احمدرضا انصاری‌پور: تلویزیون همواره در هر دوره جام‌جهانی، بخش مهمی از کنداکتور خود را به ویژه‌برنامه‌هایی متناسب با این ایام اختصاص می‌داده است اما جام جهانی‌ای که پیش رو داریم با توجه به همجواری‌مان با کشور میزبان اهمیت ویژه‌ای برای ما دارد. به همین جهت اندک اندک برنامه‌هایی را روی آنتن می‌بینیم که نوید نزدیک بودن جام‌جهانی 2022 قطر را می‌دهد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، جام‌جهانی بویژه جام‌‌جهانی‌ای که کشور همسایه‌مان میزبان آن باشد، تنها یک رویداد ورزشی نیست. این رویداد ظرفیت‌های رسانه‌ای و فرهنگی تکرارنشدنی‌ای می‌تواند برای‌مان داشته باشد که باید آنها را غنیمت بشماریم. بار بخشی از این ظرفیت رسانه‌ای بر دوش تلویزیون است و به همین خاطر این روزها شبکه ورزش کم‌کم خودش را آماده می‌کند تا بتواند در طول این رقابت‌ها، مرجعیت خودش در بین بینندگان تلویزیون را حفظ کند و خاطرات خوبی را برای آنها رقم بزند. 

شبکه ورزش ویژه‌برنامه جام‌جهانی 2022 قطر را از 25 مهرماه روی آنتن فرستاد. این برنامه که فعلا ۲ شب در هفته پخش می‌شود، با آغاز جام‌جهانی هر شب میزبان خانه‌های مخاطبان خواهد بود و از ۴ استودیو در تهران، قطر، سواحل خلیج‌فارس و استودیوی خبر روی آنتن این شبکه می‌رود. بتازگی عبدالله روا و محمد میر ۲ مجری ورزشی شناخته‌شده تلویزیون به عنوان ۲ مجری اعزامی به قطر برای این ویژه‌برنامه انتخاب شده‌اند. کارنامه هر یک از این ۲ مجری ورزشی، مژده یک ویژه‌برنامه جذاب در شب‌های جام‌جهانی را به ما می‌دهد اما انتظاری که از تلویزیون می‌رود، تنها یک ویژه‌برنامه نیست و حتما تلویزیون برنامه‌های دیگری نیز برای این ایام تدارک دیده است تا مخاطبان ورزشی را راضی نگه دارد.

به همین بهانه سراغ جواد خیابانی، مجری و گزارشگر باسابقه تلویزیون رفتیم و از او درباره عملکرد تلویزیون در این حوزه و برنامه‌سازی برای جام‌جهانی پرسیدیم.

خیابانی در پاسخ به این سوال که تلویزیون ما به عنوان رسانه کشوری که همسایه میزبان جام‌جهانی است چطور عمل کرده، گفت: من همواره این نکته را در جمع همکارانم گفته‌ام که در زمان اردوی تیم‌ ملی قبل از رویدادهای بین‌المللی ورزشی، ما تلویزیونی‌ها هم در اردو هستیم. به عبارت دیگر همزمان با تمریناتی که ملی‌پوشان ما برای آماده شدن برای مسابقات دارند، ما هم در حال طراحی دکور، هماهنگی کارشناسان و میهمانان، تدارک آیتم‌های گوناگون و... هستیم. به هر حال تلویزیون هم به عنوان رسانه‌ای که متعلق به این ملت و تیم‌ ملی است، خود را آماده می‌کند و به تبع امکاناتی که در اختیار دارد تلاش می‌کند تا همواره بهترین عملکرد خود را داشته باشد. 

وی درباره انتخاب عبدالله روا به عنوان یکی از مجریان اعزامی به قطر برای ویژه‌برنامه جام‌جهانی عنوان کرد: در شرایطی هستیم که مردم نیاز به شادی دارند و شاید انتخاب آقای روا به عنوان مجری هم به همین دلیل باشد که ویژه‌برنامه جام‌جهانی رگه‌هایی از طنز ورزشی را در خود داشته باشد و به نظرم این همان چیزی است که در این شرایط به آن احتیاج داریم.پیش از آنکه عبدالله روا به سمت «ویدئوچک» برود، کمتر اثری در حوزه طنز ورزشی داشتیم اما او با رفتن سراغ این ایده، توانست بخوبی دیده شود و از پس کار برآید. تصورم بر این است که در ویژه‌برنامه جام‌جهانی هم کم و بیش این سبک و سیاق را شاهد خواهیم بود. 

مجری باسابقه تلویزیون همچنین درباره انتخاب محمد میر به عنوان دیگر مجری اعزامی به قطر گفت: من 4 سال پیش از این در جام‌جهانی قبلی با آقای میر همکاری داشتم و به جرات می‌توانم بگویم که او با وجود توانمندی‌هایش که همان ۴ سال پیش هم ثابت شده بود، در 4 سال اخیر به اندازه 10 سال پیشرفت کرده است و به نظرم انتخاب او به عنوان مجری ویژه‌برنامه جام‌جهانی انتخابی کاملا درست است. 

جواد خیابانی در پاسخ به اینکه تلویزیون چه ظرفیت‌های مغفول دیگری برای جام‌جهانی دارد، تاکید کرد: برنامه‌سازی در حوزه جام‌جهانی هم سختی‌های خاص خودش را دارد. حتی ساخت یک پلی‌بک 10 دقیقه‌ای هم زمان زیادی از برنامه‌ساز می‌گیرد و باید دشواری‌های کار را نیز در نظر گرفت. در کل همان‌طور که عرض کردم تلویزیون به تبع امکانات موجود تلاش کرده تا از ظرفیت‌های این رویداد بزرگ جهانی استفاده شود. 

وی در پایان از ویژه‌برنامه دیگری به همین مناسبت سخن به میان آورد و گفت: به مناسبت جام‌جهانی ویژه‌برنامه‌ای تحت عنوان «جام و جزیره» داریم. این برنامه به طور زنده از جزیره قشم روی آنتن می‌رود و من اجرای آن را برعهده دارم. نکته‌ای که راجع به این ویژه‌برنامه می‌توان گفت این است که فقط یک ویژه‌برنامه ورزشی نیست، بلکه یک کار اجتماعی، فرهنگی و ورزشی است. در این برنامه ما در جزیره قشم به خانه‌های مردم محلی می‌رویم و علاوه بر آشنایی با ظرفیت‌ها و استعدادهای ورزشی منطقه، با فرهنگ این ناحیه آشنا می‌شویم و از این طریق به معرفی ورزشکاران شهرستانی هم می‌پردازیم. احتمالا این برنامه تا پیش از آغاز جام‌جهانی به آنتن برسد.

گروه بین‌الملل: استعفای نخست‌وزیر 44 روزه انگلیس نوید این مساله را می‌دهد که این کشور وارد بدترین دوران سیاسی معاصر خود شده است؛ نبود یک رهبر مقتدر در رأس دولت که باعث بحران اقتصادی و سیاسی عظیمی در جزیره انگلیس شده است. 

بعد از برگزیت، انگلیس وارد دوران جدیدی شد. جانسون که خود را نخست‌وزیر برگزیده انگلیس می‌دانست استعفا داد و جای خود را به لیز تراس داد که 44 روز هم نتوانست دوام بیاورد و استعفا داد. نخست‌وزیر مستعفی انگلیس به دلیل سیاست‌های اقتصادی‌اش مورد غضب نمایندگان مجلس بویژه هم‌حزبی‌های خود قرار گرفت و استعفا را به قرار در منزل نخست‌وزیری ترجیح داد. بعد از وی رقابتی بین ۳ گزینه اصلی یعنی ریشی سوناک، موردانت و جانسون شکل گرفت که جانسون همان اول رقابت اعلام کرد قصد ندارد نخست‌وزیر شود. در رقابتی که بین ریشی سوناک و پنی موردانت صورت گرفت سوناک با توجه به کناره‌گیری موردانت گزینه اصلی نخست‌وزیری انگلیس شد تا به دفتر ریاست وزرای این کشور برود. پنی موردانت در حالی از رقابت برای نخست‌وزیری کنار رفت که بنا بر گزارش برخی رسانه‌ها از قبیل روزنامه ایندیپندنت، او نتوانسته به حد نصاب لازم برای نامزد شدن در رقابت برای نخست‌وزیری برسد. در حالی که بر اساس نظرسنجی‌های عمومی از همان ابتدا اقبالی به لیز تراس نبود، 180 هزار عضو حزب محافظه‌کار او را به عنوان نخست‌وزیر انگلیس انتخاب کردند. حالا هم برای جایگزین تراس دوباره همین روند قرار است تکرار شود.

لیز تراس در دوران نخست‌وزیری خود فرازونشیب‌های زیادی را تجربه کرد. در همان روزهای ابتدایی نخست‌وزیری او ملکه این کشور در 96 سالگی مرد. نکته‌ جالب اینکه تراس در دوران جوانی از مخالفان سرسخت خاندان سلطنتی بود و حتی در سخنرانی‌هایی گفته بود که این نظام سلطنتی باید برچیده شود. پس از آن هم که جنگ میان روسیه و اوکراین شدت گرفت و با توجه به بحران انرژی ناشی از تحریم روسیه، سطح حمایت مردمی از تجهیز نظامی و مالی اوکراین به وسیله دولت‌های اروپایی کاهش پیدا کرد و دولت انگلیس هم همچون سایر دولت‌های غربی برای اقناع مردم جهت ادامه حمایت‌ها از اوکراین دچار مشکل شده است. از طرف دیگر نرخ تورم 10 درصدی در این کشور و افزایش بی‌سابقه بهای قبوض انرژی سبب نارضایتی شدید شهروندان شد. با توجه به این مشکلات بعید به نظر می‌رسد هرکسی نخست‌وزیر جدید این کشور شود، کار ساده‌ای در پیش داشته باشد. لیز تراس، نخست‌وزیر انگلیس پس از تنها 44 روز مجبور به استعفا شد. این کوتاه‌ترین دوره نخست‌وزیری در تاریخ این کشور است. چند روز قبل روزنامه دیلی استار با اشاره به فشارها بر لیز تراس برای استعفا، تیتر زد: ما یک کاهو خریدیم، ببینیم این کاهو زودتر خراب می‌شود یا لیز تراس از قدرت کنار می‌رود که خب کاهو پیروز شد!

