فریب نخورید! راست رادیکال قوی‌تر از هر زمان دیگری است
سارا عبدالکریمی: میانه‌روها روز یکشنبه نفس راحتی کشیدند؛ چون نامزدهای‌شان در 3 انتخابات همزمان در سراسر اروپا پیروز شدند. در رومانی نیکوشور دان، سیاستمدار میانه‌رو، فراتر از انتظار ظاهر شد و در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری، رقیب راستگرای خود جورج سیمیون را شکست داد. در لهستان رافائول ترزاکوفسکی لیبرال، در رقابت با رقیب خود کارول ناورکی که مورد حمایت حزب عدالت و قانون است، بهتر عمل کرد و در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری بیشترین رای را کسب کرد. در انتخابات زودهنگام پرتغال نیز حزب افراطی چگا در مقابل احزاب میانه‌رو که در قدرت بودند، رشد قابل توجهی داشت، هر چند هیچ‌کدام از این جریان‌های پیروز اکثریت را نداشتند.
ناظران در بروکسل آرام گرفتند، چرا که نگرانی‌ها درباره پیشرفت کاندیداهای راست‌گرا و ضد اتحادیه اروپایی در میان اعضای کلیدی اتحادیه و هم‌پیمانان اصلی ناتو، ظاهراً کاهش یافته بود اما با وجود پیروزی میانه‌روها، نمی‌توان نتایج روز یکشنبه را شکست کامل جریان راست رادیکال قلمداد کرد.
* بخارست؛ سایه راست رادیکال مستدام!
حمایت از سیاستمداران ملی‌گرای افراطی در رومانی به‌سرعت در حال رشد است. مشارکت بالای رای‌دهندگان کمک کرد تا نیکوشور دان که اکثریت مردم رومانی او را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کردند نجات یابد؛ شهردار مستقل و نامزد طرفدار اتحادیه اروپایی که بر اصلاحات تمرکز داشت، در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری، جورج سیمیون از ائتلاف ملی‌گرایان رومانی را شکست داد. رومانی یکی از ستون‌های اتحادیه اروپایی و ناتو است اما ظهور سیمیون - که خود را طرفدار ترامپ معرفی می‌کند و بر کاهش کمک‌های نظامی به اوکراین اصرار دارد - باعث شد نگرانی‌های جدی درباره بی‌ثباتی این کشور ۱۹ میلیون نفری در صورت انتخاب وی به عنوان رئیس‌جمهور به وجود آید؛ هر چند او برای کاهش این نگرانی‌ها تلاش زیادی کرد. اوضاع علیه دان بود، چرا که او پس از پیروزی قابل ملاحظه سیمیون در دور اول، باید فاصله آرا را کم می‌کرد. سیمیون خود را جانشین کالین جورجسکو، ناسیونالیست افراطی، معرفی کرد؛ فردی که ماه نوامبر پیروز شد اما پیروزی‌اش به دلیل ادعاهای مداخله روسیه، لغو شد. یکشنبه هفته گذشته، دان با فاصله ۷ درصدی سیمیون را شکست داد.
دان تأیید کرد رومانی «همچنان یک متحد قوی» برای ناتو باقی خواهد ماند و بر «سرمایه‌گذاری‌های نظامی برای تقویت رابطه فراآتلانتیک» تمرکز خواهد داشت. اما در این رقابت تنگاتنگ، افزایش چشمگیر مشارکت در دور دوم بود که به پیروزی دان کمک کرد. در دور اول، میزان مشارکت ۵۳ درصد بود اما در دور دوم نزدیک به ۶۵ درصد شد؛ بالاترین رقم از سال ۱۹۹۶. این روند در رأی‌گیری خارج از رومانی نیز مشهود بود، جایی که سیمیون در دور اول ۶۱ درصد آرا را به دست آورد اما با افزایش ناگهانی تعداد رأی‌دهندگان خارج از کشور (دیاسپورا)، به ۵۶ درصد کاهش یافت. در مولداوی، جایی که اکثریت بزرگی به دان رأی دادند، تعداد رأی‌دهندگان از ۹۰۵۰۰ به بیش از ۱۵۷۰۰۰ نفر افزایش یافت. در کشورهایی از جمله ایتالیا، اسپانیا و بریتانیا نیز سهم آرای سیمیون کاهش یافت؛ اگرچه او همچنان در آنجاها پیروز شد. خود دان «مشارکت بی‌سابقه» را دلیل پیروزی‌اش دانست و در پیام ویدئویی از «هر رومانیایی که رای داد، صدای خود را به گوش رساند و برای آنچه باور دارد، مبارزه کرد» تشکر کرد. در داخل رومانی نیز دان برتری خود را با حمایت واضح اقلیت مجار‌تبار گسترش داد. رای‌دهندگان این گروه پشتیبانی خود را از نامزد دولت، کرین آنتونسه‌کو در دور اول، به دان در دور دوم تغییر دادند. به‌رغم پیروزی دان، رشد سریع حمایت از سیمیون و جورجسکو قابل توجه است. لغو نتیجه انتخابات در دور اول (پیروزی جورجسکو) کشور را غافلگیر کرد. همچنین نقشه انتخاباتی در دور دوم نشان می‌دهد دان و سیمیون در سراسر بخش‌های زیادی از رومانی در رقابت تنگاتنگی بودند.
