اسرائیل علیه بشریت
امام خمینی(ره) همواره چه در دوران نهضت و چه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فلسطین را محور اتحاد مسلمانان میدانستند و اتحاد مسلمانان را برای مقابله با اسرائیل در صدر مسائل میدیدند. از این رو اهمیت مواجهه با این رژیم را به عنوان مساله اصلی جهان اسلام میدانستند. در گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدحمید روحانی نگاه امام نسبت به مساله فلسطین را مورد بازخوانی قرار دادیم.
***
آقای روحانی! در منظومه فکری امام خمینی اسرائیل صرفاً اشغالگر یک سرزمین نبود، امام چگونه در پس اشغال فلسطین چهره واقعی صهیونیست را شناختند و آن را به عنوان نماد یک جبهه استکباری به جهان معرفی کردند؟
امام دارای ویژگیهای بینظیری بودند. یکی از این ویژگیهای بینظیر جریانشناسی بود. ایشان جریانهای مختلف را بدرستی میشناختند و تشخیص میدادند. زمانی که حضرت امام خطر آمریکا را مطرح کردند، روشنفکرهای کشور ما ایالات متحده را پشتیبان آزادیخواهی میدانستند. روشنفکران گمان میکردند انگلیس دیکتاتور و کفتار پیری است که تجاوز میکند و نمیشود به آن اعتماد کرد اما آمریکا را قابل اعتماد میدانستند و فکر میکردند آزادیخواهان به کمک ایالات متحده میتوانند در کشورهای خودشان فعالیت داشته باشند.
امام اما خیلی زود خطر آمریکا را درک و مطرح کردند. آن روزی که امام فرمودند آمریکا شیطان بزرگ است، مهندس بازرگان گفت اگر آمریکا شیطان بزرگ است، شوروی شیطان اکبر است. چنین نگاه مثبتی به آمریکا وجود داشت؛ نگاهی که هنوز هم شاهد آن هستیم که برخی به آمریکا چشم امید دوختهاند.
امام ۴۰ سال پیش بخوبی خطرات بزرگ علیه کشور، انقلاب و کشورهای اسلامی را شناختند. درباره صهیونیسم هم همین بود. آن روز که امام درباره جنایات و خطر صهیونیستها حرف به میان آوردند، نهتنها روشنفکران در کشور، اسرائیل را یک خطر نمیدانستند، بلکه آن را رژیمی پیشرفته و مترقی قلمداد میکردند و نسبت به آن دید مثبتی داشتند.
از طرف دیگر زمانی که سال 1341 امام در اطلاعیهای درباره خطر این رژیم سخن گفتند، بسیاری از افراد میپرسیدند صهیونیسم یعنی چه؟ جریان این اسم چیست؟! ولی امام با توجه به احاطه ویژهای که بر تاریخ داشتند، حقیقت ماهیت اینها را دریافته بودند. امام در تاریخ خوانده و دیده بودند که از روزی که صهیونیستها توانستند در دنیا سری میان سرها دربیاورند، چه جنایاتی مرتکب شدند، چه وحشیانه ستم کردند و چه خونهایی ریختند. بنابراین امام راحل شرایط امروز را پیشبینی کردند و توانستند این رژیم خونخوار را به مردم ایران و جهان بشناسانند.
طولی نکشید که پیام امام و سخنرانیهای ایشان علیه رژیم اشغالگر در کشور گسترش پیدا کرد و این خطر بزرگ شناخته شد. این شناخت به ایران محدود نشد و به کشورهای دیگر رسید. امروز میبینیم که دنیا خطر صهیونیسم را درک کرده و آن را دریافته است. حتی زمانی برخی گروههای فلسطینی در جهت کنار آمدن با اسرائیلیها حرکت میکردند اما امروز به نقطهای رسیدهایم که بزرگترین خطری که صهیونیستها را تهدید میکند، خود فلسطینیها و جنبش حماس است.
چه شرایطی باعث شده بود مردم حقیقت و ماهیت رژیم صهیونیستی را بدرستی نشناسند؟
یکی از شگردهای استکبار جهانی و در راس آن انگلیس و آمریکا این بود که وقتی فلسطین اشغال شد و صهیونیستها در آنجا مستقر شدند، سعی کردند مساله فلسطین را از مساله اسلام جدا کنند؛ کاری کنند که مسلمانان نسبت به این موضوع حساس نشوند و نسبت به این رژیم خطری احساس نکنند، لذا به محض اینکه در سال ۱۳۲7 شمسی صهیونیستها اعلام موجودیت کردند، سعی کردند کشورهای اسلامی را به آن نزدیک کنند.