سوناک میراث‌دار دوران اقتصادی سخت جانسون معروف به دلقک اروپا و لیز تراس، نخست‌وزیر 44 روزه این کشور است. ریشی سوناک 42 ساله که در رقابت انتخاباتی قبلی رقیب لیز تراس بود و از او شکست خورد، این بار اصلی‌ترین شانس برای نخست‌وزیری به شمار می‌رفت، هر چند که رسیدن به اجماع میان محافظه‌کاران امر دشواری به نظر می‌رسد و حزب کارگر هم بار دیگر خواستار برگزاری انتخابات سراسری شده است. طبق قوانین انگلیس، کسی می‌تواند خود را برای نخست‌وزیری این کشور نامزد کند که از حمایت حداقل ۱۰۰ عضو پارلمان برخوردار باشد. در خبرها آمده بود که روز یکشنبه، ریشی سوناک با بوریس جانسون دیدار دوجانبه‌ای ترتیب داده بود. این دیدار در شرایطی انجام شد که در رقابت قبلی سوناک با لیز تراس برای نخست‌وزیری، بسیاری از اعضای حزب محافظه‌کار او را «به خنجر زدن از پشت» به جانسون، محکوم کرده بودند. آنها معتقد بودند با استعفای سوناک از خزانه‌داری انگلیس در واکنش به رسوایی‌های متعدد دولت جانسون، سلسله استعفاها در دولت آغاز شد و کار را به جایی رساند که خود جانسون هم مجبور به استعفا شد. ریشی سوناک، وزیر سابق دارایی انگلیس، روز یکشنبه در پیامی توئیتری نامزدی خود را برای تصدی پست نخست‌وزیری آینده اعلام کرد و گفت‏، هدفش از این اقدام این است که بتواند اقتصاد کشور را احیا و حزب محافظه‌کار را متحد کند. مشکل اقتصادی و سیاست‌های نامشخص تراس دلیل اصلی کناره‌گیری وی از نخست‌وزیری بود.  روزنامه انگلیسی گاردین در گزارشی نوشت که بیش از ۲ میلیون خانوار انگلیسی از پرداخت قبض برق خانه‌های خود عاجز هستند، این در حالی است که دولت انگلیس برنامه‌های حمایت از خانوارها را کاهش داده است. بر اساس گزارش سازمان‌های دولتی، تا پایان ماه جولای (مرداد) بیش از ۲ میلیون و 300 هزار خانوار انگلیسی از پرداخت قبض‌های برق خود عاجز بوده و بیش از یک میلیون و 800 هزار خانوار نیز از پرداخت قبض گاز خود ناتوان هستند، این در حالی است که هزینه‌های برق و گاز خانوارهای انگلیسی طی 3 ماه گذشته بیش از 25 درصد افزایش داشته و این میزان از پایان سال 2020 تاکنون دوسوم افزایش یافته است. «پیتر اسمیت» مدیر امور سیاسی و قانونی در موسسه ملی انرژی می‌گوید: «بیش از ۲ میلیون خانوار انگلیسی تاخیر در پرداخت قبض‌های برق داشته‌اند و این موضوع باعث نگرانی شدید است». وی اضافه کرد: هزینه قبض‌ها طی یک سال تقریبا ۲ برابر شده و ما هنوز همه پیامدهای افزایش‌های اخیر قیمت‌ها را لمس نکرده‌ایم. این در حالی است که «جرمی هانت» وزیر مالی انگلیس دوشنبه گذشته خبر داد برنامه‌های دولت این کشور برای کاهش بار قبض‌های برق و گاز بر دوش شهروندان انگلیسی کم می‌شود. وی اضافه کرد که این کاهش حمایت به دلیل بار سنگینی است که بر بودجه دولت داشته است. تراس که با شعار کاهش مالیات‌ها موفق شد در انتخابات درون حزبی نخست‌وزیری پیروز شود، قصد داشت در کوتاه‌مدت با افزایش استقراض و در میان‌مدت و بلندمدت افزایش درآمدها از طریق افزایش تولید ناخالص داخلی، اقتصاد انگلیس را متحول کند که پروژه اقتصادی او ناموفق بود و به دلیل اتهام گرایش‌های چپ‌گرایانه از سمتش استعفا داد. 

استعفای لیز تراس در حالی است که او در جلسه پرالتهاب (چهارشنبه گذشته) پارلمان این کشور با حملات تند حزب رقیب و درخواست برای استعفا مواجه شد و پاسخ داد: «من یک فرد جنگجو هستم و اهل کنار کشیدن نیستم». او در ادامه گفته بود: «بار دیگر بابت اشتباهات اقتصادی‌ای که رخ داده عذرخواهی می‌کنم اما بابت اشتباهات دیگران عذرخواهی نمی‌کنم. ما اقداماتی برای مقابله با شرایط سخت اقتصادی انجام داده‌ایم». در این راستا موسسه «یوگاو» (YouGov) نیز روز سه‌شنبه نتایج یک نظرسنجی را منتشر کرد که نشان می‌داد اکثریت اعضای حزب محافظه‌کار خواستار استعفای لیز تراس از رهبری این حزب و نخست‌وزیری انگلیس هستند. 

لیز تراس با وعده ایجاد تغییرات اساسی و تقویت بنیه اقتصادی انگلیس بر سر کار آمد و اعلام کرد با کاهش نرخ مالیات‌ها و افزایش نرخ رشد اقتصادی، یک دوران خوش پسابرگزیت را رقم خواهد زد اما سیاست‌های او در عمل کاملا شکست خورد، چراکه نخستین وزیر دارایی دولتش یعنی کواسی کوارتنگ (دوست و متحد سیاسی‌اش) از یک برنامه اقتصادی‌ای رونمایی کرد که هنوز بودجه آن تامین نشده بود. کواسی کوارتنگ در چارچوب همین برنامه، از کاهش مالیات‌ها به ‌میزان ۴۵ میلیارد پوند (۴۸ میلیارد یورو) همچنین اعطای یارانه برای انرژی با هدف کمک به خانوارها خبر داد، اقدامی که باعث شد هزینه‌های استقراض دولت افزایش یابد، بانک مرکزی انگلیس (که سیاست‌های تراس با استراتژی آن برای مبارزه با تورم کاملا در تضاد بود) به طور اضطراری مداخله کند و صندوق بین‌المللی پول نیز این کشور را توبیخ کند. نتیجه اینکه، کواسی کوارتنگ از مقامش برکنار شد و تراس نیز سعی کرد با عقب‌نشینی از طرح «کاهش مالیات بر درآمد ثروتمندان»، همچنین انتصاب رقیب سیاسی پیشین خود یعنی جرمی هانت به جای کوارتنگ، بازارها را آرام کند. جرمی هانت نیز تقریبا همه سیاست‌های جنجال‌برانگیز کوارتنگ را لغو یا معکوس کرد تا از تبعات منفی آنها بکاهد اما این «برگشت به عقب» نیز نتوانست کمکی به اقتصاد آشفته این کشور کند و به این ترتیب پادشاهی بریتانیا همچنان با پیامدهای منفی این طرح از جمله تورم بی‌سابقه و افزایش نرخ وام مسکن دست به گریبان است. این سیاست‌ها بریتانیا را دچار بزرگ‌ترین بحران اقتصادی خود از زمان اجرای برگزیت کرد و محبوبیت سیاسی لیز تراس را نیز به طور بی‌سابقه‌ای کاهش داد به‌ طوری که بر اساس نظرسنجی‌های موسسه YouGov محبوبیت او به «منفی‌۷۰» رسید. به این ترتیب تراس به نامحبوب‌ترین رهبر حزب محافظه‌کار در تاریخ انگلیس تبدیل شد و در مقابل، محبوبیت حزب اپوزیسیون یا همان چپ میانه «کارگر» افزایش یافت. افزایش محبوبیت «حزب کارگر» تا به آنجا بود که رهبر آن پس از استعفای خانم تراس، خواستار برگزاری انتخابات سراسری شد. تراس از منتقدان سرسخت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و جنگ او در اوکراین بود؛ به همین دلیل نیز یکی از نخستین واکنش‌ها به استعفای او را مسکو داشت. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام کرد بریتانیا هرگز چنین رسوایی‌ای از یک رهبر ندیده است و افزود که تراس به دلیل «بی‌سوادی فاجعه‌بارش» در یادها خواهد ماند. کاهش نرخ مالیات بر درآمد دهک بالای جامعه از ۴۵ به ۴۰ درصد که بخشی از این طرح بود جنجالی شد و منتقدان لیز تراس، او را متهم به طرفداری از میلیاردرها در بحبوحه بحران مالی در این کشور کردند. عقب‌نشینی دولت تراس درحالی است که انگلیس بحران اقتصادی کم‌سابقه‌ای را تجربه می‌کند. بحران انرژی و جنگ اوکراین موجب شده از یک سو نرخ تورم در این قدرت اقتصادی اروپایی ۲ رقمی شود و از سوی دیگر بدهی‌های دولتی هم به بالاترین سطح خود طی سال‌های اخیر برسد. 

***

«جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا روز دوشنبه گمانه‌زنی‌ها درباره وضعیت سلامتش را «به‌ حق» دانست و گفت ممکن است فردا مریض شود و بمیرد. به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، بایدن در مصاحبه‌ای در پاسخ به سوالی درباره گمانه‌زنی‌ها درباره وضعیت سلامت خود و احتمال شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا گفت: «فکر می‌کنم نگرانی از سلامت دیگران بحق باشد، از جمله درباره سلامتی من». رئیس‌جمهور آمریکا افزود: «به نظرم چنین چیزی کاملا بحق باشد. فکر می‌کنم بهترین راه برای قضاوت این باشد که به من نگاه کنند. آیا من کند شده‌ام؟ آیا همان سرعت سابق را دارم؟» بایدن در ادامه گفت: «من به سرنوشت احترام زیادی می‌گذارم. ممکن است فردا مریض شوم و می‌دانید؟ همین فردا بیفتم و بمیرم». او همچنین گفت: «درباره سطح انرژی من و اینکه چقدر توانایی انجام کارها را دارم، فکر می‌کنم مردم باید نگاه کنند و بگویند آیا او هنوز همان اشتیاق انجام کارش را دارد؟ اگر فکر می‌کنند هنوز توانایی دارم، پس مشکلی نیست ولی اگر اینطور فکر نمی‌کنند، باید تشویقم کنند که [برای انتخابات] اقدام نکنم». مسن‌ترین رئیس‌جمهور آمریکا که ماه آینده ۸۰ ساله می‌شود، افزود:‌ «در حال حاضر بزنم به تخته، نمی‌خواهم خودم را چشم بزنم ولی سلامت خوبی دارم. از همه لحاظ، از نظر فیزیکی و روانی، درست کار می‌کنم.

