تصویر پاسداران انقلاب در سینما
دوم اردیبهشت‌ماه، سالروز تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. سپاه ۹ اسفند ۱۳۵۷ تشکیل شد اما در دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ و پس از رفراندوم تغییر حکومت و رسمیت یافتن جمهوری اسلامی، با فرمان امام راحل کارش را به‌طور رسمی آغاز کرد. بعید به نظر می‌رسد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای کسی نیاز به معرفی داشته باشد؛ یکی از مشهورترین نیروهای نظامی دنیا که بیش از ۴۰ سال است در تحولات مختلف ایران و جهان نقش داشته و تعدادی از مطرح‌ترین چهره‌های نظامی معاصر به آن تعلق داشته‌اند. نقش سپاه در تحولات ۴ دهه اخیر، بویژه در دوران دفاع‌مقدس، به قدری با تمام اتفاقات در هم آمیخته است که اگر قرار باشد تصویر سپاه در فیلم‌های سینمای ایران بررسی شود، تعداد این نوع فیلم‌ها برابر خواهد شد با تمام فیلم‌هایی که درباره دفاع‌مقدس، مسائل امنیتی اول انقلاب و اتفاقات بعد از جنگ ساخته شده‌اند. در این میان، چند فیلم مربوط به سال‌های اخیر را می‌توان اسم برد که به واسطه جایگاه شخصیت اصلی‌شان، بیشتر از باقی موارد با خود سپاه و ساختارش مرتبط بودند و شخصیت پاسدار در آنها نمود پررنگ‌تری داشته است. «ایستاده در غبار»، که نخستین فیلم بلند سینمایی محمدحسین مهدویان بود، یکی از فیلم‌های مهم این فهرست است. شخصیت اصلی این فیلم، جاویدالاثر حاج‌احمد متوسلیان است و بخش مهمی از ماجرا به روزهای اول جنگ و شکل‌گیری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مربوط می‌شود. فیلم‌های دیگری مانند «غریب» از محمدحسین لطیفی که پرتره‌ای از شهید محمد بروجردی بود و «موقعیت مهدی» از هادی حجازی‌فر نیز به روزهای اول سپاه و شکل‌گیری ساختارش و حتی برخی اختلافات و سوءتفاهمات پرداخته‌اند و می‌توان آنها را تا حدود زیادی شمایل روزهای نخستین تاسیس سپاه دانست.
از میان فیلم‌هایی که به نقش امنیتی سپاه در تحولات اول انقلاب پرداخته‌اند، می‌توان به «ماجرای نیمروز» از محمدحسین مهدویان و «لباس شخصی» از امیرعباس ربیعی اشاره کرد. ماجرای نیمروز بر اساس واقعیت ساخته شده بود اما فیلم امیرعباس ربیعی یک قصه خیالی داشت یا می‌شود گفت کفه تخیل فیلمساز در پرداخت شخصیت‌های اصلی‌اش سنگین‌تر بود. چند فیلم دیگر هم به فعالیت امنیتی سپاه در سال‌های اخیر پرداخته‌اند که برخی از آنها مثل «به وقت شام» یا «قلب رقه»، نقش این نیروها را در خارج از مرزها و در مبارزه با داعش نشان داده‌اند و برخی دیگر مانند «بادیگارد» از ابراهیم حاتمی‌کیا سراغ نقش بچه‌های سپاه در مسائل مربوط به امنیت داخلی رفته‌اند. سال ۱۴۰۳ هم ۲ فیلم «اشک هور» و «اسفند» که به جشنواره فجر آمدند، به زندگی و شهادت یکی از چهره‌های پررمز و راز سپاه در جنگ، یعنی سردار شهید سرلشکر سیدعلی هاشمی پرداخته‌اند. همچنین ۲ فیلم که سراغ گروه مائوئیستی سربداران و غائله آمل رفته‌اند، با نقش سپاه پاسداران در روزهای اول انقلاب مرتبط می‌شوند؛ «بازی‌خونی» و «شمال از جنوب غربی». «خدای جنگ» هم سراغ شخصیت شهید طهرانی‌مقدم، پدر صنعت موشکی ایران و فرمانده جنگال سپاه رفته است و البته در برخی فیلم‌های دیگر هم می‌توان بازتاب شخصیت پاسداران انقلاب را مشاهده کرد. مثلا فیلم صیاد که پرتره‌ای از سپهبد شهید صیادشیرازی است، از آنجا که به فعالیت‌های این شخصیت در روزهای اول جنگ می‌پردازد و تعاملات او با نخستین فرمانده‌های سپاه را نشان می‌دهد، بازتاب‌دهنده تصویر پاسداران انقلاب در روزهای اول جنگ هم هست. در این فیلم شخصیت بعضی سرداران سپاه مثل محسن رضایی، رحیم صفوی و شهید حسن باقری به تصویر کشیده شده است که با استفاده از هوش مصنوعی صدای آنها هم مطابق با صدای شخصیت‌های اصلی بازسازی شده است.