عراقچی: گروسی را نمی‌پذیریم
گروه سیاسی: وزیر امور خارجه شامگاه پنجشنبه به طور مفصل درباره چگونگی برقراری آتش‌بس بین ایران و رژیم صهیونیستی، ادعای ترامپ درباره آغاز مذاکرات بین ایران و آمریکا، نحوه ادامه همکاری با آژانس در شرایط کنونی و همچنین حمله به پایگاه العدید قطر سخنانی بیان کرد. عراقچی در سخنانش تاکید کرد به طرف مقابل تفهیم کردیم «ایران لبنان نیست» و اگر اسرائیل دوباره آتش‌بس را نقض کند، با پاسخ درخوری مواجه خواهد شد.
سیدعباس عراقچی در گفت‌وگوی ویژه خبری که پنجشنبه‌شب از رسانه ملی پخش شد، گفت: همان‌طور که مقام معظم رهبری مطرح کردند، تسلیم در ادبیات سیاسی و ادبیات مردم ایران جایی ندارد. مردم در این ۱۲ روز این را بخوبی نشان دادند.
وزیر امور خارجه درباره اینکه چرا اسرائیل در میانه مذاکرات کشورمان با آمریکا به ایران حمله کرد، بیان کرد: ما در مذاکرات از حقوق ملت ایران دفاع کردیم. وقتی آنها به نتیجه نرسیدند، دست رژیم صهیونیستی را باز گذاشتند تا به ایران حمله کند. وی با تاکید بر اینکه «آمریکایی‌ها با این کار به دیپلماسی خیانت کردند»، گفت: ما در آن مقطع مسیر مذاکره را انتخاب کردیم تا با دنیا اتمام حجت کنیم و در واقع صداقت‌مان را نشان دهیم که ما میز مذاکره را ترک نکرده‌ایم ولی آنها به دیپلماسی خیانت کردند.
* هیچ آتش‌بسی را قبول نداریم
در میانه جنگ ایران با رژیم صهیونیستی، برخی کشورهای اروپایی به جای محکوم کردن متجاوز، از ایران می‌خواستند به میز مذاکره برگردد؛ عراقچی با اشاره به این موضوع اظهار کرد: «در گفت‌وگوهایی که با وزرای خارجه کشورهای مختلف داشتیم، خیلی از آنها حق را به ما دادند، برخی کشورهای اروپایی که حرفی برای گفتن نداشتند، به ما می‌گفتند به دیپلماسی برگردید! ما به آنها می‌گفتیم ما در وسط دیپلماسی بودیم که اسرائیل حمله کرد و آنها به دیپلماسی خیانت کردند».
عراقچی بامداد ۳ تیرماه که آتش‌بس بین ایران و رژیم صهیونیستی برقرار شد، ۲ پست در فضای مجازی منتشر کرد و او بود که به عنوان نخستین مقام مسؤول خبر از آتش‌بس داد. وزیر امور خارجه درباره مسیر طی‌شده تا رسیدن به آتش‌بس گفت: ساعت یک بامداد روز سه‌شنبه در حال بازگشت از عشق‌آباد به تهران به صورت زمینی بودم که پیامی از طرف مقابل رسید که اعلام کرده بودند ساعت ۴ صبح به وقت تهران حملات خود را متوقف می‌کنند و اگر ایران نیز متوقف کند، به حملات‌شان ادامه نمی‌دهند. آنها بدون پیش‌شرط این درخواست را مطرح کرده بودند و من این موضوع را با جاهایی که باید هماهنگ می‌کردم، هماهنگ کردم.
وی افزود: توئیت پایان جنگ را بعد از هماهنگی با نهادهای مرتبط منتشر کردم و از قبل تصمیم نظام این بود که اگر طرف مقابل حمله را تمام کند، ما هم تمام کنیم، البته بدون هیچ پیش‌شرطی.
عراقچی تصریح کرد: ما آتش‌بس را قبول نداریم، چرا که آتش‌بس محصول یک مذاکره است و چنین روندی اتفاق نیفتاده است. بنابراین ما هیچ آتش‌بسی را قبول نداریم و از قبل گفته بودیم اگر رژیم صهیونیستی حملات خود را متوقف کند و ادامه ندهد، ما هم قصدی برای ادامه نداریم.