بایدن از زمان ورود به رقابت انتخاباتی سال ۲۰۲۰ از سوی رقیبش «دونالد ترامپ» به عدم سلامت فیزیکی و ابتلا به زوال عقل متهم شده است. نتایج نظرسنجی‌های مختلف در آمریکا نیز حاکی از نگرانی اکثریت آمریکایی‌ها از وضع سلامتی بایدن است. گاف‌های کلامی متعدد بایدن، سر خوردن از پله‌های هواپیما، افتادن از دوچرخه در برابر دوربین‌های خبری و چند بار دست دادن با شخصیتی خیالی، از جمله اتفاقاتی بوده که گمانه‌زنی‌ها درباره وضعیت سلامتی او را افزایش داده‌ است. بایدن همچنین در یک ویدئو در حال دست دادن با «چاک شومر» رهبر دموکرات‌های سنای آمریکا دیده می‌شود. قسمت «غیرعادی» این ویدئو با بیش از 5 میلیون بازدید، زمانی است که پس از دست دادن شومر با دیگر مقام‌های حاضر در برابر دوربین، بایدن دوباره دستش را برای دست دادن با این سناتور آمریکایی دراز می‌کند.

نوید مؤمن: «سه‌شنبه سیاه» به آزاردهنده‌ترین واژه ترکیبی برای امانوئل مکرون و همراهانش در کاخ الیزه تبدیل شده است. رئیس‌جمهور فرانسه اکنون با اتحادیه‌های کارگری ناراضی و شهروندانی ناامید نسبت به اصلاحات اقتصادی دولت ناتوان خود رو‌‌به‌رو است؛ شهروندانی که نه‌تنها از اعتصاب‌های کارگری گسترده در کشورشان حمایت می‌کنند، بلکه خود نیز به دنبال بهانه‌ای برای ابراز نارضایتی عمیق خود از لیبرالیسم اقتصادی تثبیت‌شده در دل نظام «اعتباری-اجتماعی» فرانسه هستند. بهتر است نیم‌نگاهی به رخدادهای سه‌شنبه سیاه در پاریس و دیگر شهرهای فرانسه بیندازیم تا عمق فاجعه‌ای که مکرون و همراهانش رقم زده‌اند بیشتر مشخص شود.

در روز سه‌شنبه سیاه فرانسه (26 مهرماه) علاوه بر میلیون‌ها کارگری که در سرتاسر فرانسه دست از کار کشیدند، دانش‌آموزان بیش از 150 دبیرستان این کشور نیز در این اعتصاب‌ها با کارگران همراهی کرده و در کلاس‌های درس حضور پیدا نکردند. فراتر از آن، در 30 دبیرستان شهر پاریس و ده‌ها دبیرستان در شهرهای دیگر فرانسه نیز میان پلیس و دانش‌آموزان درگیری‌های سختی رخ داد و پلیس با شلیک گاز اشک‌آور و ضرب‌و‌جرح دانش‌‌آموزان، آنها را متفرق یا دستگیر کرد. اتحادیه‌های معلمان فرانسوی نیز با صدور بیانیه‌های متعدد تاکید کردند در کنار دانش‌آموزان به اعتصاب و اعتراض خود ادامه خواهند داد. در کنار همه این موارد، تعطیلی صدها جایگاه سوخت در فرانسه و اعتصاب جایگاه‌داران آنها، در رفت‌وآمد روزمره شهروندان نیز خلل ایجاد کرد و چشم‌انداز بحران انرژی در این کشور را حتی نسبت به گذشته نیز تاریک‌تر ساخت. 

فرانسه به آشفته‌بازاری تبدیل شده است که در آن مرز میان آنارشیسم واقعی و دموکراسی دروغین به گونه‌ای ملموس پررنگ شده و مهد آزادی پوشالی غربی‌ها را به آوردگاه مردمی ناراضی با حکومتی مسؤولیت‌ناپذیر تبدیل کرده است. نکته جالب توجه اینکه رئیس‌جمهور فرانسه در چنین شرایطی ترجیح می‌دهد چشمان خود را بر خیابان‌ها و مدارس و دانشگاه‌های کشورش ببندد و روی نام «ایران» متمرکز شود(!) او آنچنان مشغول خط و نشان کشیدن برای کشورمان و حمایت از اغتشاشگران در خیابان‌های تهران است که عمق فاجعه در کشورش را درک نمی‌کند. گویا رئیس‌جمهور خام، ناتوان و حداقلی فرانسه اسیر جنگ روایت‌هایی شده که خود یکی از مصادر صدور فرمان آن بوده است! 

جالب توجه اینکه اکثر رسانه‌های آمریکایی و اروپایی ترجیح داده‌اند روایت محدود و سانسورشده‌ای را از روز سه‌شنبه سیاه فرانسه مخابره کنند تا مبادا واقعیات جاری در فرانسه را جایگزین دروغ‌پردازی‌های خود در ایران کنند! 

مکرون یک شعبده‌باز حرفه‌ای و تمام‌عیار است! او واقعیت خیابان‌های فرانسه را در یک چشم بر هم زدن محو و انکار می‌کند و سپس در ذهن خود و مخاطبان کژفهمش، آنها را در خیابان‌های تهران ظاهر می‌کند. مکرون همان سیاستمداری است که از سال 2018 میلادی تاکنون، خود را به آب و آتش زده تا وجود جلیقه‌زردها را با استناد به انواع ترفندهای تبلیغاتی- روانی محو یا کمرنگ کند تا مبادا افکار عمومی دنیا متوجه هرج‌و‌مرج تصاعدی و رو به افزایش در فرانسه باشند. رئیس‌جمهور فرانسه حتی در عرصه سیاست خارجی نیز به هر دری زد تا خود را به عنوان یک بازیگر مسلط در حوزه روابط بین‌الملل نشان دهد اما نتیجه این بازی نامتوازن فرانسوی‌ها نیز چیزی جز شکست نبود. اکنون در جریان جنگ اوکراین، فرانسوی‌ها در میانه سیاست «هم جنگ، هم صلح» گرفتار شده‌اند، به این معنا که صرفا توانسته‌اند نیمی از این راهبرد (ایجاد جنگ) را هدایت و مدیریت کنند. بهتر است از فرجام سیاست‌های مداخله‌گرانه کاخ الیزه در لبنان و سوریه نیز سخنی به میان نیاوریم، چرا که این مساله استخوان‌های مارشال دوگل را در قبر می‌لرزاند! 

فرانسه در سایه توهمات ناپلئونی مکرون و دیگر سیاستمداران این کشور، در حال تبدیل شدن به بازیگری متلاشی از درون و آسیب‌پذیر از بیرون شده است. دیری نخواهد پایید که فرانسوی‌ها به نماد اضمحلال اتحادیه اروپایی و منطقه یورو تبدیل شوند و نام کشورشان، نماد بازگشت به اروپای قرن بیستم تلقی شود. بهتر است مکرون قبل از اینکه بخواهد در توهمات بی‌حد و حصر خود غرق شود، نیم‌نگاهی به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر در کشورش بیندازد؛ جایی که وی در دور نخست توانست در نهایت 24 درصد آرای عمومی را کسب کند و صرفا به لطف آرای سلبی به مارین لوپن در دور دوم انتخابات، به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. بدیهی است چنین سیاستمدار حقیر و بی‌مایه‌ای که از درک حداقل‌های موجود در کشور خود و جهان عاجز است، نمی‌تواند کمترین فهمی از «ایران مقتدر» داشته باشد! بدون‌شک رئیس‌جمهور فرانسه زمانی معنای مواجهه با فرزندان غیور ایران‌زمین را متوجه می‌شود که دیگر برای فهمیدن بسیار دیر است.

گروه اقتصادی: صادرات به عنوان موتور محرکه و پیشران اقتصاد و مسیر ورود کشورها به بازارهای جهانی نقش مهمی را در عرصه اقتصاد بازی می‌کند. تقویت ظرفیت‌های تولید، تسهیل بسترهای اشتغال و هموار کردن مسیر توسعه صادرات نقش دولت را به عنوان تضمین‌کننده سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی پررنگ‌تر می‌کند.

از سال 1376، بیست‌ونهم مهر به عنوان روز ملی صادرات نامگذاری شد. نامیدن یک روز از روزهای سال به عنوان صادرات، ضمن ترویج فرهنگ صادرات در میان توده مردم، فرصتی برای تقدیر از فعالان اقتصادی، تبادل افکار، شناخت گیرها و تنگناها و بررسی راهکارهایی برای رسیدن به هدف والای جهش صادرات است. با اینکه چند روزی از روز ملی صادرات گذشته اما بد ندیدیم به این بهانه وضعیت صادراتی کشور را بویژه در طول دولت سیزدهم مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.  

بررسی آخرین‌ آمارهای تجاری کشور حکایت از رشد تجارت ایران در طول 6 ماه ابتدایی سال 1401 دارد. طبق آخرین آماری که گمرک از وضعیت تجاری کشور در نیمه نخست سال جاری ارائه کرده است، میزان واردات به 26 میلیارد دلار و صادرات غیرنفتی به 24 میلیارد دلار رسیده است که به ترتیب نسبت به مدت مشابه سال گذشته 13.15 و 13.32 درصد رشد را تجربه کرده است. البته تراز تجاری کشور هنوز منفی است و دولتمردان باید در راستای مثبت کردن این تراز اقدام کنند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های دولت سیزدهم در جهت خنثی‌سازی تحریم‌ها توسعه متوازن روابط اقتصادی با کشورهای همسایه و ایجاد نقش فعال و موثر در پیمان‌های مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی همچون پیمان شانگهای، خزر و... بود. این مجموعه اقدامات ضمن تسهیل تجارت ایران با سایر کشورها، زمینه‌سازی برای ورود سرمایه‌گذار خارجی و ریل‌گذاری برای ورود به بازارهای مختلف بود.

نتایج کوتاه‌مدت این اقدامات که تنها یک سال و اندی از عمر دولت سیزدهم سپری شده، در وضعیت تجاری کشور قابل مشاهده است. رشد میزان صادرات و واردات در طول 6 ماه اخیر، گسترش مبادی وارداتی و کاهش دپوی کالا در گمرکات تنها چند نمونه از نتایج قابل مشاهده این اقدامات است.

