پاک کردن رد پای استعمار
گروه بین‌الملل: بر اساس قوانین فدرال آمریکا، اسناد دولتی باید حفظ شده و در بایگانی‌ها نگهداری شوند حتی اگر بسیار محرمانه باشند. این اسناد در صورتی که محرمانه نباشند، در مواقعی که نیاز به تحقیق درباره مساله‌ای وجود داشته باشد، مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت محرمانه بودن معمولا تا 30 سال بعد در آرشیو و بایگانی باقی مانده و بعد از 30 سال با دستور رئیس‌جمهور یا یک دادگاه فدرال، می‌توانند منتشر شوند.
دولت ترامپ با این حال در حال پاک کردن بخش بزرگی از تاریخ دخالت‌های ایالات متحده در کشورهای دیگر و سیستم استعماری‌ای است که این کشور با توسل به کمک‌های دولتی در کشورهای دیگر انجام داده است. آژانس USAID که اخیراً با دستور دونالد ترامپ منحل شده و کمک‌های دولتی به سایر کشورها را متوقف ساخته است، حالا به کارمندان باقیمانده خود دستور داده تمام اسناد و مدارک این آژانس را سوزانده یا از بین ببرند، بویژه اسنادی که مرتبط با اطلاعات کارمندان این آژانس یا کسانی است که با آن همکاری داشته‌اند. این سازمان همچنین به کارمندان خود دستور داده اسناد مرتبط با فعالیت‌های مالی سازمان را نیز از بین ببرند. این اقدام با موجی از اعتراض در داخل آمریکا مواجه شده و فعالان سیاسی بر این باورند این اقدام برای از بین بردن اسناد تاریخی و همچنین جلوگیری از تحقیقات بیشتر درباره این آژانس فدرال است.
با این حال در خارج از آمریکا - کشورهایی که ایالات متحده با همین کمک‌ها، زمینه برای دخالت در امور داخلی‌شان را فراهم کرده - بر این عقیده‌اند که این کار اقدامی تاریخی برای از بین بردن اسناد رد پای استعمار در کشورهای دیگر است.
کمک‌های مالی دولت آمریکا به گروه‌های مختلف و دولت‌های خارجی که معمولا برای حفظ منافع آمریکا در مناطق مختلف انجام می‌شود، با عنوان USAID این روزها سروصدای زیادی در داخل و خارج از ایالات‌متحده ایجاد کرده است. ایلان ماسک، وزیر کارآمدی فدرال که وظیفه نظارت بر بودجه‌های دولتی را دارد، ایده منحل کردن این آژانس دولتی را به دولت ترامپ برد و بلافاصله این اقدام در دستور کار قرار گرفت. با وجود اعتراضات شدید دموکرات‌ها و نهادهای لیبرال و ابراز نگرانی از به خطر افتادن منافع ایالات‌متحده در سراسر جهان، کمک‌های مالی به فعالان سیاسی، حقوق بشری و سازمان‌های اجتماعی و بهداشتی، بودجه‌ها برای ارائه کمک‌های مالی سریعا متوقف شد و بسیاری از طرح‌های وزارت خارجه ایالات متحده در سراسر جهان عملا بدون نتیجه به پایان رسید.
آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده آمریکا (USAID) یک آژانس فدرال وابسته به دولت ایالات متحده است که مسؤول ارائه کمک‌های خارجی و توسعه بین‌المللی محسوب می‌شود. این آژانس سال 1961 توسط رئیس‌جمهور جان اف. کندی تأسیس شد و هدف آن، کمک به توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشورهای در حال توسعه و پیشبرد منافع سیاست خارجی آمریکا از طریق برنامه‌های کمک‌رسانی و توسعه بود، با این حال مأموریت اصلی این آژانس دخالت در امور دیگر کشورها و پیشبرد اهداف سیاست خارجی ایالات متحده بویژه در کشورهای هدف، رقیب و دشمن بود.
سوابق استعماری و دخالت‌های USAID در امور داخلی کشورها USAID بارها به دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر و اجرای برنامه‌هایی متهم شده که به عنوان ابزار نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرند. منتقدان این آژانس معتقدند فعالیت‌های آن، در کنار کمک‌های توسعه‌ای، گاهی به‌شکل پنهان در جهت پیشبرد اهداف ژئوپلیتیک آمریکا و حتی تضعیف دولت‌های مخالف سیاست‌های واشنگتن به کار گرفته شده است. در کارنامه USAID می‌توان حمایت از تغییر رژیم‌ها و انقلاب‌های رنگی به‌ویژه در کشورهایی مانند اوکراین، ونزوئلا، کوبا و بلاروس را مشاهده کرد.
