موازنه دستمزد با تورم
گروه اقتصادی: سیصدوسی‌وپنجمین جلسه شورای عالی کار به ریاست احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با حضور نمایندگان تشکل‌های کارگری و کارفرمایی، روز گذشته در محل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد. در پایان این نشست، اعضای شورا با افزایش ۴۵ درصدی حداقل دستمزد کارگران و افزایش ۳۲ درصدی حقوق کارگران در سایر سطوح توافق کردند. بعد از این جلسه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در جمع خبرنگاران اعلام کرد: حداقل دستمزد ماهانه کارگران از ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به ۱۰ میلیون و ۳۹۹ هزار تومان افزایش یافت. همچنین کمک هزینه مسکن بدون تغییر باقی ماند، در نتیجه حداقل دریافتی کارگران متأهل با ۲ فرزند به ۱۶ میلیون و ۳۵۱ هزار تومان رسید. احمد میدری افزود: این رقم پیش‌تر ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود که با این افزایش، به ۱۶ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان ارتقا یافت.
وزیر کار در ادامه توضیح داد: حقوق کارگران متأهل بدون فرزند نیز از ۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان به ۱۳ میلیون و ۹۰۹ هزار تومان افزایش یافته است. علاوه بر این، حق کمک هزینه اقلام مصرفی (بن کارگری) از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
میدری همچنین به افزایش پایه سنوات اشاره کرد و گفت: این مبلغ از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار ریال به ۲ میلیون و ۸۲۰ هزار ریال افزایش یافته است. وی تأکید کرد: اطلاعات دقیق‌تر و جزئیات درصدی افزایش سایر اقلام به‌زودی در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت.
این افزایش‌ها نشان‌دهنده تلاش دولت برای بهبود وضعیت معیشتی کارگران و کاهش فشارهای اقتصادی بر این قشر زحمتکش است. با این حال، تحلیل‌گران معتقدند این افزایش‌ها باید همراه با برنامه‌ریزی‌های بلندمدت برای کنترل تورم و بهبود شرایط اقتصادی باشد تا تأثیر ملموس‌تری بر زندگی کارگران داشته باشد.
* حداقل دریافتی کارگران در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
بر اساس آخرین تصمیمات شورای عالی کار و اعلام رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حداقل دریافتی کارگران در سال ۱۴۰۴ با افزایش قابل توجهی همراه بوده است. این افزایش‌ها در راستای بهبود وضعیت معیشتی کارگران و جبران بخشی از تورم انجام شده است. در ادامه، جزئیات این تغییرات را بررسی می‌کنیم:
۱- حداقل دریافتی کارگر متأهل با ۲ فرزند
سال ۱۴۰۳: ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان
سال ۱۴۰۴: ۱۶ میلیون و ۳۵۱ هزار تومان
درصد افزایش: ۴۱ درصد
این افزایش نشان‌دهنده تلاش دولت برای حمایت از خانواده‌های کارگری است تا بتوانند بخشی از هزینه‌های زندگی خود را بهتر مدیریت کنند.
۲- حداقل دریافتی کارگر متأهل بدون فرزند
سال ۱۴۰۳: ۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان
سال ۱۴۰۴: ۱۳ میلیون و ۹۰۹ هزار تومان
درصد افزایش: ۴۰ درصد
کارگران متأهل بدون فرزند نیز از این افزایش بهره‌مند شده‌اند، هرچند این رقم نسبت به کارگران دارای فرزند کمی کمتر است.
۳- حداقل دریافتی کارگر مجرد بدون سابقه
سال ۱۴۰۳: ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان
سال ۱۴۰۴: ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان
درصد افزایش: ۴۳ درصد
کارگران مجرد بدون سابقه کار، بیشترین درصد افزایش (۴۳ درصد) را تجربه کرده‌اند که نشان‌دهنده توجه ویژه به این گروه از کارگران است.
