شکست سنگرشکن
چند روز پس از برقراری آتش‌بس و عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی از جنگ‌افروزی، ابعاد تازه‌ای از ناکامی‌های صهیونیست‌ها و حامیان آنها در واشنگتن مشخص شده است. پیش از این نیز گزارش افشاگرانه سی‌ان‌ان درباره شکست عملیات نابودی فردو با بمب‌های سنگرشکن، جنجال سیاسی - رسانه‌ای بزرگی را در محافل سیاسی آمریکا و رسانه‌های غربی و عبری به راه انداخته بود. حملات روز یکم تیرماه ارتش آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران ابعاد پنهانی داشت که دولت آمریکا در روزهای گذشته در تلاش بود آنها را پنهان و خود را پیروز این درگیری اعلام کند اما در نهایت دولت مجبور بود گزارشات مربوط به این اقدام را به کنگره آمریکا ارائه دهد و همین مساله نیز منجر به افشاگری‌های مجدد شد.
* جلسه توجیهی محرمانه
دولت ترامپ در صدور دستور حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران مجور کنگره را دریافت نکرده بود و در صورت ورود این کشور به جنگ گسترده با کشورمان، ترامپ قانون اساسی این کشور را نقض می‌کرد. به همین دلیل نیز وی و اعضای دولتش مجبور به برگزاری جلسه توجیهی برای کنگره شدند. پیش از این نیز دموکرات‌ها مخالفت جدی و شدید خود را با اقدام ترامپ علیه تاسیسات هسته‌ای ایران اعلام کرده بودند و گزارشات محرمانه درباره عدم موفقیت این حملات نیز توسط آنها و رسانه‌های وابسته به این جریان سیاسی منتشر شد. همین موضوع نیز رئیس‌جمهور آمریکا را خشمگین کرد و آنها را خائن نامید اما در هر صورت ترامپ مجبور به ارائه توضیحاتی درباره حمله به آنها بود؛ توضیحی که قرار بود تا روز سه‌شنبه ارائه شود اما به دلایل نامعلومی به تعویق افتاد.
* اختلاف نظر شدید در کنگره
نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه کنگره آمریکا بشدت با یکدیگر بر سر حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران و میزان موفقیت‌آمیز بودن آن اختلاف نظر دارند. سناتورهای جمهوری‌خواه و دموکرات ارزیابی شدیدا متناقضی درباره بمباران تاسیسات اتمی ایران دارند. در این جلسه، دموکرات‌ها از اقدام یک‌جانبه ترامپ در حمله به ایران بدون تایید کنگره انتقاد کردند. در مقابل ترامپ در حالی که این جلسه برگزار می‌شد، در پیامی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» دموکرات‌ها را به درز یک گزارش محرمانه پنتاگون متهم کرد که مطرح می‌کند این حملات فقط چند ماه برنامه هسته‌ای ایران را عقب انداخته است که با موضع شخص ترامپ مبنی بر «از بین رفتن کامل» تاسیسات اتمی ایران مغایرت دارد.
در این جلسه «لیندسی گراهام» سناتور جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی و یکی از متحدان نزدیک ترامپ مدعی شد: «نابودی کلمه مناسبی برای توصیف تاثیر حملات است. [فعالیت] این تاسیسات برای سال‌ها و نه چند ماه، عقب افتاد. هیچ‌کس قرار نیست بزودی در این تاسیسات کار کند. توان عملیاتی آنها از بین رفته است».
اما او با گفتن اینکه ایران احتمالا با بازسازی این تاسیسات تلافی خواهد کرد، بدون در نظر گرفتن اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون، ادعای وجود اهداف نظامی در برنامه هسته‌ای ایران را تایید یا اثبات نکرده و حملات موشکی اخیر ایران به اراضی اشغالی در دفاع در برابر تجاوزگری این رژیم به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران انجام شده است، مدعی شد: آیا ما تمایل آنها برای ساختن بمب اتم را از بین برده‌ایم؟ تا زمانی که تمایل به داشتن آن داشته باشند، تا زمانی که بخواهند تمام یهودی‌ها را بکشند، هنوز مشکل پابرجاست. نمی‌خواهم مردم آمریکا فکر کنند تمام شده است.
