شکست با بی‌عدالتی
بهراد رشوند: در شبی که فوتبال آسیا منتظر بازگشت ایران به صدر جدول رنکینگ بود، یک قضاوت سوال‌برانگیز و یک گل تصادفی همه معادلات را به هم ریخت. تیم ملی ایران مقابل قطر باخت اما نه به خاطر برتری حریف، بلکه به خاطر اشتباهات داوری و یک لحظه غفلت که گران تمام شد. دیدار هفته نهم مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۲۶ میان ایران و قطر در شرایطی برگزار شد که ۲ تیم با اهدافی متفاوت به میدان آمده بودند. میزبان برای زنده نگه داشتن کورسوی امید صعود، به ۳ امتیاز نیاز داشت و ایران می‌توانست با برد در دوحه، علاوه بر تثبیت صدرنشینی گروه، به صدر رنکینگ آسیا بازگردد اما باد آنطور که باید، نوزید.
همه چیز از همان دقایق ابتدایی مسابقه شروع شد. برخورد تند و زمخت معز علی با عارف آقاسی که می‌توانست کارت قرمز مستقیم داشته باشد، تنها با اخطار داور سعودی همراه شد تا خیلی زود مشخص شود عدالت در این بازی رنگی ندارد. دقایقی بعد، میلاد محمدی با ۲ خطا روی نیلسون جونیور در عرض چند دقیقه، ۲ کارت زرد گرفت و از بازی اخراج شد. ۱۰ نفره شدن ایران، آن هم در اوایل بازی، مسیر را به کلی عوض کرد. با وجود یک یار کمتر، ایران عقب نکشید. تیم قلعه‌نویی باز هم بازی را در دست داشت اما دقیقه ۴۳ روی یک اتفاق عجیب، قفل دروازه بیرانوند باز شد. توپی که بعد از ۲ برخورد کاملا اتفاقی، جلوی پای میگل پدرو افتاد و او هم از این شانس استفاده کرد تا تنها گل بازی را بزند.
نیمه دوم ایران تیم برتر میدان بود؛ پاسکاری‌های دقیق، موقعیت‌سازی‌های پی‌درپی و حملاتی که بارها و بارها خط دفاع قطر را به زحمت انداخت اما وقتی توپ‌های آخر گل نمی‌شود و سوت‌های داور بوی جانبداری می‌دهد، دست آخر باید به شکست با همان گل تصادفی تن داد.
شکست ایران، هم فرصت بازگشت به صدر آسیا را از بین برد و هم یک هشدار جدی به قلعه‌نویی و کادرش داد. تیم ملی نیاز به خونسردی، برنامه‌ریزی دقیق‌تر و البته تدبیر بیشتر در بازی‌های حساس دارد اما شاید مهم‌تر از همه، این باشد که وقتی بی‌عدالتی داور با بی‌دقتی‌های کوچک جمع می‌شود، حاصلش چیزی نیست جز حسرت یک فرصت طلایی.
حالا ایران برای صعود مشکلی ندارد اما برای بازسازی غرور و آرامش تیم، بازی پایانی می‌تواند بسیار مهم‌تر از چیزی باشد که جدول می‌گوید. دوحه تمام شد اما زخم‌هایش تا مدت‌ها باقی خواهد ماند.
***
صعود تاریخی از‌ها و اردنی‌ها به جام جهانی برای اولین‌بار
روز نهم مرحله چهارم مقدماتی جام‌جهانی در قاره آسیا، هم با حذف‌های سنگین همراه بود، هم برای ۲ تیم، تاریخ‌ساز شد؛ ازبکستان و اردن حالا به جمع مسافران قطعی ۲۰۲۶ پیوسته‌اند و این یعنی ۲ تیمی که هرگز طعم حضور در جام‌جهانی را نچشیده بودند، حالا پا به ویترین فوتبال جهان می‌گذارند.
در گروه A، شکست ایران مقابل قطر، هر چند نگران‌کننده بود اما مانع صدرنشینی شاگردان قلعه‌نویی نشد. تیم‌ملی با ۲۰ امتیاز در صدر ماند و ازبکستان هم با تساوی برابر امارات، ۱۸ امتیازی شد تا در رده دوم، صعود مستقیم را جشن بگیرد. این نخستین‌بار در تاریخ است که ازبک‌ها راهی جام‌جهانی می‌شوند؛ صعودی که در سایه عملکرد باثبات و بدون حاشیه آنها رقم خورد. در حالی که قطر و امارات باید در دور پنجم، برای آخرین بلیت‌ها بجنگند، تقابل نهایی ایران با کره‌شمالی و رویارویی قطر با ازبکستان، دیگر تأثیری در صعود ۲ تیم اول ندارد.
اما یکی از جالب‌ترین داستان‌های روز نهم، در گروه B رقم خورد؛ اردن پس از پیروزی قاطع ۳ بر صفر مقابل عمان، امیدوار به کمک کره‌جنوبی بود و کره، مثل همیشه در بزنگاه‌ها کار را تمام کرد؛ شکست ۲ بر صفر عراق مقابل چشم‌بادامی‌ها، بلیت جام‌جهانی را برای اردنی‌ها صادر کرد. حالا کره با ۱۹ امتیاز صدرنشین است و اردن با ۱۶ امتیاز، به‌عنوان تیم دوم، مسافر ۲۰۲۶. عراق ۱۲ امتیازی باید در مرحله بعد، برای بقا بجنگد و از میان عمان و فلسطین، یکی دیگر حذف خواهد شد؛ جدالی که در آخرین بازی مرحله گروهی، به‌نوعی پلی‌آف زودهنگام خواهد بود.
در گروه C، استرالیا با برد ارزشمند مقابل ژاپن، گام بلندی برای صعود برداشت. هرچند روی کاغذ هنوز چیزی قطعی نشده اما تنها معجزه‌ای در جده می‌تواند مانع صعود کانگوروها شود. عربستان اگر می‌خواهد بلیت مستقیم بگیرد، باید در آخرین بازی، استرالیا را با ۵ گل اختلاف شکست دهد؛ سناریویی که بیشتر شبیه رؤیاست تا واقعیت. ژاپن، با وجود شکست، همچنان یکی از صعودکنندگان زودهنگام به جام‌جهانی باقی مانده است.
در میان همه اینها، شاید شگفتی بزرگ‌تر، صعود اندونزی به مرحله بعد باشد. پاتریک کلایورت، با تیمی کم‌ستاره اما جسور، از بحرین و چین عبور کرده و حالا امیدوار است با قصه‌ای شبیه لستر، راهی به قلب جهان پیدا کند.
در پایان، اگرچه آسیا هنوز تمام سهمیه‌هایش را پر نکرده اما یک چیز روشن است: ۲۰۲۶، برای قاره کهن، جام‌جهانی تفاوت‌ها خواهد بود؛ با تیم‌هایی که آمده‌اند تا نشان دهند جغرافیا، ملاک اصلی نیست.