آیا دستگیری امام اوغلو به نفع اردوغان تمام شد؟

صحنه سیاسی – اجتماعی ترکیه، این روزها شاهد تحولات مهمی است که پس از دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار استانبول روی داده است.

امام اوغلو که با مجموعه‌ای از اتهامات مالی، سیاسی و امنیتی دستگیر شده بود، در دادگاه و پس از محاکمه‌ای طولانی، در پرونده‌های امنیتی تبرئه شد اما به خاطر پرونده مالی، عزل و زندانی شد. ولی حقوقدانان و فعالان سیاسی ترکیه می‌گویند؛ چیزی به نام فساد مالی و اختلاس روی نداده و همه اینها، برنامه‌ای برای خذف مهمترین رقیب اردوغان در انتخابات آتی ریاست جمهوری است. چرا که همه می‌دانند؛ اردوغان به خاطر ناکارآمدی سیاسی و اقتصادی از امام اوغلو شکست خواهد خورد. 

حالا سوال اینجاست: آیا با زندانی شدن امام اوغلو، میدان برای اردوغان خالی شده و او با خاطری آسوده یک بار دیگر نیز می‌تواند بر کرسی ریاست جمهوری بنشیند؟ در پاسخ باید گفت: اولا اردوغان تنها در شرایطی می‌تواند دوباره نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود که قانون اساسی ترکیه را تغییر دهد. دوم این که حتی در صورت اصلاح قانون اساسی، باز هم مشکلات و چالش‌های بزرگی بر سر راه خود دارد. 

هنوز حکمی در مورد ممنوعیت فعالیت سیاسی اکرم امام اوغلو صادر نشده اما تحلیلگران می‌گویند؛ حتی اگر او از گردونه رقابت کنار گذاشته شود، اردوغان باز هم نمی‌تواند آسوده خاطر باشد. چرا که حزب جمهوری خلق رهبر جوان آن یعنی اوزگور اوزل، توانسته‌اند با یک کمپین هوشیارانه و دقیق، فضای سایسی و افکار عمومی ترکیه را به نفع خود تغییر دهند.

مردمی که به یک زندانی رای دادند

ترکیه فضای سیاسی عجیبی دارد. درست در شرایطی که امام اوغلو در حال انتقال به زندان بود، میلیون‌ها تن از هواداران حزب جمهوری خلق، به درخواست رهبر این حزب، در یک انتخابات غیررسمی داخلی؛ پای صندوق‌های رای رفتند تا اعلام کنند که آیا حاضرند امام اوغلو را به عنوان نامزد به میدان انتخابات بفرستند یا خیر.

رهبر حزب جمهوری خلق اعلام کرده که تعداد کل آرای حامیان نامزدی امام اوغلو در انتخابات ریاست جمهوری بیش از 14 میلیون و 850 هزار است و این نشان می‌دهد که اعتبار و محبوبیت سیاسی امام اوغلو، نه تنها تحت تاثیر اتهام مالی کاهش نیافته، بلکه بالاتر رفته است.

11 پیامد تلخ برای اردوغان و حزب او

دوغان شنتُرک سردبیر شبکه تلویزیونی NOW و تحلیلگر سیاسی مشهور، معتقد است که زنداین شدن امام اوغلو به معنی تضمین پیروزی اردوغان نیست. او برای اثبات این ادعا، به 11 موضوع اشاره کرده است:

1.زندانی شدن امام اوغلو، به بسیاری از اختلافات داخلی حزب جمهوری خلق (CHP) پایان داد و این حزب با یک ساختار منسجم و یکپارچه، در جبهه مقابل اردوغان قرار گرفته است. 

2.وضعیتی که به عنوان دوگانگی منصور- اکرم یا رقایت منصور یواش و اکرم امام اوغلو نام گرفته بود، به تمامی از میان رفت. چرا که منصور یواش از همان ابتدا در کنار امام اوغلو ایستاد، در میادین سخنرانی کرد و رای اولیه خود را به امام اوغلو داد.

