مأمور آمریکا
گروه سیاسی: نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیروز آغاز شد.
به گزارش «وطن امروز»، با انتشار پیش از موعد گزارش محرمانه رافائل گروسی درباره پرونده هسته‌ای کشورمان که 10 خرداد توسط روزنامه واشنگتن‌پست صورت گرفت و پاسخ‌هایی نیز از سوی مقامات رسمی ایران دریافت کرد، دیروز نشست فصلی شورای حکام در حالی آغاز شد که مواضع مدیرکل آژانس قابل پیش‌بینی بود.
گروسی دیروز در 2 نوبت تقریبا به صورت مفصل به موضوع ایران پرداخت. او در ابتدای نشست فصلی شورای حکام که ساعت 10 صبح به وقت وین آغاز شد، طی بیانیه‌ای با تکرار اتهامات به کشورمان، خواستار همکاری کامل ایران با آژانس شد.
* طرح یک‌طرفه اتهامات
محور بیانیه گروسی که بخشی از آن را قبل از شروع جلسه شورای حکام توئیت کرده بود، به چند مورد اصلی تقسیم می‌شد؛ گروسی دوباره بحث «کشف اورانیوم ساخت بشر» در 3 مکان «ورامین، مریوان و تورقوزآباد» را پیش کشید و اینکه این مسائل مربوط به سال‌های 2019 و 2020 است اما به گفته او همچنان آژانس به دنبال روشن شدن این مساله است.
مدیرکل آژانس در حالی این اتهام را مطرح کرد که ایران پیش‌تر به صورت رسمی اعلام کرده بود بخشی از این آلودگی‌ها مربوط به «خرابکاری یا اقدام خصمانه در آلودگی آن مکان‌ها بوده است». همچنین ایران اعلام کرده بود ذرات اورانیوم کشف‌شده در مکان‌های اعلام‌نشده، مربوط به فعالیت‌های گذشته و برنامه‌های تحقیقاتی محدود بوده که همگی تحت نظارت آژانس بوده یا پیش‌تر به اطلاع آژانس رسیده است.
اما گروسی بدون ذکر توضیحات ایران، همچنان روی این موضوع تاکید و آن را در بیانیه خود به این شکل مطرح کرد: «متأسفانه ایران بارها یا پاسخ نداده یا پاسخ‌های فنی قابل قبولی به سوالات آژانس ارائه نکرده است. همچنین تلاش کرده این مکان‌ها را پاک‌سازی کند که این موضوع مانع فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس شده است».
وی در این بخش از اتهاماتش نهایتا اینطور نتیجه گرفت: «آژانس نتیجه می‌گیرد که ایران مواد هسته‌ای و فعالیت‌های مرتبط با آن را در این 3 مکان اعلام‌نشده، گزارش نکرده است. بنابراین، آژانس قادر نیست تعیین کند آیا این مواد هسته‌ای همچنان خارج از نظارت پادمان باقی مانده‌اند یا خیر».
اتهامات گروسی درباره عدم همکاری لازم تهران در حالی است که روز یکشنبه بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان تصریح کرد: «اکنون 120 بازرس برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران حضور دارند. همچنین آژانس در تهران دفتر دارد و 70 نفر در آنجا کار می‌کنند که این در هیچ کشوری سابقه ندارد. 22 درصد بازرسی‌های آژانس در سطح جهان از کشور ما انجام می‌شود».
گروسی همچنین بار دیگر موضوع توقف اجرای بند اصلاح شده 3.1 را مطرح کرد و گفت: «تصمیم یک‌جانبه ایران برای توقف اجرای کد اصلاح‌شده 3.1، منجر به کاهش چشمگیر توانایی آژانس در راستی‌آزمایی صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران شده و با وظایف ایران ذیل بند 39 توافق پادمان و ساز و کارهای کمکی در تعارض است». گروسی همچنین نسبت به «انباشت سریع» بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا در ایران ابراز نگرانی کرد و این موضوع را پیچیدگی مهمی در مسائل پادمانی خواند که پیامدهای اشاعه‌ای جدی دارد و نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
این اتهام گروسی هم در حالی مطرح می‌شود که ایران در پاسخ رسمی خود به گزارش جدید رافائل گروسی، اعلام کرده بود غنی‌سازی 60 درصد طبق NPT ممنوع نیست و ذخایر ۶۰ درصد ایران کاملا تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس است.