این در حالی است که «کریس مورفی» سناتور دموکرات گفت: ترامپ با ادعای نابودی برنامه هسته‌ای ایران، «مردم را گمراه می‌کند» و این سوال را مطرح کرد: چرا تولسی گابارد در این جلسه توجیهی حضور نداشته است؟
«چاک شومر» رهبر دموکرات سنا نیز گفت این جلسه «پاسخی کافی» به سوالات درباره ادعاهای مطرح‌شده از سوی ترامپ ارائه نکرد. وی با گفتن اینکه کنگره باید با اجرای قانون «اختیارات جنگی» از اختیارات جنگ خود دفاع کند، بیان کرد: معلوم بود هیچ راهبرد منسجم، هیچ پایان کار، هیچ برنامه یا طرح مفصلی درباره دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای وجود ندارد.
«جیم هایمز» دموکرات ارشد کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا هم ادعای ویران کردن برنامه هسته‌ای ایران را «بی‌معنی» دانست و گفت: تنها سوالی که مطرح است این است: آیا حکومت ایران مواد کافی برای ساختن یک بمب اتم را دارد یا خیر ؟ اگر دارد، چقدر زمان خواهد برد؟»
سناتورهای جمهوری‌خواهی مانند «رند پال» نیز که گرایش به پرهیز از مداخله‌جویی نظامی دارند، ادعای اختیارات جنگی مطلق رئیس‌جمهور را رد کرده و در پاسخ به ادعاهای «مایک جانسون» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا که گفته بود اقدام متجاوزانه ترامپ علیه ایران به عنوان فرمانده کل قوا در آمریکا مطابق قانون اساسی کشور و اختیارات جنگی او بوده است، گفت: به نظرم رئیس مجلس باید دوباره قانون اساسی را مرور کند؛ دلایل زیادی وجود دارد که چرا بنیان‌گذاران ما (ایالات متحده آمریکا) نمی‌خواستند رئیس‌جمهور، یک‌جانبه برای جنگ اقدام کند.
* اختلاف نظر در تیم امنیت ملی ترامپ
این جلسه با حضور مقامات امنیتی و سیاست خارجی دولت ترامپ و بدون حضور «تولسی گابارد» مدیر اطلاعات ملی آمریکا برگزار شد که پیش‌تر به کنگره گفته بود ایران در حال ساخت تسلیحات اتمی نیست. البته او این هفته، پس از اینکه ترامپ گفت ارزیابی‌اش درباره برنامه هسته‌ای ایران «اشتباه» بوده است، تغییر موضع داد. به جای گابارد، «جان رتکلیف» رئیس سیا در این جلسه توجیهی به همراه دیگر مقام‌های ارشد دولت شرکت کرده بود. با وجود تلاش ترامپ برای فرار از گزارش‌های افشاگرانه درباره ناکامی حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران و با وجود اختلاف آشکاری که میان سرویس‌های اطلاعاتی درباره میزان موثر بودن این حملات وجود دارد، جلسه توجیهی پنجشنبه نیز کمک چندانی به شفاف‌سازی ارزیابی‌ها درباره این حمله برای کنگره نکرد.
