نماینده ایران: فشار نتیجه عکس دارد
گروه سیاسی: وین، پایتخت اتریش این روزها شاهد برگزاری نشست فصلی شورای حکام است که با سخنرانی غیرفنی رافائل گروسی درباره فعالیتهای صلحآمیز هستهای کشورمان در مراسم ابتدایی آن، به سمت و سویی سیاسی کشیده شد. حالا نماینده رژیم صهیونیستی که خود دارای بزرگترین زرادخانه تسلیحات اتمی در خاورمیانه است، به صرافت افتاده تا اتهاماتی را به کشورمان درباره مسائل هستهای وارد کند! این اظهارات اما واکنش قاطعی را از سوی سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمانهای بینالمللی دریافت کرد.
به گزارش «وطن امروز»، محسن نذیریاصل دیروز در نشستی با موضوع «راستیآزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (سال ۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد»، پیش از قرائت بیانیه جمهوری اسلامی ایران، به اتهامپراکنیهای نماینده رژیم صهیونیستی پاسخ داد. از آنجا که نماینده رژیم صهیونیستی با استناد به گزارش غیرفنی رافائل گروسی، اتهاماتی را علیه برنامه هستهای صلحآمیز کشورمان مطرح کرده بود، نذیری با اشاره به کشتار گسترده این رژیم در غزه طی 16 ماه، بحران انسانی در این باریکه را مصداق بارز نسلکشی و جنایت علیه بشریت دانست.
وی تأکید کرد: «طنز تلخ قرن ۲۱ این است که رژیم اسرائیل که به هیچ معاهدهای درباره سلاحهای کشتار جمعی نپیوسته و دارای صدها سلاح هستهای است، در این نهاد درباره پایبندی یک عضو معاهده عدم اشاعه به هنجارهای بینالمللی سخن میگوید». نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه (۱۳ اسفند ۱۴۰۳) در وین آغاز شد و با نگاه غیرکارشناسانهای که مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پرونده هستهای کشورمان دارد، این نشست فصلی مثل چند دوره اخیر تبدیل به میدانی برای برخی کشورهای غربی شد تا از آن برای تحت فشار قرار دادن کشورمان استفاده کنند. این بار اما نماینده رژیم صهیونیستی که مصداق بارزی از نسلکشی را در غزه به نمایش گذاشته نیز به خود جرات داد درباره برنامه هستهای صلحآمیز ایران لجنپراکنی کند.
البته نخستینبار نیست که نمایندگان و مقامات صهیونیست اقدام به اتهامپراکنی علیه کشورمان میکنند. ماه گذشته (بهمن) نیز رئیس رژیم صهیونیستی برای انحراف افکار عمومی از نسلکشی بیسابقه اسرائیل در باریکه غزه، اتهاماتی را علیه کشورمان مطرح کرد که توسط سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل پاسخ قاطعی دریافت کرد. امیرسعید ایروانی در این باره گفت: «این اتهامات بیاساس بخشی از یک تلاش عامدانه و مستمر برای پنهان کردن نقض آشکار قوانین بینالمللی و فعالیتهای مخرب رژیم اسرائیل علیه کشورهای منطقه است».
به هر حال اسرائیل که سالهاست زیر سایه حمایتهای بیچون و چرای کشورهای غربی و بویژه آمریکا خود را از تمام قوانین و نهادهای بینالمللی مستثنی میبیند، تلاش دارد تا تمرکز روی برخی موضوعات نظیر برنامه هستهای صلحآمیز ایران، علاوه بر فشار بر کشورمان، خود را از زیر بار فشارهای افکاری عمومی جهان درباره غزه رهایی بخشد.
* سیاست فشار نتیجه عکس میدهد
دیروز سفیر و نماینده دائم ایران در وین نیز به سیاست فشار کشورهای غربی علیه کشورمان واکنش نشان داد و گفت: سیاست فشار برای اجرای یکسویه تعهدهای هستهای ایران نتیجه معکوس دارد.