وزیر خارجه توضیح داد: رژیم صهیونیستی بر اثر استیصال به این نقطه رسیده بود که تهاجم و حملات متوقف شود و ما نیز بر اساس ابلاغیه‌ای که داشتیم، اعلام کرده بودیم در صورتی که طرف مقابل حملات را متوقف کند ما نیز حملات را متوقف می‌کنیم. در آن مقطع طرف‌های مقابل در حال ساختن روایت بودند که مثلا وساطتی انجام شده یا بین ایران و اسرائیل گفت‌وگوهایی انجام شده است که من در توئیتی که بامداد روز سه‌شنبه منتشر کردم، در این زمینه روشنگری کردم و اینکه بدون هیچ پیش‌شرطی و بدون هیچ درخواستی از طرف ما، رژیم صهیونیستی درخواست توقف حملات را کرده است و با توجه به سیاست‌های ابلاغی، در این زمینه تصمیم گرفته شد. عراقچی با بیان اینکه «بعد از ساعت ۷:۳۰ صبح روز سه‌شنبه نیز یکسری سوءتفاهم‌هایی پیش آمد که در این مورد رایزنی و گفت‌وگوهایی انجام شده»، ادامه داد: ما به طرف‌های مقابل به صراحت گفتیم اگر آنها بخواهند اینگونه بازی‌ها را دربیاورند ما بشدت مقابله می‌کنیم و در واقع به آنها گفتیم ایران، لبنان نیست و این‌طور نیست که فکر کنند می‌توانند هر اقدامی را انجام دهند. ما به آنها گفتیم هر اقدامی طرف مقابل انجام دهد، ما اقدام متقابل انجام می‌دهیم. امیدواریم این موضوع برای آنها روشن شده باشد و به آتش‌بس احترام بگذارند.
* فعلا بنای پذیرش گروسی را نداریم
مجلس شورای اسلامی چهارشنبه ۴ تیرماه، کلیات طرح تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تصویب کرد. عراقچی در گفت‌وگو با رسانه ملی درباره نحوه همکاری با آژانس پس از طرح مجلس، همچنین نوع نگاه و تعامل با شخص رافائل گروسی توضیحاتی ارائه کرد. وزیر امور خارجه اظهار کرد: طرح در این زمینه در مجلس تصویب شد، به تایید شورای نگهبان رسید و اکنون یک قانون است که برای ما لازم‌الاجراست. وی با بیان اینکه «گزارشی که گروسی تهیه کرد، زمینه‌ساز قطعنامه اروپایی‌ها در شورای حکام و تهاجم رژیم صهیونیستی به ایران شد»، گفت: وی در گزارش خود صادقانه عمل نکرد و وقتی به تاسیسات هسته‌ای ما حمله شد، آژانس حتی این حملات را محکوم نکرد. وزیر خارجه با بیان اینکه «با توجه به قانون مجلس و تحولات اخیر، رابطه ما با آژانس شکل جدیدی می‌گیرد»، افزود: البته تا آنجا که می‌دانم، مجلس راه را کامل نبسته و نظر شورای عالی امنیت ملی را درباره نحوه همکاری مد نظر قرار داده است. باید با توجه به تحولات و متناسب با قانون مجلس تصمیم بگیریم که چگونه عمل کنیم. وی درباره آمادگی گروسی برای سفر به ایران گفت: در حال حاضر حتما بنایی برای پذیرش گروسی نداریم. اینکه آنها می‌گویند می‌خواهند بیایند و بازرسی کنند، می‌خواهند بیایند و ببینند چقدر تخریب شده است و چقدر تخریب نشده است، ما می‌فهمیم منظور و هدف‌شان چیست. عراقچی درباره موضوع بازرسان خاطرنشان کرد: باید مطابق قانون مجلس موضوع را بررسی کنیم. آنها می‌گویند می‌خواهند از تاسیسات تخریب شده بازدید کنند که میزان خسارت چقدر بوده است. البته میزان خسارت زیاد و جدی بوده است ولی باید درباره این موضوع متناسب با قانون مجلس و نظر شورای عالی امنیت ملی تصمیم‌گیری شود.
