داوودی به نام یمن، جالوتی به نام آمریکا
یدالله قاسمزاده: کمتر از ۲ ماه زمان کافی بود تا کمپین تهاجمی ۱۰ ماهه ارتش آمریکا علیه یمن متوقف شود؛ با یک میلیارد دلاری که پنتاگون برای انهدام 1100 هدف در یمن هزینه کرد. این هزینه غیر از ۲ فانتوم سوپرهورنتی است که در گریز از موشکهای یمنی به عمق دریای مدیترانه سقوط کردند؛ هر یک به بهای 67 میلیون دلار. یمنیها تا پایان فروردینی که گذشت، 7 پهپاد «امکیو9» که هر یک 30 میلیون دلار ارزش دارد، ساقط کردند. ۲۹ اسفند سال گذشته، رئیسجمهور آمریکا در سخنانی تهاجمی پیشبینی کرد انصارالله به طور کامل نابود شود و حالا چند روز پیش، دونالد ترامپ تصریح کرد «یمن شجاعت زیادی دارد». در کمپین آمریکاییها فهرستی 12 نفره از مقامات انصارالله به مقامات پنتاگون ارائه شده بود تا مبتنی بر الگوی اسرائیل در مقابله با حزبالله لبنان، ساختار تصمیمگیری و اقدام یمن را منهدم کند اما هیچیک از حملات به نتیجه مطلوب نرسید و خسارت «جزئی» به بار آمد و اختلافات در بدنه تصمیمگیری اقدام آمریکا تشدید شد. یمنیها از نوامبر 2023 کشتیهای عبوری اسرائیلی از دریای سرخ را هدف گرفتند، همچنین بندر ایلات را موشکباران کردند. چند ماه بعد، با تعطیلی 85 درصدی فعالیت، بندر ایلات اعلام ورشکستگی کرد. بر اساس اعلام معاریو، تا نیمه دی پارسال ۲۰۰ فروند موشک و ۱۷۰ پهپاد از یمن به سرزمینهای اشغالی شلیک شده بود. اندیشکده انگلیسی «استیمسون» در ابتدای سال جاری میلادی در گزارشی تفصیلی به توانایی آفندی انصارالله اشاره کرد و از این گروه با عنوان «حزبالله جدید» نام برد و نوشت: «حملات مداوم موشکهای بالستیک یمن به اسرائیل، از جمله حملات موفقیتآمیز به تلآویو، پیشرفت سریع حوثیها در تثبیت موقعیت خود به عنوان حزبالله جدید را برجسته میکند». تمام این مختصات است که مواجهه آمریکا با یمن را دارای اهمیت میکند. ترامپ به هیج عنوان عقبنشینی خود از تمام اهداف اعلامی در مواجهه با یمن را نمیپذیرد. او در پی آن است همچنان تصویر تنها «تصمیمگیر» و «بازیساز» رخدادها و رویدادها را از خود بروز دهد. از این نظر است که در یک دیدار غیرمرتبط با اوضاع خاورمیانه (دیدار با نخستوزیر کانادا) ناگهان اعلام کرد یمنیها «دیگر نمیخواهند بجنگند» و آمریکا «سخن آنها را میپذیرد» و «بمباران را متوقف میکند». این برساخت پیروزی مطلق از یک شکست کامل، آنقدر ناگهانی و غیرمترقبه بود که حتی مقامات اسرائیلی را نیز متعجب و نگران کرد. کمتر از ۲۴ ساعت بعد، یمن موشک دیگری روانه تلآویو کرد تا اثبات کند اگر آتشبسی هم باشد، با آمریکاست. مجله فارنافرز در مقالهای تصریح کرده است «ترامپ ادعا کرده حوثیها تسلیم شدهاند» اما این گروه همچنان قدرت خود را حفظ کرده است. فراتر از این تصویرسازی، توجه به ۲ نکته ضروری است: ترامپ مرتباً سیاست بایدن در برابر یمن را زیر سوال برده بود و حالا همان چیزی که از عملیات آمریکا علیه یمن توصیف کرده بود، دامنگیر خودش شده؛ «به طرز رقتانگیزی ضعیف». نکته دوم آن است که با کنار رفتن عملیات پرهزینه «راف رایدر» آمریکا در پی آن خواهد بود هم در جبران شکست حقارتبار هوایی و پهپادی مقابل یمن و هم برای برقراری توازن قوا در برابر اعتراضات اسرائیل، چارچوب دیگری را برای مقابله با یمن اجرایی کند.
