامی در شبکه مجازی ایکس نوشت: در سوگ و غم شهادت سید‌ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و هیات همراه، در مقر سازمان ملل در ژنو پرچم جمهوری اسلامی ایران نیمه‌افراشته شد. همچنین پرچم ایران در نمایندگی دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین‌المللی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سفارت کشورمان در وین به منظور احترام و یادبود رئیس‌جمهوری، وزیر امور خارجه و همراهان‌شان نیمه‌افراشته شد. 

 

تسلیت رئیس‌جمهور چین در پی شهادت آیت‌الله رئیسی

رئیس‌جمهور چین شهادت همتای ایرانی خود در سانحه سقوط بالگرد حامل وی را تسلیت گفت. وزارت خارجه چین در واکنش به خبر شهادت سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در سانحه سقوط بالگرد حامل وی در بیانیه‌ای اعلام کرد «شی جین‌پنگ» رئیس‌جمهور این کشور درگذشت همتای ایرانی خود را تسلیت گفت. خبرگزاری اسپوتنیک گزارش داد: «وانگ ونبین» سخنگوی وزارت خارجه چین بیان کرد شی درگذشت رئیس‌جمهور ایران در سانحه سقوط بالگرد را از سوی دولت و ملت چین به محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری تسلیت گفت. 

 

السیسی شهادت رئیس‌جمهور و هیأت همراه را تسلیت گفت

رئیس‌جمهور مصر نیز در پیامی شهادت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و همراهان وی در سانحه هوایی سقوط بالگرد را به ملت ایران تسلیت گفت. ریاست‌جمهوری مصر در بیانیه‌ای اعلام کرد: عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، تسلیت صمیمانه و همدردی خود را با ملت برادر ایران ابراز می‌دارد. 

 

تسلیت اتحادیه اروپایی در پی شهادت رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران

رئیس شورای اروپا در پی شهادت رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران در سانحه سقوط بالگرد طی یک سفر کاری، تسلیت اتحادیه اروپایی را اعلام کرد. «شارل میشل» رئیس شورای اروپا در واکنش به شهادت سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در سانحه سقوط بالگرد حامل وی، در پیامی در صفحه کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: اتحادیه اروپایی تسلیت خالصانه خود را درباره درگذشت رئیس‌جمهور رئیسی و وزیر امور خارجه امیرعبداللهیان و دیگر اعضای هیات آنها در سانحه سقوط بالگرد ابراز می‌دارد. 

 

دادستان دیوان کیفری بین‌المللی خواستار بازداشت نتانیاهو و گالانت شد

دادستان ارشد دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) خواستار صدور قرار بازداشت برای سران رژیم صهیونیستی از جمله نخست‌وزیر و وزیر جنگ این رژیم شد. به گزارش ایسنا، «کریم خان» دادستان ارشد دیوان کیفری بین‌المللی گفت: این دادگاه به دنبال صدور حکم بازداشت برای چهره‌های مرتبط با درگیری‌های اخیر غزه است، از جمله «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر و «یوآو گالانت» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی. این حکم به دلیل متهم‌ شدن این مقامات به جنایت علیه بشریت صادر خواهد شد. با درخواست دادستان، اکنون هیاتی از قضات دیوان کیفری بین‌المللی باید درباره درخواست کریم خان تصمیم‌گیری کنند. صدور قرار بازداشت برای نتانیاهو نشان‌دهنده نخستین مرتبه‌ای است که دیوان کیفری بین‌المللی رهبر ارشد یکی از متحدان نزدیک آمریکا را هدف می‌گیرد. کریم خان به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفت، نتانیاهو و گالانت به کشتار در غزه، استفاده از گرسنگی و قحطی به‌عنوان یک ابزار جنگی، جلوگیری از ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه و هدف‌گیری عامدانه غیرنظامیان در جنگ متهم شده‌اند. کریم خان در پاسخ به پرسش خبرنگار سی‌ان‌ان درباره اظهارات انتقادی نتانیاهو به احتمال صدور این حکم افزود: «هیچ‌کس فراتر از قانون نیست». این دادستان ارشد گفت: اگر رژیم صهیونیستی با درخواست صدور قرار بازداشت مخالفتی دارد، می‌تواند شکایت خود را به قضات دادگاه ارائه کند.