ایران تحت فشار مذاکره نمی‌کند
گروه سیاسی: سفر اخیر سرگئی لاوروف به ایران، نخستین سفر وزیر خارجه روسیه به کشورمان پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم بود؛ سفری که با گمانه‌زنی‌های بسیار پیرامون چرایی انجام آن همراه شد اما دیروز سید‌عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان گفت: «لاوروف پیامی نیاورده بود».
به گزارش «وطن امروز»، پیش از آنکه وزیر خارجه روسیه به ایران بیاید، مسعود پزشکیان دی ماه گذشته به مسکو سفر کرد و تفاهمنامه جامع راهبردی بین ایران و روسیه به امضا رسید، لذا سفر لاوروف می‌توانست در تداوم مسائل پیرامون این تفاهمنامه، یا بررسی مسائلی منطقه‌ای و مراودات سیاسی و تجاری ۲ طرف و... باشد. اما روی کار آمدن ترامپ در آمریکا و البته مذاکرات مستقیم مقامات روس و آمریکایی در ریاض که هفته گذشته انجام گرفت، سمت و سوهای دیگری به تحلیل‌ها پیرامون نوع رابطه مسکو با تهران بخشید و باعث شد بازار گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال پیام‌آوری لاوروف از سوی آمریکایی‌ها به تهران داغ شود؛ مساله‌ای که روز گذشته هم از سوی وزیر امور خارجه کشورمان و هم از سوی مشاور سیاسی پزشکیان رد شد.
* پیامی در کار نبود
دیروز عراقچی در جمع خبرنگاران حاضر در حاشیه جلسه هفتگی دولت درباره سفر وزیر خارجه روسیه به تهران و مذاکراتش بیان کرد: مذاکرات بسیار مفصلی داشتیم و درباره تمام مسائل منطقه مفصل صحبت کردیم و درباره طیف وسیع مسائل دوجانبه گفت‌وگو داشتیم. آقای لاوروف درباره مذاکرات روسیه با آمریکا و مذاکرات خود با دیگران در منطقه گزارش مفصلی داد.
وزیر خارجه افزود: پیامی در این دیدار وجود نداشت و قرار نبود پیامی بیاورد. عراقچی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره پاسخ تهران به سیاست آمریکا در جهت محدودسازی کشورها برای همکاری با ایران بیان کرد: ما تحت تأثیر فشار حداکثری مذاکره نمی‌کنیم. سیاست فشار حداکثری هم جدید نیست و یک بار امتحان شده و نتیجه مثبتی نداشته است.
* سنایی: گمانه‌زنی است
مهدی سنایی، مشاور سیاسی رئیس‌جمهور نیز در واکنش به گمانه‌زنی‌ها پیرامون علت سفر لاوروف به تهران، در صفحه اجتماعی ایکس خود توضیحاتی ارائه داد.
سنایی با تشریح محورهای اصلی گفت‌وگوی رئیس‌جمهور کشورمان و وزیر خارجه روسیه نوشت در این دیدار، روابط دوجانبه و اقتصادی، وضعیت منطقه‌ای بویژه مسائل مرتبط با سوریه، همچنین مسائل بین‌المللی و پرونده هسته‌ای ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت. سنایی همچنین افزود هرگونه ادعای دیگری در این باره «صرفا گمانه‌زنی است».
گمانه‌زنی‌هایی که سنایی از آن سخن می‌گوید، بیشتر حول محور همان تحلیلی می‌چرخد که عنوان می‌کند در صورت کنار آمدن ترامپ با پوتین بر سر اوکراین، آیا سیاست‌های روسیه در قبال ایران تحت تاثیر این مساله قرار خواهد گرفت؟ همچنین آیا لاوروف به ایران آمده بود تا رویکرد جدید روسیه به کشورمان را با مقامات ایرانی در میان بگذارد و در این رهگذر پیامی از سوی آمریکایی‌ها داشت؟
فراموش نکرده‌ایم که پیش از آمدن لاروف به ایران و در جریان سفر امیر قطر به کشورمان نیز موضوع پیام‌آوری شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی مطرح شده بود اما این مورد نیز دیروز در جریان اظهارات عراقچی در جمع خبرنگاران، از سوی او رد شد.
عراقچی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا امیر قطر در سفر به تهران پیام خاصی آورده بود؟ گفت: پیامی وجود نداشت و ما مشورت و رایزنی درباره مسائل منطقه‌ای داشتیم. با سایر کشورهای منطقه هم تماس مرتب داریم؛ اقتضای مسائل منطقه‌ای این است که با کشورهای منطقه مرتب مذاکره داشته باشیم.
* تقویت مناسبات فی‌مابین
در گزارش‌هایی که پس از دیدار وزیر خارجه روسیه با مسعود پزشکیان منتشر شد، اینطور عنوان شد که سرگئی لاوروف با رو به رشد توصیف کردن روابط فی‌مابین و تاکید بر ضرورت تسریع در روند اجرای توافقات بویژه توافقنامه جامع راهبردی میان ۲ کشور اظهار داشت: ایران و روسیه ظرفیت‌های مناسبی برای تقویت همکاری‌ها با یکدیگر دارند و ما مصمم به تقویت تعاملات تهران و مسکو هستیم.
رئیس‌جمهور نیز با تاکید بر اهمیت تداوم روند تعاملات سازنده منطقه‌ای ۲ کشور افزود: ایران و روسیه دیدگاه‌های نزدیکی در زمینه مسائل منطقه‌ای دارند و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خود را در بستر تعاملات فی‌مابین و نیز از طریق سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی چون شانگهای، اتحادیه اوراسیا و بریکس دنبال می‌کنند.
همچنین گفته شد این دیدار در راستای تحکیم روابط ایران و روسیه و بررسی مسائل مشترک در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی صورت گرفت و از اهمیت ویژه‌ای برای ۲ کشور برخوردار است.
به رغم اعلام رسمی مفاد رایزنی‌های انجام شده در دیدار لاوروف با پزشکیان، به نظر می‌رسد همچنان برخی کارشناسان با دیده تردید به علل و اهداف این سفر نگاه می‌کنند. همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، آمریکایی‌ها و روس‌ها در اقدامی که بیش از همه اروپایی‌ها را غافلگیر کرد، در ریاض به گفت‌وگوی مستقیم پرداختند. این موضوع باعث می‌شود سفر لاوروف به ایران و سپس رفتن او به قطر، با ابهام‌هایی روبه‌رو شود.
اما از سوی دیگر ایران و روسیه بتازگی تفاهمنامه جامع راهبردی بین ۲ کشور را به امضا رسانده‌اند که صرف‌نظر از مسائل اقتصادی و تجاری، بندهایی نیز درباره همکاری‌های امنیتی دارد. روسیه در جنگ با اوکراین و تلاشی که غرب برای تحریم و انزوای این کشور به خرج داد، به نگاه واقع‌بینانه‌تری نسبت به دنیای پیرامونی خود دست یافت. گذشته از شایعاتی که غربی‌ها درباره ارسال موشک و پهپاد از ایران به روسیه مطرح کردند، خود روس‌ها بهتر از هر کسی متوجه شدند کجای این جهان ایستاده‌اند و تکنولوژی دفاعی ایرانی در چه سطحی قرار دارد. همچنین باید توجه داشته باشیم ۲ کشور سال‌هاست مناسبات حسنه‌ای با هم دارند و این مناسبات در حالی همواره رو به رشد بوده که روسای جمهور متعددی در کاخ سفید بر مسند قدرت تکیه زدند و کنار رفتند.