گروسی پس از طرح اتهامات تکراری خود به کشورمان که بدون ذکر توضیحات ایران و همکاری‌های موثر ایران با بازرسان آژانس مطرح شد، با اعلام اینکه «من از ایران می‌خواهم فوراً همکاری کامل و مؤثر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را آغاز کند»، نهایتا دیپلماسی را تنها راه‌حل مساله هسته‌ای ایران دانست و گفت: «امیدوارم آمریکا و ایران با خرد سیاسی و شجاعت لازم به موفقیت این روند کمک کنند».
* اعتراف رافائل به یک اصل
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از پایان افتتاحیه نشست فصلی شورای حکام، در کنفرانس خبری حضور یافت و به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. او در این بخش از سخنانش که همچنان «ایران»، محور اصلی آن بود، در مواجهه با سوالات خبرنگاران کمی محتاط‌تر صحبت کرد.
گروسی با اعتراف به اینکه « مساله غنی‌سازی، در ذات خود ممنوع نیست» مدعی شد: اما نگرانی زمانی شکل می‌گیرد که میزان مواد غنی‌شده انباشته می‌شود. ایران تنها کشوری است که در این سطح بالا از غنی‌سازی فعالیت می‌کند، سطحی که بسیار نزدیک به میزان مورد نیاز برای تولید سلاح هسته‌ای است، این موضوع را نمی‌توان نادیده گرفت و از همین رو، با دقت و تمرکز ویژه‌ای به آن نگاه می‌کنیم.
گروسی همچنین گفت: غنی‌سازی ممنوع نیست و این مقدار اورانیوم غنی‌سازی‌شده مساوی ساخت بمب اتم نیست و برای ساخت بمب اتم غیر از اورانیوم غنی‌سازی‌شده، مواد دیگری هم نیاز است؛ پس غنی‌سازی 60 درصد مساوی با ساخت بمب اتم نیست.
وی مدعی شد: باید روشن شود این مواد لزوماً برای تولید سلاح هسته‌ای استفاده نمی‌شود و به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح نرسیده است، همین میزان از غنی‌سازی می‌تواند ابزارها، چاشنی‌ها و مواد لازم را برای کاربردهای انفجاری فراهم کند و از این نظر، بسیار به سطح خطرناک نزدیک شده است، این مساله به‌وضوح نیازمند توجه و بررسی جدی است و نمی‌توان آن را نادیده انگاشت.
این مواضع گروسی به وضوح کارکردهای سیاسی آژانس به نفع قدرت‌ها را نشان می‌دهد. مدیرکل آژانس می‌داند طبق مفاد NPT غنی‌سازی ۶۰ درصد حق ایران است اما او درباره این حق مسلم ایران به گونه‌ای صحبت می‌کند که گویی ایران در حال ارتکاب یک موضوع خلاف قانون یا شبه‌خلاف است. از سویی موضع‌گیری غیرمنصفانه درباره همکاری‌های بی‌سابقه ایران با آژانس، این شائبه را مطرح کرده که آژانس در حال ایفای نقش در طراحی آتی اروپا و آمریکا علیه ایران است.
۳ کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان همزمان با مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا، موضوع فعال‌سازی مکانیسم ماشه را مطرح می‌کنند. بر همین اساس آنها به دنبال صدور یک قطعنامه علیه ایران در شورای حکام هستند تا به استناد آن بتوانند تهدید خود برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه را محتمل کنند. از سوی دیگر آمریکا نیز به دنبال صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران است تا در مذاکرات با ایران، موضوع غنی‌سازی را پیش ببرد. آمریکایی‌ها به این قطعنامه نیاز دارند تا با متهم کردن ایران به پنهانکاری و عدم همکاری با آژانس، هر نوع غنی‌سازی توسط ایران را غیرقابل قبول و مشکوک جلوه دهند.
حالا در این شرایط، رافائل گروسی به گونه‌ای رفتار کرده و علیه ایران موضع گرفته که شائبه‌های سیاسی‌کاری آژانس بسیار ملموس‌تر از گذشته شده است.