 

* جهش 27 درصدی تجارت با آفریقا

آفریقا از جمله بازارهایی است که در طول یک دهه اخیر مغفول بوده است. قاره سیاه شامل ۵۲ کشور است که بسیاری اقتصادی در حال توسعه و رو به رشد دارند. این اقتصادها قطعا نیاز به واردات دارند و در این حوزه کالاهای ایرانی می‌توانند سهم بالایی از بازار را به خود اختصاص دهند.

چندی پیش قائم‌مقام باشگاه تجار ایران و آفریقا از رشد ۲۷ درصدی تجارت ایران با آفریقا در نیمه نخست امسال خبر داد و گفت: خط جدید هوایی مستقیم ایران و آفریقا تا یک سال دیگر راه‌اندازی می‌شود. 

سیدروح‌الله لطیفی، سخنگوی سابق گمرک نیز درباره میزان تجارت ایران با آفریقا اظهار داشت: تجارت ۶ ماهه ایران با آفریقا، یک میلیون و ۴۳۷ هزار و ۵۰۰ تن کالا به ارزش ۷۶۱ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بوده که نسبت به مدت مشابه با رشد یک ‌درصدی در وزن و رشد ۲۷ درصدی در ارزش همراه بوده است. وی افزود: از این میزان، یک میلیون و ۳۸۲ هزار تن کالا به ارزش ۷۱۰ میلیون دلار صادرات ایران به آفریقا بوده که با رشد ۲۴ درصدی همراه بوده است. لطیفی گفت: واردات ایران از آفریقا هم ۵۶ هزار تن کالا به ارزش ۵۲ میلیون دلار بوده که با رشد ۶۹ درصدی در وزن و ۹۰ درصدی در ارزش همراه بوده است. سخنگوی سابق گمرک درباره مقاصد صادرات ایران به آفریقا گفت: 7 مقصد اول صادرات ایران به آفریقا به ترتیب آفریقای‌جنوبی با بیش از ۲۱۰ میلیون دلار (رشد ۱۰۲ درصدی)، موزامبیک با ۱۴۵ میلیون دلار (رشد ۲۱۱۹ درصدی)، نیجریه با ۱۱۵ میلیون دلار (رشد ۱۶۳ درصدی)، غنا با ۵/۷۶ میلیون دلار (کاهش ۶۶ درصدی)، ساحل‌عاج با ۴۰ میلیون دلار (رشد ۲۰۷ درصدی)، کنیا با ۳۱ میلیون دلار (کاهش ۱۸ درصدی) و تانزانیا با ۲۷ میلیون دلار (کاهش ۲۸ درصدی) در ۶ ماه نخست امسال بودند. وی افزود: ۷ کشور اول فروش کالا به ایران در قاره آفریقا نیز به ترتیب تانزانیا با 14.5 میلیون دلار، کنیا با 10.5 میلیون دلار، آفریقای‌جنوبی با 5.3 میلیون دلار، غنا با ۵ میلیون دلار، کنگو با 4.7 میلیون دلار، سیشل با 3.3 میلیون دلار و مصر با ۳ میلیون دلار بودند. قائم‌مقام باشگاه تجار ایران و آفریقا توضیح داد: در نیمه نخست امسال ۴۰ کشور مقصد صادرات کالای ایرانی در قاره آفریقا بودند و از ۱۹ کشور این قاره هم کالا وارد ایران شده است. لطیفی افزود: خط هوایی مستقیم بین ایران و کشورهای آفریقایی نیز با همت باشگاه تجار ایران و آفریقا و ورود گروه کسب‌وکار بین‌المللی الفجر تا یک سال آینده راه‌اندازی می‌شود و برای حضور در نمایشگاه بین‌المللی فیداک سنگال نیز اقدامات مناسبی انجام شده است. 

30.5 درصد صادرات ایران به قاره آفریقا در امسال به کشور آفریقای‌جنوبی بوده است. صادرات کشورمان به آفریقای‌جنوبی سال ۱۴۰۰ به ۲۵۴ میلیون و ۲۶۷ هزار و ۵۸۰ دلار رسیده بود که این میزان نسبت به سال ۹۹ با رشد ۵۷۰ درصدی همراه بود که با وجود تحریم‌ها در ۱۵ سال اخیر بی‌سابقه بود.

سال ۹۹ حدود ۳۸ میلیون دلار، سال ۹۸ حدود ۸۸ میلیون دلار، سال ۹۷ حدود ۳۷ میلیون دلار، سال ۹۶ حدود 37.4 میلیون دلار، سال ۹۵ حدود 43.2 میلیون دلار، سال ۹۴ حدود ۲۳.۱ میلیون دلار، سال ۹۳ حدود 22.8 میلیون دلار و سال ۹۲ حدود 38.8 میلیون دلار کالا از ایران به کشور آفریقای‌جنوبی صادر شده است.

سال ۹۱ حدود 77.5 میلیون دلار، سال ۹۰ حدود 41.2 میلیون دلار، سال ۸۹ حدود ۵۵ میلیون دلار، سال ۸۸ حدود 45.8 میلیون دلار، سال ۸۷ حدود 19.6 میلیون دلار (کمترین میزان در ۱۵ سال اخیر) و سال ۸۶ نیز 37.7 میلیون دلار صادرات ایران به آفریقای‌جنوبی بوده است.

 

* دادوستد 24 میلیارد دلاری با کشورهای همسایه

افزایش تجارت و رشد صادرات یکی از مؤلفه‌های اصلی تقویت اقتصاد است که با توجه ویژه به دیپلماسی اقتصادی و افزایش سطح کیفیت کالاها و خدمات این مهم اتفاق خواهد افتاد. ایران علاوه بر منابع طبیعی، از موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای برخوردار و محل عبور کریدورهای شمال- جنوب و شرق- غرب است، همچنین همسایگی با ۱۵ کشور امکان مهمی برای تجارت در اختیار کشورمان قرار داده است. در جهان امروز که همکاری‌های منطقه‌ای و یکپارچگی منطقه‌ای در دستور کار بسیاری از دولت‌ها قرار گرفته، دولت سیزدهم بیش از پیش سیاست تجارت با همسایگان را در اولویت قرار داده است. به نظر می‌رسد استفاده از ظرفیت سازمان‌ها و گروه‌های منطقه‌ای می‌تواند فرصت‌های تجاری مناسبی را در اختیار ایران قرار دهد.

آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد تجارت ایران با همسایگان در نیمه نخست امسال از مرز 24 میلیارد دلار گذشته است. از این رقم 12.3 میلیارد دلار به صادرات ایران و 11.8 میلیارد دلار به واردات از این کشورها مربوط می‌شود. بدین‌ترتیب در 6 ماهه سال جاری، تراز تجاری با 15 کشور همسایه نزدیک به 500 میلیون دلار  مثبت بوده است.

نیمه نخست امسال 38 میلیون و 560 هزار تن کالا به ارزش 24 میلیارد و 198میلیون دلار بین ایران و 15 کشور همسایه ایران مبادله شده که نسبت به نیمه نخست سال قبل از لحاظ ارزش 7 درصد رشد داشته است. با وجود رشد 7 درصدی در ارزش تجارت غیرنفتی کشور با کشورهای همسایه، شاهد کاهش 18 درصدی در وزن کالاهای مبادله شده هستیم. این در حالی است که در مدت مشابه پارسال، ارزش تجارت غیرنفتی ایران با همسایگان 22 میلیارد و 614 میلیون دلار بوده است.

تجارت ایران با همسایگان در سال ۱۴۰۰ با رشد ۲۳ درصدی در وزن و ۴۳ درصدی در ارزش، بیش از ۱۰۰ میلیون تن کالا به ارزش 51.9 میلیارد دلار بود. سال گذشته یکصد میلیون و 131 هزار تن کالا به ارزش 51 میلیارد و 875 میلیون دلار بین ایران و 15 کشور همسایه تبادل شد که 75 میلیون و 445 هزار تن به ارزش 26 میلیارد و 29 میلیون دلار سهم صادرات ایران به این کشورها و 24 میلیون و 686 هزار تن به ارزش 25 میلیارد و 846 میلیون دلار نیز سهم واردات بوده است. سال گذشته با افزایش 12 درصدی در وزن و 29 درصدی در ارزش کالاهای صادراتی به کشورهای همسایه مواجه و در واردات نیز رشد 68 درصدی در وزن و 60 درصدی در ارزش را شاهد بودیم.

درباره میزان صادرات به کشورهای همسایه عراق با 8.9 میلیارد دلار و رشد 21 درصدی، ترکیه با 6.1 میلیارد دلار و رشد 141 درصدی، امارات با 4.9 میلیارد دلار و کاهش 8 درصدی، افغانستان با 1.8 میلیارد دلار و کاهش 20 درصدی و پاکستان با 1.3 میلیارد دلار و رشد 24 درصدی، 5 مقصد اول کالاهای صادراتی ایران به 15 کشور همسایه در سال 1400 بودند.

بر اساس آمارهای گمرک صادرات غیرنفتی کشور در 5 ماه نخست امسال به 9 عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو با 7 میلیون و 316 هزار تن، به 4 میلیارد و 118 میلیون دلار رسید که این میزان با رشد 40 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه بوده است. سازمان همکاری اقتصادی «اکو» به لحاظ پتانسیل‌های اقتصادی و منابع غنی و سرشار مهم‌ترین سازمان همکاری اقتصادی در منطقه محسوب می‌شود که ایران نیز عضو آن است. بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای عضو این سازمان  نشان می‌دهد برای مثال بخش کشاورزی سهم عمده‌ای در تولید ناخالص داخلی و درآمدهای صادراتی آنها دارد و نسبت قابل توجهی از جمعیت فعال این کشورها در بخش کشاورزی اشتغال دارند. از این رو این بخش بویژه تجارت خارجی آن از اهمیت کلیدی برخوردار است و می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تعیین جهت و موقعیت کلی توسعه اقتصادی اعضا داشته باشد و ایران می‌تواند نقش خود را در این بخش پررنگ‌تر کند. به دلیل کم‌توجهی سال‌های اخیر به بازارهای تجاری منطقه‌ای ایران، ظرفیت کشور به تصرف دیگر رقبا درآمده و حضور اقتصادی ایران را با دشواری‌هایی رو‌به‌رو کرده است. با این حال بررسی وضعیت تجارت خارجی ایران با این کشور‌ها در ماه‌های اخیر حاکی از تغییر این روند است.

