ساواک در محکمه شکنجه
امیرعباس نوری: ۲۲ بهمن ۱۴۰۱؛ در بحبوحه شورش زن، زندگی، آزادی، عدهای از سلطنتطلبان در لسآنجلس دور هم جمع شدند تا علیه جمهوری اسلامی شعار بدهند. آنچه در این تجمع جلب توجه میکرد، حضور پرویز ثابتی، رئیس اداره رکن ۳ ساواک و یکی از بانفوذترین سران این دستگاه مخوف بود. ثابتی ۴۴ سال پس از سقوط رژیم پهلوی بالاخره آفتابی شد. در این ۴۴ سال او هرگز نه در برنامههای عمومی دیده شد و نه مقابل دوربین رسانهها نشست. ثابتی در این ۴۴ سال فقط یک بار روبهروی عرفان قانعیفرد نشست و به دلایل سقوط رژیم پهلوی، آن هم به روایت خودش پرداخت که تبدیل به کتاب «در دامگه حادثه» شد. جسته و گریخته شنیده شده بود در فلوریدا ساکن شده و در زمینه ساختوساز فعالیت میکند. چند سال پیش هم دخترش پردیس ثابتی در زمینه زیستشناسی جایزهای برده بود. این تقریبا همه چیزی بود که طی ۴۴ سال پس از سقوط پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی، از پرویز ثابتی شنیده شده بود.
همین زندگی شبهمخفیانه او باعث شده بود حضورش در تجمع سلطنتطلبان در لسآنجلس مورد توجه قرار بگیرد. ثابتی به این تجمع رفت در حالی که اکثریت قریب به اتفاق کسانی که آنجا بودند او را نمیشناختند و نمیدانستند که یکی از بیرحمترین مقامات ساواک در کنار آنها ایستاده است. دخترش پردیس، عکس حضور پدرش در تجمع لسآنجلس را در شبکههای اجتماعی منتشر کرد و همین موضوع باعث شد تا توجهات به سمت ثابتی جلب شود. آفتابی شدن ثابتی معنادار بود، آن هم از دل شورش زن، زندگی، آزادی که ایدهاش تغییر حکومت در ایران و بازگشت به پادشاهی پهلوی بود. رونمایی از ثابتی یعنی یک طراحی برای تأثیرگذاری بر وضعیت اپوزیسیون و همینطور تغییر ذهنیت نسل جدید از ساواک بود؛ کاری که ۱۰ ماه بعد روبهروی دوربین منوتو سعی کرد انجام دهد. آذرماه ۱۴۰۲ منوتو در واپسین برنامه خود، یک مستند ۵ قسمتی از گفتوگو با پرویز ثابتی منتشر کرد. گفتوگویی که در ظاهر به تحولات سیاسی و امنیتی ایران تا انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷ میپرداخت اما در عمل، هدفش تخریب گسترده طیفهای اپوزیسیون مخالف پهلوی و البته تلاش برای سفیدشویی ساواک بود. او در مستند تلاش کرد ضمن توجیه اقدامات ساواک، چهرهای موجه از ساواک القا کند. پیشبینیها درست از آب درآمد. رونمایی از ثابتی پروژهای بود که هدفش سفید کردن یکی از سیاهترین وجوه عملکرد پهلوی بود. به زعم ثابتی و طراحان پشت پرده، برای براندازی جمهوری اسلامی و بازگرداندن سلطنت پهلوی به ایران، باید گرههای ذهنی مردم بویژه درباره استبداد، سرکوب و شکنجه دستگاه پهلوی گشوده میشد، او هم پس از ۴۴ سال آفتابی شد تا این بار این ماموریت را انجام دهد، ولو به قیمت تخریب و متهم کردن بخشهای زیادی از ساواک و دربار. اما شاید نه ثابتی، نه طراحان پشت پرده و نه حتی حلقه اطراف رضا پهلوی هرگز فکرش را نمیکردند رونمایی از ثابتی قرار است بزودی نتیجه عکس بدهد و ثابتی به عنوان یکی از کلیدیترین مدیران ساواک که نقش ویژهای در شکنجه مخالفان رژیم پهلوی داشت، در دسترس هزاران قربانی این دستگاه شکنجه و کشتار، برای پیگیریهای حقوقی قرار بگیرد. حالا هزاران قربانی شکنجهگری ساواک یکی از مدیران مخوف این سازمان ضدانسانی را پیدا کرده بودند و شرایط برای پیگیری حقوقی جنایات او و ساواک فراهم شده بود؛ موضوعی که باعث شد یک بار دیگر افکار عمومی در ایران و حتی خارج از کشور و حتی مخالفان جمهوری اسلامی، معطوف به جنایات ساواک شود. هر دادگاه یک یا چند داستان از جنایات و شکنجههای وحشتناک ساواک است. هر دادگاه یک تصویر از واقعیت رژیم پهلوی است.