سایر سطوح مزدی کارگران در سال ۱۴۰۴ نیز با افزایش ۳۲ درصدی به‌علاوه ۳۱۰,۵۳۵ ریال نسبت به سال گذشته همراه بوده است. این افزایش با هدف جبران کاهش قدرت خرید کارگران و کاهش شکاف بین دستمزدها و نرخ تورم در نظر گرفته شده است. با این حال، سوال مهم این است: آیا این افزایش‌ها توانسته است فشارهای اقتصادی بر دوش کارگران را کاهش دهد؟
* تفاوت نرخ تورم رسمی با واقعیت‌های جامعه
به گزارش «وطن امروز»، با وجود آنکه بانک مرکزی و مرکز آمار ایران به‌طور مرتب نرخ تورم را اعلام می‌کنند، روش محاسبه این نرخ شامل مجموعه گسترده‌ای از کالاها و خدمات است که اقلامی مانند لوازم الکترونیکی، تفریحات و حتی هزینه‌های لوکس را نیز دربرمی‌گیرد. این روش باعث می‌شود افزایش قیمت کالاهای اساسی مانند نان، برنج، گوشت و اجاره مسکن در میانگین کلی تورم کمتر به چشم بیاید.
از سوی دیگر، سبد معیشت خانوار بر اساس کالاها و خدمات ضروری تعیین می‌شود که تأثیر مستقیمی بر زندگی طبقات متوسط و پایین جامعه دارد. آمارهای غیررسمی نشان می‌دهند نرخ تورم سبد معیشت معمولا بالاتر از نرخ تورم رسمی است.
در ماه‌های اخیر قیمت کالاهای اساسی مانند خوراکی‌ها، پوشاک و اجاره مسکن با رشد حداقل ۱۰۰ درصدی مواجه شده است. این در حالی است که افزایش حقوق کارگران و کارمندان رقمی کمتر از این رشد را شامل شده است. این شکاف نشان می‌دهد با وجود افزایش دستمزدها، فاصله بین درآمد و هزینه‌های زندگی همچنان باقی است.
سمیه گلپور، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگری ایران چندی پیش در این باره به «وطن امروز» گفته بود: بر اساس منابع رسمی، در طول ۱۳ سال اخیر ۱۹۰ درصد از قدرت خرید کارگران کاهش یافته است و تأکید کرد که جبران این کاهش در یک شب یا حتی یک سال امکان‌پذیر نیست. به گفته وی، بسیاری از کارخانه‌ها از کارگر خالی شده‌اند و کارگران برای تأمین معاش به مشاغل غیررسمی روی آورده‌اند.
علیرضا میرغفاری، نماینده پیشین کارگران در شورای عالی کار نیز معتقد بود حتی با افزایش ۷۰ درصدی دستمزد کارگران، رشد قیمت خوراکی‌ها و مسکن جبران نمی‌شود.
* مقایسه حقوق کارگران ۱۴۰۴ با هزینه‌های زندگی
با وجود افزایش چشمگیر حقوق و مزایای کارگران اما طبق بررسی‌ها هزینه سبد معیشت خانوار کارگری در سال ۱۴۰۴ حدود ۲۵ میلیون تومان برآورد شده است. این در حالی است که حداقل دریافتی کارگران به حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون تومان رسیده است. این فاصله محسوس نشان می‌دهد شکاف بین درآمد و هزینه‌های زندگی همچنان از چالش‌های اصلی جامعه کارگری است.
در پایان باید متذکر شد افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۴ اگرچه گامی مثبت در جهت بهبود وضعیت معیشتی آنها محسوب می‌شود اما جبران کاهش قدرت خرید و کنترل تورم نیاز به برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و جامع‌تری دارد و بدون اقدامات اساسی در حوزه اقتصادی، افزایش دستمزدها به تنهایی نمی‌تواند مشکلات معیشتی کارگران را حل کند.