* لهستان؛ مردد تا دور دوم
در لهستان رافائل ترزاکوفسکی، شهردار لیبرال ورشو، دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری را با اختلاف کمتر از حد انتظار برد. اگرچه پیش‌بینی می‌شد او 5 درصد پیشتاز باشد اما تنها 2 درصد از رقیب راستگرای خود، کارول ناوروکی که به طرز شگفت‌آوری عملکرد خوبی داشت جلوتر ماند. این انتخابات برای نخست‌وزیر دونالد تاسک بسیار حیاتی است. رهبری او زیر سایه رئیس‌جمهور آندژی دودا قرار دارد که با حزب راستگرای افراطی، عدالت و قانون (PIS) همکاری می‌کند.
یکشنبه گذشته ترزاکوفسکی، عضو حزب «پلتفرم مدنی» به رهبری تاسک، ۳۱.۴ درصد آرا را به دست آورد در حالی که ناوروکی، نامزد مورد حمایت حزب عدالت و قانون، 29.5 درصد آرا را به دست آورد. اما سلاومیر منتزن، نامزد حزب اتحاد فاشیستی در رتبه سوم قرار گرفت و ۱۴.۸ درصد رأی آورد. و گرگورز براون، نامزد ضد یهود راست افراطی نیز با ۶ درصد در جای چهارم قرار گرفت که نتیجه‌ای شگفت‌انگیز بود.
این آرا دوباره به جریان خواهد افتاد، چرا که انتخاب میان ترزاکوفسکی و ناوروکی در اول ژوئن به دور دوم کشیده شد و آنها باید آرای هواداران نامزدهایی را که به دور دوم راه نیافته‌اند، به دست آورند. ناورکی یکشنبه گذشته از منتزن و حامیانش درخواست حمایت کرد و گفت: «ما هر دو خواهان یک لهستان مستقل، قوی، ثروتمند و امن هستیم». نقشه انتخاباتی دور اول لهستان، کشوری دوپاره را نشان می‌دهد، به طوری که بخش‌های بزرگی از غرب و شهرهای بزرگ‌تر، از ترزاکوفسکی حمایت می‌کنند، در حالی که بیشتر شرق، ناوروکی را ترجیح می‌دهند.
* پرتغال؛ خونی‌تر از همیشه
در پرتغال ائتلاف دموکراتیک میانه‌رو، بیشترین رأی را در انتخابات زودهنگام روز یکشنبه گذشته کسب کرد اما برنده بزرگ آن شب، حزب راست رادیکال «چِگا» بود که رشد قابل توجهی داشت و توانست با حزب سوسیالیست هم‌سطح شود و به دومین نیروی بزرگ پارلمان این کشور تبدیل شود.
چگا از خشم عمومی علیه احزاب جریان اصلی پرتغال سود برد. عملکرد آن در روز انتخابات، رشد بی‌وقفه‌اش را تأیید کرد، چراکه سال ۲۰۱۹ فقط یک نماینده در پارلمان داشت و حالا پس از انتخابات سال گذشته، سومین حزب بزرگ این کشور است و یک‌چهارم کرسی‌های پارلمان را در اختیار دارد.
در حال حاضر این حزب ۵۸ کرسی در پارلمان دارد و احتمالاً پس از شمارش آرا از رای‌دهندگان خارج از کشور، تعداد آن افزایش هم خواهد یافت.پیروزی‌های بزرگ این حزب در جنوب پرتغال - منطقه‌ای کشاورزی که در دهه‌های پس از انقلاب میخک (کودتای ۲۵ آوریل ۱۹۷۴) به‌شدت از حزب کمونیست حمایت می‌کرد - بسیاری را پیش از انتخابات محلی سراسری پاییز امسال نگران کرده است. این حزب احتمالا کنترل شورای‌های محلی کلیدی در شهرهای بزرگ را به دست خواهد گرفت و حضور راست رادیکال در پرتغال را تقویت خواهد کرد.
منبع: Politico