 

* صادرات ۱۱ میلیارد دلاری به شانگهای در ۶ ماه

همان‌طور که پیش‌تر بیان شد، ایفای نقش فعال و موثر ایران در پیمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله راهبردهایی است که موجب توسعه صادرات و جهش تجاری کشور می‌شود. یکی از نتایج عضویت دائم ایران در پیمان شانگهای نیز در طول این مدت قابل مشاهده است و رشد صادرات ایران به اعضای این پیمان حکایت از همین امر دارد.

نگاهی به آمار‌های گمرک ایران نشان می‌دهد میزان صادرات غیرنفتی ایران به اعضای فعلی سازمان شانگهای از ۱۵ میلیارد و ۲۱۱ میلیون دلار در سال ۱۳۹۵ و ۱۶ میلیارد و ۲۶۴ میلیون دلار در سال ۹۶ به ۱۶ میلیارد و ۲۲۵ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ و 11.3 میلیارد دلار در سال ۱۳۹۸ و به حدود 11.9 میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده است اما در سال ۱۴۰۰ صادرات غیرنفتی ایران به ۱۱ کشور عضو شانگهای (اعضای رسمی و ناظر) با رشد قابل توجه ۷۳ درصدی به ۲۰ میلیارد و ۵۹۶ میلیون دلار رسیده است. این‌ مقدار رشد صادرات بیش از ۴ میلیارد دلار از صادرات ایران به اعضای شانگهای قبل از تحریم‌ها نیز بیشتر بوده است. در ۶ ماه نخست سال جاری نیز حجم صادرات ایران به کشور‌های عضو شانگهای به ۱۰ میلیارد و ۷۲۵ میلیون دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد بیش از ۱۲ درصدی را نشان می‌دهد. بر این ‌اساس هرچند صادرات ایران به ‌اندازه واردات از شانگهای رشد نکرده اما تراز تجاری ایران و شانگهای مثبت ۹۶۱ میلیون دلار به‌ نفع کشورمان است. در مجموع ظرفیت بزرگی در اقتصاد اعضای شانگهای بویژه در ۳ کشور چین، هند و روسیه برای ایران مهیاست که در صورت افزایش سهم ایران از اقتصاد جهان و افزایش حجم صادرات، می‌توان سبد متنوعی از کالا‌ها را برای بازار سازمان شانگهای تدارک دید. 

 

* افزایش ۴۵ درصدی صادرات به کشورهای حاشیه دریای خزر

 ایجاد نگاهی ویژه به توسعه همکاری‌های مشترک در ۲ محور، کشورهای حوزه شرق بویژه چین و هند و کشورهای حوزه اوراسیا بویژه کشورهای حاشیه دریای خزر، می‌تواند شیوه‌ای مؤثر و راهگشا برای برون‌رفت از تنگناهای اقتصادی موجود و گشودن پنجره‌ای از امید برای گشایش‌های لازم در مسیر افزایش تجارت و بهبود وضعیت اقتصاد کشور باشد. بررسی وضعیت تجاری ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر نیز حکایت از رشد این صادرات دارد.

مدیرکل آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت از رشد ۴۵ درصدی صادرات به کشورهای حاشیه دریای خزر خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: بر اساس آمارهای گمرکی در 5 ماه نخست سال جاری، صادرات ایران به کشورهای حاشیه دریای خزر ۸۱۴ میلیون دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۴۵ درصد رشد داشته است. رحمت‌الله خرمالی افزود: در میان ۴ کشور حاشیه دریای خزر، بیشترین درصد افزایش صادرات محصولات ایران در این مدت به کشورهای آذربایجان (۸۴ درصد)، ترکمنستان (۴۰ درصد) و فدراسیون روسیه (۳۱ درصد) اختصاص داشته است.

 اواسط مهر نیز معاون اول رئیس‌جمهور در دومین مجمع اقتصادی خزر شرکت و پیشنهادات موثری را در جهت توسعه روابط ایران و کشورهای حاشیه دریای خزر مطرح کرد. ایجاد منطقه آزاد تجاری مشترک میان کشورهای ساحلی خزر جهت مانع‌زدایی از توسعه و خنثی‌سازی تحریم‌‌ها، تشکیل منطقه آزاد مشترک، ایجاد کریدور سبز ترانزیتی و تشکیل کمیته همکاری نفت و گاز از جمله محورهای پیشنهادی ایران در این مجمع بود که توسط مخبر مطرح شد.

 

* رشد ۲۸ درصدی تجارت ایران و اتحادیه اروپایی

مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپایی در ۸ ماه نخست سال جاری میلادی (دی تا مرداد ۱۴۰۱) با رشد ۲۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به بیش از ۳ میلیارد یوررو رسیده است.

مبادلات تجاری ایران و ۲۷ عضو اتحادیه اروپایی در ۸ ماه نخست سال جاری میلادی (دی تا مرداد ۱۴۰۱) با رشد ۲۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۳ میلیارد و ۴۰۳ میلیون یورو رسیده است.

اتحادیه اروپایی از ماه ژانویه تا آگوست (دی تا مرداد) امسال ۷۲۷ میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۳۱ درصدی داشته است. واردات اتحادیه اروپایی از ایران در 8 ماه نخست سال ۲۰۲۱ (دی تا مرداد) بالغ بر ۵۵۵ میلیون یورو اعلام شده بود. صادرات اتحادیه اروپایی به ایران در ۸ ماه نخست امسال نیز رشد ۲۸ درصدی داشته و به ۲ میلیارد و ۶۷۶ میلیون یورو رسیده است. کشورهای اروپایی در مدت مشابه سال قبل ۲ میلیارد و ۹۴ میلیون یورو کالا به ایران صادر کرده بودند.

آلمان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در میان کشورهای اروپایی طی ۸ ماهه ۲۰۲۲ (دی تا مرداد ۱۴۰۱) بوده است. کل مبادلات ایران و آلمان در این دوره با رشد ۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به یک میلیارد و ۲۱۴ میلیون یورو رسیده است. صادرات آلمان به ایران در ۸ ماه نخست سال جاری میلادی ۹ درصد افزایش یافته و به یک میلیارد و ۲۲ میلیون یورو رسیده است.

واردات کالاهای ایرانی به مقصد آلمان در ۸ ماهه امسال نیز با افزایش ۴ درصدی مواجه شده و به ۱۹۲ میلیون یورو رسیده است. آلمان در مدت مشابه سال قبل ۹۳۹ میلیون یورو کالا به ایران صادر و ۱۸۴ میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده بود.

 

* تجارت ۵۰ میلیارد دلاری در 6 ماه

اگر بخواهیم وضعیت کلی تجارت کشور را در نیمه نخست سال جاری بررسی کنیم، طبق آخرین گزارشات آماری، میزان وزنی تجارت خارجی کشور در نیمه اول سال جاری به میزان ۶۸ میلیون و ۱۰۳ هزار تن بوده است. در ۶ ماه ابتدای امسال ۵۱ میلیون و ۷۸۳ هزار تن کالا به ارزش ۲۴ میلیارد و ۲۵۱ میلیون دلار صادر شد که این میزان صادرات از حیث وزن 12.5 درصد کاهش و به لحاظ ارزش 13.32 درصد افزایش نشان می‌دهد. در این مدت ۱۶ میلیون و ۳۲۰ هزار تن کالا به ارزش ۲۶ میلیارد و ۳۱ میلیون دلار وارد شد که از حیث وزن 14.72 درصد کاهش و از لحاظ ارزش 13.15 افزایش داشت.

پروپان مایع‌شده، متانول، بوتان مایع شده، گاز طبیعی مایع شده و پلی‌اتیلن گرید فیلم ۵ قلم اول کالاهای صادراتی در این مدت بودند که به ترتیب ۲ میلیارد و ۱۷ میلیون دلار، یک میلیارد و ۳۳۵ میلیون دلار، یک میلیارد و ۱۶۵ میلیون دلار، ۹۷۷ میلیون دلار و ۹۷۶ میلیون دلار از ارزش کل صادرات را به خود اختصاص دادند. حدود 26.5 درصد از ارزش کل کالاهای صادراتی ایران در این مدت به ۵ قلم کالای فوق‌الذکر اختصاص داشت. کشورهای عمده مقصد کالاهای صادراتی ایران شامل چین با ۷ میلیارد و ۸۴۲ میلیون دلار، عراق با ۳ میلیارد و ۳۸۲ میلیون دلار، امارات با ۳ میلیارد و ۱۱۲ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۶۲۶ میلیون دلار و هند با ۹۰۴ میلیون دلار بود. بر اساس این گزارش ۵ قلم اول کالاهای وارداتی به کشور در نیمه اول امسال شامل برنج به ارزش یک میلیارد و ۲۱۸ میلیون دلار، گندم معمولی یک میلیارد و ۱۹۱ میلیون دلار، ذرت دامی یک میلیارد و ۱۷۱ میلیون دلار، دانه سویا ۹۲۵ میلیون دلار و گوشی تلفن همراه ۸۶۷ میلیون دلار بوده است؛ ۵ قلم اول کالاهای وارداتی حدود 20.63 درصد ارزش کل واردات را در این مدت به خود اختصاص داد.

بر اساس این گزارش، در ۶ ماهه امسال امارات عربی متحده با ۷ میلیارد و ۲۰۶ میلیون دلار، چین با ۶ میلیارد و ۸۴۶ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۶۸۰ میلیون دلار، هند با یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار و فدراسیون روسیه با ۸۷۶ میلیون دلار ۵ کشور اول مبدأ واردات بوده‌اند.

