در جست‌وجوی پشتیبان
گروه بین‌الملل: رئیس‌جمهور اوکراین پس از اخراج تحقیر‌آمیز روز جمعه از کاخ سفید به سوی اروپا بازگشت تا رهبران کشورهایی را که همچنان خواستار تداوم حمایت از اوکراین در مقابل روسیه هستند، ملاقات کند؛ ملاقاتی که جبران‌کننده رسوایی جلسه کاخ سفید و مجادله لفظی با رئیس‌جمهور آمریکا نخواهد شد. جلسه روز جمعه کاخ سفید قرار بود به امید جدید کی‌یف برای مقابله با روسیه تبدیل شود اما در دقایق نخست ملاقات و قبل از آغاز جلسه رسمی میان روسای جمهور ۲ کشور و در مقابل دوربین رسانه‌ها ۲ رئیس‌جمهور با شدیدترین الفاظ با یکدیگر وارد بحث و جدل شدند و در نهایت درگیری لفظی پیش آمده منجر به لغو امضای قرارداد معادن بین ۲ کشور و اخراج رئیس‌جمهور اوکراین از کاخ سفید شد. پس از آن بود که ولودیمیر زلنسکی برای جبران واقعه پیش آمده، به سمت اروپا و نزدیک‌ترین کشور این قاره به آمریکا بازگشت تا وضعیت را اندکی بهبود بخشد. زلنسکی پس از خروج از واشنگتن به لندن وارد شد تا پیش از آغاز نشست سران اروپا با کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر انگلیس دیدار کند.
* دیدار در خیابان داونینگ
روز شنبه، یک روز پس از بازگشت زودتر از موعد زلنسکی از واشنگتن، دیداری بین رئیس‌جمهور اوکراین و نخست‌وزیر انگلیس در پلاک شماره 10 خیایان داونینگ انجام شد. این دیدار در شرایطی انجام شد که انگلیس تلاش دارد تنش‌ها در روابط میان واشنگتن و کی‌یف را کنترل و بین ۲ کشور رابطه مثبتی برقرار کند. این در حالی است که دولت زلنسکی بشدت به این میانجی‌گری نیاز دارد. از سوی دیگر روز یکشنبه لندن میزبان نشست رهبران اروپا با موضوع جنگ اوکراین و امنیت قاره اروپا بود؛ نشستی که موضوع اصلی آن در این روزها بسیار داغ و جنجالی شده است. اکثریت رهبران کشورهای اروپایی پس از رسوایی دیپلماتیک روز جمعه، در ساعات ابتدایی با طرفداری از زلنسکی و اعلام حمایت از وی، رفتار دونالد ترامپ و دولت وی با میهمان دیپلماتیکش را سرزنش کرده و بر تداوم حمایت از کی‌یف در برابر مسکو تاکید کردند؛ اقدامی که نشان‌دهنده وجود اختلاف نظر فراوان بین اروپایی‌ها و واشنگتن بر سر حل مساله اوکراین است؛ اختلافی که با گذشت زمان تبدیل به شکاف خواهد شد. در این بین انگلیسی‌ها خواستار رابطه‌ای متوازن بین ۲ سر دعوای جنگ اوکراین هستند. به همین دلیل نیز بهترین گزینه برای برقراری ارتباط و میانجی‌گری بین کی‌یف و واشنگتن، لندن است.