* اولین دادگاه
بعدازظهر سهشنبه خبرگزاریها گزارش دادند در آمریکا علیه پرویز ثابتی شکایتی ثبت شده است.
۳ مرد ایرانی ساکن آمریکا از پرویز ثابتی، رئیس اداره رکن ۳ ساواک و یکی از عوامل اصلی این دستگاه سرکوبگر رژیم پهلوی شکایت کردهاند. به گزارش «وطن امروز»، این خبر را روزنامه انگلیسی زبان ایندیپندنت منتشر کرده است. در گزارش این روزنامه نوشته شده است این ۳ نفر در شکایت خود ثابتی را بنیانگذار شکنجه در ساواک معرفی کرده و توضیح دادهاند توسط ساواک و بویژه پرویز ثابتی مورد شکنجههای دردناک قرار گرفتهاند.
این افراد در شکایت خود توضیح دادهاند از طریق وصل کردن برق به بدنشان مورد شکنجه قرار گرفتهاند. همچنین گفتهاند از مچ پا از سقف آویزان شده و مورد شکنجه واقع شدهاند. یکی دیگر از شکنجههایی که ساواک بر روی این افراد انجام داده، آویزان کردن وزنههای سنگین از اندام تناسلی این افراد بوده است. آنها همچنین در این شکایت عنوان کردهاند شلاق خورده، ضرب و جرح شده و مجبور شدهاند «آپولو» را تحمل کنند؛ وسیلهای که در این شکایت به عنوان «صندلی برقی با ماسک فلزی، طراحی شده برای تقویت فریاد قربانیان در گوش خودشان» توصیف شده است.
این ۳ نفر در گزارش ایندیپندنت با اسامی جان دو اول، جان دو دوم و جان دو سوم معرفی شدهاند. جان دو اول ۷۲ ساله، جان دو دوم ۸۵ ساله و جان دو سوم ۶۸ ساله هر سه ساکن کالیفرنیا هستند.
در این شکواییه جان دو اول گفته است در سال ۱۹۷۴ دانشجوی دانشگاه تبریز بوده است که توسط ساواک در خوابگاه دستگیر و مورد شکنجه قرار گرفته است. اتهام وی دادن یک کتاب شعر سیاسی به یک همکلاسی خود بوده است. این فرد میگوید ۴۰ روز مورد بازجویی و شکنجه قرار گرفت و پس از ۴۰ روز دادگاه نظامی به جرم اقدام علیه امنیت ملی، او را به ۴ سال حبس محکوم کرد. او میگوید پس از ۵۰ سال همچنان از مشکلات کلیوی ناشی از شکنجه رنج میبرد. بر اساس گزارش ایندیپندنت، پس از ۵۰ سال هنوز رد شکنجه روی بدن وی پیداست.
بر اساس گزارش این روزنامه، جان دو دوم در دهه ۷۰ یک هنرمند بوده است که ساواک گالری هنری او را میبندد. بر اساس گزارش این فرد، در سالهای منتهی به انقلاب به جرم حمایت از آزادی بیان در ایران، بارها توسط ساواک دستگیر و مورد شکنجه قرار گرفته است. این فرد میگوید در یک دادگاه نظامی نمایشی به ۱۲ سال حبس محکوم شد که در نهایت ۷ سال آن را در زندان گذراند. او میگوید به دستور پرویز ثابتی به صورت مکرر مورد شکنجه قرار گرفته است. او میگوید با گذشت بیش از ۵۰ سال، با آثار روانی ناشی از این شکنجهها دست و پنجه نرم میکند. در متن شکایت این فرد نوشته شده است در طول این سالها برای رهایی از آثار روانی شکنجه از تراپیست استفاده کرده است اما با این وجود هر بار به شکنجههایی که توسط ساواک شده فکر میکند، بدن او شروع به لرزیدن کرده و دچار گیجی میشود. جان دو سوم یک دانشآموز دوره دبیرستان در شیراز بوده که به اتهام داشتن ادبیات ضدشاه توسط ساواک دستگیر میشود. یکی از دوستانش که اسلحه دستساز برای شکار پرندگان داشت و بازداشت شده بود؛ اسم او را به ساواک میگوید و او نیز به ۲ سال زندان محکوم میشود. او نیز در طول این ۲ سال توسط ساواک شکنجه میشود. طبق شکایت این فرد، دستور شکنجه او از سوی پرویز ثابتی صادر شده بود. جان دو سوم میگوید شکنجههای تحقیرکنندهای روی او انجام شده است که طی این سالها عواقب و آثار آن گریبانگیرش بوده است. بر اساس این گزارش، این ۳ نفر با ارائه مستنداتی از شکنجه خود توسط ساواک و پرویز ثابتی، شکایت خود را به صورت مدنی تنظیم کرده و مجموعا خواستار ۲۲۵ میلیون دلار غرامت از ثابتی شدهاند. بر این اساس، دادگاه به پرویز ثابتی ۳ هفته مهلت داده که به این اتهامات پاسخ بدهد.