ایالات متحده فروردین گذشته انصارالله را در فهرست گروههای تروریستی قرار داد و کوشید با انهدام زیرساختها و ذخایر سوخت، فشار اقتصادی را بر یمنیها مضاعف کند. آمریکا تعمد داشت نوعی از بمباران را طراحی و اجرا کند که میادین دور از دسترس یمنیها را نیز برای آنها دورتر کند. با این حال، تداوم حملات یمنیها به اسرائیل نشان داد اراده و عزم بر بودجه و امکانات غلبه میکند. فارنافرز در همان مقاله تأکید دارد هدفگیری غیرنظامیان سبب خواهد شد پویایی محیط داخلی و انسجام اجتماعی به نفع یمنیها رقم بخورد، تا جایی که «حوثیها به عنوان یک قدرت مسلح و مهارنشده، توانایی اعمال قدرت و تهدید فراتر از مرزهای یمن را دارند و تا زمانی که با محدودیتهای واقعی داخلی مواجه نشوند، به این کار ادامه خواهند داد». در نتیجه آمریکا چارهای جز رو آوردن به آشوب داخلی از طریق گروههای سیاسی مخالف انصارالله بویژه در شهرها و مناطقی دورتر از صنعا ندارد. بهرغم آنکه واشنگتن از حمله زمینی به یمن حمایت نخواهد کرد اما در پی آن است که با تحریک امارات و عربستان فشار سیاسی - نظامی مضاعفی بر انصارالله وارد کند. با این حال، تا زمانی که هدف ابتدایی یمن یعنی هدفگیری کشتیهای عبوری اسرائیل و حمله به سرزمینهای اشغالی ادامه یابد، یک هدف مشترک ائتلافساز میتواند تودههای انبوه مردمی را پشت سر انصارالله بسیج کند. به نظر میرسد همان اتفاقی که برای جانسون، کلینتون و اوباما رخ داد، برای ترامپ نیز افتاده؛ در ویتنام، بالکان و سوریه: «شکست در دستیابی به استراتژیهای بزرگ تنها از طریق پرتاب بمب از بالا». یمنیها 350 هزار نیروی آموزشدیده دارند و از هیچ تهدیدی نمیترسند. مثل داوود نبی در مقابل جالوت که قد بلندتری داشت و به سلاحهای بیشتری مجهز بود. در منابع و تفاسیر تاریخی آمده است جالوت وقتی داوود را دیده که بیساز و برگ قابل اعتنا به نبرد با او آمده، به شماتت و تحقیر او دست زد. یمنیها در رسانههای غربی با همان کلمات و واژگان توصیف میشوند. سرسختی، غیرتمندی و نترسی آنها، لجبازی، حماقت و تهور ترسیم میشود. سلحشوری آنها، شورشگری ترسیم میشود و پایمردیشان بر حمایت از مردم فلسطین، تعصب عربی خوانده میشود اما همین پابرهنهها مثل داوود که روبهروی جالوت، قد و قامت بالایی نداشت، توانستند عملیات پرسروصدای رافرایدر را متوقف کنند. ترامپ چیزی را متوقف کرد که از پیش شکست خورده بود. یمن حالا پس از آن کمپین تهاجم آمریکا، همه داراییها و امکانات پیشین را دارد، به علاوه چیزی که تاکنون تجربه نکرده بود: «شکست آمریکا».