3.جایگاه اوزگور اوزل به عنوان رهبر حزب، کاملا تثبیت شد. او در این موقعیت بحرانی، حزب جمهوری خلق را با کفایت بالا رهبری کرد، مهارت‌های سخنوری خود را در سطح بالایی نشان داد، متحد‌کننده بود و توسط رهبران احزاب دیگر نیز مورد ستایش و قدردانی قرار گرفت.

4.همه طیف‌ها و رنگ‌های اپوزیسیون ترکیه گرد هم آمدند: علاوه بر هواداران حزب جمهوری خلق؛ اعضا و رهبران 5 حزب دیگر در اعتراض به آنچه علیه امام اوغلو انجام شد، متحد شدند.

5.بین حزب جمهوری خلق و حزب خوب، از دوران کلیچداراوغلو – آکشنر، یک دعوا و اختلاف بزرگ در جریان بود. اما حالا این دعوا ختم به خیر شده و مساوات درویش اوغلو رهبر حزب خوب، از ابتدای بحران در کنار اوزل ایستاد. در طول جلسه، او با اوزل و هسمر اکرم امام اوغلو در دادگاه چاغلایان ابراز همبستگی کرد.

6.همه تصور می‌کردند که حزب دموکراسی و برابری خلق‌ها (DEM) به خاطر روند توافق بین اردوغان و اوجالان، از دور این صحنه را نظاره خواهد کرد. اما چنین اتفاقی نیفتاد و این حزب کُردی نیز کنار امام اوغلو ایستاد و در نتیجه اوجالان هم مجبور شد پیام نوروزی خود را به تعویق بیاندازد.

7.شرایط برای بازار و اقتصاد ترکیه بسیار بدتر شد. با بازداشت امام اوغلو، بازار سهام و نرخ ارز ضربه خورد، عدم اطمینان و بی‌ثباتنی در اقتصاد افزایش یافت. کار برای اردوغان و وزیر مالی او مهمت شیمشک به طور فزاینده‌ای دشوارتر شده و حق دارند نومید باشند. 

8.کشورهای اروپایی، از ترس آن که ممکن است اردوغان میلیون‌ها مهاجر سوری را به سوی مرزهایشان بفرستد، نسبت به اتفاقات ترکیه کور و لال بود. اما این روند ادامه نخواهد یافت.

9.فضای سیاسی دانشگاه‌ها تغییر کرد. این واکنش‌ها باعث شد تا دانشجویانی که قصد رفتن به خارج از کشور را داشتند، بگویند این مملکت مال ماست، ما نمی‌رویم.

10.ترس مردم ریخت. بعد از اعتراضات گزی پارک، اردوغان از هواداران حزب جمهوری خلق زهر چشم گرفت. اما حالا دوباره ترس آنها ریخته است. گروه‌های مخالف به خیابان‌ها می‌آیند، ممنوعیت‌ها را زیر پا می‌گذارند و حتی با وجود آن که با خطر واکنش پلیس و بازداشت مواجه می‌شوند، باز هم از امام اوغلو حمایت می‌کنند.

11- موضع آمریکا و اتحادیه اروپا در قبال ترکیه: حادثه امام اوغلو ممکن است کشمکش آمریکا و اتحادیه اروپا بر سر ترکیه را آشکار و عمیق تر کند.

در پایان باید گفت؛ به باور بسیاری از تحلیلگران سیاسی ترکیه،  شکست های اردوغان و حزب عدالت و توسعه که پس از انتخابات شهرداری ها در سال 2023 میلادی وارد روند شتابانی شد، حالا سرعت بیشتری گرفته و زمینه فکری و اجتماعی مناسبی برای افول همیشگی آکپارتی یا حزب حاکم، به وجود آمده است.

انتهای پیام/