* به کدام میز مذاکره برگردیم؟
پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، آخرین دور این مذاکرات قبل از تجاوز نظامی اسرائیل به کشورمان بود. وزیر امور خارجه درباره آخرین دور مذاکرات گفت: در آخرین مرحله آنها پیشنهادهایی را ارائه دادند که با خواسته ما خیلی فاصله داشت. البته این در مذاکرات معمول است. ما به آنها گفتیم این مورد پذیرش نیست و ما پیشنهاد خود را در دور بعد ارائه می‌کنیم. قرار بود دور ششم طرح خود را ارائه دهیم. ما معتقد بودیم طرح ما متوازن و معقول است که می‌تواند منجر به تفاهم شود. از روز اول مشخص کردیم هر توافق احتمالی باید ۲ ستون اصلی داشته باشد؛ غنی‌سازی در ایران و رفع تحریم‌ها. در مقابل هم تعهد ایران که به سمت سلاح هسته‌ای نرود، مطرح بود. فکر می‌کردیم این ۳ محور می‌تواند باعث یک تفاهم شود اما آنها با مواضع دیگری وارد شدند و بر غنی‌سازی صفر تاکید داشتند و وقتی ناامید شدند، به سمت دیگری رفتند.
عراقچی در ادامه تصریح کرد: ما در حال مذاکره با آمریکا بودیم که اسرائیل میز را نابود کرد. بعد با اروپا صحبت کردیم که آمریکایی‌ها نابود کردند. بنابراین وقتی کسانی می‌گویند «برگردیم به میز مذاکره» باید مشخص کنند منظورشان دقیقا کدام میز است و با چه مشخصاتی. شرایط تغییر کرده و این طبیعی است. من با ۳ وزیر خارجه اروپایی و خانم کالاس، نماینده اتحادیه اروپایی در امور سیاست خارجی دیدار کردم. جلسه پرتنشی بود. اسم آن مذاکره نبود، یعنی مذاکره‌ای با هدف رسیدن به یک توافق مشخص نبود، بلکه بیشتر گفت‌وگو بود.
* حساب پایگاه آمریکایی از همسایه‌ها جداست
وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که آیا حمله ایران به پایگاه آمریکایی «العدید» در قطر دارای پیام خاصی در ارتباط با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بود و اینکه گفته می‌شود قطری‌ها از این حملات دلخور شده‌اند، بیان کرد: ما به دنبال ارسال پیام به کشورهای عربی منطقه نبودیم، بلکه این پیام به آمریکایی‌ها بود. وی ادامه داد: من در استانبول با وزرای خارجه کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صحبت کردم. با برخی از آنها به صورت تلفنی رایزنی کردم و به آنها گفتم اگر آمریکا به ایران حمله کند، موشک‌های ما به خاک آمریکا نمی‌رسد ولی به پایگاه‌های آمریکا در اطراف‌مان و منطقه می‌رسد و ما باید جواب بدهیم و حملات ما حمله به شما و حمله به یک کشور همسایه نیست و حساب پایگاه‌های آمریکایی از شما جداست. عراقچی با بیان اینکه «پیام ما به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و همسایگان، پیام صلح، دوستی و حسن همجواری است»، خاطرنشان کرد: قطر از این حملات ناراحت شد، کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس نیز ناراحت شدند ولی من به آنها گفتم حساب آمریکایی‌ها از حساب شما جداست. وزیر امور خارجه تصریح کرد: آمریکا کاری کرد که دیگران به این نتیجه برسند عضویت در NPT نمی‌تواند منافع آنها را تامین کند. درباره ماندن یا خروج ما از NPT بر اساس منافع خودمان تصمیم خواهیم گرفت. وی همچنین درباره احتمال فعال کردن مکانیسم ماشه از طرف اروپایی‌ها گفت: روز جمعه برای اروپایی‌ها این موضوع را توضیح دادم و به آنها گفتم اگر بخواهند از این ابزار استفاده کنند، این باعث می‌شود آنها از صحنه مربوط به پرونده هسته‌ای ایران خارج شوند. اگر آنها به سمت استفاده از این مکانیزم بروند، مساله هسته‌ای ایران به مراتب سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌شود؛ با این جنگ نیز سخت‌تر شده است.