در کوبا، USAID در پروژه‌ای موسوم به ZunZuneo (شبکه اجتماعی مشابه توئیتر) متهم شد که تلاش داشته با تحریک نارضایتی عمومی، به ایجاد ناآرامی‌های اجتماعی و تغییر نظام سیاسی کمک کند. در اوکراین نیز نقش USAID در تأمین مالی سازمان‌های مدنی که در اعتراضات سال ۲۰۱۴ (یورو میدان) شرکت داشتند، مطرح شد. در عین حال برنامه‌های آموزشی و فرهنگی USAID از سوی برخی کشورها به عنوان ابزاری برای ترویج ارزش‌های غربی و ایجاد وابستگی فرهنگی شناخته شده است. در مواردی این آژانس به تلاش برای تضعیف فرهنگ و سنت‌های بومی از طریق القای ارزش‌های لیبرالی متهم شده است. در کشورهای دیگر مانند روسیه و ایران، USAID متهم است به عنوان پوششی برای فعالیت‌های جاسوسی و اطلاعاتی عمل کرده است. در این کشورها، USAID ابزاری برای نفوذ در نهادهای دولتی و غیردولتی به منظور جمع‌آوری اطلاعات حساس و تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری‌های داخلی بوده است.
* اپوزیسیون ایرانی با جیب خالی!
خبر تعطیلی آژانس USAID اما بسیاری از مخالفان نظام جمهوری اسلامی در ایران را نگران کرد، زیرا آنها بخش عمده‌ای از فعالیت‌های ضدنظام خود را از طریق منابع مالی این آژانس انجام می‌دادند. USAID به عنوان منبع اصلی تأمین مالی رسانه‌های فارسی‌زبان از پروژه‌های ارتباطی با هدف ایجاد جریان‌های رسانه‌ای مخالف نظام ایران حمایت کرده است.
رادیو فردا و صدای آمریکا (VOA) بخشی از بودجه خود را از سازمان‌های دولتی آمریکا، از جمله USAID و هیات فرمانداران پخش (BBG) دریافت کرده‌اند. همچنین این آژانس در پروژه‌هایی برای توسعه ابزارهای دور زدن فیلترینگ اینترنت در ایران سرمایه‌گذاری کرده است. همه این اقدامات جدا از کمک‌های مالی مستقیم به گروه‌های اپوزیسیون و تروریست‌ها بوده است.
کار این آژانس تا جایی پیش رفت که از سال 2012 به بعد، پس از حذف نام گروهک تروریست منافقین از لیست گروه‌های تروریستی وزارت خارجه آمریکا، بخش عمده‌ای از بودجه‌ها به سمت کمک به گروهک نفاق رفت.
USAID با این حال اغلب کمک‌های خود را به صورت غیرمستقیم و از طریق سازمان‌های بین‌المللی به ایران اختصاص داده است. برخی از این سازمان‌ها عبارتند از: خانه آزادی (Freedom House) و بنیاد ملی دموکراسی (NED). به نظر می‌رسد با انحلال این آژانس عملا بسیاری از فعالان رسانه‌ای و پروژه‌بگیران ضد ایرانی دیگر منبع مالی‌ای برای ادامه فعالیت‌های‌شان نداشته باشند.
* نابودی اسناد حتمی است؟
ترامپ و متحدانش بر این باورند که USAID در برخی کشورها، از جمله ایران، با حمایت از گروه‌های خاص، به‌طور غیرمستقیم در امور داخلی آنها مداخله کرده است و این کار با فساد مالی و منفعت اقتصادی برای دموکرات‌ها همراه بوده است. ترامپ این آژانس را به فساد گسترده مالی متهم کرده است و اعتقاد دارد بخش وسیعی از بودجه‌های این آژانس مورد سوءاستفاده قرار گرفته و نتوانسته اهداف ایالات‌متحده را در کشورهای هدف تأمین کند. با از بین بردن اسناد، دولت ترامپ قصد دارد از افشای اطلاعات مربوط به شبکه‌های نفوذ یا برنامه‌های مخفیانه خود جلوگیری کند.
با این حال این تنها دلیل سوزاندن اسناد این آژانس دولتی ایالات متحده نیست. رسانه‌های آمریکایی بر این باورند دستور نابودی اسناد تلاشی برای جلوگیری از استفاده حقوقی از این مدارک است. با توجه به شکایات متعددی که علیه دولت ترامپ درباره انحلال USAID مطرح شده بود، از بین بردن اسناد می‌تواند از اثبات تخلفات احتمالی یا افشای جزئیات تصمیم‌گیری‌ها جلوگیری کند.
در ایمیلی که توسط اریکا کار، دبیر اجرایی موقت USAID به کارمندان باقیمانده این آژانس ارسال شده، از آنها خواسته شده بود از روز سه‌شنبه شروع به خرد کردن و سوزاندن اسناد طبقه‌بندی‌شده و سوابق پرسنلی کنند. اتحادیه‌های دیپلمات‌های حرفه‌ای و کارمندان فدرال اما روز گذشته درخواستی فوری علیه دولت ترامپ به دادگاه ارائه دادند تا از نقض قوانین فدرال توسط مقامات آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) و از بین بردن اسناد این آژانس جلوگیری کنند.
در این درخواست فوری، گفته شده نابودی اسناد USAID ناقض قوانین فدرال است که بر اساس آن، آژانس‌ها بدون تایید قبلی از آرشیو ملی سوابق (NARA) نمی‌توانند اسناد خود را از بین ببرند.
اگر NARA شواهدی از نابودی غیرقانونی اسناد پیدا کند، می‌تواند دستور توقف این کار را صادر کند یا از دادستان کل بخواهد وارد عمل شود اما رسانه‌ها پیش‌بینی می‌کنند در حال حاضر مقامات آژانس‌ها و دادستان کل تمایلی به اجرای دستورات NARA ندارند.