اولین کشور اسلامی که اسرائیل را به رسمیت شناخت ترکیه و دومین کشور ایران بود. بنابراین تلاش ویژه داشتند همه چیز را عادی و بیخطر جلوه دهند. امام برای نخستینبار زمانی که نهضت را آغاز کردند توانستند به جهان اسلام و ملتهای مسلمان بباورانند که خطر اسرائیل تنها برای اعراب نیست.
صهیونیستها زمانی که بوی نفت به مشامشان رسید، یادشان افتاد این سرزمین موعود است و شعار از نیل تا فرات را دادند اما به طور ویژه به دنبال اشغال مراکز نفتخیز بودند. امام راحل توانستند خطر این رژیم و تفکر جنایتکار را برای ملت جا بیندازند و مشخص کنند.
امام راحل برای عبور مردم از این ناآگاهی گسترده از چه راهکارهایی استفاده کردند؟
یکی از تلاشهای شایسته حضرت امام برای تبیین خطر صهیونیسم، نامگذاری روز قدس بود. ایشان وقتی این روز را نامگذاری کردند، حرکتی حماسی، تاریخی و انقلابی آغاز شد که تا همیشه میتواند برای مسلمانان آموزنده، سازنده و حرکتآفرین باشد. همچنین امام گروههایی را در کشورهای اسلامی و عربی به وجود آوردند که برای مقابله با رژیم صهیونیستی دوره و آموزش ببینند، تشکیلاتی فراهم کنند و سازماندهیشده با اشغالگران مبارزه کنند.
از جمله این گروهها حزبالله بود که با تدبیر حضرت امام در لبنان شکل گرفت. از دیگر گروهها که بعدها تشکیل شد، میتوان به حشدالشعبی اشاره کرد و البته سایر گروههایی که در کنار هم تا امروز محور مقاومت را تشکیل دادهاند و در مقابل جنایات صهیونیسم مقابله و ایستادگی میکنند و اتحاد میان این گروهها و سازمانهای انقلابی روزی را خواهد آورد که این رژیم متلاشی شود.
امام درک کردند صهیونیستها تنها ضداسلام نیستند، بلکه ضدبشریت هستند. ایشان دریافتند این رژیم به دنبال نابودی بشریت است، چرا که تفکر آنها بر این است که باید بر دنیا حاکم باشند و دیگر انسانها برده و نوکرشان هستند و باید به صهیونیستها خدمت کنند. بنابراین تلاش این گروه بر این بوده دیگر انسانها را تحقیر، سرکوب و در نهایت نابود کنند تا خودشان بتوانند بر دنیا حاکمیت کنند و بر ثروتهای جهانی چنگ بیندازند. امام این مساله را درک کردند، بنابراین در سخنانشان تبیین کردند که خطر صهیونیست تنها برای فلسطین، کشورهای اسلامی و عربی یا سرزمینهای نفتخیز نیست! بلکه خطر صهیونیسم و خواستههای بیحد و حصرشان برای تمام بشریت است.
با همه اینها امروز برخی معتقدند آزادی فلسطین بیشتر به یک آرمان شبیه شده که تحقق آن دور از ذهن است.
اینطور نیست! توفان الاقصی نشان داد رژیم صهیونیستی چقدر تزلزلپذیر است. شهید عزیز سیدحسن نصرالله فرموده بود رژیم صهیونیستی از تار عنکبوت سستتر است و عملیات ۷ اکتبر نشان داد این سخن سیدحسن نصرالله کاملا دقیق و صحیح بوده است. اگر آمریکا نیرو به میدان نمیفرستاد و با تمام قدرت کمکهای مادی و نظامی به اشغالگران نمیرساند، اسرائیل متلاشی شده بود. با همه اینها در حال حاضر این رژیم در معرض نابودی و فروپاشی قرار دارد و از درون پوسیده است. توفان الاقصی نشان داد آزادی فلسطین یک آرمان دور از دسترس و دستنیافتنی نیست، بلکه بسیار امکانپذیر است اما تا زمانی که ایالات متحده و استکبار جهانی از این رژیم حمایت میکند و آن را سر پا نگه میدارد، ممکن است رسیدن به آزادی این سرزمین چند صباحی به تاخیر بیفتد.