* گزارش مهم رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا به کنگره
در این بین اما شبکه سی‌ان‌ان بار دیگر با گزارشی درباره جزئیات مطرح‌شده توسط مقامات امنیتی دولت ترامپ در جلسه با نمایندگان کنگره آمریکا، از موضوع مهمی پرده برداشت. سی‌ان‌ان نوشت: ارتش ایالات متحده آخر هفته گذشته از بمب‌های سنگرشکن علیه یکی از بزرگ‌ترین سایت‌های هسته‌ای ایران استفاده نکرد، زیرا این سایت آنقدر عمیق است که به گفته عالی‌ترین مقام نظامی آمریکا، این بمب‌ها احتمالاً تأثیر چندانی نداشت. به نقل از سی‌ان‌ان، ژنرال دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا این موضوع را در یک جلسه توجیهی به سناتورها اعلام کرد. این اظهارات که توسط 3 فرد حاضر در جلسه و یک فرد مطلع از محتویات آن، گزارش شده است، نخستین توضیح رسمی درباره دلیل عدم استفاده از بمب عظیم سنگرشکن علیه سایت اصفهان در مرکز ایران محسوب می‌شود. مقامات آمریکایی بر این باورند تأسیسات زیرزمینی اصفهان نزدیک به ۶۰ درصد ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران را در خود جای داده است. در جریان این عملیات، بمب‌افکن‌های «بی2» آمریکایی، 12 بمب سنگرشکن را روی سایت‌های هسته‌ای فردو و نطنز در ایران فروریختند اما سایت اصفهان تنها با موشک‌های کروز «تاماهاوک» که از یک زیردریایی آمریکایی شلیک شده بود، هدف قرار گرفت. این جلسه توجیهی با حضور ژنرال کین، پیت هگست وزیر دفاع، مارکو روبیو وزیر خارجه و جان رتکلیف رئیس سازمان سیا برگزار شد. سخنگوی ژنرال کین از اظهارنظر خودداری کرد و گفت او مجاز به صحبت درباره جزئیات این جلسه نیست. یک مقام آمریکایی ادعا کرد در جریان این جلسه رتکلیف به قانون‌گذاران گفته است جامعه اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کند بخش اعظم مواد هسته‌ای غنی‌شده ایران در تأسیسات اصفهان و فردو مدفون شده است. سناتور دموکرات کریس مورفی نیز پس از دریافت این گزارش به سی‌ان‌ان گفت: برخی توانمندی‌های ایران «آنقدر در عمق زمین است که ما هرگز نمی‌توانیم به آن دسترسی پیدا کنیم. بنابراین ایران توانایی این را دارد که بسیاری از ذخایر خود را به مکان‌هایی منتقل کند که بمب‌های آمریکایی به آنها نمی‌رسد». ارزیابی اولیه‌ای که توسط آژانس اطلاعات دفاعی (DIA) در روز بعد از حملات تهیه شد، نشان می‌دهد این حمله نتوانسته بخش‌های اصلی برنامه هسته‌ای ایران - از جمله اورانیوم غنی‌شده - را نابود کند و احتمالاً تنها آن را برای چند ماه به تأخیر انداخته است. همچنین گفته شده ایران ممکن است پیش از حملات، بخشی از اورانیوم غنی‌شده را از این سایت‌ها منتقل کرده باشد.
***
لیبرمن: جنگ با ایران با طعم تلخ پایان یافت
روزنامه معاریو چاپ سرزمین اشغالی به نقل از رئیس حزب «اسرائیل بیتنا» (اسرائیل خانه ما) در واکنش به تحولات اخیر اعلام کرد: جنگ با ایران با طعمی تلخ به پایان رسید. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که فضای داخلی رژیم صهیونیستی پس از درگیری‌های اخیر با ایران، شاهد انتقادات فزاینده‌ای از عملکرد دولت نتانیاهو است.
آویگدور لیبرمن پیش‌تر نیز گفته بود: جهان اکنون وارد مذاکرات سخت و طاقت‌فرسایی می‌شود. این در حالی است که نظام ایران قصد ندارد از برنامه غنی‌سازی اورانیوم در خاک خود، ساخت موشک و حمایت از برخی طرف‌ها در منطقه و جهان کوتاه بیاید. وی تاکید کرد: آتش‌بس بدون توافق آشکار و قاطع، بی‌شک در ۲ یا ۳ سال آینده ما را به سمت جنگ جدید و در شرایط بسیار بدتر خواهد کشاند.