* نشست رهبران اروپایی در لندن و بروکسل
نشست یکشنبه لندن و نشست پنجشنبه بروکسل بهترین زمان و مکان برای صحبت درباره اختلاف نظرها بر سر مساله اوکراین بین رهبران کشورهای اروپایی با یکدیگر و برقراری دیالوگ با واشنگتن بر سر این مساله است. زلنسکی نیز بخوبی این نکته را می‌داند که در حال حاضر پشتیبانانش در جنگ با روسیه در قاره سبز یافت می‌شوند و علاوه بر آن بازگشت به مسیر تعامل با ترامپ بر سر مساله جنگ اوکراین تنها از طریق کشورهای اروپایی ممکن است. تعاملی که البته جز با دادن امتیازهایی بیشتر به ترامپ ممکن نیست و همین مساله نیز تبدیل به نقطه ضعف دولت زلنسکی خواهد شد. از سوی دیگر نشست رهبران اروپا تلاشی برای پر کردن خلأ امنیتی شکل گرفته در جنگ اوکراین است. پس از وقایع روز جمعه در کاخ سفید، می‌توان گفت اوکراین اصلی‌ترین متحد خود در جنگ با روسیه را حداقل در کوتاه‌مدت از دست داده است. در این شرایط پر کردن خلأ پشتیبانی و حمایت از اوکراین در جنگ با روسیه مساله مهمی است، از این رو اروپایی‌ها و دست‌کم رهبران قدرت‌های اروپایی خواستار حمایت از اوکراین در جنگ علیه روسیه هستند. در این نشست‌ها رهبران چندین کشور اروپایی از جمله «اولاف شولتس» صدراعظم آلمان، «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه، «جورجا ملونی» نخست‌وزیر ایتالیا و «دونالد توسک» نخست‌وزیر لهستان حضور دارند و موضع اکثریت این رهبران در حمایت از اوکراین مشخص است. بسیاری از تحلیلگران نیز معتقدند نشست لندن منجر به ایفای نقش جدی‌تری از سوی اروپا در جنگ اوکراین خواهد شد؛ جنگی که بیش از ۳ سال از آغاز آن گذشته است و در این مدت اکثر هزینه‌های این جنگ بر عهده آمریکا و پس از آن اروپا بوده است.
* محفل مخالفان ترامپ
پس از اعلام حضور زلنسکی در لندن برای حضور در نشست سران اروپا خبری مبنی بر حضور جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا در این نشست منتشر شد. حضور مقامی از قاره آمریکا و عدم حضور ترامپ در این نشست، می‌تواند نشانه دیگری از ۲ جبهه‌بندی جهان غرب در ارتباط با اوکراین باشد. در یک سوی این جبهه کشورهای اروپایی و کانادا که اخیرا توسط دولت ترامپ تحت فشار قرار گرفته و منافع آنها زیر سوال رفته است حضور دارند؛ رهبران کشورهایی همچون کانادا، انگلیس، آلمان، فرانسه، دانمارک، لهستان و اوکراین که در چند ماه نخست حضور ترامپ در کاخ سفید بارها توسط وی تحقیر شده و مواضع آزاردهنده ترامپ را برای منافع ملی خود تحمل کرده‌اند. در سوی دیگر نیز آمریکا و برخی رهبران راستگرای اروپایی همچون نخست‌وزیر مجارستان حضور دارند که هزینه دادن برای جنگ اوکراین را علیه منافع ملی خود می‌دانند. همین مساله نیز منجر به ایجاد شکاف بیش از پیش بین کشورهای غربی در برابر روسیه خواهد شد؛ مساله‌ای که ممکن است در معادلات بین‌المللی بویژه ارتباط اروپایی‌ها با چین، غرب آسیا و کشورهای دیگر تاثیرات مختلفی داشته باشد. البته مخالفت‌های داخلی در میان اروپایی‌ها بر سر جنگ اوکراین نیز از دیگر مسائل مهمی است که ممکن است در آینده بر روند جنگ اوکراین تاثیرگذار باشد. پس از مشاجره بین ترامپ و زلنسکی بسیاری از مقامات اروپایی مجبور به انتخاب بین ترامپ و زلنسکی شده‌اند؛ انتخابی سخت که در یک سوی آن امنیت آنها قرار دارد و در سوی دیگر روابط تجاری و اقتصاد آنها در خطر است؛ مساله‌ای که منجر به ایجاد اختلاف شدید بین رهبران کشورهای اروپایی و حتی رشد راستگرایی افراطی در این قاره متحد خواهد شد.