 

دولت به همراه جهادگران، نهادها و دستگاه‌های خدمات‌رسان با اقدامات وسیع در تلاش است محرومیت را از چهره مناطق کم‌برخوردار بزداید. این اقدامات که شامل پوشش بیمه‌ای، تامین زیرساخت‌ها، ایجاد زمینه‌های اشتغال، ساخت مدارس، مساجد، اماکن ورزشی، فرهنگی، بهداشتی، مسکن و... است، موجب شده تحول خاصی در محلات کم‌برخوردار ایجاد شود. خدمات متنوع در این مناطق طوری است که دیروز رئیس ستاد توانمندسازی و تحول محلات کم‌برخوردار کشور از پوشش فراگیر بیمه سلامت در این مناطق خبر داد. علی آقامحمدی در مراسم ستاد توانمندسازی محلات کم‌برخوردار کشور با عنوان جوانان ۲۰۲۰ محله (رهسپاران عصر ظهور) گفت: توافقنامه همه طرح‌هایی که در زمینه‌های مسکن، اشتغال، بهداشت و درمان و تسهیلات مقرر بوده اجرایی شود، با وزارتخانه‌ها امضا و ستادهای مربوطه در وزارتخانه‌ها تشکیل شده است. همچنین دانشگاه شریف توافقنامه‌ای را با ستاد به امضا رسانده که بر اساس آن ظرفیت برگزاری دوره‌های کسب‌وکار برای ۴۰هزار نفر فراهم شده است و سازمان برنامه و بودجه نیز تامین اعتبار این کار را بر عهده گرفته است. وی در ادامه افزود: از سوی دیگر سازمان فنی و حرفه‌ای ظرفیت‌های خود را برای آموزش در این طرح در اختیار قرار داده است. مرکز آمار ایران نیز برای محلات محروم سیستم آماربرداری کاملی را طراحی کرده است که طرح مفصلی در این حوزه اجرایی خواهد شد. آقامحمدی ادامه داد: وزارت بهداشت نیز علاوه بر اینکه همه افراد این محلات را تحت پوشش بیمه سلامت قرار داده است و دیگر کسی وجود ندارد که بیمه نباشد، موضوع پزشک خانواده را هم اجرایی کرده که این کار در محلات منتخب شروع شده و هر خانواده دارای پرونده پزشکی خواهد شد. رئیس ستاد توانمندسازی و تحول محلات کم‌برخوردار ادامه داد: بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند نیز یکی دیگر از اقدامات در این حوزه بوده است. بر این اساس سامانه توت (توسعه و تحول محلات) در حال حاضر ۱۰۰ هزار نفر از شهرداران و مسؤولان را تحت پوشش قرار داده است که این سامانه با داشتن همه امکانات ارتباطی، تمام هزینه‌کردها در محلات کم‌برخوردار را قابل نمایش می‌کند. وی در ادامه تاکید کرد: ۳۰۰ هزار واحد مسکونی نیز مورد توافق قرار گرفته بود که شهرداری نخستین قدم‌ها را در این باره برداشته و سازمان نوسازی شهر تهران نیز تمام پست‌های برق، تیرهای مازاد و محدوده‌های نیازمند قیر را شناسایی کرده است که امیدواریم بتوانیم در جهت حل مشکلات این محلات گام‌های موثری برداریم. در بخش دیگر این مراسم علی عسگری، معاون اجتماعی و استان‌های ستاد اجرایی فرمان حضرت امام با اشاره به اینکه «هنگامی که فعالیت در این طرح را آغاز کردیم معتقد بودیم این کار یک مدل است و از ویژگی‌های خاصی برخوردار است»، افزود: در این طرح کار را قرارگاهی دیدیم و تلاش کردیم از همه ظرفیت‌ها بهره بگیریم. با ۱۱۰ محله کار را آغاز کردیم و در حال حاضر ۲۲۰ خانه احسان شکل گرفته که تا پایان سال به ۴۲۰ خانه احسان افزایش خواهد یافت و به این ترتیب شبکه‌ای کاملا مردمی را برای ارائه خدمات فراهم کردیم. وی ادامه داد: همچنین طرح لبخند احسان در محلات را اجرا کردیم که این طرح در ۱۳۰ محله اجرایی شده است. در خدمات ورزشی نیز جام ۱۵ خرداد را برگزار و طرح استعدادیابی بچه‌ها در این محلات را پیاده کردیم. این طرح با رشته فوتبال آغاز شد که در گام بعدی برای ورزش‌های رزمی نیز انجام خواهد شد. عسگری تاکید کرد: در حوزه خدمات عمرانی، ۱۱۰ خانه نیازمندان را بازسازی کردیم، همچنین ۱۵ مدرسه را بازسازی و مرمت کردیم. در توزیع بسته‌های معیشتی، ۱۵ هزار بسته معیشتی در این طرح توزیع شد و طرح نسیم احسان که مربوط به اهدای وسایل خنک‌کننده است نیز برای ۲۱۰ مورد انجام شده است. 

 

* معاون اول رئیس‌جمهور:آموزش و استعدادیابی باید در اولویت طرح توانمندسازی محلات قرار گیرد

 معاون اول رئیس‌جمهور در این مراسم با تاکید بر اهمیت توجه به نیروی انسانی در توسعه کشور، گفت: برخلاف تصور برخی افراد که فکر می‌کنند صنایع بزرگ و کارخانه‌ها مهم‌ترین دارایی‌های کشور هستند، سرمایه و دارایی اصلی هر کشور نیروی انسانی است و هر یک از آحاد جامعه، سرمایه‌ای عظیم هستند که می‌توانند در پیشرفت و توسعه کشور نقش‌آفرین باشند. 

محمد مخبر ضمن قدردانی از وزارت کشور، دستگاه‌های اجرایی، نهادهای مرتبط و ستاد طرح توانمندسازی محلات آسیب‌پذیر برای اجرای این طرح، اظهار داشت: یکی از ویژگی‌های اصلی طرح توانمندسازی محلات، برخورداری از یک مدل اجرایی مشخص است. وی افزود: یکی از مشکلات معمول در اجرای طرح‌های مختلف این است که الگو و چارچوب مشخصی برای حرکت به سمت هدف وجود ندارد اما در طرح توانمند‌سازی محلات، مدل و طرحی مشخص دنبال می‌شود که همین امر باعث موفقیت و رسیدن به اهداف مورد نظر خواهد بود. معاون اول رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: اگر مدلی مشخص و الگویی از پیش تعیین‌شده برای اجرای طرح‌ها در اختیار نداشته باشیم همه ظرفیت‌ها قابل شناسایی نیستند و در نتیجه تحقق اهداف آنطور که انتظار می‌رود اتفاق نخواهد افتاد. مخبر جهادی بودن طرح توانمندسازی محلات را از دیگر ویژگی‌های این طرح برشمرد و خاطرنشان کرد: حرکت جهادی تجربه موفقی است که مهم‌ترین و بارزترین ویژگی آن از خودگذشتگی و عدم توجه به منافع شخصی فعالان جهادی است. وی ادامه داد: خوشبختانه در طرح توانمندسازی محلات ویژگی مهم جهادی بودن و ازخودگذشتگی، در تمامی شئون طراحی، اجرا و به کارگیری نیرو حاکم شده که امیدوارم شاهد موفقیت و تحقق تمام اهداف تعیین‌شده در این طرح باشیم. معاون اول رئیس‌جمهور همچنین از طرح توانمندسازی محلات به عنوان اقدامی بر زمین مانده یاد کرد و افزود: خوشبختانه این طرح به همت دستگاه‌ها و نهادهای مختلف با جدیت در حال اجرا و پیگیری است. وی استعدادیابی را از دیگر ویژگی‌های طرح توانمندسازی محلات عنوان کرد و گفت: بسیاری از قهرمانان ورزشی و نخبگان کشور از محلات محروم و کم‌برخوردار بوده‌اند و این یعنی اگر به جوانان و نیروی انسانی در این محلات توجه کنیم و اگر برای آنها برنامه داشته باشیم، هر یک از این افراد می‌توانند برای کشور افتخارآفرین باشند. مخبر از رئیس ستاد طرح توانمند‌سازی محلات خواست موضوع استعدادیابی را با جدیت در دستور کار این ستاد قرار دهد و تاکید کرد: معمولا استعدادها در حین آموزش دادن به افراد نمایان می‌شود که لازم است برای کشف این استعدادها، به موضوع آموزش در محلات کم‌برخوردار بیش از پیش توجه شود. در این مراسم وزیر کشور نیز با اشاره به اقدامات و برنامه‌های دولت برای حل مسائل و مشکلات محلات آسیب‌پذیر و کم‌برخوردار گفت: دولت اخیراً آیین‌نامه‌ای را برای حل مشکل مالکیت خانه‌های فاقد سند در این محلات به تصویب رسانده است و امیدوارم طرح توانمندسازی محلات نقطه عطفی برای حل مسائل و چالش‌های این مناطق باشد. 

با ورود سامانه بارشی به کشور، اغلب استان‌ها با بارش پراکنده باران و بعضا برف در ارتفاعات مواجه شدند؛ به شکلی که دامنه‌های توچال دیروز سفیدپوش شد و اردبیلی‌ها نیز نخستین بارش برف سال را در فصل پاییز تجربه کردند.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا از بارش باران و وزش باد شدید در اغلب استان‌های کشور خبر داد. 

صادق ضیاییان درباره شرایط جوی کشور اظهار کرد: ظهر دوشنبه (دیروز) در برخی نقاط استان‌های کردستان، کرمانشاه، زنجان، همدان، جنوب استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل بتدریج در استان‌های ساحلی خزر، قزوین، البرز، تهران، ارتفاعات سمنان و خراسان شمالی بارش باران، رعدوبرق، وزش باد شدید و در نقاط مستعد، خیزش گردوخاک اتفاق افتاد. سه‌شنبه (امروز) نیز این وضعیت در مازندران، گلستان، خراسان شمالی و شمال خراسان رضوی رخ خواهد داد و برای چهارشنبه ۴ آبان‌ نیز در برخی نقاط شمال غرب و سواحل غربی خزر بارش پراکنده باران پیش‌بینی می‌شود. به گفته رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، پنجشنبه ۵ آبان‌ در شمال غرب، غرب، استان‌های ساحلی خزر، شمال شرق و استان‌های واقع در دامنه‌های جنوبی البرز و دامنه‌های زاگرس مرکزی بارش پیش‌بینی می‌شود. ضیاییان ادامه داد: در بخش‌هایی از شمال غرب، غرب، استان‌های واقع در دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی و بخش‌هایی از مرکز کشور و روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در شمال شرق و شرق کشور در برخی ساعات وزش باد شدید و گردوخاک پیش‌بینی می‌شود. 