نکته مهم آن است که تا زمان آزادی فلسطین فرابرسد، بنا بر فرمایش امام خمینی، دست از حمایت از قدس برنداریم. آزادیخواهان جهان باید بدانند یک باند خونریز، جنایتکار، شیاد و نسلکش تا همیشه نمیتواند به کمک آمریکا سرپا بماند. روزی که آمریکا حمایت از این رژیم را متوقف کند و به هر دلیلی نتواند به این دوستی ادامه دهد، فلسطین به آسانی آزاد خواهد شد. بنابراین نارواست اگر فکر کنیم آزادی فلسطین دستنیافتنی است.
پس معتقدید بیداری و آگاهی لازم برای دفاع از فلسطین امروز به وجود آمده است؟
ببینید! بیداری اسلامی که امام پدید آوردند، مردم را در گوشه گوشه دنیا با ادیان و باورهای مختلف، با وظایف انسانی خود آشنا کرد. امروز جهان زیر پای آزادیخواهان به لرزه درآمده و این، مدیون نگاهی است که حضرت امام ۴۰ سال پیش طلیعه آن را رقم زدند. امروز همه کسانی که ذات انسانی خود را فراموش نکردهاند و به دنبال تحقق واقعی حقوق بشری و آزادیخواه هستند نمیتوانند ببینند یک رژیم نسلکش و جهانخوار و خونریز را ببینند و تحمل کنند.
یکی از ثمرههای عملیات اخیر حماس نیز این بود که بار دیگر مظلومیت فلسطین و جنایات اسرائیل را به جهان شناساند.
حامیان صهیونیسم و تبلیغات گسترده آمریکا و انگلیس کاری کرده بود که مردم دنیا فکر میکردند اسرائیلیها مظلوم و در به در هستند اما این عملیات توانست چهره خشن و خونخوار آنها را نشان دهد. همه اینها در ادامه بیداری اسلامی بود که امام ۴ دهه پیش آن را آغاز کردند و به وجود آوردند.
بنابراین به نظر میرسد با آگاهی و شناختی که ابتدای انقلاب آغاز شد و تا امروز ادامه پیدا کرده و به نقطه کنونی رسیده، دیگر بیتفاوتی نسبت به مساله فلسطین را شاهد نخواهیم بود. این حرکتهای حماسی و انقلابی و آزادیخواهانه در سراسر دنیا زنگ خطری علیه اشغالگران است که در سراسر دنیا به صدا درآمده است.
فکر میکنید آنچه امام درباره آزادیخواهی در نهضت خود رشد و نمو دادند امروز تا چه اندازه مورد توجه قرار دارد؟
از میان رهنمودهای امام راحل، موضوعات زیادی امروز مورد غفلت قرار گرفته است. به نظر میرسد با توجه به اینکه امام در مهد این کشور حضور داشتند، بیش از اینها باید از بیانات و نقشه راهی که ایشان در زمینه عدالتخواهی و آزادیخواهی و مقاومت ترسیم کردهاند، استفاده کنیم.
نه تنها بیانات و رهنمودهای امام، بلکه سخنان مقام معظم رهبری نیز امروز آنطور که باید و شاید درک و فهم نمیشود. سخنان ایشان سازندهترین، پرمغزترین و عمیقترین راهها را نشان میدهد که میتواند در مسائل مختلف ما را پیش ببرد.
بخشی از سخنان را تلویزیون پخش میکند، بخشی را سخنرانها و امام جمعهها نقل میکنند، چند خطی را هم رسانهها منتشر میکنند و بعد در آرشیوها بایگانی میشود. این در حالی است که بیانات ایشان آنقدر عمیق و سازنده است که باید روی آنها کلاس بحث تشکیل داد.
درباره امام هم همینطور است. بسیاری از آنچه امروز در موضوع مقاومت میتوانیم از آنها استفاده کنیم لابهلای سخنرانیهای امام در بایگانیها خاک میخورد. در این زمینه باید اعتراف کنیم ما روحانیون در این زمینه کوتاهی کردهایم و بعد از آن رسانهها به وظیفه خود عمل نکردهاند.