* خروجی جلسه لندن
در جلسه روز یکشنبه در لندن بین رهبران اروپا توافقاتی برای پایان دادن به جنگ اوکراین مطرح شد. نخست‌وزیر بریتانیا اعلام کرد کشورش با فرانسه توافق کرده روی طرحی برای پایان دادن جنگ اوکراین کار کنند. کی‌یر استارمر پیش از آغاز نشست رهبران اروپایی در لندن گفته بود هرگونه توافق صلحی برای آنکه در عمل جواب دهد، نیازمند تضمین امنیتی آمریکاست. در ادامه این نشست نیز زلنسکی با قدردانی از وام جدید لندن برای جنگ اوکراین اعلام کرد وام جدید بریتانیا عدالت حقیقی در برابر روسیه است. رئیس‌جمهور اوکراین در نشست لندن اعلام کرد وامی به ارزش ۲ میلیارد و ۲۶۰ میلیون پوند برای تامین نیازهای ارتش اوکراین از لندن دریافت کرده است. زلنسکی در این دیدار با تکرار مواضع خود در کاخ سفید اعلام کرد: کسی که جنگ را شروع کرد کسی است که باید بهای آن را بپردازد. اشاره زلنسکی به توافق معادن اوکراین است که قرار بود در ازای در اختیار قرار دادن معادن اوکراین در اختیار آمریکا تسلیحات مورد نیاز برای جنگ با روسیه در اختیار کی‌یف قرار گیرد؛ قراردادی که برای زلنسکی بسیار سخت بود و به همین دلیل نیز در کاخ سفید به این قرارداد اعتراض کرد. به نظر می‌رسد زلنسکی همچنان خواهان دریافت وام‌های بلاعوض میلیارددلاری از آمریکا در جنگ اوکراین است و علاقه‌ای به پرداخت پول بابت تسلیحات گران‌قیمت غربی ندارد؛ مساله‌ای که در بلندمدت برای اروپایی‌ها نیز تبدیل به چالش جدی خواهد شد و به همین دلیل نیز اقدام به ارائه طرح توافق بر سر معادن اوکراین به کی‌یف کرده‌اند.
***
شروع ساز مخالف در اروپا بر سر اوکراین
نخست‌وزیر مجارستان در نامه‌ای به اتحادیه اروپایی خواستار مذاکره مستقیم با روسیه درباره آتش‌بس در اوکراین شد. ویکتور اوربان با تلاش‌های بروکسل برای دستیابی به اجماع درباره اوکراین در میان ۲۷ کشور اتحادیه اروپایی مخالفت کرد. اوربان در این نامه نوشت: مشخص شده است تفاوت‌های راهبردی در رویکرد ما در قبال اوکراین وجود دارد که نمی‌توان آنها را با تهیه پیش‌نویس حل کرد. نخست‌وزیر مجارستان همچنین تهدید کرده است قطعنامه‌های اتحادیه اروپایی درباره اوکراین را وتو خواهد کرد. پیش از این «پیتر سجارتو» وزیر خارجه مجارستان در ارتباط با حواشی اخیر دیدار روسای جمهور اوکراین و آمریکا در کاخ سفید، گفت این دیدار بخوبی نشان داد چه کسی طرفدار جنگ و چه کسی طرفدار صلح است. وی با اشاره به اینکه این دیدار و سخنرانی‌های ترامپ برای دستیابی به صلح، بزرگ‌ترین رویداد ۳ سال اخیر بود، گفت: «ما امیدواریم ترامپ در مذاکرات میان آمریکا و روسیه موفق شود، چرا که تنها توافق این ۲ کشور می‌تواند صلح را به اروپای مرکزی بازگرداند». پیش‌تر ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان در حمایت از رئیس‌جمهور آمریکا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: ترامپ در دیدار با زلنسکی از صلح حمایت کرد. سخنان نخست‌وزیر مجارستان نشان‌دهنده وجود ساز مخالف در میان کشورهای اروپایی در حمایت از اوکراین است؛ مخالفتی که ریشه در هزینه‌های اقتصادی و امنیتی سنگین حمایت از اوکراین در ۳ سال گذشته دارد.