ضعف مدیریت پردیسان ؛ از مرگ پلنگ تا گم شدن توله‌خرس
جمعه گذشته خبر گم شدن یک توله‌خرس در کلینیک بازپروری حیات‌وحش پردیسان تهران، بار دیگر نگرانی‌ها درباره ضعف مدیریت و کمبود امکانات تخصصی در این مرکز حیاتی را افزایش داد. نکته قابل توجه، سردرگمی مسؤولان سازمان محیط‌زیست درباره رنگ این توله‌خرس است که هنوز مشخص نشده آیا قهوه‌ای است یا سیاه. این موضوع نمادی از ناکارآمدی و ضعف مدیریت دقیق در حفاظت از گونه‌های در معرض خطر محسوب می‌شود.
* تلاش برای یافتن توله خرس با پهپاد حرارتی
غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط زیست، درباره وضعیت توله‌خرس گمشده در پارک پردیسان اظهار داشت: «شب گذشته این توله‌خرس در محوطه پارک و بوته‌زارها از مسافتی دور دیده شد اما گیر انداختن یک پستاندار وحشی کوچک که بدون اینکه بترسد در تاریکی هوا و تراکم پوشش گیاهی می‌چرخد، کاری مشکل است». وی افزود: تلاش برای گرفتن این توله‌خرس بدون ورود کوچک‌ترین اضطرابی به توله در حال انجام است. از پهپادهای معمولی و پروازهای حرارتی برای پایش خرس استفاده می‌شود». ابدالی همچنین تأکید کرد دلیل گم‌شدن توله‌خرس هنوز به طور قطعی مشخص نیست و همکاران در حال بررسی موضوع هستند. مرگ پرابهام پلنگ در کلینیک پردیسان که تحت نظارت سازمان حفاظت محیط‌زیست فعالیت می‌کند، محل نگهداری و درمان گونه‌های آسیب‌دیده و در خطر انقراض است اما ضعف در زیرساخت‌ها و مدیریت تخصصی موجب شده این مرکز بارها در معرض انتقاد کارشناسان و فعالان محیط‌زیست قرار گیرد. چند سال پیش، مرگ مشکوک یک پلنگ بالغ که به منظور درمان به کلینیک منتقل شده بود، افکار عمومی را متأثر کرد. سازمان حفاظت محیط زیست هیچ‌گاه علت دقیق مرگ این پلنگ را به صورت شفاف اعلام نکرد و تنها توضیحاتی کلی درباره وضعیت جسمانی حیوان ارائه داد. این ابهام، نگرانی‌ها درباره نبود تجهیزات و تخصص لازم در کلینیک را دوچندان کرد. گم شدن توله‌خرس که باید در محیطی امن و تحت مراقبت دقیق نگهداری می‌شد نیز ضعف سیستم نظارتی و مدیریتی کلینیک را بار دیگر نمایان کرد.
* کلینیک حیات وحش بدون تجهیزات
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کلینیک پردیسان، نبود تجهیزات و زیرساخت‌های تخصصی برای درمان حیوانات وحشی است. تصمیمات درمانی گاهی بدون مشورت با تیم‌های تخصصی گرفته می‌شود و این باعث آسیب به حیوانات و از دست رفتن گونه‌ها می‌شود. مرگ پلنگ بالغ در کلینیک نمونه‌ای تلخ از این ضعف‌هاست و نشان می‌دهد باید ساختارها اصلاح شود. حفاظت واقعی حیات‌وحش فقط با تیم‌های چندرشته‌ای و تخصصی ممکن است.
* خلأ مدیریت علمی در حوزه حفاظت از حیات وحش
مشکلات کلینیک پردیسان محدود به این مرکز نیست و موضوعی گسترده‌تر را نشان می‌دهد. سال‌هاست توله‌یوزهای پارک ملی توران و سایر گونه‌های در معرض خطر، به دلیل ضعف زیرساخت‌ها و نبود تخصص لازم، در معرض تهدید جدی قرار دارند. این واقعیت‌ها نشان‌دهنده خلأهای مدیریتی و علمی در حوزه حفاظت از حیات‌وحش ایران است.
کلینیک پردیسان به عنوان یکی از مراکز کلیدی حفاظت از حیات‌وحش کشور، نیازمند توجه ویژه و بازنگری جدی است تا حیوانات آسیب‌دیده و گونه‌های در معرض خطر انقراض به شکل مطلوب‌تری حمایت و درمان شوند و شاهد تکرار فجایعی مانند مرگ پلنگ رودسر و گم شدن توله‌خرس نباشیم. انتشار گزارش‌های شفاف و دقیق درباره اتفاقات و وضعیت حیوانات نگهداری شده، بازنگری و اصلاح ساختار مدیریت کلینیک پردیسان با حضور متخصصان مستقل و دامپزشکان مجرب، تجهیز کلینیک به امکانات و تجهیزات پزشکی پیشرفته و متناسب با نیازهای حیوانات وحشی، جذب و آموزش نیروهای متخصص در حوزه دامپزشکی و حیات‌وحش برای بهبود کیفیت مراقبت شرایط تنها کلینیک تخصصی حیات وحش کشور موثر است.