اگر امروز نظریات امام درباره عدالت، آزادی، حقوق بشر و مقاومت در مقابل دشمنان تبیین شده و شفاف بود، کمک بسیاری در مسیر پیش رو به ما میکرد.
گفته میشود تحقق آزادی فلسطین به اتحاد کشورهای منطقه بویژه کشورهای اسلامی نیازمند است؛ فکر میکنید اتحاد اسلامی که در مسیر آزادی قدس به کار بیاید در دسترس است؟
اتحاد و وحدت اسلامی مسالهای ایدهآل است. شاید ناامیدکننده به نظر برسد اما واقعیت آن است که امروز در کشورهای منطقه و اسلامی کسانی بر سر کار هستند که نگهبانان رژیم صهیونیستی هستند؛ گماشتگانی که برای دفاع و حمایت از رژیم صهیونیستی به کار گرفته شدهاند.
استکبار جهانی بخوبی میداند اگر اطراف فلسطین گماشتگانی نداشته باشد که از رژیم اشغالگر حمایت کنند، این رژیم یکروزه از هم میپاشد. بنابراین از روز اولی که میخواستند این رژیم را به وجود بیاورند، سعی کردند در کشورهای مختلف گماشتگانی را قرار دهند. در عربستان سعودیها را به قدرت رساندند، در اردن و عراق و سوریه، بنی فیصل را به کار گرفتند، در ایران پهلوی را روی کار آوردند، در ترکیه آتاتورک را آوردند و همینطور در سایر کشورها مهرههایی را قرار دادند.
تمام اینها نقشهای بود برای آنکه اطراف فلسطین اشغالی، نمایندگانی از منافع صهیونیستها دفاع کنند. این وضع کماکان ادامه دارد. سعودیها همپیمان با صهیونیستها هستند و همیشه در مسیر تحقق اهداف آنها حرکت کردهاند. دیگر کشورهای عربی هم همین وضع را دارند تا این دولتها بر سر کارند و سیاستهای خود را تغییر نمیدهند؛ امید برای اینکه اتحاد اسلامی به وجود باید، آن هم اتحادی که بتواند آزادی فلسطین را در پی داشته باشد، محال به نظر میرسد.
آنچنان که ایران رهبری مانند امام خمینی(ره) داشت که به ملت آگاهی دادند و بیدارشان کردند و توانستند حکومت مدافع اسرائیل را منقرض کنند و امروز رهبری دارد که آگاهیبخشی دفاع از فلسطین را بدرستی پیش میبرند، باید رهبرانی در کشورهای دیگر ظهور کنند تا مردم قیام کنند و در نهایت آزادی این سرزمین مقدس را رقم بزنند.
رهبرانی مثل امام...؟
اجازه بدهید یک خاطره تعریف کنم تا بدانیم درباره چه رهبرانی حرف میزنیم. مهر سال 1341 که امام خمینی(ره) نهضت را آغاز کردند، به بیت بنیانگذار حوزه علمیه قم آیتالله حائری رفتند و این جمله را گفتند: «اگر ما میخواهیم اسلام و ایران از اضمحلال نجات پیدا کند باید دودمان خاندان پهلوی را از قدرت پایین بکشیم؛ استعمار انگلیس آنها را به قدرت رسانده است تا هم اسلام را از بین ببرند و هم ایران را به روز سیاه بنشانند».
در این مجلس که آقای شریعتمداری حضور داشت، از این سخن امام شگفتزده شد. رو کرد به امام و با تعجب پرسید: «ما با کدام قدرت میخواهیم چنین هدفی را به دست بیاوریم؟ ما که بمبی در جیب نداریم که بر سر شاه پهلوی بیندازیم؛ چگونه میخواهیم دودمان پهلوی را پایین بکشیم؟»
امام پاسخ دادند ما قدرتی داریم که از بمب قویتر است. سوال شد این قدرت چیست؟ امام فرمودند: «قدرت مردم! ما وقتی مردم را داریم، قدرتشان از بمب قویتر است!»
البته ملتی آگاه که دست از پیروی از رهبر خود برندارند، لذا امام از همان روز تا روزی که چشم از جهان فروبستند، دائما با مردم حرف زدند و با تبیین صحیح حق و باطل توانستند جوانانی تربیت کنند که به سختی آهن بودند.
پس ما قدرتی داریم که از بمب قویتر است و هیچ قدرتی نمیتواند آن را به عقب بنشاند؛ فقط باید آگاه شویم!