محسن نذیری در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با موضوع «راستیآزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (سال ۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل» گفت: ما در شرایطی گرد هم آمدهایم که تنشها در روابط بینالملل همچنان ادامه دارد و اصول اساسی سازمان ملل که برای حفظ و ارتقای حقوق بینالملل طراحی شدهاند، بر اثر اقدامهای یکجانبه تضعیف شدهاند؛ استانداردهای عدم اشاعه که طی چند دهه گذشته برای تامین امنیت تمام کشورها ایجاد شدهاند، اکنون بشدت تحتالشعاع سیاستها، اقدامها و بیعملی برخی کشورهای دارنده سلاح هستهای قرار گرفتهاند. وی در ادامه گفت: در قرن ۲۱ از آژانس انتظار میرود در کنار اهداف مندرج در اساسنامه خود، به ترویج استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای بدون تبعیض کمک کند؛ کشورهای عضو باید در بهرهگیری و کاربرد انرژی هستهای، بر اساس نیازهایشان، مورد حمایت قرار گیرند؛ حقوق و تعهدهای کشورهای عضو معاهده عدم اشاعه (NPT) را نمیتوان از یکدیگر جدا کرد و آژانس باید تمام تلاشهای لازم را برای تقویت عدم اشاعه در تمام ابعاد آن به کار گیرد. سفیر ایران اظهار کرد: کشورهای عضو متعهدند اهداف عدم اشاعه را با پایبندی کامل به مواد I، II و III معاهده عدم اشاعه (NPT) دنبال کنند؛ از این رو، انتظار میرود حقوق مسلم و غیرقابل انکار کشورهای عضو، تحت تاثیر هیچ تصمیمی از سوی نهادهای سازمان ملل، از جمله این نهاد محترم که با هدف خدمت به رفاه تمام ملتها از طریق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای ایجاد شده است، خدشهدار نشود.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران، بر اساس اصول مستحکم ایدئولوژیک و راهبردی خود، به طور قاطع سلاحهای کشتار جمعی (WMD) بویژه سلاحهای هستهای را به عنوان ابزارهایی منسوخ، غیرانسانی و مضر برای صلح و امنیت بینالمللی رد میکند. ایران با الهام از تعالیم والای اسلامی و بر اساس فتوای مقام معظم رهبری که تمام سلاحهای کشتار جمعی، بویژه سلاحهای هستهای را «حرام» اعلام کردهاند، همواره سیاست منع دستیابی، تولید، انباشت یا استفاده از سلاحهای هستهای را دنبال کرده است.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: علاوه بر این، در مقدمه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تصریح شده است که اجرای موفقیتآمیز برجام باید به یک «تغییر اساسی» در تعاملات با ایران منجر شود؛ همچنین در این قطعنامه تأکید شده است «برجام به توسعه و تسهیل تعاملات و همکاریهای اقتصادی و تجاری عادی با ایران کمک میکند».
نذیری تصریح کرد: خروج آمریکا از برجام نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود؛ دیگر طرفهای باقیمانده در برجام از ایران خواستند چند هفته صبر کند تا آنان خسارتهای وارده ناشی از خروج آمریکا و اعمال مجدد تحریمها را جبران کنند. پس از خروج آمریکا، جمهوری اسلامی ایران بیش از یک سال از حق خود برای توسل به سازوکار حل اختلاف و توقف اجرای تعهدهایش خودداری کرد تا به دیپلماسی فرصت داده شود. سفیر ایران یادآوری کرد: جمهوری اسلامی ایران در برابر خروج غیرقانونی و یکجانبه آمریکا همچنین نقضهای مکرر و مستمر برجام توسط تروئیکا و اتحادیه اروپایی، خویشتنداری قابلتوجهی نشان داد. متاسفانه خویشتنداری، صبر و پایبندی یکجانبه ایران به توافق نهتنها وضعیت را بهبود نبخشید، بلکه آمریکا و تروئیکا و اتحادیه اروپایی نیز به تعهدهای خود عمل نکردند؛ در نتیجه ایران به طور کامل از منافع ناشی از لغو تحریمهای برجام محروم شد. بر این اساس، ایران پس از طی تمام فرآیندهای رسمی پیشبینیشده در برجام، تصمیم گرفت اجرای بخشی از تعهدهای خود را بر اساس حقوق مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام متوقف کند. وی افزود: در این شرایط، مایه تاسف است که تروئیکا، اتحادیه اروپایی و آمریکا به طور سیستماتیک تلاش کردند روایت نادرستی از این مساله ارائه دهند؛ نقضهای آمریکا پیش از خروج از برجام، خروج رسمی این کشور از توافق و سپس نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل توسط آمریکا، تروئیکا و اتحادیه اروپایی موجب شد ایران از حقوق خود طبق بندهای مذکور استفاده کند.
نذیری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به تعهدهای خود پایبند است و به عنوان یک کشور مستقل، سیاستها و اولویتهای ملی خود را در جهت دستیابی به رفاه و ارتقای سطح زندگی ملت بزرگ خود دنبال خواهد کرد، افزود: ایران آماده است اقدامهای جبرانی قانونی خود را متوقف کند، مشروط بر اینکه تحریمها و اقدامهای محدودکننده آمریکا، تروئیکا و اتحادیه اروپایی به طور موثر و قابل راستیآزمایی رفع شود و تمام طرفهای برجام اجرای کامل و موثر تعهدهای خود را از سر بگیرند.
* شورای حکام یا محاکمه!
با توجه به نگاه سیاسی رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پرونده هستهای کشورمان، شورای حکام تبدیل به محفلی برای فشار به ایران شده است. در روز نخست شورای فصلی حکام، رافائل گروسی چه در ارائه گزارش ابتدایی خود در این نشست و چه در جلسه پرسش و پاسخ با خبرنگاران در انتهای نشست، در قالب یک سیاستمدار غربی ظاهر شد و سخنانی فراتر از جایگاه فنی خود بیان کرد.