همچنین سازمان هواشناسی نسبت به وزش باد و افزایش ارتفاع موج تا 2.5 متر در نواحی ساحلی و دور از ساحل ۳ استان هشدار داد. این سازمان با صدور وضعیت زرد از وزش باد همراه با افزایش ارتفاع موج در نواحی ساحلی یک تا 1.5 متر و در فراساحل تا 2.5 متر از چهارشنبه تا پنجشنبه (۴ تا ۵ آبان‌) خبر داد. این شرایط جوی برای نواحی ساحلی و دور از ساحل استان‌های گیلان، مازندران و گلستان پیش‌بینی می‌شود.

گروه سیاسی: با پایان آشوب‌هایی که به بهانه فوت مهسا امینی آغاز شده و نظم عمومی کشور را نشانه رفته بود، اکنون نوبت محاکمه اغتشاشگران رسیده است؛ اغتشاشگرانی که راه گریزی از قانون ندارند و باید پای میز محاکمه رفته و پاسخگوی جنایت‌ها و اقدامات ضدملی خود باشند. به گزارش «وطن‌امروز»، روز گذشته حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای، رئیس دستگاه قضا اعلام کرد رسیدگی قضایی به پرونده آشوب‌طلبان اغتشاشات اخیر آغاز شده است. 

وی در جلسه شورای عالی قوه ‌قضائیه با اعلام این خبر اظهار کرد: «در قضایای اخیر تلاش شد افراد و عناصر کم گناه و نادم و پشیمان با لحاظ ترتیبات قانونی، زودتر آزاد شوند؛ همچنین با وصف اینکه الزاماتی قانونی برای مقامات قضایی از حیث رسیدگی‌ها، ابلاغ‌ها، فاصله بین کیفرخواست و ارائه آن به دادگاه و تعیین وقت دادگاه وجود دارد، همکاران قضایی ما ضمن التزام به موارد قانونی، تلاش کردند در کمتر از یک‌ ماه کیفرخواست بسیاری از عناصر اغتشاشات و قضایای اخیر را صادر و به دادگاه ارسال کنند؛ این پرونده‌ها در دادگاه تعیین وقت و رسیدگی به برخی از آنها نیز شروع شده است. هفته جاری نیز در محاکم تهران و برخی استان‌ها رسیدگی به پرونده برخی دیگر از عناصر اغتشاشات اخیر شروع می‌شود». اژه‌ای در ادامه تاکید کرد: «محاکمه کسانی که در قضایای اخیر مرتکب جنایت شدند و با عناصر ضدانقلاب در داخل و خارج و بیگانگان مرتبط بودند، با دقت و طبق قانون انجام خواهد شد و این افراد وفق قانون مجازات خواهند شد و این مجازات بازدارنده خواهد بود».

 

* صدور قرار مجرمیت برای ۳۱۵ آشوبگر در تهران

در جلسه روز گذشته شورای عالی قوه قضائیه، علی صالحی، دادستان تهران نیز به تشریح صدور کیفرخواست برای اغتشاشگران وقایع اخیر تهران پرداخت. وی در همین رابطه اعلام کرد: قرار مجرمیت و کیفرخواست برای 315 نفر از متهمان آشوب‌های اخیر در تهران به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «اخلال در نظم عمومی» صادر و به دادگاه ارسال شد. دادستان تهران در ادامه گفت: همچنین قرار مجرمیت و کیفرخواست برای 4 نفر از اغتشاشگران به اتهام محاربه از طریق کشیدن سلاح به منظور ایجاد رعب و وحشت در جامعه و بین مردم، مجروح کردن مأموران حافظ نظم و امنیت و تخریب و تحریق اموال عمومی و دولتی به قصد بر هم زدن امنیت کشور و مقابله با نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران صادر شده است. 

پیش از این حجت‌الاسلام منتظری، دادستان کل کشور با صدور بخشنامه‌ای خطاب به دادستان‌های عمومی و انقلاب سراسر کشور دستور داده بود: «افرادی که باعث شهادت یا مجروحیت حافظان امنیت و مردم شده‌اند، سرکردگان و سردستگان در میدان و افرادی که حضور آنها سازمان‌یافته بوده، کسانی که اقدام به تخریب، تحریق اموال و اماکن خصوصی، عمومی، ادارات، بانک‌ها، پمپ‌بنزین‌ها، عابربانک‌ها و... کرده‌اند، افرادی که به مقرها و مکان‌های نظامی، انتظامی و امنیتی حمله کرده‌اند، افرادی که دارای سابقه شرکت در تجمعات و اغتشاشات دوره‌های قبل هستند، اراذل و اوباش دارای سوابق مجرمانه، فعالان در فضای مجازی که نقش برجسته در تهییج، تشویق و سازماندهی اغتشاشگران داشته‌اند و اتباع بیگانه‌ای که در اغتشاشات حضور داشته‌اند اگر پرونده اتهامی آنان دارای مستندات، مدارک و شواهد کافی است تا زمان برگزاری دادگاه و صدور حکم قطعی در بازداشت باشند و محاکمه آنان با دقت و سرعت و قاطعیت پیگیری و از دادگاه اشد مجازات و صدور احکام بازدارنده و بدون تخفیفات درخواست شود».

***

 

گروه سیاسی: حضور سخنگوی دولت در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی در میان انبوهی از حاشیه و هتاکی نیمه‌تمام ماند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، برخی دانشگاه‌های کشور در هفته‌های اخیر شاهد برخی حرکات هنجارشکنانه و درگیری‌هایی میان دانشجویان بود. در این میان اما دانشگاه صنعتی شریف بیشترین سهم را در میان حاشیه‌سازی‌ها داشت؛ حرکاتی که از سوی یک طیف هنجارشکن صورت گرفت و بازخورد منفی گسترده‌ای نیز در میان دانشجویان و آحاد جامعه ایران داشت. استفاده از رکیک‌ترین الفاظ نهایت بی‌حرمتی نسبت به شأن والای دانشگاه به حساب می‌آمد، به گونه‌ای که طیف‌های مختلف دانشجویی نیز پس از فحاشی گروه کوچکی از دانشجویان این دانشگاه از شعارهای داده شده اعلام برائت کردند. حاشیه‌های این دانشگاه اما در روزهای گذشته به بهانه‌های سخیفی همچون مختلط کردن سلف غذاخوری نیز پی گرفته شد تا پوشش اخبارش رسانه‌های ضدانقلاب را از بی‌خبری در روزهای اخیر نجات دهد. 

با تمام این اوصاف دانشگاه را کماکان باید یکی از کلیدی‌ترین محیط‌ها برای برقراری گفت‌وگو و نقد در جامعه دانست. البته حاکم شدن فضای هتاکی و حاشیه‌آفرینی مهم‌ترین مانع در برابر نقد و گفت‌وگو به حساب می‌آید. بر همین اساس، حرکت به سمت حاکم شدن فضای منطق و گفت‌وگو، ضرورتی جدی و انکارناپذیر برای محیط دانشگاهی کشور است. ورود مسؤولان به دانشگاه‌ها و برقراری فضای گفت‌وگو میان دانشجویان با مقامات رسمی می‌تواند در فضای ملتهب فعلی رویه‌ای راهگشا باشد. در این زمینه هفته گذشته علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت با حضور در دانشگاه علامه طباطبایی پای صحبت دانشجویان نشست و پاسخگوی سوالات‌شان بود. روز گذشته نیز در ادامه این رویه بهادری جهرمی راهی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی شد تا ضمن گفت‌وگوی مستقیم با دانشجویان، شنونده مطالبات معترضان باشد. 

 

* دیکتاتورها اجازه نمی‌دهند حرف مخالفان‌شان شنیده شود

بهادری‌جهرمی در ابتدای سخنرانی‌اش با ابراز خوشحالی از اینکه در جمع دانشجویان و دانشگاه است، گفت: ما همیشه دنبال تحقق آزادی، استقلال و آبادی بودیم. آرمان‌های ما که می‌خواهیم به آن برسیم بویژه جامعه ما که جامعه تمدن‌ساز و فرهنگی است آرمان‌های روشنی است. ما همیشه دنبال تحقق آزادی، استقلال و آبادی بودیم. در میان صحبت‌های سخنگوی دولت، برخی دانشجویان شعارهایی سر دادند و به‌رغم درخواست بهادری‌جهرمی از دانشجویان برای ایجاد فضای گفت‌وگو و پرسش و پاسخ اما برخی افراد حاضر در سالن اجتماعات دانشگاه خواجه نصیر با ایجاد سر و صدا مانع ایراد سخنرانی بهادری‌جهرمی شدند. سخنگوی دولت در واکنش به ایجاد سر و صدا و سر دادن شعار «مرگ بر دیکتاتور» توسط برخی دانشجویان، گفت: یکی از ویژگی‌های دیکتاتور این است که اجازه شنیدن حرف مخالفش و اجازه شنیده شدن صدایی متفاوت از صدای خودش را نمی‌دهد. ما عرض می‌کنیم هر کسی با هر سلیقه‌ای صحبتش را مطرح کند، ما هم صحبت خود را مطرح می‌کنیم. 

سخنگوی دولت درباره پیگیری علت فوت مهسا امینی نیز گفت: این دولت آنقدر غیرت داشت که به محض اینکه حادثه ناگوار یعنی درگذشت دختر این ملت، خانم مهسا امینی را شنید، نه‌تنها در سطح استاندار و فرماندار، بلکه به محض انتشار خبر درگذشت، شخص رئیس‌جمهور از سفر خارجی دستور پیگیری دادند و به محض حضورشان در ایران با پدر مهسا امینی صحبت کردند. مسؤولان کشور در سطح ملی خودشان مستقیما پیگیر حقوق مهسا امینی شدند و پرونده را مورد پیگیری، رسیدگی و مطالبه قرار دادند. بهادری جهرمی ادامه داد: من فکر نمی‌کنم کسی بیشتر از کسی که دخترش را از دست داده تلخی این خبر را متوجه شده باشد. من (به خاطر درگذشت دخترم) با گوشت و پوست و استخوانم تلخی درگذشت مهسا امینی را درک می‌کنم و هضم می‌کنم و می‌فهمم چقدر تلخ است که انسان دخترش را از دست بدهد. 