* هشدار نماینده روسیه به سیاه‌کاری غرب
با توجه به گزارش‌هایی که پیش‌تر درباره احتمال صدور قطعنامه پیشنهادی کشورهای غربی در نشست فصلی حکام منتشر شده بود، دیروز همزمان با آغاز نشست شورای حکام، سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هشدار داد قطعنامه پیشنهادی کشورهای غربی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران نه‌تنها بی‌فایده، بلکه زیان‌بار خواهد بود.
میخائیل اولیانوف با انتشار پیامی در کانال تلگرامی خود نوشت: «نشست ماه ژوئن شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز شده و این‌بار برنامه هسته‌ای ایران در کانون توجه خواهد بود».
وی همچنین با بیان اینکه «در 3 سال اخیر، هیچ تحول اساسی جدیدی در این عرصه رخ نداده است» افزود: «با این حال، ایالات متحده و «تروئیکای اروپا» (انگلیس، آلمان و فرانسه) با نیت اعمال فشار بر تهران، قصد دارند پیش‌نویس قطعنامه‌ای را در این زمینه ارائه کنند».
دیپلمات ارشد روسیه در وین هشدار داد: «از پیش روشن است این اقدام هیچ فایده‌ای نخواهد داشت؛ پرسش اما این است: تا چه اندازه می‌تواند زیان‌بار باشد».
صبح دیروز سخنگوی وزارت امور خارجه نیز درباره نشست شورای حکام و تصویب احتمالی قطعنامه علیه ایران گفت: این اقدام نشانه تصمیم کشورهای تاثیرگذار بر شکل‌گیری این قطعنامه برای تقابل است. ایران از ابتدا مبنایش همکاری طبق پادمان بوده است.
اسماعیل بقایی با بیان همکاری‌های موثر ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گزارش سیاسی رافائل گروسی اشاره و تصریح کرد: ما در طول این یک سال اقدامات مهمی را در راستای همکاری با آژانس انجام دادیم، با این حال، متأسفانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت فشارها و نفوذهای سیاسی 3 کشور اروپایی و ایالات متحده تصمیم گرفت گزارشی تحت عنوان «گزارش جامع» تهیه کند. بدون تردید پاسخ تقابل، همکاری بیشتر نخواهد بود. ایران مجموعه‌ای از اقداماتی را آماده کرده و طرف‌های مقابل آگاه هستند. حتما با توجه به تحولات آینده طیفی از اقدامات را عملیاتی خواهیم کرد. قطعا فراتر از موارد مورد اشاره خواهد بود.
***
اسلامی: صنعت هسته‌ای از مرحله پژوهش و تحقیقات عبور کرده است
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: صنعت هسته‌ای امروز از مرحله پژوهش و تحقیقات عبور کرده و به مرحله تحقق اهداف فناورانه و صنعتی رسیده و این صنعت نه‌تنها نماد پیشرفت و اقتدار کشور است، بلکه دستاوردهای آن به صورت ملموس در اختیار مردم قرار دارد.
محمد اسلامی دیروز پس از دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در جمع خبرنگاران تاکید کرد: یکی از تعهدات مهم ما افزایش 3 برابری ظرفیت نیروگاه‌های اتمی کشور است. بحمدالله اجرای این برنامه آغاز شده و با حمایت‌های مستمر، امیدواریم بدون وقفه و تأخیر، پروژه‌ها و برنامه‌ها را به سرانجام برسانیم.
اسلامی ضمن اشاره به پیشرفت‌های واحدهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر، بیان کرد: همان‌طور که مردم مشاهده کردند، دیروز نصب رینگ دوم ساختمان رآکتور شماره 2 نیروگاه بوشهر آغاز شد. رینگ اول پیش‌تر نصب شده و بتن‌ریزی آن نیز با موفقیت انجام شده است. قطر دیواره رآکتور حدود 2.5 متر است و مرحله دوم مربوط به رینگ دوم بود که با ارتفاع حدود ۱۱ متر در حال نصب است و این فرآیند مرحله به مرحله تا تکمیل سازه ادامه خواهد داشت تا به ارتفاع ۹۰ متر برسد.