***
مخالفت سنای آمریکا با محدود کردن اختیارات جنگی ترامپ
مجلس سنای آمریکا طرح پیشنهادی دموکرات‌ها را برای محدود کردن اختیارات دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری این کشور در اقدام نظامی علیه ایران رد کرد. مجلس سنای آمریکا روز جمعه به وقت محلی با ۵۳ رای مخالف در برابر ۴۷ رای موافق، به طور رسمی از کاهش اختیارات دونالد ترامپ برای انجام اقدامات نظامی علیه ایران خودداری کرد. طرح سناتور دموکرات «تیم کین» از ایالت ویرجینیا برای حمایت از تهران و غیرقانونی خواندن حملات ترامپ به تاسیسات هسته‌ای ایران با مخالفت سنای آمریکا مواجه شد. او هفته گذشته این قطعنامه را طبق قانون اختیارات جنگی مصوب ۱۹۷۳ ارائه کرده بود؛ این اقدام پیش از آن انجام شد که رئیس‌جمهوری آمریکا مجوز حملات به ۳ تأسیسات هسته‌ای ایران را صادر کند. بر اساس این قطعنامه، هرگونه حمله جدید علیه ایران –جز در موارد دفاع از خود یا در مواجهه با خطر فوری - باید با تصویب کنگره انجام می‌شد.
کین در صحن سنا گفت: «فکر می‌کنم رویدادهای این هفته نشان داد تصمیم‌گیری درباره جنگ بسیار بزرگ‌تر از آن است که به اختیار یک نفر واگذار شود. جنگ موضوعی نیست که بتوان آن را به احساسات، حال و هوای روزانه یا تمایلات یک فرد محدود کرد». در جریان رای‌گیری برای این طرح، سناتور «رند پال» سناتور جمهوری‌خواه منتقد مداخلات خارجی بار دیگر با دموکرات‌ها همسو شد و به کاهش اختیارات ترامپ در قبال ایران رای موافق داد. در مقابل، «جان فترمن» سناتور دموکرات از پنسیلوانیا، در کنار جمهوری‌خواهان قرار گرفت و از آمریکا و اسرائیل و حملات آنان به ایران حمایت کرد. این رای‌گیری با وضعیت مشابهی در سال ۲۰۲۰ قابل مقایسه است که در آن زمان نیز موضوع، قطعنامه‌ای مرتبط با ایران بود. در آن زمان، ۸ سناتور جمهوری‌خواه با دموکرات‌ها همراه شدند؛ ۷ نفر از آنها همچنان در سنا حضور دارند. در مجلس نمایندگان نیز ممکن است پس از تعطیلات چهارم ژوئیه، نسخه‌ای از همین قطعنامه به ابتکار دموکرات‌ها مطرح شود. نماینده جمهوری‌خواه «توماس مسی» که به دلیل انتقاد شدید از حملات به ایران با واکنش تند دولت مواجه شده بود، نسخه‌ای از قطعنامه اختیارات جنگی ارائه داد اما به دلیل آتش‌بس اخیر در درگیری ایران و رژیم صهیونیستی، از مطرح کردن آن صرف‌نظر کرد. مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان هم با تندی از نمایندگانی که خواهان دریافت مجوز کنگره برای حملات ترامپ به ایران شده‌اند، انتقاد کرد و گفت قانون اختیارات جنگی را مغایر قانون اساسی می‌داند. سناتور دموکرات «تیم کین» از ایالت ویرجینیا سال‌ها تلاش کرده است اختیار اعلام جنگ را از کاخ سفید پس بگیرد. این سناتور آمریکایی در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ در سال ۲۰۲۰، قطعنامه مشابهی را برای مهار توانایی ترامپ برای جنگ علیه ایران ارائه کرد. این مصوبه هم در سنا و هم در مجلس نمایندگان تصویب شد و حمایت برخی جمهوری‌خواهان را به دست آورد اما آرای کافی برای عبور از وتوی رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه را به دست نیاورد.