بلوک چپ – میانه جدید؛ فرمول آیزنکوت برای شکست نتانیاهو و بنت
به گزارش وطن امروز، «گادی آیزنکوت»، رئیس پیشین ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی که از سه سال قبل وارد عرصه سیاست شده، اکنون به دنبال ایفای نقش محوریتری در سپهر سیاسی این رژیم است. او که در حال حاضر به عنوان چهرهای شاخص در ائتلاف بلوک دولت به رهبری «بنی گانتس» شناخته میشود، در برخی زمینهها با وی به مشکل برخورده و درصدد تشکیل یک بلوک سیاسی جدید با گرایش سیاسی چپ – میانه برآمده است. آیزنکوت قصد دارد خود رهبری این بلوک را عهده دار شود.
روزنامه «هاآرتص» در گزارش اخیر خود از شکافهای عمیق و پنهان در ائتلاف بلوک دولت پرده برداشت و اعلام کرد آیزنکوت با مواضعی به مراتب چپگرایانهتر از گانتس، مصمم است تا ائتلافی منسجم با محوریت جریانهای چپ-میانه را تشکیل داده و زمام رهبری آن را خود به دست گیرد. به نظر میرسد حزب میانه «یش عتید»، به رهبری یائیر لاپید و حزب چپگرای «دموکراتها»، به رهبری یائیر گولان و همچنین برخی شخصیتهای مستقل مبنای این ائتلاف را تشکیل خواهند داد.
بر اساس این گزارش، آیزنکوت رایزنیهای فشردهای را با یائیر لاپید، رهبر رسمی اپوزیسیون و حزب یش عتید، و همچنین یائیر گولان، رهبر حزب دموکراتها، آغاز کرده است. هدف اصلی این تحرکات سیاسی، ایجاد یک قطب جدید قدرت برای رقابت با دو جریان اصلی راستگرا در رژیم صهیونیستی است. جریان اول، راست سنتی به رهبری «بنیامین نتانیاهو» و حزب «لیکود» که سالهاست نبض قدرت را در دست دارد، و جریان دوم، حزب راستگرای نوظهوری که نفتالی بنت، نخستوزیر سابق، در حال تدارک برای تأسیس آن است.
بیشتر نظرسنجیهای 6 ماه اخیر حاکی از آن است که حزب احتمالی بنت با استقبال قابل توجهی از سوی بخش مهمی از افکار عمومی مواجه شده و حتی ممکن است در انتخابات آتی، جایگاه نخست را از آن خود کند.
هاآرتص به نقل از منابع آگاه گزارش داده است که آیزنکوت و لاپید «گفتگوهای مفصلی» با یکدیگر انجام دادهاند و «برای ناظران سیاسی روشن شده است که آیزنکوت دیگر قصد ندارد در انتخابات آتی، نقش شماره دو را بپذیرد.» این گزارش به وضوح میگوید یائیر لاپید که حزبش از آغاز سال 2025 وضعیت چندان مطلوبی در نظرسنجیها ندارد، ظاهراً با ایده واگذاری رهبری به آیزنکوت مخالفت جدی نشان نداده است، این در حالی است که بنی گانتس همچنان تمایلی به کنار رفتن از جایگاه رهبری ائتلاف بلوک دولت ندارد و این موضوع میتواند به نقطه اختلاف جدی میان این دو چهره سیاسی تبدیل شود.
گفته میشود که آیزنکوت حتی با یائیر گولان، رهبر حزب چپگرای دموکراتها، نیز در حال مذاکره است تا او را به این بلوک سیاسی احتمالی ملحق کند. این تلاشها نشاندهنده عزم جدی آیزنکوت برای ایجاد یک جبهه متحد از نیروهای چپ و میانه برای به چالش کشیدن راستگرایان و تغییر موازنه قدرت در رژیم صهیونیستی است.
هاآرتص در ادامه گزارش خود به یکی از انگیزههای اصلی این طرح جدید اشاره کرده و مینویسد: «یکی از عوامل محرک این طرح، نارضایتی عمیق آیزنکوت از عدم تمایل گانتس به عمل به وعده برگزاری انتخابات رهبری ائتلاف بلوک دولت پیش از انتخابات آتی است.» این نشریه با اشاره به این نارضایتی، نتیجهگیری میکند که «روابط بین گانتس و آیزنکوت پس از یک همکاری طولانی و نزدیک، اخیراً به شدت رو به تیرگی گراییده است.»