در ادامه این نشست برخی دانشجویان با ایجاد هیاهو و سر دادن شعارهای ساختارشکنانه تلاش کردند مانع ادامه برگزاری مراسم شوند. سخنگوی دولت در واکنش به ایجاد هیاهو و سر دادن شعارهای ساختارشکنانه با اشاره به اینکه خط قرمز من توهین به ایران و ایرانی است، گفت: من صحنه‌های ناگوار می‌بینم. توهین به من مشکلی نیست و به من تا فردا صبح هم توهین بشود جواب نمی‌دهم، من تحمل می‌کنم معترض را. ان‌شاءالله تحمل شنیدن صدای همدیگر را داشته باشیم اما می‌بینم در این جلسه برخی عزیزان به همدیگر توهین می‌کنند و وسایلی به سوی همدیگر پرت می‌کنند و احساس می‌کنم اگر اینجا نباشم شاید این توهین‌ها به همدیگر ادامه پیدا نکند. برهم‌زنندگان نظم جلسه پرسش و پاسخ سخنگو حتی اجازه سخنرانی نماینده همسو با خود را هم ندادند! چون می‌بینم به یکدیگر توهین می‌کنید و وسایل پرتاب می‌کنید و همدیگر را تحمل نمی‌کنید جلسه را تمام می‌کنم. 

 

* حرمت دانشگاه بازیچه هنجارشکنان

واکنش هنجارشکنانه و غیرمنطقی در توهین به سخنگوی دولت در دانشگاه خواجه نصیر نشان از عزم جریان فحاش و ساختارشکن برای مسدود کردن فضای گفت‌وگو دارد. رفتار قابل تقدیر بهادری جهرمی در مواجهه با فضای رادیکال شکل گرفته باید از سوی دیگر مسؤولان نیز پی گرفته شود تا چراغ گفت‌وگو در دانشگاه روشن بماند. 

دشمنان نیز در دهه‌های گذشته بارها نشان داده‌اند نگاه ویژه‌ای به دانشگاه به عنوان مرکزی برای جلو بردن پروژه آشوب میدانی دارند. در این فضا سیطره فضای منطقی، پادزهری در برابر رادیکالیسم به حساب می‌آید که باید پی گرفته شود. یقینا فراگیری ادبیات زننده‌ای همانند برخی فحاشی‌های صورت گرفته در دانشگاه شریف سناریوی مطلوب دشمنان برای جلوگیری از حاکم شدن فضای تعامل و گفت‌وگو است. صیانت از حرمت دانشگاه در برابر فعالیت‌های هنجارشکنانه امری ضروری برای خارج کردن فضای کشور از هیجانات کاذب فعلی خواهد بود.

محمدرضا توفیقی: چند فیلم کوتاه از جسارت عده‌ای اوباش به عمامه چند روحانی منتشر شده ‌است؛ فیلم‌هایی که نشان می‌دهد سناریوی جسارت به روحانیون از قبل طراحی ‌شده و فیلمبردار و افراد هتاک براساس یک نقشه از قبل طراحی‌شده اقدام به این کار می‌کنند. انتشار این فیلم‌ها موجی از انتقاد را در فضای مجازی ایجاد کرد و جز ربات‌های پادشاه وهابی سعودی تقریبا عمده کاربران از این رفتار زشت و زننده انتقاد و عاملان را سرزنش کردند، البته این موج انتقاد و مذمت عاملان جسارت قابل‌پیش‌بینی هم بود، چه اینکه قاطبه جامعه ایرانی این قبیل رفتارهای زننده را تقبیح می‌کنند. بر اساس برخی آمارها، حدود 200 هزار روحانی در کشور وجود دارد. روزانه ده‌ها هزار روحانی ملبس در سطح شهرها تردد می‌کنند و از ابتدای آشوب‌های اخیر تاکنون تنها چند فیلم به تعداد کمتر از انگشتان یک دست درباره جسارت به لباس روحانیت منتشر شده ‌است. بر اساس نظرسنجی‌های مراکز معتبر، همچنان روحانیت یکی از ۳ نهاد اصلی مورد اعتماد مردم است. روحانیت هنوز هم مهم‌ترین مرجع مردمی در ایران است و رجوع مردم به روحانیت چه برای مسائل دینی و چه برای حل مشکلات شخصی واقعیت غیرقابل‌انکاری است. مردم از نزدیک روحانیون را می‌بینند، سطح و سبک زندگی روحانیون را مشاهده می‌کنند و یک درک و فهم واقع‌بینانه از روحانیت دارند. تربیت طلبه و روحانی در حوزه‌های علمیه به‌گونه‌ای بوده ‌است که طلبه‌ها از ابتدای شروع تحصیلات حوزوی باید در جامعه حضور مستمر داشته باشند و تکالیف و مسؤولیت‌های اجتماعی خود را انجام دهند. 

ارتباط طلبه‌ها با مردم یکی از رئوس آموزشی طلاب در حوزه‌های علمیه است. زی‌طلبگی بر قاعده مردم‌داری و مردم‌نوازی استوار است، کمااینکه این خصلت آخوند مردمی در روحانیون مسن‌تر بارزتر است، بنابراین توده‌های جامعه نگاه واقع‌بینانه‌ای به روحانیون و سطح زندگی روحانیون بویژه در حوزه‌های اقتصادی دارند، به‌ همین خاطر قطعا احترام و اعتماد سرمایه‌های اجتماعی روحانیون و حوزه‌های علمیه هستند. یکی از محورهای آشوب‌های اخیر تلاش دشمن برای ایجاد تصاویر ذهنی از وضعیت جامعه ایران است؛ از یک‌سو با استفاده از ربات‌ها در فضای مجازی توهم و تخیل بی‌شمار بودن را برای همراهان خود ایجاد کرده‌ است، از سوی دیگر با ترفندهای نخ‌نما تصویری خشن و خون‌ریز از جمهوری اسلامی برای مخاطبان خود ارائه می‌کند. ضلع دیگر تصویرسازی‌ها تلاش برای القای روی‌گردانی مردم از روحانیت است، به ‌همین خاطر است که عوامل شبکه سعودی اینترنشنال به شیوه‌های مختلف مخاطبان خود را ترغیب می‌کنند به روحانیون جسارت کرده و فیلم آن را برای انتشار در این شبکه ارسال کنند. آنها می‌خواهند این تصویر دروغین را القا کنند که روحانیون دیگر در ایران مورد اعتماد نیستند و نسل جدید نیز نه‌تنها ارادتی به روحانیت ندارد بلکه برای جسارت و برخورد فیزیکی با روحانیون انگیزه‌ هم دارد، البته تاکنون این شبکه سعودی موفق نشده ‌است از دل آشوب‌های اخیر یک موج توهین به روحانیت ایجاد کند، با این ‌حال اما این مانع نمی‌شود ماهیت اقدام این شبکه تروریستی بررسی نشود. یک تحلیل درباره تلاش تلویزیون سعودی اینترنشنال برای جسارت و توهین به روحانیت در ایران این است که این تلاش و برنامه‌ریزی بیشتر از آنکه یک اقدام سیاسی باشد ناشی از یک نگاه عقیدتی و برساخته‌ دیدگاه‌های وهابی و سلفی است. 

تلویزیون موسوم به ایران اینترنشنال به ‌صورت واضح و علنی دست ساخته مشاور و دستیار محمد بن‌سلمان سعودی است؛ پول‌های هنگفتی که در این شبکه خرج می‌شود باعث مسخ عوامل فارسی‌زبان آن شده ‌است و عوامل این شبکه نه‌تنها از تخریب باورهای دینی مردم بلکه از اعلان مواضع ضد ایرانی بویژه توطئه تجزیه ایران نیز ابایی ندارند. در موضوع جسارت به لباس روحانیت شیعه این شبکه پیشگام همه رسانه‌های فارسی‌زبان ضدانقلاب در خارج از ایران است به گونه‌ای که حتی خبرنگاران این شبکه در صفحات شخصی خود در فضای مجازی نیز دستورالعمل توهین به روحانیت شیعه را پیگیری می‌کنند. گویی سعودی برای آنها یک کارانه نیز در نظر گرفته ‌است. توهین به روحانیت شیعه توسط شبکه‌ سعودی وقتی قابل‌تأمل جلوه می‌کند که ماجرای شهادت ۲ روحانی در حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام را در کنار آن قرار دهیم. خردادماه امسال یک عامل وهابی در حرم رضوی به 3 روحانی مردمی حمله کرده و ۲ نفر آنها را به شهادت رساند. پیش ‌از آن نیز یکی از الواط همدان با سلاح گرم یک روحانی مظلوم را به شهادت رسانده بود که در آن مورد نیز تلویزیون سعودی اینترنشنال برای قاتل سنگ‌تمام گذاشت. بله! یک هدف رسانه‌ای بن‌سلمان از تخریب روحانیت و تشویق نوجوانان و جوانان به توهین به روحانیت تخریب نظام اسلامی در ایران است اما قطعا هدف اصلی، تخریب و تضعیف نهاد روحانیت شیعه و در مرحله بعدی تخریب باورهای عقیدتی ملت شیعی در ایران است. صدامک سعودی از همان ابتدا که قدرت را در عربستان به دست گرفت، در برخی سخنرانی‌های خود صراحتا نسبت ‌به مقدسات شیعه جسارت کرده که البته چوب آن را نیز به‌سرعت خورد و به واسطه جنایت علیه خاشقجی رسوای جهان شد و به واسطه حماقت حمله به یمن همچنان خود را در معرض ضربات سنگین انصارالله قرار داده ‌است. به‌ هر حال واضح و مشخص است پشت‌پرده توهین به روحانیت و جسارت به لباس پیامبر اسلام عوامل سعودی صاحب تلویزیون اینترنشنال هستند. هدف اصلی آنها نیز تخریب باورهای دینی و اعتقادات شیعی است، به ‌عبارتی کارفرمای پروژه جسارت به لباس روحانیت، عربستان سعودی و سلفی‌های وابسته به این رژیم هستند، درواقع سلفی‌ها از زبان مزدوران فارسی‌زبان خود به بهانه مخالفت با جمهوری اسلامی نوجوانان و جوانان ایرانی را ترغیب می‌کنند در ظاهر روحانیت و در اصل مبانی اعتقادی شیعه را مورد جسارت قرار دهند. پسرک سلمان قطعا تنبیه عبرت‌آموزی خواهد شد، خودش هم فهمیده و دست به دامان آمریکا و اروپا شده ‌است. این البته نافی آن نیست که عوامل جسارت به لباس روحانیت باید در سریع‌ترین زمان ممکن شناسایی‌شده و به اشد مجازات برسند. آنها ۲ جرم واضح دارند؛ یک مزدوری آل‌سعود برای تخریب ایران، ۲ عملگی وهابیت برای تخریب شیعه؛ مجازات این ۲ جرم هم واضح است.