وی در بخشی از سخنانش گفته بود: نگرانیهای آژانس باید رفع شود تا «در موضعی قرار بگیرد که درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران اطمینان حاصل کند». در حالی که حتی خود کشورهای غربی اذعان میکنند شواهدی مبنی بر اثبات غیر صلحآمیز بودن صنعت هستهای ایران ندارند، گروسی از مقامات سیاسی این کشورها نیز پیشی گرفته و اصل ماهیت برنامه صلحآمیز هستهای ایران را زیر سوال میبرد!
***
روسیه: مسأله هستهای ایران باید از راه دیپلما حل شود
سخنگوی کاخ ریاست جمهوری روسیه بیان کرد موضع روسیه این است که پرونده هستهای ایران منحصرا از راه دیپلماتیک حل شود.
دیمیتری پسکوف دیروز در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره برنامه هستهای ایران و همچنین رایزنی با آمریکا در این باره گفت: تاکنون تنها درک این موضوع وجود دارد که موضع روسیه واقعاً این است که این پرونده هستهای ایران باید منحصراً از راههای سیاسی و دیپلماتیک صلحآمیز حل شود.
پسکوف همچنین در پاسخ به سوالی درباره مطرح شدن موضع ایران در مذاکرات روسیه و آمریکا گفت «همانطور که همکار من (یوری اوشاکوف، دستیار رئیسجمهور) قبلاً گفته است، ما انتظار داریم درباره این موضوع بحثهای جداگانهای صورت گیرد. در واقع، این همان پیشنهادی است که مطرح شده است؛ اینکه این موضوع به یک حوزه جداگانه از گفتوگوها و مشاورههای ما در آینده تبدیل شود». سخنگوی کرملین توضیح داد در جریان مذاکرات سطح بالا بین روسیه و ایالات متحده در ریاض، موضوع ایران به طور دقیق مورد بحث قرار نگرفت.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه ایران دوست و شریک روسیه است، ابراز امیدواری کرد تمام مشکلات ایران و آمریکا از طریق دیپلماتیک رفع شود. پسکوف در این باره گفت: «از آنجایی که ایران همپیمان و شریک ماست و کشوری است که روسیه در حال توسعه روابط جامع، متقابل و محترمانه با آن است، بنابراین مسکو آماده است تمام تلاش خود را برای حل مسالمتآمیز مشکل هستهای این کشور انجام دهد. آمریکا از این موضوع آگاه است».
پسکوف در پاسخ به سوالی درباره گزارش بلومبرگ گفت: نگاه کنید، موضوع ایران در دستور کار بود، به آن پرداخته شد اما در عین حال نه به تفصیل و با جزئیات.
***
تروئیکای اروپا و تکرار ادعاها علیه برنامه هستهای ایران
3 کشور اروپایی انگلستان، فرانسه و آلمان هر چند در نشست شورای حکام اظهار داشتند درباره برنامه هستهای ایران متعهد به راهحلهای دیپلماتیک هستند اما همچنان به تکرار ادعاهای خود علیه برنامه صلحآمیز هستهای ایران پرداختند. تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) در بیانیهای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برجام و قطعنامه 2231، بدون توجه به عدم اجرای تعهدات خود در برجام و همچنین خروج یکجانبه آمریکا از این سند بینالمللی مدعی شدند: متأسفانه گزارش آژانس بار دیگر تأیید میکند ایران با نقض فزاینده تعهدات برجامی خود، به مسیر تنشآمیز ادامه میدهد. طی 5 سال گذشته، ایران فعالیتهای هستهای خود را به درجههای جدیدی رسانده که برای کشوری بدون برنامه تسلیحات هستهای بیسابقه است. این 3 کشور اروپایی همچنین در بیانیه ادعایی خود بیان کردند: ایران همچنان از پذیرش بازرسان آژانس امتناع میکند و بیانیه مشترک 4 مارس 2023 را اجرا نمیکند، این اقدامات تردیدی را درباره تمایل ایران برای انجام کامل تعهدات و تعهد خود برای همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایجاد میکند و این را نشان میدهد که آژانس نمیتواند از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران اطمینان حاصل کند. تروئیکای اروپا در ادامه مدعی شدند: ما بهطور مداوم در جهت راهحلی دیپلماتیک کار کردهایم که به ایران اجازه میدهد به پایبندی کامل به تعهدات بینالمللی و تعهدات برجامی خود بازگردد. ایران با امتناع از پیشنهادهای معقولی که در مارس 2022 و بار دیگر در آگوست 2022 روی میز گذاشته شد، نتوانست آمادگی خود را برای چنین نتیجهای از مذاکره اثبات کند و در عوض، پیشبرد برنامه هستهای خود را برگزید. ما قویاً از ایران میخواهیم به محدودیتهای اعمالشده توسط برجام، بویژه درباره قابلیتها و فعالیتهای غنیسازی بازگردد و در نهایت به تعهداتی که درباره شفافیت و همکاری با آژانس برای راستیآزمایی و نظارت مؤثر داده است، عمل کند.