نشریه فوق به نقل از یکی از افراد نزدیک به آیزنکوت که نامش فاش نشده، مینویسد: «تمام نظرسنجیها در میان رایدهندگان نشان میدهد که یک نفر از بیشترین میزان محبوبیت برخوردار است.» این فرد با اشاره به سابقه لاپید در امتیاز دادن با هدف شکست دادن نتانیاهو میگوید: «اکنون نوبت مردی است که همواره تاکید میکرد منافع اسرائیل برایش از هر چیز دیگری مهمتر است.» او در ادامه با لحنی قاطع تاکید میکند: «اکنون اقدام درست این است که اجازه دهیم آیزنکوت جای او را بگیرد.»
هنوز آیزنکوت و حزب یش عتید به این گزارشها واکنش رسمی نشان ندادهاند. سکوت آنها در قبال این گمانهزنیها، بر ابهامات موجود در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی افزوده و تحلیلگران را در انتظار تحولات آتی نگاه داشته است.
نظرسنجیها به طور پیوسته نشان میدهند که حمایت از آیزنکوت به عنوان جایگزینی برای گانتس در رهبری ائتلاف بلوک دولت در حال افزایش است. این افزایش محبوبیت به ویژه با توجه به احتمال ورود نفتالی بنت با یک حزب راستگرای جدید به عرصه انتخابات آتی، اهمیت بیشتری پیدا میکند. حزب احتمالی بنت به کانون جذب آرای راستگرایانی تبدیل شده است که به دلیل شکست مفتضحانه 7 اکتبر 2023 و همچنین بحرانهای ناشی از طرح جنجالی «اصلاحات قضایی»، تمایلی به حمایت از احزاب عضو ائتلاف فعلی نشان نمیدهند.
بر اساس یکی از نظرسنجیهای انجام شده توسط کانال 12 تلویزیون رژیم صهیونیستی در ماه گذشته، در صورت ورود بنت به رقابتهای انتخاباتی، ائتلاف بلوک دولت به رهبری آیزنکوت 12 کرسی و در صورت رهبری گانتس تنها 8 کرسی کسب خواهد کرد. این آمارها به خوبی نشاندهنده پتانسیل بالای آیزنکوت برای جذب آرا و تغییر معادلات سیاسی در رژیم صهیونیستی است.
گانتس به دلیل پرهیز مستمر از اتخاذ مواضع صریح در مورد مسائل مناقشهبرانگیز و تلاش برای راضی نگه داشتن تمامی طیفهای سیاسی، همواره مورد انتقاد بوده است. در مقابل، آیزنکوت مواضع شفافتر و قاطعانهتری اتخاذ کرده است، به ویژه در مورد مذاکرات آزادی اسرای اسرائیلی و انتقاد صریح از نحوه مدیریت جنگ توسط نتانیاهو. این تفاوت رویکرد میتواند یکی از دلایل اصلی اقبال عمومی به آیزنکوت و افزایش احتمال رهبری او بر جریان چپ-میانه باشد.
هنوز مشخص نیست تشکیل چنین بلوکی میتواند مسیر شکست دادن بنیامین نتانیاهو و ائتلاف راست افراطی او را تسهیل کند و یا باعث دامن زدن به شخصیتهای فعلی مخالف نتانیاهو شود. از سوی دیگر نفتالی بنت نیز احتمالاً همکاری با بلوک مخالفان نتانیاهو را به همکاری با او ترجیح خواهد داد و لذا مشخص نیست با تشدید رقابتها شانس تشکیل ائتلافی با حضور بنت، گانتس، آویگدور لیبرمن و این بلوک چپ - میانه فرضی، افزایش پیدا خواهد کرد و یا برعکس باعث ناامیدی شخصیتهای مذکور و افزایش شانس همکاری هریک از آنها با نتانیاهو (مانند گیدعون ساعر) خواهد شد.